درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۲۲۱ تا ۱٬۲۴۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.
۱۲۲۱.

تصویرگونگی خط در نسخه قرآنی 1200 محفوظ در موزه آستانه قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۶) 30 - 50

کلیدواژه‌ها: تصویرگونگی خوشنویسی اسلامی نسخه قرآنی1200 بازنمایی تصویرمتن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۴۰۴
نسخه قرآنی شماره 1200 محفوظ در موزه آستان قم منسوب به قرن دوم هجری است. این نسخه علاوه بر مسائل نسخه شناسی مانند تاریخ کتابت، سه سطری بودن و نگارش بر کاغذ، به جهت طراحی خاص و منحصر به فرد حروف و صفحه آرایی آن دارای اهمیت است. هدف: تلاش می گردد در این مقاله علاوه بر معرفی این نسخه، شیوه خاص نگارش حروف در این نسخه از منظر بازنمایی کلمات در خوشنویسی اسلامی و رابطه آن با ایجاد معنا برای مخاطب مورد بررسی قرار می گیرد. روش: این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است و برای انجام آن از منابع کتابخانه ای و آرشیوی استفاده شده است. یافته ها: نوشتار همان تصویر متن و تجسم مادی امر مجرد و غیرمادی است. در این نسخه بعضی از کلمات و حروف به گونه متمایزی نسبت به سایر کلمات و حروف طراحی شده اند این کلمات از نظر معنایی در متن دارای اهمیت هستند. در واقع ارتباط بین ویژگی های صوری و معنایی نشانه نوشتاری برقرار است که در نشانه شناسی با عنوان تصویرگونگی درونی شناخته شده است. در این نسخه تصویرگونگی درونی در بازنمایی کلماتی به کار رفته که معنای ویژه ای در آیه مورد نظر دارند و نقش تأکیدی ایفا می کنند. نتیجه: نتایج تحقیق نشان می دهد که نوشتار همچون نشانه در خوشنویسی اسلامی در دو سطح صورت و معنا عمل می کند و به تصویرگونگی درونی در متن از منظر بصری و معنایی می انجامد. این تصویرگونگی بر درک معنای متن تأثیر گذار است.
۱۲۲۲.

طراحی و پیاده سازی یک سیستم بازیابی اسناد چاپی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۰) 58 - 70

کلیدواژه‌ها: بازشناسی اسناد چاپی بازیابی اسناد چاپی کتابخانه دیجیتالی زیرکلمات زیرحروف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۳۳۸
هدف: معرفی، دسته بندی، و نقد پژوهش ها درباره سیستم های بازشناسی و بازیابی اسناد چاپی فارسی و پیشنهاد یک سیستم بازیابی اسناد چاپی با رویکردی نو. روش شناسی: شیوه ای جدید با رویکرد جداسازی، طراحی و سپس پیاده سازی شده است. برای آموزش و آزمایش سیستم، پایگاه داده ای شامل تصویر 50 صفحه متن فارسی در 5 قلم مختلف فراهم آمد. از نیمی از این داده ها برای آموزش و نیمی دیگر برای آزمایش سیستم استفاده شد. یافته ها: سیستم های بازشناسی یا بازیابی سند چاپی فارسی از یکی از سه رویکرد مبتنی بر جداسازی، مبتنی بر شکل کلی کلمه، و رویکرد ترکیبی پیروی می کنند. این پژوهش یک سیستم مبتنی بر جداسازی پیشنهاد و پیاده سازی و نتایج ارائه شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد نظام پیشنهادی، روش مناسبی برای پیاده سازی نظام های بازشناسی یا بازیابی اسناد فارسی است.
۱۲۲۳.

تعیین عوامل اثرگذار بر بازنشر پیام سازمان های غیرانتفاعی در رسانه های اجتماعی: جستاری بر بازاریابی ویروسی محتوای اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۸۵) 72 - 90

کلیدواژه‌ها: بازاریابی ویروسی اطلاعات بازنشر پیام سازمان غیرانتفاعی رسانه های اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۳۱۹
مقدمه: مطالعه حاضر به منظور تعیین عوامل اثرگذار بر بازنشر پیام سازمان های غیرانتفاعی در رسانه های اجتماعی انجام شد. در این پژوهش تلاش شد تا ضمن شناسایی و استخراج عمده ترین عوامل مؤثر بر بازنشر پیام در رسانه های اجتماعی میزان تأثیر هر یک مشخص شود. روش شناسی: این پژوهش با روش «توصیفی- پیمایشی» انجام گرفت. پس از استخراج برخی از مهم ترین عوامل مؤثر بر بازنشر پیام ها در رسانه های اجتماعی بر پایه مطالعه اکتشافی، الگوی مفهومی پژوهش طراحی و پس از تعیین روایی و پایایی پرسشنامه محقق ساخته، با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تعداد 400 پرسشنامه در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد توزیع شد که 366 پرسشنامه مبنای تحلیل داده ها قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها : در این پژوهش چهار فرضیه مورد بررسی و آزمون قرار گرفت که هر چهار فرضیه تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد درگیرکردن «احساسات»، «بعد اجتماعی»، «ارزش کاربردی پیام» و «نوع دوستی» بر بازنشر پیام تأثیر مستقیم و معنی داری دارند. بحث و نتیجه گیری: در یک جمع بندی کلی از متغیرهای مورد مطالعه می توان گفت که احساسات، بعد اجتماعی، ارزش کاربردی پیام و نوع دوستی به عنوان متغیرهای مهم و تأثیر گذار بر بازنشر پیام در رسانه های اجتماعی ایفای نقش می کنند. از این رو،سازمان های غیرانتفاعی چنانچه بخواهند صدایشان در میان انبوه پیام های اطلاعاتی که هر لحظه در رسانه های اجتماعی منتشر می شوند؛ شنیده شود و (بدین وسیله با دستیابی به داوطلبین و خیرین بالقوه که پیش تر خارج از حوزه فعالیت یک مؤسسه بوده اند، به منابع بی شماری دست یابند) باید واکنش های احساسی چندگانه ای را در افراد برانگیزند تا اطمینان پیدا کنند پیام آن ها در محمل های اطلاعاتی گوناگون بارها و بارها دیده خواهد شد. همچنین باید از طریق پررنگ کردن بعد اجتماعی پیام با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند. سازمان های غیرانتفاعی باید مطلع از شرایط جامعه و دغدغه مند نسبت به حل مسائل آن جلوه کنند تا افراد را برانگیزند پیام آن ها را برای شروع یک گفتگوی برخط با دوستانشان به اشتراک بگذارند. آن ها باید بدانند افراد تمایل دارند در نظر دیگران فردی هوشمند و بامعلومات جلوه کنند؛ در نتیجه می توانند با غنی کردن محتوای کاربردی پیام، مخاطبان خود را به بازنشر آن وادارند و از طریق بیان نگرانی ها و دغدغه هایی که در حال حاضر افراد جامعه از آن رنج می برند حس «نوع دوستی» انسان ها را برانگیخته و آن ها را وادار به واکنش کنند.  
۱۲۲۴.

