درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۰۱ تا ۸۲۰ مورد از کل ۶٬۵۰۷ مورد.
۸۰۱.

نقش مصالح نوین و معماری داخلی در بهبود کیفیت فضای داخلی با تأکید بر نیاز های روان شناختی زنان

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 99-111

کلیدواژه‌ها: مصالح نوین معماری داخلی نیازهای روان شناختی زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۴۱۳
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش مصالح نوین و معماری داخلی در بهبود کیفیت فضای داخلی با تأکید بر نیاز های روان شناختی زنان بود. جامعه پژوهش شامل کلیه منابع و متون مصالح نوین و معماری داخلی می باشد. نمونه پژوهش، معماری داخلی با تأکید بر نیازهای روان شناختی زنان بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای و پایگاه های پژوهشی مرتبط با حوزه معماری داخلی نوین گردآوری شد. سپس داده های استخراج شده با توجه به نیاز های روان شناختی زنان تفسیر و توصیف شد. نتایج داده ها نشان داد در گذشته مسکن ایرانی، نیاز ها و تمایلات روحی زنان را بیشتر مورد توجه قرار داده بود و زنان با آزادی کامل و آسایش فکری به فعالیت های روزمره خود می پرداختند. امروزه با پیشرفته ترشدن زندگی و تأثیر گذاری هزینه معاش بر زیبایی، روح و تنوع از خانه ها از بین رفته و یک نواختی و روزمرگی جایگزین آن شده است. تأثیر دوگانه رویکرد معماری داخلی برکیفیت فضاهای داخلی از طریق طراحی درست و منطقی منطبق بر فیزیک زنان و انتخاب معقول مصالح متناسب با روحیه و ذهنیت آن ها، می تواند محیطی مناسب و منطبق با نیاز های روان شناختی زنان در فضاهای مسکونی را فراهم آورد. از این رو می توان با استفاده از رنگ های روشن و گرم (رنگ های نشاط آور نارنجی، قرمز روشن، لیمویی) درسطوح وسیع و عدم استفاده از رنگ های تیره و کدر در فضاهای کوچک به نیازهای روان شناختی زنان دست یافت. هم چنین رعایت تناسبات ارتفاعی ، ابعاد فضا و شکستن قرینه سازی به منظور جلوگیری از یک نواختی در فضا، می تواند کمک کننده باشد. استفاده از مصالح نوین در کف، سقف و دیوار ها به منظور کنترل حرارت و تنوع در بافت، رنگ و شکل، تغییر در اشکال و مبلمان منزل امکان پویایی و تسهیل در امور زندگی روزمره در زنان را تسهیل بخشد.
۸۰۲.

تبیین جایگاه زن در روایت های ازدواج شاهنامه تهماسبی با تکیه بر تحلیل بینامتنیت متن و نگاره

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 1-14

کلیدواژه‌ها: زن در شاهنامه روایت های ازدواج شاهنامه تهماسبی تحلیل بینامتنیت متن و نگاره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۵ تعداد دانلود : ۳۳۵
هدف پژوهش حاضر تبیین جایگاه زن در روایت های ازدواج شاهنامه تهماسبی با تکیه بر تحلیل بینامتنیت متن و نگاره در ایران زمین بود. جامعه پژوهش حاضر شامل تمام نگاره های شاهنامه تهماسبی می باشند. نمونه پژوهش را 29 نگاره تشکیل می دهند که در تمام آن ها زنان نقش مهم و کلیدی بر عهده دارند. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای اسنادی، مشاهده و خوانش بینامتنیت نگاره ها و تحلیل عناصر بصری موجود در آثار منتخب بود. داده ها با استفاده از مطالعات بینارشته ای و روش تحلیل محتوا ارزیابی شدند. نتایج یافته ها نشانگر این است که جایگاه زن در روایت های ازدواج شاهنامه، ریشه در باورهای اسطوره ای ایرانیان دارد و از این حیث، دارای اعتبار ویژه ای است؛ چرا که در ساختار اسطوره ای شاهنامه فردوسی امانت داری و پای بندی به اصول متون اولیه کاملا واضح و هویداست؛ لیکن در تصویرسازی نگاره های شاهنامه تهماسبی به طور آشکار، اختلافاتی با متن دیده می شود که منشا این اختلافات، فرهنگ حاکم بر جامعه صفوی و اعتقادات جامعه مردسالار آن دوره است.
۸۰۳.

