مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۲۱.
۲۲۲.
۲۲۳.
۲۲۴.
۲۲۵.
۲۲۶.
۲۲۷.
۲۲۸.
۲۲۹.
۲۳۰.
۲۳۱.
۲۳۲.
۲۳۳.
۲۳۴.
۲۳۵.
۲۳۶.
۲۳۷.
۲۳۸.
۲۳۹.
۲۴۰.
کشاورزی
منبع:
تعاون و کشاورزی سال سوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۹
85 - 111
حوزههای تخصصی:
این تحقیقباهدف شناساییکارکردهای بخش تعاون در تسهیل فرایند خوداشتغالی زنان دانش آموختۀ کشاورزی جویای کار در شهرستان همدان و به شیوۀ تحقیقات پیمایشی انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق را زنان دانش آموختۀ رشته های کشاورزی در شهرستان همدان تشکیل می دهند که تعداد آن ها بر اساس آمارهای موجود در زمان انجام تحقیق، 1654 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 120 نفر تعیین شد. پرسش نامه مهم ترین ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر بود که روایی آن توسط متخصصان فن تأیید شد و برای بررسی پایایی پرسش نامه نیز ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که رقم 94% به دست آمد. با بهره گیری از تکنیک تحلیل عاملی، کارکردهای بخش تعاون در زمینه سازی برای خوداشتغالی زنان دانش آموختۀ کشاورزی در چهار گروه دسته بندی شدند. عامل اول با توجه به متغیرهای تشکیل دهندۀ آن، "ظرفیت سازی انگیزشی- نهادی" نام گرفت و با تبیین 37/26 درصد از واریانس به عنوان مهم ترین عامل معرفی شد. این عامل همراه با سایر کارکردها نظیر "خدمات آموزشی- مشورتی"، "تعامل با محیط های دانشگاهی" و کارکردهای "هدایتی- حمایتی" در مجموع 75/70 درصد از واریانس کارکردهای ضروری برای خوداشتغالی زنان را تبیین نمودند.
تحلیل موانع دوره های آموزشی تعاونی ها از دیدگاه مدیران تعاونی های کشاورزی استان زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تعاون و کشاورزی سال سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰
143 - 159
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی موانع و محدودیت های دوره های آموزشی تعاونی های کشاورزی استان زنجان است. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعۀ آماری تحقیق را مدیران عامل تعاونی های کشاورزی استان زنجان تشکیل دادند که 80 نفر از آن ها با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه استفاده شد. روایی پرسش نامه با استفاده از دیدگاه های اعضای هیئت علمی و کارشناسان بخش تعاون و انجام اصلاحات مورد نظر آن ها تأیید شد. پایایی ابزار نیز با استفاده از پیش آزمون و محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ (88/0) تعیین شد. بر اساس نتایج تحلیل عاملی، مهم ترین مشکلات آموزش های حضوری به 5 عامل زیر تقسیم شدند: 1. انعطاف پذیری پایین، معلم محوری و به روز نبودن دانش آموزشگران؛ 2. محدودیت مکانی و به کارگیری محدود فناوری های نوین آموزشی؛ 3. ناکارامدی آموزشی به دلیل محدودیت های بودجه ای و کمبود آموزشگر؛ 4. زمان بر بودن یادگیری و هزینه بر بودن آن؛ 5. نظارت ضعیف در تطابق آموزش ها با نیازهای جامعه. این 5 عامل در مجموع، 44/65% درصد واریانس مشکلات آموزشی را تبیین کردند. همچنین نتایج مقایسۀ میانگین ها نشان داد بین دیدگاه زنان با مردان در مورد مشکلات آموزشی شامل محدود به زمان خاص بودن، به کارگیری محدود فناوری های نوین آموزشی، عدم پاسخگویی به حجم زیاد آموزش ها و محدودیت مکانی برای برگزاری کلاس ها اختلاف معنی داری وجود دارد.
نگرش مدیران تعاونی ها در زمینۀ نقش عوامل آموزشی و ابتکار و نوآوری شغلی در کارآفرینی و موفقیت تعاونی های کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تعاون و کشاورزی سال پنجم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۷
125 - 142
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهشِ پیمایشی شناسایی عوامل آموزشی مؤثر بر کارآفرینی تعاونی های کشاورزی و همچنین سنجش میزان ابتکار و نوآوری شغلی و روحیۀ کارآفرینی مدیران و اعضای هیئت مدیرۀ تعاونی های کشاورزی موفق استان خوزستان (شهرهای اهواز و دزفول) بود. جامعۀ آماری را 100 تعاونی کشاورزی فعال در شهرستان های اهواز و دزفول در برگرفتند و حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 80 تعاونی تعیین شد که از هر شرکت دو نفر از مدیران و اعضای هیئت مدیره (در مجموع 160 نفر) انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه و مصاحبه بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار 16SPSS استفاده شد. روایی ابزار تحقیق با نظر کارشناسان و استادان دانشگاه تأیید گردید و پایایی آن با استفاده از پایلوت تست، که در تعاونی های روستایی شهرستان اهواز انجام گرفت، تأیید شد. آلفای کرونباخ برای عوامل آموزشی و فنی 85/0 به دست آمد. نتایج نشان داد که میزان ابتکار و نوآوری شغلی و نیز روحیۀ کارآفرینی در موفقیت تعاونی ها دارای اهمیت زیادی بودند. از میان متغیرهای آموزشی و فنی مؤثر بر موفقیت تعاونی ها، مهارت های فنی مدیران تعاونی، تحصیلات مدیران، مهارت های فنی و تخصصی هیئت مدیره و تحصیلات اعضا به ترتیب بیشترین اهمیت را داشتند.
عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان نسبت به تعاون و کار گروهی در شهرستان جیرفت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تعاون و کشاورزی سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱۹
115 - 142
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی نگرش کشاورزان نسبت به تعاون و کار گروهی و تحلیل سازه های مؤثر بر این نگرش در مراکز دهستان های بخش مرکزی شهرستان جیرفت پرداخت. بدین منظور، از روش پیمایشی بهره گرفته شد. جامعۀ آماری پژوهش 5936 کشاورز بخش مرکزی شهرستان جیرفت بودند که با استفاده از جدول نمونه گیری تصادفی کرجسی و مورگان و روش نمونه گیری طبقه ای متناسب از میان آنها 381 کشاورز به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ای محقق ساخته بود که برای تعیین پایایی آن، از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ (759/0 تا 874/0) به دست آمده از بهینگی پرسش نامه حکایت می کند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل خوشه ای، آزمون تی تک نمونه ای، آزمون تی مستقل و تحلیل تشخیصی استفاده شد. برپایۀ نتایج پژوهش حاضر، 31/43 درصد از افراد مورد مطالعه نگرش مثبت و 69/56 درصد نیز نگرش منفی نسبت به تعاون و کار گروهی دارند . نتایج تحلیل تشخیصی نشان داد که متغیرهای درک از سودمندی، آگاهی و شناخت، مشاهده، خودکارآمدی عمومی، کنترل رفتار محسوس، عزت نفس، هنجارهای ذهنی و سطح تحصیلات به ترتیب تعیین کننده ها (سازه ها)ی نگرش کشاورزان نسبت به تعاون و کار گروهی اند. در مجموع، متغیرهای پژوهش توانایی تبیین 4/54 درصد از واریانس نگرش به تعاون و کار گروهی را داشتند.
بررسی تأثیر اصلاحات ارضی 1341تا1357ش/1962تا1978م بر جمعیت شهری؛ نمونه پژوهی ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از سال 1341تا1357ش با برنامه های اقتصادی و اجتماعی متنوعی، سیاست های اصلاحی دولت در روستاها به طور مستمر افزایش یافت. اجرای اصلاحات ارضی در سال 1341ش، ازجمله این برنامه ها بود که تغییراتی در ساختار مالکیت اراضی و به تبع آن، دگرگونی هایی در ساخت طبقات اجتماعی اقتصادی روستایی ایجاد کرد. مقاﻟه حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی درصدد پاسخ به این پرسش است: تحولات جمعیتیِ پس از اصلاحات ارضی در ایلام، چه پیامدهای اجتماعی و اقتصادی داشت؟ نتایج پژوهش از آن حکایت دارد که هدف اصلاحات ارضی ایجاد تعادل در مالکیت ارضی و بهره مندی منطقی روستاییان از مالکیت بود؛ اما نتیجه متفاوت بود و بیشترِ دهقانان به علت کمبود اعتبار و سرمایه و نبود زمین مناسب، استقلال خود را از دست دادند و نفوذ مالکان کاهش نیافت و وضع اقتصادی دهقانان به تدریج ضعیف تر نیز شد. این وضعیت آرزوهای روستاییان را خواه درباره اصلاحات ارضی و خواه در زﻣیﻨه دیگر سیاست های کشاورزی دولت تا حد بسیاری نابود کرد. همین مسئله در استان ایلام نیز رخ داد و مهاجرت روستاییان به شهر و افزایش جمعیت و حاشیه نشینی در شهر ایلام را به دنبال داشت. حاشیه نشینی در این شهر باعث این مشکلات شد: گسترش آسیب های اجتماعی، تخریب زمین های کشاورزی، توﺳﻌه فیزیکی شهر در زمین های نامناسب و ایجاد محله های فقیرنشین.
