مطالب مرتبط با کلیدواژه
۳۲۱.
۳۲۲.
۳۲۳.
۳۲۴.
۳۲۵.
۳۲۶.
۳۲۷.
۳۲۸.
۳۲۹.
۳۳۰.
۳۳۱.
۳۳۲.
۳۳۳.
۳۳۴.
۳۳۵.
۳۳۶.
۳۳۷.
۳۳۸.
۳۳۹.
۳۴۰.
مهاجرت
حوزه های تخصصی:
مهاجرت و جابجایی هایی سکونتی، یکی از پدیده های شهرنشینی است که با ساختار های اجتماعی، اقتصادی و فضایی دارای رابطه علت و معلولی است. این نوع از مهاجرت تحت تأثیر عواملی هم چون نزدیکی به محل کار، مدت سکونت، وضعیت اشتغال، سطح درآمد، سن، جنس و شرایط خانوادگی باشد. از این رو، مکان گزینی محلات و انتخاب محله ای برای سکونت از اهمیت بسزایی برخوردار است و از عوامل بسیاری تأثیر می پذیرد تا جایی که موقعیت مکانی بر مکان گزینی اثر می گذارد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی می باشد. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از اطلاعات بلوک های آماری سرشماری سال 1390 استخراج شده است. با مطالعه ادبیات تحقیق و تعیین شاخص های مورد نیاز استخراج و به روش تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی شده اند. شاخص میانگین مهاجرت به عنوان شاخص هدف و سایر شاخص ها به عنوان شاخص ورودی در درخت تصمیم انتخاب شدند. محاسبات مربوط به درخت تصمیم در نرم افزار کلمنتاین انجام شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که میزان تحصیلات بیشترین تأثیر را در مکان گزینی مهاجران در محلات شهر مشهد داشته است. به طور کل 12 شاخص با میزان تأثیر گذاری های متفاوت بر میانگین مهاجرت اثر گذار بوده اند. این درحالی است که هر چه میزان عوامل پیش بینی کننده در این شهر کمتر باشد میزان مهاجرت بالاتر است. هم چنین نتایج نشان می دهد که سیستم داده کاوی با درخت تصمیم قادر خواهد بود تا با اندازه گیری عوامل پیش بینی کننده و میزان تغییرات آن ها، میزان مهاجرت و ماندگاری افراد در محله های شهری را پیش بینی نماید. بنابر نتایج به دست آمده از کارایی این سیستم قابل قبول می باشد.
آینده نگری جمعیت روستایی با تأکید بر نقش مهاجرت ( مطالعه موردی: شهرستان ورزقان)
حوزه های تخصصی:
آینده نگری و به سبب آن، آگاهی از ترکیب آینده جمعیت روستایی می تواند نقش مؤثری در توسعه و نیز کاربست سیاست های درست در ساختار برنامه ریزی منطقه داشته باشد که تحقیق حاضر به تحلیل آن با تأکید بر نقش مهاجرت در شهرستان ورزقان پرداخته است. ازنظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و به لحاظ روش شناسی، مربوط به روش های ترکیبی (آمیخته) از نوع همگرا است. در بخش کیفی از روش فراترکیب و در بخش کمی از آینده نگری جمعیت در افق 15 سال با استفاده از نرم افزار اسپکتروم استفاده شده است. در تحلیل کیفی علل و پیامدهای مهاجرت، درمجموع تعداد 9 مقوله در مورد علل و زمینه، 8 مقوله در مورد پیامدها و 10 مقوله به عنوان راهکار شناسایی شده است. نتایج آینده نگری شاخص های جمعیتی حاکی از کاهش تدریجی میزان های نرخ حیاتی بوده که نرخ رشد جمعیت به 84/0 و نسبت جنسی به رقم 49/103 خواهد رسید. نرخ جمعیت سالخورده افزایش یافته و انتظار می رود در افق 1411، جمعیت زیر 14 سال 23 درصد، جمعیت 15 تا 64 ساله 67 درصد و جمعیت بالای 65 سال 10 درصد جمعیت منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص دهند. اعتبار بخشی و تفسیر داده های کمی-کیفی نشان می دهد شاخص های «کاهش نسبت جنسی، کاهش نسبت کودک به زن، کاهش میانگین سن باروری و پیری جمعیت» که به عنوان پیامد مهاجرت روستا- شهری توسط نتایج کیفی تحلیل شناخته شده اند، در تحلیل کمی و آینده نگری جمعیت نیز مطرح بوده و همواره این شاخص ها در افق 15 ساله با یک روند کاهش تدریجی روبرو خواهند بود. آینده نگری و به سبب آن، آگاهی از ترکیب آینده جمعیت روستایی می تواند نقش مؤثری در توسعه و نیز کاربست سیاست های درست در ساختار برنامه ریزی منطقه داشته باشد که تحقیق حاضر به تحلیل آن با تأکید بر نقش مهاجرت در شهرستان ورزقان پرداخته است. ازنظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و به لحاظ روش شناسی، مربوط به روش های ترکیبی (آمیخته) از نوع همگرا است. در بخش کیفی از روش فراترکیب و در بخش کمی از آینده نگری جمعیت در افق 15 سال با استفاده از نرم افزار اسپکتروم استفاده شده است. در تحلیل کیفی علل و پیامدهای مهاجرت، درمجموع تعداد 9 مقوله در مورد علل و زمینه، 8 مقوله در مورد پیامدها و 10 مقوله به عنوان راهکار شناسایی شده است. نتایج آینده نگری شاخص های جمعیتی حاکی از کاهش تدریجی میزان های نرخ حیاتی بوده که نرخ رشد جمعیت به 84/0 و نسبت جنسی به رقم 49/103 خواهد رسید. نرخ جمعیت سالخورده افزایش یافته و انتظار می رود در افق 1411، جمعیت زیر 14 سال 23 درصد، جمعیت 15 تا 64 ساله 67 درصد و جمعیت بالای 65 سال 10 درصد جمعیت منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص دهند. اعتبار بخشی و تفسیر داده های کمی-کیفی نشان می دهد شاخص های «کاهش نسبت جنسی، کاهش نسبت کودک به زن، کاهش میانگین سن باروری و پیری جمعیت» که به عنوان پیامد مهاجرت روستا- شهری توسط نتایج کیفی تحلیل شناخته شده اند، در تحلیل کمی و آینده نگری جمعیت نیز مطرح بوده و همواره این شاخص ها در افق 15 ساله با یک روند کاهش تدریجی روبرو خواهند بود.
