مطالب

هدف پژوهش حاضر این است تا با بهره گیری از روش فراتحلیل به ترکیب نتایج کمی حاصل از پژوهش های مختلف در مورد رابطه ی مدل پنج عاملی شخصیت با پیشرفت تحصیلی بپردازد. برای نیل به این هدف در پژوهش حاضر از یافته های کمی36پژوهش استفاده شده است، که از این مطالعات 167 اندازه اثر محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه مقالات موجود در بانک اطلاعتی اس آی دی، ایرانداک ،مگیران است. بعد از بررسی ملاک های ورود و خروج، شاخصهای آماری منتخب با نرم افزارCMA ویرایش 2 تحلیل شدند.تحلیل اطلاعات حاصل از پژوهش ها نشان داد که میانگین اندازه اثر کلی پژوهش های مورد بررسی برای مدل اثرات ثابت11/0و برای مدل اثرات تصادفی 12/0است. همچنین روابط موجود میان مولفه های مدل پنج عاملی شخصیت(برونگرایی،روان رنجورخویی،گشودگی به تجربه،سازگاری،وظیفه مداری) با پیشرفت تحصیلی به ترتیب مقادیر 11/0 ،13/0- ، 15/0 ، 18/0 ،27/0 حاصل گردید. با توجه به ناهمگونی اندازه های اثر ،جنس و نوع نمونه مورد استفاده در پژوهش ها به عنوان متغیرهای تعدیل کننده بررسی شدند.نتایج نشان داد که اندازه اثر رابطه مدل پنج عاملی شخصیت با عملکرد تحصیلی در پژوهش هایی که آزمودنی دختر برای پژوهش استفاده شده، نسبت به سایر پژوهش ها بیشتر است. همچنین اندازه اثر رابطه این دو متغیر در پژوهش هایی که از دانش آموزان و دانشجویان به عنوان نمونه استفاده گردید یکسان به دست آمد.

مبسوط پیشینه و هدف: یکی از ریشه های اساسی پیدایش بی عدالتی در شهرها، تولید و توزیع رانت، رانت جویی و رانت زایی نظامات شهرسازی قلمداد می شود. در ایران نیز وجود رانت به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجادکننده نابرابری، مد نظر کارشناسان مسائل شهری قرار گرفته است. پژوهش حاضر نیز با مد نظر قرار دادن رانت در نظام شهرسازی ایران در ابتدا با استفاده از بررسی های اسنادی و کتابخانه ای، پژوهش های انجام شده پیرامون رانت در ارتباط با مسائل شهری ایران را مورد بررسی قرار داد و مشخص نمود غالب پژوهش ها به صورت مصداقی به مسئله رانت در شهر پرداخته اند و هر یک از زاویه نگاه خود به این مسئله پرداخته و در این میان جای یک فراتحلیل کلی از پژوهش های صورت گرفته، خالی است، بنابراین پژوهش حاضر، فراتحلیل کیفی مقالات مرتبط با رانت در نظام شهرسازی ایران را مورد هدف قرار داد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر با استفاده از روش های تحقیق کیفی به تحلیل محتوای مسئله رانت پرداخته است. مقالات علمی-پژوهشی مرتبط با رانت در نظام شهرسازی ایران، در پژوهش حاضر مورد بررسی دقیق قرار گرفت و در ابتدا با جستجوی کلیدواژه رانت در پایگاه های علمی معتبر مقالات فارسی زبان که همه نشریات معتبر کشور را پوشش می دهند، مقالاتی که کلمه «رانت» در عنوان،و یا کلیدواژه های اصلی مقاله بود، گردآوری شدند. پس از بررسی اولیه مقالات و حذف متشابهات، و محدود کردن آن ها به مقالات علمی-پژوهشی معتبر وزارت علوم و سپس استخراج مقالاتی که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به مسائل شهری ارتباط پیدا می کردند، مشخص شد که مجموعاً 50 مقاله علمی-پژوهشی در این ارتباط از ابتدا تا بهمن ماه 1400 انجام شده است. سپس همه مقالات با استفاده از نرم افزار مکس کیودا مورد بررسی قرار گرفت و داده های مرتبط با رانت در نظام برنامه ریزی شهری ایران در مرحله اول با روش کدگذاری باز، در این نرم افزار، کدگذاری شدند. برای تحلیل کدهای استخراجی از مدل «نیروی محرکه-فشار-وضعیت-تاثیر-پاسخ» و چهار مرحله تحلیل و شناسایی در این مدل، استفاده شد. با استفاده از روش های کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی، نیروهای محرکه ایجاد کننده رانت، فشارها و جریانات برآمده از نیروهای محرکه، وضعیت های ایجاد شده در پی رانت ها و تاثیرات و پیامدهای متاثر از وضعیت رخ داده، شناسایی و هر یک از این مراحل نیز متناظر با اهداف پژوهش، یعنی دستیابی به مولفه های کلان رانت زا، تبیین ساز و کارهای رانت زا و مشخص ساختن آثار و پیامدهای رانت زایی در نظام برنامه ریزی شهری ایران، تحلیل شدند. یافته ها و بحث: بررسی کدهای پرتکرار مقالات نشان می دهد که پرتکرارترین کدها عبارتند از: ضعف سیستم مالیاتی، دولت رانتیر، از بین بردن انگیزه تولید، فروش تراکم، اختلاف طبقاتی در شهر، فروش ضوابط شهری، سوداگری زمین و مسکن، بی عدالتی، رانت در بودجه ریزی و قانون گذاری، درآمد بدون زحمت، منابع طبیعی فراوان، نداشتن منابع درآمدی مناسب، توزیع رانت دولتی، ضعف زیرساخت های نهادی، اعطای مجوز رانتی، اقتدارگرایی دولتی، تضعیف جامعه مدنی، تضعیف دموکراسی. وجود ضعف سیستم مالیاتی در کنار مواردی نظیر فروش تراکم و ضوابط شهری و نداشتن منابع درآمدی مناسب، در میان کدهای پرتکرار نشان می دهد که ضعف تامین مالی نهادی در نظام شهرسازی ایران، نقش مهمی در ارتباط با رانت بر عهده دارد. از طرف دیگر وجود کدهای پرتکرار دیگری نظیر از بین بردن انگیزه تولید، سوداگری زمین و مسکن، درآمد بدون زحمت و افزایش تمایل به رانت جویی، بیانگر آن است که ضعف تامین مالی عمومی نیز بر رانت زایی نظام برنامه ریزی شهری تاثیر مهمی دارد. همچنین وجود کدهای پرتکراری نظیر اقتدارگرایی دولت و دولت رانتیر در برابر تضعیف جامعه مدنی و تضعیف دموکراسی نیز جالب توجه است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد اصلی ترین ساز و کارهای رانت زایی در نظام شهرسازی ایران عبارتند از: فعالیت های سوداگرانه در شهرها و نبود ساز و کار مناسب جهت مقابله با سوداگری در بازار زمین و مسکن، ضعف طرح های توسعه شهری، عدم آماده سازی و عرضه مناسب زمین شهری، استفاده از ضعف های قوانین و مقررات، رانت جویی تیم های سیاسی، امنیتی بودن فضا، ضعف نیروی انسانی در سازمان ها و عدم دخالت صحیح سیستم نهادی. همچنین پژوهش حاضر نشان داد که در پی توزیع رانت، در نظام شهرسازی ایران، قدرت مدیریت شهری کاهش یافته، بازار زمین و مسکن سرمایه ای شده و شکاف و جدایی گزینی در شهر رخ می دهد. همچنین توسعه شهری قطبی و محروم ماندن بسیاری شهرها، نیز از وضعیت های ایجاد شده به دنبال جریانات رانتی هستند.

