مطالب مرتبط با کلیدواژه

جمعیت


۲.

جغرافیای تاریخی روستای طیس (چابهار)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روستا جمعیت جغرافیای تاریخی طیس ( چابهار )

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹۲
طیس روستایی است دره ای، کوهستانی و جنگلی با حدود 600 خانوار جمعیت، واقع در محدوده شهرستان چابهار. در گذشته های دور، طیس بندری معتبر بوده که به مرور خراب و معدوم الاثر شده است. مختصات طیس در اکثر کتب جغرافیای تاریخی قدیم با همین طول و عرض جغرافیایی فعلی نوشته شده است . از جمله این منابع می توان به صوره الارض خوارزمی (232ه‍.ق )، عجایب الاقالیم سهراب (334ه‍.ق )، مسالک الممالک اصطخری (340ه‍.ق )، معجم البلدان یاقوت حموی (611ه‍.ق ) وتقویم البلدان ابوالفدا (721ه‍.ق ) اشاره کرد. وجود آثار فراوان باستانی از جمله هزاران قبر تراشیده شده در سنگ در اطراف روستای طیس ، همه به عظمت و کهن بودن این آبادی گواهی می دهند. به علاوه نام طیس با املای «تیز» در گزارش های مورخان همراه اسکندر نیز آمده است که نشان می دهد روستای طیس بیش از 2300 سال تاریخ رسمی دارد. در این مقاله ویژگی های جغرافیایی ، تاریخی ، آثار طبیعی ، باستانی و جمعیت شناختی این روستا بررسی شده است . در فرایند تهیه این مقاله ، نگارنده در سال های 82ـ1377 طی چهار مسافرت در چهار فصل سال جمعاً شانزده شبانه روز در منطقه چابهار و روستای طیس حضور یافته و از نزدیک ویژگی های مختلف آن را مشاهده کرده است . همچنین به دنبال نام این روستا ده ها منبع تاریخی و جغرافیایی بررسی شده اند. علاوه بر این برای تعیین ویژگی های جمعیتی روستا از روش سرشماری با بهره گیری از پرسشنامه خانوار استفاده شده است.
۳.

ارزیابی عملکرد حاصل از اجرای سیستم های مدیریت کیفیت در شرکت های تولیدی ایران

کلیدواژه‌ها: اشتغال جمعیت مدل اریکسون هشت سن بشری داده های آرشیوی سند کاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷۰ تعداد دانلود : ۱۱۶۶
در سال های اخیر افزایش آگاهی های مصرف کنندگان از یکسو و رقابتی شدن بازارها از سوی دیگر مدیران سازمان ها را به سوی ارتقاء کیفیت و استفاده از سیستم های مدیریت کیفیت در راستای بدست آوردن بازار بر اساس رضایت مشتری رهنمون ساخته است. در ضمن با آزاد شدن تجارت جهانی و علاقمندی کشورها به عضویت در سازمان تجارت جهانی این باور در کشورمان شکل گرفته است که به محض رفع موانع تعرفه ای در کشور صنایع داخلی باید توانایی رقابت با کالاهای مشابه خارجی را در یک شرایط کاملا برابر یعنی بدون حمایت دولت داشته باشند (وزارت صنایع 1376) با علم به این واقعیت باید عزم همه تولید کنندگان جهت حرکت به سوی ارتقای کیفیت و تولید محصولاتی با کیفیت بالاتر راسخ تر شود. لا هدف از این مقاله را می توان به شرح زیر برشمرد: 1- تعیین و تشریح جنبه های مختلف سیستم های مدیریت کیفیت 2- شناسایی قسمت ها و اجزاء تشکیل دهنده سیستم های مدیریت کیفیت 3- بررسی و ارزیابی میزان تاثیر هر یک از اجزاء فوق بر تاثیر سیستم های مدیریت کیفیت در شرکت های ایرانی 4- اندازه گیری و سنجش میزان تاثیرات حاصل از اجرای سیستم های مدیریت کیفیت؛ ISO 9000 و مدل سازی آن این مقاله در پی آن است تا با توجه به اقدامات شرکت های ایرانی در زمینه اجرای استاندارد های ISO/TA 16949، QS-9000، ISO 14000، ISO 9000 و ... با استفاده از یک مدل پیشنهادی؛ دستاوردهای آنها را در زمینه سیستم های مدیریت کیفیت شناسایی و تعیین نماید. لازم به یادآوری است که در این مقاله کلیه مثال ها و نمونه های مودر بحث بر اساس ارائه نمونه هایی از استانداردهای ISO 9000 پایه گذاری شده است.
۴.

