تحلیل پوششی داده ها

هدف از تحقیق حاضر، تدوین شاخص های ارزیابی فدراسیون های المپیکی کشور با رویکرد کارت امتیازی متوازن و تحلیل پوششی داده هاست. تحقیق حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی بود که با توجه به ماهیت آن به دو شکل کمی و کیفی انجام شد. در بخش کمی برای دستیابی به منظرها و ورودی یا خروجی بودن راهبرد های فدراسیون های المپیکی، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. در بخش کیفی پژوهش نیز برای تعیین سنجه ها با خبرگان و متخصصان مصاحبه کیفی تا رسیدن به اشباع نظری انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران فدراسیون های المپیکی، مدیران حوزه معاونت ورزش قهرمانی وزارت ورزش و جوانان و مدیران کمیته ملی المپیک- در مجموع شامل 425 نفر- بود. در بخش کیفی از روش  نمونه گیری هدفمند استفاده و تعداد 21 نفر انتخاب شد. در بخش کمی از روش نمونه گیری تصادفی بر اساس جدول مورگان استفاده و 220 نفر برای تکمیل پرسشنا مه ها انتخاب گردید. اطلاعات جمع آوری شده در بخش کمی با بهره گیری از آزمون آماری خی دو و توسط نر م افزار SPSS تحلیل شد. در بخش کیفی نیز برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش استقرای منطقی به منظور مفهوم سازی استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که فدراسیون های المپیکی کشور در منظر مالی دارای 2 راهبرد، در منظر مشتری 1 راهبرد، در منظر فرآیندهای داخلی 3 راهبرد، در منظر یادگیری و رشد 2 راهبرد و در منظر ارتباطات 1 راهبرد می باشند. همچنین، نتایج نشان داد از 9 راهبرد فدراسیون های المپیکی، 4 راهبرد به عنوان ورودی و 5 راهبرد به عنوان خروجی می باشند.

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی عملکرد استان های کشور در حیطه ورزش قهرمانی معلولان انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نوع تحلیلی- توصیفی و با هدف کاربردی می باشد. جامعه و نمونه آماری تحقیق برابر و شامل هیئت های ورزش جانبازان و معلولان 31 استان کشور می باشد. پس از دسته بندی و توصیف داده ها از طریق آمار توصیفی، از آزمون های آماری کلموگروف اسمیرنف، رگرسیون چند متغیره و تحلیل پوششی داده ها استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که جمعیت معلولان (003/0 p<و 26/3 t=) و تولید ناخالص داخلی (002/0 p<و 42/3 t=) به عنوان پیش بینی کننده های عملکرد ورزش قهرمانی معلولان قابل استناد هستند. همچنین از مجموع 31 استان کشور، 8 استان جزو استان های کارآ و 23 استان در زمره استان های ناکارآ قرار دارند. با توجه به عدم توانایی یکسان استان های کشور در کسب مدال در سطح ملی و بین المللی، نیاز توجه ویژه به  افزایش تولید ناخالص داخلی و منابع و امکانات استان ها و تشویق معلولان به مشارکت ورزشی از اهمیت خاصی برخوردارست.

شواهد و قرائن موجود در ایران نشان می دهد مدیریت تأسیسات و اماکن ورزشی با معیارها و استانداردهای جهانی فاصله دارد. در این بین سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) یکی از کاملترین و مؤثرترین سیستم های مدیریتی است که می تواند به مرتفع ساختن این چالش کمک کند. براین مبنا تحقیق حاضر به ارزیابی عملکرد پایدار اماکن مجموعه ورزشی آزادی تهران با رویکرد HSE پرداخته است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و به صورت میدانی- کتابخانه ای اجرا شده است. محدوده زمانی این تحقیق سال 1399 و محدوده مکانی آن اماکن ورزشی مجموعه ورزشی آزادی تهران می باشد که به دو دسته اماکن تحت مدیریت مجموعه و اماکن تحت مدیریت فدراسیون های ورزشی طبقه بندی می شود. در این تحقیق برای ارزیابی عملکرد پایدار اماکن مذکور از رویکرد تحلیل پوششی داده ها استفاده شد. یافته ها نشان داد میزان کارایی نسبی DMU1(اماکن تحت مدیریت مجموعه) برابر با 44/0 و میزان کارایی نسبی DMU2 (اماکن تحت نظارت فدارسیون های ورزشی) برابر با 0/1 می باشد، که نشان می دهد واحد تصمیم گیری DMU2 نسبت به واحد تصمیم گیری DMU1 کارایی نسبی بهتری دارد. شاید به این دلیل که دایره نظارت اماکن تحت اختیار فدارسیون های ورزشی بیشتر است و بودجه خود را به طور مستقیم از شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی کشور دریافت می کنند.