این پژوهش به بررسی مطالعات دینداری با مسئولیت پذیری زیست محیطی در جمهوری اسلامی ایران با استفاده از رویکرد فراتحلیل می پردازد. جامعه آماری پژوهش، شامل پایان نامه های کارشناسی ارشد، دکترا و مقالات مرتبط با دینداری و مسئولیت پذیری زیست محیطی بود که تعداد 17 مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. ضریب اندازه اثر با به کارگیری نرم افزار CMA2 ارزیابی قرار شد. نتایج نشان داده است اندازه اثر مطالعات دینداری با مسئولیت پذیری زیست محیطی معادل 301/0 به دست آمده است که براساس معیار کوهن در حد متوسط تفسیر می شود. نتایج پژوهش همچنین نشان داده است که هر چقدر از زمان انقلاب اسلامی ایران می گذرد میزان رابطه دینداری با مسئولیت پذیری زیست محیطی در حال افزایش است و این نشان می دهد که دینداری از مهم ترین متغیرهای مرتبط با مسئولیت پذیری زیست محیطی در جمهوری اسلامی ایران می باشد، و نشان از اهمیت دینداری در بروز رفتارهای محافظت از محیط زیست در میان افراد جامعه می باشد. همچنین نتایج پژوهش نشان داده است که دینداری در میان پژوهش هایی که مکان انجام آنها شهرستان های کشور بوده است در قیاس با پژوهش هایی که مکان انجام آنها مراکز استان ها یا شهر تهران بوده است رابطه بیشتری را با مسئولیت پذیری زیست محیطی نشان داده است که نشان می دهد که متغیر مکان جغرافیایی انجام پژوهش به عنوان متغیر تعدیل گر در این رابطه مؤثر می باشد.

