مطالب مرتبط با کلیدواژه

حافظه


۴۱.

بررسی رابطه بیش فعالی با میزان حافظه و اختلال دیکته نویسی دانش آموزان پسر ابتدایی شهر زاهدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 145 - 170

کلیدواژه‌ها: اختلال دیکته نویسی بیش فعالی حافظه دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۴ تعداد دانلود : ۶۷۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بیش فعالی با میزان حافظه و اختلال دیکته نویسی دانش آموزان پسر ابتدایی شهر زاهدان در سال تحصیلی 1396-1395 انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان بیش فعال پسر مقطع ابتدایی شهر زاهدان بود که از بین آنان 30 دانش آموز که دچار اختلال دیکته نویسی بودند به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه بیش فعالی کانرز و همکاران (1999)، مقیاس هوش وکسلر (1939) و آزمون دیکته نویسی جباری (1395)استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد بین بیش فعالی با میزان حافظه رابطه معکوس و معنادار و بین بیش فعالی با اختلال دیکته نویسی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ بنابراین افزایش بیش فعالی می تواند سبب کاهش میزان حافظه و افزایش اختلال در دیکته نویسی شود.
۴۲.

به کارگیری تئوری تعقیب بینایی یاربوس در تبلیغات و اثر آن بر حافظه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیستم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷۸) 31-39

کلیدواژه‌ها: تبلیغات تئوری یاربوس حافظه ردیاب چشم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۸ تعداد دانلود : ۴۰۴
مقدمه : مطالعات نشان داده اند که حرکات چشم بر حافظه تأثیر دارد و مسیر بصری می تواند پنجره ای از ذهن را به روی محققان بازاریابی و علوم شناختی باز کند. هدف در این مطالعه با توجه به ضرورت بررسی روان شناسی دیدن، با استفاده از تئوری تعقیب بینایی یاربوس در خصوص یک تبلیغ چاپی و به موازات آن دست کاری این تبلیغ برای آزمایش، مسیر بصری عمودی و افقی حافظه ی 20 نفر و تأثیر آن از طریق "به یادآوری پس از دو هفته" با استفاده از دستگاه ردیاب چشم صحنه بررسی شد. روش: برای اجرای پژوهش به 10 آزمودنی تبلیغ اصلی و به 10 نفر دیگر تبلیغ دست کاری شده ارائه شد. یافته ها در قالب پردازش تصویر با شاخص های نقشه ها ی حرارتی، ساکاد و فیکسیشن و ایهام، با استفاده از ردیاب چشم تولید و روی داده های کمی ردیاب چشم از طریق نرم افزار مینی تب 17 تحلیل واریانس شدند. نتیجه گیری : نتایج نشان دادند که ساکادهای عمودی در به یادآوری برند تبلیغ مؤثرتر از ساکادهای افقی اند. این یافته ی مهم؛ یعنی وجود ارتباط بین متوسط طول ساکاد و زمان فیکسیشن با حافظه، می تواند یک شاخص جدید در تبلیغات را مطرح کند.
۴۳.

اثربخشی تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی (tDCS ) بر حافظه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال چهارم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۳) 67 - 84

کلیدواژه‌ها: تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی (tDCS ) اختلال یادگیری ویژه حافظه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۴۱۵
مقدمه: : پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی (tDCS ) بر حافظه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه انجام گرفته است. روش: روش انجام پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل است. بدین منظور نمونه مورد نظر به روش نمونه گیری در دسترس از میان   دانش آموزان دارای اختلال یادگیری که واجد شرایط حضور در پژوهش بودند، 20 نفر انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. از آزمون تصاویر هندسی درهم آندره-ری(1942) جهت سنجش متغییر حافظه در قالب پیش تست و پس تست استفاده گردیده است. مناطق F3,F4  دانش آموزان گروه آزمایش در 10 جلسه تحت تحریک مغزی قرار گرفت، در حالی که دانش آموزان گروه کنترل در شرایط مشابه صرفاً تحت تحریک شَم قرارداشتند. پروتکل مورد نظر در این پژوهش تحریک دوطرفه ناحیه DLPFC چپ و راست بود که در 2 نوبت 15 دقیقه ای انجام گردید.    یافته ها: به منظور آزمون فرضیه پژوهش و به عبارتی تعمیم نتایج بدست آمده از نمونه به جامعه آماری پژوهش، از تحلیل کوورایانس یک متغیری (ANCOVA) استفاده شد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در بهبود حافظه تفاوت معناداری وجود دارد( 05/0P< و66/29 F=). از نتایج می توان چنین برداشت کرد که روش تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی (tDCS ) بر عملکرد حافظه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه مؤثر است.
۴۴.