هدف: در این مقاله، یک مدل سازی ریاضی برای تعیین مکان های کارا برای اعزام نیروهای پشتیبانی با استفاده از تحلیل پوششی داده ها ارائه شده است. روش: مدل پیشنهادشده این امکان را دارد که اولاً ورودی های مدیریت پذیر را در راستای بهبود خروجی ها بر طبق اصل دسترسی پذیری مدیریتی تغییر دهد و همچنین اگر نتوان ورودی های غیر مدیریت پذیر را بر اساس اصل دسترسی پذیری طبیعی کاهش داد، حداقل در سطح موجود آن ها را نگه می دارد. بنابراین، مهم ترین نوآوری تحقیق حاضر مدل سازی موضع یابی نیروهای پشتیبانی برای حمایت از نیروهای زمینی در نبردهای آینده با استفاده از تحلیل پوششی داده ها است. یافته ها: مدل موردنظر برای ارزیابی 25 مکان بالقوه که برای ارائه خدمات پشتیبانی زمینی آمادگی دارند تا به نیروهای خودی در محل مورد مناقشه کمک نمایند تا آتش جنگ به نفع نیروهای خودی به پایان برسد، استفاده شده است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق در تصمیم فرماندهان در نبردهای آینده از اهمیت بالایی برخوردار است.   

شناسایی و تحلیل مولفه های مصرف انرژی می تواند فرصت هایی را برای بهینه سازی مصرف انرژی فراهم کند به ویژه اگر همراه با تحلیل فضایی باشد. هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل تابلویی فضایی عوامل تعیین کننده مولفه های مصرف انرژی (فعالیتی، شدتی و ساختاری) برای 31 استان ایران می باشد. برای این منظور، نخست با رویکرد تحلیل عاملی، مصرف انرژی با به کارگیری آخرین داده های قابل دسترس طی دوره زمانی 1396-1390 تجزیه شده و سپس، با استفاده از رگرسیون داده های تابلویی فضایی، عوامل تعیین کننده مولفه های مصرف انرژی استان های کشور بررسی شده است. براساس یافته های این مطالعه، اولاً مدل دوربین فضایی به عنوان مدل فضایی مطلوب انتخاب شده است. ثانیاً ارزش افزوده (شاخص فعالیت)، سهم صنعت (شاخص ساختار) و سهم شهرنشینی دارای اثرات مستقیم و سرریز معنادار بر مولفه های مصرف انرژی هستند. اثر مثبت سهم صنعت بر مولفه های ساختاری و شدتی می تواند ناشی از تغییر ساختار اقتصادی در جهت فعالیت های انرژی بر و با تکنولوژی پایین باشد. کارایی فنی نیز طبق انتظار اثر منفی و معنادار بر مولفه شدتی مصرف انرژی دارد و در این رابطه اثرات فضایی نیز اثر مستقیم را تقویت کرده است، براساس نتایج به دست آمده توصیه می شود اولاً در برنامه ریزی انرژی به ساختار فضایی استان ها توجه شود. ثانیاً توصیه می شود کارایی فعالیت های اقتصادی و سرمایه انسانی ارتقاء یابد. تاکید بر مولفه های شدتی و ساختاری در جهت کاهش مصرف انرژی می تواند اثرات مثبت متغیرهایی نظیر شهرنشینی را خنثی کند.

ستانده نامطلوب جز لاینفکی از تولید درواحدهای تصمیم گیری مختلف می باشد و در جهت نزدیکترکردن تحلیلها به جهان واقعی نیاز به در نظر گرفتن ستانده نامطلوب در تحقیقات مرتبط با ارزیابی عملکرد می باشد ، در این مقاله، یک مدل ترکیبی جدید برای ارزیابی کارایی واحدهای تصمیم گیری در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران ارائه شده است که در آن از تکنیک های تحلیل پوششی داده ها اسلک محور و الگوریتم های پیشرفته یادگیری ماشین استفاده می شود. مدل پیشنهادی به خصوص بر بهبود کارایی با توجه به ستانده های نامطلوب و در شرایط عدم قطعیت تمرکز دارد. سه الگوریتم یادگیری ماشین شامل شبکه های عصبی مصنوعی، ماشین های بردار پشتیبانی و XGBoost برای پیش بینی و بهبود نتایج مدل های SBM مورد استفاده قرار گرفته اند. این مطالعه شامل ارزیابی 37 واحد تصمیم گیری زیرمجموعه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی بوده که نتایج نشان دهنده بهبود معنادار کارایی با استفاده از داده های پیش بینی شده در مقایسه با داده های واقعی است. این تحقیق نه تنها به ارائه دیدگاه های جدید در ارزیابی و بهبود کارایی کمک می کند، بلکه روش های ترکیبی نوآورانه ای را برای مقابله با چالش های موجود در مدیریت عملیاتی ارائه می دهد.

