فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۷۸۱ تا ۴٬۸۰۰ مورد از کل ۳۲٬۰۴۱ مورد.
حوزههای تخصصی:
The war in Ukraine and the prospect of continuing and even intensifying tensions in Russia's relations with the West have strongly affected its foreign policy priorities. The "Look East" Strategy, which has historical roots in Russian foreign policy and has been more seriously pursued by the Kremlin since the second half of the 1990s and especially in the last decade, has become the dominant approach in Moscow's foreign policy. In fact, after the war in Ukraine, Russia has no choice but to go east. In this situation, the question is how the war in Ukraine will affect Russian policy toward the Middle East and Iran. What changes will happen in Russia's foreign policy regarding this region? It seems that parallel to the dominance of the "Look East" approach in Russia's foreign policy, the Middle East will also find a more strategic position in the country's foreign policy priorities. After the war in Ukraine, Russia will need to maintain and strengthen relations with the Middle East countries especially Iran much more than before in order to reduce the consequences of the political and economic pressures of the West. The methodology of this research is descriptive-analytical and the method of data collection is the library. In this regard, books, articles, documents, and Internet resources have been used to collect data.
نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹۴
107 - 126
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران است. با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، اخلاق سیاسی از منظر امام خمینی و کارآمدی آن در حل وفصل و مهار بحران ها، ساخت نهادها، سازندگی کشور و مدیریت دفاع مقدس مورد بررسی قرار گرفته ا ست. یافته ها نشان می دهد که امام خمینی حضور نظام مند، سازماندهی شده، مخلصانه و عاشقانه مردم را عامل اصلی و کلیدی کارآمدی و گذر از بحران ها می دانست. کارآمدی مدنظر ایشان سه لایه بینشی، گرایشی و کنشی دارد؛ دولت و مردم با استفاده از امکانات موجود و انجام مسئولانه و متعهدانه کارها، زمینه ساز موفقیت و کارآمدی خواهند شد.
دیپلماسی فرهنگی و جایگاه بین المللی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۹۳)
149 - 179
حوزههای تخصصی:
با توجه به مزیت های فرهنگی- تمدنی ایران، استفاده از دیپلماسی فرهنگی می تواند نقش مهمی در بهبود قدرت نرم و تأمین منافع ملی این کشور داشته باشد. در عمل، تاکنون نتایج حاصل از دیپلماسی فرهنگی در مقایسه با پتانسیل های عظیم کشور رضایت بخش نبوده است. با وجود بعضی دستاوردهای مهم، این دیپلماسی نتوانسته در تقویت وضع «پذیرش بین المللی» ایران نقش قدرتمندی بازی کند. بر این مبنا، سؤال مقاله این است که چرا دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نتوانسته در بهبود جایگاه بین المللی ایران تأثیر چشمگیری داشته باشد. در پاسخ به این پرسش، مقاله به مشکلات و چالش های دیپلماسی فرهنگی ایران می پردازد. فقدان استراتژی منسجم، غفلت از بخش خصوصی، ضعف کارگزاران دولتی، غلبه نگاه ایدئولوژیک و تعدد نهادهای سیاستگذاری مهمترین عوامل دخیل در تضعیف دیپلماسی فرهنگی کشور هستند. این مقاله پس از بررسی و تحلیل مسائل، به پیشنهادهایی برای کارآمدسازی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران خواهد رسید.