اثربخشی قابلیت محیط (فراهم سازها) روی مهارت های فراشناختی کودکان دارای اختلالات ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال چهارم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۴) 59 - 72

کلیدواژه‌ها: فراهم سازها توجه حافظه کودکان دارای اختلال ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۴۰۳
مقدمه:هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر قابلیت محیط (فراهم سازها) روی مهارت های فراشناختی کودکان دارای اختلالات ذهنی 6 تا 9 ساله بود. این تحقیق کاربردی و از نوع نیمه تجربی )مداخله ای( بود. روش: جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دارای اختلال ذهنی 6 تا 9 ساله شهرستان بابل در سال1396 بودند با توجه به امکانات و همکاری مدیران و معلمان مدارس استثنایی شهر بابل از این تعداد، 50 دانش آموز پسر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی در یکی از گروه های آزمایش یا کنترل قرار گرفتند (25 نفر در هر گروه). آزمودنی ها در گروه آزمایش به مدت 36 جلسه (3 ماه و هفته ای 3 جلسه) و هر جلسه 30 الی 45 دقیقه تحت آموزش و تمرین برنامه های خاصی که شامل فراهم سازی محیطی با قابلیت زیاد در راستای بهبود مهارت های فراشناختی تحقیق بود و در محیط مدرسه اجرا می شد قرار گرفتند. برای ارزیابی مهارت های فراشناختی از پرسشنامه فراشناخت های کودکان(MCQ-C) استفاده شد. داده ها با روش آماری آنالیز کوواریانس تک متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که فراهم سازها در بهبود مهارت فراشناختی تاثیر داشته است(01/0P  
۴۵.

جایگاه سبک مدیتیشن در نگارش تأملات دکارت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۷۳

کلیدواژه‌ها: مدیتیشن تحلیل ترکیب شک شهود حافظه استنتاج تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۷۰۲
«مناظره» سنت غالب و رایج در نگارش آثار فلسفی از سده های میانه تا روزگار دکارت بود و دکارت با به کارگیری »مدیتیشن» در نگارش تأملات، سبکی بدیع در فلسفه ورزی عرضه داشت. این سبک که نخستین بار مارکوس اورلیوس رواقی آن را به کار بسته بود، در اصل، ویژة متون دینی اخلاقی بوده و از آن برای ایجاد حالت توبه نسبت به گذشته و در مرحلة بعد، نهادینه سازی تربیتی تازه در مخاطب بهره می گرفته اند. دکارت نخستین کسی است که در سدة هفدهم، به قصد وضع معنای تازه ای از فلسفه ورزی و تربیت نسل جدیدی از اهل فلسفه، در اصلی ترین اثر فلسفی خود، تأملات در فلسفة اولیاز این سبک بهره می برد. او نخست، می کوشد با بهره مندی از شکاکیت فراگیر در آن دوران، ذهن خواننده را از همة آن چه تا آن روزگار درست می دانسته ، بپیراید. دوم، از روش ترکیب که در آن روزگار در همه متون فلسفی رایج بود و تنها بر اساس حافظه شکل گرفته بود، فاصله می گیرد و با الگوگیری از ریاضیات و هندسه، روش شهودمحور تحلیل را در نگارش به سبک مدیتیشن، اساس کار خود قرار می دهد. او با این کار بستر را برای شهود حقایق فلسفی در ذهن خوانندگان چنان فراهم می آورد که پس از خواندن تأملات شش گانه، انسان هایی تازه با ذهنیتی تازه نسبت به انسان، خدا و جهان تربیت شده باشند. به دیگر سخن، او از حکمت نظری رایج به سوی حکمتی عملی حرکت می کند.
۴۶.