هدف: زمانی که دو یا چند سازمان همکار درصدد ارتقای سطح همکاری های خود باشند، به سمت اتحادهای راهبردی حرکت خواهند کرد. هدف اتحاد راهبردی حرکت در یک همکاری به سمت اهداف توافق شده از طریق اشتراک منابع است. این حرکت به نحوی انجام می شود که سازمان های همکار مستقل باقی می مانند. مدل های بلوغ روش های ارزشمندی برای کمک به سازمان های تولیدی برای توسعه همکاری های خود هستند؛ اما کار تجربی در زمینه توسعه مدل بلوغ اتحاد راهبردی با دستورالعمل های روشن انجام نشده است و هیچ مدلی برای سنجش بلوغ اتحاد راهبردی با ابزار ارزیابی وجود ندارد که بتواند به بی دقتی ناشی از قضاوت انسان وعدم قطعیت و ابهام ذاتی ارزیابی بپردازد. هدف این پژوهش طراحی یک روش برای سنجش سطح بلوغ اتحادهای راهبردی است تا بتوان به کمک آن، شناخت مناسبی از وضعیت فعلی همکاری بر اساس معیارهای بلوغ اتحادهای راهبردی به دست آورد. روش: برای این هدف، در این پژوهش یک مدل بلوغ توسعه یافته است. این مدل برای ارزیابی وضعیت یک همکاری در یک مقطع خاص، از منطق فازی استفاده کرده است. مدل بلوغ اتحاد راهبردی مبتنی بر منطق فازی، از طریق یک رویه شفاف و دقیق ایجاد شده و روی یک رویکرد چندروشی، شامل بررسی ادبیات، مصاحبه، گروه های متمرکز و مطالعه موردی، از طراحی مدل تا ارزیابی مدل توسعه داده شده است. در این پژوهش، برای سنجش سطح بلوغ با استفاده از شاخص ها، از سیستم استنتاج فازی وزن دار شده با تکنیک تحلیل پوششی داده های فازی کمک گرفته شده است. همچنین برای دستیابی به مجموعه قواعد فازی، از الگوریتم ژنتیک استفاده شده است. مدل بلوغ در این پژوهش نیز همانند تمامی مدل های بلوغ، از دو جزء تشکیل شده است که عبارت اند از: سطوح بلوغ اتحاد راهبردی و ابعاد بلوغ اتحاد راهبردی. یافته ها: در مدل این پژوهش پنج سطح بلوغ با عناوین اتحاد راهبردی موردی، مقدماتی، مدیریت شده، برنامه ریزی شده و بهینه سازی شده طراحی و تعریف شده است. همچنین یک فهرست ۴۴ موردی از شاخص ها، برای سنجش سطح اتحاد راهبردی از مطالعه مقاله ها، مصاحبه با خبرگان و بررسی اتحادهای راهبردی موفق و ناموفق به دست آمد؛ سپس این فهرست در ۱۷ معیار و ابعاد شش گانه دسته بندی شد. در گام بعد با استفاده از تکنیک نسبت روایی محتوا، شاخص های ضروری شناسایی شدند. پس از آن با اجرای تکنیک تحلیل پوشش داده ها، اهمیت نسبی هر یک از شاخص ها به دست آمد. برای ایجاد مجموعه های فازی مربوط به متغیرهای سیستم استنتاج فازی، از خبرگان نظرسنجی شد. همچنین با بررسی نمونه های اتحادهای راهبردی داخل و خارج از کشور، یک مجموعه قواعد فازی با نظرسنجی از خبرگان به دست آمد و توسعه یافت. مدل پیشنهادی، از طریق یک مطالعه موردی واقعی در همکاری میان یک سازمان تولیدی و شریک تجاری آن، ارزیابی و تأیید شده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که این رویکرد، یک ابزار تشخیصی قوی و کاربردی را بر اساس مجموعه ای از شاخص های بلوغ اتحاد راهبردی ارائه می کند. با به کارگیری نتایج این مدل و تجزیه وتحلیل شکاف ها، می توان یک برنامه اقدام برای افزایش سطح بلوغ اتحاد راهبردی تجویز کرد.

