درخت حوزه‌های تخصصی

تولد به عنوان یکی از اسرارآمیزترین جنبه های پیدایش،از شاخص های اصول و باورهای انسان است. انسان ها با درج باورهای خود نسبت به زایش، اشتیاق به زندگی و تداوم آن ، از راه افسانه ها، این باور را به آیندگان نیز انتقال داده اند. در بسیاری از افسانه های عامیانه کهگیلویه و بویراحمد، تولد قهرمان یا زمینه های آن در برابر عملکردهای وی پس از تولد، از برجستگی بیشتری برخوردار است.هدف پژوهش حاضر بررسیو نشان دادن انواع تولدهای فراهنجار، فرایندهای خلاف معمول در به دنیا آمدن قهرمان، مردن و دوباره زنده شدن به اشکال گوناگون،اعتقاد به جاودانگی و زیستن پس از مرگ در باور مردم کهگیلویه و بویراحمد است.در این دسته از افسانه ها، تولد انواع و اقسامی دارد که به خاطر تفاوت و تنوع آن ها، قابل تفکیک است. از نظر روساخت، هیچ تولدی ظاهراً شبیه تولد دیگر نیست اما در اساس، بن مایه و ژرف ساخت همه ی آن ها یکسان بوده و اگر تفاوتی وجود دارد در روساخت یا شکل ظاهری افسانه است. علاوه بر این نشان داده می شود که تولد غیرمعمول قهرمان در افسانه های جادویی نسبت به این عنصر در داستان های غیر جادویی بیشتر به چشم می-خورد. این پژوهش با بررسی عنصر تولد فراهنجار و انواع آن در افسانه های شفاهی - جادویی کهگیلویه و بویراحمد به شیوه ی توصیفی-تحلیلی انجام شد. در این جستار نشان داده شد که تولد انواعی دارد که خود به زیرشاخه هایی مانند انواع منشأ تولد تقسیم می شود.

عطار در مصیبت نامه سرنوشت انسان را با رویکردی تقدیرگرا، تابع اراده ازلی خداوند و رستگاری نهایی او را امری بیرون از دایره اراده و عمل آدمی می داند و از سوی دیگر بر ارزش تلاش انسانی به عنوان رهیافتی مهم در سیر و سلوک تأکید ورزیده و تکاپوی طاقت فرسای سالک فکرت را به عنوان نمونه ای از کوشش صوفیانه می ستاید. اکنون این سؤال پیش می آید که این دو رویکرد ناسازنما را چگونه می توان در یک نظام اندیشگانی پذیرفت؟ و آیا تقابل این دو رویکرد متفاوت در اندیشه عطار یک پارادوکس لاینحل است یا برای برقراری ارتباط میان آن ها می توان آن دو را با هم، هم سو ساخت؟ هدف پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی، بررسی رابطه دو رهیافت ناسازنمای تسلیم و تلاش در مصیبت نامه عطارست. نتایج پژوهش نشان می دهد که در اندیشه عطار تلاش انسان اگرچه نمی تواند تقدیر وی را تغییر دهد، اما شرط لازم برای تحقق تقدیر اوست. کارکرد تلاش انسان از نظر عطار فعلیت بخشی به کمال و سعادت بالقوه ای است که در تقدیر ازلی الهی برای وی رقم خورده است، در این نگرش تلاش انسان در صورتی ثمربخش است که مسبوق به درون داشتی پیشینی به نام «استعداد» یا توفیق ازلی الهی  باشد.

یکی از اهداف همیشگی و مهمّ شاعران و نویسندگان در آثار نظم و نثرشان، برقراری ارتباط هرچه بهتر با مخاطبین و انتقال هرچه بهتر و دقیق تر معنا و پیام به آنان می باشد. در این راستا، بهره گیری از ارتباطات کلامی و غیرکلامی یکی از رایج ترین شیوه ها در این راستا بوده است. ارتباطات غیرکلامی یا بهره گیری از نشانه های تصویری همواره برای شاعران به مثابه یک ابزار کارآمد برای انتقال مضامین و مفاهیم نهفته در اشعار بوده است. مفاهیمی که عمده موضوعات آن حول مسائلی نظیر تعلیم و تربیت، آگاهی و بیداری انسان ها و عشق (توصیفات جمال معشوق، فراق عاشق و...) بوده است. عرفی شیرازی یکی از شاعران اوایل عهد صفوی است که در تکوین غزل سبک هندی، نقشی مهم داشته است. حجم اصلی دیوان وی را غزلیّات او تشکیل می دهد. یکی از شاخص های مهمّ اشعار عرفی، نشانه های تصویری (ارتباطات غیرکلامی) نهفته در مضامین غزلیات وی می باشد. به همین سبب، مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به واکاوی برّرسی سطوح ارتباطات غیرکلامی «زبان بدن» در کنش های غیرزبانی، در غزلیات عرفی شیرازی می پردازد. فرضیه یا دالّ مرکزی پژوهش کنونی تأکیدی است بر این مسئله که زبان بدن در ارتباط غیرکلامی غزلیّات عرفی شیرازی کاملاً عامدانه و در راستای جلب معشوق و جذب مخاطب و نیز بازاندیشی در الگوهای رفتاری فرد و اجتماع و با هدف کنایه سازی و نمادپردازی محقّق شده است. در میان فرآیندهای ارتباطات غیرکلامی در اشعار عرفی شیرازی حرکات و اشارات مختصّ چهره، دست و پا و چشم، بیشترین کارکرد ارتباطی را داشته و نقش به سزایی را در جریان انتقال مفاهیم و پیام ها ایفا می کنند.