ارائه روش نظریه زمینه ای برای مدل سازی مفهومی پیامدهای ختنه زنان در کرمانشاه: مطالعه موردی شهرستان های اورامانات

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره ۴ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) 19 - 40

کلیدواژه‌ها: ختنه زنان نظریه زمینه ای تاب آوری مدل سازی مفهومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۵۵
پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی باهدف بررسی پدیدارشناسانه تجارب زیسته زنان قربانی ختنه زنان است، برای ایجاد یک چارچوب مفهومی کل نگر (مبتنی بر شواهد) برای متخصصانی است به مطالعه و درمان پیامدهای ختنه زنان بر بازماندگان می پردازند. جامعه پژوهش حاضر را تمامی زنانی تشکیل می دادند که ختنه شده بودند. مشارکت کنندگان به صورت نمونه گیری گلوله برفی تا حد اشباع (20 نفر مشارکت کننده) انتخاب گردیدند، مصاحبه های نیمه ساختاریافته کیفی با 20 زن بازمانده ختنه زنان انجام شد. داده ها با استفاده از روش مصاحبه عمیق، جمع آوری و با روش نظریه زمینه ای و باتوجه به مراحل سه گانه کدگذاری تجزیه وتحلیل گردیدند. فرهنگ، مذهب، نقش مردان، فقدان تحصیلات، هویت زنانه و فریبکاری به عنوان عوامل اصلی تأثیرگذار بر درک بازماندگان از ختنه زنان و پیامدهای آن شناسایی شدند. تجربیات بازماندگان از ختنه زنان، همچنین تحت تأثیر مفهوم سازی آنها از این عمل، منجر به تأثیراتی بر زندگی عاطفی، روابط، هویت و جسم آنها شد. ترس ناشی از ختنه زنان که بازماندگان توصیف کردند بر توانایی تاب آوری آنها تأثیر گذاشت. تمام مقوله های اصلی پیامدهای عاطفی، رابطه ای، هویتی و جسمی ختنه زنان، و همچنین تاب آوری بازماندگان، تحت تأثیر مراحل کلیدی زنانگی مانند قاعدگی، ازدواج و زایمان قرار داشتند و این عوامل به دلیل برآورده نشدن نیازهای آنها و عدم توجه سیستم بهداشتی به نیازهای بازماندگان ختنه زنان تشدید شده است. بررسی پیامدهای جسمی و روانی ختنه زنان به طور جداگانه، و بدون درنظرگرفتن بافت فرهنگی و مراحل چرخه زندگی که بازماندگان ختنه زنان در آن قرار دارند ممکن نیست. همچنین این مسئله تاب آوری بازماندگان برای زندگی با ختنه زنان را ضعیف تر می کند. روابط پیچیده ای میان پیامدهای جسمی، روان شناختی و اجتماعی ختنه زنان و فرهنگی که ختنه زنان در آن انجام می شود، وجود دارد که باید مبنای سیاست گذاری بهداشتی و مراقبت های درمانی بازماندگان جهت رفع نیازهای آنان باشد.
۸۰۵.

بازاندیشی تعارض یا عدم تعارض شرط خیار با ماهیت نکاح در فقه اسلامی و حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹۵ 109 - 132

کلیدواژه‌ها: حقوق خانواده خیار تروی شرط خیار فسخ عقد نکاح ماهیت عبادی نکاح ماهیت معاوضی نکاح نظم عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۳۱۱
خیارشرط درمعامله امری عقلائی است و منطق حقوقی نیز آن را می پذیرد.با این حال،قانونگذار ایران درماده 1069 قانون مدنی،شرط خیار درعقد نکاح را باطل دانسته و تصریح نموده است:«شرط خیارفسخ نسبت به عقدنکاح باطل است...».همچنین درفقه نظام یافته در اندیشه ی فقیهان والامقام اسلام، درخصوص ماهیّت نکاح اختلاف نظر وجود دارد.سؤال مطرح این است با کدام رویکرد ماهیّتی نکاح،شرط خیار را باطل دانسته اند؟و آیا شرط خیار درعقدنکاح باطل است یا خیر؟ در این جستار که به روش توصیفی-تحلیلی و با ابزارکتابخانه ای نگارش یافته است،تلاش شده این مسأله از منظر فقهی وحقوقی مورد بازپژوهی قرارگیرد.بررسی ها نشان می دهد با عنایت به اینکه بیان معصومانه در این خصوص وجود ندارد و ادله ی مورد قبول فقیهان نیز در این زمینه تعیین تکلیف نکرده است،برای اثبات تعارض شرط خیار وهمچنین بطلان آن درعقد نکاح،از سوی اندیشمندان فقه و حقوق دلایل اجتهادی و توجیحات حقوقی مختلفی ارائه شده است که قابل مناقشه می باشند.بنابراین به نظر می رسد دیدگاه تبیین ماهیّتی معاملی و معاوضی نکاح،ترجیح دارد و قابل پذیرش است.از این رو، شرط خیار با ماهیّت مذکور تعارض ندارد و اندراج شرط خیار درعقدنکاح جایز وصحیح است و الزام آور می باشد.با توجه به فواید این امر که به صورت کاربردی ومتناسب با نیاز دنیای امروز برای هریک از زوجین می تواند باشد و بویژه درجهت حمایت و رعایت مصالح زوجه است،پیشنهاد شده قانونگذار با نگرشی واقع بینانه وهمچنین با ایجاد نظمی نوین درحقوق خانواده،درخصوص اصلاح ماده 1069 قانون مدنی اقدام نماید.
۸۰۶.

بررسی نقش واسطه ای خودتمایزیافتگی در رابطه بین عزت نفس و تصویر بدن در زنان متأهل تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 133 - 156

کلیدواژه‌ها: تصویر بدن خودتمایزیافتگی عزت نفس زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۷۲
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای خود-تمایزیافتگی در ارتباط بین عزت نفس و تصویر بدن انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان متاهل ساکن شهر تهران در سال 1399 می باشد که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 211 نفر از آنها انتخاب شده و به ابزارهای مقیاس تصویر بدن، مقیاس عزت نفس و پرسشنامه تمایزیافتگی خود پاسخ دادند. پس از اجرای پرسشنامه ها، اطلاعات جمع آوری شده به وسیله شاخص-های آمار توصیفی و همچنین روش های همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بین تصویر بدن، خود-تمایزیافتگی و عزت نفس ارتباط معناداری وجود دارد (05/0P<) و خود-تمایزیافتگی در ارتباط بین عزت-نفس و تصویر بدن نقش واسطه ای ایفا می کند. نتیجه گیری: می-توان نتیجه گرفت که خود-تمایزیافتگی به عنوان یک متغیر واسطه ای می تواند ارتباط بین عزت نفس با تصویر بدن را تعدیل کند. بنابراین، تاکید بر آموزش خود-تمایزیافتگی به جهت کاهش اثرات تصویر بدنی منفی می تواند مورد توجه قرار گیرد. نتایج مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
۸۰۷.

جنبه های غنایی سیمای زن در ادبیات مکتب خانه ای در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 85 - 111

کلیدواژه‌ها: ادبیات عامیانه ادبیات مکتب خانه ای ادبیات غنایی جنبه های غنایی زن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۲۶۹
یکی از حلقه های آموزش در ایران  مکتب خانه است. متون مکتب خانه ای، خود، گونه ای خاص از ادبیات است که «ادبیات مکتب خانه» نامیده می شود و شامل قصه های عامیانه ای است که بر مبنای ادبیات شفاهی بوده، بعدها به صورت مکتوب در آمده و در مکتب خانه ها به آموزش داده می شد. مسئله اصلی در این پژوهش که به روش مطالعه کتابخانه ای و بر اساس رویکرد توصیفی- تحلیلی صورت گرفته، بررسی نحوه شکل گیری، تکوین و بیان جنبه های غنایی سیمای زن در ادبیات مکتب خانه ای در دوره قاجار می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که پر بسامدترین جنبه غنایی سیمای زن ستایش زیبایی های جسمانی اوست. عشق نیز اصلی ترین درون مایه  غنایی می باشد. توبه، مرثیه سرایی، تفاخر، عشوه گری، شادخواری و نفرین از جنبه هایی هستند که با بسامد کم تر، سیمای غنایی زن را تشکیل می دهند.  
۸۰۸.