تحلیل رفتاری جمعیت و اشتغال در ایران بر اساس مدل اریکسون

کلیدواژه‌ها: اشتغال جمعیت مدل اریکسون هشت سن بشری داده های آرشیوی سند کاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۸ تعداد دانلود : ۱۰۱۲
رشد بی رویه جمعیت؛ مشکلات چشمگیر اقتصادی و افزایش هزینه ها در ایران فشار زیادی را به شاغلین وارد نموده و نگهداری و اداره منابع انسانی را به گونه ای کهزمان کار مفید بهینه باشد با مشکل روبرو ساخته است. بر این اساس در این مقاله هرم سنی جمعیتی ایران در چارچوب مدل هشت سن بشری اریکسون طبقه بندی می گردد تا از این طریق آسیب های روانی وارده بر گروه های سنی مختلف جامعه شامل بحران هویت احساس خود کم بینی؛ سقوط اخلاقی؛ احساس غیرمولد بودن و مرگ زودرس تبیین گردد.
۵.

بررسی کارکرد شهرهای کوچک در نظام شهری و توسعه منطقه ای (مطالعه موردی: استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد جمعیت استان یزد توسعه منطقه ای شهرهای کوچک نظام شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶۴ تعداد دانلود : ۱۲۹۸
هدف از این مقاله، بررسی نقش و کارکرد شهرهای کوچک استان یزد در نظام شهری و توسعه منطقه ای است. روش پژوهش "توصیفی ـ تحلیلی" است که در آن از مدلهای کمی و روش آماری رگرسیون و نرم افزار رایانه ای SPSS استفاده شده است. استان یزد دارای پنج شهر کوچک (50-25 هزار نفر جمعیت) به نام های اردکان، میبد، بافق، مهریز و طبس است که حدود 26 درصد از جمعیت شهری استان را شامل می شوند. برابر بررسی های صورت گرفته از طریق مدل اندازه – مرتبه شهری، در سال 1385، شیب خط قانون اندازه ـ مرتبه شهری از 652/1 – با احتساب شهر های کوچک به 745/1 - بدون احتساب آنها افزایش می یابد. به لحاظ اقتصادی بخش صنعت و خدمات در اکثر شهرهای کوچک به عنوان بخش پایه ای است. که در مراکز شهرها نیز طی سالهای مورد بررسی روند صعودی داشته است. ترسیم خطی معادله رگرسیون در همه شهرهای کوچک استان، بیانگر آن است که بخش کشاورزی در زیر خط رگرسیون، خدمات در روی خط و صنعت در بالای خط قرار گرفته است. این امر اهمیت بخش صنعت را در شهرهای کوچک استان نشان می دهد. این شهرها در نظام شهری استان به لحاظ جمعیتی و اقتصادی تاثیرات مثبتی داشته اند. آنچه که عملکرد این شهرها را در نظام شهری و توسعه منطقه ای کم رنگ نموده است، عدم وجود شهر میانی (250-100 هزار نفر جمعیت) در سلسله مراتب شهری و تمرکز شدید امکانات و خدمات در شهر یزد بوده است. بنابراین، تقویت شهرهای کوچک و تزریق سرمایه به آنها می تواند راهکار مناسبی برای نیل به ساختار فضای متعادل در سطح استان باشد.
۶.