مطالعه تاثیر شخصیت و ویژگی های موقعیتی بر نگرش به اشتراک گذاری دانش در کتابداران کتابخانه های عمومی

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۹ 17 - 37

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش خودکارآمدی عزت نفس ارزیابی شناختی کتابخانه های عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۶۶۲
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر ویژگی های شخصیتی (خودکارآمدی و عزت نفس) و ویژگی های موقعیتی (ارزیابی شناختی: تهدید در مقابل چالش) بر نگرش به اشتراک گذاری دانش در کتابداران کتابخانه های عمومی خراسان رضوی می پردازد. پژوهش حاضر کاربردی بوده که با روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه انجام شده است. آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های 4 گانه مورد استفاده و پایایی ابزار پژوهش مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش 310 نفر از کتابداران کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه ها است که بر اساس فرمول کوکران، پرسشنامه بین 172 کتابدار توزیع و در نهایت 141 پرسشنامه پاسخ داده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهند که کتابداران با خودکارآمدی بالا و عزت نفس بالا، نگرش مثبت تری به مدیریت دانش و همکاری در سازمان دارند. هم چنین کتابدارانی که در موقعیت ها، ارزیابی چالش دارند؛ نگرش مثبت تری به مدیریت دانش و همکاری در سازمان دارند. بالعکس کتابدارانی که در موقعیت ها، ارزیابی تهدید دارند؛ نگرش مثبت کمتری به مدیریت دانش و همکاری در سازمان دارند. هم چنین بین خودکارآمدی و عزت نفس کتابداران کتابخانه های عمومی استان خراسان رضوی ارتباط معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش تاثیر دو دسته ویژگی های شخصیتی شامل عزت نفس و خودکارآمدی و همچنین ویژگی های موقعیتی شامل ارزیابی شناختی تهدید و چالش در مواجهه با موقعیت ها را بر نگرش کتابداران به مدیریت دانش تایید نموده و نشان می دهند که این عوامل می تواند پیش بینی کننده نگرش کتابداران به مدیریت دانش و همکاری در اشتراک دانش باشند. اصالت: این پژوهش ارتباط ویژگی های شخصیتی و مدیریت دانش را مورد بررسی قرار داده است.
۱۲۲۵.

بررسی اثر بخشی کتاب در بهبود درمان بیماران سرطانی گروه سنی ب (9-7 سال)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 111 - 122

کلیدواژه‌ها: کتاب درمانی سرطان کودکان گروه سنی ب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۳۵
مقدمه: هدف از انجام این مطالعه بررسی نقش کتاب درمانی در بهبود شرایط روحی کودکان سرطانی و افزایش امید به زندگی در روند درمان می باشد. روش مطالعه: در این مطالعه 40 کودک مبتلا به سرطان پس از اطلاع رسانی کامل مورد بررسی قرار گرفتند. این کودکان به سه گروه 15، 15 و 10 نفری تقسیم شدند. به دو گروه یک کتاب با محتوای انگیزشی داده شد و به یک گروه بعنوان گروه کنترل کتابی اهدا نشد. پیش از مطالعه کتاب و پس از آن از کودکان خواسته شد تا پرسشنامه امیدواری میلر را پر کنند. در نهایت داده ها با آزمون های t-زوجی و One-Way Anova آنالیز گردید و 0.05 P-Value <به عنوان حد معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این مطالعه 40 کودک مبتلا به سرطان (21 پسر و 19 دختر با رنج سنی 9-7 و میانگین سنی 78/0 ± 9/7) شرکت داده شدند. در گروه اول میزان امید به زندگی پس از مطالعه کتاب "سالمونی که جسارت ورزید و بالاتر پرید" نسبت به قبل از مطالعه دارای افزایش چشمگیر بود (P < 0/001). در گروه دوم پس از مطالعه کتاب "خودت را بپذیر" میزان امید به زندگی نسبت به قبل از مطالعه کتاب افزایش یافت (P < 0/01). میزان امید به زندگی در کودکان گروه کنترل بعد از مطالعه نسبت به قبل از مطالعه اندکی افزایش یافت (P < 0/05). نتیجه گیری: ما در این مطالعه برای اولین بار نشان دادیم که استفاده از کتاب هایی در حوزه روان شناختی کودک و محتوای انگیزشی سبب افزایش امید به زندگی در کودکان می گردد.
۱۲۲۶.

