ویژگی های حسابرس

پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل موثر بر خوانایی گزارش حسابرس انجام شد. بدین منظور خوانایی 1202 گزارش حسابرس صادره طی سال های 1390 (پس از تجدید نظر در استاندارد حسابرسی 700) الی 1395 به کمک شاخص گانینگ فاگ اندازه گیری و تاثیر ویژگی های حسابرس و ویژگی های شرکت مورد رسیدگی بر آن با روش داده کاوی درخت تصمیم فازی، تحلیل کوواریانس و رگرسیون گام به گام مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان داد که اول، سطح خوانایی گزارش های حسابرس صادره طی دوره پژوهش با یکدیگر تفاوت دارد. دوم، خوانایی گزارش های حسابرس تحت تاثیر ویژگی های حسابرس (موسسه و نویسنده گزارش) و ویژگی های شرکت مورد رسیدگی قرار می گیرد. سوم، مهمترین متغیرهای تعیین کننده میزان خوانایی گزارش حسابرس به ترتیب اهمیت عبارتند از: اندازه موسسه حسابرسی (تاثیر منفی)، تلفیقی بودن/نبودن صورت های مالی (تلفیقی خوانایی کمتر)، اندازه شرکت مورد رسیدگی (تاثیر منفی)، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری شرکت مورد رسیدگی (تاثیر مثبت) و نوع گزارش حسابرس (تعدیل نشده خوانایی بیشتر). چهارم، تاخیر در ارائه گزارش حسابرس منجر به کاهش خوانایی آن می گردد.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه بین ویژگی های حسابرس و احتمال ورشکستگی است. در این پژوهش از متغیرهایی نظیر حق الزحمه حسابرس، اندازه موسسه حسابرسی، دوره تصدی موسسه حسابرسی و تخصص حسابرس در صنعت، به عنوان ویژگی های حسابرس و برای محاسبه احتمال ورشکستگی از شاخص ورشکستگی آلتمن (2000) و شاخص بومی شده کردستانی و همکاران (1393)، (که متناسب با محیط اقتصادی و مالی ایران طراحی شده) استفاده شده است. برای این منظور، داده های 98 شرکت در بازه زمانی 1384-1396 با استفاده از رگرسیون لجستیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از عدم وجود رابطه معنادار بین ویژگی های حسابرس مورد بررسی با احتمال ورشکستگی بدست آمده از طریق مدل آلتمن (2000) می باشد. از طرفی نتایج پژوهش نشان می دهد که ویژگی های حسابرس رابطه معناداری با شاخص ورشکستگی بومی شده دارند. مطابق با این نتایج، شرکت هایی که حق الزحمه حسابرسی بالاتری داشته و توسط موسسات بزرگ حسابرسی شده اند، از احتمال بیشتری برای ورشکستگی برخوردارند. همچنین، شرکت هایی که توسط موسسات با دوره تصدی بالا و متخصص در صنعت حسابرسی شده اند، از احتمال کمتری برای ورشکستگی برخوردارند.

هدف: هدف از اجرای این پژوهش، استفاده از رویکرد فراتحلیل به منظور تحلیل و ترکیب نتایج متناقض و ناسازگار پژوهش های صورت گرفته در زمینه بررسی تأثیر حسابرس و ویژگی های مرتبط با حسابرسی بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی است. این متغیرها عبارت اند از: اندازه مؤسسه حسابرسی، تخصص حسابرس در صنعت، تغییر حسابرس، دوره تصدی حسابرس، نوع اظهارنظر حسابرس و فصل شلوغی کار. روش: برای دستیابی به هدف پژوهش با به کارگیری رویکرد لیپسی و ویلسون (2001) و همچنین، اجرای آزمون های Q کوکران و اِگر، 75 مطالعه شامل 20 مطالعه داخلی طی سال های 1389 تا 1398 و 55 مطالعه خارجی طی سال های 1989 تا 2019 بررسی شد. در این مطالعات، تأخیر گزارش حسابرسی به عنوان متغیر وابسته و ویژگی های مؤسسه حسابرسی متغیر مستقل مطرح شده بودند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که بین اندازه مؤسسه حسابرسی و دوره تصدی حسابرس با تأخیر گزارش حسابرسی رابطه معناداری وجود ندارد؛ اما بین تغییر حسابرس، نوع اظهارنظر حسابرس و فصل شلوغی کار با تأخیر گزارش حسابرسی رابطه مثبتی برقرار است. یافته دیگر اینکه ارتباط منفی بین تخصص حسابرس و تأخیر گزارش حسابرسی نیز به تأیید رسید. نتیجه گیری: فعالیت حسابرسان متخصص در شرکت ها می تواند موجب تسریع فرایند حسابرسی شود و گزارش های مالی با تأخیر کمتری در دسترس استفاده کنندگان قرار گیرد. همچنین، برای کاهش تأخیر در ارائه گزارش، می بایست تغییر حسابرسان و مسئله حسابرسی نخستین را کاهش داد و زیرساخت های لازم برای کاهش تحریف های بااهمیت در گزارش های مالی شرکت ها و ارائه گزارش های غیرمقبول حسابرسان را فراهم کرد تا ارائه به موقع گزارش های مالی، غنای بیشتر محتوای اطلاعاتی را به همراه داشته باشد.

