تحلیل پوششی داده ها

هدف از این تحقیق ارزیابی کارآیی و تحلیل حساسیت فدراسیون های المپیکی کشور بود. تحقیق حاضر از نوع توصیفی و گذشته نگر است که اطلاعات به صورت میدانی جمع آوری شد. جامعه آماری تحقیق شامل 25 فدراسیون المپیکی کشور بود که به علت کم بودن تعداد جامعه از نمونه گیری کل شمار استفاده گردید. به منظور تعیین میزان کارآیی فدراسیون ها از مدل تحلیل پوششی داده ها استفاده گردید. به منظور تعیین ورودی یا خروجی بودن شاخص های ارزیابی از آزمون خی دو، تعیین میزان کارآیی فدراسیون ها و شناسایی فدراسیون های ناکارآمد از دو روش CCR و BCC خروجی محور و به منظور تعیین مطلوب ترین ورودی و خروجی از آزمون تحلیل حساسیت استفاده گردید. همچنین از نرم افزار SPSS و DEA Solver برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد. نتایج نشان داد که 17 فدراسیون در هر دو الگوی CCR و BCC و کارآیی مقیاس کارآ بودند و 6 فدراسیون در هر دو الگوی CCR و BCC ناکارا بودند. در اختیار داشتن منابع زیاد برای تولید خروجی ها منجر به بزرگ شدن اندازه سازمان و از سوی دیگر در اختیار داشتن منابع کم برای تولید خروجی ها منجر به اندازه کوچک سازمان می گردد و در دو حالت باعث ناکارآمدی فدراسیون ها می شود.

هدف از مطالعه حاضر تعیین کارایی هیئت های ورزشی فعال در استان مازندران با استفاده از مدل CCR بود. تحقیق حاضر از منظر پارادایم از نوع تحقیقات فرا-اثبات و از لحاظ هدف کاربردی و تکنیک مورداستفاده در تحقیق، تحلیل پوششی داده ها بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 30 هیئت ورزشی فعال در استان مازندران بود. ابزار مورداستفاده پرسشنامه پنج ارزشی و در قالب روش فازی مورد ارزیابی قرار گرفت. ورودی های این ابزار مشتمل بر کارکنان، بودجه و سرانه ورزشی بودند و خروجی های این ابزار نیز شامل ورزش همگانی، ورزش قهرمانی، ورزش حرفه ای، ورزش پرورشی، آموزش ورزشی، پژوهش ورزشی، رویدادهای ورزشی و هیئت های ورزشی فعال بودند. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه توسط گروه کانونی تحقیق شامل اساتید راهنما و مشاور و دو تن از خبرگان حوزه مدیریت ورزشی در قالب فرم های CVR و CVI مورد تأیید قرار گرفت. درنهایت کارشناسان و خبرگان شامل 30 نفر از رؤسای هیئت های ورزشی استان مازندران، مربیان بین المللی استان و قهرمانان ورزشی کشور بودند که نسبت به اهمیت هرکدام از شاخص های ورودی و خروجی اظهارنظر کردند. نتایج مربوط به کارایی هیئت های ورزشی فعال بر اساس الگوی CCR در سال های 1394-98 نشان داد که هیئت های ورزشی اسکیت، بسکتبال، تکواندو، تنیس روی میز، تیر و کمان، دوچرخه سواری، شطرنج و شنا، فوتبال، قایقرانی، کاراته، کبدی، کشتی، نجات غریق، هندبال، والیبال، ورزش های رزمی ووشو از کارایی لازم برخوردار بودند. نتایج تحلیل حساسیت ورودی ها و خروجی ها در الگوی CCR به ترتیب بودجه و ورزش قهرمانی نقش بیشتری در تعیین میزان کارایی هیئت ها داشتند. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین میانگین ورودی ها و خروجی ها با میانگین کارایی هیئت ها ارتباط معنی دار وجود داشت.

