پژوهش و مطالعات علوم اسلامی

پژوهش و مطالعات علوم اسلامی

پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال سوم آذر 1400 شماره 29

مقالات

۱.

تاثیر رسانه های جمعی بر توسعه کشاورزی

کلیدواژه‌ها: رسانه کشاورزی اثربخشی مکانیزاسیون اطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۲۳۲
امروز به دلیل گستره جغرافیایی مخاطبان روابط عمومی ها به ویژه در بخش نهادهای متولی بخش کشاورزی یکی از ابزار مهم اطلاع رسانی به مخاطبان، رسانه های جمعی بوده و از این منظر اهمیت رسانه ها در اطلاع رسانی مشهود است. ترویج کشاورزی که از عوامل مهم در توسعه پایدار کشاورزی است، دارای ماهیت ارتباطی می باشد. به همین دلیل در فرایند توسعه پایدار کشاورزی و برای تحقق معیارهای مورد نظر، ترویج از رسانه های مختلف کمک می گیرد. شرایط اساسی پیشرفت و توسعه، وجود بسترهای مساعد و مناسب فکری و ذهنی است که می تواند پذیرای حرکت های آینده باشد. وزارت جهاد کشاورزی با در نظر گرفتن نقش رسانه های جمعی به خصوص رادیو و تلویزیون در ترویج و آموزش بهره برداران بخش، اقدام به اختصاص اعتبار قابل توجهی جهت تهیه و پخش برنامه های مخصوص بخش کشاورزی نموده است. هم راستا با این سیاست وزارتخانه، سازمان جهاد کشاورزی استان ها، در مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی اداره رسانه ها اقدام به تهیه و پخش این گونه برنامه ها از طریق شبکه های استانی می نماید. این اداره مجموعه ای از فعالیت ها را با ماهیت هنری و فرهنگی در جهت ارتقاء سطح آموزش های ترویجی با تولید مواد کمک آموزشی و نیز ارائه آموزش های انبوهی از طریق رادیو و تلویزیون برای ارتقاء آگاهی و دانش تولید کنندگان و کشاورزان تولید می نماید. بنابراین در این مقاله تأثیر رسانه های جمعی بر توسعه کشاورزی را مورد بررسی قرار می دهیم.
۲.

مطالعه تطبیقی آثار مالکیت معنوی در حقوق ایران و فرانسه با تأکید بر حقوق بین الملل

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مالکیت معنوی مالکیت فکری حقوق ایران حقوق فرانسه حقوق بین الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۸۶
از جمله مسائل جدید در قوانین و مقررات کشورها حقوق مالکیت معنوی می باشد که قلمرو وسیعی از زندگی فردی و اجتماعی و جنبه های اقتصادی زندگی بشر را پوشش می دهد. امروزه با توجه به گسترش ارتباطات در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی به ویژه از طریق شبکه جهانی اینترنت و قابلیت دسترسی سریع و آسان به تمامی اطلاعات و امکان سوء استفاده برخی افراد از آثار و دستاوردهای دیگران بر اهمیت حفظ این نوع مالکیت و اعتبار آن افزوده شده است. حقوق مالکیت معنوی مفهوم حقوقی نوینی است که از فعالیت ها و محصولات فکری در زمینه های تجاری، علمی، ادبی و هنری حمایت می کند و شامل مالکیت صنعتی و مالکیت ادبی و هنری است. در مالکیت صنعتی عمدتاً حق اختراع، علائم صنعتی و تجارتی، طرح های صنعتی و نشانه های جغرافیایی مطرح می شود و در مالکیت ادبی و هنری، حقوق مؤلفان، منصفان، هنرمندان و پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای و حقوق جانبی مربوط به کپی رایت که شامل آثار دیداری و شنیداری است مورد بررسی قرار می گیرد. در حقوق فرانسه قانون 11 مارس 1957 میلادی، حقوق مالکیت معنوی را چنین تعریف کرده که پدیدآورنده یک اثر فکری نسبت به این اثر در نتیجه ابداع خود دارای یک حق مالکیت غیرمادی، انحصاری و قابل استناد در برابر همه است. همچنین پدیدآورنده در طول حیات خود از حق انحصاری و بهره برداری از اثر خود به هر شکل برخوردار بوده و می تواند از منافع مادی آن بهره مند شود. در اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مدنی و سیاسی بهره مندی از منافع مادی و معنوی و لزوم اتخاذ تدابیر مناسب توسط دولت ها جهت تأمین، حفظ، توسعه و ترویج آثار ادبی و هنری مورد تأکید قرار گرفته و برگزاری چندین کنوانسیون جهانی و منطقه ای در این رابطه گویای توجه جهانی نسبت به این موضوع است.
۳.