تحلیلی بر وضعیت مهاجرت استان های کشور با تأکید بر عوامل اجتماعی و فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
عوامل مؤثر بر شکل دهی یا تغییرات ساختار جمعیتی، شامل سه عامل: باروری، مرگ ومیر و مهاجرت در مقیاس های مختلف فضایی است؛ به نحوی که در هر برهه زمانی، نقش و تأثیر هرکدام می تواند متفاوت باشد؛ اما امروزه مهاجرت نقشِ به مراتب مهم تری در رشد جمعیت ایفا می کند؛ زیرا علاوه بر تأثیر مستقیمی که بر ساختار جمعیتی یک محدوده جغرافیایی می گذارد، بر نحوه پراکنش نیروی کار نیز تأثیرگذار خواهد بود؛ علاوه براین مهاجرت می تواند از عدم تعادل های اجتماعی و فرهنگی تأثیر پذیرفته و از طرف دیگر خود باعث تشدید این نابرابری ها می شود. نتیجه این برهم کنش، عدم توزیع مناسب جمعیت و به تبع آن، نابرابری در سرمایه گذاری های ملّی، عدم تعادل های منطقه ای، تفاوت امکانات شغلی و سایر امکانات اجتماعی و فرهنگی می شود که این امر به دنبال خود مشکلات متعددی را ایجاد می کند. هدف این پژوهش استخراج و تحلیل رابطه بین مهاجرت و متغیرهای اجتماعی و فرهنگی است که این پدیده را تشدید می کند. این متغیرها ازطریق تحلیل عاملی اکتشافی گروه بندی شده و عوامل اجتماعی و فرهنگی تشدیدکننده مهاجرت استخراج شده است؛ سپس ارتباط میان هریک از این عامل ها و مهاجرت استان های کشور ازطریق روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره خطی تببین شده است. تحلیل های صورت گرفته نشان می دهد که نرخ خالص مهاجرت بیشترین همبستگی را به ترتیب با ویژگی های جمعی و فردی توسعه در وهله اول، با درآمد، رفاه و امنیت اجتماعی در وهله دوم و سپس با تنوع امکانات شهری و قومیت ها داشته است. بررسی میزان تأثیر زیربعدها یا معیارهای اجتماعی و فرهنگی مورد بررسی نیز این واقعیت را آشکار می سازد که همه این مؤلفه ها تأثیرات برابری بر میزان مهاجرت شکل گرفته در استان های کشور نداشته و اثرات آن ها بر میزان نرخ مهاجرت متفاوت بوده است.
تحلیل مهاجرت و تحرک مکانی به نواحی روستایی استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شناسایی روند های موجود در جابجایی و تحرک درون سرزمینی جمعیت باعث می شود تا سیاست گذاریهای جمعیتی بر پایه اطلاعات متقن و مبتنی بر واقعیت های موجود باشد.این مقاله با رویکردی جغرافیایی،ابعاد مهاجرت و تحرک مکانی به نواحی روستایی گیلان را باستناد جمع آوری اطلاعات از کل روستاهای استان بررسی و تحلیل نموده است. بر اساس اطلاعات اخذ شده 180467 نفر مهاجر در قالب 61597خانوار احصاء شده است، که 75 درصد بصورت موقت و در قالب مهاجرتهای معکوس و 25 درصد نیز اسکان دائم در قالب مهاجرین بازگشتی هستند.مقصدجریان معکوس مهاجرت روستاهای جلگه ایی و کوچگاه مهاجرین دائم عمدتاً روستاهای کوهستانی استان بوده است. روستاهای شهرستان رشت با 4/37 درصد، لاهیجان با 7.6 درصد ورودسر با 7 درصد بترتیب بیشترین میزان استقرار در روستاها را تجربه کرده اند. استان تهران با 47 درصد واستانهای اصفهان با 8/12 درصد،اردبیل با 9/9 درصد و البرز با 9/5 درصد مهمترین استانهای مهاجرفرست به روستاهای استان محسوب می شوند.یافته های این پژوهش نشان داد که این حرکت جمعیتی تابعی از جریان مدرنیزاسیون،نابسامانیهای زندگی در شهرهای پرجمعیت،مخاطرات اقلیمی و کمبود آب در استانهای مرکزی و جنوبی،رونق گردشگری و گذران اوقات فراغت و بالاخره فراغت از کار و بازنشستگی می باشد.