بررسی تحلیلی اقدامات اقتصادی حکومت محلی سلجوقیان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
حکومت ها در منطقه کرمان می کوشیدند با ترویج کشاورزی و در اختیار گرفتن آب و تنظیم حقابه، درآمد پایداری داشته باشند. بنابر گزارش جغرافیدانان، در قرون نخستین اسلامی کشاورزی در کرمان رونق زیادی داشته و محصولات مختلفی در آنجا به دست می آمده است؛ لکن عدم وجود راه های مناسب، فاصله زیاد شهرها، موانع طبیعی چون کوه ها و ناتوانی حکومت ها در تأمین امنیت، عدم رونق تجارت و بازرگانی را در قرون نخستین اسلامی در کرمان سبب می شد. سلجوقیان ساختار اقتصادی کرمان را تغییر داده و تجارت را اساس اقتصاد این منطقه قرار دادند. مقاله حاضر که با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای به موضع گیری سلجوقیان در مورد مسائل اقتصادی و تغییراتی که در دوره سلجوقی در ساختار اقتصادی کرمان نسبت به ادوار پیش پدید آمد، پرداخته است. سؤال اصلی تحقیق حاضر مبتنی بر چگونگی نقش سلجوقیان در تغییر ساختار اقتصادی کرمان است؟ که این فرضیه مطرح شده که امرای سلجوقی و شیوه معیشت ایشان نقش مهمی در این تغییر داشته اند. بر این اساس مقاله به این نتیجه دست یافته که سرشت شبانی و قبیله ای سلجوقیان به کشاورزی در کرمان آسیب وارد نمود اما ایشان با در اختیار گرفتن راه های تجاری، توانستند عواید سرشاری به دست آورند و الگوی اقتصادی منطقه کرمان را تا حد زیادی تغییر دهند.
ارزیابی وضعیت توسعه یافتگی کشاورزی با استفاده از روش های برنامه ریزی (مطالعه موردی شهرستان های استان سمنان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۱)
150 - 166
حوزههای تخصصی:
مقدمه و هدف : نخستین گام در فرایند برنامه ریزی و توسعه کشاورزی، شناخت و بررسی امکانات و توانایی ها و در پی آن تعیین سطوح توسعه یافتگی کشاورزی است. هدف پژوهش حاضر ضمن تعیین وضعیت توسعه یافتگی کشاورزی شهرستان های استان سمنان با بهره گیری از سه روش تاپسیس، ویکور و SAW؛ تلفیق نتایج مربوط به این تکنیک ها و ارائه یک مدل تلفیقی برای سنجش وضعیت توسعه یافتگی این شهرستان ها است. مواد و روش ها : رویکرد پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری 8 شهرستان استان سمنان بر اساس سرشماری 1395 بوده است. داده های مورد نیاز از سالنامه آماری (1395)، سازمان جهاد کشاورزی استان و نتایج سرشماری عمومی کشاورزی سال 1393 گرد آوری شده است. شاخص مورد بررسی در این پژوهش کشاورزی بوده که مشتمل بر 34 متغیر می باشد. همچنین تکنیک های مورد استفاده در این پزوهش تاپسیس، ویکور و SAW می باشد. یافته ها : نتایج حاصل از روش کپ لند بیانگر آن است که هیچ شهرستانی با وضعیت توسعه یافتگی کشاورزی بسیار بالا وجود ندارد. هم چنین، شهرستان شاهرود با مقدار شاخص تلفیقی 723/0 در رتبه نخست (وضعیت نسبتاً توسعه یافته) و شهرستان سرخه با مقدار شاخص تلفیقی 122/0 در رتبه هشتم (وضعیت کاملاً محروم از توسعه) قرار دارد بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد یکی از راهبرهای اساسی جهت برطرف نمودن تفاوت ها و اختلافات توسعه یافتگی کشاورزی در سطح شهرستان ها؛ تمرکززدایی، برنامه ریزی ناحیه ای و محلی، تخصیص متوازن منابع، سرمایه گذاری ها و اعتبارات می باشد.
تحلیل تصویر کنشگری خداوند در باب کشاورزی، از اسطوره تا عرفان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش زبان و ادبیات فارسی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۸
79-105
حوزههای تخصصی:
تصاویرِ خدا حاصل تلاش های ذهن بشر برای شناخت بهتر وجودی رازناک و قدسی است. یکی از این تصاویر برجسته خدا در گستره تخیّل نامحدود بشر، «خدایِ کشاورز» است که از آن می توانیم تحت عنوان کنشگری خداوند در باب کشاورزی یاد کنیم. این تصویر، در بطن تصاویر قلمرو روییدنی ها، جنبه ای از کنش و عملکرد خدا را در خلقت عینی و ملموس می کند. کنشگری خدا در حوزه کشاورزی، در متونی که مَحمل تصویرسازی برای خدا هستند، علی رغم حضور پویایی که دارد، تحولات و دگرگونی های چندی را پشت سر گذاشته است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تحلیل بوطیقای استعاره، این تصویر را در اساطیر، متون مقدس و عرفان بررسی کرده است. در اساطیر، آفرینش خدا در عملکرد الهه باروری و ایزد میرای گیاهی در قالب چرخش فصول تبیین می شود. در متون مقدس این کنش به اهورامزدا، یهوه، خدایِ پدر و الله متناسب با بافت حاکم بر هر متن واگذار می شود و در عرفان هم این کنش به شکلی متنوع و جامع با محوریت انسان، به تصویر کشیده می شود. نتایج بررسی نشان داد که این تصویر، سیری چرخشی را از طبیعت بیرون به طبیعت درون انسان و از طبیعت عینی به طبیعت انتزاعی پیموده است. همچنین گسترش دامنه اختیار و سیطره خدا بر جهان و انسان از مواردی است که در دگردیسی این تصویر به چشم می خورد.
