فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۵۱ مورد.
حوزه های تخصصی:
هدف: این تحقیق برآن است با توجه به روش های موجود، با به کارگیری فن آوری RFID و تلفن همراه، الگویی را برای مرتفع نمودن یکی از مشکلات اساسی نابینایان جهت جست وجوی کتاب بدون نیاز به راهنمایی کتابدار معرفی نماید. همچنین امکان استفاده از این فن آوری در سیستم قفسه باز کتابخانه را مورد بررسی قرار داده و با توجه به الگوی موجود، مدل پیشنهادی برای اجرا و پیاده سازی درکتابخانه های نابینایان (به صورت نمونه در کتابخانه نابینایان شیراز) ارائه می دهد. روش: این تحقیق با رویکرد مدل سازی انجام گرفته و ابزار گردآوری اطلاعات با استفاده از تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری مرتبط، مطالعات کتابخانه ای، بانک های اطلاعاتی داخلی و خارجی و... می باشد که با کمک روش های عملی و شبیه سازی، مدل پیشنهادی ایجاد و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در این مدل، سخت افزار قرائتگر پس ارتباط با برچسب های RFID و خواندن شناسه آن، اطلاعات را از طریق کابل USB به تلفن همراه انتقال می دهد. نرم افزار رابط به کمک سیستم عامل اطلاعات را دریافت و پس از پردازش و کدگشایی به حافظه جانبی منتقل می کند. در آنجا، این اطلاعات با چکیده ای از مشخصات هر کتاب که به صورت فایل صوتی است و هم شماره با شناسه برچسب RFID می باشد منطبق می شود و سپس، از طریق رابط سیستم عامل، برنامه پلیر را فراخوانی کرده و در نهایت داده مورد نظر از طریق هِدفن برای فرد نابینا پخش می شود. اصالت/ارزش: براساس ماده 9 کنوانسیون بین المللی حمایت از حقوق معلولان و ویرایش 1994 بیانیه یونسکو در مورد کتابخانه های عمومی و معلولان، و با توجه به تحقیقات نگارندگان، الگوی مشابهی در زمینه تلفیق فن آوری RFID و تلفن همراه درکشور وجود ندارد و این مدل پیشنهادی با فن آوری های به کارگرفته شده و هزینه نسبتاً پائین، می تواند کمک شایان توجه ای به قشر نابینا در بر داشته باشد.
مدیریت منابع خاکستری (موردپژوهی: کتابخانه های سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مدیریت و سازمان کتابخانه ها
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات سازماندهی اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات اشاعه اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها تخصصی
هدف: شناسایی وضعیت مدیریت منابع خاکستری در کتابخانه های وابسته به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از سه جنبه مجموعه سازی، سازماندهی، و اشاعه است.
روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از پرسشنامه نظر 52 مسئول کتابخانه مؤسسات پژوهشی و مراکز استانی وابسته به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی درباره وضعیت مدیریت منابع خاکستری در این کتابخانه ها پیمایش شده است.
یافته ها: 4/40% کتابخانه ها منبع خاکستری را با نام خود منبع می شناسند؛ فقط در 8/5% کتابخانه ها دستورالعمل مدون برای تهیه انواع منابع خاکستری وجود دارد؛ در هیچ کتابخانه ای کمیته انتخاب منابع خاکستری وجود ندارد؛ 9/26% کتابخانه ها فهرستی از منابع خاکستری موجود در کتابخانه خود دارند و 4/70 %آنها این منبع را در پایگاه سیمرغ معرفی کرده اند؛ 5/63% کتابخانه ها امکان دسترسی به منابع خاکستری از طریق امانت بین کتابخانه ای و یا اشتراک در خرید منابع خاکستری را ندارند؛ 6/59% کتابخانه ها منابع خاکستری خود را وجین نمی کنند؛ و بیشترین روش تهیه منابع خاکستری در کتابخانه ها (7/82%) از طریق اهدا صورت می گیرد. همچنین 2/73% کتابخانه ها منابع خاکستری را هم به شیوه دستی و هم به شیوه کامپیوتری سازماندهی می کنند.