بررسی انگیزه های مهاجرت ساکنان روستای چغاکبود به شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۱ و ۱۱۲
۶۹-۴۹
حوزه های تخصصی:
مهاجرت از جمله رخدادهایی است که در زمان های مختلف به علل و عوامل متعددی در روستاهای ایران اتفاق افتاده است. استان کرمانشاه یکی از استان های مهاجرفرست از نواحی روستایی به شهری است. در این راستا، شهرستان هرسین، یکی از شهرستان هایی است که بیشترین نرخ مهاجر فرستی را دارد. روستای چغاکبود یکی از روستاها با حجم بالای مهاجرت روستا به شهر است که به همین دلیل برای مطالعه انگیزه های مهاجرت روستاییان انتخاب شده است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است. حجم نمونه تحقیق شامل 48 نفر (از 108 نفر ساکن روستا) است. روش تعیین حجم نمونه فرمول کوکران، روش نمونه گیری، تصادفی سیستماتیک و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. پایایی تحقیق با کمک آلفای کرونباخ (برابر 78/0) و روایی با کمک نظر متخصصان جغرافیا و برنامه ریزی روستایی و توسعه روستایی دانشگاه رازی تایید شد. یافته های همبستگی اسپیرمن نشان می دهند که اشتغال، نابرابری بین روستاها، سرمایه گذاری بخش دولتی، مشارکت مردمی، مهمترین انگیزه های مهاجرت بوده اند. همچنین بر اساس نتایج بتا، حاصل از آزمون رگرسیون می توان فهمید که کمبود سرمایه گذاری بخش دولتی، مهمترین انگیزه مهاجرت روستاییان به شهر بوده است، که نشان از بی توجهی مسئولان به روستای چغاکبود دارد. در مجموع پیشنهاد می شود، که دولت با سرمایه گذاری بر زیرساخت های روستایی و بکارگیری نظرات مردم در تمامی سطوح مشارکت، زمینه کاهش مهاجرت روستاییان به شهر را فراهم کند.
تحلیلی بر سرشماری 95 و برآوردهای جمعیتی بر پایه داده های ثبتی استان خراسان شمالی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۱ و ۱۱۲
۲۴۷-۲۳۵
حوزه های تخصصی:
در آبان 1395 جمعیت استان خراسان شمالی براساس سرشماری سال 1390 و بر پایه داده های ثبتی، 942659 نفر برآورد شده بود که پس از انتشار اطلاعات سرشماری 1395 و گزارشهای مهاجرت، اختلاف چشمگیری میان جمعیت برآورد شده و سرشماری مشاهده می شد. درحالیکه طی سالهای 1390 لغایت 1395 استان با میزان موالید ثبت شده بالا، جزء استانهای برتر کشور به شمار می رفت و در گزارش مرکز آمار ایران، در سال 1395 استان خراسان شمالی با میزان باروری 2.84 فرزند به ازای هر زن، سومین استان کشور معرفی شده است. به همین منظور در این مقاله تحلیلی بر مقایسه جمعیت استان در سرشماری 1395 و1390 و برآوردهای جمعیتی بر پایه داده های ثبتی از روش معادله توازن صورت گرفته است که در نهایت کم شماری برای سال 1395 تائید و با نگاهی به هرم سنی طی دو سرشماری متوالی، با احتساب مهاجرت، کم شماری در گروه سنی 15-19 ساله و 20-24 ساله مردان و گروه سنی 15-34 ساله زنان، غیرقابل اغماض می باشد. همچنین در ارزیابی سرشماریهای سال1390 و 1395 با استفاده از نسبت جنسی به تفکیک سن، درگروه های سنی شناسایی شده تغییراتی متفاوت با سایر گروه های سنی پدیدار شده است که تائیدی بر وجود اشتباهات پوششی در سرشماری سال 1395 می باشد.