تحلیل لایه های سبک شناسی خطبه جهاد در بازیابی بن مایه های ادبیات مقاومت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
خطبه جهاد یکی از برجسته ترین خطبه های نهج البلاغه است که بیانگر مبارزه و جهاد، اهمیت و آثار آن، و نیز پیامدهایی ترک جهاد برای امت ها است. مقالهٔ پیشِ رو با بررسی مختصات سبکی پر بسامد خطبهٔ جهاد در لایه های آوایی، نحوی و بلاغی، با روش توصیفی تحلیلی و بررسی آماری داده ها ( روش )، می کوشد تا با تکیه بر دانش سبک شناسی به بازشناسی رگه ها و بن مایه های ادبیات مقاومت در این متن ماندگار بپردازد. ( مسئله ) نتایج پژوهش نشان می دهد که در سطح آوایی، اصوات و الفاظِ گزینش شده و موسیقی برآمده از آن ها، تداعی گر فحوای کلام و بن مایه های مقاومت و پایداری، همچون تحریض به مقاومت و جهاد، اعتراض توأم با هشدار نسبت به بی توجهی و تسامح دینی، نصیحت و ارشاد و عدم ذلت پذیری، تحسر و تأسف نسبت به رخدادها و حوادث است. در سطح نحوی نیز بسامد بالای جمله های فعلیه و کوتاه و جمله های انشائی به بیان مؤلفهٔ ادبیات مقاومت همچون نفاق و دورویی، نفی تنبلی و نکوهش سستی و تن پروری و تحریک غیرت اسلامی برای دفاع و مبارزه به دشمن دلالت دارد. در سطح بلاغی نیز معانی و مضامین مقاومت همچون میهن دوستی و تحریک غیرت ملی و دینی برای دفاع و مبارزه، دعوت به غفلت ستیزی و هوشیاری از خلال تجسم تصاویر حسی برای ما تداعی می شود. ( یافته ها )
سنجش گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان استان خوزستان بر حسب میزان سرمایه اجتماعی در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در پژوهش حاضر، تاثیر میزان سرمایه اجتماعی بر روی گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا قطب سنجی گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان طی سه دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران (1376،1384 و 1392) بر حسب میزان سرمایه اجتماعی، طراحی و تحلیل گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های رگرسیونی، تحلیل F، آزمون T و تحلیل معادلات ساختاری در قالب نرم افزار SPSS و PlS اسمارت کمک گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شهروندان استان خوزستان و نمونه آماری تعداد 5 شهرستان دارای جمعیت بیش از 100.000 نفر جمعیت بوده که اطلاعات لازم با استفاده از ابزار پرسشنامه و با روش احتمالی چند مرحله ای جمع آوری گردید. در ادامه برای بدست آوردن میزان روایی یا قابلیت اعتبار داده ها، از معیار SVR و معیار ملاک تجربی به شکل استاندارد استفاده شد. با استفاده از نتایج پژوهش مشخص گردید که، دو گانه قطب نمای گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی کاملا متاثر از میزان سرمایه اجتماعی نواحی مختلف جامعه آماری است و ارتباط معنادار بین این نوع از گرایشات سیاسی و میزان سرمایه اجتماعی بر حسب متغیرهای جمعیت شناختی نظیر:جنس، قومیت، سکونت و شاخص پایگاه اقتصادی و اجتماعی تایید گردید. همچنین نمایه قطب نمای گرایشات سیاسی نشان داد که بیشترین و کمترین تعلقات سیاسی متاثر از سرمایه اجتماعی، به ترتیب در گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان خوزستانی دیده شد.
تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر روند شکل گیری و پیروزی انقلاب مشروطه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در روند تاریخ معاصر ایران، خیزش های اجتماعی و اعتراضات مردمی فراوانی در مقابله با استعمار و استبداد به وقوع پیوسته است که ریشه های آنها را می توان در انقلاب مشروطیت به عنوان مهم ترین و غنی ترین سرمایه اجتماعی ایران معاصر جستجو کرد. در این مقاله، با بهره گیری از هنجارهای معنوی و عناصر کیفی سرمایه اجتماعی مانند: آموزه های دینی، ایمان به خدا، روحیه شهادت طلبی، ایثار و فداکاری، فرهنگ عاشورا و ... به تبیین تحولات انقلاب مشروطه ایران پرداخته است. پژوهش حاضر، توصیفی – تحلیلی و ترکیبی از روش مطالعه و جمع آوری کتابخانه ای و سایت های معتبر علمی پژوهشی است و با توجه به اینکه «نظریه هنجاری» بر کاربرد ارزش های معنوی خصوصاً حاکمیت ارزش ها تاکید دارد، بنابراین روش این تحقیق در رابطه با حوزه هنجاری و توجه به رویکرد بومی و دین محور است. از آنجا که در نگاه «پوتنام» نظریه پرداز برجسته غربی، شاخص های سرمایه اجتماعی بر پایه هنجارهای اعتماد و همیاری تحقق می یابد و نقش مهمی در تسهیل کنش جمعی دارد، بنابراین فراز هایی از این تحقیق، از نظریه وی الهام گرفته است. هدف این تحقیق، دستیابی به عوامل و دستاوردهای سرمایه اجتماعی است که در عصر انقلاب مشروطه ایران تاثیرگذار بوده است.