سبک ادبی مدیتیشن در تأملات دکارت و نسبت آن با تعلیم و تربیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۷۳

کلیدواژه‌ها: مدیتیشن تحلیل ترکیب شک شهود حافظه استنتاج تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴
مناظره» سنت غالب و رایج در نگارش آثار فلسفی از سده های میانه تا روزگار دکارت بود و دکارت با به کارگیری »مدیتیشن» در نگارش تأملات، سبکی بدیع در فلسفه ورزی عرضه داشت. این سبک که نخستین بار مارکوس ارولیوس رواقی آن را به کار بسته بود، در اصل، ویژة متون دینی اخلاقی است و از آن برای ایجاد حالت توبه نسبت به گذشته و در مرحلة بعد، نهادینه سازی تربیتی تازه در مخاطب بهره می گیرند. دکارت نخستین کسی است که در سدة هفدهم به قصد وضع معنای تازه ای از فلسفه ورزی و تربیت نسل جدیدی از اهل فلسفه،در اصلی ترین اثر فلسفی خود، تأملات در فلسفة اولیاز این سبک بهره می برد. او نخست، می کوشد با بهره مندی از شکاکیت فراگیر در آن دوران، ذهن خواننده را از همة آن چه تا آن روزگار درست می دانسته ، بپیراید. دوم، از روش ترکیب که در آن روزگار در همه متون فلسفی رایج بود و تنها بر اساس حافظه شکل گرفته بود، فاصله می گیرد و با الگوگیری از ریاضیات و هندسه، روش شهودمحور تحلیل را در نگارش به سبک مدیتیشن، اساس کار خود قرار می دهد. او با این کار بستر را برای شهود حقایق فلسفی در ذهن خوانندگان چنان فراهم می آورد که پس از خواندن تأملات شش گانه، انسان هایی تازه با ذهنیتی تازه نسبت به انسان، خدا و جهان تربیت شده باشند. به دیگر سخن، او از حکمت نظری رایج به سوی حکمتی عملی حرکت می کند.
۴۷.

ویژگی های روان سنجی مقیاس حافظه: اندازه گیری کارکردهای روزانه حافظه در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره ششم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

کلیدواژه‌ها: حافظه یادگیری هدفمند یادگیری خودکار/ روندی حافظه کاری سازمان دهی/ کشف کردن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۲۳۰
هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس حافظه در کارکردهای روزانه بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود . جامعه پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان مدارس ابتدایی شهر سمنان تشکیل داده اند. تعداد 220 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و والدین آن ها به مقیاس حافظه(گیورتن و همکاران، 2018) پاسخ دادند. از 22 SPSS و 8,54 Lisrel و از روش های تحلیل عاملی، ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل واریانس چند متغیری و منحنی راک برای تحلیل داده ها استفاده ش د. در زمینه روایی سازه بین دو گروه دانش آموزان عادی و دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری در تمام مؤلفه های حافظه؛ یادگیری هدفمند، سازمان دهی/کشف کردن، حافظه کاری و یادگیری خودکار/روندی تفاوت معنی داری وجود داشت. در زمینه روایی تشخیصی سطوح زیر منحنی راک برای هر مؤلفه نشان داد، این مقیاس توانایی تمایزگذاری بین دانش آموزان عادی و دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری را دارا می باشد. مقیاس حافظه از همسانی درونی و ضریب ثبات مناسبی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که این مقیاس از چهار عامل یادگیری هدفمند، یادگیری خودکار/ روندی، حافظه کاری و سازمان دهی و کشف کردن ساخته شده است. آلفای کرونباخ برای یادگیری هدفمند 86/0، سازمان دهی/کشف کردن 77/0، حافظه کاری 70/0 و یادگیری خودکار/روندی 82/0 و برای کل مقیاس 93/0 بود. یافته های پژوهش بیانگر این است که نسخه فارسی پرسش نامه حافظه در جامعه دانش آموزان از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است.
۴۸.