رویکردی اکوسیبرنتیکی به آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۵ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۹۶) 15-41

کلیدواژه‌ها: آموزش کتابداری آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی اکوسیبرنتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۴ تعداد دانلود : ۴۶۳
هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه الگویی نظری برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است. به همین منظور، ضمن پرداختن به مفاهیمی از نظریه های اکولوژی و سیبرنتیک و پیوند آن ها با یکدیگر، رویکرد جدیدی تحت عنوان «اکوسیبرنتیک» معرفی و تشریح می شود. روش: این پژوهش به روش سندی انجام شده است. مرور مفاهیم سیبرنتیک و اکولوژی و مطالعات انجام شده درباره آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی برای گردآوری اطلاعات موردنیاز به کار گرفته شده است. یافته ها: رویکرد اکوسیبرنتیکی به آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی، همانند اکوسیستم های زیستی، هم زمان به دو عامل اصلی محیط و ارکان آموزش رشته توجه دارد. رویکرد اکوسیبرنتیکی به مطالعه روابط تعاملی میان ارکان آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی و محیط پیرامونی آن می پردازد و آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی را تابعی از تعامل میان ارکان آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی و محیط پیرامون آن به علاوه سیستم های دریافت کننده بازخورد و پیش خورد می داند. اصالت/ارزش: نگرش های مطرح شده درباره آینده علم اطلاعات و دانش شناسی را می توان در چهار گروه جای داد. نخست، نگاه بدبینانه نسبت به آینده و اعتقاد به سناریوی انقراض و نابودی است. گروه دوم قائل به تمایز میان «کتابداری» و «علم اطلاعات» و دیگر عناوین جدید هستند. آن ها جامعه کتابداری را از خوش بینی محض درباره سهم بالای خود در مشاغل آینده جامعه اطلاعاتی برحذر داشته اند. به عبارتی، در اینجا با چالش کتابداری با مفهوم سنتی آن و علم اطلاعات و دیگر رشته های همنام به معنای مدرن آن درگیرند. گروه سوم معتقدند که راه رسیدن به آینده از گذشته و حال می گذرد. علم اطلاعات و دانش شناسی برای ادامه حیات باید به عوامل درون و برون رشته ای توجه کند. درواقع، این دیدگاه به پیشرفت و ادامه حیات به صورت پیوسته و بدون تغییرات اساسی اشاره دارد. گروه چهارم نیز آینده ای مطلوب برای علم اطلاعات و دانش شناسی قائل هستند. آن ها راز و رمز دستیابی به این آینده مطلوب را برنامه ریزی و طراحی سیستم آموزشی با هدف آموزش دانشجویان نسل آینده دانسته اند. این پژوهش برای نخستین بار با رویکردی اکوسیبرنتیکی به تحلیل برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران پرداخته و می تواند مبنایی برای آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی باشد.
۱۲۲۷.

تدوین سناریوهای متصور برای آینده برنامه های پژوهشی دانشگاه ها و تأثیر آنها بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 77 - 96

کلیدواژه‌ها: سناریوهای پژوهش برنامه های راهبردی پژوهش عوامل کلیدی پژوهش خدمات کتابخانه های دانشگاهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۰
هدف: این تحقیق با هدف شناسایی عوامل کلیدی پژوهش، تهیه سناریوهای پژوهشی دانشگاه ها و تحلیل نقش این سناریوها بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی در افق 1413 انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد آینده پژوهی و به روش سناریونویسی GBN انجام شده است. برای شناسایی عوامل کلیدی پژوهش از روش نظرسنجی از متخصصان به شیوه مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده است. از روش «تحلیل مضمونی» جهت شناسایی مضمون های موجود در داده های کیفی مصاحبه استفاده شده است. برای ارزیابی تأثیر سناریوهای پژوهش بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی، از مدیران کتابخانه های دانشگاهی به شکل مکتوب نظرسنجی شده است. یافته ها: در مجموع، 24 عامل کلیدی پژوهش براساس نظر متخصصان حوزه پژوهش از طریق تحلیل مضمونی منون مصاحبه ها شناسایی شد. دو عامل شناسایی شده با بیشترین میزان اهمیت و عدم قطعیت جهت تدوین سناریوهای پژوهش عبارتند از: عامل «وضعیت همکاری علمی و پژوهشی بین المللی»، و عامل «رویکرد دولت به پژوهش». چهارسناریو برای پژوهش دانشگاه ها ارائه شده است : 1. رونق پژوهش ملی و بین المللی، سازوکار پژوهش باز در دانشگاه ها را به وجود خواهد آورد؛ 2. عدم توجه به پژوهش ملی، زمینه های رونق پژوهش بین المللی را فراهم خواهد کرد؛ 3. حمایت از پژوهش ملی؛ و 4. رکود برنامه های پژوهشی ملی و بین المللی. نظرسنجی از مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاهی نشان داد که سناریوها و برنامه های راهبردی پژوهش بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی تأثیر مستقیم می گذارد. اصالت اثر: براساس بررسی های نویسندگان مقاله، پژوهش حاضر هم در ایران و هم خارج از ایران برای اولین بار انجام شده و از نوآوری و دانش افزایی لازم برخوردار است.
۱۲۲۸.

