مدیریت اطلاعات سلامت

مقدمه: کاربردپذیری در موفقیت و پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستانی و ارتقای کیفیت مراقبت ضروری است. این پژوهش با هدف، ارزیابی کاربردپذیری سیستم اطلاعات بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با استفاده از مقیاس کاربردپذیری انجام شد. روش بررسی: پژوهش تحلیلی حاضر که از نوع کاربردی می باشد، در سال 1389 انجام شد. جامعه ی آماری شامل کل کاربران سیستم اطلاعات بیمارستانی در یک بیمارستان عمومی و دو بیمارستان تخصصی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به تعداد 110 نفر بود. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ی مقیاس کاربردپذیری سیستم بهاتاچرژی شامل کاربردپذیری، قصد ادامه ی استفاده از سیستم، درک سودمندی و رضایت کاربر بود. در نهایت، داده ها به روش آمار توصیفی و آزمون همبستگی Spearman و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر طبق یافته ها، 8/71 درصد از پاسخ دهندگان از سیستم راضی بودند، 2/64 درصد از کاربران قصد استفاده ی مداوم از سیستم را داشته و 78 درصد فواید سیستم را درک کرده و به سودمندی سیستم معتقد بودند. سیستم تنها انتظارات 8/59 درصد از کاربران را برآورده کرده بود. افزون بر این، بین سودمندی درک شده و قصد استفاده ی مداوم از سیستم (001/0 £ P)، قصد استفاده ی مداوم از سیستم و کارامدی سیستم (001/0 £ P)، برآورده شدن انتظارات کاربر و قصد استفاده ی مداوم از سیستم (001/0 £ P) همبستگی وجود داشت. نتیجه گیری: رضایت کاربر، سودمندی درک شده، برآورده شدن انتظارات و قصد استفاده ی مداوم از سیستم شاخص موفقیت یا عدم موفقیت سیستم می باشد. بر اساس نتایج، به نظر می رسد سیستم اطلاعات بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تا حدودی موفق و در بهبود بهره وری و بازگشت سرمایه و هزینه ی ایجاد آن مؤثر بوده است، ولی از آن جا که ارزیابی نهایی در چرخه ی حیات و توسعه ی سیستم اطلاعات، با هدف اصلاح طراحی سیستم و ارتقای کارامدی آن انجام می گیرد، تمرکز بر رفع نواقصی که سبب کاهش رضایت از سیستم شده است، ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: مدیریت دانش به عنوان یکی از موضوعات جالب و چالش برانگیز علم مدیریت در هزاره ی جدید است. کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی در محیط آموزشی و پژوهشی مانند دانشگاه ها از مکان های مستعد برای پیاده سازی برنامه های مدیریت دانش هستند. هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر پیاده سازی مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی شیراز بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی بود. جامعه ی آماری شامل کتابداران کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال تحصیلی 90-1389 بود (88 نفر)، که به علت محدودیت حجم جامعه، نمونه گیری صورت نگرفت. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامهی محقق ساخته بر مبنای عوامل مدل Bukowitz و William (2000) بود. روایی محتوایی پرسش نامه توسط استادان مجرب تأیید گردید و به منظور تعیین پایایی آن از فرمول Cronbach's alpha استفاده شد که مقدار آن 80/0 = α برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزار آماری 16SPSS استفاده شد. یافته ها: تمام عوامل مدل Bukowitz و William (یافتن، به کارگیری، یادگیری، تسهیم، ارزیابی، ایجاد/ نگهداری و حذف دانش) بر پیاده سازی مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی شیراز مؤثر بودند و به جزء عامل یادگیری و حذف دانش، بقیه ی عوامل در وضعیت مناسبی قرار داشتند. همچنین در رتبه بندی این عوامل با استفاده از تکنیک برترین پیشنهاد از راه حل ایده آل (TOPSIS یا Technique of order preference by similarity to ideal solution)، مشخص شد که عامل «تسهیم دانش» بیش ترین و عامل «حذف دانش» کم ترین تأثیر را در پیاده سازی مدیریت دانش دارد. نتیجه گیری: اجرای این برنامه ها در محیط های بهداشتی و درمانی که اشتراک دانش از اهمیت زیادی برخوردار است، موجبات خدمات رسانی بهتر و تسهیل یادگیری، آموزش، و پژوهش خواهد شد. لذا شناخت عوامل مؤثر و رتبه بندی آن ها بسیار حایز اهمیت است. با توجه به نتایج حاصل، عوامل مدل Bukowitz و William به منزله ی پیشنهادی جامع در اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی شیراز مؤثر خواهد بود.