ولایت سیاسی زنان از منظر قرآن کریم

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی فقهی زن و خانواده سال دوم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳ 159 - 186

کلیدواژه‌ها: قرآن ولایت سیاست ولایت سیاسی زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۵۳
امروزه با توجه به گسترش نظام فکری «فمنیسم» به ویژه در جوامع غربی، توجه جهانیان به مسئله زن و حضور او در مناصب کلان اجتماعی و سیاسی همانند مردان، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است؛ به گونهای که گاهاً نشانهی توسعه و پیشرفت در یک جامعه، میزان آمار بالای حضور زنان در ریاستها و مسئولیتهای مهم سیاسی است. در تاریخ اسلام و انقلاب اسلامی ایران نیز در حوادث مهم، حضور زنان در کنار مردان همیشه چشمگیر بوده است؛ لکن نکته حائز اهمیت آن است که در نظام فکری اسلام، آیا زنان در امور سیاسی، بر مردان ولایت دارند؟ و محدوده این ولایت چه مقدار است؟ با توجه به آیات مورد استدلال موافقان و مخالفان ولایت سیاسی زنان، و نقد و بررسی هر یک از آنها، زنان در امور سیاسی بر مردان هیچ گونه ولایتی نداشته بلکه همیشه تحت ولایت مردان قرار میگیرند اما ولایت نداشتن زنان، به معنای عدم جواز حضور آنان در اجتماع و به عهده گرفتن مسئولیت و مدیریت در ادارات و ارگانهای سیاسی، نظامی و قضایی نمی باشد.
۸۱۰.

پژوهشی در اخذ اجرت بر واجبات و اجرت بر حضانت

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی زنان و خانواده سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۸ 9 - 23

کلیدواژه‌ها: حضانت اجرت واجبات کودک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۷۳
  یکی از مسائل مهم و حساس در نهاد خانواده، حضانت کودک است که به دلیل رویکرد آن به مصالح فرزندان نیازمند اهتمام بسیاری است و از دیرباز مورد بحث و بررسی فقها و حقوق دانان بوده است. ازآنجاکه در دوران اولیه طفولیت و نیز سایر مراحل رشد باتوجه به مصلحت وی، حضانت فرزند برعهده مادر است هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سؤال است که آیا مادر در ازای حفظ و سرپرستی کودک، استحقاق دریافت اجرت را دارد یا خیر. نتایج پژوهش نشان می دهد که بسیاری از فقها و حقوق دانان با عرضه ادله ای چند و با اهتمام بر واجب بودن حضانت و ماهیت حکمی آن و عدم جواز اخذ اجرت بر واجبات که یکی از قواعد مهم و بحث برانگیز میان فقهاست به عدم جواز اخذ اجرت بر حضانت حکم کرده و در مقابل، پاره ای از آنها با تأکید بر حق بودن حضانت، قائل به جواز اجرت بر حضانت شده اند. لازم به ذکر است این اختلاف مبتنی بر حق دانستن حضانت یا تکلیف دانستن آن است. نوشتار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، در محدوده فقه و با استفاده از منابع معتبر گردآوری شده است.
۸۱۱.

عرصه های فراغتی و فرصت زایی برای نقش آفرینی اجتماعی زنان (مطالعه موردی: عصر صفویه در ایران)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷ 255 - 250

