مطالب مرتبط با کلیدواژه

روش های تدریس


۱.

بررسی تطبیقی تربیت دینی در اسلام و مسیحیت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: اسلام مسیحیت تربیت دینی روش های تدریس ابزارهای شناخت منابع شناخت محتواهای درسی ارزش های تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴۰ تعداد دانلود : ۱۴۰۱
هدف از این تحقیق، استخراج و تبیین وجوه مشترک تربیت دینی در ادیان اسلام و مسیحیت میباشد. بدین منظور، آیات و روایات اسلامی با انجیل و متون دینی مسیحی در زمینه های تعریف تربیت دینی، اهداف تربیت دینی، معلم محوری یا شاگردمحوری در تربیت دینی، ابزارها و منابع شناخت در تربیت دینی، روش های تدریس و محتواهای درسی در تربیت دینی، و ارزش های تربیتی مورد مقایسه قرار گرفته اند. نیل به یک الگوی تربیت دینی مشترک، که هدف اصلی تحقیق حاضر بوده است، خواهد توانست راه را برای تفاهم و وحدت بیشتر جوامع مسلمان و مسیحی باز نموده و مبنایی برای الهام نحوه تربیت دینی جوامع مذکور فراهم سازد.
۲.

بررسی اندیشه های تربیتی دریدا و نقد آن

نویسنده:
منبع: رویکردهای نوین آموزشی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: پساساختارگرایی دریدا روش های تدریس دلالت های تربیتی ساختار شکنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۴۴۳
این تحقیق به بررسی دیدگاه تربیتی دریدا و نقد آن پرداخته و کوشیده است دلالت­های تربیتی دریدا در زمینه ویژگی های تعلیم و تربیت، برنامه درسی و روش های تدریس را استنباط کند. همچنین سعی داشته است این دلالت ها را به بوته نقد و بررسی بگذارد. بررسی ها نشان می­دهد که اندیشه­های دریدا، رهنمود هایی را برای تعلیم و تربیت در پی داشته است؛ از جمله اینکه هیچ کس نمی تواند اهداف، برنامه و روش های از پیش تعیین شده را بر فراگیران تحمیل کند. این فراگیران هستندکه با توجه به نیازها، علایق و توانایی خود به تعیین هدف می پردازند و برنامه درسی متناسب با شرایط خود را تدوین می کنند. هیچ روش برتری وجود ندارد و انتخاب یک روش وابسته به وضعیت خاص هر فرد و موقعیت یادگیری وی دارد. با وجود این، می توان استنباط کرد که دریدا به تعلیم و تربیتی انتقادی، عادلانه، چند فرهنگ گرا، جامع و منطقه ای بها می دهد. همچنین، روش ساخت شکنی و انتقادی را برای شرایط کنونی مناسب می­بیند. اندیشه های تربیتی دریدا را می توان از جهت، زیر سؤال بردن ارزش های اخلاقی، جزئی نگری بیش از حد، نفی تمام مرز بندی های موجود و نداشتن ملاک مشخص برای ارزشیابی، زیر سؤال برد.
۳.

میزان اجرای روش ها و فنون تدریس قواعد در مقطع کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی از نظر استادان و دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی (پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی) دوره چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: روش های تدریس آموزش عربی فنون تدریس قواعد عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸۸ تعداد دانلود : ۱۳۷۸
آموزش قواعد در تمامی زبانها به عنوان یکی از مهمترین دغدغههای متخصصان آموزش زبان مطرح است؛ در زبان عربی به دلیل ویژگی­های خاص ساختاری و دستوری، قواعد و آموزش آن ها از دیرباز مورد توجه مدرسان و متخصصان بوده است. در ایران نیز از قدیم آموزش قواعد زبان عربی از مهم ترین بخش­های آموزش این زبان بوده است، به طوری که بسیاری از بزرگان و مؤلفان کتاب­های قواعد صرفی و نحوی در زبان عربی، ایرانی هستند. امروزه یکی از مهم ترین بخش­های چالش برانگیز حوزة آموزش زبان عربی در ایران، آموزش قواعد آن است. در رشتة زبان و ادبیات عربی با اینکه بیست واحد درسی در مقطع کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی به درس نحو اختصاص داده شده است، به نظر می رسد که دانشجویان در مرحلة کاربردی قواعد عربی دچار ضعفهای فراوانی هستند؛ زیرا سالها است که قواعد با روشهای قدیمی تدریس میشوند و بسیاری از استادان از فنون جدید و مناسب تدریس قواعد استفاده نمی کنند. در این پژوهش می کوشیم با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه، به بررسی روشهای تدریس و میزان اجرای فنون مناسب تدریس قواعد عربی در دانشگاه­ها بپردازیم. یافتههای پژوهش نشان میدهد در تدریس قواعد، بیشتر از روش سنتی قیاسی استفاده میشود و به فنون جدید تدریس، همچون استفاده از تکنولوژی و فن مشارکتی توجه چندانی نمی­شود.
۴.

