بهرام اسماعیلی

هدف پژوهش حاضر، تبیین علّی تحصیل گریزی دانش آموزان بر اساس ذهن آگاهی و خودپنداره تحصیلی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر زرقان (استان فارس) بود که در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بودند که از بین آن ها 348 دانش آموز (125 پسر و 223 دختر) به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و مقیاس ذهن آگاهی نوجوان و بزرگسال دروتمن و همکاران، پرسش نامه تحصیل گریزی خرمایی و صالح اردستانی و سیاهه خودپنداره مدرسه چن و تامپسون را تکمیل کردند. یافته ها نشان دادند که اثر مستقیم ذهن آگاهی بر تحصیل گریزی معنی دار نبود؛ اما اثر مستقیم ذهن آگاهی بر خودپنداره تحصیلی و اثر مستقیم خودپنداره تحصیلی بر تحصیل گریزی معنی دار شد. همچنین، اثر ذهن آگاهی بر تحصیل گریزی با میانجی گری خودپنداره تحصیلی معنی دار بود. به طور کلی، یافته های این پژوهش نقش ذهن آگاهی و خودپنداره تحصیلی را در تبیین تحصیل گریزی نشان داد. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که به منظور کاهش تحصیل گریزی دانش آموزان، باید به ذهن آگاهی و خودپنداره تحصیلی آن ها توجه شود.

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر خودپنداره و عملکرد تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان مرودشت انجام شد. در این راستا، روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر پایه اول دوره متوسطه بودند که 30 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. راهبردهای فراشناختی در هشت جلسه گروهی به آزمودنی های گروه آزمایش آموزش داده شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه های خودپنداره تحصیلی راجرز و عملکرد تحصیلی درتاج جمع آوری و با استفاده از تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی می تواند مؤلفه های خودپنداره تحصیلی را به طور معنی داری افزایش دهد و خودکارآمدی، برنامه ریزی و تأثیرات هیجانی را در عملکرد تحصیلی دانش آموزان به طور معنی داری بهبود بخشد و در فقدان کنترل پیامد و انگیزش تغییری ایجاد نشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی باعث افزایش خودپنداره و عملکرد تحصیلی دانش آموزان در گروه آزمایش، در مقایسه با گروه گواه شد. مشاهدات حاضر مؤید اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر افزایش خودپنداره و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان است.

مبانی تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مبانی اساسی فلسفه تربیت در جمهوری اسلامی(هستی شناسی ،معرفت شناسی ،ارزش شناسی ) است مبانی اساسی فلسفی تربیت گزاره هایی است که از نصوص دینی اخذ شده است.مبانی سیاسی تربیت موضوعی است که برخلاف اهداف واصول و روش های تربیت سیاسی کمتر مورد توجه اندیشورزان قرار گرفته است . در این پژوهش طی یک پارادایم کیفی و به شیوه اسنادی و با رویکرد توصیفی - تفسیری به فهم مبانی سیاسی تربیت پرداخته شده است . یافته ها نشان می دهد که برخلاف رویکردهای انتقادی، محافظه کارانه ، دمکراتیک و پست مدرن در رویکرد تمدن ساز اسلامی، سیاست و تربیت نوعی همسویی دارند. سیاست اسلامى و تربیت اسلامى، رابطه اى دو طرفه دارند و مکمّل یکدیگر مى باشند، و در راستاى هدفى واحد که همانا اعتلاى انسان، سعادت جامعه بشرى، توحید و وحدت مى باشد، قرار مى گیرند نگارنده پس از تحلیل این موضوع، به مدلی مفهومی از مبانی سیاسی تربیت در جمهوری اسلامی ایران رسیده است.