نقش بنی کعب در اقتصاد سواحل خوزستان (1890 تا 1914 م.)
خوزستان از جمله قدیمی ترین مراکز پیدایش تمدن بشری است که در عرصه انواع محصولات کشاورزی و تجاری دارای جایگاه ممتازی است. یکی از قبایل تأثیرگذار در این سواحل بنی کعب بود. مهاجرت آنها از قبان به سواحل خوزستان موجب گسترش و رونق محصولات کشاورزی و ایجاد بسترهای مناسب بازرگانی و اقتصادی در این سواحل شد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی موقعیت جغرافیایی خوزستان، تاریخچه فعالیت اقتصادی و بازرگانی بنی کعب در سواحل خوزستان و نقش بنی کعب در اقتصاد سواحل خوزستان می پردازد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با توجه به تسلط و نفوذی که قبیله بنی کعب در حوضه خلیج فارس و رود کارون داشتند، تجارت و صادرات انواع محصولات کشاورزی و صنایع دستی در دوره مورد بررسی این مقاله از طریق بنادر خوزستان به کشورهای عربی، هند، قاره اروپا و آمریکا رونق چشمگیری داشت.
تخمین تولید محصول کلزا مبتنی بر سری زمانی داده های سنجش از دور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شاخص های طیفی پوشش گیاهی به منزله ابزاری مناسب برای تخمین میزان تولید محصولات کشاورزی استفاده می شوند. بااین حال، تعداد محدود تصاویر از عوامل اصلی کاهش کارآیی شاخص ها به منظور تخمین تولید شمرده می شود. از سوی دیگر، ارزیابی توانایی شاخص ها در تخمین تولید از راه ترکیب داده های مادیس و لندست، در مواردی که تعداد داده های لندست کم باشد، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف تحقیق حاضر، در گام نخست، معرفی شاخص ها یا شاخص منتخب در تخمین تولید کلزا و در گام بعدی، استفاده از تکنیک های تلفیق داده برای افزایش کارآیی شاخص منتخب است. کلزا ازجمله محصولات کشاورزی است که، به دلیل گل دهی در دوره رشد، ویژگی های طیفی خاصی دارد. در این تحقیق، پایگاه داده ای از میزان تولید محصول کلزا و سری زمانی داده های لندست و مادیس کشت و صنعت مغان تهیه و سپس ده شاخص متفاوت به قصد تخمین تولید کلزا ارزیابی شد. در ادامه، رابطه میزان تولید با شاخص پیشنهادی بررسی و مشخص شد که شاخصNDYI ، در طول زمان گل دهی، دقتی بیشتر از سایر شاخص ها دارد (r = 0.73). با تلفیق داده های سری زمانی لندست و مادیس مبتنی بر الگوریتم مدل تطبیقی ادغام بازتابندگی مکانی و زمانی بهبودیافته (ESTARFM)، همبستگی و RMSE (kg/ha) به ترتیب 7% و 0.11 افزایش و کاهش یافت. تحقیق حاضر نشان داد که استفاده از تکنیک های تلفیق داده امکانِ افزایش کارآیی شاخص های طیفی را به منظور تخمین تولید محصول فراهم می کند.
موانع و الزامات سازگاری کشاورزان مناطق کوهستانی با تغییرات آب و هوایی، نمونه موردی: بخش پاپی از توابع شهرستان خرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شناسایی موانع و الزامات سازگاری برای اجرای موفقیت آمیز روش های سازگاری با تغییرات آب و هوایی در سطح محلی، به ویژه در جوامع روستایی کوهستانی با منابع محلی و فناوری محدود، بسیار مهم است. با توجه به اهمیت این موضوع، در پژوهش حاضر به بررسی موانع و الزامات سازگاری با تغییرات آب و هوایی در روستاهای کوهستانی پرداخته شد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات پرسش نامه، مصاحبه آزاد و مشاهده محقق از منطقه مورد مطالعه بوده است. جامعه آماری خانوارهای روستایی بخش پاپی شهرستان خرم آباد می باشد (2346 N= ). با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری سهمیه ای 330 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون رتبه ای هم انباشتگی نامحدود اکتشافی (روش جوهانسن)، استفاده شد. نتایج نشان داد که کشاورزان روستاهای کوهستانی منطقه مورد مطالعه با موانع سازگاری متعددی روبرو هستند که موانع نهادی، هنجاری، فناوری و اطلاعات و شناختی جدی تر بوده اند. با توجه به اینکه شرایط سازگاری یک عامل مهم برای کاهش یا از بین بردن موانع سازگاری و بهبود ظرفیت سازگاری کشاورزان با تغییرات آب و هوایی است، توسعه اقتصادی محلی، زیرساخت های محلی، فناوری تولیدی، اعطای عتبارات خرد برجسته ترین الزامات سازگاری در این زمینه بودند. همچنین، به دلیل نقش موثر دولت، تعاونی ها و خود روستاییان در توسعه روستایی، یک چارچوب سازگاری منطقی برای انتخاب استراتژی های سازگاری بهینه با همکاری این سه، به عنوان اقدامات و سیاست های سازگاری مناسب منطقه ای جهت پیشنهادات تحقیق ارائه شد.