رابطه بین میزان باروری کل با توسعه اقتصادی و اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: رفتار مصرف کننده جمعیت خانوار اقتصاد، باروری نرخ موالید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱۳ تعداد دانلود : ۳۵۰۲
"طرح مساله: در این مطالعه رشد جمعیت و سطح باروری و ارتباط آن با توسعه یافتگی اقتصادی و اجتماعی کشورهای مختلف جهان به ویژه در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران مورد بحث قرار می گیرد. روش: روش بررسی در این مطالعه تلفیقی از روش کتابخانه ای و تحلیل ثانویه است و داده های جمعیتی و آماری از نشریات سازمانهای جهانی از قبیل صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، یونیسف، بانک جهانی و مرکز آمار ایران اخذ و با بهره گیری از نرم افزار spss، ارتباط بین متغیرهای طرح شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که هر اندازه سطح توسعه یافتگی کشوری بالا باشد به همان اندازه میزان زاد و ولد و در نتیجه رشد جمعیت آن کشور کمتر است. نتایج: رابطه بین توسعه یافتگی و نرخ زاد و ولد همان گونه که در این پژوهش نشان داده شده است یک رابطه معکوس می باشد؛ یعنی در مناطق محروم جهان و در سطح ایران و استانهای کشور این رابطه به خوبی نمایان است. استانهای برخوردار از رفاه و توسعه، شاهد میزان رشد جمعیت کمتری هستند. "
۷.

جمعیت ترکمنستان (توزیع فضائی، ساختار قومی، آینده نگری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جمعیت روس توزیع فضائی ساختار قومی اویغورها بیلوروسها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۹۵
نخستین اطلاعات درباره جمعیت ترکمنستان که به طور رسمی منتشر شده است، مربوط به گزارش آمار ماموران حکومت تزاری در سال 1913 می باشد که شمار جمعیت را در حدود 000/050/1 نفر گزارش کرده است.....
۸.

پژوهشی درباره نقش و جایگاه انسان در تئوری توسعه اجتماعی ابن خلدون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دولت کشاورزی شهر توسعه اقتصادی صنعت بازرگانی جمعیت عامل انسانی حاکم تجمل تئوری ارزش کار جاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۸ تعداد دانلود : ۹۱۶
" ابن خلدون از متفکران بنام و از صاحب نظران برجسته ای است که کتاب مقدمه او از شهرت جهانی برخوردار می باشد . در این کتاب او به ابداع تئوریهای نو و جدید در باب مقوله های مهم اجتماعی پرداخته است . از مشخصه مهم تئوریهای اجتماعی ابن خلدون که او را از فلاسفه عصر کلاسیک جدا می کند ،‌ نقش خاصی است که او به عامل انسانی داده است . بررسی نقش عامل انسانی در توسعه اجتماعی از منظر و دیدگاه ابن خلدون ، موضوعی است که این مقاله می خواهد به آن بپردازد . "
۹.

جمعیت , آلودگی های زیست محیطی و پست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: محیط زیست ارتباطات جمعیت توسعه پایدار ترافیک آلودگی هوا خدمات پستی پست آلودگی صوتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۲ تعداد دانلود : ۷۶۴
رشد جمعیت در پنجاه سال اخیر، بشر را با مشکلات پیچیده ای روبرو کرده است. نیاز به کالاهای مختلف مصرفی و استفاده از روشهای نامناسب برای تولید آنها و همچنین، ضایعات و پسمانده های ناشی از کالاها و خدمات مصرفی مختلف باعث شده است تا پدیده های نامطلوب مختلفی گریبانگیر محیط زیست شود. بسیاری از مباحث و راه حلهای اندیشیده شده بنا به دلایل مختلف ناکام مانده است و بشر همچنان در تکاپوی راه حل مناسب به سر می برد. آنچه اندیشیده و مقبول افتاده است، راه حل مبتنی بر ....
۱۰.