ساخت و اعتباریابی مقیاس فراحافظه برای نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره ششم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: فراحافظه یادگیری حافظه قضاوت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۴۹۷
هدف از پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی مقیاس فراحافظه نوجوانان در بافت تحصیلی بود. این پژوهش، ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی است که در مرحله کیفی با استفاده از روش همسوسازی داده های چندگانه مشتمل بر چهارضلع الف) جمع آوری اطلاعات مبانی نظری و اصول زیربنایی مربوط به فراحافظه بر اساس چارچوب نظری نلسون و نارنز، ب) پژوهش های انجام شده در حوزه فراحافظه و یادگیری، ج) ارائه تکلیف حافظه محور و مصاحبه فراحافظه مبنا بر روی دانش آموزان (33 نفر) و تحلیل آن (ملاک و نشانگر ها) و د) بهره گیری از نظرهای متخصصان حوزه شناختی و تربیتی چارچوب نظری اولیه، و سرانجام بر آن اساس مقیاس فراحافظه تدوین و اعتباریابی شد. سپس در مرحله کمی، با استفاده از نمونه 289 نفری (170= دختر و 116=پسر در رده ی سنی 18-12 سال) روایی و پایایی مقیاس، با به کارگیری روش های آماری تحلیل عامل اکتشافی و آلفای کرونباخ بررسی و تایید شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 19 گویه در قالب 4 عامل: قضاوت های مربوط به یادگیری، قضاوت های خود اطمینان بخش، قضاوت های حس دانستن و قضاوت های آسان بودن یادگیری مقیاس فراحافظه را تشکیل می دهند. ضریب آلفای کرونباخ برای هر عامل محاسبه و ضریب پایایی کل مقیاس برابر با 71/0 محاسبه شد. یافته های پژوهش معرفی ابزاری جهت سنجش فراحافظه گروه سنی نوجوان در بافت تحصیلی است که ابزاری سودمند برای سنجش فراحافظه و به کارگیری در پژوهش های شناختی و یادگیری است.
۴۹.

تاثیر برنامه ی تمرین رایانه ای شناختی بر عملکرد حافظه و توجه دانش آموزان مبتلا به دیابت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۴) 162 - 179

کلیدواژه‌ها: دیابت تمرین رایانه ای شناختی توجه حافظه دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۷۷۵
مقدمه: دیابت موجب افت عملکرد شناختی در بیماران می شود. این پژوهش، با هدف بررسی تاثیر برنامه تمرین رایانه ای شناختی بر افزایش حافظه و توجه در دانش آموزان مبتلا به دیابت انجام یافت. روش: مطالعه حاضر یک تحقیق شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می باشد که در آن، 18 دانش آموز مبتلا به دیابت (در دو گروه 9 نفری آزمایش و کنترل) از انجمن دیابت شهرستان بناب انتخاب شدند. حافظه و توجه هردو گروه آزمایش و کنترل در مرحله پیش آزمون سنجش شد. سپس دانش آموزان گروه آزمایش بصورت انفرادی در 10 جلسه نیم ساعته با کمک نرم افزار آموزش حافظه کاری، در معرض تمرینات بهسازی حافظه و توجه قرار گرفتند. بار دیگر در مرحله پس آزمون، حافظه و توجه هردو گروه آزمایش و کنترل سنجش شد. داده ها با تحلیل کواریانس، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج، حاکی از افزایش عملکرد حافظه و توجه دانش آموزان گروه آزمایش بود و مداخله توانبخشی اعمال شده برای دانش آموزان راهنمایی و متوسطه، و بیماران با سابقه کمتر از 5 سال و بیشتر از 5 سال، به یک اندازه موثر بود. نتیجه گیری: می توان گفت که تمرین رایانه ای شناختی برای افزایش عملکرد حافظه و توجه در دانش آموزان دیابتی، لازم، مفید و موثر است.
۵۰.

تبیین بازنمودگرایانه توهم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۳ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹۳ 107 - 134
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۳۳۸
هدف مقاله بررسی قدرت تبیینی بازنمودگرایی در زمینه توهم است. توهم از حیث طرح مسئله امر ناموجود می تواند چالش برانگیز باشد. بدین قرار مسئله مقاله حاضر چالشِ برخاسته از توهم است. روش تحقیق مقاله تحلیل منطقی مفاهیم و تا حد امکان ذکر شواهد تجربی است. در این راستا سعی می شود نشان داده شود که ممکن است حافظه همبستگیِ معناداری با توهم داشته باشد. این امر با توسل به بازنمودگرایی ردّگیرانه و ارائه چند مثالِ تجربی انجام می شود که ممکن است مؤید نقش بازنمودگرایانه حافظه در توهم باشد. یک مثالِ نقض در مقاله طرح و قدرت پاسخ گفتن یا نگفتن به آن بررسی می شود. نتیجه مقاله این است که بازنمودگرایی مسئله توهم را احتمالاً می تواند تبیین کند. پیشنهادهایی نیز برای پژوهش های بیشتر ارائه شده است.
۵۱.