نتیجه گیری: در کتابخانه های مورد بررسی به اهمیت منابع خاکستری و مدیریت آنها توجه نمی شود. دلیل این امر شاید ناشناخته ماندن منابع خاکستری و بی توجهی به اهمیت مدیریت منابع خاکستری در این کتابخانه ها باشد. این نتیجه را می توان تا حدودی به وضعیت این منابع در سایر کتابخانه های کشور تعمیم داد.
مهارت های انسانی و فنی در مدیریت کتابخانه های تخصصی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: بررسی کارکرد و معنای تکنیکی اصطلاح ""تعلیق"" به عنوان نوعی خاص اما ناشناخته از کتابت در نزد کاتبان مسلمان ایرانی با اتکا به مستندات درون متنی و برون متنی است.
روش/ رویکرد پژوهش: نخست اصطلاح ""تعلیق"" در متون کهن هدف: شناسایی مهارت های انسانی و فنی مدیران کتابخانه های تخصصی و میزان نیاز به آنها از دیدگاه مدیران کتابخانه استانداری های کشور و استادان علم اطلاعات و دانش شناسی کشور.
هدف: شناسایی مهارت های انسانی و فنی مدیران کتابخانه های تخصصی و میزان نیاز به آنها از دیدگاه مدیران کتابخانه استانداری های کشور و استادان علم اطلاعات و دانش شناسی کشور.
روش/ رویکرد پژوهش: در این پیمایشبا استفادهازپرسشنامه، دیدگاه 118 نفر از مدیران کتابخانه های استانداری ها و استادان علم اطلاعات و دانش شناسی کشور سنجیده شده است.
یافته ها: از دیدگاه استادان بالاترین اولویت ها مهارت های انسانی (35/4) و فنی (93/3) بوده و از دیدگاه مدیران کتابخانه ها بالاترین اولویت ها مهارت های انسانی (45/4) و فنی (24/4) است.
نتیجه گیری: از دیدگاه استادان و مدیران در مدیریت کتابخانه های تخصصی نیاز به مهارت های انسانی بیشتر از مهارت های فنی است.
بررسی و مقایسه عملکرد حافظه رویدادی و حافظه معنایی در کتابداران بخش خدمات عمومی کتابخانه های تخصصی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری خدمات مرجع در کتابخانه ها
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها تخصصی
هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی و مقایسه عملکرد حافظه های رویدادی و معنایی به عنوان نظام های پردازش اطلاعات در کتابداران شاغل در بخش خدمات عمومی کتابخانه های تخصصی شهر تهران است. هم چنین بررسی تفاوت بین این دو حافظه در نمونه مورد مطالعه و تدوین فهرست رتبه بندی کتابخانه های شهر تهران بر مبنای نمرات اکتسابی در این دو حافظه نیز مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت.
روش: پژوهش حاضر پس رویدادی و از نوع کاربردی است. برای گردآوری داده ها از دو آزمون یادآوری کلمات پربسامد-کم بسامد و تصاویر افراد مشهور-غیر مشهور برای حافظه رویدادی و از دو آزمون مقوله های طبقاتی و آزمون سیالی واژگان برای حافظه معنایی استفاده شده است. جامعه مورد بررسی 151 کتابخانه تخصصی شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 31 کتابخانه از بین آن ها انتخاب شدند. سپس با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی از تعداد 329 کتابدار شاغل در کتابخانه های منتخب، یک نمونه 40 نفری برای اجرای آزمایش انتخاب شدند. برای آزمون فرضیه ها و پاسخ به پرسش های پژوهش از آمار توصیفی و آزمون های T استفاده شد.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین عملکرد حافظه رویدادی و حافظه معنایی با عامل جنسیت کتابداران مورد مطالعه تفاوت معنی داری وجود ندارد. هم چنین بین عملکرد حافظه رویدادی و حافظه معنایی با میزان سابقه کار آزمودنی ها تفاوت معنی داری دیده نشد. اما نتایج پژوهش مشخص کرد که بین عملکرد حافظه رویدادی و حافظه معنایی کتابداران تفاوت معنی دار وجود دارد.