مدیریت واحد تجاری همواره باید به دنبال فرصت هایی باشد تا ارزش شرکت را افزایش دهد. بدون ایجاد وجوه نقد کافی، نمی توان محصولات جدید تولید نمود و به فروش رساند، از این رو، ارزش شرکت بدون ایجاد وجوه نقد عملیاتی کافی بهبود نمی یابد. بنابراین، هدف این پژوهش آن است تا در راستای اهداف گزارشگری مالی، کارایی مدیران در ایجاد جریان نقد عملیاتی را بر اساس تحلیل پوششی داده ها اندازه گیری نماید و سپس رابطه میان نمره کارایی را با مدیریت سود واقعی مورد بررسی قرار دهد. جامعه آماری تحقیق شامل 550 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که از این تعداد 120 شرکت به عنوان نمونه تحقیق به روش حذف سیستماتیک انتخاب شده اند. مبانی نظری و داده های پژوهش طبق مطالعات کتابخانه ای جمع آوری شده است. برای تحلیل های آماری از رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد کارایی مدیران در ایجاد جریان نقد عملیاتی طی دوره پژوهش، روندی نزولی است. همچنین کارایی مدیران در ایجاد جریان نقد عملیاتی رابطه ای منفی و معنی دار با مدیریت سود واقعی دارد.

با توجه به نقش شهرداری ها در کیفیت و افزایش سطح زندگی شهروندان، ارزیابی عملکرد آن ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در این میان معاونت خدمات شهری شهرداری اصفهان و ادارات زیرمجموعه به دلیل داشتن نقش محوری در خدمت رسانی به ارباب رجوع نیازمند برنامه ریزی، افزایش عملکرد و اندازه گیری کارایی می باشند. تحلیل پوششی داده ها یک روش برنامه ریزی خطی غیر پارامتریک برای سنجش میزان کارایی نسبی واحدهای سازمانی هست. در این پژوهش کارایی نسبی ادارات خدمات شهری مناطق 15 گانه شهرداری اصفهان برای دوره یک ساله با استفاده از مدل BCC خروجی محور مورد تحلیل قرارگرفته است و سپس راه کارهای افزایش سطح عملکرد هر واحد بر اساس بهبود ورودی ها و خروجی ها مشخص شد. در پایان نیز از روش کارایی متقاطع و روش تهاجمی جهت رتبه بندی واحدهای کارا استفاده شده است که جنبه نوآوری پژوهش حاضر محسوب می شود. ارزیابی عملکرد شهرداری ها در پژوهش حاضر با لحاظ نمودن چهار متغیر خروجی (مبلمان شهری و زیباسازی، آذین بندی ویژه در مناسبت ها، نورپردازی، هنر شهری و دیوارنگاره) و یک متغیر ورودی (بودجه تخصیص یافته به شهرداری هر منطقه) صورت گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که ادارات خدمات شهری مناطق 1،3،4،5،9،15 کارا با نمره کارایی می باشد و رتبه بندی واحدها با استفاده از روش تهاجمی نشان داد بهترین کارایی مربوط به واحد 3 است.

ازآنجایی که روش تحلیل پوششی داده ها، به اندازه گیری کارایی نسبی می پردازد و در مواردی که بیش از یک واحد کارا به دست می آید، قادر به ارائه بهترین واحد کارا نیست. به همین دلیل، رتبه بندی واحدهای تصمیم گیری یکی از موضوعات مهم در تحلیل پوششی داده ها محسوب می شود. یکی از راه حل های تعیین بهترین واحد کارا، به کارگیری روش کارایی متقاطع برای رتبه بندی واحدهای کاراست که درواقع، از روش تحلیل پوششی داده های توسعه یافته است. این مقاله، به دنبال بررسی کارایی متقاطع واحدهای کارای ارائه شده از روش تحلیل پوششی داده ها و درنهایت، ارائه بهترین واحد کارا از ترکیبات پارامتری الگوریتم بهینه سازی تجمع ذرات در حل سایزهای متفاوت از مسئله مسیریابی وسیله نقلیه باز است. در این مطالعه، با استفاده از داده های شبیه سازی شده پیشین که چندین واحد کارا در ارزیابی الگوریتم بهینه سازی تجمع ذرات برای حل هر یک از سایزهای متفاوت مسئله مسیریابی وسیله نقلیه باز ارائه کرده است، به رتبه بندی واحدهای کارا با استفاده از روش کارایی متقاطع می پردازیم. نتایج نشان می دهد، روش کارایی متقاطع ابزاری مؤثر برای رتبه بندی عملکرد واحدهای تصمیم گیری محسوب می شود.