میزان و کیفیت دین داری مردم در جامعه ایران که بافت فرهنگی سنتی-دینی و حاکمیت اسلامی دارد، اهمیت راهبردی دارد و تغییرات آن می تواند پیامدهای امنیتی ایجاد کند. این مقاله می کوشد روند میزان دین داری ایرانیان را طی سال های 1388 تا 1398 ترسیم و تغییرات صورت گرفته را نشان دهد و پیامدهای امنیتی این تغییرات را بررسی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که در دوره زمانی فوق، تغییرات محسوسی در میزان دین داری مردم ایران رخ نداده، اما نوع دین داری، از شریعت محوری به دین عاطفی متمایل شده است. هرچند این نوع تغییر خطرآفرین به نظر نمی رسد، اما زیاده روی در دین داری عاطفی، ممکن است پیامدهای امنیتی از جمله تغییر گروه های مرجع عمومی، افزایش فرقه های دینی، کاهش نفوذ روحانیت و تضعیف جایگاه حاکمیت دینی و ولایت فقیه در پی داشته باشد.

هدف این فراتحلیل، تعیین ویژگی های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی در ایران بود. روش پژوهش، فراتحلیل بود. این پژوهش با استفاده از تکنیک فراتحلیل و با یکپارچه کردن نتایج تحقیقات مختلف، اندازه اثر ویژگی های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی را مشخص نمود. در مجموع نه پژوهش قابل قبول از لحاظ روش شناختی انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آنها انجام گرفت. منابع جستجوی داد ه ها، اسناد علمی دانشگاه ها، پایگاه مجلات تخصصی نور، پایگاه اطلاعات علمی و پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران بودند. ابزار پژوهش چک لیست فراتحلیل بود. یافته های پژوهش نشان داد که میزان اندازه اثر ویژگی های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی بالا بود. بنابراین، به نظر می رسد که برنامه های آموزشی قبل از ازدواج بتواند به عنوان روشی مناسب برای پیشگیری از ازدواج های خویشاوندی مورد استفاده قرار گیرد. از طرف دیگر، برنامه ریزی برای پیشگیری از آسیب های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی در والدین خویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی اهمیت ویژه ای دارد.

هدف: مدیریت استعداد نشان دهنده تغییر پارادایمی از مدیریت منابع انسانی سنتی به مدیریت منابع انسانی نوین است که در برگیرنده توجه به نخبگان سازمانی است. امروزه اهمیت مدیریت استعداد در دنیای سازمانی به اندازه ای است که از آن به عنوان نوعی سلاح پنهان در شکار استعدادها نام برده می شود. بر این اساس هدف این پژوهش شناسایی پیشایندها و پیامدهای مدیریت استعداد در سازمان های دولتی و عمومی با استفاده از رویکرد فراتحلیل است. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: تحقیق حاضر از نظر هدف، توصیفی و از نظر نوع استفاده کاربردی و از نظر نوع داده ها، کمی است. جامعه مورد بررسی پژوهش، شامل مقالات علمی و پایان نامه های کارشناسی ارشد در زمینه مدیریت استعداد از سال 1389 تا تابستان سال 1398 بود که 39 مورد با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. یافته های پژوهش: براساس نتایج فراتحلیل از بین پیشایندهای مدیریت استعداد، به ترتیب متغیرهای یادگیری سازمانی (0.741)، سرمایه انسانی (0.699)، مدیریت منابع انسانی راهبردی (0.666) و قوانین و مقررات (0.621) دارای بیشترین اندازه اثر بودند. همچنین از بین پیامدهای مدیریت استعداد، به ترتیب متغیرهای کاهش ترک شغل (0.794)، امنیت شغلی (0.780)، بهره وری منابع انسانی (0.728) و  اعتماد سازمانی (0.690) دارای بیشترین اندازه اثر بودند. محدودیت ها و پیامدها: از محدودیت های پژوهش حاضر احتمال سوگیری انتشار می باشد، اگرچه بررسی های دقیق و عمیقی جهت شناسایی مطالعات مربوطه صورت پذیرفته است، اما امکان دارد پژوهشی نادیده گرفته شده باشد. پیامدهای عملی و ارزش مقاله: رویکرد فراتحلیل و ترکیب کمی نتایج مختلف به شناخت منسجم تر و منظم تر پیشایندها و پیامدهای مدیریت استعداد در سازمان های دولتی و عمومی کمک می نماید. فراتحلیل، برنامه ریزی را برای ارتقای مدیریت استعداد دقیق تر و عملیاتی تر می نماید؛ زیرا به جای برنامه ریزی برای طیف وسیعی از پیشایندها و پیامدها، بر متغیرهایی تمرکز دارد که دارای اهمیت بیشتری هستند.