تأملی بر مهاجرت و چرخش نخبگان
منبع:
شاخص کارآفرینی سال پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۵
10-35
حوزه های تخصصی:
امروزه یکی از اصلی ترین عناصر توسعه و پیشرفت جوامع، نیروی انسانی است. بر این اساس کشورها سعی می کنند نیروی انسانی و به ویژه نخبگان خود را حفظ کنند. در کشور ما طی سال های گذشته مسئله فرار نخبگان روند صعودی را نشان می دهد، در آسیب شناسی این مسئله می توان عوامل مختلفی را مورد اشاره قرار داد. با این حال به نظر می رسد نبود فرصت و امکان برابر در کنار کم توجهی به نخبگان موجب شده تا هر ساله بخشی از آن ها بار سفر بسته و راهی دیگر کشورها شوند. بر این اساس لزوم توجه به نخبگان و استفاده از آن ها امری گریزناپذیر است. تجربه کشورهای توسعه یافته حاکی از آن است که گردش نخبگان تنها در ساحت نظری باقی نماند بلکه عملیاتی و عینی شده است. با این حال هنوز در کشورهای در حال توسعه یا کمتر توسعه یافته به اهمیت چنین مسئله ای کمتر توجه شده و از همه مهم تر به مزایا یا معایب مهاجرت نخبگان چندان پرداخته نشده است. بهر تقدیر سیاست گذاری درست می تواند باعث شود علاوه بر کشورهای گیرنده، کشورهای فرستنده نیز از منافع و مزایای مهاجرت منتفع شوند. مهاجرت بین المللی نخبگان که در شرایط جهانی امروز، گریزی از آن نیست، چنانچه به صورت چرخشی و در وضعیتی تعامل گونه، دادوستدی و تعادلی باشد، سرشار از فواید است و می تواند در انتقال دانش فنی، انتقال و تبادل دستاوردهای ارزشمند علمی و فرهنگی و تجارب ارزشمند ملت ها و جوامع بشری مفید واقع شود.
تأثیر حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001 بر روابط دوجانبه مکزیک و ایالات متحده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره ششم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۹
65 - 101
حوزه های تخصصی:
پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001، اولویت ها از دستورکار روابط دوجانبهمکزیک و ایالات متحده تغییر کرد، و موافقتنامه های جدیدی از قبیل اتحاد برای امنیت و رونق آمریکای شمالی، تفاهم نامه ی مرز های هوشمند و غیره، بین دو کشور به امضا رسید. در این مقاله مشخص می شود که پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر "امنیت" به عنوان مهم ترین اولویت، در دستور کار سیاست خارجی ایالات متحده، با همسایه جنوبی اش قرار گرفته است، هرچند که برای طرف مکزیکی، همچنان مسائل اقتصادی و مهاجرتی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.ایالات متحده، برای بهبود امنیت از دست رفته ی خود، مکزیک را وارد معاهده های امنیتی کرد، به عبارتی مکزیک، مجبور به پذیرش توافقنامه های امنیتی شد. پس از حملات تروریستی، اهداف اقتصادی مکزیک، در معاهده های دو جانبه با ایالات متحده، تحقق نیافتند و به همین منظور مکزیک علیرغم فشارهای آمریکا، به منظور تحقق اولویت های اقتصادی اش، متوسل به کشورهای خاورمیانه شد.لذا، پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر، مشخص شد که تنش های دیپلماتیک بین دو کشور افزایش یافته است، از جمله این تنش ها، می توان به مخالفت دولت مردان مکزیک با حمله ی ایالات متحده به عراق اشاره کرد. لازم به ذکر است در این مقاله روش پژوهشی، بر اساس روش تحلیلی است.
بحران دولت در لیبی و امنیت اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹
151 - 175
حوزه های تخصصی:
از زمان سرنگونی قذافی، هیچ دولتی تاکنون نتوانسته است با اقتدار، حاکمیت واحدی را در لیبی ایجاد کند. لذا امروزه، لیبی دارای دو دولت مستقل است؛ «دولت وحدت ملی» که توسط سازمان ملل پشتیبانی می شود و«دولت موقت» که توسط پارلمان طبرق حامی ژنرال «خلیفه حفتر» در شهر البیضا در شرق این کشور تشکیل شده است. در فضای پساقذافی امید می رفت که حکومت جدید بتواند لیبی را به سمت مردم سالاری هدایت کند؛ اما در مقام عمل، تقسیم حاکمیت و تعارضات شدید سیاسی میان مدعیان قدرت، بحران اقتدار و ناامنی های ناشی از خشونت کنشگران قبیله ای و نیروهای سلفی، سبب شده است تا دولت پساقذافی عملاً حائز عنوان دولت ورشکسته شود. امروزه، با شدت گرفتن درگیری های میدانی میان گرو ه های مختلف سیاسی از جمله بین خلیفه حفتر و دولت وفاق ملی در طرابلس، امکان دولت سازی در این کشور، در هاله ای از ابهام قرار گرفته است. پرسش اصلی مقاله این است: «بحران دولت در شرایط سیاسی نوین لیبی چه تأثیری بر امنیت کشورهای اروپایی دارد؟» فرضیه مقاله این است که «گسترش جنگ داخلی و هرج ومرج در دوران پسا فذافی، موجب شده است تا لیبی به عنوان یک دولت ورشکسته ، به پایگاهی برای مهاجرت گروه های ترورستی و قاچاق انسان به اروپا تبدیل شود.»