بررسی عنصر ثبات در حافظه از دیدگاه حکمت متعالیه و عصب شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمت معاصر سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 115-132

کلیدواژه‌ها: حافظه ثبات تغییر ژن مجرد مادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۴۴۰
حافظه قابلیتی است که باعث می شود، انسان بتواند اطلاعاتی را که از طریق حواس فراهم می شود، ثبت و ذخیره کرده و در موقع لزوم آن ها را یادآوری کند. از این رو در حافظه، صور ادراکی ما بدون تغییر باقی می مانند و این عدم تغییر باعث می شود تصویر منسجمی از گذشته به یاد داشته باشیم. ملاصدرا علت این عدم تغییر حافظه را تجرد آن می داند. از نظر وی امر مادی همواره در حال حرکت است، بنابراین تغییرپذیر است. اما عصب شناسان هر حرکتی را تغییر تلقی نمی کنند، از این رو حرکاتی را که در سطح جهان اتم و کوچک تر اتفاق می افتد، باعث تغییر در سطح کلان تر یا همان ماده در سطح زیستی نمی دانند. هر چند از نظر حکمت متعالیه تغییر محسوب شود. عصب شناسان تغییراتی را باعث تغییر حافظه می دانند که در سطح سلول های عصبی رخ دهد. از این رو ثبات حافظه را به ثبات رمزگذاری ژن ها و به تبع آن رمزگذاری نورون ها نسبت می دهند، و اگر اختلالی در این عملکرد رخ دهد منجر به از دست دادن حافظه می شود. پس از نظر ایشان حافظه مادی است و به رغم مادی بودنش در شرایط متعارف تغییری در صور ادراکی ذخیره شده آن رخ نمی دهد. بدین ترتیب برای اثبات تجرد حافظه باید از دلایل دیگر بهره گرفت.
۵۲.

نقش معرفت شناختی حافظه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: ذهن تابستان ۱۳۹۸ شماره ۷۸ 125 - 156

کلیدواژه‌ها: حافظه حفاظت گرایی مولدگرایی معرفت شناسی متافیزیک حافظه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۹ تعداد دانلود : ۶۷۱
این نوشتار بر آن است به تحلیل نقش معرفت شناختی حافظه از نگاه معرفت شناسان معاصر بپردازد. از میان منابع پایه معرفت و توجیه می توان به ادراک حسی، درون نگری، گواهی، استدلال و استنتاج اشاره کرد. درباره اینکه حافظه یک منبع اساسی معرفت است یا نه، بحث های زیادی صورت گرفته و از گذشته تاکنون موافقان و مخالفانی داشته است. در این رابطه، مقاله حاضر می کوشد تا به این پرسش ها پاسخ دهد: آیا حافظه جزء منابع معرفتی است؟ اگر حافظه جزء منابع معرفتی باشد، آیا به صورت مستقل می تواند مولد معرفت باشد؟ یا آنکه صرفاً یک منبع حفاظتی و نگهدارنده است؟ این جستار، ابتدا به طور مختصر به متافیزیک حافظه پرداخته، سپس به نقش معرفتی و جایگاه آن در معرفت شناسی می پردازد. این مقاله نشان می دهد، حافظه نه تنها مولدگرا نیست، بلکه به نظر می رسد نقش حفاظت گرایی را نیز به خوبی ایفا نمی کند؛ با وجود این نظریه حفاظت گرایی از دیگر نظریه های رقیب، مقبول تر است.
۵۳.

تأثیر آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر عملکرد ریاضی و حافظه دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره دوازدهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلیدواژه‌ها: راهبردهای خود تنظیمی حافظه عملکرد ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۳۸۵
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر عملکرد ریاضی و حافظه دانش آموزان انجام شد. روش کار : روش پژوهش نیمه تجربی با طرح گروههای کنترل نابرابر بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه یازدهم رشته انسانی دوره دوم متوسطه شهرستان خدابنده در سال تحصیلی 1397- 1396 به تعداد 167 نفر بودند، که از بین آنها دو کلاس به تعداد 40 نفر با روش تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب و در گروههای آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای سنجش عملکرد ریاضی و حافظه از آزمون فرم های موازی سنجش حافظه کلامی و ریاضی محقق ساخته استفاده شد. گروه آزمایش به مدت 13 جلسه تحت آموزش راهبردهای خود تنظیمی قرار گرفتند ولی گروه گواه هیچ گونه آموزش راهبردهای خودتنظیمی دریافت نکرد. هر دو گروه قبل از آموزش، بلافاصله بعد از آموزش و مرحله پی گیری (4 ماه بعد) مورد آزمون قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد گروه آزمایش و گواه در پس آزمون و مرحله پی گیری از نظر آزمونهای ریاضی و حافظه تفاوت معنی داری داشتند. گروه آزمایش در عملکرد ریاضی و حافظه بعد از 4 ماه برتری خود را همچنان حفظ کرده بود. نتیجه گیری: راهبردهای خودتنظیمی قابلیت آموزش و یادگیری دارند و اثرات آنها در طول زمان پایدار است.
۵۴.