مقدمه: کارت امتیازی متوازن به عنوان یکی از ابزارهای موفق در زمینه ی ارزیابی عملکرد، میزان اهمیت مناظر و همچنین شاخص های تحت هر منظر را نه به طور نسبی و نه به طور مطلق ارایه نمی دهد. در این مطالعه برای رفع این نقص، از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، جهت وزن دهی به مناظر و شاخص های کارت امتیازی متوازن در بیمارستان استفاده شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر، تحقیقی کاربردی از نوع توصیفی- مقطعی بود که در سال 1389 در بیمارستان هاشمی نژاد تهران انجام شد. ابتدا لیستی از شاخص های ارزیابی عملکرد با رویکرد کارت امتیازی متوازن تهیه شد و مقایسات زوجی از روش میدانی و توزیع پرسش نامه ی تحلیل سلسله مراتبی استاندارد، با نرخ سازگاری پایین تر از 1/0- بین 7 خبره ی تصمیم گیری به دست آمد. سپس از طریق FAHP (Fuzzy analytical hierarchy process) وزن هر شاخص و هر منظر به دست آمد. در پایان میزان تحقق موزون هر یک از آن ها در سال 1389 مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: در میان مناظر کارت امتیازی متوازن، منظر ذی نفعان جامعه و عرصه ی خدمت با 11/28 درصد از برتری اندکی نسبت به سایر مناظر برخوردار بود. همچنین در میان شاخص ها نیز میزان رضایت مندی بیماران، همراهان و همچنین فراگیران بیش ترین اهمیت را در عملکرد بیمارستان داشت. همچنین امتیاز نهایی عملکرد در سال 1389، 88/95 درصد محاسبه گردید. نتیجه گیری: این تحقیق یک رویکرد تلفیقی BSC-FAHP (Balanced scorecard-FAHP) را به منظور بهبود ارزیابی عملکرد بیمارستان پیشنهاد می کند. از این رو نتایج آن می تواند مدیران و مشتریان بخش بهداشت و درمان را در اخذ تصمیمات درست و استراتژی های مناسب برای آینده یاری نماید.

مقدمه: افزایش سریع هزینه های سلامت، جوامع را به استفاده از برنامه های بیمه ای ترغیب نموده است. همواره قیمت خدمات مذکور برای سازمان های بیمه گر مهم بوده است؛ به طوری که عدم کنترل هزینه ها به کاهش توان مالی آن ها در ارایه ی خدمات به بیمه شدگان می انجامد. تقلب و سوء استفاده از بیمه از عوامل اصلی افزایش هزینه های سلامت در آمریکا می باشد. سالانه 3 تا 15 درصد از بودجه ی بخش سلامت، از این طریق به هدر می رود. این پژوهش با هدف، تعیین موارد مغایر با ضوابط و مقررات سازمان بیمه ی خدمات درمانی مندرج در پرونده ی قراردادی پزشکان طرف قرارداد بیمه ی خدمات درمانی استان اصفهان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه در سال 1390 به روش توصیفی انجام شد. از مجموع 2752 پرونده ی قراردادی پزشک، نمونه ای با حجم 384 پرونده به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، انتخاب گردید. پس از استخراج اطلاعات و انتقال آن ها به فرم گردآوری داده ها و ثبت در رایانه، از نرم افزار SPSS جهت تحلیل داده ها استفاده شد. اعتبار ابزار به روش تعیین اعتبار محتوی و پایایی آن با ضریب Cronbach's alpha، 75/0 تعیین شد. یافته ها: انجام ویزیت با دفترچه ی غیر (02/0 = P)، جدا کردن بیش از یک نسخه در یک نوبت ویزیت (008/0 = P) و تجویز دارو و انجام خدمات درمانی منجر به خسارت مالی (024/0 = P) توسط پزشکان عمومی به طور معنی داری بیشتر از پزشکان فوق تخصص بوده است. عدم رعایت تعرفه ها توسط پزشکان متخصص به طور معنی داری بیشتر از پزشکان عمومی بوده است (01/0 = P). انجام ویزیت به صورت دسته جمعی توسط متخصصین به طور معنی داری بیشتر از پزشکان فوق تخصص بوده است (007/0 = P). ایجاد محدودیت در پذیرش بیمه شدگان توسط پزشکان فوق تخصص به طور معنی داری بیشتر از پزشکان عمومی بوده است (000/0 = P). نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که در بسیاری از موارد، پزشکان طرف قرارداد قوانین و مقررات را رعایت نموده اند و در کمتر از 1 درصد موارد نسبت به برخی قوانین توجه کافی نداشته اند. بنابراین سازمان های بیمه گر می توانند با اطلاع رسانی قوانین و مقررات، حذف دفترچه ی بیمه و جایگزینی آن با کارت الکترونیک بیمه ی سلامت، پرداخت به موقع مطالبات، برگزاری سمینارهای بازآموزی اخلاق حرفه ای با محوریت شرع و قانون و ... زمینه ی پیش گیری از کم توجهی نسبت به قوانین و مقررات را فراهم آورند.

