درخت حوزه‌های تخصصی

"در میان مشکلات و معضلات متعدد این عصر، مشکل روابط نابهنجار جنسی امروزه بی تردید یکی از مسائلی است که ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. غالب جوامع در قرن حاضر به بحرانهای جنسی دچار گردیده اند که شکل حادی به خود گرفته و هر روز به وخامت اوضاع افزوده می شود و متاسفانه دورنمای حیات سالم حنسی را متاثر ساخته است. در این میان دست یازیدن به تعالیم حیات بخش اسلام می تواند به بشریت در این راه یاری دهد. با اینکه در کتب اسلامی به این موضوع و احکام مربوطه به آن پراخته شده است. لکن این که تا چه میزان این احکام را عملیاتی کرده و چطور آن ها را در قالب محتوای مناسب و در خور فهم کودکان و نوجوانان در اختیار آنها قرار دهیم کم تر تلاش شده است. هدف تحقیق حاضر تعیین محتوای مناسب برای تربیت جنسی با تاکید بر دیدگاه اسلام در دیدگاه معلمان، دانش آموزان و والدین است. در این تحقیق پس از مطالعه و جمع آوری دیدگاه اسلام در زمینه تربیت جنسی ازمتون دینی، رئوس پیشنهادی برای تربیت جنسی در قالب پرسشنامه تدوین گردید بدین منظور سه نوع پرسشنامه (پرسشنامه مخصوص دانش آموزان، والدین و معلمان) پس از اطمینان از اعتبار و روایی لازم تدوین گردید و بین افراد نمونه تحقیق که بالغ به 780نفر بود توزیع گردید. مهم ترین رئوس مطالبی که سه گروه نمونه تحقیق بر روی آن بیش ترین توافق نظر را برای تربیت جنسی در کتب درسی داشته اند. عبارتند از: شیوه های کنترل و تعدیل غریزه جنسی، تشریح نکات بهداشتی در سنین بلوغ، تاثیر دوست در سلامت یا سقوط اخلاق جنسی در نوجوان و آگاهی از خطرات و امراض جنسی. در انتها نیز توصیه های کاربردی در مورد تربیت جنسی و محتوای مناسب آن ارائه گردیده است. "

این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی راه های ایجاد و تقویت مشارکت مردم در آموزش و پرورش با روش پیمایشی اجرا گردیده است. حجم جامعه آماری این تحقیق همه مدیران مدارس به تعداد 927 نفر و کارکنان ادارات آموزش و پرورش استان 884 نفر و اولیای دانش آموزان به تعداد 153126 نفر و حجم نمونه آماری به کمک جدول تعیین حجم نمونه مورگان در هر یک از طبقات یاد شده به ترتیب عبارتند از 269 نفرمدیر، 265 نفر کارمند و 192 (2÷384 ) نفر ولی دانش آموز که با روش تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته که دارای 48 سوال پنج گزینه ای با استفاده از مقیاس پنج درجه ای لیکرت تهیه گردید. روایی پرسشنامه توسط بیست نفر از صاحب نظران بررسی شد و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از آلفای کرانباخ محاسبه و ضریب پایایی72/0 به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد که مهمترین راه های ایجاد و تقویت مشارکت مردم در آموزش و پرورش می تواند در شش قلمرو شامل: امور مربوط به آموزش و تدریس، امور مربوط به دانش آموزان، امور مربوط به کارکنان، رابطه مدرسه با جامعه، تجهیزات و امکانات مورد نیاز و امور مالی و اداری واحدهای آموزشی قرار گیرد.

اختلال ویژه یادگیری یکی از مباحث مهم در بررسی عملکرد تحصیلی به شمار می رود. دانش آموزان با اختلال یادگیری، باوجود داشتن هوش متوسط یا بالاتر نسبت به همسالان خود و بهره مندی از شرایط مناسب آموزشی، درزمینه ی خواندن ، نوشتن و ریاضی مشکلات زیادی دارند. تحقیقات نشان می دهد نقص در کارکردهای اجرایی تا حد زیادی پیش بینی کننده عملکرد ضعیف تحصیلی است. کارکردهای اجرایی به فرآیندهای شناختی ( مانند برنامه ریزی، حافظه کاری، بازداری و حل مسئله) گفته می شود که در تکالیف یادگیری و کنش های هوشی به افراد کمک می کند. دانش آموزان برای یادگیری تکالیف درسی باید به این مهارت ها تسلط داشته باشند. بیشتر کودکان آنها را خودبه خود می آموزند ولی کودکان دارای اختلال یادگیری باید این مهارت ها را آموزش ببینند. در سال های اخیر به آموزش کارکردهای اجرایی در فرآیندهای یادگیری توجه زیادی شده است، زیرا نقش مهمی در پیشرفت تحصیلی و اجتماعی دانش آموزان دارند. در مطالعه مروری حاضر، نتایج پژوهش های مختلف از طریق مطالعه کتب و مقالات مرتبط در پایگاه های اینترنتی نشریات و مجلات معتبر در حوزه روانشناسی ، در خصوص کودکان با اختلالات ویژه یادگیری و ارتباط آن باکارکردهای اجرایی مورد توجه قرارگرفته است.