امکان سنجی آموزش های فنی و حرفه ای در بخش صنعت، کشاورزی ، خدمات و فرهنگ و هنر با رویکرد بازاریابی آموزشی (مطالعه موردی: استان خراسان شمالی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر، با هدف شناسایی مشاغل با قابلیت اشتغال و درآمد پایدار و تعیین نیازهای آموزشی مهارتی متناسب با بازار کار در بخش صنعت، کشاورزی، خدمات و فرهنگ و هنر در استان خراسان شمالی صورت گرفته است . پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، به صورت آمیخته (کیفی و کمی) انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش طیف مختلفی از کارشناسان مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان، کارشناسان ادارت کل صنعت و معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، اعضای هیات علمی، آموزش دیدگان سازمان فنی و حرفه ای و کارآفرینان و صاحبان مشاغل استان خراسان شمالی بوده اند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته با هدف شناسایی الزامات و مشاغل با قابلیت اشتغال و درآمد پایدار و پرسشنامه دوسویه با هدف امکان سنجی و اولویت بندی الزامات و مشاغل شناسایی شده بود. همچنین روایی و پایایی پرسش نامه ها نیز به ترتیب با استناد به نظر متخصصان و ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. مهم ترین نتایج پژوهش دستیابی به الگویی مشتمل بر130 شاخص بیانگر الزامات و مشاغل قابل اشتغال یود که این شاخص ها به تفکیک گروه های هدف برنامه های آموزشی، دسته بندی و اولویت بندی شدند.
شکل گیری اندیشه اعزام محصلان به آمریکا و پیامدهای آن (با تکیه بر نقش دیپلمات ها)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شکل گیری اندیشه اعزام محصل به آمریکا (با تکیه بر نقش دیپلمات ها) فرشته جهانی [1] ، سید محمد طاهری مقدم [2] چکیده آشنایی با اصول تمدن، فرهنگ، علوم و دانش کشورهای غربی و به کارگیری تجارب و دانش آنها در ایران با اعزام محصل به آن کشور ها، از جمله موضوعاتی بود که توجه بسیاری از دولتمردان و مصلحان را به خود معطوف کرد. بعد از دوره مشروطه، یکی از کشورهایی که برای برون رفت ایران از عقب ماندگی آموزشی به آن توجه شد، کشور آمریکا بود. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی، و با تکیه بر اسناد منتشر نشده درپی پاسخ به این سوال هاست که چرا محصلان ایرانی به کشور آمریکا تمایل داشتند؟ دیپلمات های ایران در آمریکا در ورود محصلان ایرانی به این کشور چه نقشی داشتند؟ و محصلان در چه حوزه ای به تحصیل پرداختند؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که ضعف نظام آموزشی ایران و بی نتیجه بودن اعزام محصل به اروپا سبب شد نمایندگان سیاسی ایران در آمریکا، سیاست اعزام محصل را به آمریکا پی گیری کنند. علیقلی خان نبیل الدوله و حسین علایی از جمله دیپلمات هایی بودند که با ارسال گزارش های متعدد به مقامات دولتی مبنی بر توسعه و تحول آمریکا در عرصه نظام علمی و آموزشی، موفق شدند زمینه ورود محصلان ایرانی (حتی محصلان دختر) را به آمریکا و تحصیل در رشته هایی همچون فنون نظامی، زراعت و فلاحت، طب، فنی و مهندسی فراهم آورند ؛ به طوری که در آخرین سال های حکومت قاجاریه، مناسبات علمی و آموزشی ایران و آمریکا رو به ترقی گذاشت و شمار قابل توجهی از محصلان ایرانی که به آمریکا اعزام شده بودند پس از فارغ التحصیلی و بازگشت به ایران منشأ خدمات شایسته ای شدند. واژگان کلیدی: اعزام محصل، آمریکا، پزشکی، دانش نظامی، دیپلمات ها، کشاورزی [1] . دانش آموخته دکتری تخصصی تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران ( نویسنده مسئول). Fereshtejahani65@gmail.com [2] . استادیار گروه تاریخ دانشگاه ایلام، ایلام، ایران. mtaheree@yahoo.com تاریخ دریافت 20/7/ 1400 – تاریخ تأیید 9/9/ 1400