تحلیل دینامیکی اشتغال دراقتصاد ایران (بررسی موردی قانون اکان)(مقاله علمی وزارت علوم)

۱۱.

اثر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشد اقتصادی داده های ترکیبی جمعیت ساختار سنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۲۸
درطول 50 سال گذشته، جهان افزایش بی سابقه ای را در رشد جمعیت تجربه کرده است. به طوری که امروزه تغییرات جمعیتی به عنوان یکی از عوامل کلیدی در فرآیند توسعه شناخته می شود. از این رو در این پژوهش تاثیر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی را مورد بررسی قرار می دهیم. بدین منظور از داده های 171 کشور در دوره ای 39 ساله(1966-2004) استفاده شده است. یافته ها نشان دهند. تاثیرپذیری بالای رشد اقتصادی از متغیرهای جمعیتی است. به طوری که رشد جمعیت، نسبت جمعیت زیر 15 سال به کل جمعیت و بارتکفل سنین جوان دارای اثر منفی و نسبت جمعیت 15 تا 64 سال به کل جمعیت، نسبت جمعیت 65 سال و بالاتر به کل جمعیت و بارتکفل سنین پیر دارای اثر مثبت بر رشد اقتصادی است. همچنین، دریافتیم که نرخ های رشد گروه های مختلف سنی دارای اثرات متفاوتی بر رشد اقتصادی است به طوری که نرخ رشد جمعیت زیر 15 سال بیشترین و نرخ رشد جمعیت فعال(15-64 سال) کمترین اثر بازدارندگی را بر رشد اقتصادی داشتند.
۱۲.

بررسی و تحلیل نقش جمعیت در وزن ژئوپلیتیکی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران جمعیت وزن ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۶ تعداد دانلود : ۱۳۹۶
با اینکه موضوع جمعیت از مباحث جغرافیای انسانی، جغرافیای جمعیت و جامعه شناسی به شمار می¬رود، اما اثربخشی سیاسی آن باید در جغرافیای سیاسی مورد بررسی قرار گیرد. در حقیقت انسان به عنوان یکی از دو عنصر اصلی ژئوپلیتیک (جغرافیا و انسان)، ماهیت پویا و دیالکتیک ژئوپولیتیک است. بر این اساس، همیشه از پدیده¬هایی می باشد که در مبحث قدرت و سیاست مورد بررسی است. متغیر جمعیت به عنوان یک عامل مؤثر در توسعه ملی، قدرت و دفاع ملی کشور، از دو بعد کمّی و کیفی ویژگیهای مختلفی دارد که هر کدام از این ویژگیها می¬توانند به عنوان عواملی مثبت و یا منفی در تکوین و تثبیت وزن ژئوپلیتیکی کشور عمل کنند. جمعیت ایران در حال حاضر با توجه به تغییراتی که در چند دهه گذشته شاهد آن بوده است، علی¬رغم وضعیت کمّی مناسب، به لحاظ ویژگیهای کیفی رضایت¬بخش نیست. در این میان، چیزی که بیشتر از همه جلب توجه می¬کند، آن است که تغییرات عمده در بعد کیفی جمعیت ایران با مؤلفه¬های قومیتی، زبانی، فرهنگی و مذهبی جامعه ایرانی ارتباط تنگاتنگی داشته است؛ به طورکلی این مقاله علی¬رغم مباحث نظری آن، ضمن مطالعه کمّی و کیفی جمعیت ایران با مبنا قراردادن آمار مربوط به سرشماری 1385 و مقایسه آن با آمار چند دوره قبل، پاسخگوی این سؤال اصلی است که نقش جمعیت ایران در شکلدهی وزن ژئوپلیتیکی آن چیست؟
۱۳.