توازن قوا عاملی محرک در کنشگریِ مسکو نسبت به واشنگتن؛ مطالعه ی موردی: حوزه ی راهبردی اوراسیای مرکزی
حوزههای تخصصی:
گرایش به سوی منطقه گرایی سبب شده است تا آوردگاه راهبردی اوراسیای مرکزی به عنوان یکی از مهم ترین مناطق ژئوپلیتیکِ جهان، بنا به موقعیت امنیتی، راهبردی و اقتصادیِ ویژه ای که احراز نموده است بیش از پیش در کانون توجه روسیه، ایالات متحده و دیگر قدرت های منطقه ای و جهانی قرار گیرد. در این میان مسکو که در سودای احیای جایگاه ابرقدرتی خود است طی سالیان اخیر با تکیه بر ذهنیت تاریخی، دکترین خارجِ نزدیک، رویکرد نواوراسیاگرایی و همچنین گفتمان ژئوپلیتیکِ منفعت بنیان در عرصه سیاست خارجی کوشیده است تا راهبرد امنیتی خود را از راهبردی جهانی با رویکردی مضیق به راهبردی منطقه ای با رویکردی موسع تبدیل نموده و از این رهگذر راهبرد توازن قوا را به عنوان الگویِ رفتاری خود برای مواجهه با یک جانبه گرایی واشنگتن در پیش گیرد. نوشتار حاضر با استفاده از مؤلفه های تئوریکِ مُستتر در تئوری توازن قوا و همچنین بهره گیری از روش پژوهش کیفی و ابزار مطالعات اَسنادی، کوشیده است تا به این پرسش پاسخ دهد که در چارچوب راهبرد موازنه قوا، روسیه چه تمهیداتی را برای مقابله با اقدامات یک جانبه ایالات متحده در حوزه راهبردی اوراسیای مرکزی در پیش گرفته است؟ فرضیه ای که در مقابل پرسش مزبور قابل طرح می باشد ناظر بر آن است که مقامات کرملین از طریق تولید نظام های معنایی، شیوه تفسیر مادی و بازچینش مستمر فهرست دوستان/دشمنان کوشیده اند تا با تلقی واشنگتن به عنوان کنشگری چالش گر، مهار این بازیگر فرامجموعه ای را با هدف تحدیدِ نفوذ، قبض ژئوپلیتیک و کاهش وزن راهبردی در قالب راهبردهای نظامی، اقتصادی و همچنین سیاسی و امنیتی (بحران اوکراین) در پیش گیرند.
Security Strategies in the Syrah of the Shiite Infallible Imams(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
This paper seeks to study the security strategies in the Syrah (The life conduct) of the Shiite Infallible Imams. Since one of the most important Shiite sources in understanding the life of the Infallibles Imams are the four books of hadith regarded as reliable by the Shi'as (Al-Kutub al-Arbaʿa), so this study have been analyzed these books in terms of case study. The research question is as follows: What security strategies did the Infallibles Imams use during their Imamate and what are the features of these security strategies? The research method used in this study is content analysis. The results of this research show: According to their historical circumstances, the Infallibles Imams have used these four security strategies: Alavi, Expediency, Order Good and Forbid Evil and Taqiyya.