مقاله به زبان انگلیسی: تأثیر روشهای آموزشی متفاوت برروی فراگیری مهارتهای ادب در زبان انگلیسی (The Effects of Different Instructional Methods on the Acquisition of English Politeness Strategies)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی کاربردی دوره پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: روش های تدریس فراگیری آزمون تکمیل کلام مهارتهای ادب کاربردشناسی زبان بینابینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری کاربرد شناسی و تحلیل گفتمان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۱۲۳۶ تعداد دانلود : ۵۵۸
اکثر تحقیقات در زمینه کاربردشناسی زبان بینابینی بر روی انجام و یادگیری کارگفتها توسط غیربومی زبانان تمرکز کرده اند و ادب را تنها یک امر جانبی انگاشته اند. تحقیق حاضر مربوط به ادب زبانی می باشد و سعی دارد تأثیر روشهای آموزشی متفاوت را برروی فراگیری مهارتهای ادب در انگلیسی بررسی کند. هشت گروه دانشجویان سال اول و سال سوم رشته های زبان انگلیسی بطور تصادفی به سه گروه آزمایشی (مطالب تقویت شده، تدریس آشکارو ایفای نقش) و یک گروه کنترل (نمایش صرف) تقسیم شدند. شرکت کنندگان در امتحان تافل، امتحان پیش آزمون و پس از آموزش هفت هفته ای مجموعه ای از مهارتهای ادب در امتحان پس آزمون شرکت کردند. نتایج تحقیق نشان داد که آموزش تأثیر معنادار مثبتی بر روی یادگیری مهارتهای ادب دارد و تدریس آشکار موثرترین شیوه آموزشی می باشد. شیوه های ایفای نقش و مطالب تقویت شده در رتبه های دوم و سوم تأثیرگذاری قرار داشتند. همچنین نشان داده شد که اگرچه سطح مهارت عمومی زبان تاثیر معناداری بر روی دانش مهارتهای ادب (توانایی تشخیص مهارت ادب مناسب برای هر موقعیت اجتماعی ) دارد، ولی تأثیری بر روی فراگیری مهارتهای ادب ندارد. یافته ها دلالت بر آن دارند که آموزش مهارتهای ادب را می توان در سطح متوسط شروع کرد و تدریس آشکار به همراه فعالیتهای ایفای نقش برای زبان آموزان بسیارمفید خواهد بود.
۵.

مقایسه رضایتمندی دانشجویان از تدریس فیزیولوژی به روش سنتی و تلفیقی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره هشتم بهمن و اسفند ۱۳۹۴ شماره ۶ (پیاپی ۳۴)

کلیدواژه‌ها: فیزیولوژی یادگیری روش های تدریس مدل های آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۹ تعداد دانلود : ۵۹۱
اهداف: روش های مختلف آموزشی در افزایش کیفیت آموزشی و رضایت مندی دانشجویان، نقش مهمی ایفا می کنند. در سال های اخیر، آموزش پزشکی دستخوش تغییرات زیادی شده و روش های جدید آموزشی متنوعی ابداع شده است. هدف این مطالعه، مقایسه رضایت مندی دانشجویان پزشکی از تدریس درس فیزیولوژی به شیوه های سنتی و تلفیقی بود. ابزار و روش ها: این پژوهش توصیفی- تحلیلی روی 50 دانشجوی پزشکی ترم چهار دانشگاه علوم پزشکی بجنورد در سال 1394 انجام شد که به صورت تصادفی و بر حسب دردسترس بودن انتخاب شدند. ابزار پژوهش، دو پرسش نامه محقق ساخته بود که پایایی و روایی آنها مورد تایید قرار گرفت. پرسش نامه شماره یک بعد از تدریس مباحث کلیه و غدد به شیوه سخنرانی سنتی و تلفیقی و پرسش نامه شماره 2 صرفاً بعد از تدریس به شیوه تلفیقی توسط دانشجویان تکمیل شد. داده ها توسط آزمون آماری T وابسته و به کمک نرم افزار SPSS 16 آنالیز شدند. یافته ها: میانگین نمره رضایت دانشجویان از تدریس به روش سنتی (48/3±80/24) بیشتر از روش تلفیقی (03/4±30/22) بود (0001/0p<). در روش تلفیقی، اکثریت دانشجویان در خصوص بیان داستان هایی از زندگی روزمره (76%)، نحوه نشستن سر کلاس (48%)، نسبت دادن نقش های سلولی به دانشجویان (60%)، نمایش فیلم و انیمیشن (76%)، استفاده از مولاژ (84%) و اعضای واقعی بدن حیوانات (72%) در حین تدریس و بیان موارد بالینی در افزایش انگیزه یادگیری (76%)، نظر موافق و کاملاً موافق داشتند. نتیجه گیری: رضایت مطلوب دانشجویان از روش سخنرانی به شیوه سنتی در فهم مطالب و استقبال آنها از شیوه های نوین و فعال یادگیری در امر تدریس، نشان دهنده اثربخشی و کارآیی روش سنتی و لزوم ارتقای آن با روش های تلفیقی است.
۶.

نقدی بر کتاب «نگرشی کاربردی بر: روشهای تدریس و هنر معلمی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: روش های تدریس هنر معلمی آماده سازی معلمان تحلیل محتوای کتاب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی نقد و بررسی کتاب
تعداد بازدید : ۱۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۰۰۰
هدف این مطالعه، ارزشیابی، نقد و تحلیل کتابی در حوزه تدریس و تربیت معلم است. در ارزشیابی کتاب از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. نمونه مورد بررسی کتاب نگرشی کاربردی بر روشهای تدریس و هنر معلمی تألیف غلامعلی سرمد است. متن کتاب به زبانی ساده و روان تدوین شده است. توزیع محتوا بین فصول پانزدهگانه کتاب نسبتاً خوب و متعادل صورت گرفته است. مثال های ارائه شده در متن کتاب اغلب بومی بوده و براساس تجربیات نویسنده تدوین شده است. محتوای کتاب از لحاظ ویرایش و دستور زبان فارسی خوب تدوین شده و دارای کمترین میزان غلط نگارشی است. در نقد کتاب می توان به این یافته ها اشاره کرد: کتاب فاقد مقدمه کلی یا پیشگفتار و فهرست تفصیلی است. چینش فصول مختلف کتاب کنار هم از یک سیر منطقی برخوردار نیست. جای مبانی نظری و نتایج پژوهش های مرتبط با حوزه تدریس- یادگیری در کتاب خالی است. همچنین به روش های مدرن تدریس بسیار کم پرداخته شده است. بطور کلی محتوای کتاب نتوانسته است انتظار خواننده را از عنوان کتاب یعنی تأکید بر سه ویژگی روشهای تدریس، کاربردی بودن و جنبه هنری تدریس، برآورده سازد.
۷.

مطالعه ی ابعاد برنامه ی درسی پنهان روش های تدریس معلمان سال اول متوسطه شهر اردبیل از نظر دانش آموزان دختر

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال ششم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: مهارت های اجتماعی روش های تدریس برنامه ی درسی پنهان روحیه ی علمی خودپنداره ی تحصیلی و نگرش به درس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۶ تعداد دانلود : ۳۳۰
هدف از پژوهش حاضر، مطالعه و مقایسه ی ابعاد برنامه ی درسی پنهان (پیامدهای منفی) روش های تدریس معلمان سال اول متوسطه ی شهر اردبیل در دروس زیست شناسی، ریاضی و ادبیات از نظر دانش آموزان دختر در سال تحصیلی 91-1390 بوده است. جامعه ی آماری این پژوهش کلیه ی دانش آموزان دختر نواحی 1و 2 در حال تحصیل در پایه ی اول متوسطه برابر با 4105 نفر می باشد. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه ی دانش آموزان 352 نفر تعیین شد و از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب نمونه ها استفاده شد. ابزار مورد استفاده پرسشنامه ی محقق ساخته بوده است که از روایی و پایایی لازم برخوردار بودند. روش های آماری مورد استفاده شامل آمار توصیفی و آمار استنباطی و آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) می باشد.
۸.

ارزشیابی از فرآیند یاددهی- یادگیری، سازماندهی، تحقق اهداف و محتوای برنامه درسی دوره ی پیش دبستانی کم توان ذهنی: مدل هاموند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: اهداف محتوا سازماندهی روش های تدریس دانش آموزان کم توان ذهنی برنامه درسی پیش دبستانی مدل ارزشیابی هاموند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۶ تعداد دانلود : ۸۳۸
مطالعه حاضر با هدف ارزشیابی از برنامه درسی دوره پیش دبستانی دانش آموزان کم توان ذهنی صورت گرفت. روش تحقیق ارزشیابانه و جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران، معلمان و اولیای دانش آموزان مراکز استثنایی استان آذربایجان غربی و مشاهده گران از این مراکز بودند. روش نمونه گیری برای مدیران و معلمان به صورت سرشماری و برای اولیای دانش آموزان، خوشه ای چندمرحله ای و مشاهده گر برای هر مرکز دو نفر بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی (t تک متغیره) استفاده گردید. برای گردآوری داده ها از ابزارهای پرسش نامه، چک لیست، سؤالات بازپاسخ و نمرات دانش آموزان استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که کیفیت سازماندهی منابع انسانی از نظر مدیران، معلمان و مشاهده گران و اولیا نامطلوب می باشد. کیفیت محتوای برنامه درسی دانش آموزان از نظر تمام گروه ها مطلوب می باشد. کیفیت فرآیند تدریس به صورت تئوری از نظر مدیران و معلمان مطلوب و از نظر اولیا نامطلوب می باشد. کیفیت فرآیند تدریس در بخش عملی از نظر تمامی گروه های شرکت کننده مطلوب می باشد. کیفیت تحقق اهداف حیطه رشد اجتماعی- هیجانی از نظر مدیران و معلمان مطلوب و ارزیابی دفترچه های ارزشیابی نسبتاً مطلوب و از نظر اولیا نامطلوب می باشد و در نهایت کیفیت تحقق اهداف حیطه زبان، برقراری ارتباط و سوادآموزی از نظر مدیران و اولیا نامطلوب، از نظر معلمان مطلوب، و ارزیابی دفترچه های ارزشیابی نوآموزان نسبتاً مطلوب می باشد. در قسمت بحث و نتیجه گیری به تبیین نتایج و ارائه پیشنهاداتی، پرداخته شد.
۹.

تدوین و طراحی بسته آموزشی- انگیزشی کلر و اثربخشی آن بر میزان انگیزش دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره یازدهم آذر و دی ۱۳۹۷ شماره ۵ (پیاپی ۵۱) 53-59

کلیدواژه‌ها: انگیزش دانشجویان پزشکی روش های تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۵۴۲
مقدمه: بسیاری از مشکلات تحصیلی دانشجویان از جمله افت تحصیلی و رفتارهای ناسازگارانه از انگیزه تحصیلی ناکافی آنان نشأت می گیرد. تدریس دروس بر اساس راهبردهای انگیزشی کلر می تواند در افزایش و بهبود انگیزه دانشجویان مؤثر باشد. ارتقای انگیزه دانشجویان باعث توانمند شدن دانشجویان به عنوان پزشکان آینده کشور می شود که این نیز به نوبه خود نقش حیاتی در جهت ارتقای سلامت جامعه دارد. این پژوهش با هدف تدوین و طراحی بسته آموزشی- انگیزشی کلر و اثربخشی آن بر میزان انگیزش دانشجویان پزشکی مقطع علوم پایه دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام گرفت. روش کار: این مطالعه از نوع مداخله آموزشی و نیمه آزمایشی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل پزشکی مقطع علوم پایه دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال تحصیلی ۹۶-۹۷ بودند که تعداد ۴۱۲ نفر از آن ها به عنوان نمونه پژوهش به صورت طبقه ای خوشه ای انتخاب شدند. پس از اجرای پرسشنامه انگیزش والرند با افرادی که نمرات کمتر از ۱۱۲ کسب کرده بودند ( ۱۱۷ نفر) تماس گرفته شد که تعداد 104 نفر راغب به ادامه شرکت در مطالعه بودند که محقق آن ها را با استفاده از روش بلوک های تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم کرد. یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد آموزش بر اساس راهبردهای کلر به میزان قابل ملاحظه ای در افزایش انگیزه مؤثر است که این نشان تأثیر مثبت آموزش می باشد. نتیجه گیری: به نظر می رسد به کاربردن راهبردهای انگیزشی در بالا بردن انگیزه تحصیلی دانشجویان پزشکی تاثیرگذار است و به یادگیری سودمندتر دانشجویان و سازگاری تحصیلی بهتر آنان منجر می گردد. آموزش و یادگیری از جمله روش هایی هستند که انگیزه را بالا می برند. نتایج نشان داد که ارتقای انگیزه تحصیلی دانشجو، با آموزش صحیح قابل یادگیری است که این نیز به نوبه خود منجر به موفقیت در فرایند یاددهی-یادگیری می شود. بدین ترتیب که ارتقای انگیزه و بهبود کیفیت تدریس بر روی عملکرد تحصیلی دانشجویان، رفتار و طرز فکرِ آنان تأثیر می گذارد و باعث مشارکت فعال دانشجو در فرایند یادگیری می شود.
۱۰.

مقایسه اثربخشی آموزش به روش الگوی پیش سازمان دهنده، سکوسازی و سنتی بر میزان تاب آوری تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷۵/۲) 123 - 141

کلیدواژه‌ها: روش های تدریس پیش سازمان دهنده سکوسازی تاب آوری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶ تعداد دانلود : ۵۲۶
هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش به روش الگوی پیش سازمان دهنده، سکوسازی و سنتی بر میزان تاب آوری تحصیلی دانش آموزان دختر سال دوم متوسطه در درس زبان انگلیسی شهر خرم آباد بود. در یک طرح نیمه تجربی 60 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه جایگزین شدند. گروه های آزمایش به طور مجزا 12 جلسه با روش های الگوی پیش سازمان دهنده و سکوسازی آموزش دیدند و گروه کنترل با روش سنتی آموزش دید. همه گروه ها به پرسش نامه تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004) در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه، پاسخ دادند. داد ه ها با روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان داد در مرحله پس آزمون رو ش های الگوی پیش سازمان دهنده و سکوسازی باعث افزایش میزان تاب آ وری تحصیلی شده است، اما در مرحله پیگیری بین روش های الگوی پیش سازمان دهنده و سکوسازی در افزایش تاب آوری تحصیلی تفاوت معناداری وجود نداشت. بنابراین، گرچه تأثیرگذاری هر دو روش در مرحله پس آزمون معنادار بوده است، اما در بلند مدت میان این دو روش تفاوت معناداری وجود نداشت. بنابراین روش های تدریس سکوسازی و الگوی پیش سازمان دهنده در کوتاه مدت بر افزایش تاب آوری تحصیلی مؤثر هستند.
۱۱.