الگوی توزیع فضایی جمعیت در جنوب غربی دریای خزر (1400 ـ 1345)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جمعیت دریای خزر توزیع فضایی الگوی زیست جنوب غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶۷ تعداد دانلود : ۸۲۴
بررسیها و مطالعات جغرافیایی جمعیت، به علت پرداختن به موضوع جمعیت با دید جغرافیایی، از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است. جمعیتی که در کالبد فضایی فعالیتهای خود بررسی شده است، انعکاسهای آن در فضا و تاثیر پذیری فضایی، شیوه نگارش ویژه ای را به وجود آورده که در جغرافیای جمعیت مطرح است. با توجه به تنوع محیطی (جغرافیایی) و تاثیر گذاری آن بر توزیع فضایی جمعیت، در جنوبغربی دریای خزر و در بستر جغرافیایی آن از جلگه تا کوهپایه و کوهستان که به ترتیب از شرق به غرب قرار گرفته اند، توزیع جمعیت حالت یکنواخت و متجانس ندارد به طوری که قسمت شرقی آن متراکم تر از قسمت غربی می باشد. در این مقاله نگارنده با بهره گیری از نظریات، آمارها و اطلاعات، به بررسی الگوی فضایی زیست جمعیت در جنوب غربی دریای خزرکه بر اساس آخرین تقسیمهای اداری کشور شهرستان های آستارا، تالش، رضوانشهر و ماسال را شامل می شود پرداخته و موضوعاتی نظیر؛ مشخصات محدوده مطالعه شده، شهر نشینی، روستا نشینی، کوچ نشینی و پیش بینی جمعیت در سال 1400 (هـ. ش) را بررسی و در پایان ضمن ارائه الگوی زیست جمعیت به نتیجه گیری پرداخته است.
۱۴.

تغییرات نظری و مفهومی در نظریات جمعیت شناسی ‌و توسعه روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی جمعیت رژیم های جمعیتی نظام اخلاقی تئوری انتقال جمعیت ترتیبات نهادی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
تعداد بازدید : ۳۰۳۰ تعداد دانلود : ۱۳۴۳
به موازات تغییر در اصول و مفاهیم تئوری‌های جریان عمده توسعه (به‌ویژه نوسازی) در دهه‌های اخیر از جمله تغییر؛ از اصل‌کارکردگرایی به سرزمین گرایی، ازاصل نوسازی استاندارد به تکثرگرایی فرهنگی و ازاصل رشد اقتصادی به پایداری اکولوژیکی، شیوه تحلیل جمعیت و تعاملات آن با پدیده‏های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متحول شد. فرایند این تغییرات را می‌توان از تئوری انتقال جمیعت به رژیم‌های جمعیتی، ازتبیین‌های ساختاری به تحلیل‌های‌نهادی و ازتحلیل در قالب نظریه‏های رفتارمنطقی و عقلانیت آگاهانه به تأکید برهویت و عقلانیت ناآگاهانه مشاهده ‌و تشریح کرد. این نوشتار به بیان فرآیند مذکور در حوزه جمعیت و توسعه روستایی و عمدتاً به تشریح اهمیت عناصر و شرائط نهادی در شکل‌گیری چارچوب‏های نظری به منظور تحلیل جمعیت و توسعه روستایی می‌پردازد
۱۵.