ارتباط حافظه و زبان: تأثیر سطح مهارت و تجربه ی زبانی در یادآوری آزاد افراد دوزبانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۵ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: افراد دوزبانه تجربه ی زبانی حافظه مهارت یادآوری آزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۸ تعداد دانلود : ۵۰۳
با توجه به فرضیه نسبیت زبانی ورفیان در سال 1956 زبان بر تفکر تأثیر دارد که در این مطالعه هدف تعلین ارتباط بین حافظه و زبان است. روش: این پژوهش از نوع شبه تجربی و جامعه ی آماری شامل 1500 نفر دانشجوی دختر دوره کارشناسی دانشگاه پیام نور شاهین دژ و زبان اصی آزمودنی ها آذری بود. از میان آن ها 100 نفر از افراد در دسترس دوزبانه فارس و آذری انتخاب شدند و به پرسشنامه سطح مهارت و تجربه ی زبانی ماریان، بلومنفلد و کاشانسکایا (2007) پاسخ دادند، سپس افراد با مهارت بالا و یکسان در دو زبان به عنوان افراد دوزبانه متوازن و افراد با مهارت متفاوت در دو زبان به عنوان افراد دوزبانه نامتوازن انتخاب و آزمون یادآوری آزاد در مورد آن ها اجرا شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تعامل معناداری بین زبان رمزگردانی و زبان بازیابی در آزمودنی های دوزبانه متوازن وجود دارد، ولی این تفاوت در گروه آزمودنی های نامتوازن معنادار نبود. نتیجه گیری: زمانی که زبان رمزگردانی و بازیابی یکسان باشد، میزان یادآوی در گروه آزمودنی های متوازن بیشتر از زمانی خواهد بود که دو زبان یکسان نباشد، یعنی وقتی زبان رمزگردانی و بازیابی در افراد دوزبانه یکسان باشد عملکرد حافظه بهتر از زمانی است که دو زبان یکسان نباشد. این امر حاکی از اثر تعدیل سطح مهارت و تجربه آزمودنی ها در دو زبان بر نتایج آزمون یادآوری است. به عبارت دیگر بافت زبان منجر به اثرات رمزگردانی اختصاصی می شود و عوامل مربوط به زبان در زمان یادآوری بر دسترسی پذیری حافظه تأثیرگذار است. لازم است این نکته در یادگیری و آزمون افراد دوزبانه در نظر گرفته شود، تا یادآوری مطالب تسهیل گردد.
۵۵.

مبانی معرفت شناختی حجیت ادله نقلی در اعتقادات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 23-38

کلیدواژه‌ها: رویکرد غیر تحویل گرایانه تحویل گرایی گواهی وحی حافظه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۳۶۶
اعتقادات بخشی از دین است که به ادله نقلی و عقلی وابسته است. خدشه در منابع معرفتی نقل ممکن است معرفت بخش بودن نقل را زیر سوال ببرد در نتیجه پژوهش از مبانی معرفت بخشی این ادله و طرح دیدگاهها امری ضروری است. این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی برای رسیدن به مقصود خود بهره گرفته است. پذیرش رویکرد غیرتحویل گرایی از گواه، مهمترین دستاوردهای این پژوهش است. مطابق این رویکرد، گواهی منبع مستقل معرفت است و می تواند در باورنده معرفت تولید کند. ادله نقلی که حاکی از قول، فعل و تقریر معصوم است خود مهمترین و بارزترین فرد گواهی است. به همین جهت می توان در معرفت بخش بودن ادله نقلی تاکید نمود. حتی مطابق رویکرد تحویل گرایی و انکار معرفت بخش بودن گواه می توان حجیت ادله نقلی را ثابت دانست که در این صورت گواه صرفا منتقل کننده معرفت برآمده از وحی و حس است و در معرفت شناسی حجیت آن دو اثبات شده است.
۵۶.