کلیدواژه‌ها: زنان عصر صفوی اوقات فراغت مراسم مذهبی سرگرمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶ تعداد دانلود : ۴۸
مسئله تفریح و سرگرمی به عنوان حوزه ای مهم از تجربه زیسته انسانی، همواره مورد توجه محققان و جامعه شناسان بوده است. برخی از محققین معتقدند سبک گذران اوقات فراغت در هر جامعه ای، ریشه در هویت ملی مردم دارد و تحت تاثیر فضای های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاکم بر آن جامعه، دستخوش تغییرات است. با توجه به اینکه ظهور دولت صفویه (1135-907ق) در ایران، زمینه ساز تحولات مهم اجتماعی بوده است، سوال اصلی پژوهش این است که تحولات مذکور چه انعکاسی بر الگوی گذران اوقات فراغت زنان داشته و این نحوه گذران، متضمن چه پیامدهایی بوده است؟ این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه منابع تاریخ اجتماعی و سیاسی، به بررسی فعالیت های فراغتی زنان در عصر صفوی می پردازد. یافته ها نشان می دهد به دلیل وجود امنیت اجتماعی و رفاه اقتصادی و نیز توسعه مراکز تفریحی و ترویج مراسم عمومی توسط دولت صفوی، زنان نه تنها از تنوع و تعدد تفریحات بهره مند بوده اند که زمان بیشتری را در مقایسه با گذشته صرف اوقات فراغت می کردند. به همین دلیل، زنان شرایط مساعدتری برای نقش آفرینی در عرصه های عمومی پیدا کردند که در مسیری تاریخی، به ارتقای قابلیت های آنان برای حضور در موقعیت های ساختاری مطلوب تر در میدان های اجتماعی مختلف، منجر شده است. لازم به ذکر است گزارش هایی از تفریحات ناسالم در ارتباط با معدودی از زنان نیز بیان شده است.
۸۱۳.

مقایسه اثربخشی درمان های متمرکز بر شفقت و هیجان مدار بر مشکلاتِ روانشناختی-زناشویی همسرِ جانبازان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۱ 35 - 58

کلیدواژه‌ها: همسر جانبازان درمان متمرکز بر شفقت درمان هیجان مدار مشکلات روانشناختی - زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۲۲۵
پژوهش حاضر به منظور مقایسه ی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و هیجان مدار بر مشکلات روانشناختی-زناشویی همسر جانبازان انجام گرفت. جامعه آماری شامل تمام همسر جانبازان در مناطق 13 و 14 تهران بودند. نمونه گیری  به صورت  هدفمند از بین زنانی انجام گرفت که در سال 1399 به بنیاد شهید مناطق 13 و 14 تهران مراجعه کرده بودند. پس از شناسایی زنانی که مشکلات روانشناختی-زناشویی داشتند؛ 45 نفر از شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). ارائه ی جلسات درمان، در سرای سلامت منطقه 13 شهرداری تهران انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مشکلاتِ روانشناختی-زناشویی همسرانِ جانبازان استفاده شد. سپس داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری (ANCOVA) و آزمون تعقیبی بونفرونی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که هر دو درمان در کاهش مشکلات روانشناختی-زناشویی همسرانِ جانبازان اثربخش بودند؛ اما اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت نسبت به درمان هیجان مدار به طور معناداری بیشتر بود. بنابراین، می توان از درمان متمرکز بر شفقت و درمان هیجان مدار یا تلفیقی از این دو درمان جهت بهبود مشکلاتِ روانشناختی-زناشویی همسرانِ جانبازان بهره برد.
۸۱۴.

هویت بازاندیشانه زنان و چگونگی گذران اوقات فراغت زنان در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 83 - 102

کلیدواژه‌ها: اوقات فراغت هویت بازاندیشانه زنان شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۲۵۸
اوقات فراغت و چگونگی گذران آن در دوران مدرن، از موضوعات اساسی در زندگی اجتماعی انسانهاست و با توجه به رواج فرهنگ مصرف و شکل گیری تغییرات اساسی در سبک زندگی انسانها بر اهمیت آن افزوده شده است. پژوهش حاضر با هدف « بررسی رابطه هویت زنانه بازاندیشانه با الگو های فراغتی زنان شهر یزد» انجام شد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع پیمایشی، با استفاده از ابزار پرسشنامه و به شیوه نمونه گیری خوشه ای متناسب از 403 نفر از زنان ساکن در شهر یزد گردآوری شده است. در این تحقیق اوقات فراغت در دو بعد سنتی و مدرن سنجیده شده است. نتایج نشان داد که میانگین کل (در طیف 1 تا 5) متغیر هویت بازاندیشانه زنانه برابر 3.51 ست. بدین ترتیب در مجموع میزان هویت زنانه در بین زنان نمونه، بیشتر از حد متوسط یعنی عدد 3 است. همچنین بین متغیرهای زمینه ای مانند وضعیت تاهل پاسخگویان، سن آنها، وضعیت تحصیلات و وضعیت شغلی زنان با چگونگی گذران اوقات فراغت رابطه وجود دارد. و همچنین بین متغیر هویت بازاندیشانه زنانه و گذران اوقات فراغت در بین زنان شهر یزد رابطه وجود دارد.
۸۱۵.