هدف: پژوهش حاضر، جهت سنجش کارایی تیم های لیگ برتر والیبال مردان ایران می باشد.روش شناسی: جامعه پژوهش، تیم های شرکت کننده در لیگ برتر والیبال مردان (90-89) می باشد. به دلیل محدودیت جامعه آماری، حجم نمونه با حجم جامعه برابر که تعداد 16 تیم بود، گرفته شد. پژوهش از نوع توصیفی_تحلیلی است و به روش میدانی انجام شد. در این پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی (ضریب کندال و پیرسون و میانگین) و روش تحقیق در عملیات (AHP وDEA ) استفاده شد. در مرحله اولویت بندی معیارها از نرم افزار  EXPERT CHOICEو در مرحله طراحی مدل، از نرم افزار  EMS استفاده شد.یافته ها: در مرحله اول تعداد 21 معیار (در حوزه مالی، ورزشی، نیروی انسانی و منابع و امکانات در دسترس) با اجماع نظر خبرگان و با تعیین ضریب کندال (761/0W=) تعیین گردید. در مرحله بعد تعداد 19 معیار تعیین و اولویت بندی گردید. یافته های مرحله آخر نشان داد بین رتبه بندی تیم ها بر اساس امتیاز کارایی و موقعیت تیم ها در رتبه بندی لیگ برتر والیبال مردان ارتباط معناداری وجود ندارد. هم چنین، بین امتیاز کارایی تیم های کارا و ناکارا اختلاف معناداری وجود دارد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد علاوه بر رده بندی تیم ها بر اساس امتیازات به دست آمده عوامل متعدد دیگری در تعیین میزان کارآمد یا ناکارا بودن تیم ها مؤثر می باشد. 

شرایط کسب و کار فعلی ایران بر اساس نظر صاحب نظران اقتصاد نیازمند جذب منابع مالی ارزان قیمت برای تولید و ارائه خدمات رقابتی می باشد. توجه شرکت ها به پیامدهای اجتماعی تصمیمات آن ها از طریق کاهش ریسک ، موجب کاهش هزینه سرمایه ضمنی آن ها می شود. هزینه سرمایه ضمنی مبتنی بر اطلاعات سود آتی در اندازه گیری بازده مورد انتظار سهامداران مورد استفاده قرار می گیرد. از طرفی مسئولیت اجتماعی شرکت ها به معنای تعهد مدیران به کسب منافع اقتصادی برای سهامداران با حفظ منافع عمومی و رعایت ابعاد قانونی، اخلاقی، و انسان دوستانه می باشد. بدین منظور برای بررسی رابطه ی بین مسئولیت اجتماعی شرکت و هزینه سرمایه ضمنی، با بهره گیری از الگوی مسئولیت اجتماعی کارول، شاخص هایی برای ابعاد اقتصادی، قانونی، اخلاقی و انسان دوستانه در نظر گرفته شد. از روش تحلیل پوششی داده ها الگوی BCC ، برای اندازه گیری مسئولیت اجتماعی شرکت ها و الگوی ایستون جهت محاسبه هزینه سرمایه ضمنی استفاده گردید. نمونه آماری شامل 60 شرکت، در بازه زمانی 94-84 می باشد. نتایج حاکی است رابطه ی منفی و معناداری بین مسئولیت اجتماعی شرکت ها و هزینه سرمایه ضمنی آن ها وجود دارد

هدف این پژوهش بررسی تاثیر توانایی های مدیران در مدیریت وجه نقد است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و رویکرد آن پس رویدادی است. دوره زمانی مطالعه نیز شامل سال های 1390 تا 1394 و نمونه برگزیده متشکل از 84 شرکت است. برای آزمون فرضیه های پژوهش ابتدا کارایی شرکت محاسبه و سپس توانایی مدیران محاسبه شد. پس از آن نیز رابطه مدیریت وجه نقد و توانایی مدیران مورد بررسی قرار گرفت. یافته-ها نشان داد که پس از در نظر گرفتن اثر متغیرهای کنترلی، بین توانایی مدیران و مدیریت وجه نقد رابطه منفی و معناداری برقرار است. بدین معنا که با افزایش توانایی مدیران، دوره تبدیل به وجه نقد کاهش می یابد. همچنین، بین دوره تبدیل موجودی کالا و دوره وصول مطالبات و توانایی مدیران رابطه منفی وجود دارد که معنادار نیست. افزون بر آن، بین توانایی مدیران و دوره پرداخت بدهی نیز رابطه مثبتی وجود دارد که معنادار نیست. همچنین، بررسی وجود تفاوت توانایی مدیران در صنایع مختلف با استفاده از آزمون تحلیل واریانس نیز نشان داد که بین توانایی مدیران در صنایع مختلف، اختلاف معناداری از لحاظ آماری وجود ندارد.