مقدمه: افزایش حجم اطلاعات در علوم مختلف از جمله پزشکی، اطلاع رسانان را برآن داشته است تا با ارایه ی راهکارهای مؤثر، راه دستیابی به اطلاعات را برای رشته های پزشکی و پیراپزشکی فراهم سازند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تعیین میزان آشنایی و استفاده ی پزشکان بیمارستان های آموزشی شهر اصفهان با کتابخانه ی ملی دیجیتال پزشکی ایران (Iranian national medical digital library یا INMDL) بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه ی توصیفی- پیمایشی بود که در جامعه ی پزشکان شاغل در 9 بیمارستان آموزشی شهر اصفهان انجام شد. بر اساس جدول تعیین حجم نمونه ی Morgan از بین 500 پزشک شاغل در 9 بیمارستان، 217 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه ی محقق ساخته بود که روایی آن مورد تأیید 4 نفر از استادان رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی قرار گرفت و جهت تأیید پایایی آن پس از پرسش نامه ها بین 10 نفر از اعضای جامعه به صورت آزمایشی توزیع و Cronbach's alpha آن محاسبه شد که برابر با 87/0 بود. تحلیل داده ها بر اساس پاسخ های 127 پرسش نامه ی تکمیل شده و در نرم افزار 18SPSS انجام شد. یافته ها: آشنایی و استفاده ی پزشکان از پایگاه های مجلات الکترونیک، بانک های الکترونیک جامع و پایگاه کتاب های الکترونیک INMDL بسیار کم بود. ضمن اینکه در میان منابع الکترونیکی در ابتدا مجلات الکترونیکی، سپس بانک های اطلاعاتی و در نهایت کتاب های الکترونیکی مورد استفاده قرار گرفتند. بین میزان آشنایی و همچنین میزان استفاده ی پزشکان با درجه ی تحصیلی ایشان رابطه ی معنی دار وجود داشت. بین دو متغیر آشنایی و استفاده از منابع الکترونیک INMDL همبستگی زیاد مشاهده شد. در میان پایگاه های مجلات الکترونیکی (Science direct)، پایگاه های کتاب های الکترونیکی (MD consult) و بانک های اطلاعاتی (MD consult) بیشترین استفاده را داشتند. مهم ترین شیوه ی آشنایی پزشکان با INMDL راهنمایی کتابداران بود. نتیجه گیری: با توجه به لزوم اطلاع رسانی و آموزش به پزشکان، باید کتابداران کتابخانه های بیمارستانی و دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی نقش فعال تری در اطلاع رسانی و آموزش شیوه های جست وجوی اطلاعات به جامعه ی پزشکان ایفا کنند. در این راستا و با توجه به مشکل کمبود وقت برای پزشکان متخصص، آموزش استفاده از امکانات خدمات آگاهی رسانی (Alert) و RSS برای ایشان ضروری به نظر می رسد. همچنین پیشنهاد می شود در صورت لزوم با به کارگیری نیروهای متخصص در کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، امکان آموزش فردی برای پزشکان فراهم شود.