شانتال موف و منطق امر سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۵۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
485 - 461
حوزههای تخصصی:
بحث از امر سیاسی مبحثی جدید در حوزه فلسفه سیاسی است که در نیمه دوم سده بیستم متأثر از اندیشمندانی مثل اشمیت و آرنت رونق پیدا کرد؛ و در ادامه با نظریه پردازی فوکو، دریدا، بدیو، ژیژک و رانسیر گسترش یافت. یکی از اندیشمندان سیاسی معاصر که بیش از دیگران دغدغه بحث از امر سیاسی در ذیل چرخش پسامدرن را دارد، شانتال موف است. وی همواره درصدد است تا ضمن نقد پیامدهای فکری سنت های غالب در بحث از امر سیاسی که حول دو مفهوم دوستی و ضدیت در نوسان هستند، قرائتی پسامدرن و پسامارکسیستی از امر سیاسی ارائه دهد. دو پرسش پژوهشی در این مقاله مطرح شده اند: 1. چگونه موف پذیرش «دیگری» و تعارض را همزمان در صورت بندی خود از امر سیاسی تجمیع می کند؟ 2. رویکرد موف در خصوص امر سیاسی چه نسبتی با چرخش پسامدرن دارد؟ برای یافتن پاسخ های مناسب برای این پرسش ها، نوشته های موف و اندیشمندان منتقد یا موافق برداشت وی از امر سیاسی در چارچوب پسامدرنیسم بررسی می شود. در فرضیه استدلال می شود که موف به واسطه اخذ مفاهیم فلسفی ژاک دریدا همچون مکملیت و تمایز قادر به ارائه منطقی از امر سیاسی می شود که این پدیده را در حد فاصل پذیرش دیگری و آنتاگونیسم قرار می دهد. با تحلیل آثار موف و در نظر گرفتن برداشت های انتقادی سایر اندیشمندان از نظریه موف درباره امر سیاسی، نتیجه گرفته می شود که موف با قرار دادن مفهوم رقیب و رقابت در بطن قرائت خود از امر سیاسی، قسمی سیاست پیکارجویانه را تبیین می کند که منطبق با چرخش پسامدرن است، زیرا قرائت موف از امر سیاسی مبتنی بر مؤلفه هایی مانند ضد ذات باوری و ضد مبنا انگاری است که از جمله مهم ترین مقولات چرخش پسامدرن به شمار می آیند.
سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران: مبانی اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست خارجی سال ۳۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۹)
49 - 64
حوزههای تخصصی:
سیاست همسایگی به مفهوم غالب در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. سیاست همسایگی یک کنش نرم افزاری ویژه مبتنی بر تفکر و طراحی با هدف شکل دادن به نوعی در هم تنیدگی و هم تکمیلی در ابعاد مختلف و فراتر رفتن از همسایگی در مفهوم فیزیکی و جغرافیایی آن و روابط دوجانبه با همسایگان است. در این معنا، مهم ترین، عمل گرایانه ترین و موثرترین بخش سیاست همسایگی که مستعد ایجاد حساسیت با همسایگان هم نیست، در هم تنیدگی، همگرایی و هم تکمیلی اقتصادی با همسایگان است. در هم تنیدگی اقتصادی در سیاست همسایگی، زمینه را برای همکاری در سایر حوزه ها فراهم می کند.
رقابت هژمونیک آمریکا و چین و تاثیر آن بر جریان انرژی و نفت در جهان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات بین المللی سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۹)
103 - 120
حوزههای تخصصی:
ایالات متحده بعنوان کشوری که که دارنده معیارهای یک هژمون است، تلاش می کند تا آن را حفظ نماید و چین بعنوان یک قدرت نوظهور در صحنه بین الملل تلاش دارد که خود را به عنوان یک رقیب هژمونیک آمریکا به جامعه جهانی بشناساند. نقطه مشترک در تقابل هژمونیک میان آمریکا و چین در زمینه انرژی گرایش هر دو کشور به منطقه خاورمیانه است. هرچند برای ایالات متحده این مسئله جدیدی نیست، اما گرایش روز افزون چین برای مقابله با تهدید امنیت انرژی خود اهمیت زیادی دارد، زیرا چین از این طریق در پی آن است که نفوذ خود در سایر حوزه را نیز اعمال نماید. پژوهش حاضر با تاکید بر دیدگاه های مختلف در حوزه هژمونیک بویژه تئوری گرامشی تلاش کرده به سوال اصلی خود در مورد تاثیر رقابت هژمونیک آمریکا و چین بر جریان انرژی و نفت در جهان پاسخ دهد. لذا هدف پژوهش حاضر، بررسی رقابت هژمونیک آمریکا و چین و تاثیر آن بر جریان انرژی و نفت در جهان است. روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد. پژوهش به این نتیجه رسیده که میان آمریکا و چین رقابت هژمونیک برقرار است تا تقابل هژمونیک. زیرا چین در مراحل اولیه رقابت هژمونیک با آمریکا قرار دارد و معلوم نیست این رقابت به موفقیت چین بیانجامد و بتواند خود را بعنوان یک هژمون معرفی نماید. چین معیارهای لازم جهت معرفی خود بعنوان هژمونیک در تمام زمینه ها را ندارد و همانگونه که گرامشی بیان می کند مقبولیت لازم را نیز ندارد.