مقایسه عملکرد حافظه در افراد سالم و وابسته به مواد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم مرداد ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۳۸) 107-112

کلیدواژه‌ها: مواد مخدر حافظه معتاد سالم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۵۴۲
مقدمه: با توجه به تاثیر حافظه در همه جنبه های زندگی و تاثیر پذیری آن از مصرف مواد مخدر این پژوهش با هدف مقایسه عملکرد حافظه در افراد معتاد و سالم انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی-مقایسه ای می باشد. به همین منظور 100 نفر از افراد معتاد تحت پوشش اداره بهزیستی آذربایجان شرقی به شیوه دردسترس و 100 نفر از افراد عادی با استفاده از همتاسازی انتخاب شدند و به پرسشنامه حافظه گذشته نگر و آینده نگر (PRMQ) پاسخ دادند. داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS 18 و آزمون تحلیل واریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد که تفاوت معناداری بین افراد معتاد و افراد عادی در تخریب عملکرد حافظه کلی، گذشته نگر، آینده نگر،بلند مدت وکوتاه مدت، وجود دارد. نتیجه گیری: استفاده از مواد تاثیرات مخرب و جبران ناپذیری به قسمت های از مغز که در عملکرد حافظه نقش دارند می گذارد و همین مساله باعث عملکرد ضعیف افراد معتاد در حافظه می شود.
۵۷.

تاثیر تمرینات وی فیت بر ویژگی های فراشناختی کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی

نویسنده:
منبع: علوم حرکتی و رفتاری سال دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 177 - 188

کلیدواژه‌ها: تمرینات وی فیت اختلال هماهنگی رشدی فراشناخت حافظه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۷ تعداد دانلود : ۵۷۸
مقدمه و هدف: اختلال هماهنگی رشدی یک اختلال ناهمگن است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه تاثیر تمرینات وی فیت بر ویژگی های فراشناختی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی بود.  روش شناسی: تحقیق حاضر کاربردی و نیمه تجربی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کودکان پسر 7 تا 12 سال مبتلا به اختال هماهنگی رشدی شهر رفسنجان در سال تحصیلی 98-1397 بودند. از این تعداد، 30 دانش آموز پسر به صورت نمونه گیری در دسترس و هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه تجربی(15 پسر) و کنترل(15 پسر) تقسیم شدند. سپس گروه تجربی به مدت 16 جلسه (2 ماه و هفته ای2 جلسه) و هر جلسه 55  دقیقه در یک محیط مجهز شده و با نشاط و با نظارت کارشناس پزشکی در جهت جلوگیری از آسیب دیدگی آزمودنی ها قرار گرفتند. برای ارزیابی مهارت های فراشناختی کودکان اپرسشنامه فراشناختی کودکان (MCQ-C) استفاده شد. از آزمون کولموگروف– اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن توزیع ها و از  تحلیل کوواریانس برای مقایسه گروه ها استفاده شد.  یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که تمرینات وی فیت تاثیر معناداری در بهبود ویژگی های فراشناختی کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی داشته است(05/0˂P).  نتیجه گیری: به طور کلی، استفاده از تمرینات وی فیت برای کمک به افراد دارای اختلال هماهنگی رشدی برای بهبود یک جنبه حیاتی عملکرد روانشناختی، امکان پذیر به نظر می رسد.   
۵۸.

بررسی اختلالات حافظه در مصرف کنندگان متاآمفتامین در دوره فروکش کامل اولیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۶۰ 368-379

کلیدواژه‌ها: حافظه سوء مصرف متاآمفتامین دوره فروکش کامل اولیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۳۶۴
سو ء مصرف مواد در رأس تهدیدهای اجتماعی قرار دارد. در دهه های آینده این پدیده تظاهر انفجارآمیزی خواهد داشت، بنابراین بررسی ابعاد مختلف این پدیده از اهمیت بسزایی برخوردار است. امروزه توجه متخصصین حوزه سوءمصرف مواد به بررسی اثرات وابستگی به متا آمفتامین افزایش یافته است. یکی از بارزترین این عوارض، اختلالات شناختی ناشی از مصرف متا آمفتامین است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نقایص ابعاد مختلف حافظه در افرادی که در دوره فروکش کامل اولیه از وابستگی به متاآمفتامین بودند، انجام شد. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی بود. 40 آزمودنی از بین معتادان بستری شده دربیمارستان روانپزشکی ابن سینا در شهر مشهد از طریق نمونه گیری در دسترس گزینش شدند، به همراه 39 نفر از خویشاوندان غیر معتاد آنها که از نظر اطلاعات دموگرافیگ همگن شده بودند، آزمون حافظه وکسلر را انجام دادند. داده ها با استفاده از آزمون های کای دو پیرسون، تحلیل رگرسیون چندمتغیره و T دو گروه مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که میانگین نمره استاندارد همه ابعاد مورد سنجش حافظه به جز مهار ذهنی در گروه مهار بیشتر از گروه آزمایش بود. (0/001> p ) نتایج نشان دهنده اثر طولانی مدت مصرف متاآمفتامین بر ابعاد حافظه حتی در طول دوره ترک بود.
۵۹.