مقدمه: امروزه، خدمات بهداشتی و درمانی در هر جامعه زمینه ساز سلامت جسمی و روانی افراد و پیش نیاز توسعه ی پایدار است. البته لازمه ی این زمینه، در دسترس بودن متوازن و متعادل امکانات و تجهیزات بخش بهداشت و درمان در نواحی مختلف جغرافیایی می باشد. مطالعه ی حاضر به شناسایی وضعیت توسعه یافتگی و رتبه بندی استان های کشور از لحاظ دسترسی به شاخص های بخش بهداشت و درمان پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش، از نظر هدف، از نوع پژوهش های کاربردی و از نظر ماهیتی، از نوع پیمایشی- توصیفی و از نظر زمان، تک مقطعی محسوب می گردد. جامعه ی آماری تحقیق کلیه ی استان های کشور در سال 1387 مشتمل بر 30 استان بودند. ابزار جمع آوری اطلاعات برای تهیه ی پیشینه و ادبیات نظری این تحقیق، مستندات کتابخانه ای و اینترنتی بود و از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مرکز آمار ایران به عنوان مراجع رسمی اطلاعات کشور در این زمینه، برای جمع آوری داده های مربوط استفاده شد. در این مطالعه، از تکنیک تاکسونومی به منظور تعیین درجه ی توسعه یافتگی استان های کشور در این بخش، از تکنیک آنتروپی شانون به منظور تعیین اوزان شاخص ها و از تکنیک تاپسیس به منظور رتبه بندی استان های کشور از لحاظ دسترسی به شاخص های بخش بهداشت و درمان استفاده شده است. یافته ها: نتایج تکنیک تاکسونومی حاکی از آن است که از 30 استان کشور در این بخش، تعداد 12 استان توسعه یافته، 9 استان نیمه توسعه یافته و 9 استان دیگر توسعه نیافته تلقی می شوند. شاخص نسبت تعداد داروساز به جمعیت استان ها به عنوان مهم ترین شاخص از سوی تکنیک آنتروپی شانون معرفی شد. همچنین نتایج تکنیک تاپسیس نشان داد که از لحاظ دسترسی به شاخص های بخش بهداشت و درمان، استان سمنان رتبه ی اول و استان سیستان و بلوچستان رتبه ی سی ام را دارد. نتیجه گیری: بنابراین به برنامه ریزان و مسؤولان مربوط پیشنهاد می شود در برنامه ریزی منطقه ای و تخصیص بودجه در این زمینه، جهت رفع و یا کاهش نابرابری بین استان های کشور، اولویت ها را با توجه به درجه ی توسعه یافتگی استان های کشور و میزان برخورداری استان های کشور از این شاخص ها تعیین نمایند.

مقدمه: پرونده ی پزشکی متشکل از مجموع مدارکی است که گواه وضعیت سلامت بیمار در لحظه ای از زندگی او می باشد. بین سیر بیماری و دستورهای صادر شده ی روزانه ی پزشک در پرونده ، ارتباط بسیار نزدیکی وجود دارد و هر دستور پزشکی ناشی از وضعیت موجود بیمار و سیر بیماری وی می باشد. در این مطالعه، به جهت افزایش سیر بیماری و ارتقای آموزشی فراگیران، ضمن حفظ وجود صفحه ی سیر بیماری قبلی در پرونده، ستونی از سیر بیماری در صفحه ی دستورهای پرونده های پزشکی تعیین و میزان اثربخشی آن در ثبت سیر بیماری شناسایی شد. روش بررسی: در این مطالعه ی مداخله ای شاهددار، پرونده های بیماران بستری در کلیه ی بخش های فوق تخصصی بیمارستان کودکان امیرکلای بابل در طی سه ماه آخر سال های 1387 و 1388 مورد بررسی قرار گرفتند (از مجموع حدود 3462 پرونده، در هر سال، 150پرونده مورد بررسی قرار گرفت). به هر یک از شاخص های سیر بیماری که بر اساس الگوی SOAP ثبت شدند، یک امتیاز داده شد. در نهایت، اگر فقط تا سه شاخص در پرونده ذکر گردید ضعیف، تا 5 مورد متوسط و تا 7 مورد خوب ارزیابی شدند. سپس امتیازات حاصل از پرونده های فوق با استفاده از آزمون های آماری t-test، Paired t-test، ضریب همبستگی پیرسون، مجذور کای، fisher’s exact و ضریب Kappa مورد مقایسه قرار گرفتند و 05/0 > P معنی دار تلقی شد. یافته ها: میانگین تعداد دستورهای پزشک پرونده ها در سه ماهه ی آخر سال 1387 و 1388 به ترتیب 8/10 ± 15/9 و 80/6 ± 45/8 مورد بوده است. امتیاز خوب، بیشترین فراوانی را در ستون خلاصه ی سیر بیماری جدید داشت. بیشترین میانگین نتایج به دست آمده در گروه های مورد مطالعه مربوط به خلاصه ی سیر بیماری در سال 1388 بود. مقایسه ی میانگین ها نیز از نظر آماری معنی دار بوده است (05/0 > P). نتیجه گیری: با اضافه کردن ستون جدید تحت عنوان «خلاصه ی سیر بیماری» در برگه ی دستورهای پزشک، ثبت سیر بیماری و علت دستورهای پزشکی ارایه شده، به طور قابل ملاحظه ای بر اساس الگوی SOAP ارتقا می یابد. بنابراین، پیشنهاد می شود که این ستون در صفحه ی دستورهای پزشک پرونده های بیمارستانی گنجانده شود.