تصمیم گیری پیرامون انتخاب تأمین کننده پایدار یک موضوع کلیدی در مدیریت زنجیره تأمین است که در سال های اخیر به یک هدف مهم برای شرکت ساپکو تبدیل شده است. مسئله انتخاب تأمین کننده به دلیل در نظر گرفتن معیارهای متعدد یک تصمیم گیری محسوب می گردد. درنتیجه می توان از برخی از پرکاربردترین رویکردهای تصمیم گیری شناخته شده در این حوزه برای حل این مسائل بکار گرفت. در این راستا با توجه به اهمیت مسئله، تحقیق حاضر سعی دارد بامطالعه برخی تکنیک های تصمیم گیری و بررسی شکاف های مطالعاتی، به ارائه یک سیستم پشتیبان تصمیم مبتنی بر تحلیل پوشش داده ها و مطلوبیت تجمعی ستاره بپردازد. سیستم پشتیبان تصمیم جدید از سه گام به منظور ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان مسئله بهره می گیرد. در گام نخست شاخص ها و گزینه های تصمیم گیری، از طریق بررسی پیشینه پژوهش، مصاحبه با خبرگان و بررسی اسناد موجود در سازمان استخراج گردیدند. در گام دوم، با پیاده سازی مدل تحلیل پوشش داده ها به رتبه بندی گزینه های تصمیم گیری و مشخص نمودن واحدهای کارا پرداخته شد. درنهایت در گام سوم با پیاده سازی روش مطلوبیت تجمعی ستاره (UTASTAR)، میزان مطلوبیت واحدهای کارا شرکت ساپکو جهت انتخاب مطلوب ترین تأمین کننده مشخص گردیدند. با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر می توان تأمین کنندگان شرکت ساپکو را ارزیابی و مطلوبیت سنجی نمود و با یک سیستم پشتیبان، تصمیم نتایج را با اطمینان بیشتری جهت تصمیم گیری ارائه نمود.

تحلیل و ارزیابی کارایی و پیش بینی نرخ تغییرات برای سنجش عملکرد واحدهای تصمیم گیری و برنامه ریزی برای بهبود عملکرد آن ها از اهمیت زیادی برخوردار است به طوری که رقابت اصلی صنعت گران بر سر سرعت تغییرات است. این موضوع برای صنایع الکترونیکی که سرعت تحول در آن ها زیاد است اهمیت بیشتری پیدا می کند. ساعت های هوشمند به عنوان یکی از ابزارهای روبه پیشرفت طی سال های اخیر با تغییرات و پیشرفت های زیادی روبه رو بوده است. هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی ساعت های هوشمند و همچنین پیش بینی نرخ تغییرات تکنولوژیکی فناوری این ساعت ها بوده است. در این مطالعه با استفاده از روش ناپارامتریک تحلیل پوششی داده ها و رویکرد پیش بینی فناوری با استفاده از تحلیل پوششی داده ها چارچوبی برای برآورد نرخ تغییرات تکنولوژیکی در ساعت های هوشمند یا هر دستگاه هوشمندی ایجادشده است. در ابتدا کارایی 74 مدل از ساعت های هوشمند منتشرشده طی سال های 2016 تا 2021 در سال انتشار محاسبه شده است و سپس با استفاده از رویکرد پیش بینی فناوری میزان نرخ تغییرات هر دستگاه و میانگین تغییرات در کل دستگاه ها بررسی و محاسبه شده است و درنهایت با استفاده از یافته های پژوهش و اطاعات سری زمانی موجود، شرایط و نرخ تغییرات ساعت های هوشمند برای دوره بعدی پیش بینی شده است.

در حوزه بهبود عملکرد سازمان ها، سیستم های خلق نوآوری از اهمیت بسزایی برخوردارند و ارزیابی عملکرد این سیستم ها نیز بسیار مهم است. استفاده از تحلیل پوششی داده ها به عنوان یک روش کمی برای ارزیابی عملکرد، به سازمان ها این امکان را می دهد که عملکرد واحدهای مختلف را با توجه به ورودی ها و خروجی های آن ها موردبررسی قرار دهند. در این تحقیق، با توجه به وجود ورودی و خروجی تصادفی، دقت و اعتبار نتایج ارزیابی افزایش می یابد و می توان به تحلیل بهتری از عملکرد سیستم های نوآوری دست یافت. در مطالعه حاضر به ارزیابی عملکرد سیستم خلق نوآوری سازمانی با استفاده از تحلیل پوششی داده های شبکه ای با ورودی و خروجی تصادفی پرداخته شده است. این تحقیق، با رویکرد بررسی و مقایسه کارایی شرکت های دانش بنیان از حیث استقرار سیستم خلق نوآوری صورت گرفته و برای بررسی کارایی از تکنیک تحلیل پوششی داده های شبکه مختلط با ورودی و خروجی تصادفی استفاده شده است. علاوه بر این، با استفاده از روش اندرسون پترسون شرکت ها اولویت بندی شده اند.