پیامدهای گسترش حضور لاتین تباران در فرهنگ و سیاست آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی آمریکا سال اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
137 - 153
حوزه های تخصصی:
افزایش شتاب مهاجرت لاتین تباران به ایالات متحده به سبب تفاوت های هویتی میان این گروه انسانی با سفیدپوستان حاکم، نگرانی هایی از جمله پایبندی دینی آن ها به کاتولیسیسم سنتی، پیوند جمعی آن ها و زندگی در کلونی های جداگانه، حفظ زبان گذشته، نرخ باروری بالا، پیوند با موطن اولیه خود و تلاش فعالان اجتماعی و سیاسیِ لاتین تبار برای رسیدن به کرسی های ایالتی و فدرال را برانگیخته است. برخی از ناظران و تحلیل گران به جذب آن ها در فرهنگ سیاسی حاکم امیدوارند و برخی دیگر نیز از گسترش شکاف نژادی و اضافه شدن لاتین تباران به جبهه سیاه پوستان به عنوان طلیعه فروپاشی ایالات متحده یاد می کنند. پرسش مقاله حاضر چنین است که چه سناریوهایی برای تغییر و تحولات فرهنگی و سیاسی در آمریکایِ دهه 2020 میلادی بر اثر افزایش حضور لاتین تباران قابل ترسیم است؟ در چه شرایطی یک ظرفیت جدید برای قدرت گیری دو حزب حاکم به دست می آید و در چه شرایطی تفاوت های فرهنگی به منازعات اجتماعی و سیاسی خواهد انجامید؟ گردآوری داده ها با مراجعه به منابع موجود و تحلیل آن با روش سناریونویسی آینده پژوهانه مبتنی بر توالی رویدادها انجام می شود و دست آخر پیامدهای هر یک از آن ها در عرصه فرهنگ و سیاست آمریکا تشریح می شود. به نظر نگارنده اگرچه راه عقلانی و عملیاتی تر، ادغام حداکثری نژادها در یک آمریکای جدید است، اما تداوم روند کنونی به سناریوی فروپاشی اجتماعی و سیاسی میل دارد.
زمینه های سیاسی شکل گیری مهاجرت علویان به ایران در دوره عباسی و تاثیر آن بر گسترش تشیع(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سخن تاریخ سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۱
90 - 107
حوزه های تخصصی:
چرایی و چگونگی تداوم و گسترش اسلام با قرائت شیعی در بین ایرانیان در دوره عباسی و به طور خاص قرن سوم هجری، مساله پژوهش حاضر است. مساله مطرح شده در این پژوهش، بررسی زمینه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی گسترش تشیع در ابتدای قرن سوم هجری است. آن طور که از اطلاعات منابع برداشت می شود یکی از علل رشد فزاینده گروش ایرانیان به اسلام و مخصوصا اسلام با قرائت شیعی در دوره عباسی؛ ولیعهدی امام رضا(ع) و حضور ایشان و دیگر مهاجران علوی در ایران است. سیاست مذهبی خلفای عباسی و بستر سیاسی فراهم شده به وسیله آنان، به لحاظ تهدیدها(دوره منصور، هارون، متوکل) و فرصت ها(دوره مامون)، زمینه را در درجه اول برای هجرت امام رضا و علویان و در ادامه به منظور انجام فعالیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آنان آماده ساخت و زمینه ساز تحولات مهم فرهنگی در ایران گردید. مهاجران در بستر سیاسی موجود، با انجام فعالیت های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، زمینه ساز تداوم و گسترش تشیع در ایران گردیدند. شرایط سیاسی و اجتماعی موجود، بستر مناسب برای فعالیت های فرهنگی مهاجران و در نتیجه، گسترش تشیع و رسوخ آن در بین "طبقه خاصه" و به ویژه "طبقه عامه" جامعه را فراهم ساخت. روش تحقیق، توصیفی –تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه ای و با استفاده از منابع متعدد اسلامی و شیعی است.
حمایت از قضات ادارات در عصر سیاسی سازی: ارزیابی استقلال قضائی و ثبات رأی در دادرسی اداری
منبع:
تمدن حقوقی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹
447 - 487
حوزه های تخصصی:
قضات اداری که در ادارات فدرال و ایالتی خدمت می کنند، برخلاف بخش های جداگانه و مستقل از دولت و (در مقایسه با) انواع کارکنان دولت [از سایر متولیان] بیشتر بحث برانگیزند و البته کمتر بررسی شده اند. اکثر مراجعه کنندگان به دادگاه های اداری، به مستقل نبودن قضات آن اعتراض کرده اند. براساس انتقادات آن ها، علت این که قضات اداری در معرض تأثیرات سیاسی قرار می گیرند و نمی توانند قضاوتی بی طرفانه داشته باشند، عضویت این قضات در تشکیلاتی با منافعی مسلّم برای آن ها در پرونده ها و ارزیابی شدن توسط همین تشکیلات است. در ایالات متحده آمریکا، رویکردهای متنوعی برای پرداختن به این مسئله به خدمت گرفته شده است؛ در سطح فدرال، کنگره از برخی از قضات اداری در برابر ارزیابیِ اداره، حمایت قانونی می کند. از طرف دیگر، بیشتر ایالات از رویکرد استقلال سازمانی بهره می گیرند که قضات اداری را در ادارات جداگانه ای قرار می دهد که به دادرسی اداری اختصاص یافته اند. این پژوهش از طریق یک نظرسنجی ملی که دویست و پنجاه قاضی اداری در آن شرکت کرده اند، درک آن ها را از استقلال قضائی و ثبات رأی می سنجد. این بررسی نشان می دهد که آن دسته از قضات اداری که در ادارات مستقلی به نام هیأت های مرکزی خدمت می کنند، سطح بیشتری از استقلال قضائی را گزارش کرده اند. همچنین آن ها اطمینان بیشتری دارند که حکم شان نقض نخواهد شد. پیامدهای نظری این تحقیق برای مدیریت عمومی/دولتی و پژوهشگران حقوق اداری به خصوص آن ها که دغدغه سیاسی شدن وظایف اداری را دارند، به شدت درخور توجه است.