کاربرد زبانهای محلی در ایران

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جمعیت زبان فارسی ضریب همبستگی زبانهای محلی اختلاف دو جنس نرخ فرابومی محلی بی سوادی بی سوادی وجمعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۴
به تقریب می توان گفت که حدود یک قرن و نیم از ترجمه کامل مقدمه ابن خلدون به زبان فرانسوی می گذرد. از آن پس تاکنون علاوه بر اینکه این کتاب به زبانهای مختلف ترجمه شده بلکه محتوی آن نیز محل بحث و گفتگو میان صاحبان فکر و اندیشه بوده است. استادان‘ دانشجویان و محققان هر یک با دیدگاههای مختلف محتوی مقدمه را بررسی کرده اند و بر نو و ابتکاری بودن اندیشه ابن خلدون صحه گذاشته اند. با وجود این همه مفسران اندیشه ابن خلدون‘ او و مقدمه اش را در یک مرتبه و جایگاهی علمی قرار نمی دهند. گروهی ابن خلدون را پیشگام و حتی بنیانگذار بعضی از رشته های علوم اجتماعی‘ از جمله جامعه شناسی‘ می دانند. گروهی دیگر که جامعه شناسی را متعلق به عصر جدید می دانند‘ می گویند‘ می گویند علی رغم وجود مقولات یکسان و مشابه بین علم عمران و جامعه شناسی‘ ابن خلدون به لحاظ بنیانهای تفکر متعلق به عصرقدیم است. نویسنده کوشش می کند علاوه بر تسلیم این دو جریان تفکر و نشان دادن نمایندگان هردو گروه یافته های خود را درباره تفاوت بنیانهای تفکر هرگروه در اختیار خوانندگان و علاقه مندان قرار دهد‘ تا بر غنای این گونه مباحث بیفزاید.
۱۶.

کاربرد زبانهای محلی در ایران

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جمعیت زبان فارسی ضریب همبستگی زبانهای محلی اختلاف دو جنس نرخ فرابومی محلی بی سوادی بی سوادی وجمعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۷
به تقریب می توان گفت که حدود یک قرن و نیم از ترجمه کامل مقدمه ابن خلدون به زبان فرانسوی می گذرد. از آن پس تاکنون علاوه بر اینکه این کتاب به زبانهای مختلف ترجمه شده بلکه محتوی آن نیز محل بحث و گفتگو میان صاحبان فکر و اندیشه بوده است. استادان‘ دانشجویان و محققان هر یک با دیدگاههای مختلف محتوی مقدمه را بررسی کرده اند و بر نو و ابتکاری بودن اندیشه ابن خلدون صحه گذاشته اند. با وجود این همه مفسران اندیشه ابن خلدون‘ او و مقدمه اش را در یک مرتبه و جایگاهی علمی قرار نمی دهند. گروهی ابن خلدون را پیشگام و حتی بنیانگذار بعضی از رشته های علوم اجتماعی‘ از جمله جامعه شناسی‘ می دانند. گروهی دیگر که جامعه شناسی را متعلق به عصر جدید می دانند‘ می گویند‘ می گویند علی رغم وجود مقولات یکسان و مشابه بین علم عمران و جامعه شناسی‘ ابن خلدون به لحاظ بنیانهای تفکر متعلق به عصرقدیم است. نویسنده کوشش می کند علاوه بر تسلیم این دو جریان تفکر و نشان دادن نمایندگان هردو گروه یافته های خود را درباره تفاوت بنیانهای تفکر هرگروه در اختیار خوانندگان و علاقه مندان قرار دهد‘ تا بر غنای این گونه مباحث بیفزاید.
۱۷.

مرحله اول گذار جمعیتی ایران

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: باروری جمعیت مهاجرت نرخ رشد امید زندگی مرگ ومیر نظریه گذار ولادت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۲۱
بنا بر نظریه گذار‘ در مرحله اول دوران گذار باید شاهد 1- تقلیل تدریجی سطح مرگ و میر 2- ثبات نسبی سطح باروری و در نتیجه 3- افزایش در نرخ رشد جمعیت باشیم. یافته های این تحقیق به خوبی موافق این انتظارهاست: 1- امید زندگی به هنگام ولادت که در حوالی سال 1300 در حدود 25 سال بوده به تدریج افزایش پیدا کرد و در سال 1365 به حدود 60 سال رسید. 2- برآورد نرخ خام ولادت ایران در حوالی سال 1300‘ در حدود 43 در هزار در سال‘ پس از 65 سال در سال 1365 هم باز در همان حدود (43/3) به دست آمد. بنابراین‘ صرفنظر از تغییرات جزئی و بطئی‘ سطح باروری در این دوره باید بالنسبه ثابت باشد. 3- در نتیجه افزایش فاصله بین سطح کاهنده مرگ و میر و سطح بالنسبه ثابت باروری در این دوره‘ نرخ رشد طبیعی هم از 5 درهزار در سال در حدود 1300 تا تقریباً 32 در هزار در دهه 1355-65 افزایش پیدا کرد. در پایان‘ کوشیدیم جمعیت افزوده را بر حسب مؤلفه های جمعیتی تغییر(باروری‘ مرگ و میر‘ و مهاجرت) تجزیه کنیم. البته‘ همان طور که انتظار می رفت‘ سطح کاهنده مرگ و میر عامل اصلی رشد جمعیت ایران در این دوره بود. در واقع مشارکت این عامل در تکوین جمعیت افزوده که در سال 1320 در حدود 4/82 درصد بود به تدریج بالا رفت و در سال 1365‘ با حذف مهاجرت‘ به 2/96 درصد رسید.
۱۹.