نحوه فکر کردن که حاصل تأثیر فرآیندهای مغزی است می تواند انواع قواعد نحوی را تولید نماید؛ بنابراین انواع عوامل شامل انگیزه، ترس، تأکید و ... باعث جابه جایی جایگاه کلمات و تولید انواع آرایه بیانی و کلامی می شود که این نیز به نوبه خود منطق های تصویری مختلفی را به وجود می آورد. طرحواره ها مرز مشترک میان مولف، متن و مخاطب هستند که بر اساس منطق خاص تصویری می توان آن ها را بازنمایی کرد. بر اساس همین رویکرد و با توجه به هم پوشانی تفسیر متن و  مولف و تاییدهای روانشناختی   شعر «هدیه» فروغ فرخزاد از تصویر سینمایی بهره می گیرد، چرا که این شعر بر مبنای تصاویر عمق بر پایه تصاویر اثباتی از طریق قابلیت حسّی (بینایی) و تجسّم عمل (نور و تاریکی) به کار گرفته شده است. به لحاظ ساختار تصویرپردازی، شب و تاریکی به عنوان تصویر مرکزی، در کانون قرار دارد که با استفاده از مجاز و همچنین با بهره از نمادپردازی، با هدف اختصار که نمای بسته را توجیه می کند، تصاویر شعری خلق شده اند. لحن این تصویر بر اساس موسیقی شعر که بر وزن بحر مجتث است، لحنی غمگین دارد و در نتیجه ریتمی آهسته در ارائه را می طلبد. این شعر دارای دو بند است که با توجه به محتوا باعث می شود مرحله آغازین و پایانی در تصویر متضاد باشند. همچنین این شعر به لحاظ کارکردی، اجتماعی است و همچون بیانیه ای انتقادی، هم به نقد جامعه و هم به راه برون رفت از بن بست اجتماعی و فرهنگی می پردازد.

به نظر می رسد، تحریم های سنگین اقتصادی منشا بی ثباتی بازار غیررسمی ارز در دو دهه اخیر بوده است. این بی ثباتی می تواند نتیجه مقاومت بالای شوک های تلاطمی در جهت میرا شدن به سمت میانگین بلندمدت نرخ ارز باشد که پایداری بالای تلاطمی فرآیند را نشان می دهد. چنین پایداری در تلاطم های بازار غیررسمی ارز می تواند ناشی از تغییرات گسترده در واریانس بلندمدت به علت شکست های ساختاری یا وجود حافظه طولانی در بازده نرخ ارز باشد. پژوهش حاضر به دنبال ارائه چشم اندازی از این دو حالت و بررسی تأثیر جوانب مختلف آنها بر تلاطم ارز غیررسمی است. بدین منظور پایداری تلاطم نرخ ارز غیررسمی در سه حالت؛ داده های اصلی، داده های اصلی با شکست های ساختاری و داده های پالایش شده از پرش های جمعی و با شکست ساختاری در ترکیب با توابع خودهمبستگی نمایی (مدل GARCH و IGARCH) و هایپربولیک (مدل های FIGARCH)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بازار غیررسمی ارز ایران تحت تأثیر پرش های جمعی و تغییرات ناگهانی در واریانس بازده می باشد. همچنین براساس معیارهای اطلاعاتی، مدل سازگار با داده ها، مدل (FIGARCH(1,d,1 با داده های اصلی و در معرض شکست های ساختاری دوگانه در واریانس است که بیانگر ناپایداری شدید بازار غیررسمی ارز ایران بوده و تأثیر شکست های ساختاری ناشی از تحریم ها به طور عمده متوجه تلاطم بلندمدت یا تلاطم غیرشرطی می باشد. نتایج این مدل نشان دهنده آن است که پس از خروج یک جانبه آمریکا از برجام و بازگشت تحریم های اقتصادی پس از سال 2018، عدم قطعیت در بازار ارز غیررسمی نسبت به سال 2011 تشدید شده است. طبقه بندی JEL : F31، F51، C58

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علی اضطراب کرونا بر اساس شخصیت با میانجی گری استرس ادراک شده و خودکارآمدی در نوجوانان اجرا شد. روش: طرح پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان ابرکوه بود که از میان آن ها ۳۱۸ نفر با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب ناشی از کرونا (علی پور و همکاران، 1398)، پنج عاملی شخصیت نئو (کاستا و مک کری، 1989)، استرس ادراک شده (کوهن و همکاران، 1983) و خودکارآمدی عمومی (شرر و همکاران، 1982) بود. داده ها با نرم افزارهای AMOS و SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج فرضیه های مستقیم نشان داد مقبولیت، وظیفه شناسی و خودکارآمدی با اثر منفی و معکوس و استرس ادراک شده با اثر مثبت و مستقیم بر اضطراب ناشی از کرونا تاثیر دارند و نتایج حاصل از بررسی فرضیه های غیرمستقیم نشان داد که وظیفه شناسی اثر غیرمستقیم و معکوس بر اضطراب ناشی از کرونا با میانجی گری استرس ادراک شده و خودکارآمدی داشته است و روان رنجوری، برون گرایی و وظیفه شناسی اثر غیرمستقیم بر اضطراب ناشی از کرونا با میانجی گری استرس ادراک شده داشتند. نتیجه گیری: بنابراین می توان با تقویت خودکارآمدی به عنوان یک منبع مقابله ای و آموزش مدیریت استرس به نوجوانان و تاثیر آنها بر صفات روان رنجورخویی، برون گرایی و وظیفه شناسی، سطح اضطراب کرونا را در نوجوانان کاهش داد و در مداخله های درمانی از نتایج به دست آمده استفاده کرد.

