فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۲۶۱ تا ۲٬۲۸۰ مورد از کل ۱۲٬۷۹۱ مورد.
سنخ شناسی نظام مشروعیت در دوره تیمور(771-807 هـ)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در عصر حکومت تیمور، در جامعه اسلامی بحران مشروعیت ظهور کرده بود زیرا، مشروعیت ناشی از خلافت عباسی به علت سقوط آن دچار تزلزل شده بود و مشروعیت ناشی از مغول نیز نتوانسته بود به طور کامل جایگزین آن گردد.این مسئله در حکومت تیمور که به صورت توامان از هر دو منبع مشروعیت بهره می برد انعکاس بیشتری داشت، بنابراین مقاله درصدد پاسخ گویی به این سؤال است که تیمور با چه راهکارهایی با این بحران روبرو شد؟به نظر می رسد تیمور با شناخت دقیق از منابع مشروعیت در هر منطقه کوشید به آن منابع دست یابد.او در ابتدا به منابع مشروعیت مغولی متوسل شد و هر چه حکومت او به طرف غرب گسترش یافت، با توجه به کم اعتباری منابع مغولی به منابع مشروعیت اسلامی روی آورد.در ارزیابی نهایی، بنیان گذار این حکومت با وجود مشغله های فراوان نظامی موفق شد برخی از حداقل های مقبولیت را از نگاه نخبگان و مردم کسب نماید. روش تحقیق در این مقاله تاریخی و مبتنی بر توصیف و تحلیل رخدادهای معطوف به سوال ها و فرضیه ای مقاله است.
ابرام شاهرخ تیموری و قرایوسف قراقویونلو برای سلطه بر سلطانیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در دهه های آغازین سده نهم هجری، شاهرخ تیموری برای حفظ سلطه بر سلطانیه و قرایوسف ترکمان برای کسب سلطه بر آن شهر تلاش داشتند.سلطانیه شهری خوش آب و هوا با کشاورزی پررونق بود و جایگاه بازرگانی و سوق الجیشی ممتاز داشت.پیشینه تاریخی آن نیز بر اهمیت سیاسیش می افزود.شهریار تیموری برای حفظ سلطه بر ایران مرکزی و باختری، نیز موقعیت خویش در تجارت بین الملل، و فرمانروای ترکمان برای تثبیت قدرت و نیز در راستای اهداف توسعه طلبانه خود به ویژه در عراق عجم، هر دو سلطه بر آن شهر را بایسته می دانستند.با آنکه شاهرخ آمادگی خود را برای دادن امتیازاتی به جای سلطانیه اعلام نمود، قرایوسف تنها خواهان سلطانیه بود.ابراهم دو فرمانروای جغتای و ترکمان برای سلطه بر سلطانیه، سرانجام به نبرد میان آن دو انجامید.برای تبیین این ابرام، طبیعیت غنی، موقعیت بازرگانی و جایگاه سوق الجیشی سلطانیه، موقعیت و اهداف سیاسی قرایوسف، بازرگانی جهان در آن زمان، جایگاه ایران در تجارت جهانی، نقش سلطانیه در این میان و اوضاع عراق عجم در آن دوره بررسی می گردد.
تأثیر دفاع مقدس بر شکل گیری ادبیات معاصر ایران
حوزه‌های تخصصی:
بحران اقتصادی 1929؛ پیامدها و واکنش ها در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بحران اقتصادی 1929 همراه با رکود و ورشکستگی اقتصاد و صنایع جوامع سرمایه داری صنعتی، اقتصاد وابسته ی جوامع توسعه نیافته را که برای جوامع صنعتی مواد اولیه تولید می کردند، گرفتار بحران و مشکلات اقتصادی متعدد و مشابه هم نمود. در پی این مشکلات، جوامع توسعه نیافته واکنش های اقتصادی مشابهی از خود نشان دادند. با توجه به این مسأله، پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از کتاب ها، روزنامه ها، مجلات و اسناد و مدارک آرشیوی با طرح این پرسش که بحران اقتصادی 1929 چه پیامدهائی در ایران داشت و چه واکنش های اقتصادی برانگیخت؟ به بررسی پیامدهای بحران اقتصادی در ایران و واکنش های صورت گرفته به آن بپردازد.
دستاوردهای پژوهش مشخص می کند بحران اقتصادی 1929 در ایران همانند سایر جوامع توسعه نیافته رفتار اقتصادی به نسبت مشابهی در مناسبات بازار جهانی نظام سرمایه داری و تحمل پیامدهای بحران ایفا کرده است. دولت پهلوی در واکنش به بحران، اقداماتی نظیر تلاش برای افزایش کمی و کیفی صادرات، نظارت و مداخله در امور اقتصادی از طریق تاسیس نهادهای اقتصادی و وضع قوانین حقوقی و ایجاد صنایع در کشور و... انجام داده است که در این مقاله مورد واکاوی و تبیین قرار گرفته است.