زمینه و هدف: اختلالات دوران کودکی تأثیر مهمی بر کودک، روابط با همسالان، و روابط خانوادگی دارند. نایج پژوهش های مختلف حاکی از آن است که والدین کودکان مبتلا به این اختلالات به دلیل اینکه با چالش های والدگری بیشتری روبرو هستند، سطح تنیدگی فراتری نسبت به سایر والدین را تجربه می کنند؛ از این رو پژوهش حاضر با هدف ترکیب مطالعات انجام شده در حوزه اثربخشی آموزش مدیریت والدین بر مشکلات رفتاری و هیجانی کودکان انجام شده است . روش: روش مورد استفاده در این پژوهش فراتحلیل است. جامعه آماری شامل مطالعات در دسترس مرتبط بود که در فاصله سال های 1378 تا 1396 در داخل کشور به صورت مقاله تمام متن در دسترس بودند. پس از بررسی ملاک های ورود و خروج، 21 اندازه اثر از 17 مطالعه دارای شرایط فراتحلیل، به دست آمد . به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل حساسیت، نمودار قیفی، مدل های ثابت و تصادفی، و تحلیل ناهمگنی با استفاده از نرم افزار CMA استفاده شد. یافته ها: تحلیل اطلاعات حاصل از پژوهش ها نشان داد که مقدار اندازه اثر ترکیبی برای مدل اثرات ثابت (مدل انتخاب شده برای این فراتحلیل) برابر با 0/995 به دست آمد که از لحاظ آماری معنادار بود (0/01 P ). نتیجه گیری: اندازه اثر به دست آمده از روش های آموزش مدیریت والدین بر مشکلات رفتاری و هیجانی کودکان طبق جدول تفسیر اندازه کوهن بزرگ، محاسبه شد و نتایج نشان داد که روش های آموزش مدیریت والدین بر مشکلات رفتاری و عاطفی کودکان مؤثر بوده است .

اهداف: بررسی اولیه پژوهش های دیپلماسی شهری در ایران نشان می دهد که بسیاری از آن ها نوعی ادبیات یکنواخت را تکرار می کنند و این عامل باعث شده است تا خلاقیت چندانی نداشته باشند و کمک چندانی به پیشبرد این حوزه علمی نکنند؛ بنابراین، بسیار مهم است که با یک روش مناسب مجموعه مطالعات انجام شده تحلیل شود تا به جهت دهی پژوهش های آینده کمک شود؛ براین اساس، این پژوهش با هدف فراتحلیل کیفی پژوهش های انجام شده در ایران با موضوع دیپلماسی شهری، تدوین شده است. روش: برای دست یافتن به پژوهش های انجام شده از پایگاه های داده های علمی شامل پرتال جامع علوم انسانی، پایگاه مجلات تخصصی نور، بانک اطلاعات نشریات کشور، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) و پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی استفاده شده است. تحلیل وضع موجود با استفاده از آماره های توصیفی و تحلیل کیفی برمبنای پرسش های سه گانه نورمن بلیکی انجام شده است. یافته ها/نتایج: تمرکز پژوهش ها در دو قالب مقاله های علمی-پژوهشی و پایان نامه های کارشناسی ارشد بوده است. 52 درصد از پژوهش ها در رشته های جغرافیای سیاسی و نیز علوم سیاسی و روابط بین الملل انجام شده اند. از نظر روش تحقیق، 9/71 درصد از نوع توصیفی-تحلیلی بوده اند. تحلیل کیفی پژوهش ها برمبنای تقسیم بندی نیز بلیکی نشان داد که پژوهش های با پرسشِ «چرایی»، بیشترین تعداد را در بین پژوهش های بررسی شده تشکیل می دهند که به چرایی به وجودآمدن دیپلماسی شهری و اثرهای آن پرداخته اند. پس از آن، پژوهش ها «چیستی» قرار دارند که بیشتر به تعریف دیپلماسی شهری و توصیف ویژگی ها، ابعاد و شاخص های آن پرداخته اند. درنهایت نیز پژوهش هایی با پرسش «چگونه» انجام شده اند که به طور جدی تر به چگونگی ایجاد تغییر در رویه موجود دیپلماسی شهری اشاره کرده اند. نتیجه گیری: پیشنهادهای این مقاله در جهت ایجاد تغییر در رویه های موجود به منظور اجرایی کردن یا تقویت دیپلماسی شهری در دو محور کلی بحث شده اند: تعریف یک نقشه راه برای دیپلماسی شهری در تراز ملی و فراهم کردن زیرساخت های قانونی و نهادی آن به همراه اقداماتی که در تراز محلی باید صورت گیرد، و آموختن از رویکردها و تجارب در دیگر شهرهای جهان در سایه اقدامات پیشنهاد نخست.