هدف این پژوهش، ارائه روشی یکپارچه از روش تحلیل پوششی داده ها و تکنیک TOPSIS فازی براساس شباهت به راه حل ایده آل برای رتبه بندی کامل واحدهای تصمیم گیری در محیط فازی است. در این روش، DMUها به عنوان گزینه ها، متغیرهای ورودی به عنوان معیارهای هزینه (ویژگی های منفی) و متغیرهای خروجی به عنوان معیارهای سود (ویژگی های مثبت) لحاظ می شوند؛ زیرا کارایی یک DMU با افزایش مقادیر خروجی ها و کاهش مقادیر ورودی ها افزایش می یابد. ضمنا روش ارائه شده می تواند برای رتبه بندی DMUها با خروجی های نامطلوب نیز استفاده شود. کارایی و سادگی این روش از طریق مثال ها و مطالعه موردی بررسی شده است. همچنین نتایج بدست آمده با نتایج در مقالات مرتبط مقایسه گردیده است.

رایج ترین روش همکاری از گذشته تا کنون برونسپاری بوده است. مسائل مهمی مانند افزایش رقابت، محدودیت منابع، پیچیدگی های فناورانه، عدم اطمینان به آینده و افزایش هزینه ها باعث گردیده که سازمان ها در الگوی مدیریتی خود تجدیدنظر کرده و به راهبردهای جدیدی روی آورند. در چنین شرایطی اتحادهای راهبردی می توانند در روابط همکاری، جایگزین برونسپاری شوند. هدف از این مقاله نخست طراحی مدلی به منظور ارزیابی وضعیت فعلی یک برونسپاری و سپس بررسی امکان توسعه آن به یک اتحاد راهبردی است. برای این منظور در این پژوهش با مطالعه ادبیات موضوع، نمونه های اتحادهای راهبردی مطالعه شده و همچنین با استفاده از مصاحبه با خبرگان، فهرستی از معیارهای موثر بر شکل گیری اتحاد راهبردی تهیه و در ابعاد 6 گانه ای دسته بندی گردیده است. پس از آن با استفاده از روش نسبت روایی محتوا، معیارهای غیرضروری در این فهرست شناسایی شد. در گام بعد با بکارگیری روش تحلیل پوششی داده های فازی بدون ورودی صریح، بهترین ترکیب از وزن ها برای معیاری ضروری بدست آمد و با مشخص نمودن حداقل امتیازات لازم برای شکل گیری یک اتحاد راهبردی به ازای هر کدام از این معیارها، امکان مقایسه وضعیت فعلی پیمانکار با حداقل های لازم برای شکل گیری یک اتحاد راهبردی میسر گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سازمان ها می توانند از طریق این مقایسه معیارهایی که پیمانکاران برای تبدیل شدن به یک متحد راهبردی در آن ها ضعف دارند را شناسایی نموده و نسبت به برنامه ریزی جهت بهبود این معیارها و در نتیجه توفیق در توسعه متحدین راهبردی اقدام نماید.