مدیریت منابع آب کشاورزی استان کرمان با تأکید بر سیاست های طرف عرضه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)
94 - 110
حوزههای تخصصی:
مقدمه و هدف : در این تحقیق، ابتدا یک الگوی برنامه ریزی اقتصادی مناسب برای مدیریت منابع آب کشاورزی در استان کرمان ارائه گردید و در ادامه آثار بالقوه اعمال برنامه های سیاستی طرف عرضه منابع آب بر زیربخش کشاورزی ارزیابی شد. مواد و روش ها : در بخش اجرا، از کالیبراسیون سه مرحله ای مدل اقتصادی جامع مبتنی بر روش برنامه ریزی ریاضی اثباتی (PMP) و رویکرد ماکزیمم بی نظمی (ME) بهره گرفته شد. اطلاعات موردنیاز مربوط به سال 97-1396 هستند که به صورت اسنادی و با رویکرد مطالعات منطقه ای (مناطق A، B و C در طرح جامع الگوی کشت استانی) از طریق سازمان های بخش کشاورزی و مدیریت منابع آب استان کرمان گردآوری شدند. یافته ها : یافته ها حاکی از آن است که با اجرایی شدن برنامه های سیاستی طرف عرضه، الگوهای زراعی در مناطق مختلف استان کرمان به سمت توسعه سطح زیرکشت محصولات غله ای و کم آب پیش می روند و محصولاتی مانند پیاز، پنبه و سبزیجات بیشترین کاهش سطح زیرکشت را به خود اختصاص می دهند. در چنین شرایطی زارعین کرمانی حدود یک سوم از ارزش واقعی نهاده آب کشاورزی را در قالب هزینه های استحصال و انتقال آب پرداخت می کنند و زارعین مناطق جنوبی استان کرمان پایین ترین سطح کشش قیمتی تقاضای آب (175/0) را به خود اختصاص می دهند. محصولات ذرت دانه ای و سیب زمینی به ترتیب با حفظ و تداوم کشت در مناطق A (کشاورزی در شرایط خشک) و C (کشاورزی در شرایط گرمسیری) الگوهای بهینه ای را جهت تأمین نیاز موجود در این مناطق و مناطق هم جوار ایجاد می کنند. همچنین، نتایج نشان داد که الگوهای بهینه کشت تدوین شده در شرایط اعمال سیاست کاهش عرضه منابع آب، بیشترین تغییرات بازده ناخالص کشاورزان کرمانی را در منطقه B (کاهش 29/1- تا 31/4- درصدی) و کمترین این تغییرات را در منطقه A (کاهش 67/0- تا 08/2-) ایجاد می کنند. بحث و نتیجه گیری: از این رو، الگوهای تداعی شده در مناطق شمالی استان کرمان (A) در شرایط سیاست گذاری طرف عرضه منابع آب بهینه تر از الگوهای دیگر مناطق (B و C) هستند.
تحلیل روند خشکسالی کشاورزی و روش های سازگاری با آن (نمونه موردی: شهرستان شبستر)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۴ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۴
466 - 487
حوزههای تخصصی:
خشکسالی، یکی از بلایای طبیعی است که ممکن است در هر اقلیمی رخ دهد. در دهه های اخیر، کشور ایران به ط ور پی اپی تح ت ت أثیر خشکسالی های شدید و گسترده قرار داشته و آثار زیانباری بر بخش های مختلف اقتصادی از جمله بخش کشاورزی، محیط زیس ت و من ابع آب کشور تحمیل کرده است. امروزه برای شناسایی و تحلیل خشکسالی های کشاورزی از شاخص های پوشش گیاهی که به کم ک ف ن آوری سنجش از دور بدست می آیند، استفاده میشود.بر این اساس هدف از این پژوهش،بررسی خشکسالی با شاخص های پوشش گیاهیVCI،TCI،VDI،WSVI VHI در منطقه مورد مطالعه می باشد.این عمل با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 8 در بازه زمانی 2013 الی 2020 انجام گرفته است.که نتایج نشان داد وضعیت خشکسالی در دهستان چهرگان در وضعیت مناسبی قرار ندارد و در بین دهستان های مطالعه شده دهستان گونی مرکزی در شرایط بهتری از نظر خشکسالی پوشش گیاهی را دارا است.همچنین با استفاده از نظرات کارشناسان و با استفاده از روش وزن دهی AHP راهکارهای زراعی و زیرساختی برای منطقه مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت که در راهکارهای زراعی معیار بهبود راندمان آب بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داد همچنین طبق نظر کارشناسان برای راهکارهای زیرساختی معیار،توسعه استانداردهای زندگی روستایی بیشترین امتیاز را کسب کرد.