هدف پژوهش حاضر، ترکیب نتایج کمّی حاصل از پژوهش های انجام گرفته در زمینه تأثیر رایانه بر یادگیری واژگان زبان انگلیسی، با بهره گیری از روش فراتحلیل است. جامعه آماری تحقیق را کلیه پژوهش های انجام گرفته در چند دهه اخیر در تمامی مقاطع تحصیلی نظام آموزش وپرورش ایران تشکیل می دهد. در مجموع 4104 زبان آموز در 57 مطالعه منتخب مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند، و طی آن، به منظور بررسی شاخص های آماری پژوهش های منتخب از نرم افزار جامع فراتحلیل ویرایش 2 استفاده شد. مقادیر اندازه های اثر ترکیبی برای مدل های ثابت و تصادفی به ترتیب برابر با 0/7 و 0/82 بود. اما بعد از تحلیل حساسیت و حذف 45 اندازه اثر غیرمعنادار از بین 96 اندازه اثر محاسبه شده، میانگین اندازه اثر ترکیبی مدل های ثابت و تصادفی به ترتیب 62/0 و 69/0 محاسبه گردید. سپس بر اساس دو شاخص ناهمگنی مجذور Q کوکران و مجذور I مشخص شد که متغیرهای تعدیل کننده در روابط بین دو متغیر مورد مطالعه نقش معناداری دارند و بنابراین مدل تصادفی به عنوان مدل فراتحلیل انتخاب شد و اندازه اثر ترکیبی 0/69 در نظر گرفته شد؛ به این معنی که آموزش به کمک رایانه تأثیر متوسطی بر رشد دایره واژگان زبان آموزان داشته است. همچنین چهار عامل مهم تعدیل کننده یادگیری واژگان به کمک رایانه شناسایی شد که عبارت اند از: طول دوره آموزش، سطح شرکت کنندگان، یادگیری مشارکتی و شیوه آموزش مربیان. درمجموع، زبان آموزانی که به مدت یک ماه تحت آموزش بودند (0/97=d) نسبت به زبان آموزانی که بیش از یک ماه آموزش دیده بودند (0/46=d) نتایج بهتری کسب کردند. همچنین زبان آموزان مقطع دبیرستان پیشرفت بیشتری (0/81=d) نسبت به زبان آموزان مقاطع ابتدایی و راهنمایی (0/38=d) داشتند. در مطالعات صورت گرفته، گروه هایی که به طور مشارکتی به یادگیری واژگان پرداخته بودند (0/89=d) نسبت به گروه هایی که به طور انفرادی به یادگیری واژگان پرداخته بودند (0/57=d) عملکرد بهتری داشتند. در نهایت، نتایج حاکی از برتری روش زبان آموز- محور (0/78=d) بر روش مربی- محور (0/57=d) در یادگیری واژگان بود. با تفکیک نتایج حاصل بر اساس آموزش هم زمان (0/62=d) و غیرهم زمان (0/71=d) واژگان، تفاوت معناداری مشاهده نشد.  

زمینه: در سال های اخیر، روان شناسان و روان پزشکان در زمینه اختلال سلوک به دنبال ارزیابی و کارایی مداخله های روان شناختی بوده اند. در این خصوص، فراتحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام پژوهش های مختلف، میزان اندازه اثر روش های درمان را مشخص می کند. هدف از پژوهش حاضر نیز ارزیابی میزان اثرگذاری مداخله های روان شناختی بر کاهش نشانه های اختلال سلوک با استفاده از الگوی پژوهشی فراتحلیل است. روش: به این منظور از فراتحلیل به عنوان یک فن آماری جهت تعیین، جمع آوری، ترکیب و خلاصه کردن یافته های پژوهشی مرتبط با درمان های مؤثر بر اختلال سلوک استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل پژوهش های انجام شده در ایران در حوزه درمان های مؤثر بر اختلال سلوک است و نمونه آماری شامل پژوهش های انجام شده در این حوزه در داخل ایران است. به این منظور 13 پژوهش که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بود، انتخاب و فراتحلیل روی آن ها انجام گرفت. ابزار پژوهش چک لیست فراتحلیل بود. یافته ها: نتایج نشان داد میزان اندازه اثر درمان های روان شناختی بر کاهش نشانه های اختلال سلوک (p<0/001) برابر با 94/0 است که معادل 51/5 =D است و بر اساس جدول تفسیر کوهن به معنی اندازه اثر بزرگ یا بالا است. نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت بر اساس نتایج این فراتحلیل درمان های روان شناختی بر کاهش و درمان نشانه های اختلال سلوک در کودکان و نوجوانان تأثیر بالایی داشته است.

هدف از این پژوهش عبارت است از فراتحلیل مطالعات انجام گرفته در زمینه تاثیر تمرین ذهنی بر مهارتهای حرکتی در ایران. در این روش واحد تجزیه و تحلیل از مطالعه گرفته می شود نه از آزمودنی. روش مورد استفاده در این پژوهش فراتحلیل کمی مطالعات با استفاده از تکنیک کمی سازی اندازه اثر گرفت ...