نقد و بررسی تفسیری دیدگاه «محمد شحرور» درباره «تعدد زوجات» در قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۹ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 255 - 272

کلیدواژه‌ها: تعدد زوجات محمد شحرور تفسیر قرآن زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۳۹
احکام قرآن کریم درباره زنان، همچون تعدد زوجات، از مباحث مناقشه برانگیزی است که همواره محل بحث و تبادل آرای پژوهشگران مسلمان بوده است. دراین میان، محمد شحرور، قرآن پژوه سوری، دیدگاه انتقادی و خلاف مشهوری درباره تعدد زوجات دارد. پژوهش پیش رو به منظور بررسی و تبیین دیدگاه محمد شحرور درباره آیه 3 سوره نساء و نقد آن، بر پایه آثار مفسران و با روش توصیفی تحلیلی نگاشته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد شحرور بر اساس سیاق آیه سوم سوره نساء، جواز ازدواج های متعدد مردان را صرفاً به ازدواج با مادران ایتام اختصاص داده است. چنین دیدگاهی علاوه بر منافات داشتن با اسباب نزول متعدد آیه مورد بحث، با سیاق آن نیز ناسازگار است. همچنین وی مراد از عدالت در آیه را عدالتی اقتصادی و متعلق آن را نه زوجات، بلکه فرزندان یتیم و غیر یتیم زوجه دانسته است. گرچه اقتصادی بودن چنین عدالتی مورد تأیید برخی احادیث تفسیری است، اما اینکه متعلق چنین عدالتی، فرزندان باشند، به دلیل اسباب نزول و به قرینه آیه 123 سوره نساء، قابل پذیرش نیست.
۸۱۶.

تأثیر رسانه ها بر کلیشه های جنسیتی در ورزش زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 57 - 72

کلیدواژه‌ها: رسانه ها زنان کلیشه های جنسیتی ورزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۱۹۴
در دنیای امروز، رسانه ها مهم ترین ابزار انتقال پیام هستند که به طرق گوناگون در دسترس عموم مردم قرار دارند و سهم چشمگیری در میزان آگاهی مردم نسبت به موضوعات مختلف دارند؛ بنابراین، در پژوهش حاضر به مطالعه تأثیر رسانه ها بر کلیشه های جنسیتی در ورزش زنان پرداخته شده است. روش به کار گرفته برای تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل مضمون یا تماتیک است. جامعه پژوهش شامل زنان ایرانی ورزشکار در سطح حرفه ای و همچنین شامل پژوهشگرانی است که در حوزه مطالعاتی ورزش زنان فعالیت می کنند. در تحلیل یافته های حاصل از مصاحبه ها، دو تم اصلی؛ کژکارکردها و کارکردهای رسانه ها در حوزه تأثیرگذاری رسانه ها بر کلیشه های جنسیتی استخراج شد که بیانگر تأثیر دوگانه و متضاد آنهاست؛ بدین معنی که؛ از یک سو، پیامد بازتاب موفقیت ها و فعالیت های زنان ورزشکار حرفه ای در رسانه ها سبب تضعیف اندیشه های حاکم مردسالارانه در ورزش می شوند، ولی، ازسوی دیگر، رسانه ها به واسطه سوگیری در تأکید و بزرگنمایی بعد زنانگی ورزشکاران زن با القای نگاه جنسیتی و باور غیرجدی بودن ورزش زنان در اذهان عموم به تقویت کلیشه های جنسیتی در جامعه می پردازند.
۸۱۷.