شخصیت مجموعه ای از صفات روانشناسی است و صفات روانشناسی ویژگی هایی هستند که تفاوت ها و شباهت های روان افراد با یکدیگر را بیان می کند. شاهنامه فردوسی از آثاری است که در آن به شخصّیت توجه فراوان شده است. آن چه فردوسی را از دیگر داستان نویسان متمایز می کند توجه به ویژ گی های روانی و کنشی شخصّیت ها متناسب با موضوع حماسه است. بهره گیری خودآگاهانه از نمادها نشان دهنده یک کنش مربوط به روانشناسی بسیار مهم است و افزون بر آن انسان نمادهای ناخودآگاه و خودانگیخته را نیز می آفریند که اگر بخواهیم کارکرد ذهن بشر را بهتر بفهمیم ناگزیر باید به آن دست یابیم. این پژوهش به روش(توصیفی _تحلیلی_ تطبیقی) و استفاده از داده های کتابخانه ای تدوین یافته است. در این پژوهش برآنیم که با بهره گیری از نظریه روان شناسی یونگ به تحلیل شخصیت های نمادین داستان نبرد بزرگ کیخسرو بپردازیم و از آن جا که شاهنامه فردوسی حماسه ملی ایرانیان است و ریشه در ناخودآگاه قومی و ملی آن ها دارد این ویژگی قابلیت مناسبی به آن می دهد که از دیدگاه یونگ تحلیل شود. می توان مهم ترین نتیجه پژوهش حاضر را چنین برشمرد: سایه، بخش شیطانی، ناسازگار و فرومایه روان انسان است. گرفتار شدن در تیرگی های درون، به منزله تحقق بخشیدن به سایه است و برای رهایی از سایه باید با تامل بر درون خویش، از ابعاد تیره شخصیت خود باخبر شد که در فرآیند فردیت یافتگی (خودشکوفایی فرد) با آگاهی از خود واقعی تیرگی های سایه کنار رود و فرد به «خود واقعی» برسد.

پناهندگان آذربایجان روسیه جزو محنت دیده ترین گروه میان پناهندگان قفقاز بودند. آنان جزو اجتماعاتی بودند که مورد غفلت محققان قرار گرفتند. این پناهندگان در شکل گیری تندیس گری و نقاشی معاصر ایران نقش بسزایی داشتند. پژوهش حاضر به بررسی تاثیرات هنرمندان پناهنده آذربایجانی بر تندیس گری و نقاشی معاصر ایران و تأثیر بسترهای فرهنگی اجتماعی ایران بر آثار آنان پرداخته است. روش مورد استفاده نشانه شناسی فرهنگی است که پنج اثر و زندگی نامه هنرمند پناهنده آذربایجانی نامی را مورد بررسی قرار داده است. نویسندگان با به کارگیری مفاهیم متن، ضایعه فرهنگی، سپهر نشانه ای، هویت و فرم اجتماعیِ غریبه این متون را مورد تحلیل قرار داده اند. در این پژوهش هنرمندان پناهنده آذربایجانی معرفی و جایگاه آنان در ایجاد و تثبیت هنر نوگرا در ایران مطرح شده است. در تحلیل متن ها جمعا 136 مدلول استخراج شده است. سه رمزگان یادمانه ایران، زیست دشوار و بحران هویت در این متون کشف شدند. با تحلیل نشانه شناسی این رمزگان و دال ها سازوکارهای طرد و جذب  فرهنگ (متنیت) ایرانی برای پناهندگان یافت شد. گمشدگی و وفاداری به عناصر متینت ملی از محصولات این سازوکارها است. با نشانه شناسی این متون چهارچوب هویت پناهندگان آذربایجانی در سپهر نشانه ای هنر معاصر ایران یافت شد. آنان با وجود آثار مطرح در هنر شهری و سهم شان در آموزش هنر مجسمه سازی با فراموشی اجتماعی جامعه هنری ایران مواجه شدند.