هدف پژوهش حاضر مقایسه تأثیر آموزش مبتنی بر برنامه ی رایانه ای و تدریس سنتی بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی بود. پژوهش حاضر، مطالعه ای شبه آزمایشی همراه با پس آزمون بود. تعداد 228 دانش آموز (122 دختر و 106 پسر) کلاس سوم با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند برای اجرای یک برنامه آموزشی جدید انتخاب شد. آزمودنی ها به طور تصادفی در دوگروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. مبحث کسر، با استفاده از یک نرم افزار آموزشی در یک جلسه 45 دقیقه ای و به صورت همزمان در 4 کلاس آموزش داده شد. پس از پایان آموزش، به صورت همزمان از هر 4 گروه، آزمونی مشتمل بر 6 سؤال که با مشارکت آموزگاران متخصص هر 4 کلاس از قبل طراحی شده بود، به عمل آمد. یافته ها نشان داد که اجرای تدریس با استفاده از شیوه برنامه ی رایانه ای می تواند تأثیر مثبت و معناداری بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی بگذارد. دانش آموزان پسر گروه آزمایش بیشترین میانگین نمره را در پس آزمون کسب نمودند و عملکرد آنها در مقایسه با پسران و دختران گروه گواه، افزایش معناداری داشت. تعامل جنسیت و گروه نیز بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان معنادار بود.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه خودکارآمدی، راهبردهای شناختی- فراشناختی با خودناتوان سازی تحصیلی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه عشایر استان فارس بوده است. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش، تمامی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه عشایر استان فارس می باشد که در سال تحصیلی90-91 مشغول به تحصیل بودند. به روش نمونه گیری خوشه ای، نمونه ای به حجم 322 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه خودکارآمدی شوآرزو و جروسالم ، پرسشنامه راهبردهای شناختی- فراشناختی واحدی و پرسشنامه خودناتوان سازی تحصیلی رود والت و جونز بوده است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین خودکارآمدی و خودناتوان سازی تحصیلی رابطه منفی معنادار وجود دارد. بین راهبردهای شناختی- فراشناختی و خودناتوان سازی تحصیلی نیز رابطه منفی معنادار وجود دارد. بین خودکارآمدی و راهبردهای شناختی- فراشناختی، رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد دو متغیر خودکارآمدی تحصیلی و راهبرد فراشناختی، بطور معناداری خودناتوان سازی تحصیلی را پیش بینی می کنند و متغیر راهبردهای شناختی، پیش بینی کننده خوبی برای خودناتوان سازی تحصیلی نمی باشد.

هدف از این پژوهش، نیازسنجی ارائه خدمات نظارت و راهنمایی آموزشی از نظر دبیران دبیرستان های شهر شیراز بود. از بین دبیران شاغل در دبیرستان های نواحی چهارگانه شیراز در سال تحصیلی 89-88، نمونه ای به حجم 352 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ی محقق ساخته بر مبنای ""الگوی مفهومی نظارت آموزشی اولیوا و پاوالس"" که مشتمل بر سه حیطه رهبری در بهسازی آموزشی، رهبری در بهسازی برنامه درسی و رهبری در بهسازی کارکنان بود، استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی، آزمون تی مستقل، آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل واریانس یک سویه استفاده شد. نتایج نشان داد که وضعیت موجود ارائه ی خدمات نظارت و راهنمایی آموزشی در دبیرستان های شیراز، در سطح حداقل قابل قبول بوده و در وضعیت مطلوب، معلمان خواهان دریافت خدمات نظارتی در سطحی بالاتر از کفایت مطلوب می باشند. هم چنین به طور معناداری، دبیران مرد نسبت به زنان نیاز بیش تری به خدمات نظارت و راهنمایی آموزشی داشتند. بین میزان نیاز به خدمات نظارت و راهنمایی آموزشی دبیران با سوابق مختلف تفاوت معناداری وجود ندارد، در حالی که بین میزان نیاز به کمک در اداره کلاس، بین دو گروه آموزشی علوم انسانی و ریاضی تفاوت معناداری وجود دارد و این تفاوت بین گروه های آموزشی دیگر مشاهده نشد.

هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین سه متغیر مهارت ها، توانایی ها و نقش های مدیریتی بوده است. روش پژوهش، پیمایشی – همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 157 نفر از مدیران دوره متوسطه شهر شیراز بود که از نمونه گیری صرف نظر گردید و همه افراد از راه سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت گردآوری داده ها از سه دسته پرسشنامه استاندارد استفاده شد. پایایی پرسشنامه ها، با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب برای پرسشنامه مهارت ها، توانایی ها و نقش ها: 88/ ،90/ ، 86/ گزارش شده است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها نیز بر اساس نظر متخصصان بدست آمده است. داده های بدست آمده با استفاده از روش های آماری چون : آزمون همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه به روش گام به گام، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون t برای گروههای مستقل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده حاکی از آن بود که مهارت های انسانی، فنی و ارتباطی و توانایی های فکری – ذهنی و علمی سهم بیش تری در تبیین نقش های مدیریتی دارند