بررسی و تبیین راهبرد های تربیت جنسی دختران نوجوان در خانواده و جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 69 - 87

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی دختران خانواده دختران نوجوان عوامل برون خانواده عوامل درون خانواده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۴۶۴
ساحت تربیت زیستی و بدنی ازجمله ساحت های شش گانه تربیتی سند تحول بنیادین است که ذیل مقوله های آن توجه به تربیت جنسی مطرح شده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی، بررسی و تبیین راهبرد های تربیت جنسی دختران نوجوان به روش کیفی از نوع داده بنیاد انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل صاحب نظران حوزه های تربیت اسلامی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 28 نفر از ایشان با ملاک رسدین به اشباع نظری در داده های مصاحبه، مورد مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته قرار گرفتند و داده ها با استفاده از سیستم کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. یافته ها نشان داد که در برنامه تربیت جنسی باید به دو راهبرد درون خانواده و برون خانواده توجه شود. راهبرد درون خانواده شامل برنامه پرورش محور، مدیریت رفتار ها و فعالیت های دختران در خانواده و توانمندسازی علمی والدین درباره تربیت جنسی است. راهبرد برون خانواده شامل فرهنگ سازی براساس آموزه های دینی، حمایت جامعه، چالش های محدودکننده، مؤثر و عوامل اثربخش بر تربیت جنسی است. براین اساس، تربیت جنسی یک فرایند است و در هنگام تدوین راهبرد های آن باید هم به محیط درونی و هم به محیط بیرونی خانواده توجه شود.
۸۱۸.

سیر تحول مفهوم مادرسالاری نزد مغولان و ایلخانان با تحلیل آیکونوگرافیک نگاره پرسیدن فریدون نسب خود را از مادرش در شاهنامه بزرگ مغولی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 441 - 461

کلیدواژه‌ها: مادرسالاری زنان مغول و ایلخانی آیکونوگرافی شاهنامه مغولی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۷۱
بازتاب جریانات و حوادث دوره های مختلف تاریخی در هنرهای آن دوره و ارتباط متقابل گونه ها و سبک های هنری با رویدادهای جامعه معاصر خلق اثر بین اکثر پژوهش گران تاریخ و جامعه شناسی هنر امری پذیرفته شده است. مسئله پژوهش حاضر بررسی و تحلیل چگونگی سیر تحول مفهوم مادرسالاری نزد مغولان اولیه تا انقراض ایلخانان با مطالعه موردی نگاره پرسیدن فریدون نسب خود را از مادرش در شاهنامه بزرگ مغولی است. در تحلیل داده ها از مبانی آیکونوگرافی ازجمله تطبیق نگاره با منابع تاریخی، روابط بینامتنی و استحاله بهره گرفته شده است. رویکرد پژوهش توصیفی تحلیلی است و اطلاعات به روش کتابخانه ای و با استفاده از منابع مکتوب و دیجیتال گردآوری شده است. نتایج نشان می دهند مفهوم مادرسالاری از دوره مغولان اولیه تا ایلخانی به سه دوره قابل تقسیم است. در دوران قبل از تشکیل امپراتوری به سبب عرف گرایی موجود، مادرسالاری به بهترین نحو بر قبایل حاکم است. در دوران فتوحات، ازدواج های درباریان و شخص خان همسو با منافع سیاسی و اقتصادی است. در این دوره، نفوذ همسر اول خان بیشتر از سایر زنان است؛ ولی این نفوذ شخصی و غیرمستقیم است تا اینکه امری نهادی باشد. پس از اصلاحات غازان و به ویژه در اواخر عمر ایلخانان، با وجود غلبه دیوان سالاری ایرانی اسلامی، نمودهایی از بازگشت به عرف گرایی در هنرهای این دوره به صورت اعم و اهمیت مجدد مادرسالاری در نگاره مطالعه شده (بازتاب نقش مادر ابوسعید در سرنگون کردن امیرچوپان در نگاره) به صورت اخص دیده می شود.
۸۱۹.