بررسی پوشش و نظر از منظر فقه امامیّه

کلیدواژه‌ها: ستر پوشش نظر نگاه خواستگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸ تعداد دانلود : ۱۸۸
هر بررسی ستر و پوشش و نیز نظر و نگاه از مسائل مهم در روابط اجتماعی است که فقه امامیّه برای آن دستورها و ضوابطی را بیان کرده است. در این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی و مستند به فقه امامیّه و کلمات فقهای اسلام، در خصوص ستر و نظر پرداخته شده و علاوه بر این، به استثناء های آن نیز اشاره شده است.
۴.

اصول حاکم بر سیاست خارجی روسیه در آسیای مرکزی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی روسیه آسیای مرکزی امنیت منطقه ای منافع اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۵۹
آسیای مرکزی از مهم ترین مناطق در سیاست خارجی روسیه است. وجود منابع عظیم انرژی در آسیای مرکزی سبب شده تا روسیه در این منطقه حضور فعال داشته باشد. برای این منظور روسیه روابط سیاسی و اقتصادی خود با کشورهای آسیای مرکزی را افزایش داده است تا همچنان قدرت برتر در منطقه خارج نزدیک باشد. با توجه به جایگاه ژئوپولیتیکی وژئواستراتژیک آسیای مرکزی، سیاست خارجی روسیه در این منطقه عمدتاً معطوف به گسترش نفوذ سیاسی، اقتصادی، امنیتی و جلوگیری از حضور رقبا بوده است. روسیه در سال های اخیر سیاست خارجی فعال تری را در مناطق پیرامونی خود به نمایش گذاشته است و با به قدرت رسیدن ولادیمیر پوتین به عنوان رئیس جمهور این کشور از تحرک بیشتری برخوردار شده است. آسیای مرکزی از مهمترین مناطق پیرامونی روسیه است که سیاست های منطقه ای این کشور در قبال آن، تابع ملاحظات امنیتی و استراتژیک می باشد. مهمترین چالش های روسیه در آسیای مرکزی گسترش فعالیت گروه های تروریستی و افراط گرای مذهبی، گسترش ناتو به شرق، یک جانبه گرایی آمریکا و ترانزیت مواد مخدر می باشد که در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد.
۵.

بررسی و مطالعه جعل اسناد پزشکی در صنعت بیمه

کلیدواژه‌ها: جعل اسناد پزشکی گواهی خلاف واقع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۸۰
جعل اسناد و استفاده از سند مجعول، عامل مهم سلب آسایش عمومی، کاهش سطح اعتماد افراد و سازمان ها، از بین رفتن امنیت و سلامت جامعه و نیز زمینه ساز بسیاری از ضررهای مادی و معنوی است که به اشخاص حقیقی و حقوقی و سازمانها از جمله بیمه ها وارد می گردد. همچنین، باعث خدشه دار شدن حیثیت و یکی از عوامل اساسی ناکارآمدی اقتصادی و اجتماعی در جامعه محسوب می گردد. هدف مقاله حاضر بررسی و مطالعه جعل اسناد پزشکی در صنعت بیمه است . این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای به رشته تحریر در آمده است. نتیجه نشان می دهد که چنانچه آحاد جامعه با روش های تشخیص اصالت یا جعلی بودن اسناد آشنا باشند، جاعلین قادر به ارائه اسناد مجعول پزشکی از جمله اسناد115، اوراق پزشکی ، گواهی پزشکی، دستکاری اقلام دارویی تجویز شده و... نخواهند بود و از تحمیل ضرر به صنعت بیمه جلوگیری به عمل خواهد آمد. از این رو با آموزش شیوه های تشخیص و شناسایی اسناد مجعول پزشکی و راه های پیشگیری از جعل اسناد پزشکی می توان گام موثری در پیشگیری از جعل سند و استفاده از سند مجعول پزشکی برداشت.
۶.

بررسی اثربخشی روش الگویی در تربیت دینی جوانان از از منظر قرآن و حدیث

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: الگو تربیت روش الگویی تربیت دینی جوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۴۶۱
نگرش اسلام به جوان و جوانی مبتنی بر واقعیت است. جوانان یکی از مهم ترین و تأثیرگذارترین اقشار جامعه می باشند، لذا توجه به امر تربیت دینی آنها بسیار حیاتی و ضروری است؛ و از طرفی شناخت و بکارگیری روش های صحیح و تأثیرگذار در تربیت دینی جوانان از مهم ترین مباحث تربیتی است. تربیت به وسیله الگو یکی از کارآمدترین روش های تربیت است که می توان آن را «روش الگویی» نامید. از آنجا که این روش محتوای تربیت را به صورت عینی و عملی ارائه می دهد؛ در سرتاسر زندگی و ابعاد مختلف آن مؤثر است. به همین دلیل است که در قرآن کریم و احادیث معصومین علیهم السلام به معرفی الگوها و پیروی از الگوهای حسنه تأکید شده است. نوشتار حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی و کنکاش در متون دینی پرداخته و تأثیر و نقشِ بکارگیری روش الگویی در تربیت دینی جوانان را بیان می نماید. برای دستیابی به این هدف پس از مفهوم شناسی واژه هایِ روش، الگو، تربیت و جوان، به تبیین مبانی انسان شناسی روش الگویی از جمله: فطرت مستعد و الگوپذیر، خودشناسی، کمال خواهی، زیبایی جویی و آزادی و استقلال طلبی پرداخته شده است و در پایان گونه های اجرایی این روش در سه دسته «الگودهی»، «الگوپردازی» و «الگوزدایی» به تفکیک تبیین شده است.
۷.

سیره اقتصادی امام علی (علیه السلام) در الگوی تولید و مصرف مدبرانه

کلیدواژه‌ها: اقتصاد امام علی (ع) تولید مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۵۹
حضرت علی (ع) در شرایطی حکومت را در دست گرفت که تغییر رویه ی خلفای پیشین نسبت به سیره و روش پیامبر (ص) باعث به وجود آمدن نا برابری های اقتصادی واجتماعی میان مردم شده بود و حضرت در صدد بود تا توزیع درآمد های عمومی به شیوه ای عادلانه ومنصفانه انجام گیرد و در این راستا به اقدامات اقتصادی نظیر:گزینش کارگزاران و نظارت بر عملکرد آنان،تنظیم و نظارت بر بازار،تشویق به کار،تولید و آبادانی،تقسیم عادلانه بیت المال،نظارت بر مالیات،مبارزه با مفاسد اقتصادی و رعایت توازن در مصرف پرداختند.
۸.

رابطه نماز و اخلاق مداری

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نماز اخلاق مداری ادیان الهی خلاء معنوی تکیه گاه مطمئن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳
نماز یک ارتباط قوی با سرچشمه خوبی ها، یعنی خداوند باری تعالی می باشد. نماز، پایه قوام دین و سرچشمه زلال معنویت همواره مورد توجه همه ادیان الهی و فرستادگان خداوند متعال بوده است. در جوامع امروزی، بیشتر از هر زمان دیگری، به اخلاق احساس نیاز می شود و مردم بیشتر دچار خلاء معنوی شده و برای رسیدن به خواسته ها و امیال خود، به هر کاری دست می زنند و در این راه به هویت و کرامت انسانی لطمه وارد می گردد. امروزه زندگی انسان ها، مملو ازحوادثی است که عامل بداخلاقی شده است از جمله: آلودگی صوتی، آلودگی هوا، بی هدفی، نداشتن تکیه گاهی مطمئن، مناقشه های خانوادگی و غیره. تمدن بشر در کنار گسترش رفاه نسبی و ارتباطات مختلف، یکسری رذایل اخلاقی را نیز توسعه داده است. این نوشتار یک پژوهش کاربردی به روش تحلیلی و توصیفی می باشد که به اهمیت رابطه بین نماز و اخلاق مداری پرداخته است. نماز بهترین ارتباط با منبع اصلی خلقت می تواند، انسان را با فضایل اخلاقی تربیت کند. نماز باعث ایجاد خلقیات حسنه ضروری و کاربردی در انسان می شود از جمله: توکل، صبر در برابر مشکلات ،امیدواری به رحمت خدا و غیره. این فضایل اخلاقی هم توسط نماز، روز به روز تقویت می شود تا جایی که انسان می تواند از بحران های امروزه نجات یابد و به سعادت، آرامش و شادی درونی برسد.
۹.