نمایه ساز ماشینی منابع فارسی: مدلی یک پارچه برای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نمایه سازی ماشینی به گونه ای از نمایه سازی گفته می شود که در آن با استفاده از الگوریتم رایانه ای، واژه های کلیدی یک مدرک از عنوان یا متن، استخراج و سپس به شکل مدخل های نمایه مرتب و سازمان دهی می شوند . با وجود نیاز روزافزون به کاربرد رایانه در نمایه سازی، تاکنون برای زبان فارسی، نمایه ساز ماشینی ساخته نشده است . از این رو در این مقاله نتیجه بررسی و شناخت جنبههای علمی و عملیاتی این سیستم نمایهسازی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران ارائه می شود که بر پایه مأموریت و دانش سازمانی خود یکی از آماده ترین بسترها را برای ساخت اینگونه نمایه ساز دارد. به این منظور، ابتدا به پیوند میان نمایه سازی و بازیابی اطلاعات، مباحث نظری و سیر تحول نمایه سازی ماشینی، نمایه سازی ماشینی از دیدگاه های عملیاتی و فرایندی، پروژه های موفق نمایه سازی به زبان های گوناگون در دنیا پرداخته شده و نیازمندیهای نمایه ساز ماشینی برای زبان فارسی توصیف شده است . سپس اجزای یک نمایه ساز برای زبان فارسی تشریح و مدل مفهومی نمایه ساز ماشینی و همچنین روابط میان اجزا، جزئیات زیرسیستم ها، و مدل مفهومی سیستم طراحی شده اند. در پایان، نیازمندی های ساخت نمایه ساز ماشینی برای این پژوهشگاه به بحث گذاشته شده است و وضعیت پروژه های انجام شده و تجربه های موجود در این زمینه نیز تبیین شده اند.
ارزیابی عملکرد کتابخانه های کانون پروش فکری کودکان و نوجوانان در ایران براساس روش تحلیل راهبردی SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عملکرد کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان براساس روش تحلیل راهبردی SWOT است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی و تلفیقی از روش مطالعات اسنادی و میدانی است و به منظور شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید کتابخانه های کانون، مطالعه بر روی کارکنان و کاربران فعلی کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اعم از نویسندگان، مترجمان، تصویرگران و دیگر دست اندرکاران حوزه ادبیات کودک و نوجوان، مدیران کتابخانه های کانون مراکز استان ها و همچنین معاونان و مدیران عالی کانون صورت گرفت و با به کارگیری روش های آماری برای توصیف اطلاعات گردآوری شده از مطالعه میدانی و تحلیل داده های کیفیِ به دست آمده براساس مصاحبه حضوری ساختاریافته، براساس ماتریس swot نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید استخراج شد. یافته ها: ارتباط و تعامل بین حوزه های مختلف کودکان و نوجوانان با کتابخانه مرجع کانون کم است. کتابخانه مرجع کانون تنها به طور مستقیم با کارگزار بین المللی در ارتباط است. میزان آشنایی کارکنان با زبان خارجی در حد متوسط و درصد بسیار کمی از آنها با سایر زبان های خارجی آشنایی دارند. اکثر کتابخانه های کانون فاقد منابع خارجی برای کاربران خود اند. نتیجه گیری: براساس ماتریسSWOT، مجموع امتیازات کانون از لحاظ عوامل داخلی برابر 96/1 از حداکثر 4 امتیاز ممکن است بنابراین درمجموع، کانون از نظر عوامل داخلی دچار ضعف است، اما در واکنش به عوامل خارجی کانون با امتیاز 34/2 در وضعیت میانه قرار دارد.
کتابخانه های حوزوی، در تنگنای فقر پژوهش و استاندارد سازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقاله حاضر، ضمن بیان پیشینه ای از سیر تکوین کتابخانه های حوزوی، با الهام از نتایج به دست آمده از پژوهشی در این زمینه1، به دو سؤال اساسی در ارتباط با وضعیت فعلی حاکم بر این گونه کتابخانه ها (به ویژه در جامعه ایران) پاسخ داده است که نتایج نشان داد: 1) آیا تاکنون صرف نظر از پژوهش یاد شده، پژوهش دیگری در زمینه کتابخانه های وابسته به حوزه های علمیه در داخل و خارج از کشور، به شکل پیمایش انجام نگرفته است. دلیل این امر، عدم برخورداری این کتابخانه ها از ماهیت مستقل و نداشتن یک استاندارد کتابخانه ای ویژه است. 2) در شرایطی که هیچ گونه استاندارد کتابخانه ای ویژه ای برای سنجش وضعیت کتابخانه های حوزوی در ایران در اختیار نیست، هیچ کدام از استانداردهای کتابخانه ای موجود (دانشگاهی و تخصصی) نیز جوابگوی نیاز این گونه کتابخانه ها نیست.