رابطه بین تصویر بدنی با عملکرد جنسی و سازگاری زناشویی با نقش واسطه ای سلامت روان

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره ۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 79-90

کلیدواژه‌ها: تصویر بدنی عملکرد جنسی سازگاری زناشویی سلامت روان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۱۸۵
این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین تصویر بدنی با عملکرد جنسی و سازگاری زناشویی با نقش واسطه ای سلامت روان در زنان متأهل انجام گرفت. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ جمع آوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان متأهل شهر تهران در سال 1401 تشکیل دادند. از بین جامعه آماری 406 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های تصویر بدنی برون و همکاران (MBSRQ)، عملکرد جنسی زنان روزن و همکاران (FSFI)، سلامت روان گلدنبرگ (ghq-28) و پرسش نامه سازگاری زناشویی گراهام بی اسپانیر (DAS) استفاده شد. بعد از جمع آوری و استخراج داده ها، برای آزمون فرضیه های پژوهش حاضر از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد، در این پژوهش از نسخه ی 25 نرم افزار AMOS و از نسخه 24 نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد که تصویر بدنی به صورت مثبت و معنادار بر عملکرد جنسی (05/0>P،31/0=β) و همچنین بر سازگاری زناشویی (01/0>P،117/0=β) اثر مستقیم دارد. سلامت روان به صورت منفی و معنادار بر عملکرد جنسی (01/0>P،370/0-=β) و همچنین بر سازگاری زناشویی (01/0>P،548/0-=β) اثر مستقیم دارد. سلامت روان به صورت مثبت و معنادار اثر غیرمستقیم تصویر بدنی بر عملکرد جنسی (01/0>P،111/0=β) و همچنین اثر غیرمستقیم تصویر بدنی بر سازگاری زناشویی (01/0>P،164/0=β) را میانجیگری می کند. به طورکلی نتایج نشان داد تصویر بدنی هم به صورت مستقیم و هم با میانجیگری سلامت روان بر عملکرد جنسی و سازگاری زناشویی اثر دارد-با داده های گردآوری شده برازش دارد.
۸۲۰.

بررسی ترس از قربانی شدن زنان از منظر جامعه شناسی سبک زندگی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۳ 103 - 114

کلیدواژه‌ها: ترس از قربانی شدن سبک زندگی جامعه شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۳۱۲
هدف از پژوهش حاضر، بررسی ترس از قربانی شدن زنان از منظر جامعه شناسی سبک زندگی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون مرتبط با جامعه شناسی سبک زندگی است. نمونه موردپژوهش ترس از قربانی شدن زنان بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از متون و منابع مرتبط با موضوع از روش کتابخانه ای استفاده شد. نتایج نشان داد که سبک زندگی، نقش مهمی در میزان ترس زنان از قربانی شدن و جرم دارد. تفاوت های جمعیت شناختی زنان هم نسبت به محیطی که در آن زندگی می کنند در میزان احتمال قربانی شدن، مرتبط با سبک زندگی آن ها می باشد. ترس از قربانی شدن زنان، با توجه به ارتباط آن با جرائم، در چهار بعد مالی، جانی، روانی و اخلاقی به دست آمد. شاخص های سبک زندگی انتخابی هم شامل چهار بعد شاخص سنتی بودن، مدرن بودن، ورزشی بودن و شاخص پرخطر بودن بود. هم چنین یافته ها نشان داد، هرچه سبک زندگی زنان سنتی تر باشد، میزان ترس از قربانی شدن کمتر و هر چه مدرن تر باشد، میزان ترس از قربانی شدن نیز بیشتر خواهد بود. افرادی که سبک زندگی ورزشی را اتخاذ می کنند، میزان ترس از قربانی شدن کمتری را از خود بروز می دهند و افرادی که سبک زندگی رفتار پرخطر را انتخاب می کنند در صورت مواجهه با ناامنی اجتماعی، ترس بیشتری را تجربه می کنند. بر این اساس بهبود سبک زندگی زنان از بعد رفاه اجتماعی، ترویج سبک زندگی بومی (اسلامی، سازگار با هنجار اجتماعی) و مقابله با رواج سبک زندگی خطرآفرین (نابهنجار و ناسازگار بافرهنگ جامعه) برای کاهش ترس از قربانی شدن ضروری می باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان