درخت حوزه‌های تخصصی

نارساخوانی اختلالی است که در آن پیشرفت خواندن پایین تر از حد مورد انتظار، برحسب سن، آموزش و هوش می باشد. این گروه از کودکان در زمینه های عصب روان شناختی آسیب دیده اند. این پژوهش باهدف بررسی اثربخشی مداخلات عصب روان شناختی به عنوان یکی از جنبه های مؤثر بر مؤلفه های خواندن) سرعت، صحت و درک (که در این کودکان دچار نقص شده است، اجرا شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر نارساخوان پایه سوم ابتدایی بود که از میان آن ها 40 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و با روش تصادفی در گروه آزمایش (مداخلات عصب روان شناختی) و گواه قرار گرفتند. ابزارهای سنجش شامل مقیاس هوش کودکان وکسلر و آزمون خواندن و نارساخوانی نما بود. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس بررسی شد. یافته ها نشان داد مداخلات عصب روان شناختی بر مؤلفه های خواندن دانش آموزان نارساخوان مؤثر است (001/0(p< بر مبنای نتایج این پژوهش می توان به متخصصان اختلال های یادگیری و روانشناسان پیشنهاد نمود که با استفاده از این روش در جهت بهبود عملکرد خواندن دانش آموزان نارساخوان بکوشند.

تحقیق حاضر بر آن است که به بررسی مقایسه ای و تحلیلی فراوانی ازدواج های خویشاوندی بین والدین کودکان عادی و آهسته گام (عقب مانده ذهنی)، بپردازد. به این منظور تعداد 400 نفر از کودکان شامل 200 کودک عادی و 200 کودک آهسته گام به عنوان گروه نمونه، در استان لرستان به صورت تصادفی انتخاب گردید. ابزار اندازه گیری در مورد ازدواج خویشاوندی، پرسشنامه محقق ساخته است. این پرسشنامه در مدارس عادی، پس از توجیه والدین نسبت به اهداف پژوهش در اختیار آن ها قرار داده شد. در مدارس ویژه دانش آموزان آهسته گام علاوه بر پرسشنامه، از مصاحبه و نیز پرونده های دانش آموزان، استفاده شد، و سپس به منظور تحلیل نتایج از آزمون آماری غیر پارامتر یک خی دو (X2) استفاده و نتایج در جداول ارایه شد. یافته ها نشان داد که بین گستره ازدواج های خویشاوندی پدری و مادری والدین و عقب ماندگی ذهنی کودکان آن ها، رابطه معناداری وجود دارد.

توجه یک فرایند ذهنی است که فرد را قادر به انتخاب و تمرکز بر برخی از محرک ها و نادیده گرفتن سایر محرک ها می سازد. عدم توجه جزو علائم اصلی در اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی یکی از اختلالات شایع دوران رشد کودکی است. هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی بازی های رایانه ای بهبود توجه در افزایش آستانه توجه کودکان دچار اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی است. روش: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. در این مطالعه، از میان مراجعان دو مرکز روان شناسی شهر قم در گروه سنی 9-11 سال که بر اساس ملاک تشخیصی ویراست پنجم دی ام اس، مقیاس کانرز (معلم و والد) و آزمون عملکرد پیوسته، دچار اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی ارزیابی شدند، 50 کودک به شیوه تصادفی انتخاب و بعد از همتاسازی بر اساس سن و جنسیت به دو گروه کنترل و آزمایش (25 نفر) گمارده شدند. پیش آزمون و پس آزمون توسط دو نرم افزار از هر دو گروه گرفته شد. داده های گردآوری شده با استفاده از روش کولموگروف اسمیرنف، آزمون برابری لوین و کوواریانس پردازش گردید و با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 22 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج آزمون اول نشان داد که نرم افزار بازی رایانه ای بهبود توجه بر افزایش آستانه توجه کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی تأثیر دارد (1=df و 05/0>P). نتایج آزمون پیگیری که بعد از یک ماه انجام شد نشان دهنده ماندگاری تأثیرات آموزش بر آستانه توجه کودکان بود (1=df و 05/0>P). ضریب آلفای کرونباخ برای بازی رایانه ای مورد نظر (بازی بهبود توجه) برابر با 79/0 به دست آمد که نشان دهنده معتبر بودن این نرم افزار است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت تقویت مؤلفه های توجه در قالب بازی، می تواند بر افزایش آستانه توجه کودکان به ویژه کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مؤثر واقع شود.

"هدف: سن کاشت حلزون یکی از عوامل مؤثر در میزان موفقیت به کارگیری این پروتز جهت کسب مهارتهای گفتاری و زبانی کودکان کم شنوا است. از آنجا که تولید صحیح واکه ها به عنوان یک توانمندی ارتباطی در گفتار شاخص مهمی است، لذا هدف این پژوهش، مقایسه تولید واکه های ساده فارسی بین کودکان کم شنوایی که قبل و بعد از سن دو سالگی مورد عمل کاشت حلزون قرار گرفته اند و بررسی تفاوتهای بین آنها می باشد. روش بررسی: این تحقیق، به صورت مقطعی – مقایسه ای، بر روی 70 کودک که قبل از 2 سالگی و 70 کودک که بعد از 2 سالگی مورد عمل کاشت حلزون قرار گرفته و به صورت ساده از نمونه های در دسترس در بیمارستانهای امیراعلم و حضرت رسول (ص) تهران و با توجه به معیارهایی مثل داشتن صحت جسمی و ذهنی کامل، تک زبانه بودن، گذراندن 1±9 ماه توانبخشی، نداشتن والدین کم شنوا و عدم سابقه بیماریهای خاص انتخاب شده بودند، انجام شد. همچنین 238 کودک طبیعی به عنوان گروه معیار به صورت تصادفی ساده از مهدکودکهای شهر تهران انتخاب شدند. شش واکه ساده فارسی /ای، اِ، اَ، آ، اُ، او/ براساس نمره میانگین فورمنت فرکانسهای اول و دوم واکه ها بین سه گروه مقایسه گردید. جهت تجزیه و تحلیل فورمنت فرکانسهای واکه ای از ویرایش 2/1 نرم افزار اکوستیکی SFSwin و جهت تحلیل داده ها از آزمون آماری تی مستقل استفاده شد. یافته ها: میانگین فورمنت فرکانسهای واکه ای F2/u/ (006/0P=)، F2/o/ (012/0P=)، F2/a/ (012/0P=) / F2/æ (039/0P=)، F2/e/ (005/0P=)، F1/e/ (011/0P=) و F2/i/ (046/0P=) در دو گروه دارای اختلاف معناداری بود، ولی اختلاف نمره میانگین فورمنت فرکانسهای واکه ای F1/u/، F1/o/، F2/a/، F2/æ/ و F1/i/ بین دو گروه معنادار نبود (05/0P>). فورمنت فرکانسهای واکه ای هیچ یک از شش واکه ساده فارسی بین گروه زیر دو سال کاشت شده و گروه طبیعی تفاوت معناداری نداشت (05/0P>). نتیجه گیری: با توجه به وجود اختلاف معنادار در تولید واکه ها بین دو گروه کودکان کاشت حلزون شده و عدم اختلاف معنادار بین کودکانی که زیر 2 سالگی کاشت حلزون شده اند با کودکان طبیعی، می توان نتیجه گرفت که انجام کاشت حلزون در سنین زیر 2 سال در کودکان کم شنوا، از بسیاری مشکلات احتمالی در مهارتهای گفتاری و زبانی و خراب گویی های واکه ای آنها جلوگیری خواهد کرد. "

هدف: پژوهش حاضر با هدف کلی «بررسی انواع غلطهای املایی بریل فارسی در بین دانش آموزان مقطع ابتدایی مشغول به تحصیل در مراکز ویژه آموزش نابینایان در شهرهای تهران و اصفهان» انجام شده است. اهداف ویژه تحقیق شامل طبقه بندی انواع غلطهای املایی بریل، تعیین شایع ترین انواع غلط در پایه های اول تا پنجم، مقایسه شیوع انواع غلط با توجه به پایه تحصیلی، جنس دانش آموزان و سطح عملکرد آنها در درس املاست. روش: جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان مبتلا به آسیبهای بینایی شاغل به تحصیل در مراکز ویژه آموزش نابینایان در شهرهای تهران و اصفهان است که از خط بریل استفاده می کنند. از طریق روش نمونه گیری قضاوتی 106 نفر از دانش آموزان انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این تحقیق 5 متن املای محقق ساخته برگرفته از متن کتاب درسی فارسی در هر پایه بود. یافته ها: پس از اجرای آزمونها به صورت گروهی و استخراج انواع غلط، غلطها به ده طبقه تقسیم شدند و با استفاده از آزمون ناپارامتریک خی دو به بررسی اهداف پرداخته شد. نتایج نشان داد که در هر پنج پایه غلط نوع اول (اشکال در حروف هم صوت) دارای بیشترین فراوانی است؛ همچنین بین میزان شیوع انواع غلط در پایه های مختلف و نیز در دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنی دار به دست نیامد. اما بین میزان شیوع انواع غلط در بین دانش آموزان قوی و ضعیف تفاوت معنی داری به دست آمد. نتیجه گیری: اشکال در حروف هم صوت فراوان ترین اغلاط املایی خط بریل در هر پنج پایه است.

هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه هوش بهر غیر کلامی کودکان عادی و ناشنوا در دوره ابتدایی بود. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان عادی و ناشنوای مدارس ابتدایی عادی و استثنایی شهر اصفهان بودند. ابزار مورد استفاده در این تحقیق، آزمون بندر گشتالت بود. نمونه مورد مطالعه در این تحقیق80 نفر از دانش آموزان دختر و پسر (40 نفر عادی و 40 نفر ناشنوا) بودند که به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. پس از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس یک راهه، نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین میانگین هوش بهر غیر کلامی دانش آموزان عادی و ناشنوا وجود دارد. به عبارت دیگر، میانگین هوش بهر غیر کلامی دانش آموزان ناشنوا به طور معناداری کمتر از هوش بهر غیر کلامی دانش آموزان عادی بود. همچنین نتایج این پژوهش تفاوت معناداری را بین هوش بهر غیر کلامی پسران و دختران نشان نداد. بنابراین، کودکان ناشنوا به سبب نقص شنوایی و نقص کلامی، قادر به درک گفتار و فهم صحیح دستورالعمل ها نمی شوند.

زمینه: کودکان کم شنوا به علت نارسایی در مهارت های ارتباطی مستعد بروز رفتارهای برون نمود از قبیل پرخاشگری هستند. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی نقاشی درمانی در کاهش رفتار پرخاشگرانه دانش آموزان دختر کم شنوا بود. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل همه دانش آموزان ابتدایی دختر کم شنوا در استان قم بودند که پس از تکمیل پرسش نامه فهرست رفتاری کودکان توسط معلمان، 46 دانش آموزی که بالاترین نمره را در زیر مقیاس رفتار پرخاشگرانه داشتند، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای دهی شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه به نقاشی آزاد پرداختند. در پایان دوره آموزشی، معلمان دو گروه پرسشنامه های یاد شده را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. یافته ها: تحلیل نتایج با استفاده از تحلیل کوواریانس بیان گر تاثیر نقاشی درمانی بر کاهش نمره های رفتار پرخاشگرانه (0/05<P) دانش آموزان کم شنوا در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مداخله نقاشی درمانی در کاهش رفتار پرخاشگرانه دانش آموزان دختر کم شنوا موثر بوده است. بنابراین می توان گفت که کاربرد روش های هنر درمانی و به طور ویژه نقاشی درمانی باعث کاهش مشکلات رفتاری کودکان با نیازهای ویژه می شود.

هدف از این تحقیق بررسی و مقایسه مهارتهای اجتماعی در دانش آموزان عادی و دانش آموزان مبتلا به نارساییهای ویژه یادگیری است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان عادی پایه دوم ابتدایی تا دوم راهنمایی شهر تهران و دانش آموزان مبتلا به نارساییهای ویژه یادگیری 8 تا 12 ساله تشکیل می دهد که در سال تحصیلی 1381 به تحصیل اشتغال داشتند. برای بدست آوردن نمونه مورد نظر با استفاده از نمونه گیری در دسترس 30 دانش آموز دختر و پسر مبتلا به نارساییهای ویژه یادگیری که در مرکز اختلالات یادگیری یوسف آباد مورد تشخیص قرار گرفته بودند انتخاب شدند و برای انتخاب گروه مقایسه با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای 30 دانش آموز دختر و پسر انتخاب شدند و از نظر خصوصیاتی همچون سن، طبقه اقتصادی – اجتماعی همتا گردیدند. برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از روش آماری تحلیل واریانس دو راهه استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که بین اسناد نیت دانش آموزان عادی و دانش آموزان مبتلا به نارساییهای ویژه یادگیری تفاوت آماری معنادار وجود ندارد. (P>%5 ? (1.56) =0.212). در الگوهای حل مسایل اجتماعی (پرخاشگری، کناره گیری و مساله گشایی) تفاوتها از لحاظ آماری معنادار است.(? (1.56) = 7.45, P<%10). در الگوی پرخاشگرانه پسران مبتلا به نارساییهای ویژه یادگیری، در الگوی کناره گیری دختران مبتلا به نارساییهای ویژه یادگیری و در الگوی مساله گشایی پسران عادی بالاترین میانگین را بدست آوردند. از طرف دیگر بین رفتار اجتماعی دانش آموزان عادی و دانش آموزان مبتلا به نارساییهای ویژه یادگیری تفاوت آماری معنادار وجود دارد (? (1.56) = 4.78, P<%5). در خود کارآمدی تصوری در دستیابی به اهداف اجتماعی نیز تفاوتها از لحاظ آماری معنادار است.(? (1.56) = 4.78, P<%5).