علم سنجی در سازمان ها نقشی نوین برای کتابداران کتابخانه های تخصصی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
علم سنجی مفهومی است که در طول سالیان گذشته مورد توجه دولت ها و سازمان ها قرار گرفته است. متخصصانی که در این حوزه فعالیت می کنند به دنبال آن هستند که میزان تاثیر گذاری و تاثیر پذیری تولیدکنندگان و سایر نقش آفرینان از جمله افراد، سازمان ها، کشورها و مواردی نظیر آن را در حوزه تولید علم و عوامل مؤثر بر آنها مورد بررسی قرار دهند. در نتیجه این فعالیت ها، شناسایی افراد تاثیرگذار امکان پذیر می گردد و امکان پیگیری صاحبان ایده یا افراد مرجع در حوزه های مختلف فراهم می شود. چنانچه این فعالیت (علم سنجی) با دیدگاه سازمانی و دانشی در سازمان ها انجام شود از دیدگاه مدیریت دانش ترسیم نقشه دانشی سازمان امکان پذیر خواهد بود که در نهایت به مدیریت دانش در سازمان ها کمک خواهد کرد. در این مقاله تلاش شده است ابتدا ابعاد و زوایای انجام علم سنجی در سازمان ها و سپس نقش کتابداران و اطلاع رسانان کتابخانه های تخصصی در فرایند انجام آن بررسی و تحلیل شود.
مطالعه نیازهای اطلاعاتی کاربران نابینا و کم بینای شهر کرمان و میزان بهره گیری آنها از خدمات کتابخانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال شانزدهم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۶۳
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش، مطالعه نیازهای اطلاعاتی کاربران نابینا و کم بینای شهر کرمان و میزان بهره گیری آن ها از خدمات کتابخانه ای است.
روش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی و جامعه پژوهش کاربران نابینا و کم بینای عضو کتابخانه های دانشگاهی و عمومی شهر کرمان است که شامل 55 کاربر و 13 کتابخانه می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. بدین منظور دو پرسشنامه جداگانه برای کاربران نابینا و کم بینا و مدیران کتابخانه ها طراحی گردید.
یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که بیش ترین منبع مورد استفاده کاربران نابینا و کم بینا، منابع گویا (64 درصد) و منابع بریل (42 درصد) می باشد. متاسفانه درصد بسیارکمی از کاربران از منابع الکترونیکی استفاده می نمایند. همچنین از تجهیزات و فن آوری ها درحد بسیارکمی در کتابخانه ها استفاده می شود. 90 درصد کاربران نابینا و کم بینا منابع کتابخانه ها را کافی ندانسته اند. 80 درصد کاربران نقش کتابخانه در رفع نیازهای اطلاعاتی خود را در حد متوسط و پایین تر از آن دانسته اند. اکثر کاربران نابینا و کم بینا (78 درصد) اظهار داشتند که از راهنمایی کتابداران در دسترسی به اطلاعات مورد نیاز برخوردار بوده اند.
اصالت/ارزش: نتایج این پژوهش می تواند مسئولان و دست اندرکاران را در برنامه ریزی جهت فراهم نمودن امکانات و فن آوری های اطلاعاتی برای ارائه خدمات خاص به نابینایان در کتابخانه ها یاری نماید. این مقاله همچنین ضمن تاکید بر اشتراک منابع ویژه نابینایان در کتابخانه های عمومی و ایجاد نظام همکاری بین کتابخانه ای، تاسیس شبکه ملی اطلاع رسانی نابینایان توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور با همکاری کتابخانه ملی ایران را راه حلی اساسی جهت دسترسی نابینایان به گستره وسیعی از منابع اطلاعاتی می داند.
وضعیت تهیه و خرید منابع الکترونیکی درکتابخانه های تخصصی دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران کتابخانه ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال شانزدهم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۶۱
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت تهیه و خرید منابع الکترونیکی در کتابخانه-های تخصصی دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران کتابخانه ها می باشد، که به چگونگی وضع موجودی منابع الکترونیکی، نحوه خرید و تهیه آن ها و مشکلات تهیه منابع الکترونیکی در کتابخانه-های تخصصی دولتی شهر تهران پرداخته شده است.