 سنت شرح نویسی بر متون دینی از قدیم الایام رایج بوده و در این میانه، شرح نویسی بر نهج البلاغه از جایگاه ویژه ای برخوردار است. به رغم آنکه محققان، قرن ششم را دوران رکود علمی شیعی برشمرده اند، شکوفایی دوران کتابت و شرح نویسی نهج البلاغه با اهداف حفظ و صیانت از میراث شیعی، توضیح واژگان دشواریاب، شرح مبانی کلامی، فلسفی ، تبیین حوادث تاریخی ، ذکر نکات ادبی و بلاغی، گسترش فرهنگ معنوی، نقد آراء شارحان پیشین و همچنین نقد و بررسی اسنادی احادیث، در همین قرن اتفاق افتاده و کاشان در سابقه تاریخی خود و در قرن های ششم تا دهم، به دلیل داشتن عالمانی چون سید ابوالرضا ضیاءالدین، فضل الله حسینی راوندی، قطب الدین راوندی و مُلا فَتح الله کاشانی، حوزه مهمی در بسط و ترویج معارف نهج البلاغه بوده است. شرح نهج البلاغه ابوالرضا راوندی در قرن ششم به عنوان اولین شرح نهج البلاغه شهرت یافته و منهاج البراعه از سعید بن هبهالله راوندی کاشانی معروف به قطب راوندی در همان قرن و همچنین تنبیه الغافلین و تذکره العارفین مُلا فَتح الله کاشانی در قرن دهم، پایه و مستند دیگر شروح نهج البلاغه در سایر قرون بوده است. این مقاله با رویکردی توصیفی، تحلیلی و مقایسه ای و با استفاده از منابع و نسخ قدیمی و خطی موجود، به بررسی آثار و شرح حال مترجمان و شارحان نهج البلاغه در فاصله سده های ششم تا دهم هجری با تأکید بر شارحان کاشانی پرداخته است. اینکه اولین شرح نهج البلاغه [با توجه به شرح های مختصر لابه لای سطور] متعلق به ابوالرضا فضل الله کاشانی است، و اینکه شروح قطب راوندی و ملا فتح الله کاشانی نقش مؤثری در بسط و ترویج آموزه های حکمی، ادبی و بلاغی قرن های ششم تا دهم داشته اند، ازجمله نتایج و دستاوردهای این مقاله است.

هدف:خودتزیینی نمادی از باور و ارزش های یک جامعه است که امروزه با تغییر حکومت سنتی به مدرن در ایران تغییرات گسترده ای را تجربه کرده است، اگرچه امروزه مد گرایی یکی از مهم ترین پدیده های اجتماعی به شمار می آید و پوشش به مثابه بدن دوم در تولید و بازتولید هویت نقش دارد اما از دیرباز افراد برای اعلان تعلق یا گسست خود نسبت به ارزش های جمعی، سنت، تاریخ و دین از آن بهره می بردن.روش شناسی-از همین روی در این پژوهش تلاش شد تا با روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و رویکردی کیفی و با مطالعه میدانی مردم نگارانه ( مصاحبه و مشاهده مشارکتی) و همچنین با بهره مندی از ادبیات نظری انسان شناسی زیبایی شناسی بومی، به واکاوی مولفه های زیبایی در خودتزیینی زنان و رابطه آن با ارزش های جمعی عشایر عرب کتی به عنوان بزرگترین عشایر عرب تهران ساکن در روستای حصار بالای ورامین پرداخته شود. پرسش اصلی مطروحه: زیبایی و زشتی در خودتزیینی زنان عشایر عرب کتی روستای حصاربالای ورامین تابع چه مولفه هایی است؟یافته ها-یافته ها نشان می دهد که ارزش های جمعی و باورهای دینی دو مولفه اصلی در شکل گیری زیبایی و زشتی پوشش زنانه است، بطوری که زیبایی و زشتی دو بعد مادی و معنوی دارد که زیبایی معنوی بر زیبایی مادی ارجح است و زشتی«مِجیبِر» زمانی پدید می آید که فرد در خودتزیینی از ملاک ها و ارزش های مادی و معنوی جمعی پیروی نکند و متقابلا زیبایی «زِین» زمانی پدید می آید که تابع ارزش های جمعی و باورهای دینی است و در خودتزیینی زنانه، مولفه هایی همچون سن افراد، جایگاه اجتماعی (تاهل یا تجرد)، اقتصادی، ایدئولوژی، ارزش و ضد ارزش در دین (گناه، ثواب، محرم و نامحرم) لحاظ شده و بر رنگ، شکل و جنس پوشش تاثیر می گذارد بطور مثال فراخی«واسِعَه» پوشیدگی اندام «سِتر» (تنگ و بدن نما نبودن)، بلندی«طَویل»، رنگ خنثی در اجتماع، رنگ مناسب سن افراد« حَسَب الحَیاه» و جنس طبیعی (غیر طبیعی) است که در نهایت مولفه های زیبایی در پوشش زنانه  همسو با ارزش های جمعی و دینی است که به دو دسته اصلی سنگین« ثَقیل» و سبک «خَفیف»  تقسیم می شود و اغلب زنان این روستا تلاش می کنند تا خودتزیینی شان در حیطه خودتزیینی ثقیل قرار گیرد و آنان را«زن زیبای مقبول» بدانند.