درآمدی بر جمعیت شناسی اجتماعی - انتقادی اچ آی وی ، ایدز در ایران

کلیدواژه‌ها: جمعیت سلامتی اچ آی وی/ ایدز جمعیت شناسی اجتماعی جمعیت شناسی انتقادی برساخت گرایی اجتماعی برساخت گرایی رادیکال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸۸ تعداد دانلود : ۱۳۵۵
مروری بر مطالعات اچ آی وی/ ایدز و تحولات پارادایمی آن نشان می دهد که در ربع قرن گذشته به ترتیب سه پارادایم ریسک های رفتاری، برساخت گرایی اجتماعی و برساخت گرایی رادیکال در مطالعات اجتماعی اچ آی وی/ ایدز حاکم بوده است و کم و بیش برنامه های کاری و مداخله های مبتنی بر آن ها در سطوح متفاوت فردی، گروهی، ملی، منطقه ای و جهانی تدوین و به اجرا گذاشته شده است. این مقاله نسبت علم جمعیت شناسی با این پارادایم های فکری در مطالعات اجتماعی اچ آی وی ...
۲۰.

مقایسه انسان شناختی جمعیت عشایر و قبایل ایران و هند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران هند روستا قبایل جمعیت عشایر اسکان کوچ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵۳
این مقاله به منظور شناسایی و مقایسه انسان شناختی جمعیت عشایر و قبایل ایران و هند که همراه با سنت های کهن خود، همچنان نظام اجتماعی شان را حفظ کرده اند، تدوین شده است. یکی از اشکال سه گانه جامعه در جهان، جامعه قبایلی و عشایری است، که کشورهای ایران و هند از آن بهره مند هستند. تعریف نظام قبیله ای در نقاط مختلف جهان متفاوت است. در حالی که در جامعه قبایلی هند، گروهی از مردم را هم خویشاوند گویند که با بهره گیری از دو شیوه معیشت کشاورزی، در سطحی بسیار گسترده، و پرورش دام، در چند قبیله در سطحی بسیار محدود، زندگی می کنند و کاملا اسکان یافته اند، جامعه عشایری در ایران، متکی بر اقتصاد دامداران و از نظر شکل اسکان، کوچنده است. امروزه آمار جمعیتی قبایل هند به علت رشد و ازدیاد جمعیت آن کاملا در حال تغییر است و در هر دهه شاهد افزایش جمعیت آن هستیم. اما آمار جمعیتی ایالات و عشایر در ایران، حتی در دوره های میزان بالای موالید روبه کاهش بوده است. یکی از دلایل بسیار مهم روند کاهش جمعیت ایلات و عشایر ایران، به تعریف نظام عشایری از سوی سازمان ها و ارگان های دولتی بر می گردد که غالبا تنها عشایر کوچنده را در تعریف خود جای داده اند و ملاک های اسکان را مورد قبول خود قرار نمی دهند. امروزه جمعیت قبایل هند از جمعیت ایران بیشتر است. در حالی که جمعیت عشایر ایران به زیر یک میلیون نفر تقلیل یافته است.