مقدمه و هدف: صنعت پتروشیمی در ایران، به عنوان یکی از صنایع پرچم دار، جایگاه بسیار پررنگی در اقتصاد کشور داشته و سهم قابل توجهی محصول به صنایع پایین دست خود عرضه می کند. در دهه های اخیر، با پیشرفت فناوری و تحقیقات در زمینه پتروپالایش، این صنعت شرایط بهتری پیدا کرده که این امر باعث کاهش هزینه ها و بهبود کارایی شده است. بنابراین با توجه به اهمیت صنعت پتروپالایش و نقش آن در رشد اقتصادی، هدف این مقاله ارزیابی کارایی شرکت های این صنعت با استفاده از تحلیل پوششی داده های بوت استرپ می باشد. این روش رویکردی برای ارائه استنتاج آماری درخصوص معیارهای کارایی فنی در مدل های مرزی ناپارامتریک پیشنهاد نموده است. روش : در این مقاله کارایی فنی 21 شرکت پتروپالایش بورسی در دوره 1397 تا 1402 تخمین و ارزیابی گردیده است. بدین منظور، از یک رویکرد دو مرحله ای استفاده شد. ابتدا نمرات کارایی نهاده محور تحت فروض بازدهی مقیاس ثابت، متغیر و غیرفزاینده برای تمامی شرکت ها با دو رویکرد شعاعی (کارایی دبرو- فارل) و غیرشعاعی (کارایی راسل) برآورد گردید. سپس با کمک نتایج این مرحله، آزمون ناپارامتریک استقلال برای تعیین نوع اجرای روش بوت استرپ انجام گرفت. در نهایت، با در نظر گرفتن نتایج این آزمون، نمرات کارایی شرکت های پتروپالایش با رویکرد تحلیل پوششی داده های بوت استرپ برآورد و تحلیل ها انجام پذیرفت. فرآیند بوت استرپ امکان تخمین تورش و فواصل اطمینان تخمین ابتدایی را فراهم می کند. یافته ها: نتایج بخش نخست مقاله نشان داد که در دوره مورد بررسی، پتروشیمی تندگویان در هر سه حالت بازدهی مقیاس ثابت، متغیر و غیرفزاینده از کارایی دبرو- فارل برخوردار است. هم چنین پتروشیمی زاگرس و فناوران نیز در حالت بازدهی مقیاس متغیر دارای کارایی دبرو- فارل است؛ اما 18 شرکت دیگر ناکارا بودند. بدترین وضعیت در کارایی دبرو-فارل مربوط به پتروشیمی غدیر با نمره کارایی 0.68 در حالت بازدهی مقیاس ثابت می باشد. نمرات کارایی فنی شعاعی تصحیح شده تورش در هر سه بوت استرپ همگن، ناهمگن و زیرنمونه گیری در بخش دوم مقاله حکایت از آن دارد که هیچ یک از 21 شرکت پتروپالایش از کارایی فنی برخوردار نیستند. نظر به نتایج، شرکت های فناوران و تندگویان وضعیت بهتری نسبت به سایر شرکت ها دارند. در مقابل، شرکت های آریا، پردیس، شیراز و نفت اصفهان بدترین وضعیت را از نظر کارایی فنی نهاده محور دارا هستند. یافته های کارایی فنی ستانده محور بیان داشتند که دو شرکت تندگویان و زاگرس از کارایی برخوردارند و پتروشیمی غدیر با نمره کارایی 1.37 بدترین وضعیت را دارا می باشد که بدان معناست این شرکت 37 درصد در نهاده های خود اضافه مصرف دارد. علاوه بر این نتایج تخمین کارایی بوت استرپ بیان می دارند کارایی شعاعی از بیش برآوردی رنج می برد. نمرات کارایی بوت استرپ هموار ناهمگن و زیرنمونه گیری ناهمگن نیز تاییدی بر همین موضوع می باشند.   نتیجه گیری: هدف کلی برنامه هفتم، رشد اقتصادی ۸ درصدی با تأکید بر بهره وری عوامل تولید شامل سرمایه، منابع انسانی، فناوری و مدیریت است که  8.2 درصد این رشد از طریق بهره وری و کارایی باید محقق شود که این از طریق اصلاح ساختار تولید ملی، کاهش هزینه تولید، اتخاذ سیاست های تشویقی و بهینه سازی عوامل تولید تأکید شده و در کنار آن، موضوع اقتصاد مقاومتی در بند سه این برنامه آمده است. در این راستا، بر حمایت از زنجیره ارزش افزوده در صنعت پتروشیمی تاکید شده است. بنابراین، توجه به توسعه صنایع میان دست و پایین دست پتروشیمی از طریق انباشت درآمدهای ناشی از صادرات محصولات بالادست برای توسعه و تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروپالایش ضروری به نظر می رسد.

اهمیت بازارهای جهانی و رشد رقابت، منجر به تقسیم کار جدیدی در اقتصاد جهانی و ملی شده است. این گونه تغییرات توجه به مسائل خاص کسب و کار را باعث شده است؛ مانند دستیابی به منابع، به اشتراک گذاری اطلاعات و شکل دهی روابط زنجیره تأمین برای شرکت های کوچک و حتی شرکت های بزرگ که اقدام به تشکیل پارک های صنعتی می کنند. یکی از این تغییرات ادغام و اکتساب است که به عنوان مبنایی نظری در شکل گیری پارک محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی برای شناسایی و کاربرد عوامل پیش برنده اکتساب در بین واحدهای تولیدی یک پارک شیمیایی انجام گرفته است. روش پژوهش از ن وع توصیفی- اکتشافی است. جامعه و نمونه آماری پژوهش را مدیران و کارشناسان خبره شاغل در شرکت سرمایه گذاری صنایع شیمیایی ایران تشکیل دادند. در مطالعه حاضر گزینه های مالکیت (ادغام و اکتساب) شرکت توسعه گر پارک، در قالب ماتریس های تصمیم و توسط گروه خبره با استفاده از روش های تاکسونومی و تاپسیس ارزیابی، تفکیک و رتبه بندی شد. از کارایی نسبی نیز به عنوان مبنایی برای تعیین سهم سرمایه گذاری منابع تأمین مالی پارک استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان سرمایه گذاری شرکت سرمایه گذار در واحدهای تولیدی پارک، در پیوستاری از صفر تا 100درصد متغیر است؛ درحالی که این شرکت باید در واحدهایی همچون «الکل شوینده» و «الکل اتوکسیلات (مخازن ذخیره)» به میزان 100درصد سرمایه گذاری کند. در واحدهایی نظیر «شوینده مایع (مایع ظرفشویی)» و«گوگرد تری اکساید» و «گاز سنتز و کربن دی اکساید»  نباید سرمایه گذاری کند و در جایی که ترکیبی از سرمایه گذاران حضوردارند، تعیین میزان سرمایه گذاری در واحدهای تولیدی پارک توسط سه منبع تأمین مالی (توسعه گر، بخش خصوصی و بانک) نیز با به کارگیری روش تحلیل پوششی داده ها میسر شد.