طلاق و پیامدهای اجتماعی آن برای مردان

کلیدواژه‌ها: طلاق پیامد اجتماعی پدیده حقوقی خانواده مردان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۳۱۷
طلاق دارای اثار و پیامدهای عمیق اقتصادی ،اجتماعی ،روانی قانونی و والدینی بر مردان و زنان مطلقه ،فرزندان طلاق و اجتماع است. بسیاری ازبررسی های انجام شده ،ازرابطه ی بین طلاق با اعتیاد ،جرم و بزهکاری ،روان پریشی ،عدم تعادل شخصیتی ،مسایل اموزشی و تربیتی ،خودکشی،جامعه ستیزی و نظایر ان حکایت می کنند. این تحقیق از منظر جامعه شناختی، پدیده طلاق را مورد بررسی قرار داده است. طلاق یک پدیده چند وجهی است; زیرا از یک جهت، پدیده حقوقی است و از جهت دیگر، یک پدیده روان شناختی و حتی یک پدیده اقتصادی و از زاویه دیگر پدیده ای اجتماعی. از آن جا که علل و زمینه های گوناگون و نیز بستر یک نظام اجتماعی در شکل گیری طلاق مؤثر می باشد، به عنوان یک پدیده اجتماعی در نظر گرفته است. برخی از عوامل و زمینه های اجتماعی که در ایجاد طلاق مؤثر است، در سطح کلان و بعضی در سطح متوسط و تعدادی نیز در سطح خرد عمل می کنند، همچنین بعضی از علل، از آن چنان قوتی برخوردارند که می توانند به عنوان علت العلل طلاق عمل کنند، در حالی که بعضی در حد زمینه ساز و بسترسازی ایجاد این پدیده مؤثرند. از سوی دیگر، بعضی از این علل ممکن است به تنهایی کارساز بوده و برخی دیگر، نیاز به علتی غیر از علل اجتماعی داشته باشند تا بتوانند به عنوان عامل طلاق عمل کنند. به عبارت دیگر، با تأکید بر اثار و نتایج طلاق، به غیر از بهم ریختگی خانواده و آسیب های اجتماعی برای مردان طلاق، اطرافیان انها نیز دچار آسیب می شوند.
۱۰.

شاخص های تحکیم خانواده بر اساس سوره احزاب با تأکید بر اصول عاطفی

کلیدواژه‌ها: تحکیم خانواده سازش و مدارا حیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۲۳۵
از مهم ترین مشکلات بشری، چالشهای پیش روی خانواده هاست. گذر از سنت به مدرنیته، افزایش آمار طلاق بویژه طلاق عاطفی و توافقی، تغییر ذائقه ها و تقلید از سبک زندگی غربی، شبکه های ماهواره ای و .. از مهمترین تهدیداتی است که خانواده ها را دچار اختلال کرده است، لذا فاصله گرفتن از ملاکها و اصول قرآنی نشان دهنده خطر است. عنوان مقاله «شاخص های تحکیم خانواده بر اساس سوره احزاب با تأکید بر اصول عاطفی» است. روش تحقیق نقلی وحیانی، روش گرداوری اطلاعات کتابخانه ای و روش پردازش اطلاعات توصیفی و تحلیلی است. این مقاله در دو بخش اصل سازش و مدارا که در آن مطالبی با عناوین تأثیر سازش و مدارای والدین در تربیت فرزندان، تأثیر مدارای زن نسبت به شوهر، تأثیر مدارای مرد نسبت به همسر خود و در ادامه نیز اصل حیا آمده است. با بررسی و توصیف این اصول از دیدگاه سوره احزاب یافته ها این است که خداوند درآموزه های قرآنی برای محقق شدن هدف تحکیم خانواده، زن و مرد را به تکالیفی در این باب دعوت نموده است. از جمله این تکالیف عبارتند از اصل سازش و مدارا و اصل حیا که همسران با کنار گذاشتن خودخواهی و جایگزینی مدارا در زندگی و رعایت حیا که به مثابه دژی استوار به جهت تعدیل روابط و به عنوان نیروی کنترل کننده ی درونی است، قطعاً کانون خانواده را به آرامش خاطر همراه با عواطف شایسته انسانی نزدیک و موجبات استحکام خانواده همراه با نسلی سالم و پویا و خوشبخت در دنیا و آخرت را فراهم کرده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۵