ارزیابی اثرات اجتماعی ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی در شهرک های صنعتی بر نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرک های صنعتی شهرستان گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
استقرار شهرک های صنعتی در روستاها به عنوان روشی برای رسیدن به اهداف توسعه، مورد توجه برنامه ریزان قرار گرفته است. بر این اساس صنعتی شدن می تواند نقش به سزایی در توسعه روستایی از طریق افزایش تولیدات روستایی، بهره وری، ایجاد فرصت های شغلی، تأمین نیازهای اساسی و ایجاد پیوند با دیگر بخش های اقتصادی ایفا نماید. از این رو تحقیق حاضر به دنبال پاسخ این سوال است که ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی در شهرک های صنعتی شهرستان گرگان چقدر توانسته بر بهبود شاخص های اجتماعی نواحی روستایی تأثیرگذار باشد. بر این اساس، 100 نفر از سرپرستان خانوار از 20 روستا به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت تصادفی نمونه گیری شدند. ابزار سنجش در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن بر اساس نظرات تخصصی اساتید و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. نتایج نشان داد، ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی در شهرک های صنعتی بر مؤلفه های اجتماعی نواحی روستایی در حد زیادی مورد ارزیابی قرار گرفته است و همچنین عامل افزایش مهاجرت از شهر به روستا با ضریب همبستگی 319/0 در سطح 99 درصد اطمینان با ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی در منطقه مورد مطالعه رابطه معنی داری داشته است. به بیان دیگر، ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی در مناطق روستایی با زمینه سازی فرصت های شغلی، موجب افزایش مهاجرت از شهر به روستاها گردیده است. بر اساس ضریب تعیین تعدیل شده، 3/9 درصد از تأثیرپذیری ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی مربوط به افزایش مهاجرت از شهر به روستا می باشد و بر اساس آن تبیین می گردد.
بررسی نگرش دانشجویان به پدیده مهاجرت (مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف و علم و صنعت)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پدیده مهاجرت یکی از مسائل مهم اجتماعی است ک ه جامع ه شناس ان و محقق ان مس ائل اجتماعی درپی یافتن متغیرهای تأثیرگذار در آن هستند. مهاجرت به عنوان یکی از موضوعات محوری علوم انسانی و اجتماعی، پدیده ای است که هم در کشورهای توسعه یافته و هم کشورهای در حال توسعه صورت می گیرد با این تفاوت که زمینه های ایجاد این پدیده متفاوت است. هدف این پژوهش تبیین جامعه شناختی نگرش دانشجویان دولتی(شریف و علم و صنعت) به پدیده مهاجرت ها بود. پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی، و با توجه به نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه شریف و علم و صنعت است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 379 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از دو بخش توصیفی (شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی)و شاخص های استباطی(همبستگی و رگرسیون) با استفاده از دو نرم افزار spss و amos استفاده شد. نتایج یافته ها نشان می دهد که بین فرصت های شغلی (r= 0/75)، امنیت مالی(r=0/78)، نظام آموزشی کار آمد (0/70)، امکانات پیشرفته پزشکی و بهداشتی r= (0/78)، اصرار اعضای خانواده(r=0/70)، طبقه اجتماعی بالاتر(r=0/70)، امنیت و فضای آزاد اجتماعی ( r=0/74)، امید به آینده (r=0/65)، وجود معیار شایستگی(r=0/65)، داشتن فامیل در خارج از کشور( r=0/60) و نگرش دانشجویان به پدیده مهاجرت رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
بررسی تأثیر آموزش های فنی و حرفه ای در پیشگیری از مهاجرت روستاییان به مناطق شهری: مطالعه موردی استان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جوامع روستایی به عنوان بخش بزرگی از نظام اجتماعی کشور دارای منابع ارزشمندی اعم از نیروی انسانی، منابع طبیعی و اقتصادی هستند که در پیشرفت جامعه، نقشی مهم ایفا می کنند. در این زمینه با توجه به افزایش جمعیت و بالا رفتن نرخ بیکاری و تمایل روستاییان برای مهاجرت به شهرها به منظور یافتن شغل، نیاز به آموزش نیروی انسانی ماهر و توجه به ارائه آموزش های مهارتی در شاخه های گوناگون کشاورزی، صنعت و خدمات ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش های فنی و حرفه ای در جلوگیری از مهاجرت روستاییان استان کرمان به مناطق شهری انجام شده است. نتایج بیانگر این است که رابطه معناداری بین راه اندازی آموزش های فنی و حرفه ای در روستاها و کاهش مهاجرت در مناطق روستایی وجود دارد.