متنوع سازی را می توان شکلی از استراتژی شرکت ها قلمداد کرد که مدیران برای بهبود عملکرد شرکت از آن استفاده می کنند. استراتژی های متنوع سازی وضعیتی را نشان می دهند که مشکلات نمایندگی بین مدیران و سهامداران کاهش یافته است. کاهش مشکلات نمایندگی منوط به وجود گروهی تحت عنوان حسابرسان مستقل می باشد که انحرافات را شناسایی و مدیران را در جهت عملکرد بهتر رهنمون می سازند. هدف پژوهش حاضر مطالعه تأثیر ویژگی های حسابرس بر ارزش متنوع سازی شرکتی می باشد. برای اندازه گیری متنوع سازی شرکتی از شاخص آنتروپی متنوع سازی محصولات شرکت و متنوع سازی جغرافیایی استفاده شده است، همچنین برای تعیین ارزش متنوع سازی از مدل فاما و فرنچ استفاده گردید. ویژگی های حسابرس با استفاده از سه معیار اندازه حسابرس، تخصص صنعت حسابرس و دوره تصدی حسابرس مورد سنجش قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1391 تا 1396 می باشد. برای آزمون فرضیه ها از تجزیه و تحلیل رگرسیون و آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. نتایج نشان می دهد ویژگی های حسابرس( اندازه حسابرس، تخصص صنعت حسابرس و دوره تصدی حسابرس) بر ارزش متنوع سازی شرکتی و جغرافیایی تاثیر معناداری ندارد.

هدف این پژوهش ارائه الگویی در خصوص عوامل موثر بر بکارگیری تکنیک های رایانه ای حسابرسی با لحاظ ویژگی های حسابرس براساس نظریه یکپارچه پذیرش و کاربرد فناوری است. این پژوهش از منظر روش توصیفی-پیمایشی و براساس هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل حسابرسان شاغل در موسسات حسابرسی است؛ نمونه پژوهش به روش قضاوتی و در دسترس انتخاب شد و حجم نمونه نیز به روش کوکران تعیین گردید ( 311 نفر آزمودنی). داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوردی شدند. فرضیه های پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری آزمون گردیدند. نتایج پژوهش نشان داد انتظارات حسابرسان از عملکرد تکنیک های رایانه ای، انتظار آنها از تلاش برای تکنیک های رایانه ای، ادراک از اثرات اجتماعی کاربست تکنیک های رایانه ای و ادراک از برقراری شرایط تسهیل کننده بر کاربست تکنیک های رایانه ای در حسابرسی موثر هستند. بعلاوه، نتایح این پژوهش نشان داد انتظار عملکرد تکنیک های رایانه ای و ادراک از اثرات اجتماعی تکنیک های رایانه ای حسابرسی در حسابرسان جوان و مسن متفاوت است و بر رفتار آنها را در کاربست تکنیک های رایانه ای حسابرسی اثر می گذارد. این در حالیست که جنسیت بر رابطه عوامل مورد بررسی در این پژوهش با کاربست تکنیک های رایانه ای حسابرسی اثرگذار نبود.

هدف:رشد شرکت های متنوع و تمایل شرکت ها به منظور استفاده از استراتژی تنوع و کاهش ریسک خود رو به افزایش است.تحقیقات انجام شده منجر به شناسایی رفتار متغیرهای مالی در این گونه شرکت ها میشود. در نتیجه اگاهی مدیران و استفاده کنندگان صورت های مالی در محیط شرکت های متنوع تجاری، افزایش یافته و به تصمیم گیری مناسب و جامع در این نوع شرکت ها کمک خواهدکرد.از این رو در این تحقیق به بررسی تاثیر ویژگی های حسابرس بر رابطه بین تنوع تجاری و مدیریت سود واقعی پرداخته شده است. روش: در این پژوهش 204 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازده زمانی 1391 تا 1396 ،بر اساس روش حذفی ،انتخاب و اطلاعات به کمک نرم افزار SPSS24 بررسی شدند.این پژوهش ،از منظر هدف کاربردی بوده و از منظر روش توصیفی-همبستگی میباشد. یافته ها: با بررسی مقادیر معناداری فرضیات،در پژوهش انجام شده، رابطه معنادار ومنفی ای بین تنوع تجاری و مدیریت سود واقعی نشان داده شد.همچنین هر یک از ویژگی های حسابرس (تخصص صنعت،دوره تصدی،اندازه حسابرس) تاثیر معناداری بر رابطه بین تنوع تجاری و مدیریت سود واقعی میگذارند. نتیجه گیری: بر مبنا یافته های تحقیق ،در شرکت های متنوع با افزایش سطح تنوع تجاری، تمایل مدیران به مدیریت سود واقعی کاهش می یابد.همچنین هر یک از ویژگی های حسابرس میتواند شاخصی به منظور اندازه گیری نسبی میزان مدیریت سود واقعی در شرکت های متنوع،قلمداد گردد.

هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه اهمیت گروه های تجاری با کیفیت حسابرسی با لحاظ ویژگی های حسابرس است. روش: فرضیه های پژوهش با استفاده از روش حداقل مربعات عادی تعمیم یافته تخمینی آزمون شدند. تعداد 27 گروه تجاری در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 1390 الی 1396 بعنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. یافته ها: اهمیت گروه تجاری برای حسابرسان با کیفیت حسابرسی شرکت اصلی رابطه مثبت و معنی داری دارد. بعلاوه، ویژگی شهرت حسابرس رابطه مثبت بین اهمیت گروه تجاری و کیفیت حسابرسی را تضعیف می کند و ویژگی تجربه حسابرس بر شدت این رابطه می افزاید. این در حالیست که تخصص حسابرس در صنعت بر این رابطه اثرگذار نیست. نتیجه گیری: هر چه وابستگی مالی حسابرس به گروه های تجاری افزایش یابد با افزایش تلاش و رسیدگی های حسابرس، کیفیت حسابرسی شرکت اصلی بهبود می یابد. دو ویژگی شهرت و تجربه حسابرس  نیز می توانند بر کیفیت حسابرسی شرکای مؤسسه در شرکت اصلی مؤثر باشند. دانش افزایی: در این پژوهش برای نخستین بار به موضوع منافع حسابرس در گروه های تجاری و اثرگذاری آن بر کیفیت حسابرسی در ایران توجه شده است. از آنجایی که حسابرسان در گروه های تجاری می توانند علاوه بر شرکت اصلی، حسابرسی شرکت های تابعه را عهده دار شوند لذا این موضوع می تواند به طور توأمان استقلال حسابرسان و دامنه شناخت آن ها را  تحت تأثیر قرار دهد. بحث استقلال حسابرس و عوامل اثرگذار آن از جمله موضوعات مهم در حسابرسی است که در این تحقیق عامل منافع حسابرس در گروه های تجاری مدنظر قرار گرفته است.

رشد روزافزون اشتباه در بازار سرمایه نگرانی های ذینفعان این حوزه را افزایش داده است. علاوه بر سرمایه گذاران و اعتباردهندگان، حسابداران و حسابرسان نیز از خسارات وقوع این پدیده بی نصیب نمانده اند. لذا ارائه رهنمودهایی جهت کاهش و یا شناسایی عوامل وقوع اشتباه کمک شایانی در این زمینه محسوب می گردد. هدف پژوهش حاضر بررسی این موضوع است که آیا میان ویژگی های حسابرس و شناسایی اشتباه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه ای وجود دارد یا خیر. جامعه آماری این تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در یک دوره هفت ساله 1401-1395 می باشند. ۱۲۰ شرکت به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شد. اطلاعات موردنیاز از طریق صورت های مالی حسابرسی شده شرکت ها مورد رسیدگی جمع آوری شده است. برای آزمون عدم وجود هم خطی بین متغیرهای مستقل از طریق ماتریس همبستگی، عدم وجود خود همبستگی یا همبستگی پیاپی بین خطاها از آزمون دوربین واتسون، برای بررسی واریانس ناهمسانی آزمون بروش و پاگان، برای آزمون فرضیه از آزمون رگرسیون لجستیک استفاده شده است. این محاسبات از طریق نرم افزار Excel و Eviews انجام گرفته است. نتایج حاکی از رابطه منفی و معنادار بین تخصص حسابرس در صنعت، استقلال حسابرسان و دوره تصدی حسابرس با کشف اشتباه در صورت های مالی است و همچنین بین اندازه موسسه حسابرسی و تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی با کشف اشتباه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود ندارد.

ارائه با تأخیر اطلاعات و صورت های مالی منجر به از دست دادن مربوط بودن اطلاعات برای استفاده کنندگان می شود. ویژگی های کیفی صورت های مالی از نظر محتوا به دو دسته قابل اتکا و مربوط بودن تقسیم بندی می شوند. به طورکلی می بایست بین ویژگی های کیفی اطلاعات موازنه برقرار شود و این امر به عنوان محدودیت های حاکم بر گزارشگری مالی شناخته می شود. زمانی که اطلاعات با تأخیر ارائه می شود، مربوط بودن اطلاعات تحت تأثیر قرار می گیرد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ویژگی های شرکت و حسابرس مستقل بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی می باشد. برای جمع آوری داده های آن از صورت های مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران و برای تحلیل آن ها از نرم افزار ایویوز نسخه 10 استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش 105 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1396 الی 1400 می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که اندازه شرکت تأثیر مثبت و سودآوری و شرایط مالی شرکت تأثیر منفی و معنادار بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی دارد. در حالی که کارایی کمیته حسابرسی تأثیر معناداری بر تأخیر در گزارش حسابرسی ندارد. همچنین در بین ویژگی های حسابرس، اندازه حسابرس تأثیر منفی و اظهارنظر حسابرس تأثیر مثبت و معنادار بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی دارند و دوره تصدی نیز بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی بی تأثیر است.