تأثیر باورهای مذهبی بر شکل گیری ارزش های مردمسالاری دینی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات قدرت نرم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۴
107 - 135
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر باورهای مذهبی بر شکل گیری ارزش های مردمسالاری دینی است که به طور مصداقی در میان دانشجویان دانشگاه آزاد شیراز انجام شده است. در پژوهش مورد مطالعه جامعه مورد نظر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه شیراز می باشد که تعداد حجم جامعه مورد مطالعه 2500 نفر می-باشد. براساس فرمول کوکران تعداد 332 نفر بعنوان حجم نمونه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. تجزیه و تحلیل داده های تحقیق با استفاده از نرم اف زار آماریِSPSS ، در دو سطح تجزیه و تحلیل می شوند. در سطح اول با استفاده از روش های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و در سطح دوم با استفاده از روش های آم ار استنباطی (آزمون t تک نمونه ای)، داده های بدست آمده از سؤال های پرسشنامه تجزیه و تحلیل شده و به سؤال های پژوهش پاسخ داده می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که باورهای مذهبی تزاحمی با ارزش های مردمسالاری ندارند. ضمن اینکه تلقی سنتی از دین و مذهب و تحمیل آن به افراد جامعه چندان قابل قبول نیست. بلکه آنچه مهم است نوع خاصی مذهب است که هم بتواند ارزش های مذهبی را در جامعه ترویج بدهد و هم اینکه بتواند رأی و نظر مردم را بر مبنای شکل مردمسالارانه، وجود نهادهای مردمسالار و همچنین توجه به رأی و نظر مردم بنا سازد.
مواضع کشورهای منطقه ای و بین المللی در خصوص همه پرسی 2017 کردها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در جنگ"چالدران" (1514 م)، قسمت بزرگی از کردستان ایران جدا و به دولت عثمانی اضافه شد. سقوط و تجزیه امپراطوری عثمانی در جنگ جهانی اول، موجب تقسیم سرزمین های عثمانی از جمله مناطق کردنشین شد. پس از آن انگیزه های آزادی خواهانه و ناسیونالیستی به تقلید از اروپائیان و دخالت قدرت های بزرگ از جمله انگلیس، کردها را بر آن داشت تا برای متمایز ساختن خود از دیگران تشکیل یک دولت مستقل کردی را مطرح نمایند. کردها بزرگ ترین گروه، بدون کشوری مستقل می باشند که ادعا می نمایند، جمعیتی معادل 50 میلیون نفر را شامل می شوند. اکثریت این جمعیت در چهار کشور ایران، ترکیه، سوریه و عراق ساکن هستند که استقلال و تجزیه در یک پارچه، می تواند کردهای سایر کشورها را به پیروی از آن تشویق نماید. سوالی که با آن مواجه می باشیم این است که چرا کردهای عراق، علی رغم فراهم بودن شرایط استقلال و تلاش آن ها تاکنون موفق به کسب استقلال نشده اند؟ و چرا در همه پرسی سال 1396 که بیشترین شانس را برای استقلال داشتند ناکام ماندند؟ روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و استفاده از ابزار کتابختنه ای و اسناد اینترنتی می باشد.