خوشه بندی به کمک تحلیل پوششی داده ها(DEA) شناسایی روابط پنهان بین عوامل ورودی و خورجی واحدهای تصمیم گیری در تعیین تابع تولید آنهاست.در این مقاله به کمک خوشه بندی بر اساسDEA توابع تولید واحدهای تصمیم گیری صنایع خودرو سازی(از جمله سایپا) به صورت تفکیک شده مشخص می شود.تعیین توابع تولید خودروسازان و استفاده از انها در تفکیک صنایع مشابه با قابلیت در نظر گرفتن همزمان چندین عامل ورودی و خروجی از مزیتهای روش خوشه بندی بر اساس DEA است.در نتیجه به کارگیری این روش نه تنها دسته ای را که هر واحد خودرو سازی به آن تعلق دارد مشخص شده است:بلکه نوع تابع تولید واحدهای هر دسته نیز شناسایی میگردد. از طرف دیگر با مقایسه تابع تولید به کار رفته در خوشه های متفاوت اطلاعات مهمی در مورد چگونگی استفاده از منابع در ترکیب ورودی ها برای صنایع متفاوت به دست می آید.

ارزیابی عملکرد بانکها به دلیل نقش بسیار مهم و اساسی انها در اکثر فعالیتهای اقتصادی و نیز حفظ سلامت بازارهای پولی و شرایط اقتصادی،همواره مورد توجه بوده است.در همین رابطه،توان مدلهای تحلیل پوششی داده ها به منظور شناسایی و تعیین وضعیت بانکها از نظر کارایی سبب شده است استفاده وسیعی از این مدلها صورت گیرد.هدف از این مطالعه،استفاده از این روش تحلیل پوششی داده ها(DEA) برای ارزیابی عملکرد بانکهای دولتی و خصوصی است که طی آن،بانکهای کارا و ناکارا مشخص و در نهایت برای واحدهای ناکارا بانکی به عنوان الگوی مرجع معرفی شده است.علاوه بر ان،رابطه برخی نسبتهای مالی با کارایی بررسی شده است.نتایج یافته ها نشان میدهد تعداد9 واحد از 20 واحد کارا و مابقی ناکارا شناخته شده اند.از بین 8 نسبت مالی مطرح شده،نسبت کفایت سرمایه،نسبت سودآوری،نسبت مدیریت و نسبت کیفیت دارایی رابطه مستقیمی با کارایی دارند.

نقش و جایگاه بالای صنعت بیمه در اقتصاد مدرن، حیاتی و اجتناب ناپذیر است، از مسائل مهم در این حوزه، کارآیی است. به علاوه، در سال های اخیر به مسئله کارآیی در کشور توجه خاصی شده است. در سیاست های پیشنهادی برنامه ششم نیز بر این موضوع تأکید شده است. بررسی اجمالی شاخص های سطح نفوذ بیمه، تراکم بیمه ای و درصد حقِّ بیمه کشور از کلِّ حقِّ بیمه جهانی، حاکی از آن است که تاکنون این صنعت نتوانسته است جایگاه واقعی خود را در اقتصاد کشور کسب کند. اولین گام در توسعه بیمه، این است که بررسی شود آیا بیمه ها در ایران باتوجه به امکانات خود کارآ عمل می کنند؟ به این منظور، صنعت بیمه ایران و سایر کشورهای حوزه منا مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش، برای اندازه گیری کارآیی فنی، از روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده ها و روش پارامتری برآورد تابع مرزی تصادفی(برای تشخیص عوامل مؤثر بر کارآیی شرکت های بیمه) و تعدیل روش ناپارامتری استفاده می شود. براساس نتایج حاصل، رشد تولید ناخالص داخلی سرانه و حجم ذخیره فنی بر کارآیی صنعت بیمه، دارای اثر مثبت و معنادار است و صنعت بیمه ایران بیشترین کارآیی را در صنایع بیمه کشورهای حوزه منا دارد.