رشد کشاورزیِ تجاری و پیامدهای آن در نیمه ی دوم قاجاریه مطالعه موردی: ولایت قاینات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تحولات اقتصاد ایران در نیمه ی دومِ حکومت قاجاریه، حوزه های مختلف کشور را دستخوش تغییر کرد. کشاورزی نیز مانند دیگر عرصه های اقتصادی و اجتماعی، از این تغییرات متأثر شد. بررسی تأثیر تحولات اقتصادیِ قاینات در نیمه ی دوم حکومت قاجاریه بر کشاورزیِ این ولایت و پیامد های آن، مسئله پژوهش حاضر است. بنا بر یافته های این پژوهش، به دنبالِ توسعه ی دادوستد های خارجی و داخلی که ولایت دورافتاده و مرزیِ قاینات را به حلقه ای مهم در تجارت روسیه، هند بریتانیا و ایران در شرق کشور در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم تبدیل کرد، کشاورزیِ این ولایت نیز به سوی تجاری شدن سوق یافت. افزایش تولید محصولات صادراتی مانند تریاک، زعفران و ابریشم و کاهش تولید اقلام ضروری مانند گندم و جو از مشخصه های این روند جدید بود.
تاریخ؛ تامل: دولتی به کام رندان؛ مروری بر اهمیت و نقش دولت صفویه در تاریخ تشیع
حوزه‌های تخصصی:
موافقت نامه ی گلستان، قرارداد متارکه ی جنگ یا عهدنامه ی قطعى (؟!)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در 29 شوال ه.ق 1228(25اکتبر1813م)در پى ده سال دفاع ایران علیه هجوم قواى روسیه به قفقاز، موافقت نامه اى میان میرزاابوالحسن خان ایلچى و ژنرال روتیشچوف به امضا رسید که از آن زمان تاکنون در آثار محققان و نویسندگان تاریخ معاصر ایران همواره، بى هیچ تردیدى به عنوان عهدنامه اى قطعى میان ایران و روسیه معرفى شده است؛ در صورتی که دست آورد این پژوهش، که با روش تحلیلی و مطابقتی از منابع درجه ی اوّل انجام گرفته، حاکی از آن است که، به رغم باور ریشه دار فوق الذّکر نزد محققان و نویسندگان، موافقت نامه ی گلستان، از منظرمقامات قاجارى آن روزگار، چه فتحعلى شاه و چه عباس میرزا، موافقت نامه اى براى متارکه ی جنگ میان ایران و روسیه بود، نه عهدنامه اى قطعى.
جریان مشروطه خواهی در اندیشه ی آیت الله غروی نائینی
حوزه‌های تخصصی:
نائینی از روحانیون فعال در جریان مشروطه بود. وی از سید جمال الدین اسد آبادی و محمد عبده بسیار تأثیر پذیرفت و بسیاری از آرای مطرح شده در کتابش مأخوذ از آرای اسد آبادی و محمد عبده می باشد. در جریان مشروطیت با روحانی دیگر به نام محمد کاظم خراسانی، نقش مهمی ایفا نمود. بیانیه های نائینی در جریان مشروطه موجب دلگرمی مشروطه خواهان در واقع نوعی مشروعیت بخشی به آنها بود. در نوشته ی حاضر سعی بر آن است که با رویکردی جامعه شناختی تاریخی به بررسی آراء و اندیشه های آیت الله غروی نائینی پرداخت. ضمن بیان بستر اجتماعی تاریخی که این روحانی بزرگ در آن پرورش یافته، انواع حکومت ها، ریشه های اندیشه های و آراء او در باب جریان مشروطیت پرداخته شده است.
بررسی نظامیگری در عصر مغولان
حوزه‌های تخصصی:
بدون شک سپاه مغولان در پیروزی هایشان نقش محوری داشته است. احیای نظم سپاه مغول از جمله اولین اقدامات چنگیز در بازسازی لشکر مغولان بود؛ با توجه به این، وی تصمیم گرفت، قبایل سرسختی را که نافرمانی می کردند، نابود کند، بعد از آن به ادغام قبایل در یکدیگر پرداخت تا بتواند لشکر خود را به صورت جدیدی سازمان دهد. برای دستیابی به این مهم تصمیم گرفت که اولاً فرماندهان لایقی برای سپاه خود انتخاب کند که معیارهایی برای گزینش آن ها معین کرده بود، ثانیاً با قبایل تحت انقیاد خود رابطه خویشاوندی برقرار کند، تا از وفاداری آن ها به خود مطمئن شود. البته قبایل نیز در گرایش به چنگیز اهداف سیاسی خود را دنبال می کردند. چنگیز همه این اقدامات را با تکیه بر یاسای خود انجام داد.
نهضت ترجمه در عصر قاجار
حوزه‌های تخصصی:
شاهزاده های ایرانی در مسینوب (سده 18 میلادی)
حوزه‌های تخصصی:
گسترش اسلام در قلمرو زنبیل های سیستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
همزمان با غلبه ی اعراب مسلمان بر ایران، بخش شرقی سیستان، در سایه ی حکومت زنبیل ها فتح نشد و اهالی آن جا تا دو سده ی بعد، در برابر حملات سپاهیان مسلمان مقاومت کردند. اما به تدریج، تعالیم اسلام در این منطقه نفوذ پیدا کرد و در نیمه ی دوم سده ی سوم هجری به صورت دین غالب آن درآمد.
این مقاله در صدد است با روش توصیفی- تحلیلی و از طریق به پرسش کشیدن داده های موجود، تا حدّ امکان به مسئله ی روند گسترش اسلام در قلمرو زنبیل ها وضوح بیش تری ببخشد.
این مطالعه نشان می دهد که، اگر چه زنبیل ها به لحاظ نظامی در مقابل سپاهیان اسلام مقاومت کردند، اما به تدریج از طرق مختلف، همچون تبلیغات دینی بازرگانان، غازیان، مراودات سیاسی، و بالاتر از همه، فعالیت خوارج در آن ناحیه، تحت تأثیر فرهنگ اسلامی قرار گرفتند و آخرین مقاومت نظامی آن ها را نیز صفاریان در هم شکستند.
نقش و عملکرد قهوه خانه های تهران در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تاریخ قهوه خانه در تهران از زمان روی کارآمدن حکومت قاجار در ایران آغازشد و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به اوج شکوه و اعتبار رسید. قهوه خانه های این دوره با کمی تغییر ادامه دهنده فعالیت های قهوه خانه های دوره های پیشین بودند؛ اگرچه برخی از فعالیت های قبلی آن ها از بین رفت و برخی از فعالیت ها اضافه گشت. این مقاله سعی دارد تا به تاریخچه مصرف چای در ایران، بررسی قهوه خانه های تهران و محل قرارگیری آن ها، معماری قهوه خانه ها، اسباب و وسایل پذیرایی و تزئینی در آن ها، برخی سرگرمی های قهوه خانه ای، تجمع اصناف و گروه های مختلف در قهوه خانه های تهران و واکنش حکومت به مسائل قهوه خانه ها بپردازد.
تبارشناسی جریان های فرهنگی در ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
شناخت جریان های فرهنگی معاصر و چگونگی پیدایش و سیر تحولات آنها از مهم ترین مباحثی است، که پژوهشگران را در حوزه های مختلف به خود مشغول ساخته است. این جریان ها در تعیین خط مشی اساسی جامعه و جهت دهی به تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن تأثیرات زیادی داشته است. مقاله حاضر در صدد است، چگونگی آشنایی جامعه ایرانی با فرهنگ و اندیشه غربی و پیدایش جریان های نوپدید و نسبت آنها با جریان های قدمایی را با استفاده از روش تحلیل تاریخی و با تکیه بر اسناد و منابع مورد بررسی قرار دهد. یافته های اساسی پژوهش حاکی از آن است که ورود اندیشه های جدید منجر به پیدایش جریان هایی شد، که مهم ترین ویژگی آنها تقابل و نفی جریان های قدمایی ایران بود. با وجود این، گرایش هایی از هم سازی و هم زیستی نیز در بین آنها مشاهده می شود.
جامعه ی روستایی در بحبوحه ی مشروطه
حوزه‌های تخصصی:
در دوران قبل از انقلاب مشروطه و در بحبوحه ی شکل گیری این انقلاب، مانند 600 سال قبل از آن، مهم ترین بخش تولید ثروت، کشاورزی بود که روستا نقش مهمی در این مقوله بازی می کرد. وضعیت جامعه ی ایران قبل از مشروطیت جواز ورود روستاها و جمعیت روستایی برای ایفای نقش در سیاست و حکومت را نمی داد و این خود دلایلی داشت که می توان به خودکفایی نسبی اقتصادی در روستاها، وضعیت جغرافیایی، وضعیت حمل و نقل و مواردی نظیر این ها اشاره کرد. در بحبوحه ی انقلاب مشروطیت عواملی مانند کشت محصولات تجاری، ایجاد تسهیلات در حمل و نقل و مهاجرت روستاییان به کشورهای همجوار و شهرهای داخلی ایران موجب شد که آن ها خواستار مطالباتی از حکومت شوند. همچنین نابودی روش زمین داری کهن و روی آوردن به محصولات خارجی و وابستگی به خارج از روستا و فروش زمین های خالصه توسط حکومت که از خصایص و ویژگی های این دوره می باشد حائز اهمیت است که در مقاله به وضعیت جامعه ی روستایی در حول و حوش و بحبوحه ی انقلاب مشروطه می پردازد.