بررسی اجتماعی و جمعیت شناختی مناسبات هویت و مهاجرت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی سال ۱۳ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)
73 - 96
این مقاله در نظر دارد تأثیر مهاجرت بین المللی را بر هویت مورد بررسی قرار دهد. مهاجرت معمولاً فرصت ها و زمینه های قابل توجهی را برای ایجاد تغییر فراهم می آورد. بدین ترتیب، پرسش کلیدی این است که آیا مهاجرت به ایجاد تغییر در هویت منجر می شود؟ پدیده مهاجرت چه نقشی در زندگی آن دسته از مهاجرینی ایفا می کند که الگوهای کاملاً متفاوتی از هویت را در کشورهای مبدأ و مقصد مهاجرت تجربه می کنند؟ به علاوه، چه عوامل دیگری در فرایند انتقال هویت پس از مهاجرت نقش تعیین کننده ای دارند؟ در این مطالعه، با استفاده از الگوی پیشنهادی جمعیت شناس برجسته معاصر، کینگیسلی دیویس، هویت جنسیتی بر پایه مشارکت زنان در بازار کار مورد توجه می باشد. به عقیده دیویس، بخش قابل ملاحظه ای از تغییرات در هویت و نقش های جنسیتی را باید در رشد فزاینده مشارکت زنان در بازار کار طی دهه های اخیر جستجو کرد.
روش پژوهش مورد استفاده در این مقاله، ترکیبی از بررسی اسنادی و روش تجزیه و تحلیل های آماری و تجربی است. تجزیه و تحلیل های این پژوهش بر دو نکته اساسی تأکید دارند: نخست آنکه، مناسبات بین مهاجرت و هویت را می توان تاحد زیادی در چارچوب مدل نظری «فاصله فرهنگی اجتماعی» بین مبدأ و مقصد مهاجرت تبیین کرد. درواقع، نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین این فاصله فرهنگی اجتماعی و شدت تأثیر مهاجرت در ایجاد تغییر در هویت رابطه ای معکوس وجود دارد. دوم آنکه، عواملی همچون مهارت زبانی و طول اقامت در جامعه جدید، نقش مثبتی در وضعیت تمامی مهاجرین (متعلق به کلیه گروه های قومی و نژادی) دارند؛ با این همه، شدت تأثیر این دو عامل حیاتی نیز ارتباط مستقیم با فاصله فرهنگی اجتماعی بین مبدأ و مقصد مهاجرت در زمینه هویت دارد. درواقع، این امر نشان دهنده نقش تعیین کننده این دو عامل در کاهش دادن شکاف فرهنگی اجتماعی بین مبدأ و مقصد مهاجرت در جریان زندگی مهاجرین و افزایش موفقیت آنان در جامعه جدید می باشد.
مقایسه پایگاه های هویت نوجوانان و جوانان ایرانی ساکن ایران، مقیم انگلستان و ساکن ایران و دارای تجربه زندگی در انگلستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی سال ۱۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۵۸)
127 - 145
به منظور بررسی نقش مهاجرت و رابطه آن با پایگاه ها ی هویت نوجوانان و جوانان، 119 نوجوان و جوان ایرانی 16 تا 24 ساله در سه گروه 1- ساکن ایران2- ساکن ایران با تجربه زندگی در کشور انگلستان و 3- مقیم انگلستان به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه هویت من و پرسشنامه دموگرافیک محقق ساخته پاسخ دادند. نتایج نشان داد که هر سه گروه در پایگاه های هویت به جز پایگاه پیش رس تفاوت دارند. در پایگاه آشفته بیشترین میانگین نمرات به ترتیب متعلق به گروه 3، سپس گروه 2 و بعد از آن گروه 1 بود. در پایگاه هویت به تعویق افتاده بیشترین میانگین نمرات به ترتیب متعلق به گروه 1 و گروه 3 و سپس گروه 2 بود. در پایگاه هویت موفق بیشترین میانگین نمرات به ترتیب متعلق به گروه 2، سپس گروه 1 و بعد گروه 3 بود. از این پژوهش می توان نتیجه گرفت از آنجا که طی فرایند مهاجرت، حمایت های اجتماعی مورد نیاز نوجوان برای دست یابی به یک هویت موفق تحت تاثیر قرار می گیرد، این افراد برای دست یابی به هویت موفق با چالش بیشتری رو به رو هستند و اکثر این افراد در سال های اولیه مهاجرت در پایگاه هویت آشفته و یا به تعویق افتاده قرار دارند.