بودجه ریزی براساس عملکرد به عنوان یکی از روش های مدیریت بهینه منابع توجه سازمان ها را به خود جلب کرده است، اما میزان پیشرفت پیاده سازی رضایت بخش نیست. به منظور پایش میزان پیشرفت در استقرار نظام بودجه ریزی بر مبنای عملکرد در سازمان ها و شرکت های مختلف ایران، الگوهای مختلفی به سنجش میزان و سطح بلوغ بودجه ریزی بر مبنای عملکرد پرداخته اند که نمره نهایی بلوغ هر سازمان در نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد در بیشتر این الگوها از راه میانگین وزنی زیر شاخص های مرتبط و همچنین انجام تحلیل های آماری و بدون ملاحظه عدم اطمینان موجود در داده ها محاسبه خواهد شد. بر این اساس، هدف این مقاله این است تا با بهره گیری از الگوی تحلیل پوششی داده ها، الگویی برای ساخت شاخص ترکیبی بلوغ بودجه ریزی براساس عملکرد ارائه شود که علاوه بر محاسبه امتیاز بلوغ بودجه هر واحد سازمانی، با معرفی یک DMU مجازی، مرز بندی بهتری بین سازمان های بالغ و نابالغ انجام گردد. همچنین در مواجه با داده های کیفی پژوهش (که از نوع لیکرتی است) نیز با بهره گیری از منطق فازی، الگوی تحلیل پوششی داده های فازی ارائه شد تا تصمیم گیران علاوه بر افزایش قدرت جداسازی الگوی تحلیل پوششی داده ها،  بتوانند سطح عدم اطمینان داده های کیفی را نیز مدیریت کنند.

 شرکت های آب و فاضلاب (آبفا) تأمین کننده یکی از مهمترین خدمات لازم برای تأمین رفاه و بهداشت  جامعه اند. در ایران قبلا فعالیت این شرکت ها در مناطق شهری و روستایی به طور مجزا تعریف شده بود و در هر استان شرکت آبفا روستایی به نواحی روستایی و شرکت آبفا شهری به مناطق شهری خدمات ارائه می کرد. به منظور افزایش کارایی این بخش، در سال 1398 به موجب قانون، شرکت های آبفا روستایی به شرکت های آبفا شهری ملحق و شرکت های یکپارچه استانی تشکیل شد. در نتیجه، ساختار این شرکت ها در هر استان از نظر تشکیلاتی و مقیاس فعالیت دچار تغییر شد. به منظور بررسی اثرات این تغییر، در این پژوهش وضعیت کارایی شرکت های آب و فاضلاب در هر استان قبل و بعد از یکپارچه سازی مقایسه شده است. برای این کار از روش ناپارامتریک تعیین کارایی بنگاه به صورت تحلیل پوششی داده ها (DEA) با مدل بازدهی متغیر به مقیاس (VRS) استفاده شد. دو عامل «میزان دارایی ها» و«نیروی کار»  شرکت به عنوان داده و «تعداد انشعابات آب» و «تعداد انشعابات فاضلاب» به عنوان ستاده در نظر گرفته شده اند و کارایی شرکت های آب و فاضلاب کل کشور شامل 31 استان و 3 شرکت مستقل در قبل و بعد از  یکپارچگی بررسی شده است. نتایج نشان داده است: میانگین وزنی کارایی شرکت ها از 66/0 در سال 1397 به 75/0 در سال 1400 رسیده است یعنی یکپارچه سازی میزان کارایی مجموعه آب و فاضلاب را بالا برده است.