تبیین رابطه علم و دین براساس آراء علامه طباطبائی و دلالت های آن در تدوین روش های تدریس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: علم و دین آراء علامه طباطبائی دلالت روش های تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۴۰۲
هدف از پژوهش حاضر تبیین رابطه علم و دین با توجه به آراء علامه طباطبایی و استنتاج دلالت های آن در تعیین روش های تدریس بوده است که در قالب دو سوال پژوهشی مطرح گردید : 1- رابطه علم و دین از منظر علامه طباطبایی چگونه رابطه ای است ؟ 2- دلالت های رابطه علم و دین از منظر علامه طباطبایی در تدوین روش های تدریس در چیست؟ این پژوهش به شیوه تحلیلی – استنتاجی انجام یافته و ابزار آن از نوع اسنادی می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که: از نظر علامه علم و دین با یکدیگر تعامل دارند و معارف دین شامل اعتقادات ، اخلاق و احکام در بستر علم مطلق ظهور می یابند. سه روش بیان معارف دین( ارشاد مولوی، استدلال منطقی و کشف و شهود) از علم مطلق می باشند همچنین در سیر آفاقی و انفسی ، انسان از علوم تجربی ، استدلال منطقی و شهود بهره می برد.میزان یقینی بودن علم و معرفت بر اساس انطباق آن با واقعیت مشخص می گردد.بر این اساس روش های تدریس در تعلیم و تربیت شامل: روش تدریس حکمی به عنوان یک روش کلی ، روش سقراطی که مبتنی بر عقلانیت می باشد ، روش مباحثه و پرسش و پاسخ ، روش های مبتنی بر تجربه و آزمایش، روش تدریس مبتنی بر ادراک شهودی و نفی روش مبتنی بر حفظ می باشد.
۱۲.

بررسی مولفه های برنامه درسی انسانگرا بر اساس نظریه مک نیل و میزان بهره مندی از آن در روش تدریس معلمین دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: مولفه های برنامه درسی نظریه انسان گرای مک نیل روش های تدریس معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۲۸۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه های برنامه درسی انسانگرا بر اساس نظریه مک نیل و میزان بهره مندی از آن در روش تدریس معلمان دوره ابتدایی(چهارم و پنجم) انجام شده است. روش تحقیق از نوع ترکیبی و طرح اکتشافی متوالی می باشد. در بخش کیفی و بر مبنای فصل اول کتاب برنامه درسی معاصر که به عنوان واحد زمینه انتخاب شد. ، به کمک تحلیل تم (انتخاب واحد تحلیل-خلاصه کردن ،شفاف سازی و ساختار بندی)، و بر اساس روش تلخیصی – استقرایی، 133کلید واژه استخراج گردید. مقولات احساسات،تجربه،اخلاقیات،همکاری،توانایی و مهارت،خلاقیت و نوآوری،ارزش ها و باور عاطفی دسته بندی شدند. به کمک مولفه های مشخص شده ازروش کیفی، پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر مقیاس لیکرت طراحی گردید تادیدگاه های معلمان در مورد مولفه ها و میزان بهره مندی آنها را مشخص نماید. روایی پرسشنامه بر اساس نظرات متخصصین انجام گرفت و برای پایایی. همسانی درونی پرسشنامه توسط ضریب آلفای کرونباخ=%76 سنجیده شد در پایان نظرات معلمان بر اساس مصاحبه و یادداشت سایر نظرات لحاظ گردید .بر اساس نرم افزار spss22، ودرصد فراوانی مولفه ها ،عمده ترین یافته ها حکایت از آن داشت که معلمین در حد خوب و بسیار خوب از مولفه های طبقه بندی شده ، بهره گرفته اند.بیشترین حالتی که معلم در مولفه های انسانگرایی مختار به اجرای آن است پرورش احساسات که شامل احساسات مذهبی که ریشه در عقاید و فرهنگ ما دارد.پرورش حس هم نوعی است . پرورش رشد اخلاقی و ایجاد حس اعتماد متقابل . اما محدودیت هایی در استفاده از مولفه ها وجود دارد
۱۳.

کلاس های موضوعی؛ دستاوردها، محدودیت ها و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۴۹ 49 - 79

کلیدواژه‌ها: کلاس های موضوعی روش های تدریس تجهیزات آموزشی مشارکت دانش آموزان پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۲۰۷
این مقاله برگرفته از تحقیقی است که در پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش به سفارش دفتر راهنمایی تحصیلی انجام شده و منظور از آن ارزشیابی اجرای آزمایشی طرح کلاس های موضوعی در مدارس راهنمایی کشور بوده است. اهداف این تحقیق شامل مشخص کردن میزان تحقق هدف های طرح کلاس های موضوعی و راه کارهای اصلاح و بهبود آن است. در سؤالات تحقیق به بررسی تفاوت میان مدارس مشمول و غیرمشمول در زمینه بهبود فرآیندها و افزایش دستاوردهای آموزشی، پیامدها، قوت ها، ضعف ها و راه کارهای اصلاح و بهبود طرح و کم و کیف دوره های آموزشی پرداخته شده است. روش توصیفی و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه، مصاحبه، مشاهده و آزمون های پیشرفت تحصیلی گردآوری شده است. برای انجام این تحقیق 8 مدرسه موضوعی دخترانه و پسرانه از میان 62 مدرسه مشمول طرح آزمایشی به صورت تصادفی انتخاب شده است. سپس برای فراهم کردن امکان مقایسه آن ها با مدارس عادی، 8 مدرسه راهنمایی غیرمشمول - که با توجه به نظر کارشناسان از نظر فضا و تجهیزات و نیروی انسانی وضعیتی مشابه مدارس موضوعی داشته اند- هم انتخاب شده است. حجم نمونه شامل1350 نفر دانش آموز، 350 نفر معلم، 400 نفر والدین، 16 نفر مدیر و 25 نفر صاحب نظر است. یافته های تحقیق نشان می دهد که، در مجموع، مدارسِ مشمول نسبت به مدارس غیرمشمول از عملکرد بهتری برخوردار بوده و در تحقق اهداف خود موفق بوده اند. در مورد پیشرفت تحصیلی، تفاوت میان معدل نیم سال اول در سال اجرای این تحقیق (سال تحصیلی 90- 89)، معدل سال قبل و همچنین تفاوت نمرات در آزمون های برگزار شده در درس علوم به نفع مدارس مشمول معنادار بوده، اما در آزمون های ریاضیات و ادبیات گرچه نمرات مدارس مشمول بالاتر بوده، اما تفاوت آن ها معنا دار نبوده است. همچنین کم و کیف دوره های آموزشی برگزار شده برای معلمان و مدیران مدارس مشمول نیز، از نظر مخاطبان، مورد قبول نبوده است. در مجموع، این طرح علیرغم داشتن مشکلات متعدد ناشی ازکمبود امکانات با موفقیت اجرا شده است. این موفقیت می تواند ناشی از تحت نظارت و ارزشیابی بودن و ضرورت پاسخ گویی مجریان در قبال مسئولیت خود باشد. بر این اساس، قضاوت در مورد تداوم اجرا و گسترش طرح، مستلزم ارزشیابی های تکوینی و تراکمی در مراحل بعدی اجرای آن است.  
۱۴.

نقد و تحلیل محتوای کتاب راهنمای تدریس در دانشگاه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال بیستم دی ۱۳۹۹ شماره ۱۰ (پیاپی ۸۶) 309-326
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۲۱۷
مقاله حاضر با هدف نقد و تحلیل محتوا و ساختار کتاب «راهنمای تدریس در دانشگاه ها » تدوین شده است. روش پژوهش کاوشگری انتقادی است. کتاب از بُعد شکلی( امتیازات و کاستی ها) و نیز بُعد محتوایی (درون ساختاری) مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است عمده ترین موارد نقد اثر عبارتند از: نثر ساده و روان؛ بیان اهداف کتاب، استفاده ازاصطلاحات فنی ساده و کاربردی، ارائه پیشنیازهای مفهومی، بیان معایب و محاسن روشهای تدریس، ارائه خلاصه ای از مطالب مهم در انتهای فصل، از جمله نقاط قوت کتاب قلمداد می شوند. مهمترین اِشکال کتاب، تأکید بر روش های سنتی و نپرداختن به روش های نوین تدریس است. نویسندگان بین مفاهیم روش ها، فنون و مهارت های تدریس تفکیک قائل نشده اند. تیترهای به کار گرفته درون فصول، فاقد انسجام کافی هستند. هدف های آموزشی در ابتدای هر فصل ذکر نشده اند. از تصویر و شکل برای فهم بیشتر متن بسیارکم بهره گرفته اند. روش ها و تکنیک های پرورش تفکر که اساس تدریس در سطح آموزش عالی است مورد غفلت قرار گرفته است. مبانی نظری و پیشینه پژوهش ها در حدانتظار یک کتاب درسی دانشگاهی نیست. در پایان مقاله پیشنهادهایی به منظور اصلاح و بهبود محتوای کتاب ارائه شده است.
۱۵.

بررسی روش ها و فنون تدریس از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 99 - 80

کلیدواژه‌ها: آیات تربیتی قرآن کریم روش های تدریس فنون تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۸ تعداد دانلود : ۳۵۰
هدف: هدف از این مطالعه شناسایی و جمع بندی شیوه های تدریس در فرایند تعلیم و تربیت از دیدگاه قرآن کریم می باشد. روش: این پژوهش از نوع توصیفی استنتاجی بوده و با مراجعه به کتب و منابع در دسترس و معتبری که حاوی مطالب مورد نظر در ارتباط با موضوع می باشد، اطلاعات لازم استخراج گردیده است. در این پژوهش، کلیه ی منابع و مراجع مرتبط با قرآن ک ریم و روش-های تدریس به عنوان جامعه ی پژوهش محسوب شده به علاوه در انجام پژوهش، نمون ه گی ری ب ه عم ل نیامده و تمامی منابع و مراجع موجود و در دسترس، اعم از کتب، مقالات و گزارش های پژوهشی مورد بررسی قرار گرفته است. جمع آوری اطلاعات، به صورت فیش برداری از آیات قرآن کریم و ترجمه آیات، کتب تفسیر، کتب تعلیم و تربی ت اس لامی و کت ب روش های تدریس و مقالات تربیتی تهیه شده در این زمینه، انجام یافته و سپس بر اساس سؤالات مطرح شده در پژوهش، مورد شناسایی و طبقه بندی قرار گرفت است. نتایج: نتایج پژوهش حاکی از آن بود که روش های تفکر، پرسش و پاسخ، مباحثه، ایفای نقش، یادسپاری، گردش علمی و تفحص گروهی، نمایشی، آزمایشگاهی ، و همچنین استفاده از مثل و تشبیه، قصه گویی، تذکر و موعظه، و تبشیر و انذار از جمله روش ها و تکنیک های به کار رفته در قرآن کریم می باشد؛ که از ب ین آن ها، روش های پرسش و پاسخ، مباحثه، استفاده از مثل و تشبیه، و داستان-گویی بیشتر از سایر روش ها مورد استفاده قرار گرفته اند.
۱۶.

بررسی میزان قابلیت کاربرد برخی روش های تدریس دانشگاهی در تربیت معلم ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش در تربیت معلم دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴) 47 - 70

کلیدواژه‌ها: روش های تدریس تدریس دانشگاهی تربیت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۲۱۱
این مطالعه با هدف بررسی میزان قابلیت کاربرد برخی از روش های تدریس دانشگاهی در نظام آموزشی تربیت معلم ایران انجام شده است. این پژوهش با روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه انجام شده و جامعهٔ آماری آن شامل آموزشگران دانشگاه فرهنگیان بودند که به دلیل ضرورت آموزش و گفتگو پیرامون روش های موردبررسی، 47 نفر از آنان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی تک نمونه ای و رتبه بندی فریدمن و همچنین تحلیل محتوای کیفی (کدگذاری با رویکرد استقرایی) تجزیه وتحلیل گردید. یافته های پژوهش نشان داد که از دیدگاه آموزشگران از 13 روش موردبررسی، 6 روش الگوی یادگیری مشارکتی، الگوی پروژه محور، آموزش بهره مند از فناوری اطلاعات و ارتباطات، مباحثه، آموزش موقعیت محور و الگوی ایفای نقش، کاربرد بسیاری در تربیت معلم دارند و 7 روش دیگر یعنی: آموزش مبتنی بر ظرفیت های انتقادی، باشگاه مجلات، آموزش شبکه محور، آموزش مشاوره محور، آموزش گروهی (چند استادی)، آموزش توسط دانشجویان مجرب و تدریس مستقیم با استفاده از سخنرانی، کاربرد زیادی در تربیت معلم ندارند. تحلیل کیفی دلایل افراد نمونهٔ آماری نشان داد فراهم ساختن بستر مناسب برای تعامل دانشجویان با یکدیگر، اجرای برنامهٔ درسی مانند کارورزی، رعایت اصول آموزش و تربیت و مطابقت با نیاز دانشجویان، مهم ترین دلایل کاربردپذیری روش های پرکاربرد است؛ از سوی دیگر پایین بودن انگیزهٔ دانشجو معلمان، کمبود هیئت علمی تمام وقت، باانگیزه و خبره، ضعف در زیرساخت ها و نقاط ضعف ذاتی برخی روش ها، ازجمله دلایل محدودکننده در به کارگیری روش های تدریس دانشگاهی هستند.
۱۷.

مطالعه تطبیقی روش های تدریس آموزش علوم تجربی دوره ابتدایی در ایران و انگلستان

نویسنده:
منبع: توسعه حرفه ای معلم سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 41 - 58

کلیدواژه‌ها: آموزش علوم برنامه درسی دوره ابتدایی روش های تدریس مطالعه تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۴ تعداد دانلود : ۸۹۲
پژوهش حاضر، به بررسی روش های تدریس در آموزش علوم تجربی دوره ابتدایی بین دو کشور ایران و انگلستان و مقایسه تطبیقی آن ها پرداخته است. این پژوهش یک مطالعه کیفی است که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. داده های حاصل در پژوهش به صورت کیفی تجزیه و تحلیل شده اند. برای گردآوری داده ها، از اسناد و مدارک کتابخانه ای، مجلات، گزارش های تحقیقی، اسناد و مدارک برنامه درسی کشورهای موردمطالعه، جستجو در شبکه جهانی اینترنت و سایت های معتبر بخصوص سایت های وزارت آموزش وپرورش کشورهای مورد مطالعه (ایران و انگلستان) استفاده شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، در کشور انگلستان از روش ها و الگوهای نوین تدریس به ویژه روش های اکتشافی و مشارکتی به صورت فعال همراه با فعالیت های عملی و آزمایشگاهی در تدریس علوم تجربی استفاده می شود. همچنین برخورداری از امکانات و تجهیزات مناسب آموزشی و بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات از نکات برجسته موفقیت در روش های تدریس آموزش علوم در کشور انگلستان است. اما در کشور ایران در بسیاری از مدارس همچنان از روش های سنتی در تدریس آموزش علوم استفاده می شود و کمبود امکانات و تجهیزات مناسب آموزشی و آزمایشگاهی در اکثر مدارس به چشم می خورد. همچنین این پژوهش در پایان با ارائه پیشنهادهای راهبردی و عملی جهت بهبود کیفیت آموزشی روش های تدریس آموزش علوم در ایران همراه است. 
۱۸.

ارزیابی کاریزمای اساتید و نقش آن در برنامه درسی تجربه شده (مورد مطالعه: دانشجو-معلمان دانشگاه فرهنگیان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۴ 203 - 221

کلیدواژه‌ها: کاریزمای اساتید برنامه درسی تجربه شده روش های تدریس تدریس اثربخش دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۲۶۱
هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی ویژگی های کاریزماتیک اساتید و نقش آن در برنامه درسی تجربه شده دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بود. این پژوهش از نظر روش و ماهیت گردآوری داده ها، توصیفی همبستگی بود و جامعه آماری آن تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه فرهنگیان فاطمه الزهرا (س)، شهید رجایی (مراکز دخترانه) و شهید باهنر (مرکز پسرانه) شهر اصفهان در سال تحصیلی 1397-1396 به تعداد 1978 نفر را در بر می گرفت. حجم نمونه برمبنای فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 322 نفر برآورد شد. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه استاندارد کاریزمای تدریس و پرسش نامه محقق ساخته برنامه درسی تجربه شده استفاده شد. تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون) بااستفاده از نرم افزار Spss انجام شد. نتایج و یافته ها نشان داد که اساتید مورد پژوهش ازنظر کاریزما، از ویژگی های رفتاری و توانمندی های علمی و تخصصی برخوردار بودند، اما روحیه شوخ طبعی و مهارت های تدریس لازم را نداشته و در این خصوص نتوانسته بودند بر روی دانشجویان تأثیر بگذارند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه بیانگر آن بود که کاریزمای اساتید دانشگاه فرهنگیان نقش معناداری در تبیین برنامه درسی تجربه شده توسط دانشجویان در هر سه بعد شناختی، عاطفی و مهارتی دارد. درنهایت نتایج پژوهش نشان داد که اساتید دارای ویژگی های کاریزماتیک می توانند به بهبود برنامه ریزی درسی تجربه شده در تمامی ابعاد و درنتیجه به رشد و توسعه بیشتر دانشجویان کمک کنند.
۱۹.

مهارت ها، گرایش ها و روش های تدریس تفکر انتقادی در برنامه های درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفکر و کودک سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 29-62

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی مهارت ها و گرایش ها روش های تدریس سنتز پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۴ تعداد دانلود : ۴۳۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی مهارت ها، گرایش ها و روش های تدریس تفکر انتقادی در برنامه درسی بر پایه نتایج تحقیقات مرتبط انجام شده است. رویکرد پژوهش از نوع کیفی و روش آن سنتز پژوهی است که در آن پژوهش های مرتبط به صورت نظام مند انتخاب، واکاوی محتوایی و دسته بندی شده اند. جامعه مورد مطالعه مقالات مربوط به تفکر انتقادی به زبان انگلیسی از سال 2014 تاکنون بوده است. از 120 مقاله به دست آمده به روش هدفمند، بر اساس اشباع داده ای 31 تحقیق درباره آموزش تفکر انتقادی، غربالگری و انتخاب شده اند. پس از تحلیل داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی، کلیه مهارت ها و گرایش های تفکر انتقادی بر اساس تقسیم بندی جدیدی مرتب گردیده اند. بدین ترتیب مهارت ها به شش دسته اصلی تشخیص، گردآوری اطلاعات، واکاوی، تعمق، ارائه، سنجش و خود انتقادی و گرایش ها به هشت طبقه خردورزی، آفرینندگی، انعطاف پذیری، شفافیت، سازمان دهی، خوداتکایی، کاوشگری و تعامل تقسیم شده اند. سپس روش های تدریس تقویت مهارت ها و گرایش های تفکر انتقادی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داده که روش های تدریس شبیه سازی، مشارکتی، بازی گروهی، کارگروهی، شش کلاه تفکر، ایفای نقش، مسئله محور، اکتشافی، پروژه محور، پژوهش محور، بارش فکری و نقشه مفهومی در اغلب پژوهش ها بر رشد مهارت ها و گرایش های تفکر انتقادی سهم قابل توجهی داشته اند.
۲۰.

نگاهی به وضعیت آموزش تاریخ در مدارس

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش تاریخ دوره اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 83 - 100

کلیدواژه‌ها: تاریخ آموزش تاریخ محتوا روش های تدریس روش های ارزشیاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۱۴۶
     تاریخ، مجموعه حوادث فرهنگی، طبیعی، اجتماعی، اقتصادی،  سیاسی و رویداد هایی است که در گذشته و در زمان و مکان زندگی انسان ها و در رابطه با آن ها رخ داده است و هویت و میراث آن ها محسوب می شود. برای بقا و استمرار فرهنگ و تمدن، هرجامعه ای باید میراث خود را به نسل های آتی انتقال دهد و هویت خود را پاس بدارد. در راستای چنین وظیفه مهمی درس تاریخ در برنامه درسی قرار گرفته است. اما ماهیت غیر عینی تاریخ و انقطاع زمانی میان گذشته و حال و مشکلاتی که در آموزش این درس به چشم می خورد، آن را برای فراگیران دشوار کرده است. لذا این مطالعه با هدف بررسی اجمالی وضعیت آموزش تاریخ در مدارس،  با بهره گیری از منابع مکتوب و به روش توصیفی– تحلیلی انجام شد. بر اساس یافته ها، در سه بخش محتوا، روش های آموزش و روش های ارزشیابی درس تاریخ چالش هایی وجود دارد که نیازمند توجه هستند.