مدیریت سازمان های دولتی

پژوهش در مورد انتظارات و ترجیحات کاری نسل هزاره به عنوان نسل جوان نیروی کار، فراهم کننده بینشی است که شکل دهی سیاست های جذب و نگه داری متناسب با این نسل را برای مدیران تسهیل می کند. بر این اساس، پژوهش حاضر با بررسی سیستماتیک نتایج تحقیقات کیفی در این حوزه، لیستی از انتظارات کاری این نسل را ارائه و سپس با استفاده از روش آنتروپی شانون ترتیب اهمیت آنان را مشخص کرد. این پژوهش از نظر هدف، توصیفی و از نظر نوع استفاده کاربردی است. جامعه آماری پژوهش، شامل 68 مقاله و پایان نامه کیفی معتبر بود که تعداد 21 مورد با استفاده از روش قضاوتی وارد فرایند فراترکیب شد. جهت سنجش میزان توافق بین دو رتبه دهنده از شاخص کاپا و جهت سنجش روایی نتایج از شاخص CVI استفاده شد و بدین ترتیب روایی و پایایی مورد تصدیق قرار گرفت. نتایج نشان داد که به ترتیب، توازن بین کار و زندگی، فرصت برای رشد و توسعه حرفه ای در کار، وجود محیط کاری سرگرم کننده و لذت بخش، برخورداری از زمان کاری منعطف، بر عهده داشتن وظایف چالشی، کار تیمی، محیط کار حمایتی، برخورداری از حقوق و مزایای بیشتر و کار معنی دار ازجمله مهم ترین انتظارات کاری نسل هزاره هستند.

وجود تعارضات مخرب و نبود شفافیت و همچنین عدم به کارگیری ارتباطات سازمانی به صورت صحیح، چالش هایی را در اغلب سازمان ها به وجود آورده است. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی نقش شفافیت سازمانی بر تعارضات سازمانی با میانجیگری ارتباطات سازمانی اثربخش بود. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و برحسب ماهیت، روش انجام و چگونگی به دست آوردن داده های موردنیاز توصیفی و از نوع پژوهش همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان سازمان آب منطقه ای آذربایجان شرقی به تعداد 340 نفر است و نمونه موردمطالعه به روش نمونه گیری تصادفی و طبق فرمول کوکران برابر با 181 نفر به دست آمد. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ و روایی آن ها نیز با روش اعتبار محتوا تأیید شد. در بحث آمار استنباطی ابتدا آزمون نرمال بودن داده ها انجام شد و سپس فرضیات پژوهش با استفاده از نرم افزار لیزرل و به روش تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد که شفافیت سازمانی بر کاهش تعارضات سازمانی با میانجیگری ارتباطات سازمانی تأثیر دارد. همچنین شفافیت سازمانی بر ارتباطات سازمانی تأثیر معنی داری دارد و ارتباطات سازمانی نیز بر کاهش تعارضات سازمانی تأثیرگذار است. وجود تعارضات مخرب و نبود شفافیت و همچنین عدم به کارگیری ارتباطات سازمانی به صورت صحیح، چالش هایی را در اغلب سازمان ها به وجود آورده است. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی نقش شفافیت سازمانی بر تعارضات سازمانی با میانجیگری ارتباطات سازمانی اثربخش بود. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و برحسب ماهیت، روش انجام و چگونگی به دست آوردن داده های موردنیاز توصیفی و از نوع پژوهش همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان سازمان آب منطقه ای آذربایجان شرقی به تعداد 340 نفر است و نمونه موردمطالعه به روش نمونه گیری تصادفی و طبق فرمول کوکران برابر با 181 نفر به دست آمد. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ و روایی آن ها نیز با روش اعتبار محتوا تأیید شد. در بحث آمار استنباطی ابتدا آزمون نرمال بودن داده ها انجام شد و سپس فرضیات پژوهش با استفاده از نرم افزار لیزرل و به روش تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافت ه های این پژوهش نشان داد که شفافیت سازمانی بر کاهش تعارضات سازمانی با میانجیگری ارتباطات سازمانی تأثیر دارد. همچنین شفافیت سازمانی بر ارتباطات سازمانی تأثیر معنی داری دارد و ارتباطات سازمانی نیز بر کاهش تعارضات سازمانی تأثیرگذار است.

با توجه به اهمیت قانون کار در تنظیم روابط کارگر و کارفرما و نقش  تعیین کننده آن در پیشرفت اقتصادی بنگاه های تولیدی، این پژوهش با هدف «تحلیل قانون کار جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه کارفرمایان از منظر مدیریت منابع انسانی» انجام شده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و در تجزیه و تحلیل داده ها از روش نظریه داده بنیاد استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را کارفرمایان شرکت های صنعتی مستقر در استان تهران تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری گلوله برفی و براساس قاعده اشباع نظری با هشت نفر از این کارفرمایان مصاحبه عمیق صورت گرفته است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مهم ترین ضعف قانون از نظر کارفرمایان، عدم شفافیت و استنباط های مختلف از متن قانون و اختیارات محدود کارفرما در قانون کار است. بنا بر نظر کارفرمایان، قانون فعلی نمی تواند چندان در داوری بین کارگر و کارفرما مؤثر واقع شود و این امر باعث می شود شکاف بین شرایط واقعی حاکم بر منابع انسانی و محتوای قانون گسترش یابد.

با توجه به اهمیت قانون کار در تنظیم روابط کارگر و کارفرما و نقش تعیین کننده آن در پیشرفت اقتصادی بنگاه های تولیدی، این تحقیق با هدف "تحلیل قانون کار جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه کارفرمایان از منظر مدیریت منابع انسانی" انجام شده است. تحقیق از نظر هدف، کاربردی و در تجزیه وتحلیل داده ها از روش نظریه داده بنیاد استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق را کارفرمایان شرکت های صنعتی مستقر در استان تهران تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری گلوله برفی و بر اساس قاعده اشباع نظری با هشت نفر از این کارفرمایان مصاحبه عمیق صورت گرفته است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مهمترین ضعف قانون از نظر کارفرمایان، عدم شفافیت و استنباط های مختلف از متن قانون و اختیارات محدود کارفرما در قانون کار می باشد. بنا بر نظر کارفرمایان، قانون فعلی نمی تواند چندان در داوری بین کارگر و کارفرما مؤثر واقع شود و این امر باعث می شود شکاف بین شرایط واقعی حاکم بر منابع انسانی و محتوای قانون گسترش یابد. با توجه به عرضه زیاد نیروی کار به ویژه نیروی تحصیل کرده، بنگاه ها به سادگی به نیروی کار دسترسی دارند و این موجب شده است که کارفرمایان، کم توجه به قانون کار، هزینه چندانی برای جذب و نگهداشت نیروی انسانی صرف نکنند.

هدف پژوهش حاضر شناسایی علل سوت زنی سازمانی و دلایل عدم تمایل به سوت زنی در سازمان های دولتی بود که با روش ترکیبی متوالی اکتشافی انجام شده است. مشارکت کنندگان بخش کیفی، مدیران و کارکنان دولتی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند 75 نفر به عنوان مشارکت کننده در این پژوهش انتخاب شدند. جامعه آماری بخش کمی کارکنان سازمان های دولتی شهرهای تهران، مشهد و سمنان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 157 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتیجه تحلیل داده های کیفی منجر به شناسایی 32 مضمون پایه درزمینه دلایل سوت زنی کارکنان گردید که در قالب 6 مضمون سازمان دهنده (رویکرد سلامت محور، رویکرد منفعت طلبانه، رویکرد عدالت خواهانه، رویکرد اخلاق گرایانه، رویکرد تکلیف گرایانه، رویکرد انتقام جویانه)، سازمان دهی شدند و 26 مضمون پایه در خصوص عدم تمایل به سوت زنی سازمانی احصا شد که بر اساس قرابت معنایی در قالب 4 مضمون سازمان دهنده (عوامل مربوط به سازمان، عوامل مربوط به افشاکننده، عوامل مربوط به افشاشونده، عوامل مربوط به موضوع تخلف) قرار گرفتند. یافته های بخش کمی نشان می دهد که رویکردهای عدالت خواهانه، اخلاق گرایانه، سلامت محور، منفعت طلبانه، تکلیف گرایانه و انتقام جویانه به ترتیب به عنوان مهم ترین دلایل تصمیم به سوت زنی بوده و عوامل مربوط به افشاشونده، عوامل مربوط به سازمان، عوامل مربوط به موضوع تخلف و عوامل مربوط به افشاء کننده به ترتیب مهم ترین علل سکوت در برابر مشاهده رفتارهای نامطلوب را تشکیل می دهند. رتبه بندی گویه های مرتبط با علل سوت زنی بیان کننده این است که جلوگیری از تکرار تخلفات، احساس بی عدالتی نسبت به خود و احساس مسئولیت به عنوان مهم ترین علل سوت زنی و ناامیدی از ضمانت اجرایی در صورت افشای تخلفات، نفوذ بالای فرد متخلف و عدم حمایت سازمانی از افشاگران به عنوان دلایل اصلی سکوت در برابر تخلفات تلقی می شود.

پژوهش حاضر به مثابه یک پژوهش کاربردی و با هدف آینده نگاری شرکتی در شرکت گاز استان اصفهان انجام شده است. در این پژوهش سبدی از روش های آینده نگاری شامل شش ستون آینده ، تحلیل روند، پنل خبرگان، پویش محیطی و سناریونگاری مورد استفاده قرار گرفته است. مشارکت کنندگان در این پژوهش ۱۵ نفر از مدیران ارشد شرکت گاز استان اصفهان بوده اند که در قالب کارگروه آینده پژوهی در بیش از بیست پنل و نشست تخصصی شرکت داشتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که چهار پیشرانِ عمده یعنی ۱. وضعیت ارتباطی کشور با دهکده جهانی، ۲. تنش های سیاسی داخلی و عدم امنیت ناشی از آن، ۳.خصوصی سازی شرکت گاز و ۴. صادرات گاز، فضای آینده ی شرکت گاز را متاثر خواهند کرد. بر مبنای ترکیب های مختلف از این چهار پیشران در نرم افزار سناریوویزارد و استفاده از رویکرد سناریونگاری براساس عدم قطعیت های بحرانی، در نهایت داستانِ سه سناریو با عناوین: ۱. تلاش مضاعف در وضعیت سبز، ۲. یکی به نعل یکی به میخ در وضعیت زرد و ۳. تلاش برای بقاء در وضعیت قرمز تدوین گردید.

امروزه مدیران سازمان ها در راستای ایفای مأموریت خود ناچارند تا به صورت مستمر آسیب پذیری سازمان خود را در مواجهه با خطرات بالقوه ای که می تواند مانع تحقق چشم انداز و اهداف مدنظرشان شود را ارزیابی کرده تا با انتخاب بهترین راهبردهای ممکن بر آن ها غلبه نمایند. ازاین رو، این پژوهش قصد دارد تا با استفاده از روش شناسی آمیخته (کمی – کیفی) مدلی جامعی را جهت ارزیابی آسیب پذیری سازمان ها فارغ از ویژگی ها و تنوع آن ها در برابر انواع اختلالات سازمانی ارائه نماید. به منظور تحقق هدف مذکور، نخست متون کتب، مقاله ها و طرح های پژوهشی مرتبط با آسیب پذیری سازمان ها مورد تحلیل مضمون و متن کاوی قرار گرفت تا شاخص های اصلی و فرعی آن شناسایی شوند؛ سپس به منظور رصد شاخص های شناسایی شده از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه هفت مقیاسی فازی با ۲۵ نفر از خبرگان که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند، استفاده و برای رسیدن به اجماع بر روی شاخص ها، از تکنیک دلفی فازی ایشیکاوا بهره گرفته شد. مدلی که از این پژوهش به دست آمد مشتمل بر سه بعد اصلی شامل «میزان در معرض بودن سازمان به اختلالات»، «شدت حساسیت پذیری سازمان نسبت به اختلالات» و «ظرفیت تطبیق پذیری سازمان برای مواجهه و ارائه پاسخ مناسب به اختلالات» با 13 شاخص اصلی ارائه شد.

هدف کلی تحقیق حاضر ارزیابی سواد الکترونیکی کارکنان و تاثیر آن بر جامعه پذیری و تحول پذیری سازمانی (مطالعه موردی: اداره ی آموزش و پرورش شهرستان مراغه) می باشد. الگوی مورد نظر در این تحقیق در رابطه با سواد الکترونیکی بر اساس مدل ICDL و در رابطه با جامعه پذیری نظریه تائورمینا (1997) و همچنین تحول پذیری سازمانی نیز بر اساس مدل جان گاتر و پیتر دراکر است. برای این منظور پرسشنامه سواد الکترونیکی بر اساس مدل ICDL در 7 مهارت؛ مفاهیم پایه، اینترنت، ارائه کامپوتری، پایگاه داده، مفاهیم کاربرد کامپیوتر، صفحه گسترده، پردازش واژه با کامپیوتر و جامعه پذیری نظریه تائورمینا (1997) در چهار بعد؛ آموزش، تفاهم، حمایت کارکنان و چشم اندازهایی از آینده سازمان و همچنین تحول پذیری سازمانی نیز بر اساس مدل جان گاتر و پیتر دراکر در هشت زمینه مختلف؛ در ابعاد ایجاد احساس ضرورت و فوریت، ایجاد ائتلاف راهنما، توسعه چشم انداز و استراتژی، انتقال چشم انداز تحول به دیگران، توانمندسازی کارکنان برای انجام اقدامات فراگیر، خلق پیروزی های کوتاه مدت، جمع بندی پیروزی ها و ایجاد تحول بیشتر و نهادینه ساختن دیدگاه های جدید در فرهنگ تعریف و در این راستا دو فرضیه اصلی و چهارده فرضیه فرعی تنظیم گردیده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها بیانگر این است که اولاً میانگین وضعیت سواد الکترونیکی کارکنان اداره ی آموزش و پرورش شهرستان مراغه پایین تر از حد متوسط می باشد و ثانیاً سواد الکترونیکی کارکنان بر جامعه پذیری و تحول پذیری سازمانی اداره ی آموزش و پرورش شهرستان مراغه تاثیرگذار می باشد.

امروزه رهبری معنوی به عنوان عامل مهمی بر کاهش پارانوئید سازمانی مطرح است که در این میان تعهد سازمانی می تواند به عنوان ابزاری در جهت کمک به رهبری در این رابطه مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین، هر چه تعهد سازمانی کارکنان تقویت گردد به همان اندازه میزان پارانوئید سازمانی کاهش خواهد یافت. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش رهبری معنوی بر پارانوئید سازمانی با تأکید بر نقش میانجی تعهد سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجان شرقی انجام شده است. روش پژوهش کاربردی بوده و جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران و کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجان شرقی است. حجم نمونه با استفاده از رابطه تعیین حجم نمونه در جامعه های محدود، 267 نفر محاسبه شده است. برای جمع آوری داده های لازم از پرسشنامه استفاده شده است که پس از تأیید روایی و پایایی در بین جامعه آماری توزیع شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و استنباطی و از رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که بین رهبری معنوی بر پارانوئید سازمانی با توجه به نقش میانجی تعهد سازمانی تأثیر مثبت و معنی داری دارد. رهبری معنوی بر پارانوئید سازمانی نقش منفی و معکوسی دارد. تعهد سازمانی بر پارانوئید سازمانی نقش منفی و معکوسی دارد. رهبری معنوی بر تعهد سازمانی نقش مثبت و معنی داری دارد.

خدمات کسب وکار دانشی (کیبس) با ایفای یک نقش مهم در سیستم های نوآوری شناخته می شوند. با این حال، تحقیقات پیشین عمدتاً با کیبس به عنوان یک گروه همگن برخورد کرده است؛ حال زمان آن است که درک بهتری از تنوعی صورت گیرد که در میان کیبس وجود دارد. هدف اصلی این پژوهش، طبقه بندی خدمات دانشی کسب وکار با متمایز ساختن پایگاه دانش (تحلیلی، ترکیبی، نمادی) بود. در این پژوهش که به روش دلفی انجام شد، پس از مرور پژوهش های پیشین و بررسی اسناد بالادستی و زیرساخت های موجود در شرکت آبفا قم، حوزه های دانشی به همراه خدمات کسب وکار هر حوزه، فرایندها و فعالیت ها شناسایی شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در همه حوزه های دانشی شناسایی شده که شامل ایجاد، بهسازی و توسعه تأسیسات آب و فاضلاب؛ راهبری، بهره برداری و نگهداشت تأسیسات؛ فروش و خدمات مشترکین؛ مدیریت تأمین و پشتیبانی؛ مدیریت منابع انسانی؛ مدیریت و تأمین منابع مالی؛ مدیریت ارتباطات با ذی نفعان؛ توسعه سیستم های مدیریتی؛ دانش تحلیلی و دانش ترکیبی وجود دارد.