بررسی وضعیت معماری مرجع مدیریت دانش در سازمان های مالی(مورد مطالعه: مرکز تحقیقات، تحول و برنامه ریزی بانک صادرات ایران)

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۹ 39 - 62

کلیدواژه‌ها: سازمانهای مالی معماری مرجع مدیریت دانش عناصر مدیریت دانش عناصر فناوری اطلاعات عناصر کسب و کار دانش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۳۷۰
پژوهش حاضر با هدف مطالعه عناصر معماری مرجع مدیریت دانش به اعتبارسنجی معماری مرجع مدیریت دانش در سازمان های مالی می پردازد.پژوهش از نوع کمی و کیفی است. روش مورد استفاده، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه است. از روش سرشماری برای نمونه گیری استفاده شده است. یافته ها نشان داد که از میان 3 عنصر، کمترین میزان توجه مرکز به عنصر مدیریت دانش و سپس کسب و کار دانش است. میزان توجه به عنصر فناوری اطلاعات در حد متوسط می-باشد. در بین مؤلفه های مدیریت دانش کمترین توجه به مؤلفه های استخراج دانش و شناسایی دانش است و بیشترین توجه نسبت به سایر عناصر به ترتیب به مؤلفه های ذخیره و پردازش و ساختار دانش سازمانی می باشد. در میان عناصر فناوری اطلاعات، میزان توجه به هر دو عنصر در حد متوسط است. در عنصر کسب و کار دانش، دانش به عنوان یک منبع راهبردی شناخته شد. همچنین مقایسه دیدگاه-ها در خصوص میزان توجه به عناصر معماری مرجع مدیریت دانش نشان داد که کارکنان دارای کمترین میزان توجه و مدیران بیشترین میزان توجه را قائل شدند. میزان پیاده سازی هر یک از عناصر معماری مرجع مدیریت دانش در مرکز، عنصر کسب وکار دانش، عنصر فناوری اطلاعات و عنصر مدیریت دانش از وضعیت نامطلوبی برخوردارند.
۱۲۲۹.

بیب فِرِیم: چارچوب کتابشناختی نوین در محیط داده های پیوندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلیدواژه‌ها: بیب فریم توصیف کتابشناختی داده های پیوندی مارک فهرست نویسی ماشین خوان Bibframe

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۶۲۵
مقدمه: هدف از این پژوهش، معرفی و بررسی مدل بیب فریم [1] به عنوان چارچوب کتابشناختی جدیدی است که به عنوان جایگزین مارک با کاربست بهتر در محیط داده های پیوندی مطرح شده است. روش شناسی: مقاله از نوع مروری - تحلیلی است که کاربری بیب فریم را در توصیف کتابشناختی منابع و معرفی ویژگی های این مدل نوظهور مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. یافته ها: هدف اصلی از معرفی بیب فریم کمک به یافتن مسیر مناسب برای انتقال پیشینه های کتابشناختی در بستر مارک به محیط داده های پیوندی با حفظ تبادل داده ای پایدار و صرفه جویی در هزینه های به اشتراک گذاری و فهرست نویسی است. طرح اساسی و اولیه مدل بیب فریم به عنوان یک راهکار نوآورانه کتابخانه ای برای جایگزینی فهرست نویسی ماشین خوان بوده است. باید توجه داشت که بیب فریم با تمرکز بر روابط داده های کتابشناختی تسهیل گر، بر ایجاد و سازمان دهی داده ها (به جای پیشینه ها) در محیط های داده ای تمرکز دارد. نتیجه گیری: توسعه مدل بیب فریم پاسخی به تأثیر اطلاعات شبکه ای برخط، کارکردهای موتورهای جستجو، نیاز به منظم کردن و یافتن مجموعه های کتابخانه ای و استانداردسازی منابع کتابشناختی برای اتصال به محیط داده های پیوندی است. بررسی سوابق و ساختار بیب فریم نشان می دهد که این مدل، ظرفیت حل مسائل محیط کتابخانه ای را در رویارویی با الگوهای جدید کتابشناختی و محیط وب (نظیر جستجوی دقیق، کنترل مستندات [2] ، رده بندی [3] ، ترابری داده ها [4] و ابهام زدایی) دارد. [1] . BIBFRAME (Bibliographic Framework) [2] . Authority Control [3] . Classification [4] . Data Portability
۱۲۳۰.

آیا این گره کور است؟ تحلیل و ارزیابی برنامه های درسی علم اطلاعات و دانش شناسی از منظر شناختی و دانشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا علم اطلاعات و دانش شناسی برنامه درسی طبقه بندی بازنگری شده بلوم مهارت های شناختی انواع دانش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۳۵۹
مقدمه: شیوه تهیه برنامه درسی و کیفیت محتوای آن، با مهارت و توانمندی دانش آموختگان ارتباط مستقیم دارد. هدف این مطالعه، تحلیل برنامه درسی دانشگاهی علم اطلاعات و دانش شناسی در مقاطع مختلف تحصیلی است. در این پژوهش وضعیت این برنامه ها بر پایه طبقه بندی بازنگری شده بلوم و در دو جنبه وضعیت ابعاد دانش (واقعی، مفهومی، فرایندی و شناختی) و وضعیت مهارت های شناختی (یادآوری، درک، کاربرد، تحلیل، ارزیابی و آفرینش) بررسی شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است که با رویکرد کیفی و با استفاده از شیوه تحلیل محتوا (کیفی و کمّی) انجام شد. جامعه این پژوهش، آخرین ویرایش برنامه های درسی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی بود که در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا مورد بررسی قرار گرفت. ابزار این پژوهش، سیاهه وارسی بود که ساخت آن مبتنی بر طرح طبقه بندی بازنگری شده بلوم توسط اندرسون و کراسول (Anderson, & Krathwohl, 2001) انجام شد. برای تحلیل داده ها نرم افزار 2018 MAXQDA به کار رفت و بررسی پایایی با استفاده از شیوه توافق بین کدگذاران میزان 5/95 درصد را نشان داد. یافته ها: یافته ها نشان داد از منظر مهارت های شناختی در برنامه درسی مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، مهارت های سطح پایین شناختی بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند اما تناسب و تقدم مهارت های هر سطح رعایت نشده است. در برنامه های درسی مقطع دکتری میزان تأکید بر مهارت های هر دو سطح یکسان است. از منظر دانشی نیز در مقطع کارشناسی بسامد دانش فرایندی و در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری بسامد دانش مفهومی بیش از انواع دانش های دیگر است. همچنین مشخص شد برنامه های رشته/گرایش ها در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تفاوت هایی در جنبه های شناختی و دانشی دارند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد بر پایه طبقه بندی بازنگری شده بلوم، هدف های رفتاری برنامه های درسی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در هر سه مقطع با وضعیت مطلوب فاصله دارند و بازنگری این برنامه ها ضروری است.
۱۲۳۱.