هدف: مطالعه مردم شناختی بازی های بومی فضاهای گردشگری فرهنگی(موزه مردم شناسی) شهرستان ارومیه است.روش شناسی: کیفی بوده و برای گردآوری داده ها از روش های اسنادی و میدانی استفاده شد. طبق چهارچوب نظری تحقیق برای توصیف و تحلیل بازی های بومی می توان از نظریه های کارکردگرایی فرهنگی برانیسلاو مالینوفسکی، بوم شناسی فرهنگی جولیان استیوارد، نماد شناسی لسلی وایت بهره برد.یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد؛ مردم منطقه برای سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت، بازی های بومی انجام داده و همچنین بازی های بومی با نوع جنسیّت، سن، شرایط زیست بوم طبیعی و انسانی و معیشت تناسب و پیوند داشته و از کارکردهای بازی محلی می توان به؛ آموزش و فراگیری به ویژه در میان کودکان و نوجوانان که در مناسک گذار و مراحل مختلف اجتماعی شدن آن ها تأثیر شگرف و غیرمستقیم داشته و در کنار تقویت جنبه های جسمی و روحی  به افزایش انسجام گروهی و ازدیاد مشارکت اجتماعی  اشاره کرد. شکل اجرا و نمادهای مختلف موجود در بازی های سنتی محلی، نوع لباس، ابزارها بکار رفته در بازی ها، قواعد حاکم در بازی ها، اجرای بازی های بومی در حضور گردشگران، مشارکت گردشگرای در اجرای بازی های محلی، برگزاری جشنواره های گردشگری بازی های محلی، موضوعات بسیار جذابی برای مبادلات فرهنگی و جلب گردشگر و رونق گردشگری فرهنگی شهرستان ارومیه محسوب می شوند.

رویدادهای تاریخی به ناگهان روی نمی دهند، بلکه زمینه ها و عوامل گوناگونی در ایجاد آنها نقش دارند. برخی از این عوامل کوتاه مدت و برخی دیگر بلند مدت هستند. اغلب در ایجاد یک اتفاق هر دوی این عوامل نقش دارند. واقعه کربلا در سال 60 یکی از مهم ترین رویدادهای تاریخ اسلام است. در آن واقعه نوه پیامبر(ص) و اهل بیت او به دست گروهی از مسلمانان شهید شدند. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با روش کتابخانه ای درصدد پاسخ به این سؤال است که چه علل و عوامل اجتماعی و فرهنگی کوتاه مدت و بلند مدتی در ایجاد آن واقعه نقش داشتند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که تقابل دو سنت دینی و قبیلگی، تعصبات و نزاع های قبیلگی و قوم گرایی از مهم ترین علل و عوامل ایجاد آن واقعه بوده است.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی اضطراب امتحان بر اساس ویژگی های شخصیتی و باورهای هوشی  با میانجیگری خودکارامدی تحصیلی  در دانش آموزان پسر انجام شد. این پژوهش از نوع تحقیقات همبستگی و مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر بجنورد بود که در سال تحصیلی 1396- 1395 مشغول به تحصیل بودند روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد پرسشنامه های اضطراب امتحان ( ابوالقاسمی و همکاران ،1375) طراحی شد جهت اندازه گیری متغیر ها از  پرسشنامه باورهای هوشی توسط عبدالفتاح و ییتس (2006)، پرسشنامه اضطراب امتحان (TAI)؛ پرسشنامه ویژگی های شخصیتی نئو  (NEO-FFI) ، مقیاس خودکارآمدی تحصیلی مورگان و جینکز (1999) استفاده شد. نتایج نشان داد که تمامی بارهای عاملی نشانگرها بر متغیرهای مکنون مربوط به خودشان معنادارند. همچنین تمامی ضرایب مسیر مستقیم متغیرهای برونزا، شامل ویژگی های شخصیتی، باورهای هوشی به خودکارامدی تحصیلی، و خودکارامدی تحصیلی به اضطراب امتحان، در سطح آلفای 05/0 معنادار بودند.  علاوه بر این، مدل توانست بیش از 58 درصد از خودکارامدی تحصیلی و 30 درصد از تغییرات اضطراب امتحان را تبیین کند. همچنی ثرات غیرمستقیم ویژگی های شخصیتی، آگاهی فراشناختی و باورهای هوشی بر اضطراب امتحان از طریق خودکارامدی تحصیلی معنادار بود. بنابر این می توان گفت که ویژگی های شخصیتی، باورهای هوشی با اضطراب امتحان رابطه دارند و از این طریق قابل پیش بینی هستند.

ازجمله مواردی که ممکن است زوجه به دلیل آن درخواست فسخ نکاح نماید، ارتکاب زوج به زنا می باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی نظرات مشهور فقهای امامیه در این موضوع و نقد پنداره جواز فسخ نکاح به دلیل زنای زوج انجام شد. ازاین رو، آثار فقهی- حقوقی مکتوب در این مسئله مطالعه و داده ها به شیوه تحلیلی- اسنادی بررسی و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که مشهور علما براساس روایات خاص، روایات دال بر حصر اسباب خیار و اصل لزوم بر این باورند که زنای مرد موجب پدیداری حق فسخ برای زن نمی شود، درحالی که برخی فقها با استناد به روایات خاص، قاعده لاضرر و تخلف از شرط صفت، این حق را برای زن محفوظ می دانند. تحلیل داده ها نشان داد اگرچه روایات مورد استناد دسته دوم، مشکل سندی ندارد، باتوجه به ضعف دلالی، اعراض فقها و نیز تعارض با ادله قوی تر، از استحکام کافی برخوردار نیست. باتوجه به قرائن و مؤیدات موجود، باید احادیث وجوب تفریق را بر استحباب طلاق حمل کرد، در غیر این صورت، نمی توان میان احادیث متعارض جمع نمود و باید به تساقط آنها قائل شد و به ادله عام لزوم عقد رجوع کرد. براین اساس، حمل روایات تفریق بر تقیه و فرض شهرت زنا، همچنین استناد به قاعده لاضرر و تخلف از شرط صفت، با اشکالات متعددی روبه روست و نمی توان با آن حق فسخ را اثبات کرد.