مقدمه: امروزه توجه به کاربردپذیری وب به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های دسترسی به اطلاعات امری ضروری است؛ در حالی که به دلیل نبود معیار و استاندارد معین، بسیاری از این وب سایت ها به گونه های متفاوتی طراحی شده اند. این گوناگونی می تواند منجر به بروز مشکلاتی در جهت دسترسی کاربران به اطلاعات مورد نیاز گردد. تحقیق حاضر با هدف، ارزیابی تطبیقی وب سایت های کتابخانه های بیمارستان های آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی کشور، (اعم از عمومی و تخصصی) و تعیین وضعیت وب سایت های کتابخانه های بیمارستانی مورد نظر از دیدگاه رعایت معیار نماهای تعاملی، تبادلی و غیر متنی و نیز مؤلفه ها و ویژگی های مطرح در این زمینه ها انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و ابزار جمع آوری اطلاعات، سیاهه ی وارسی (دارای روایی صوری و محتوایی) بود. این سیاهه مشتمل بر 21 مؤلفه بود که در نتیجه ی مطالعه ی متون و منابع و پژوهش های مشابه صورت گرفته در این زمینه تهیه گردید و جهت تأیید روایی در اختیار صاحب نظران و متخصصان رشته ی علوم کامپیوتر در حوزه ی طراحی وب سایت قرار داده شد. افزون بر این، در سیاهه ی یاد شده دو مقیاس وجود و نبود ضربدر تواتر یا رتبه مورد استفاده قرار گرفت. جامعه ی آماری پژوهش شامل 24 وب سایت فعال کتابخانه های بیمارستانی عمومی و تخصصی ایران بود (لازم به ذکر است که تعدادی از وب سایت های کتابخانه های بیمارستانی به دلیل نمایشی بودن و یا در حال ساخت بودن از جامعه ی آماری حذف گردیدند). برای به توصیف کشیدن وضعیت موجود وب سایت های مورد بررسی از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) و برای رد و تأیید فرضیه ها از آزمون استنباطی Repeated measures استفاده گردید. یافته ها: وب سایت بیمارستان های تخصصی و عمومی هر دو با کسب 38 درصد موفق به رعایت مؤلفه های نماهای تعاملی و تبادلی و وب سایت بیمارستان های تخصصی با کسب 24 درصد و وب سایت بیمارستان های عمومی با کسب 26 درصد موفق به رعایت مؤلفه های نماهای غیر متنی شدند که در مجموع بیانگر آن است که در وب سایت های جامعه ی مورد نظر کمتر از نیمی از استانداردها رعایت شده است. نتیجه گیری: مطالعه و بررسی وضعیت وب سایت های کتابخانه های بیمارستانی نشان داد که کمتر از 50 درصد مؤلفه های مربوط به رعایت معیار نماهای تعاملی و تبادلی و نماهای غیر متنی در جامعه ی مورد نظر رعایت شده است که این امر نتیجه ی مطلوبی را به همراه ندارد و با وب سایت شاخص فاصله ی زیادی دارد، بنابراین لازم است در طراحی این وب سایت ها دقت و توجه بیشتری به عمل آید.