در این مقاله، ابتدا با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها، کاراترین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تعیین می گردد. این روش در مورد شرکت های حاضر در سه صنعت بانکداری، پتروشیمی و دارویی بررسی می گردد تا شرکت های کارا در هر صنعت شناخته شوند. شرکت های کارا و ناکارا را مشخص، شرکت های ناکارا را رتبه بندی و برای انتخاب سبد سهام بهینه از بین شرکت های کارا استفاده می شود. در ادامه با استفاده از روش برنامه ریزی آرمانی درصد سرمایه گذاری سهم هر شرکت در سبد سهام محاسبه می گردد. در این روش یک بار تنها بازده و ریسک سهم به عنوان متغیرهای مدل در نظر گرفته می شوند و بار دیگر متغیر نقدشوندگی به آن ها اضافه می شود تا تاثیر این متغیر نیز بررسی گردد. درنهایت، مدل ها با داده های واقعی استخراج شده از صورت های مالی شرکت های مربوطه و بانک اطلاعاتی بورس اوراق بهادار تهران مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج پژوهش حاصل مورد تحلیل قرار گرفت.

هدف از این مقاله ارزیابی کارایی شرکت های تولیدی ورزشی با رویکرد چابکی سازمانی بود. جامعه آماری تحقیق شامل شرکت های تولیدی ورزشی شهر مشهد به تعداد 26 مورد بود که به صورت روش تمام شمار به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق حاضر، توصیفی - تحلیلی و از نظر شیوه گردآوری داده ها، میدانی - پیمایشی بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه چابکی سازمانی ویسی (1393) و دارای 70 سؤال براساس مقیاس 5 ارزشی لیکرت بود .در این پژوهش از مدل ورودی محور به منظور ارزیابی کارایی استفاده شد و برای تجزیه وتحلیل داده ها نرم افزارهای SPSS، GAMS و DEA Frontier به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که تنها یازده شرکت براساس رویکرد چابکی کارا بودند. همچنین نتایج آزمون تی تک نمونه ای با سطح خطای 5 درصد بیانگر وضعیت مطلوب چابکی در دو بعد پاسخگویی و شایستگی و وضعیت نامطلوب در ابعاد انعطاف پذیری و سرعت بود؛ به علاوه مشخص شد که توانمندسازها در هر دو بعد ساختاری و محتوایی وضعیت مطلوبی نداشتند. در پایان با توجه به عدم کارایی چابکی بیش از نیمی از تولیدکنندگان، دلایل ناکارایی، بررسی و راهکارهای بهبود برای ورودی ها و خروجی ها در قالب ابعاد چابکی سازمانی و توانمندسازها ارائه شد.

ارزیابی عملکرد مهم ترین عامل شناسایی وضع موجود و نیروی محرکه ای برای بهبود فعالیت هاست. هدف این تحقیق، ارزیابی عملکرد منتخبی از فدراسیون های ورزشی ایران با استفاده از تحلیل پوششی داده ها با رویکرد به سیستم های فازی بود. تحلیل پوششی داده ها ابزاری قدرتمند در محاسبه کارایی سیستم هاست که این امکان را به سازمان ها می دهد با مقایسه عملکردشان با سایر سازمان ها، تصمیمات بهتری اتخاذ کنند. همچنین به علت عدم اطمینان محیطی موجود در قضاوت و تفکر انسانی، مدل های فازی می توانند مؤثر واقع شوند. جامعه آماری ۱۴ فدراسیون منتخب ورزشی جمهوری اسلامی ایران (با توجه به اینکه جزء رشته های ورزشی مادر بوده، از فدراسیون های ورزشی مهم کشور تلقی می شوند و مدال آورند) به ترتیب اولویت انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با ضریب پایایی ۸۱ درصد به جمع آوری داده ها پرداخته شد. با به کارگیری مدل ریاضی (برنامه ریزی خطی - فازی پیشنهادی)، نتایج نشان داد که فدراسیون های ورزشی فوتبال، والیبال، کشتی، وزنه برداری، تکواندو، کاراته، بوکس، دوومیدانی در یک دوره زمانی چهار ساله (۱۳۹4 – ۱۳۹0) عملکرد کارا داشتند و فدراسیون های بسکتبال، تیراندازی، ژیمناستیک، ووشو، جودو و شنا ناکارا ارزیابی شدند.