روش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می باشد. جامعه مورد پژوهش 86 نفر از مدیران کتابخانه های تخصصی دولتی شهر تهران بوده اند که 60 نفر از مدیران (70 درصد) پرسشنامه را عودت دادند و یافته های پژوهش بر اساس داده های این تعداد پرسشنامه به دست آمده است. تحلیل های این پژوهش به کمک آمار توصیفی و با استفاده از نرم افزارهای excel و SPSS صورت گرفته است.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در 10 کتابخانه هیچ گونه منبع الکترونیکی وجود نداشت؛ 28 کتابخانه هر سه مورد منبع الکترونیکی( کتاب، مجله، پایگاه اطلاعاتی) را دارا می باشند و در 22 کتابخانه نیز یک یا دو نوع از منابع الکترونیکی موجود بوده است. منابع الکترونیکی در اکثر کتابخانه های تخصصی موجود بوده؛ اما با توجه به رشد روزافزون آن ها در کتابخانه های جهان و نیز مزایای منابع الکترونیکی، میزان منابع الکترونیکی برای کتابخانه های تخصصی بسیار کم بوده است. عمده ترین مشکلات تهیه منابع الکترونیکی، هزینه خرید منابع الکترونیکی، هزینه خرید تجهیزات لازم برای استفاده از این منابع و سپس تصمیم گیری در خصوص انتخاب نوع منبع الکترونیکی عنوان شده است. در اکثر کتابخانه های تخصصی شهر تهران برای تهیه و خرید هر سه نوع منبع الکترونیکی کم تر از 10 درصد بودجه کتابخانه اختصاص داده می شود.
اصالت/ارزش: با وجود اینکه در زمینه منابع الکترونیکی و موارد مرتبط با آن پژوهش های بسیاری صورت گرفته است، اما کم تر به بررسی وضعیت خرید و تهیه این منابع از دیدگاه مدیران کتابخانه ها پرداخته شده است. همچنین نتابج حاصل از پژوهش می تواند معیاری برای ارزیابی روزآمدی و کارآیی کتابخانه های تخصصی در امر تولید و انتشار منابع الکترونیکی باشد.
بررسی وضعیت کتابخانه های تخصصی صنایع فولاد کشور و مقایسه آن با استانداردهای کتابخانه-های تخصصی ایران
بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی توسط اعضاء هیئت علمی پژوهشگاه صنعت نفت در سالهای 1382-1386(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیئت علمی پژوهشگاه صنعت نفت طی سالهای 1382-1368 انجام گرفته است. در این مطالعه، روند تولید اطلاعات علـمی، میزان تولید این اطلاعات به تفکیک نوع مدارک (طرح های تحقیقاتی خاتمه یافته، مقاله های ارائه شده، کتابهای تالیف و ترجمه شده و پایان نامه های هدایت شده) و گرایش موضوعی تولیدات علمی پژوهشگاه صنعت نفت در سالهای فوق بررسی شده است. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه و جستجو در پایگاه های الکترونیکی صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد، در طول سالهای مورد مطالعه مجموعاً 3192 اثر علمی تولید شده است. از این بین، 1665عنوان (2/52%) مقالـه، 1412عنوان (2/44%) طرح تحقیقاتی خاتمه یافته، 103عنوان (2/3%) پایان نامه هدایت شـده و 12عنوان (4/0%) کتاب میباشد. به طور کلی، تولید اطلاعات علمی طی سالهای 1368 الی 1377، روندی افزایشی داشته است. از سال 1377 به بعد، روند تولید اطلاعات علمی نسبتاً ثابت مانده و نسبت به سال 1377 کاهش نیز نشان میدهد. برخی از دلایل این کاهش در متن ذکر شده اند. 22% از مقاله های ارائه شده در نشریه های معتبر داخلی و خارجی منعکس شده است. بیشترین تعداد مدارک علمی تولید شده در سه موضوع پتروشیمی، مهندسی شیمی و مخازن هیدروکربوری است. سه پژوهشکدة «اکتشاف و تولید»، «شیمی و پتروشیمی» و «پالایش نفت» بالاترین رقم تولیدات علمی را داشته اند