نقش پاداش های نقدی و غیر نقدی بر انگیزش کارکنان با میانجیگری تعهد سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: سازمان ها با مشکلات متعددی در زمینه جذب و نگهداشت نیروهای مستعد روبرو هستند و نیاز به شیوه های بهتر برای جذب، توسعه، ارزیابی انگیزش، نگهداشت یا نقل و انتقال آن ها دارند. پژوهش کاربردی حاضر با هدف بررسی تأثیر پاداش های نقدی و غیرنقدی بر انگیزش کارکنان با نقش میانجی تعهد سازمانی بانک رفاه استان زنجان انجام شده است. روش: این پژوهش از نظر روش، توصیفی- همبستگی و جامعه آماری، شامل کلیه کارکنان بانک رفاه با جمعیتی بالغ بر 163 نفر می باشد. حجم نمونه آماری بالغ بر 136 کارمند در شعب این بانک بوده و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای غیراحتمالی و هدفمند مورد سنجش قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه استاندارد انگیزه مکللند ( ۱۹۵۰) و پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و می یر ( ۱۹۹۱) و پرسشنامه محقق ساخته پاداش های نقدی با آلفای کرونباخ ۷۱۵/۰ و ضریب پایایی 809/0و پاداش های غیر نقدی با آلفای کرونباخ ۸۱۳/۰ و ضریب پایایی 861/0بود که روایی صوری آن به تأیید صاحبنظران رسید. یافته ها: برای تجزیه و تحیل داده ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری با بهره گیری از نرم افزار PLS استفاده شد. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که پاداش های نقدی (حقوق و مزایا، عدالت در پرداخت ها، تجهیزات محیط کار) و پاداش های غیرنقدی (امنیت، مشارکت، رفتار سرپرست، خلاقیت، ارتقا، امکانات آموزشی) بر انگیزش (انگیزش پیشرفت، انگیزش تعلق، انگیزش قدرت) تاثیر مثبت و معنی داری دارد. همچنین تعهد سازمانی کارکنان نقش میانجی را در تاثیر پاداش بر انگیزش کارکنان ایفا می کند.
واکاوی الگوی شوخ طبعی در محل کار:رویکرد نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: تمرکز بر ایجاد محیط سازمانی شاد از جمله روش هایی است که مدیریت منابع انسانی می تواند در پرتو آن، زندگی کاری بهتری برای کارکنان رقم بزند. در محیط های کار امروزی نیل به این هدف از طریق کشف و درک مکانیزم احساسات مثبت در محل کار محقق خواهد شد. در این راستا هدف پژوهش حاضر واکاوی الگوی شوخ طبعی کارکنان در محل کار در شرکت پالایش گاز پارسیان می باشد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی-توسعه ای و با بهره گیری از رویکرد کیفی و استفاده از نظریه داده بنیاد به انجام رسیده است. به منظور شناسایی مؤلفه های الگوی شوخ طبعی در محل کار با 15 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران واحدهای مختلف شرکت پالایش گاز پارسیان به روش نمونه گیری هدفمند مصاحبه های نیمه ساختاریافته با رعایت قاعده اشباع انجام پذیرفت. در بخش کمی برای بررسی برازش الگوی مفهومی طراحی شده از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس نتایج بخش کیفی پژوهش استفاده گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از نسبت روایی محتوا، محاسبه و پایایی آن نیز با مقایسه پایایی دوکدگذار مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: تحلیل مصاحبه ها منجر به استخراج51 مفهوم شد که در قالب6مقوله عوامل علی، پدیده محوری، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر، راهبردها و پیامدها طبقه بندی شدند. نتایج: بازیابی ذهنی و جسمی کارکنان در محیط های کاری امروزی الزامی است. یکی اثربخش ترین ابزارهای نیل به این هدف و ایجاد محیط کار خوشایند، استفاده از شوخ طبعی در محل کار است. نتایج این پژوهش می تواند مدیران را در شناخت راهبردهایی که به بروز چنین رفتارهایی کمک می کنند یا مانع ظهور و بروز آنها می شوند یاری دهد.
نقش شبکه های مهاجرتی در شکل گیری جریان مهاجرت از شهرکرد به اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جمعیتی دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)
155 - 192
حوزه های تخصصی:
مهاجرت شبکه ای شکلی از جابه جایی مکانی گروه های انسانی بین دو منطقه به نسبت دور از هم است و این تحرک جمعیت به واسطه گسترش مجموعه روابط بین افراد در مبدأ و مقصد صورت می گیرد. هدف مقاله حاضر، واکاوی نقش شبکه های مهاجرتی در شکل گیری جریان مهاجرت از شهرکرد به شهر اصفهان است. روش تحقیق کیفی است و برای دستیابی به نمونه ها از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. در این مطالعه با در نظر گرفتن ملاک اشباع نظری با 25 نفر زن و مرد مهاجر که تجربه حداقل دو سال اقامت در شهر اصفهان را داشته اند، در سال 1397 مصاحبه شده است. داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی، کدگذاری و مقوله بندی شده است. یافته ها نشان داد شبکه های مهاجرتی شامل شبکه خویشاوندی، شبکه خانوادگی، شبکه دوستی و شبکه هم محلی مهاجر هستند. شبکه ها تسهیل گر مهاجرت بوده و افراد با شناسایی، سپس پیوندها و روابطی که با شبکه ها برقرار کرده اند، تصمیم به مهاجرت گرفته اند. شبکه ها از طریق ارائه انواعی از حمایت های اطلاعاتی، مالی، اجتماعی، عاطفی، شغلی، و کاهش هزینه های مهاجرتی زمان لازم برای اقامت و تطبیق مهاجر در مقصد را کاهش داده اند. بدین طریق شبکه ها با تسهیل و سرعت بخشیدن به روند مهاجرت، تصمیمات و نیات افراد را به واقعیت محقق ساخته اند.