بیان مسئله: طبق گزارش های اخیر، امروزه دانشجویان به شکل بی سابقه ای دچار اختلالات روان شناختی شده اند. از دیگر سو، شواهد بیان گر اثر مثبت پردیس های طبیعی دانشگاه بر مؤلفه های روان شناختی دانشجویان است. این مطالعه به دنبال جمع بندی مطالعات پیشین و محاسبه کمّی مقدار این اثرگذاری است.هدف پژوهش: این پژوهش با بررسی مطالعات پیشین و انجام فراتحلیل، درصدد دستیابی به میزان اثرگذاری پردیس های طبیعی دانشگاه بر مؤلفه های روان شناختی دانشجویان است.روش پژوهش: این پژوهش با جست وجوی چهار پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس، اسکوپوس، سایکواینفو و پابمد، مطالعات انجام شده در بازه زمانی سال 2000 تا 2023 را بررسی کرد. معیارهای ورود مطالعات به این فراتحلیل شامل نگارش به زبان انگلیسی، انجام مداخلات کوتاه مدت، به کارگیری روش های تجربی و شبه تجربی، پیاده سازی معیارهای شناختی استاندارد، وجود شاخص های آماری مناسب فراتحلیل و انتشار در مجلات معتبر بود. پس از آن که کلیه پژوهشگران به صورت مستقل به غربالگری پژوهش ها پرداختند، از میان 8010 مقاله شناسایی شده، در مرحله نخست 34 مطالعه انتخاب شدند. سپس 10 مطالعه به دلیل عدم تأمین شرایط فراتحلیل، حذف شده و 24 مطالعه بررسی نهایی شدند. فرایند تهیه گزارش فراتحلیل، با رعایت دستورالعمل پریزما (PRISMA, 2020) انجام شد.نتیجه گیری: بررسی مطالعات پیشین، سبب شناسایی 18 مؤلفه روان شناختی در دانشجویان شد. تعداد 15 مؤلفه شامل اضطراب، کاهش استرس، عزت نفس، بازسازی روانی، آرامش، اثرات منفی/ مثبت بر سلامتی، سلامت روان، بازسازی روانی درک شده، بهزیستی روان شناختی، تعمق، بازسازی تمرکز ذهنی، پرانرژی بودن، آسودگی خاطر، اختلال خلقی کلی و خوش خلقی شدیداً تحت تأثیر پردیس های طبیعی دانشگاه بودند. دو مؤلفه افسردگی و احساسات مثبت/ منفی نیز تأثیرپذیری متوسط و مؤلفه شادی تأثیرپذیری کمی از پردیس طبیعی دانشگاه داشتند. پردیس های طبیعی دانشگاه ها، درمجموع، تأثیر زیادی بر مؤلفه های روان شناختی دانشجویان گذاشتند (شاخص کوهن= 759/0). همچنین مطالعات بررسی شده، هیچ گونه سوگیری انتشاری را نشان ندادند.

پژوهش حاضر با هدف فراتحلیل پژوهش های حوزه طرح واره های ناسازگار اولیه بر شاخص های روابط بین زوجین انجام گرفت. تعداد 47 پژوهش اولیه بر اساس ملاک های ورود و خروج از بین مقالات و پایان نامه های داخل کشور انتخاب و در فرم ورود اطلاعات مصرآبادی (1395) وارد شد. اندازه های اثر خلاصه مدل تصادفی نقش طرح واره های اولیه به تفکیک شاخص های مثبت و منفی در روابط بین زوجین برابر با 0/115- و 0/214 به دست آمد. با توجه به مقدار بالای ناهمگنی اندازه های اثر به تفکیک انواع طرح واره ها تحلیل شد. در ارتباط با شاخص های منفی به ترتیب بزرگ ترین اندازه های اثر در منفی گرایی/بدبینی، محدودیت های مختل و متغیر کلی طرح واره های ناسازگار اولیه و در مورد شاخص های مثبت نیز بزرگ ترین اندازه اثر با متغیر کلی طرح واره های ناسازگار اولیه، اطلاعت و قطع ارتباط و طرد دیده شد. همچنین بزرگ ترین اندازه های اثر طرح واره ها بر صمیمیت کلی بین زوجین و طلاق عاطفی مشاهده شد. تلویحات این فراتحلیل بر اثرات متوسط طرح واره های ناسازگار اولیه بر شاخص های متنوع در روابط بین زوجین تأکید دارد.