شناسایی عوامل و مؤلفه های مؤثر براطلافرینی در ایران، همراه با ارائه الگوی نظری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: اطلافرینی مؤلفه های اطلافرینی کارآفرینی با اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۶۶۱
مقدمه: اطلافرینی کارآفرینی با اطلاعات است و به اطلافرینان کمک می کند تا بتوانند در محیط رقابتی بازار، به ایجاد ارزش افزوده بپردازند و با سودآوری در این عرصه پاداش های مورد انتظار را دریافت نمایند. از این رو، این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین عوامل و مؤلفه های مؤثر بر اطلافرینی و دستیابی به الگوی نظری اطلافرینی در ایران انجام شده است. روش شناسی : این پژوهش از نوع کاربردی است، که با رویکرد کیفی و روش نظریه مداخله گر یا داده بنیاد انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را 30 نفر از متخصصان و خبرگان در سه قلمرو علم اطلاعات و دانش شناسی، مدیریت و کارآفرینی و فناوری اطلاعات تشکیل میدهند، که با استفاده از نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق بود، که تا رسیدن به مرحله اشباع ادامه داشت. داده ها به روش های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. حاصل این مصاحبه ها، مجموعه ای از مضامین اولیه بود که طی فرایند کدگذاری باز، گردآوری و از درون آن ها مفاهیم اولیه و مقوله های عمده استخراج شد. در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها با عناوین: شرایط علی، پدیده محوری، راهبردها، عوامل مداخله گر، شرایط مداخله گر و پیامدها در قالب پارادایم کدگذاری محوری تعیین و در ادامه در مرحله کدگذاری انتخابی نیز، سیر داستان ترسیم و نظریه مداخله گر ارائه گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، اطلافرینی در ایران متأثر از عوامل ساختاری، رفتاری، مداخله گر و راهبردی است. همچنین هریک از عوامل مؤلفه هایی دارند که شناسایی و اعلام شدند. شکل ساختار سازمانی، هم راستایی (فلت) پیشنهاد شده است. نتایج: مهمترین عامل در ایجاد پدیده اطلافرینی، وجود اطلاعات و بازیابی آن است که در دو بعد نیاز اطلاعاتی و ایجاد ارزش افزوده، اطلافرینی را تحت تأثیر قرار می دهد. باتوجه به عوامل و مؤلفه های شناسایی شده، الگوی نظری ارائه شد. در این الگو، کلیه عوامل و مؤلفه های مؤثر بر اطلافرینی در ایران اعم از انسانی، دانشی، اقتصادی، فنی، بافتی و مداخله گر مدنظر قرار گرفته است. الگوی ارائه شده می تواند به عنوان نقشه راه و راهنمای جامعی برای کلیه افراد، سازمان های دولتی و مؤسسه های خصوصی علاقه مند به اطلافرینی در کشور استفاده شود.
۱۲۳۲.

کیفیت محتوای وب سایت های دانشگاه های صنعتی ایران: یک مطالعه وب سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۹۸) 1701-1734

کلیدواژه‌ها: کیفیت محتوای وب سایت وب سنجی دانشگاه صنعتی ایران پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نظام رتبه بندی دانشگاه ها.

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۱ تعداد دانلود : ۴۶۵
پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفیت وب سایت های منتخب دانشگاه های صنعتی ایران انجام شد. نوع پژوهش کاربردی و روش پژوهش تحلیل محتوای صفحات وب، که یکی از روش های وب سنجی است، استفاده شده است همچنین رویکرد مورد استفاده در این مقاله تحلیلی می باشد. جامعه پژوهش حاضر وب سایت های 10 دانشگاه برتر صنعتی ایران بر اساس نظام رتبه بندی ISC است. داده های مورد نظر این مقاله بر اساس تراکم و برجستگی کلمات کلیدی؛ ابر برچسب ها؛ تعداد کلمات و ترافیک ارگانیک؛ میزان متن به کد و محتوای یونیک و تکراری که همگی از شاخص های سنجش کیفیت محتوا هستند؛ در بازه زمانی یک ماهه (بهمن 1396) از طریق ابزارهای وب سنجی و از وب سایت 10 دانشگاه برتر صنعتی کشور استخراج گردید. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار Excel استفاده گردیده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که وب سایت دانشگاه های صنعتی امیرکبیر، اصفهان، علم و صنعت و شریف دارای محتوای بهتری نسبت به سایر دانشگاه های جامعه پژوهش هستند؛ همچنین وب سایت دانشگاه های صنعتی مالک اشتر و تحصیلات تکمیلی صنعتی کرمان از کیفیت محتوای ضعیف تری نسبت به سایر دانشگاه های مورد مطالعه برخودارند. پیشنهاد می گردد مدیران وب سایت ها از یافته های پژوهش حاضر جهت ارتقاء کیفیت محتوای وب سایت های دانشگاهی استفاده نمایند.
۱۲۳۳.