رواقیون برای اثبات مبانی واصول اخلاقی وعقلانی خود ازفلسفه منطق وطبیعیات بهره گرفتند. آنها عقیده داشتند طبیعت هرچیزی دراین است که از ساختارها والگوهای رفتاری که طبیعت جهان یا خالقش در وجود او قرارداده پیروی کنند. در نظر آنها پیروی از طبیعت به معنای پیروی از بخش عقلانی وجود است که با روح و جان عقلانی طبیعت همخوانی دارد به این ترتیب موجب زندگی آرام و رضایت بخش خواهد شد.مقاله حاضر درصدد است تا با رهیافت مضمون گرا این فرضیه را به آزمون بگذارد که ترتیب اخلاقی و عقلانی رواقیون از طریق اصول اساسی و بنیانی رواقی گری شامل ادراک و دریافت، کنش و عمل ، خواست و اراده در حیطه عقل عملی، اصل تعقل، اصل آمادگی، اصل تربیت پذیری راهبردی برای زندگی آرام توام با رضایتمندی و مفهومی مثبت از زندگی ارائه دهد و ضمن تکامل این مفهوم راه حلهای کاربردی برای حل مسئله عدم رضایتمندی ارائه دهد.این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی ازنوع تحلیل اسنادی انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد غایت تربیت اخلاقی وعقلانی ازدیدگاه رواقیون خردورزی توام با عمل است و آگاهی نسبت به این موضوع که جهان توسط لوگوس اداره می شود. همه چیزرنگ الوهیت دارد و همه اشیا توسط خدای نیک خواه و عقلانی نظم داده می شود.

هدف: با توجه به اهمیت پایداری در اسلام، شرکت های اسلامی می توانند با پایبندی به الزامات پایداری و گزارشگری پایداری، نقش مهمی را در توسعه پایدار ایفا کنند. در اسلام مفاهیم ارزشمندی برای پایداری وجود دارد. با وجودی که بعضی از نویسندگان، دیدگاه هایی در ارتباط با گزارشگری پایداری شرکتی با رویکرد اسلامی ارائه کرده اند، تاکنون الگوی جامعی برای شناسایی عناصر آن ارائه نشده است تا بتواند الگوهای متداول را با لحاظ کردن آموزه های اسلامی کامل کند. در این راستا پژوهش حاضر درصدد است تا الگویی برای شناسایی عناصر مهم گزارشگری پایداری شرکتی با تأکید بر اصول و ارزش های اسلامی، به منظور سنجش سطح افشای فعالیت های پایداری شرکت های اسلامی، از جمله شرکت های ایرانی ارائه کند. روش: پس از بررسی گزارش های پایداری نمونه ای از شرکت های مورد تأیید شریعت در مالزی و اندونزی، بررسی گسترده ادبیات موضوع و نظرخواهی از خبرگان، عناصر اولیه الگو با استفاده از روش تحلیل مضمون استخراج شد و به کمک روش دلفی فازی، این عناصر غربال شدند. جامعه آماری در بخش اجرای روش دلفی فازی خبرگان گزارشگری پایداری و مالی اسلامی بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. عناصر اولیه شناسایی شده، در قالب پرسش نامه، برای غربالگری در سال ۱۴۰۱ برای آنان ارسال شد. یافته ها: درمجموع، ۲۰۳ شاخص به عنوان عناصر اولیه الگو شناسایی شد. از کل شاخص های شناسایی شده، ۱۵۸ شاخص مرتبط با استانداردها و رهنمودهای گزارشگری پایداری متداول و ۴۵ شاخص مرتبط با فعالیت های مسئولیت پذیری اسلامی شرکت ها بود. شاخص ها بر اساس تشابه در قالب ۱۳ مؤلفه متداول و چهار مؤلفه اسلامی قرار گرفتند. مؤلفه ها نیز در قالب چهار بُعد اجتماعی، زیست محیطی، راهبری پایداری و اقتصادی دسته بندی شدند. در بُعد اجتماعی ۸۴ شاخص شناسایی شد که در مؤلفه های رضایت مشتریان، رفاه کارکنان، مشارکت در جامعه محلی و فعالیت های مسئولیت پذیری اجتماعی اسلامی طبقه بندی شدند. بُعد زیست محیطی شامل ۴۳ شاخص بود که در مؤلفه های مدیریت مصرف منابع طبیعی، مدیریت آلایندگی، نوآوری محصولات و خدمات و فعالیت های مسئولیت پذیری زیست محیطی اسلامی طبقه بندی شدند. ۴۶ شاخص شناسایی شده برای بُعد راهبری پایداری، در مؤلفه های رویه های گزارشگری پایداری، ساختار راهبری پایداری، حقوق سهام داران و راهبری شرعی قرار گرفتند. بُعد اقتصادی نیز شامل ۳۰ شاخص بود که در مؤلفه های عملکرد اقتصادی، تأثیرهای غیرمستقیم اقتصادی، مدیریت زنجیره تأمین، مبارزه با رشوه و فساد و فعالیت های مسئولیت پذیری اقتصادی اسلامی طبقه بندی شدند. در مرحله غربالگری با استفاده از روش دلفی فازی، در مجموع ۲۱ شاخص حذف شد و عناصر مهم الگو در قالب ۱۸۲ شاخص، ۱۷ مؤلفه و ۴ بُعد نهایی شد. نتیجه گیری: با تأییدشدن اکثریت شاخص های شناسایی شده در الگو، می توان اذعان کرد که اغلب آن ها از دید خبرگان حائز اهمیت بودند. به علاوه، تأیید شدن اکثریت شاخص های اسلامی در هر یک از ابعاد الگو، اهمیت لحاظ کردن اصول و ارزش های اسلامی را در تکمیل عناصر الگو نشان می دهد. مطالعه حاضر می تواند تکمیل کننده مطالعات مربوط به گزارشگری پایداری و مالی اسلامی باشد و بستری را برای ایفای تعهدهای شرکت های اسلامی نسبت به خداوند متعال، ذی نفعان و محیط زیست فراهم کند.