مؤلفه های غرب زدگی و بازگشت به هویت خویشتن در اندیشه جلال آل احمد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
غرب زدگی، امروزه از جمله مباحثی است که مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است و دلیل آن ایجاد بحران در حیطه هویت است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه های غرب زدگی و بازگشت به هویت خویشتن در اندیشه جلال آل احمد، صورت گرفته است. این پژوهش به روش کتابخانه ای و توصیفی صورت گرفته که دران ضمن بهره برداری از نوشته های جلال آل احمد، سعی شد مقالات مربوطه نیز مورد استفاده قرار گیرند. سوالی که در این پژوهش ذهن پژوهشگر را به خود معطوف کرد این بود که جلال آل احمد در مورد غرب زدگی چه دیدگاهی داشت و برای رهایی ار آن چه راکاری ارائه داد. نتایج نشان داد که وی با روی آوردن به داستان نویسی، مقاله نویسی، سفرنامه نگاری و طرح موضوعات متنوع اجتماعی در قالبهای ترجمه و تالیف،ندای بازگشت به هویت خویشتن را سر داد و معضل غرب زدگی را با هدف رهایی از هژمونی استعمار غرب به نقد گذاشت.در این پژوهش اندیشه ها و دیدگاه های وی پیرامون غرب زدگی با تاکید بر نظریه پسا استعمارگرایی از مسیر تکیه برمنابع کتابخانه ای مورد بررسی و تبیین قرار می گیرد.
تحول پارادایمی در معانی و دلالت های مفهوم امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تحول پارادایمی با تحول نظری مرزبندی مهمی دارد. این نوع تحول نه ناظر بر تحول در اجزاء نظری، بلکه ناظر بر تحول در فضای نظری است که برآیند آن، تغییر رادیکال در پیش فرض ها و برداشت های زمینه ای است؛ امری که سرانجام نه تنها به تحول در معانی، بلکه به تحول در دلالت های مفهومی می انجامد. مفهوم امنیت مانند سایر مفاهیم بسیط می تواند در گذر از فرآیند «تفهم» به تکوین «فهم» های متفاوتی بینجامد؛ زیرا تاریخ مند است و ذیل پارادایم های مختلف، دلالت های گوناگونی به خود می گیرد. از این نظر، تولد مفهوم امنیت به معنای کلاسیک آن را می توان مقارن با پیدایش پارادایم سیاسی تلقی کرد؛ پارادایمی که در قالب آن، امنیت هم ردیف حفظ نظم سیاسی و تمامیت ملت-دولت بود. پس از آن، گذار از پارادایم سیاسی به پارادایم اقتصادی امنیت روی داد؛ که بیش از هر چیز در شکل «تأمین اجتماعی» نمودار و در چارچوب آن، تلاش برای کاهش فاصله طبقاتی و افزایش عدالت اجتماعی به مبحث کانونی مطالعات امنیت بدل شد. از اواخر قرن بیستم به این سو، شاهد پیدایی پارادایم فرهنگی امنیت هستیم. این مقاله بر آن است که گذار به پارادایم فرهنگی امنیت، نتیجه مستقیم ورود به مرحله مدرنیته متأخر است که امکان طرح نظریات نوینی درباره امنیت فراهم آمد؛ که مهم ترین آن، نظریه امنیت جامعوی است؛ که اطمینان خاطر افراد و گروه های اجتماعی نسبت به حفظ هویت و ارزش هایشان را در کانون توجه مطالعات امنیت قرار می دهد.
سیاست زدگی و حکمرانی امنیت ملی؛ روندها، الگوها و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سیاست زدگی یا سیاسی کردن در معنای عام به دخالت دادن و ترجیح انگیزه های سیاسی و گروهی در داوری ها و تصمیم گیری ها اطلاق می شود. در حوزه حکمرانی، سیاست زدگی عبارت است از رعایت نکردن اصل بی طرفی در سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها و دخالت دادن دیدگاه ها، گرایش ها و سوگیری های سیاسی در امور حرفه ای؛ که ممکن است در سطوح و الگوهای مختلف بروز یابد. هرچند سیاست زدگی در همه حوزه های کشورداری از مهم ترین آسیب ها و عوامل ناکارآمدی به شمار می رود، اما در حوزه حکمرانی امنیت ملی پیامدهای مخرب تری دارد. در چنین حالتی، کارگزاران، کنش گران سیاسی و تحلیل گران راهبردی و اطلاعاتی ترجیحات سیاسی شان را در مراحل مختلف انتخاب موضوع، جمع آوری داده ها، پردازش و تحلیل اطلاعات و تولید گزارش ها دخالت داده و از عینیت گرایی به نفع مصالح سیاسی صرف نظر می کنند. این پژوهش با مطالعه روندها و رخدادهای برجسته حوزه حکمرانی امنیت ملی در ایران، ابعاد و اثرگذاری این موضوع را بررسی کرده و یافته های آن نشان می دهد که سیاست زدگی در قالب هایی نظیر قطبی شدگی، نفوذ، موازی کاری و افشاگری یا نشت اطلاعات، هزینه های سیاسی و امنیتی قابل توجهی در پی دارد. بر این اساس، پیشنهادهایی برای کنترل سیاست زدگی یا مدیریت پیامدهای آسیب زای آن ارائه شده است.
اندیشه «هانا آرنت» و امکان تحول در روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
جریان اصلی در روابط بین الملل و به طور خاص واقع گرایی، خشونت را از اجزای اصلی و جدایی ناپذیر روابط بین الملل می داند. گونه های مختلف واقع گرایی، سرشت انسان و نظام بین الملل را ذاتاً خشونت آمیز تلقی می کنند. نظریه قدرت سیاسی «هانا آرنت» به عنوان یک کنش جمعی و غیرخشونت آمیز، این فرض بنیادین را به چالش می کشد و چشم اندازی نوین به آنچه جوهر سیاست است ارائه می کند. در تفکر آرنت، مفهوم «وضعیت انسان» متضمن نفی هرگونه ذات پنداری یا جوهرگرایی درباره انسان است و فضای نظری جدیدی برای فهمی نوین از روابط بین الملل می گشاید که در آن، انسان ها به کارگزاران اصلی سیاسی تبدیل می شوند. برخلاف جریان اصلی روابط بین الملل و واقع گرایی به طور خاص از نظر آرنت، افراد و نه دولت ها می توانند بازیکنان اصلی در روابط بین الملل باشند (هرچند او وضعیت موجود بین المللی را چنین نمی بیند و نگاهی واقع گرایانه به آن دارد). در این مقاله، ما با به هم پیوستن ابعاد مختلف اندیشه سیاسی آرنت می کوشیم تا نشان دهیم که چه حوزه هایی از نظریه سیاسی آرنت با روابط بین الملل ارتباط پیدا می کند و بینش او (به ویژه زمانی که در پیوند با بینش هایی از سایر متفکران قرار گیرد)، چه زمینه ای برای طرح تغییرات ممکن در عرصه سیاست جهانی می تواند ارائه کند.
جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در نگرش اندیشمندان دفاعی و امنیتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این مقاله سعی دارد ضمن بررسی علل وقوع جنگ ها به خصوص جنگ ایران و عراق، به بررسی دیدگاه های تحلیل گران دفاعی و امنیتی پیرامون دفاع مقدس، بپردازد. از این رو با توجه به ماهیت عنوان و همچنین در مسیر پاسخگویی به پرسش مقاله، در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. این مقاله از نظر نوع تحقیق در دسته پژوهش های نظری – کاربردی قرار دارد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات و داده ها نیز به شیوه کتابخانه ای – اسنادی، رجوع به سخنرانی ها و فرمایشات امام (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و منابع اینترنتی می باشد. با تجزیه و تحلیل داده ها می توان به سؤال اصلی مقاله که همان «نگرش و دیدگاه اندیشمندان دفاعی و امنیتی پیرامون جنگ تحمیلی عراق علیه ایران چیست؟» است، پاسخ داد. در پاسخ به این سؤال باید گفت که: عامل اصلی برپایی جنگ بین ایران و عراق جدال دو ابرقدرت بزرگ به نام غرب و شرق بودن. این قدرت ها انقلاب نوپای جمهوری اسلامی ایران را به عنوان تهدیدی بزرگ برای اهداف خود قلمداد می کردند. لذا به واسطه عراق وارد جنگ با ایران شدند. نتایج تحقیق که با جمع بندی دیدگاه های مختلف به خصوص دیدگاه های امامین انقلاب اسلامی درباره دفاع مقدس احصاء شده است بیانگر آن است که نقطه اشتراک تمامی نظریه های پیرامون جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تأکید بر تغییر وضعیت پیامدها به عنوان بستر اصلی وقوع جنگ و تحریک اختلافات مرزی در پی خلأ قدرت و تلاش عراق برای جبران آن و از همه مهم تر نقش دو ابرقدرت غرب و شرق بوده است.