مقدمه: با وجود گذشت حدود یک دهه از شروع اجرای سیاست برون سپاری در بخش سلامت، معیاری برای اندازه گیری میزان برون سپاری و پایش نحوه ی اجرای آن معرفی نشده است. مطالعاتی که قصد داشته اند حجم (میزان) واگذاری ها را نشان دهند، به تعداد قراردادهای واگذاری اشاره نموده اند که این تصویر کاملی از میزان کاهش تصدی گری در اختیار ما قرار نمی دهد. مطالعه ی حاضر با معرفی چند شاخص ساده تا حدی این کمبود را جبران نمود و نشان داد در عمل قراردادهای برون سپاری خدمات چگونه منعقد شده اند. پس از آن با معرفی دو شاخص دیگر، میزان (کاهش) تصدی گری خدمات بیمارستانی اندازه گیری شد. روش بررسی: مطالعه ی حاضر یک مطالعه ی مقطعی و کاربردی بود که با استفاده از داده های سال 1386 اجرا شد. در ابتدا با مرور شواهد موجود و کمک گرفتن از پنج نفر از صاحب نظران، فرم جمع آوری داده ها طراحی گردید و سپس داده های مورد نیاز از طریق مراجعه به واحدهای مختلف ستاد دانشگاه و بیمارستان ها جمع آوری شد. جامعه ی پژوهش 16 بیمارستان تابعه ی دانشگاه علوم پزشکی تهران بود که دو بیمارستان به دلیل در دسترس نبودن داده های مورد نیاز و عدم دقت کافی آمار موجود کنار گذاشته شدند. از دو معیار اصلی برای اندازه گیری تصدی گری و چهار معیار دیگر برای اندازه گیری نحوه واگذاری ها استفاده شد. یافته ها: به طور میانگین حدود 12 درصد تصدی کلی در بیمارستان های تحت پژوهش در اختیار بخش خصوصی و مابقی (88 درصد) در اختیار بخش دولتی بوده است. همچنین به طور میانگین حدود 25 درصد تصدی پرسنلی بر عهده بخش خصوصی و مابقی (75 درصد) در اختیار بخش دولتی بوده است. در این مدت 124 قرارداد منعقد شد که در 93 درصد موارد طرف قرارداد بخش خصوصی بوده است. 68 درصد واگذاری ها در فضای رقابتی انجام شد و 10 درصد قراردادهای منعقد شده، نیاز به متمم پیدا کردند. نتیجه گیری: حجم کمی از تصدی های بیمارستانی واگذار شد، اما فرایند اجرایی واگذاری ها به نسبت قابل قبول بود.

مقدمه: چکیده ی مقاله برای بیشتر پزشکان، معیار بررسی و مطالعه ی متن کامل مقاله است. چکیده ها حاوی اطلاعات اصلی و مهم مقاله هستند که خواننده را به محتوای اطلاعاتی مقاله راهنمایی می کنند. از این رو پایگاه های اطلاعاتی نمایه ساز به ساختار و محتوای اطلاعاتی چکیده ی مقالات، با افزایش انتشار مقالات و تنوع موضوعی مجلات بیش از پیش تأکید میکنند. مقاله ی حاضر به ارزیابی چکیده ی مقالات کارآزمایی های بالینی تصادفی کنترل شده که در PubMed نمایه شده اند، با استفاده از چک لیست CONSORT پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش از نوع مقطعی توصیفی بود. جامعه ی پژوهش شامل 314 چکیده ی مقاله از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده، با وابستگی سازمانی به دانشگاه علوم پزشکی تهران (249) و دانشگاه علوم پزشکی ایران سابق (65) بود که در PubMed تا پایان سال 2010 نمایه شده بودند. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری 16SPSS و با استفاده از روش های آماری توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در تمام چکیده ی مقالات از میان موارد در نظر گرفته شده در چک لیست، فقط مداخله ی به کار برده شده در هر دو گروه به طور کامل بیان شده است. ذکر روش تصادفی سازی مشارکت کنندگان به گروه های درگیر در مطالعه، نوع طراحی کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده و تعداد افرادی که در آنالیز شرکت داشتند، از مواردی است که بسیار ضعیف گزارش شده اند. از میان انواع مداخلات، دارو با 2/68 درصد بیشتر از سایر مداخلات به کار برده شده است. شیوه دوسو کور از میان شیوه های کورسازی بیشتر استفاده شده است. نتیجه گیری: کیفیت گزارش روش شناسی در مقالات کارآزمای بالینی تصادفی کنترل شده، در حد مناسبی نیست. برای گزارش بهتر نتایج باید آموزش های لازم به پژوهشگران و نویسندگان مقالات داده شود. علاوه بر این سردبیران مجلات باید دستورالعمل گزارش صحیح این نوع از مطالعات را در راهنمای نگارش مقالات مجلات درج نمایند تا شاهد هر چه بهتر شدن گزارش این دست از مطالعات توسط نویسندگان باشند.

مقدمه: امروزه بازار گردشگری پزشکی به عنوان یکی از صنایع درامد زا و رقابتی در دنیا مطرح شده و از حوزه های نوین گردشگری پیشرفته است. اطلاع رسانی مناسب منجر به آگاهی گردشگران پزشکی از قابلیت های حال حاضر خدمات سلامت می گردد. این پژوهش با هدف، تأثیر مکانیزم های اطلاع رسانی در جذب گردشگران پزشکی در بیمارستان های منتخب شهر تهران انجام گرفت. روش بررسی: پژوهش توصیفی- مقطعی حاضر در سال 1390 بر روی 195 نفر از رؤسا، مدیران، مترون ها، مسؤولان بهبود کیفیت، سوپروایزرها و سرپرستاران بیمارستان های هاشمی نژاد، شهید رجایی، حضرت رسول اکرم، میلاد، ایران مهر، محب، لاله و پارسیان انجام گرفت. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ی دو بخشی بود. پرسش نامه پس از کسب اعتبار علمی و داشتن پایایی 88/0 به کمک آزمون Cronbach’s alpha توسط افراد شرکت کننده در پژوهش تکمیل گردید. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار 16SPSS و آزمون های توصیفی درصد فراوانی و میانگین و آزمون تحلیل استنباطی F مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین مکانیزم های اطلاع رسانی و جذب گردشگران پزشکی رابطه ی معنی داری وجود نداشت (05/0 < P). از بین متغیرهای مکانیزم های اطلاع رسانی، تنها تبلیغات رسانه ای با جذب گردشگران پزشکی رابطه ی معنی داری داشت (05/0 = P). سایر متغیرها از جمله بروشورها، کتابچه های راهنما، برنامه های تلویزیونی، روش های الکترونیکی و سازمان های مسؤول گردشگری تأثیری در جذب گردشگران پزشکی نداشتند. نتیجه گیری: با توجه به وجود این که تنها تبلیغات رسانه ای در جذب گردشگران پزشکی مؤثر است؛ به نظر می رسد که تبلیغ توانمندی های کشور در این زمینه در رسانه های بین المللی می تواند به جذب هر چه بیشتر گردشگران پزشکی کمک نماید.

در اغلب کشورها بخش دولتی ارایه دهنده ی خدمات سلامت، دچار چالش ها و کاستی های فراوانی بوده و از کارایی پایینی برخوردار است. یکی از راهکارهای اصلی حل معضلات نظام سلامت، واگذاری خدمات مختلف در قالب پیمان مدیریت می باشد. هدف از مطالعه ی حاضر، بررسی تجارب کشورهای منتخب در خصوص به کارگیری پیمان مدیریت بود. همچنین در کنار آن به بیان اشکال مختلف عقد قرارداد، خدمات مورد قرارداد، اثرات عقد قرارداد روی فاکتورهای مورد مطالعه، نحوه ی کنترل و پایش قراردادها و شیوه های پرداخت در پیمان های مدیریت پرداخته شد. پژوهش حاضر، از نوع مطالعه ی مروری بود که طی آن داده های مربوط به موضوع تحقیق از کشورهای منتخب (انگلستان، هند، نیوزیلند و ایران) با استفاده از پایگاه داده ای دانشگاه علوم پزشکی تهران، بانک جهانی و سازمان جهانی بهداشت جمع آوری شد. متغیرهای مطالعه شامل اشکال عقد قرارداد، خدمات تحت پوشش قرارداد، اثرات عقد قرارداد روی فاکتورهای مورد مطالعه، شیوه های پرداخت در پیمان مدیریت و کنترل و پایش قراردادها بود. روش عمده ای که در کشورهای مورد مطالعه برای عقد قرارداد وجود دارد، واگذاری مدیریت (پیمان مدیریت) می باشد. در این روش، اختیار و مسؤولیت مدیریت و اداره ی سازمان های بهداشت و درمان از دولت به یک مؤسسه ی خصوصی واگذار می شود تا این نهاد غیر دولتی، مؤسسه ی بهداشتی درمانی را اداره نموده و کلیه ی خدمات مورد نیاز را ارایه دهد. مشارکت میان بخش خصوصی و دولتی در حوزه ی بهداشت و درمان روز به روز در حال گسترش است. واگذاری مدیریتی یا پیمان مدیریت طی فرایند عقد قرارداد به بخش خصوصی، یکی از مهم ترین راه های کارامد برون سپاری خدمات سلامت است، ولی اثر بخشی آن نیازمند اعمال کنترل، پایش و نظارت دقیق و همچنین توسعه ی مستمر ظرفیت مدیریتی نتیجه بخش در قالب طراحی و تدوین قرارداد دقیق و همه جانبه می باشد تا از کارایی خدماتی که به این شکل ارایه می گردند، اطمینان حاصل شود.

مقدمه: مراقبت سرپایی یک قسمت تفکیک ناپذیر از سیستم مراقبت بهداشتی و درمانی است که اغلب درگاه ورود بیمار به سیستم مراقبت بهداشتی می باشد. مراقبت سرپایی با کیفیت بالا، نقش مهمی در کاهش میزان مرگ و میر و ناخوشی دارد. کیفیت اطلاعات نیز نقش اساسی را در ایمنی و کیفیت مراقبت سرپایی ایفا می کند، بنابراین مدیریت صحیح اطلاعات در این حیطه امری ضروری می باشد. پژوهش حاضر با هدف، شناسایی وضعیت سیستم مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی بیمارستان های تابعه ی دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران انجام گرفت. روش بررسی: مطالعه ی توصیفی حاضر، سیستم مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی (درمانگاه و اورژانس) بیمارستان های تابعه ی دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی و تهران را در سال 1389 مورد بررسی قرار داد. داده ها به روش پرسش و با ابزار پرسش نامه جمع آوری گردید. حجم نمونه مطابق با حجم جامعه، تعداد 42 بیمارستان بود. روایی ابزار بر اساس اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق آزمون مجدد تعیین گردید و داده ها با استفاده از آمار توصیفی و به کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: هیچ کدام از سیستم های مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی از تحلیل کیفی برای ارتقای کیفیت داده های جمع آوری شده استفاده نکرده بودند، همچنین 62 درصد مراکز اورژانس و 6/78 درصد درمانگاه های تحت مطالعه، هیچ اقدامی برای سازماندهی درون پرونده ای انجام ندادند. نتیجه گیری: وجود سیستم مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی پویا و کارامد امری ضروری و حیاتی می باشد، بنابراین باید فرایندها و قوانین مربوط به جمع آوری، ذخیره سازی، پردازش و توزیع اطلاعات در سیستم مدیریت اطلاعات مراقبت سرپایی اصلاح و بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: اندازه گیری کیفیت خدمات در کتابخانه های دانشگاهی دارای اهمیت ویژه ای است. در سال های اخیر تحقیقات زیادی با استفاده از ابزارهایی مانند Libqual در زمینه ی اندازه گیری کیفیت خدمات کتابخانه ها انجام شده است. هدف از مطالعه ی حاضر، ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های دانشکده ای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از مدل تحلیل شکاف Libqual بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و جامعه ی پژوهش، کلیه ی کاربران کتابخانه های دانشکده ای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1389 بودند که تعداد 368 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای و با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه ی استاندارد Libqual جمع آوری شد که روایی و پایایی این پرسش نامه در پژوهش های مختلف داخلی کشور تأیید شده است. پرسش نامه دارای 22 سؤال بود و پاسخ دهندگان نظرات خود را به هر یک از سؤالات در سه سطح حداقل انتظارات، حداکثر انتظارات و سطح دریافت در مقیاسی از 1 تا 9 درجه بندی کردند. پس از توزیع، تعداد 354 پرسش نامه تکمیل و بازگردانده شد و برای تحلیل شکاف خدمات از آزمون t استفاده گردید. در نهایت، داده ها با ورود به نرم افزار SPSS و Excel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد، شکاف کفایت و برتری در همه ی ابعاد Libqual منفی بود و میانگین سطح دریافت خدمات کتابخانه ای نیز در کلیه ی ابعاد Libqual هم از حداقل انتظارات و هم از حداکثر انتظارات به طور معنی داری کمتر بود (001/0 > P). نتیجه گیری: توجه به کلیه ی ابعاد Libqual، ارزیابی مستمر کیفیت خدمات و آموزش کاربران از نکات قابل توجه است.