امروزه یکی از لوازم اداره سازمان، بوروکراسی است که با توجه به لزوم آن در سازمان، چالش ها و مشکلات زیادی را ایجاد نموده است و بوروکراسی توانسته است پیچیدگی ها و مشکلات اداره سازمان را تا حدی کاهش دهد. اما امروزه بوروکراسی به عنوان یک بیماری در سازمان ادراک می شود که نیاز است بررسی دقیق تری در مورد آن انجام شود. این نوشتار بر آن است تا ابتدا ضمن بیان ویژگی های مثبت و منفی بوروکراسی، به حوزه مدیریت منابع انسانی در سازمان ورود کند و آن را مورد بررسی قرار دهد. همچنین به کنکاش در خصوص روابط بوروکراسی با مدیریت منابع انسانی، حقوق و جامعه شناسی نیم نگاهی دارد. در انتها به بیان راه حل هایی در مورد مشکلاتی که بوروکراسی در سازمان ایجاد نموده می پردازد و آن را جمع بندی می نماید. این پژوهش از حیث هدف کلان بنیادی است که بر اساس منطق استفهامی (ترکیبی از منطق قیاسی و استقرایی) با استفاده از روش ترکیبی متوالی کیفی انجام شده است. در تحلیل وضعیت نظام پژوهش این مقاله، فلسفه پژوهش، پراگماتیسم؛ کار ویژه یا هدف کلان پژوهش، بنیادین؛ صبغه آن مرور نظام مند کیفی؛ از حیث مکان، کتابخانه ای(مرور مقالات)؛ از حیث هدف، اکتشافی و تبیینی؛ از حیث افق، مقطعی؛ از حیث روش گردآوری، مشاهده و اسناد و از حیث تحلیل داده ها، از تحلیل محتوا بهره جسته شده است.

در کشور ما با توجه به نوپا بودن حسابرسی داخلی و عدم وجود استانداردهای ملی در ارتباط با اجرای حسابرسی داخلی، عدم توافق قابل توجهی میان فعالان حرفه در خصوص بلوغ خدمات حسابرسی داخلی وجود دارد. در این راستا، مساله اصلی پژوهش حاضر، ارائه مدل بلوغ حسابرسی داخلی در بخش دولتی صنعت نفت می باشد.روش مورد استفاده در این تحقیق، میدانی و تحلیل عاملی وبه صورت ترکیبی می باشد . جامعه آماری شامل افراد فعال در حرفه حسابرسی و نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 146 نفر بوده است. در ابتدا با استفاده از روش تئوری داده بنیاد چند وجهی با استفاده از مصاحبه و جستجو در تحقیقات انجام شده در گذشته به شناسایی متغیر های تحقیق پرداخته شد و با استفاده از شاخص لاوشه عوامل تاثیر گذار نهایی شدند و در نهایت با استفاده از تحلیل عاملی به تجزیه و تحلیل سوالات پرداخته و مدل نهایی بلوغ حسابرسی داخلی در صنعت نفت ارائه گردید.نتایج تحقیق نشان داد که خدمات مورد ارائه حسابرسان داخلی، عوامل مرتبط با مدیریت نیروی انسانی، عوامل مرتبط باضرورت وجود برنامه ها وسیاست های عملکرد حرفه ای حسابرسی، پاسخگویی ومدیریت عملکرد، فرهنگ و ارتباطات سازمانی، ساختار حاکمیتی، گزارشگری و موقعیت سازمانی حسابرسی داخلی، برون سپاری خدمات حسابرسی داخلی، شناسایی ذینفعان اصلی داخل و خارج سازمان، توصیف وتوسعه اثربخشی حسابرسی داخلی، پایش و گزارش نتایج بر بلوغ حسابرسی داخلی در صنعت نفت تاثیر گذار می باشند.