تأمین امنیت عمومی پایدار با نقش پذیری از سرمایه ی اجتماعی مردم محور
منبع:
دانش تفسیر سیاسی سال سوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۹
74-110
حوزههای تخصصی:
امروزه تأمین و تحقق امنیت عمومی پایدار نیازمند رعایت پیچیدگی ها و در نظر گرفتن محاسبات اطلاعاتی، مناسبات و عمق روابط در عرصه ی اجتماعی است. شبکه های به هم تنیده در حوزه ی اجتماعی مولد ظرفیت ها و قابلیت های زیادی است که ضرورتاً می بایست از سوی متولیان و دست اندرکاران سیستم امنیتی کشور مدنظر و مورد تأکید قرارگرفته و به طرق مقتضی در جهت اهداف مطلوب، کنترل و مدیریت شوند. حال با این فرض که امنیت عمومی، برآمده از جامعه ای با سرمایه ی اجتماعی مثبت و مطلوب است، رویکرد امنیت ناظر بر سرمایه ی اجتماعی(شامل اعتماد متقابل، آگاهی عمومی و مشارکت مردمی و...) برای «ایجاد و حفظ نظم عمومی»، «کاهش وقوع جرم» و «حاکمیت قوانین و مقررات» در نظام اسلامی است. در این راستا «سرمایه ی اجتماعی» به عنوان یکی از مفاهیم مهم و کلیدی، به دلیل بهره مندی از رویکرد نرم افزارانه از محورهای اصلی مطالعات و راهبردهای تأمین امنیت نرم در عرصه های کلان، بخشی و خرد است. از همین رو، این مقاله، در تلاش است تا نقش سرمایه ی اجتماعی در تأمین و تحقق امنیت عمومی را مورد مداقه و بررسی قرار دهد.
بهینه سازی توان سیاسی، راهبرد نیل وضعیت موجود به وضع مطلوب دولت اسلامی با تأکید بر بیانات مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
درحال حاضر بین وضعیت موجود و مطلوب تمدن اسلامی شکافی است که متفکران، رهبران و کنشگران سیاسی را برآن داشته است تا تمامی تلاش خود را برای ایجاد تمدن نوین اسلامی و دولت سازی لازمه آنکه در بیانیه گام ترسیم شده است به کار گیرند. برای دستیابی به این مهم راهبردهای متعددی ممکن است به کار گرفته شود. این پژوهش تلاشی است برای پاسخ دادن به این پرسش: چه راهبردی می تواند سریع تر، وضع موجود دولت اسلامی را به وضع مطلوب نزدیک سازد؟ و آزمون این ادعا که با اتخاذ راهبرد بهینه سازی توان سیاسی فرصت هایی در اختیار قرار می گیرد که می تواند نیل به وضعیت مطلوب را تسریع نماید.این پژوهش به روش سوات (swot) انجام شده و یافته های پژوهش نشان می دهد بهینه سازی توان سیاسی ناشی از بکارگیری مجموعه ای از توانمندی های بومی می تواند شرایط دگرگونی وضع موجود و دستیابی به بسترهای دولت سازی مطلوب اسلامی را فراهم آورد.