برنامه ریزی اخلاق محیط زیستی در دانشگاه ها (مطالعه موردی: دانشجویان کشاورزی دانشگاه شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بنا بر لزوم هم سوئی عقل با فطرت و تدبیرِ ماورایی برای رفع بحران های محیط زیستی، این مطالعه انجام گرفت؛ زیرا خِرد جمعی در شکل کُدهای اخلاقی، به تنهایی توان لازمِ رفع این بحران ها را ندارد؛ هم چنین، معرفت شناسان معتقدند که در مجموعه باورهای یک باورمند، باورهای دینی، مرکزیت قوی دارند و ناتوانی رفع این بحران ها را مطابق نبودن نظریه های علمی با این باورهای مرکزی می دانند. لذا، هم سوئی کُدهای اخلاقی با فطرت و تدبیر ماورائی، شرط لازم برون رفت از این بحران ها است. ثانیاً، این ضرورت از ماهیت "حفاظت " محیط زیست نیز ناشی می شود زیرا یک فعالیت پیچیده انسانی است که مستلزم فهم فرهنگ ها، باورها، نیازها و موقعیت انسان ها است. یونسکو نیز در پایان هزاره دوم توصیه نمود تا دانشگاه ها برای هزاره سوم، کارشناسان پایداری عرصه های جوامعشان را طوری تربیت کنند تا دانش سازگار با فطرت و تدبیر ماورائی را کسب کنند. برای برنامه ریزی این هم سوئی در فضای دانشگاهی یک مطالعه "توصیفی-پیمایشی " میان دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام گرفت. یافته ها نشان داد اجزاء چهارگانه اخلاق محیط زیستی این مطالعه با یکدیگر، ازیک طرف و با آگاهی کلی اخلاق محیط زیستی آنها از طرف دیگر، یک همبستگی بسیار قوی دارد که ضرورت این هم سوئی را برای این منظور در فضای دانشگاهی نشان می دهد. برای صرفه جوئی در زمان و هزینه ها، این مجموعه چهارگانه را شرط لازم برنامه ریزی اخلاق محیط زیستی می توان تلقی نمود تا با تکرار آن در دیگر دانشگاه ها شرط کافی را نیز کسب کرده و به یک مجموعه ملّی برای مطالعه اخلاق محیط زیستی فراگیر در دانشگاه ها دست یافت و از "ساخت چندباره چرخ " مطالعات اخلاق محیط زیستی در دانشگاه ها پیشگیری نمود.
بررسی اثرات خشکسالی بر ناپایداری اراضی کشاورزی دشت سگزی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
به منظور ارزیابی اثرات خشکسالی بر ناپایداری کشاورزی شهرستان سگزی به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید و چهار کاربری غالب منطقه شامل اراضی بایر ، باغی ، کشاورزی و مرتعی(تیمار شاهد) به عنوان تیمارهای مورد مطالعه در نظر گرفته شدند، نمونه برداری از خاک انجام شد و فاکتورهای خاک در دو گروه فاکتورهای اصلاحی و تخریبی در دو عمق سطحی و تحتانی (0 تا 30 و 30 تا60 سانتی متری) خاک مورد بررسی قرار گرفتند. مطالعه فاکتورها نشان داد که در منطقه بین تیمارها اختلاف معنی داری وجود دارد و خاک منطقه از نظر اسیدیته در رده خاک های نسبتاً فقیر قرار دارد. در مجموع در اکثر تیمارها در مورد فاکتورهای مختلف، لایه تحتانی خاک بیشتر تخریب شده است و به سمت بیابان زایی پیشرفت کرده است، که به علت تجمع سدیم و بالا بودن نسبت جذبی سدیم در این لایه می باشد در حالی که اثر تخریبی در لایه سطحی کمتر مشاهده شده است. در اراضی تحت اثر فاضلاب شاخص های مواد آلی، ازت، فسفر و کلسیم و منیزیم افزایش یافته است و شاخص های سدیم، شوری، اسدیته و نسبت جذب سدیم کاهش یافته است. از آزمون کلموگروف اسمیرنوف برای نرمال سازی داده ها و تجزیه واریانس برای همه فاکتورها به صورت جداگانه محاسبه شد و درنهایت اراضی باغی و کشاورزی به عنوان مناسب ترین تیمارها و اراضی مرتعی و بایر به عنوان نامطلوب ترین تیمارها، برای خاک منطقه معرفی شدند.
تاثیر رسانه های جمعی بر توسعه کشاورزی
حوزههای تخصصی:
امروز به دلیل گستره جغرافیایی مخاطبان روابط عمومی ها به ویژه در بخش نهادهای متولی بخش کشاورزی یکی از ابزار مهم اطلاع رسانی به مخاطبان، رسانه های جمعی بوده و از این منظر اهمیت رسانه ها در اطلاع رسانی مشهود است. ترویج کشاورزی که از عوامل مهم در توسعه پایدار کشاورزی است، دارای ماهیت ارتباطی می باشد. به همین دلیل در فرایند توسعه پایدار کشاورزی و برای تحقق معیارهای مورد نظر، ترویج از رسانه های مختلف کمک می گیرد. شرایط اساسی پیشرفت و توسعه، وجود بسترهای مساعد و مناسب فکری و ذهنی است که می تواند پذیرای حرکت های آینده باشد. وزارت جهاد کشاورزی با در نظر گرفتن نقش رسانه های جمعی به خصوص رادیو و تلویزیون در ترویج و آموزش بهره برداران بخش، اقدام به اختصاص اعتبار قابل توجهی جهت تهیه و پخش برنامه های مخصوص بخش کشاورزی نموده است. هم راستا با این سیاست وزارتخانه، سازمان جهاد کشاورزی استان ها، در مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی اداره رسانه ها اقدام به تهیه و پخش این گونه برنامه ها از طریق شبکه های استانی می نماید. این اداره مجموعه ای از فعالیت ها را با ماهیت هنری و فرهنگی در جهت ارتقاء سطح آموزش های ترویجی با تولید مواد کمک آموزشی و نیز ارائه آموزش های انبوهی از طریق رادیو و تلویزیون برای ارتقاء آگاهی و دانش تولید کنندگان و کشاورزان تولید می نماید. بنابراین در این مقاله تأثیر رسانه های جمعی بر توسعه کشاورزی را مورد بررسی قرار می دهیم.
روند توسعه اقتصاد روستایی، مطالعه موردی: دهستان میان جوین سبزوار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال نهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)
29 - 43
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با عنوان روند توسعه روستایی نمونه دهستان میان جوین با تأکید بر بخش کشاورزی با هدف شناسایی منابع طبیعی، انسانی، اقتصادی و همچنین شناخت مسائل و مشکلات در زمینه کشاورزی و تنگناهای توسعه روستایی انجام شده است.بر اساس مطالعات انجام شده، با توجه به ویژگی های طبیعی، اقلیمی شرایط نسبتاً مساعدی را جهت رشد و توسعه کشاورزی فراهم آورده تا جایی که کشاورزی مهم ترین بخش فعالیتهای اقتصادی است. و می توان گفت که فعالیتهای کشاورزی بیشترین درآمد روستائیان را تأمین می کند. البته در این زمینه نیز مشکلاتی وجود دارد که مهمترین آنها عبارت است از: کوچک بودن قطعات ارضی و به تبع آن نظام بهره برداری (خرد مالکی، خانوادگی)، توزیع نامناسب بارندگی در طول سال، عدم بهره برداری بهینه از منابع آب، روشهای غلط آبیاری وغیره. راهبردهای توسعه روستایی در دهستان میان جوین متکی بر بهره برداری بهینه از منابع آب موجود به وسیله اصلاح انهار سنتی وساخت انهار سیمانی یا انتقال آب در شاهراه ها توسط لوله های قطور، سرمایه گذاری در زمینه استفاده از روشهای نوین آبیاری، حفظ و یکپارچه گی اراضی، تشویق و حمایت دولت از کشاورزان .
نقش پدیده های گسل و زلزله در برنامه ریزی شهری و رونق کشاورزی (مطالعه موردی شهرستان رفسنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شهرستان رفسنجان در شمال استان کرمان قرار گرفته است. این شهرستان از مراکز مهم کشاورزی به ویژه تولید پسته محسوب می شود. چون منطقه جزو مناطق زلزله خیز ایران است جهت برنامه ریزی شهری و رونق کشاورزی ایجاب می نماید تا این شهرستان از لحاظ پدیده های گسل و زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. از لحاظ زمین شناسی این شهرستان در محدوده ایران مرکزی واقع شده و دارای سه گسل مهم می باشد. گسل بافق-باغین در قسمت شمال شرقی، گسل رفسنجان در قسمت جنوب و جنوب غربی و گسل رفسنجان-زرند در قسمت شمال شرقی تا شرق شهرستان ایجاد شده اند. معیار ایمنی و حفاظت از مناطق شهری در برابر زلزله معیاری است که می تواند به عنوان اهداف اصلی در برنامه ریزی کاربری زمین مناطق زلزله خیز در نظر گرفته شود. گسل های رفسنجان و رفسنجان-زرند دارای سابقه زلزله اند که باید در برنامه ریزی ها در نظر گرفته شوند. گسل بافق-باغین دارای سابقه زلزله نیست ولی گسلی فعال است که می تواند در آینده زلزله ایجاد نماید. محدوده های شمال شرقی تا شرق و جنوب غربی تا غرب شهرستان برای گسترش شهر و یا ایجاد سازه های مهم و همچنین توسعه فیزیکی زمین های کشاورزی مناسب نیستند. در قسمت های شمال غربی و جنوب شرقی شهرستان امنیت زمین ساختی و زلزله به نسبت برقرار است و جهت گسترش شهر و ایجاد سازه ها، تاسیسات و گسترش زمین های کشاورزی مناسب می باشند. ایجاد انحراف در آبراهه ها و ایجاد پشته های مسدود کننده توسط حرکت گسل ها می تواند در گسترش مناطق مسکونی و زمین های کشاورزی تاثیرگذار باشند.