اثربخشی درمان فراتشخیصی بر بهبود تحمل ابهام، کارکرد اجرایی (دقت و زمان) و حافظه در بیماران با اختلال وسواسی-جبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هفدهم زمستان (بهمن) ۱۳۹۷ شماره ۷۱ 837-848

کلیدواژه‌ها: اختلال وسواس - ناخودداری درمان فراتشخیصی تحمل ابهام کارکرد اجرایی حافظه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۳۴۵
زمینه: با توجه به تغییرات در DSM و در نظر گرفتن رویکرد ابعادی به جای رویکرد طبقاتی این سؤال مطرح است که آیا درمان فراتشخیصی بر درمان اختلال اختلال وسواس- ناخودداری مؤثر است؟ هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی بر بهبود، تحمل ابهام، کارکرد اجرایی (دقت و زمان) و حافظه در بیماران با اختلال وسواس- ناخودداری انجام شد. روش: از میان افراد مبتلا به اختلال وسواس- ناخودداری مراجعه کننده به مراکز خدمات روانشناختی قزوین 40 بیمار با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 20 نفری (گروه تحت درمان فراتشخیصی و گروه گواه) قرار گرفتند و پرسشنامه های وسواس ییل براون(گودمن، پریس و همکاران، 1989)، مقیاس تحمل ابهام )مکلین، ،2009) ، آزمون فراخنای حروف و ارقام (وکسلر، 1987) و آزمون استروپ (استروپ، 1935) را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که درمان فراتشخیصی به طور معناداری باعث بهبود تحمل ابهام، کارکرد اجرایی (دقت و زمان) و حافظه در افراد مبتلا به اختلال وسواس-ناخودداری شده است (0/001>p). نتیجه گیری: رویکرد فراتشخیصی در درمان با مدنظر قرار دادن رویکرد ابعادی و هدف قرار دادن سازه های فراتشخیصی می تواند در بهبود علایم OCD اثرگذار باشد.
۶۰.

بررسی و مقایسه کارکردهای اجرائی و حافظه ی کاذب در سالمندان

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال ششم ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۲۶) 108-117

کلیدواژه‌ها: کارکردهای اجرائی حافظه سالمندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۲۰۹
مقدمه: نقایص فرآیندهای شناختی، ویژگی معمول افراد سالمند است و به نظر می رسد هر نقصی در این فرآیندها می تواند بر سایر توانایی ها و رفتارهای دیگر این گروه تأثیر بگذارد . هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه کارکردهای اجرائی و حافظه ی کاذب در دو گروه از سالمندان ۶۰ تا ۷۰ ساله و ۷۱ تا ۸۰ ساله شهر تهران بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی-مقایسه ای است. جامعه ی آماری شامل کلیه افراد بالای ۶۰ سال مراجعه کننده به سازمان امور بازنشستگان شهر تهران در سال ۱۳۹۷ بود که دو گروه ۱۰۰ نفری از سالمندان ۶۰ تا ۷۰ ساله و ۷۱ تا ۸۰ ساله به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. برای سنجش از آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین و آزمون حافظه ی کاذب استفاده گردید. داده ها با استفاده از روش آمار توصیفی و مانوا تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که سالمندان گروه ۷۱ تا ۸۰ سال عملکرد ضعیف تری در آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین نسبت به گروه ۶۰ تا ۷۰ سال داشتند. همچنین حافظه ی کاذب در گروه سالمندان ۶۰ تا ۷۰ سال در خرده مقیاس های فراخوانی کاذب و بازشناسی کاذب به طور معناداری پایین تر از افراد گروه ۷۱ تا ۸۰ سال بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش کارکردهای اجرائی و حافظه ی کاذب با افزایش سن در سالمندان رو به ضعف می گذارند. بنابراین ارائه ی خدمات توانمندی شناختی جهت ارتقای کارکردهای اجرایی سالمندان اهمیت ویژه ای دارد.