هدف: بررسی منابع قدرت مورد استفاده مدیران و رابطه آن با جو سازمانی در مدارس دخترانه شهر تهران بود .روش: توصیفی از نوع همبستگی بودونمونه ای شامل 160 نفراز میان 14152نفردبیران دبیرستان های دولتی دخترانه شهر تهران به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد . داده ها با بهره گیری از دو پرسشنامه استاندارد شده قدرت ساموئل سرتو و پرسشنامه استاندارد توصیفی جو سازمانی اصلاح شده در مدارس متوسطه (OCDQ - RS ) کات کامپ و مول هرن گرد اوری وبا استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تحلیل گردید. نتایج: نشان دادکه بین قدرت پاداشی ، تخصصی و مرجعیتی مدیران و جو سازمانی مدارس رابطه مثبت و معنی دار و بین قدرت اجباری مدیران و جو سازمانی رابطه منفی و معکوس وجود دارد . ولی بین قدرت قانونی مدیران و جو سازمانی مدارس رابطه معنا داری حاصل نشد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر قصه درمانی بر راهبردهای رویارویی کودکان با مشکلات یادگیری است. روش: درچهارچوب طرح آزمایشی، 20 نفر از دانش آموزان پایه چهارم (10 دختر و 10 پسر) با مشکلات یادگیری در دو گروه آزمایش و کنترل شرکت داده شدند. طرح پژوهش از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. برای اندازه گیری راهبردهای رویارویی از سیاهه راهبردهای رویارویی کودکان (CCSC) استفاده شد. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 30 دقیقه ای طی 4 هفته تحت قصه درمانی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس چند متغیری و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که قصه درمانی موجب بهبود راهبردهای رویارویی کودکان با مشکلات یادگیری می شود. نتیجه گیری: مقایسه انواع رویه های قصه درمانی در حیطه های متفاوت روان درمانی کودکان می تواند موضوعی چالش انگیز برای پژوهشگران باشد.

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی میزان تحقق اهداف برنامه ی سوم توسعه ی منابع انسانی آموزش و پرورش یکی از کلان شهرهای ایران طی سال های 1379 تا 1383، بر اساس الگوی تعالی سازمان EFQM صورت گرفته است. در این پژوهش، از روش تحقیق کاربردی، از نوع توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شد. در مطالعه ی حاضر، از میان جامعه ی آماری که شامل تمامی مدیران، معاونان و کارکنان بخش ستادی آموزش و پرورش کلان شهر هدف بوده اند، تعداد 120 نفر برای انجام تحقیق انتخاب شدند. نتایج به دست آمده نشان داد: الف- فاصله ی بین شاخص موجود و مطلوب توسعه ی منابع انسانی چشم گیر بوده است. بدین گونه که در این کلان شهر، از 500 امتیاز توانمندسازها، 18/207، از 500 امتیاز نتایج، 44/185 و از جمع کل (1000 امتیاز)، 25/395 به دست آمد. ب- تفاوت بین عوامل توانمندساز و نتایج حاصل از آن ها تفاوت معنی دار و نتایج به دست آمده کمتر از توانمندسازها است. ج- آموزش و پرورش کلان شهر مورد مطالعه در راستای توسعه ی منابع انسانی در سال 1383 نسبت به سال 1379 از عملکرد مطلوب تری برخوردار بوده است.

این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که به منظور تعیین میزان تاثیر آموزش بر شیوه های مقابله ای مادران دارای کودک عقب مانده ذهنی آموزش پذیر مدرسه استثنایی لاله یاسوج انجام شده است. جامعه پژوهش در این مطالعه 64 نفر از مادرانی بود که کودک عقب مانده ذهنی آنها در مدرسه استثنایی لاله یاسوج مشغول تحصیل بوده اند و بر اساس معیارهای پژوهش انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شده بودند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه، قبل و بعد از آموزش استفاده گردید. سپس اطلاعات توسط آمار توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش باعث می شود تا مادران گروه مورد نسبت به گروه شاهد از شیوه های مقابله ای مشکل مدار بیشتر استفاده کنند و از شیوه های مقابله ای کمتر مفید و غیرموثر کمتر استفاده نمایند (P<0.001). لذا با توجه به نتایج اکثر تحقیقات مبنی بر اینکه شیوه های مقابله ای مشکل مدار به عنوان سازگارترین شیوه های مقابله ای بوده و با سلامت روانی ارتباط مثبتی دارد، پیشنهاد می گردد که بعد از تشخیص عقب ماندگی ذهنی کودک جهت کمک به مادران این کودکان در استفاده از شیوه های مقابله ای مشکل مدار، آموزش کلاسیک در مورد عقب ماندگی ذهنی (بر اساس نیازهای آموزشی) جهت آنها برگزار گردد.

در عصر حاضر بر روش های فعال تدریس مبتنی بر نظریات شناختی و ساخت گرایانه تأکید می شود که فرض اصلی بر این است که هرچه میزان مشارکت دانش آموزان در آموزش افزایش یابد، یادگیری بیشتری صورت می گیرد، در این راستا، معلم نقش بسیار مهم و اساسی را بر عهده دارد، زیرا علاوه بر نقش هدایتی، حمایتی؛ سازمان دادن به فعالیت های یادگیری دانش آموزان و رشد هماهنگ ابعاد وجودی آنان نیز به عهده اوست. پژوهش حاضر به منظور بررسی کاربردی روش های تدریس فعال در آموزش مطالعات اجتماعی صورت گرفته است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش ابتدا روش های فعال تدریس بررسی و سپس نمونه اجرایی هر روش تدریس آورده شده است. روش انجام تحقیق به صورت کتابخانه ای و با رویکرد تحلیلی کاربردی است. نتایج تحقیق نشان می دهد روش های تدریس ایفای نقش، کارت مشارکتی و گروه های کوچک در آموزش درس تاریخ کاربردی است. همچنین روش های تدریس اعضای تیم، جستجوی موقعیت و گردش علمی ازجمله روش های تدریس کاربردی در آموزش جغرافیا بیان شده است. یکی از بهترین روش های تدریس درس جامعه شناسی، روش استقرایی و ساخت گرایی عنوان شده است.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر کاربرد نقشه های مفهومی بر درک دانش آموزان رشته ریاضی از توابع مثلثاتی بوده است. بدین منظور در یک مطالعه موردی، درک 13 دانش آموز پایه دوم متوسطه رشته ریاضی در مورد تابع مثلثاتی ارزیابی شد. دانش آموزان به سه گروه هم سطح تقسیم شدند و در ارزیابی، از دو ابزار نقشه مفهومی و آزمون کتبی استفاده شد. برای مقایسه عملکرد دانش آموزان، گروه اول ابتدا نقشه های مفهومی را کامل کردند و سپس به سؤال های آزمون کتبی پاسخ دادند و گروه دوم ابتدا به سؤال های آزمون کتبی پاسخ دادند و پس از آن نقشه های مفهومی را کامل کردند. دانش آموزان گروه سوم نیز فقط به سؤال های آزمون کتبی پاسخ دادند. سپس برای بررسی تأثیر ارزیابی با نقشه های مفهومی بر یادگیری دانش آموزان، از همه آنها خواسته شد به یک سؤال، با عنوان آزمون مجموعی که در مورد تابع مثلثاتی بود، پاسخ دهند. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن بود که نقشه های مفهومی قادرند بدفهمی های دانش آموزان را در مورد تابع مثلثاتی نشان دهند، به گونه ای که تشخیص برخی از این بدفهمی ها تنها با استفاده از آزمون کتبی امکان پذیر نبود. همچنین، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از نقشه های مفهومی به عنوان ابزار ارزیابی، باعث ارتقای یادگیری دانش آموزان می شود. شایان ذکر است که نباید تصور شود نقشه های مفهومی شواهد همه جانبه ای را از درک و فهم دانش آموزان به ما نشان می دهند. در این تحقیق برخی از اشتباه های دانش آموزان در استفاده از رویه ها، مانند حل معادله مثلثاتی و یا رسم یک تابع مثلثاتی، در آزمون کتبی بهتر نشان داده شد.

هدف اصلی آموزش و پرورش دانش آموزان کم توان ذهنی عبارت است از رساندن آنها به یک استقلال نسبی فردی، اجتماعی و اقتصادی؛ به گونه ای که بتوانند ضمن احساس خود ارزشمندی، فرد مفیدی در جامعه باشند. تحقّق این هدف مستلزم تدوین و ارائه برنامه های درسی مناسب برای کمک به گذار دانش آموزان از مدرسه به محیط کار و زندگی مستقلانه است. یکی از اقدامات اساسی در راستای دستیابی به هدف مذکور تدوین برنامه درسی کارکردی است. برنامه درسی کارکردی نوعی برنامه درسی است که مهارت های کارکردی مورد نیاز دانش آموزان کم توان ذهنی در محیط های خانه، کار و جامعه را به آنان آموزش می دهد. به همین دلیل در این مقاله پس از ارایه مقدمه ای کوتاه در مورد برنامه درسی کارکردی، به تعریف و اهمیت برنامه درسی کارکردی پرداخته شده است. سپس تاریخچه برنامه درسی کارکردی به طور خلاصه ارایه شده است و پس از بحث در مورد مؤلفه های اصلی طراحی برنامه درسی کارکردی برای دانش آموزان با کم توانی ذهنی، چند نمونه از برنامه های درسی کارکردی معرفی شده است و در پایان چگونگی آموزش برنامه درسی کارکردی مورد بحث قرار گرفته است.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین مهارت های اجتماعی- هیجانی کودکان با سن و جنس آنها و نیز اشتغال مادران در یک گروه نمونه به حجم 712 کودک 6- 4 ساله (358 دختر، 367 پسر) مهـد کودک ها و مراکز پیش دبستانی تهران انجام شد. مادران گروه نمونه نسخه فارسی پرسشنامه غربالگری اختلالات اجتماعی/ هیجانی پیش دبستانی (میلر، مایشی و میلر، 1997؛ دادستان و دیگران، 1389) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل های آماری نشان داد که دختران در مهارت های اجتماعی، مهارت های ارتباطی، مهارت های زندگی روزمره و رفتارهای سازش نایافته- فزون کنش نسبت به پسران نمره بهتری کسب کردند. کودکان 6-5 ساله نیز در مقایسه با کودکان 5-4 ساله در رفتارهای سازش نایافته/ فزون کنشی و نیز مهارت های زندگی روزمره نمره بیشتری به دست آوردند. کودکانی که مادران شاغل داشتند، نسبت به کودکان دارای مادران خانه دار، نمره بالاتری در مهـارت های ارتباطی کسب کردند. استلـزام های مربوط به درک رفتـارهای کودکان و نیز برنامه ریزی های آموزشی و تربیتی بر پایه یافته های این مطالعه مورد بحث قرار گرفت.

هدف این تحقیق مقایسه اثر بخشی آموزش های مراکز پیش دبستانی تحت پوشش بهزیستی و آموزش و پرورش در نوآموزان دختر و پسر با کنترل هوش بود. تحقیق از نوع علّی مقایسه ای و جامعه ی آماری متشکل از نو آموزان مراکز پیش دبستانی تحت پوشش بهزیستی و آموزش و پرورش شهر تبریز بود. نمونه شامل 240 نوآموز (120 پسر و 120 دختر) از 60 مرکز بود که با روش تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش، آزمون هوش ریون برای کودکان، آزمون های مهارت های ریاضی و علوم، مصاحبه ی سازمان یافته ارزش های دینی، پرسشنامه عزت نفس کودکان، مهارت های اجتماعی وایلند، فرم ارزیابی مهارت های حرکتی، قسمت آزمون کلامی هوش وکسلر و نقاشی آدمک گودیناف بود. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با کنترل هوش، بین میانگین نمرات نوآموزان مراکز تحت پوشش بهزیستی و آموزش و پرورش از نظر مهارت های علوم تفاوت معنا داری وجود دارد و میانگین نمرات نوآموزان مراکز بهزیستی بیشتر است. از لحاظ آشنائی با ارزش های دینی، عزت نفس و مهارت های حرکتی بر حسب نوع مراکز تفاوت معنا داری وجود دارد و میانگین نمرات مراکز تحت پوشش آموزش و پرورش بالاتر است. بین عزت نفس و مهارت کلامی دو جنس تفاوت معناداری وجود دارد و میانگین نمرات دختران بالاتر است. اثر تعاملی جنسیت و نوع مرکز پیش دبستانی روی مهارت های اجتماعی نوآموزان معنا دار است.