هدف: توسعه تعاملات برون سازمانی دریابانی استان بوشهر با مردم محلی، موضوعی راهبردی است که  از منظر نظری در سال های اخیر با طرح شعارهایی مانند «پلیس جامعه محور» و «سرمایه اجتماعی نیروی انتظامی» بدان پرداخته شده، است. چگونگی و یافتن راهکارهایی عینی، کاربردی و مبتنی بر جغرافیای محیطی و بوم زیستِ دریابانی استان بوشهر دستاویزی برای انجام این پژوهش باهدف واکاوی نقش تعامل دریابانی استان بوشهر با مردم محلی در ارتقاء امنیت مرزهای آبی استان بوده است. روش شناسی:روش تحقیق از منظر هدف کاربردی و از منظر نوع داده ها، کیفی است که با شیوه تحلیل مضمون انجام شد. جامعه آماری شامل خبرگان و نخبگان سازمانی و مدیران برون سازمانی بود. از بین جمعیت حاضر در مطالعه، تا رسیدن به اشباع نظری به صورت هدفمند با 16 نفر مصاحبه انجام شد (9 نفر درون سازمانی و 7 نفر برون سازمانی). ابزار گرداوری اطلاعات، مصاحبه عمیق بود. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات، محقق از روش تحقیق کیفی تحلیل مضمون استفاده کرد. یافته:تعاملات برون سازمانی فرماندهی دریابانی بوشهر با سازمان های مردم محلی مشتمل بر 24 مضمون سازمان دهنده از جمله: «شفاف سازی منابع تنش آفرین، ناامن ساز و موجد بحران های اجتماعی در جامعه بومی محلی »؛ «پاسخ به موقع، شفاف و مبسوط در خصوص شایعات ناامن ساز »؛ «انعکاس عملکرد دریابانی بوشهر در مقابله با مجرمان به مردم محلی»؛ «حضور فرماندهان دریابانی در مراسم های فرهنگی مذهبی »؛ «تعامل فرماندهان دریابانی در نشست با متنفذین رسمی (دولتی) و غیررسمی (محلی) »؛ «تعامل مستمر با مخبران محلی برای دریافت اخبار مربوط به مجرمان »؛ «آشناسازی جامعه بومی-محلی با سامانه اطلاع رسانی برای دریافت سریع  اخبار سوء امنیتی »؛ «ارائه آموزش تخصصی به مخبران برای انعکاس به موقع اخبار قاچاقچیان» بود. نتیجه گیری: معاونت اجتماعی دریابانی باید با تغییر رویکردهای یکجانبه نگرانه و صرفا نمایشی، با آموزش چگونگی دسترسی آسان و تعامل دوسویه با مردم محلی به تعمیق سرمایه اجتماعی دریابانی کمک نماید.

کارایی بازار سرمایه به عنوان یکی از پایه های ثبات و پایداری در هر نظام اقتصادی تلقی می شود که می تواند به جلب اعتماد بالاتر سرمایه گذاران منجر شود. اما وجود اختلال های مربوط به متغیرهای کلان اقتصادی؛ حکمرانی بازار سرمایه و جریان های سیاسی حاکم بر بازار باعث ایجاد بی ثباتی بازار سرمایه می شود که می تواند تبعات رفتاری و کلان اقتصادی برای هر کشوری به همراه داشته باشد. هدف این مطالعه، امکان سنجی آینده پژوهی بازار سرمایه از منظر ارزیابی پیشران های بی ثباتی تحت وجود محرک های رفتار هیجانی سرمایه گذاران می باشد. روش شناسی این مطالعه به لحاظ جمع آوری داده ها ترکیبی است و از مجموعه فرآیندهای تحلیل تماتیک در بخش کیفی و تحلیل های مرتبط با سناریوپردازی در بخش کمی تشکیل شده است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی 20 نفر از خبرگان دانشگاهی بودند در حالیکه در بخش کمی25 نفر از کارگزاران بازار سرمایه، که از تجربه و دانش لازم در خصوص محرک های رفتاری سرمایه گذاران برخوردار بودند، مشارکت داشتند. نتایج در بخش کیفی طی 20 مصاحبه از وجود 5 مضمون سازمان دهنده و 40 مضمون پایه حکایت داشت که تمامی مضامین مورد استفاده در بخش سناریوپردازی نیز از تأیید تحلیل دلفی برخوردار بودند. در بخش کمی نیز مشخص گردید، مهم ترین سناریو مرتبط با پیشران های بی ثباتی بازار سرمایه، سناریوی سنوسی یا عبارت توضیحی (تشبیه مضمون ادبی) اسب سرکش می باشد که به عنوان مهم ترین عامل بی ثباتی بازار سرمایه، تحت تأثیر محرک توده واری رفتار هیجانی سرمایه گذاران بیشتر تشدید می شود. نتایج به دست آمده گویایی این واقعیت هستند که یکی از مهم ترین دلایل بی ثباتی بازار سرمایه، رفتار توده وار سرمایه گذاران و سهامداران می باشد و دلیل آن وجود نوسانات ارزی است که باعث می شود تا جذابیت های سرمایه گذاری در بازارهای مالی مثل بورس اوراق بهادار، جای خود را به سرمایه گذاری در بازارهای پولی و ارزی دهد تا با نوسان گریزی تفاوت ریال با ارزهای بین المللی، بازده بیشتری را در افق کوتاه مدت تر برای سرمایه گذاران به همراه داشته باشد.