اهداف: هر زمان از معماری داخلی صحبت میشود، موضوعی تزیینی به ذهن افراد مبتدی میرسد؛ و هر زمان از ساختمان سالم سخن به میان می آید، گمان میکنند که تنها به عناصر و جزییات معماری مربوط است. هدف اصلی این پژوهش، نشان دادن نقش هوش مصنوعی در ایجاد تعامل میان «معماری داخلی» و ساختمان سالم است. روش ها: روش شناسی پژوهش با اتکا به فراتحلیل و مبتنی بر نظریه معماری سرآمد، به بررسی پهنه بزرگی از ادبیات موضوع می پردازد. فراتحلیل یا متاآنالیز با تاکید بر ترکیب آماری از نتایج مطالعات متعدد، بخش وسیعی از ادبیات تحلیلی در حوزه نقش هوش مصنوعی در معماری داخلی را پوشش میدهد. بر اساس رویکرد منتخب پژوهش از روشهای ترکیبی محاسبات ماشینی مانند فراشبیه سازی ترکیبی، خوشه بندی، تفسیر آینده نگارانه متغیرها و استخراج اندازه اثر، واریانس و رگرسیون استفاده شده است. یافته ها: نتایج عددی و یافته های کمی در بررسی ابزارهای توسعه یافته در حوزه معماری داخلی، نشان دهنده آن است که بیشترین ابزارهای توسعه یافته مربوط به مراحل اولیه طراحی است و در رتبه بعدی ابزارهای مربوط به مرحله بهره برداری، و سپس ابزارهای مربوط به مراحل پایانی طراحی معماری است. نتیجه گیری: دستاوردهای کیفی پژوهش نشان میدهد که مجموعه ابزارهای توسعه یافته در حوزه معماری داخلی از دقت تحلیلی بالایی برخوردار نیستند، به همین دلیل اغلب استفاده از آنها در مرحله ایده یابی منطقی ترست. همچنین ابزارهای توسعه یافته در بخش دوم به در حوزه شیمی ساختمان، سلامت ساکنان، رایانش زیستی، مصالح دوستدار محیط زیست و غیره مربوط است.  

هدف پژوهش پیشِ رو بررسی نسبت دین داری با فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران با استفاده از رویکرد فراتحلیل است. جامعه آماری پژوهش، شامل پایان نامه های کارشناسی ارشد، دکتری و مقالات مرتبط با دین داری و فرهنگ سیاسی می باشد که تعداد 13 مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شده اند. ضریب اندازه اثر با به کارگیری نرم افزار CMA2 ارزیابی شد. نتایج نشان داده است اندازه اثر مطالعات دین داری با فرهنگ سیاسی معادل 454/0 می باشد، که براساس معیار کوهن در حد متوسط ولی رو به بالا تفسیر می شود. نتایج پژوهش همچنین نشان داده است که هرچه از زمان انقلاب اسلامی ایران می گذرد، رابطه دین داری و فرهنگ سیاسی درحال افزایش است که این امر نشان از اهمیت متغیر دین داری در افزایش فرهنگ سیاسی می باشد. همچنین، با درنظرگرفتن وضعیت اجتماعی جامعه ایران و مطالعات انجام شده در این زمینه، پدیده فرهنگ سیاسی تحت تأثیر عوامل گوناگونی ازجمله دین داری شهروندان است؛ بنابراین، این عامل در کنش متقابل با دیگر عوامل موجود در جامعه بر فرهنگ سیاسی افراد جامعه اثر می گذارد.

فراتحلیل حاضر نقش عوامل فردی، آموزشگاهی و خانوادگی در عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره های اول و دوم مقطع متوسطه را به طور نظام دار مرور کرده است. کلیه پژوهش های چاپ شده در مجلات، سایت های رسمی نگهداری و آرشیو مقالات علمی در حوزه افت و پیشرفت تحصیلی جمع آوری و تعداد 65 مقاله مرتبط با در نظر گرفتن ملاک های ورود وارد تحلیل شدند. مقالات بعد از کدگذاری و ارزیابی میزان توافق داوران از طریق روش Orwin، به دلیل وجود ناهمگونی، با روش مدل اثرات تصادفی DerSimonian and Laird تحلیل شدند. اندازه اثر ترکیبی در پیشرفت تحصیلی 270/0 (001/0P<، 801/9z=، 321/0-218/0: % 95CI) معنادار و بالای متوسط و در افت تحصیلی 521/0 (001/0P<، 580/7z=، 621/0-404/0: % 95CI) بود. با توجه به اینکه مهم ترین عامل در حوزه پیشرفت تحصیلی ویژگی های فردی دانش آموزان و در افت تحصیلی ویژگی های خانوادگی بود، پیشنهاد می گردد به رشد ویژگی های فردی در دانش آموزان و توجه خانواده ها به تعاملات سازنده با فرزندان و همچنین مشارکت با اولیای مدرسه، توجه بیشتری مبذول گردد.