موانع و راهبردهای ارائه خدمات کتابخانه های عمومی به گروه های قومی و اقلیت ها در جوامع چندفرهنگی بر اساس تجربیات جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۵ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۹۹) 673-700

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های عمومی خدمات جوامع چندفرهنگی قومیت اقلیت ها مرور نظام مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۷۴۰
هدف: این مطالعه با مرور نظام مند متون پژوهشی در حوزه خدمات اطلاعاتی کتابخانه های عمومی به اقوام و اقلیت ها، به تحلیل وضعیت آن پژوهش ها از جنبه های گوناگون می پردازد. بر این اساس، موانع خدمت دهی به اقوام و اقلیت ها و راهبردهای رفع موانع مذکور بر اساس متون پژوهشی بررسی شده ارائه شده اند. روش: مطالعه حاضر ازنظر هدف کاربردی، و مبتنی بر چارچوب مطالعه نظام مند پریسما انجام شده است. برای جمع آوری متون پژوهشی مرتبط در چند پایگاه اطلاعاتی کلیدواژه های تخصصی این حوزه جست وجو صورت گرفت و تعداد 314 مدرک به زبان انگلیسی شناسایی شد. با مطالعه و بررسی چکیده منابع، موارد تکراری و یا غیرمرتبط با موضوع حذف شدند. درنهایت، با اعمال پالایش اولیه، معیارهای ورود و خروج از مطالعه و کنترل توسط متخصصان، تعداد 40 متن پژوهشی انگلیسی برای مرور نظام مند انتخاب شدند. اطلاعات به دست آمده، با تلخیص مطالب در قالب جدول و نمودار ارائه شده است. یافته ها: مرور پژوهش ها نشان داد که اغلب پژوهش های مرتبط با ارائه خدمات به اقوام و اقلیت ها در کتابخانه های عمومی به طور پراکنده صورت گرفته است و بیشتر آن ها در دنیای غرب و با استفاده از ابزارهای متعدد و گردآوری داده از کاربران مورد پیمایش قرار گرفته است. درمجموع، 17 مانع در قالبِ موانع مربوط به مدیریت کتابخانه، موانع ادراکی و ارتباطی، موانع مربوط به محیط خارجی و موانع مربوط به ماهیت اجتماع اقوام و اقلیت ها دسته بندی شدند. در این رابطه، 20 راهبرد ارائه شده و مصادیق اجرای آن نیز مورد توجه قرار گرفته است. در میان این راهبردها، استخدام کارکنان آشنا با فرهنگ و زبان اقوام و اقلیت ها، و توسعه حرفه ای آن ها، مجموعه سازی حساس به فرهنگ و بازاریابی و تبلیغات کتابخانه های عمومی مهم ترین راهبردهای موفقیت در ارائه خدمت کتابخانه های عمومی در جامعه چندفرهنگی است. اصالت/ارزش: بررسی منابع اطلاعاتی داخلی و خارجی نشان داد تاکنون هیچ پژوهشی به مرور نظام مند پژوهش های حوزه خدمات کتابخانه های عمومی در جوامع چندفرهنگی به اقوام و اقلیت ها نپرداخته است. ازاین رو، مرور منابع علمی و پژوهشی منتشرشده برای داشتن دیدی جامع نسبت به خدمات کتابخانه ای در جوامع چندفرهنگی ضروری است.
۱۲۳۴.

تاثیر اکتساب دانش و جو سازمانی بر عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان رشت

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال ششم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 25 - 41

کلیدواژه‌ها: اکتساب دانش جوسازمانی عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۴۴۲
هدف این پژوهش تأثیر اکتساب دانش و جوسازمانی بر عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان رشت است. پژوهش حاضر، کاربردی و شیوه انجام گرفتن آن همبستگی است. جامعه آماری شامل کتابداران مشغول به کار کتابخانه های عمومی شهرستان رشت در سال 1398 بود. آزمودنی های این پژوهش 80 نفر بودند که از روش نمونه گیری در دسترس برای انتخاب استفاده شد. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسشنامه های محقق ساخته ی توصیف جوسازمانی، پرسشنامه اکتساب دانش و پرسشنامه عملکرد شغلی کارکنان بود که اعتبار آن ها با استفاده از روش روایی محتوا و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. رابطه بین متغیرها با ضریب همبستگی پیرسون و پیش بینی عملکرد شغلی کتابداران از طریق اکتساب دانش و جوسازمانی با محاسبه رگرسیون اندازه گیری شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که همبستگی مثبت و معنی داری بین اکتساب دانش با عملکرد شغلی (29/0=r و 01/0>P) و همچنین بین جوسازمانی با عملکرد شغلی (30/0=r و 01/0>P) وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای اکتساب دانش و جوسازمانی 9 درصد از تغییرات عملکرد شغلی را تبیین می نمایند. با توجه به یافته های به دست آمده، طراحی و برگزاری برنامه ها و کارگاه های آموزش برای آگاه سازی کتابداران در جهت آموزش انواع دانش ها، به وجود آوردن محیط شغلی و کاری مطلوب و تأثیر آن بر عملکرد شغلی بسیار ضروری است تا از این طریق بتوان با ارتقا میزان دانش کتابداران کتابخانه ها، میزان عملکرد شغلی آن ها را بهبود بخشید.
۱۲۳۵.

پروتکل های مبادله اطلاعات در کتابخانه های دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۹) 58 - 70

کلیدواژه‌ها: مبادله اطلاعات کتابخانه دیجیتالی پروتکل های کتابخانه ای همکاری بین کتابخانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۵۲۲
هدف: شناسایی پروتکل های مبادله اطلاعات در کتابخانه های دیجیتالی و تعیین شاخص های اثرگذار در انتخاب و بهره گیری از آنها. روش شناسی: ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه پژوهشگرساخته بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی بهره گرفته شد. جامعه پژوهش 36 کتابخانه دیجیتالی است. یافته ها: پروتکل او.ای.آی. – پی.ام.اچ. با 80% استفاده، پرکاربردترین و او.ای.آی. – او.آر.ای. با 18% کمترین استفاده را داشت. کتابخانه های دانشگاهی، آموزشگاهی، و تخصصی بیشتر از پروتکل او.ای.آی. – پی.ام.اچ. استفاده می کنند. پروتکل Z39.50در کتابخانه های ملی و عمومی به کار رفته است. از اس.آر.یو./دبلیو. در کتابخانه های عمومی بیشتر استفاده می شود. بیشترین و کمترین استفاده از پروتکل ها به ترتیب در کتابخانه های تخصصی و آموزشگاهی است. نتیجه گیری: تنها استفاده از پروتکلZ39.50 تحت تأثیر فعالیت کتابخانه های دیجیتالی است. وجود منابع آرشیوی و اشیای فرهنگی- موزه ای باعث شده است کتابخانه ها بیشتر از پروتکل او.ای.آی.–پی.ام.اچ. اطلاعات استفاده کنند. استفاده از پروتکل Z39.50 و اس.آر.یو./دبلیو. تحت تأثیر استفاده از مدل جستجوی هم زمان و استفاده از او.ای.آی. – پی.ام.اچ. تحت تأثیر استفاده از مدل برداشت اطلاعات است.
۱۲۳۶.

ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی از دیدگاه کاربران: مطالعه موردی کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۵ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۹۹) 579-596

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های عمومی کیفیت خدمات لایب کوآل آذربایجان غربی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۴۸۳
هدف : هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی از دیدگاه کاربران آن هاست. روش : پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش اجرا پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل اعضای کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی است که با توجه به تنوع زبانی (ترک-کرد) و مذهبی (اهل تشیع، اهل تسنن و ارامنه) در شهرستان های این استان، از نمونه گیری طبقه ای تصادفی نسبت به طبقه شهرستان ها استفاده و از این میان 450 عضو به روش تصادفی انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، آخرین ویرایش پرسش نامه لایب کوآل بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون تی وابسته استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد از دیدگاه کاربران کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی، کیفیت خدمات کتابخانه ها کمتر از حد انتظار است. مقایسه وضعیت واقعی و سطح موردانتظار از مؤلفه های مدل لایب کوآل نیز نشان داد مؤلفه تأثیرگذاری خدمات کم ترین اختلاف و مؤلفه کتابخانه به عنوان مکان بیشترین اختلاف را دارند. اصالت/ارزش: اختلاف زیاد بین وضعیت واقعی و سطح موردانتظار کاربران کتابخانه های عمومی برای مؤلفه کتابخانه به عنوان مکان نشان می دهد کتابخانه های عمومی، متناسب با تغییر رویکرد کتابخانه های عمومی از نهادهای اطلاعاتی و اطلاع رسانی به نهادهای اجتماعی، نتوانسته اند خدمات موردنیاز و انتظارات کاربران را در جامعه چندفرهنگی استان آذربایجان غربی برآورده سازند. ازاین رو، لازم است کتابخانه های عمومی متناسب با این تغییر رویکرد به بازنگری و تعریف فضا و خدمات خود بپردازند.
۱۲۳۷.

بازاندیشی هرمنوتیک در شکل گیری پژوهش های کیفی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی با تأکید بر دیدگاه گادامر

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲۰ 123 - 148

کلیدواژه‌ها: هرمنوتیک نظام های بازیابی اطلاعات روش کیفی علم اطلاعات و دانش شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۴۵۵
مقدمه: یکی از روش های تحلیل اطلاعات، روش هرمنوتیک است. این روش یکی از روش های تفسیر متون می باشد. هدف از پژوهش حاضر، بازاندیشی روش هرمنوتیک در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی با تأکید بر دیدگاه گادامر و ارائه فرایند تحلیل با روش هرمنوتیک عینی در این حوزه است. روش: پژوهش حاضر از نوع مروری استدلالی–انتقادی است که در آن از روش های اسنادی و کتابخانه ای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که می توان روش هرمنوتیک را به عنوان یکی از روش های تحلیل پژوهش کیفی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی بکار گرفت. آنچه که بین این حوزه با هرمنوتیک وجه مشترک دارد، همان تفسیر متن است که در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی منظور از متن، اطلاعات و یا هر پدیده ای که با اطلاعات سروکار دارد، می باشد. همچنین در نظام های بازیابی اطلاعات، ورود اطلاعات با پیش فهم امکانپذیر بوده و رفتارهای بازیابی توسط جستجوگر همانند متن در نظر گرفته می شود. نتیجه گیری: هرمنوتیک می توان به عنوان یک روش کیفی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در تولید دانش جدید مورد استفاده قرار گیرد. کاربرد هرمنوتیک در حوزه بازیابی اطلاعات به عنوان یک روش، ورود اطلاعات و رفتارهای فرد، متن و معنا در نظر گرفته می شود و ارزیابی آن نیز بر اساس پیش فرض هایی استوار است. همچنین مراحل هرمنوتیکی در قالب کلمه یا جمله به واحدهای معنایی تبدیل می شود و تفسیرها بر اساس این قالب های معنایی صورت خواهد گرفت و اشتراک واحدهای معنایی و ادغام آن ها منجر به تفسیر یا بازتولید متن خواهد شد.
۱۲۳۸.

نقش سواد فناوری اطلاعات و ارتباط (ICTL) بر یادگی ری خود راهبر در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 51 - 70

کلیدواژه‌ها: سوادICT یادگیری خودراهبر کارکنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۱۵
هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات بر یادگیری خودراهبر انجام شده است. روش: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و روش تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری 1500 نفر از کارکنان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بوده که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی ساده 306 نفر تعیین شد. از پرسش نامه های سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات کاتز و مکلین(2007) با پایایی(97/0) و یادگیری خودراهبر ابیلی و مزاری(1393) با پایایی (93/0) استفاده شده است. یافته ها: تحلیل همبستگی نشان داد، سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با یادگیری خودراهبر رابطه مثبت و معنی داری داشته اند(01/0P<). نتایج رگرسیون هم زمان نشان داد، شرح دادن، مدیریت کردن و ارتباط برقرار کردن به عنوان مؤلفه های سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با یادگیری خودراهبر همبستگی چندگانه داشته و23 درصد از تغییرات آن را پیش بینی می نمایند. مدل یابی معادلات ساختاری نیز نشان داد سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با ضریب مسیر(50/0=γ)، بر یادگیری خودراهبر تأثیرگذار بوده است. واژگان کلیدی: سوادICT، یادگیری خودراهبر، کارکنان
۱۲۳۹.