هدف: این پژوهش با هدف بهینه سازی پرتفوی سرمایه گذاری از طریق ترکیب تحلیل پوششی داده ها و یادگیری ماشین با استفاده از داده های چندمنبعی در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است. هدف اصلی ارایه یک مدل پیشرفته برای انتخاب سهام و بهینه سازی پرتفوی به گونه ای است که سرمایه گذاران بتوانند استراتژی های کارآمدتری را نسبت به روش های سنتی اتخاذ کنند. روش شناسی پژوهش: در این مطالعه، ابتدا از مدل تحلیل پوششی داده ها برای ارزیابی کارایی سهام از نظر بازده تاریخی و همبستگی دارایی استفاده شده است. سپس با استفاده از ماشین بردار پشتیبان و ترکیب داده های چندمنبعی، روند حرکت قیمت سهام پیش بینی شده است. به منظور بهبود دقت مدل، روش های جستجوی تصادفی و شبکه ای برای تنظیم بهینه هایپرپارامترهای الگوریتم به کار گرفته شده است. در نهایت، داده های حاصل در یک مدل بهینه سازی پرتفوی ادغام شده و استراتژی سرمایه گذاری پیشنهادی تدوین شده است. یافته ها : نتایج تجربی بر روی داده های بورس اوراق بهادار تهران نشان داد که مدل پیشنهادی قادر به بهبود عملکرد استراتژی های سرمایه گذاری در مقایسه با روش های سنتی است. نسبت های شارپ و سورتینو نشان دهنده برتری مدل پیشنهادی نسبت به استراتژی حداقل واریانس سراسری بوده اند. همچنین مشخص شد که استفاده از یک استراتژی سرمایه گذاری کم تنوع می تواند کارایی بیشتری نسبت به استراتژی های کاملا متنوع ارایه دهد. اصالت/ارزش افزوده علمی: این پژوهش با ارایه یک مدل ترکیبی از تحلیل پوششی داده و یادگیری ماشین، رویکردی نوین برای انتخاب سهام و بهینه سازی پرتفوی پیشنهاد می دهد. استفاده از داده های چندمنبعی و روش های پیشرفته یادگیری ماشین، دقت پیش بینی و تصمیم گیری سرمایه گذاران را بهبود بخشیده و زمینه را برای تحقیقات آینده در حوزه هایی مانند استفاده از مدل های فازی، الگوریتم های فرا ابتکاری و تحلیل روابط بین شاخص های مالی فراهم می کند.

ریسک اعتباری، یکی از ریسک های متداول در صنعت بانکداری است. برای مدیریت این موضوع مهم، باید استراتژی و سیاست های مناسبی تدارک دیده شود تا بتوان ریسک را شناسایی، اندازه گیری و کنترل کرد. مدیریت ریسک اعتباری نیازمند اقداماتی است که به طور جامع و جدی به شناسایی و ارزیابی ریسک ها، تعیین میزان ریسک، ایجاد رویه و راهکارهای مناسب برای کنترل و کاهش آنها بپردازد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی و مدیریت ریسک اعتباری در بانک صنعت و معدن است و با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها، یک مدل رتبه بندی اعتباری برای مشتریان حقوقی متقاضی تسهیلات این بانک در استان تهران ارائه شده است. برای این منظور، صورت های مالی ۷۶ بنگاه تولیدی متقاضی تسهیلات که متجانس بوده اند، مورد بررسی قرار گرفته است. ۱۴ شاخص تأثیرگذار بر ریسک اعتباری بررسی شده و در نهایت با استفاده از نظر خبرگان، ۸ شاخص نهایی، در مدل تحلیل پوششی داده ها با رویکرد بازده ثابت نسبت به مقیاس و به صورت ورودی - محور، با استفاده از نرم افزار گمز مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس نتایج پژوهش، از ۷۶ شرکت حقوقی مورد ارزیابی، ۹ شرکت کارا شده و ۶۷ شرکت دیگر، ناکارا قلمداد شده اند. روش تحلیل پوششی داده ها، برای بنگاه های ناکارا، یک یا ترکیبی از دو یا چند بنگاه کارا به عنوان مرجع و الگو معرفی می کند. برای رتبه بندی واحدهای کارا، از مدل اندرسون-پیترسون استفاده شده است.