با توجه به رشد روز افزون برنامه درسی برخط بعنوان زیر مجموعه ای از آموزش الکترونیکی در نظام آموزش عالی و نگرانی های موجود، ارزیابی آن موضوع مهمی به شمار می آید. لذا هدف پژوهش حاضر انجام مطالعه ای نظام مند و فرا تحلیل از مولفه، معیار و استانداردهای ارزیابی از پیشینه موجود، به منظور تدوین و ارائه چارچوبی جامع برای ارزیابی برنامه درسی برخط در نظام آموزش عالی بود. روش پژوهش کیفی و با شیوه سنتزپژوهی بوده است، با استفاده از الگوی شش مرحله ای رابرتس از 246 سند پژوهشی مرتبط با موضوع، 19 مورد بصورت هدفمند ، با بیشترین هماهنگی و تناسب، انتخاب شدند. پس از تحلیل و بررسی اشتراکات و تلفیق آنها، هفت مولفه اصلی و دوازده زیرمولفه ارزیابی برنامه درسی برخط استخراج شدند. جهت اعتبار داده ها از روش مرور همتا و نظرسنجی استفاده گردید. نتایج این فراتحلیل ضمن فراهم کردن یک چارچوب جامع ارزیابی برنامه درسی برخط، برای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی نشان داد مولفه سنجش و ارزیابی با بالاترین فراوانی از بیشترین میزان اهمیت و سپس مولفه های محتوای آموزشی، تکنولوژی، فعالیتهای یادگیری، مقدمات ، تعامل و مشارکت و اهداف در رتبه های بعدی اهمیت قرار دارند.

این مقاله با بررسی پژوهش هایی که در صد سال اخیر در ارتباط با فرهنگ سیاسی در ایران انجام شده، تلاش می کند ضمن ارائه تصویری از نگرش های موجود، به ارزیابی و نقد آنها نیز بپردازد. یافته های تحقیق نشان می دهد که اکثر این پژوهش ها بر اساس نگاه پوزیتویستی و در چارچوب نظریه آلموند و وربا انجام شده است. از نظر روش شناسی نیز اغلب آنها مبتنی بر پیمایش یا روش اسنادی- تاریخی هستند. پژوهش های مرتبط با فرهنگ سیاسی در ایران در این دوره زمانی نشان می دهند که فرهنگ سیاسی ایرانیان طی صد سال گذشته از پایداری نسبی برخوردار بوده؛ به فرهنگ سیاسی در معنای منش ملی نگریسته شده؛ فرهنگ سیاسی مانعی بر سر راه توسعه سیاسی دیده شده و البته این پژوهش ها از نوعی برساخت گرایی مستشرقانه نیز رنج می برند.    

این مقاله با هدف فراتحلیل پژوهش های مرتبط با «رسانه های اجتماعی و مشارکت سیاسی» در دو سطح پژوهش خارجی و داخلی نخست به بررسی نقاط قوت و ضعف این پژوهش ها و سپس مقایسه بین آن ها می پردازد. در این فراتحلیل، پژوهش ها در سه بخش نظری (چهار معیار)، روشی (ده معیار)، و نتیجه شناختی (دو معیار) بررسی شدند. فراتحلیل بیانگر این است که مهم ترین نقاط قوت پژوهش ها، تنوع رویکردهای نظری، استفاده از چارچوب نظری تلفیقی، تنوع جامعه آماری، تنوع شیوه های انتخاب حجم نمونه، استفاده از آزمون های آماری متنوع و درعین حال با توان آماری بالا، توجه به سطح تحلیل خرد، تنوع در رسانه های اجتماعی مورد بررسی، و توجه به تأثیرهای گوناگون در بخش نتایج است. همچنین نقاط ضعف پژوهش ها، استفاده از نظریه ها و دیدگاه های نظری غیرمرتبط در مبانی نظری، استفاده ضعیف از چارچوب های نظری تعیین شده در تحلیل یافته ها، ضعف تبیین ابعاد مشارکت سیاسی در مباحث نظری، غلبه پارادایم اثبات گرایی و روش پیمایشی، ناتوانی در استفاده از روش های کیفی و تلفیقی، ضعف سنجش روایی و پایایی ابزار، ضعف شاخص سازی متغیر مشارکت سیاسی در پرسشنامه و دست یافتن به نتایج متناقض در بحث نوع تأثیر است.  

رشد فزاینده پژوهش های انجام شده در حوزه علوم انسانی و اجتماعی نیاز به فراتحلیل پژوهش های انجام شده در خصوص یک مسئله برای کسب درکی به نسبت جامع از آن را ضروری ساخته است. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه ارتباط رضایت شغلی و تعهد سازمانی در سازمان های ایرانی پرداخته است. بدین منظور با کمک روش فراتحلیل تعداد 24 مقاله در این خصوص بررسی شده است. این فراتحلیل با کمک نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA2) انجام شده  و نتایج آن نشان می دهد رضایت شغلی با تعهد سازمانی رابطه ای بالاتر از حد متوسط دارد (با میانگین اندازه اثر 49/0). همچنین از میان ابعاد رضایت شغلی، رضایت از ماهیت کار، رضایت از مدیریت و رضایت از همکاران با اندازه اثر به ترتیب41/0، 33/0، و 32/0از بیشترین سهم اثرگذاری بر تعهد سازمانی برخوردار بوده اند، در حالی که ابعاد رضایت از حقوق و مزایا و رضایت از ارتقاء و ترفیع با اندازه اثر به ترتیب 31/0 و 29/0 کمترین سهم را در این زمینه داشته اند.