مروری بر عوامل روان شناختی و نوع جست وجوی مؤثر بر اضافه بار انتخاب در نظام های بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: نظریۀ اضافه بار انتخاب عوامل روان شناختی نوع جست وجو تیپ شخصیتی نظام های بازیابی اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۶۱۰
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل روان شناختی و نوع جست وجو بر اضافه بار انتخاب در نظام های بازیابی اطلاعات انجام شد. روش شناسی: ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ با رویکرد مروری توصیفی به منظور تجمیع دیدگاه ها در نظریۀ اضافه بار انتخاب و ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌۀ ﻣﺘﻮن ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ نظریۀ اضافه بار انتخاب انجام شد. جمع آوری مقالات با استفاده از کلمات کلیدی اثر انتخاب های خیلی زیاد، بیش انتخابی، استبداد انتخاب، پارادوکس انتخاب و فریب انتخاب و ترکیب آن ها با کلمات کلیدی عوامل مؤثر، عوامل تعدیل کننده، نظام های بازیابی اطلاعات، تیپ شخصیتی، گوگل و همچنین کلمات کلیدی Too-much-choice Effect، Hyperchoice، Tyranny of Choice، Paradox of Choice و The Lure of Choice با ترکیب کلمات کلیدی Maximizer، Satisficer، Type of Search، Modulators، Google در پایگاه های اطلاعاتی SID، Magiran و موتور جست وجوی گوگل Sciencedirect و Google Scholar در طی سال های 1990 تا 2016 انجام شد. یافته ها : از 115 مقالۀ یافت شده، در نهایت 47 مقاله برای مطالعه انتخاب شد و در سه گروه عمده قرار گرفت. گروه اول مقالات مرتبط با نظریۀ اضافه بار انتخاب، گروه دوم مقالات مرتبط با دلایل نارضایتی افراد از گزینه های زیاد و گروه سوم مقالات مرتبط با عوامل مؤثر در رخداد اضافه بار انتخاب بود. مقالات این گروه خود به دو دستۀ عوامل روان شناختی و نوع جست وجو تقسیم شدند. نتایج این مطالعه علاوه بر شناسایی عوامل نارضایتی افراد، نشان داد که دو عامل تیپ شخصیتی و نوع جست وجو از عوامل مؤثر در نارضایتی و به عبارتی وقوع اضافه بار انتخاب هستند. نتیجه گیری : برپایۀ یافته ها عوامل نارضایتی افراد در هنگام مواجهه با نتایج بازیابی شدۀ زیاد در موتور جست وجوی گوگل شناسایی شد: محدودیت توانایی های شناختی و رخ دادن اضافه بار شناختی (نظریۀ اضافه بار شناختی)، احساس پشیمانی برای بررسی نکردن همۀ نتایج بازیابی و به دنبال آن احساس پشیمانی از گزینۀ انتخابی که خود منجربه اصطلاحاً «دانه چینی» یا گزینش با وسواس اطلاعات می شود (نظریۀ رویداد غیرمنتظره). مرور پژوهش های انجام شده در این حوزه مشخص کرد که در میان عوامل روان شناختی، تیپ شخصیتی و نوع جست وجو (جست وجوی خاص و عام)، عوامل مؤثر در رخداد اضافه بار انتخاب هستند. باتوجه به حرکت نظام های بازیابی اطلاعات به سمت شخصی سازی، درنظرگرفتن تیپ شخصیتی افراد و نوع جست وجو به بازیابی هایی با رضایت بیشتر کاربران منجر خواهد شد.
۱۲۴۰.

تبیین عوامل مؤثر بر رعایت اخلاق پژوهش دانشجویان و مقایسه سهم آن ها در زیرگروه های مختلف آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلیدواژه‌ها: اخلاق پژوهش عوامل فردی عوامل محیطی سازمانی دانشجو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۴ تعداد دانلود : ۴۵۲
مقدمه: پرورش و توسعه اخلاق پژوهش در فارغ التحصیلان دانشگاهی از اهمیت وافری در نظام های آموزش عالی کشورهای پیشرو و اسناد فرادست دانشگاه های ایران به شمار می رود. هدف پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر رعایت، تعیین اهمیت و سهم عوامل اثرگذار بر رعایت اخلاق پژوهش در میان دانشجویان گروه های مختلف تحصیلی بود. روش شناسی : از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 95 1394 بود. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران تعیین و به شیوه روش نمونه گیری سهمیه ای 400 نفر تعیین گردید. یافته ها: از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته که به منظور سنجش میزان رعایت اخلاق پژوهش و تعیین عوامل مؤثر بر آن طراحی و تدوین شده بود؛ جمع آوری گردید. برای پاسخ دهی به سؤالات پژوهش از آزمون های رگرسیون چندگانه و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. نتیجه گیری: از میان متغیرهای مؤثر تنها دو مؤلفه محدودیت زمانی و فشارهای محیطی، قابلیت پیش بینی رعایت اخلاق پژوهش را دارند. نتایج آزمون ها نشان داد که بین گروه های تحصیلی تفاوت معناداری در رعایت اخلاق پژوهش وجود دارد. میانگین رعایت اخلاق پژوهش در گروه علوم دامی کشاورزی از سایر گروه ها بیشتر بود، سپس رعایت اخلاق پژوهش به ترتیب در گروه های علوم پایه و علوم انسانی و در نهایت در گروه فنی مهندسی دیده شد. با توجه به تأثیر پژوهش در سرنوشت جامعه، سوگیری اخلاق در پژوهش می تواند مبدأ شکل گیری رفتارهای غیراخلاقی عمده تری گردد؛ بنابراین بهتر است با شناخت سایر عوامل، در جهت بهبود رعایت اخلاق پژوهش در دانشگاه ها مبادرت شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان