درخت حوزه‌های تخصصی

این پژوهش با هدف بررسی میزان استفاده وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تابع وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری از عناصر فراداده ای و مقایسه آن با عناصر استاندارد هسته دوبلین انجام شده است. در این پژوهش که از نوع پیمایشی تطبیقی است در مجموع، صفحه خانگی40 وب سایت کتابخانه دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از مرورگر اینترنت اکسپلورر و مشاهده Source از طریق منوی View، عناصر فراداده ای صفحه اچ.تی.ام.ال هر یک از وب سایت ها استخراج شد و در سیاهه وارسی تهیه شده منظور گردید. سپس، با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و درصد و میانگین) به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان داد هیچیک از وب سایت ها از عناصر فراداده ای هسته دوبلین استفاده نکرده اند و در طراحی تمام این وب سایت ها از فراداده های عام زبان نشانه گذاری فرامتن استفاده شده است. در میزان استفاده از عناصر فراداده ای، وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد و علم و صنعت ایران با 57% در رتبه اول و دانشگاه شهید بهشتی با 49% در رتبه دوم و دانشگاه بین المللی امام خمینی نیز با 40% در رتبه سوم قرار داشت. همچنین، رویکرد طراحان صفحات وب نیز با استفاده از جدول انطباق میان عناصر فراداده ای عام و هسته دوبلین مشخص گردید که عبارت بودند از: توجه به محتوای منبع در رتبه اول و توجه به ساختار فیزیکی در رتبه دوم و مالکیت حقوقی وب سایت ها نیز در رتبه سوم

توسعه روزافزون نرم افزارهای متن باز، مشکلات و فرصت های زیادی برای تولیدکنندگان نرم افزار ایجاد کرده است. نیاز ایران به امنیت، استقلال نرم افزاری، توسعه فنّاوری اطلاعات، و بهره وری اقتصادی، موجب روی آوردن به این نرم افزارها در سطح ملی گردید. کاربران، کلید موفقیت طرح های نرم افزاری هستند و عدم توجه به دیدگاه آنان می تواند به عدم موفقیت طرح بیانجامد. اما، مدل بومی مناسبی جهت سنجش جنبه های مختلف موفقیت نرم-افزارهای متن باز، از دیدگاه کاربران وجود ندارد. این مقاله با بررسی مبانی نظری موضوع، ابعاد و شاخص های موفقیت نرم افزارهای متن باز را شناسائی نموده و مدلی مفهومی برای سنجش موفقیت طرح ملی آن ارائه داده است. برای اعتبارسنجی مدل، داده های مورد نیاز توسط پرسشنامه آنلاین از کاربران متن باز جمع آوری و با روش تحلیل مسیر، تحلیل شده اند. نتیجه حاصل شامل تأثیر معنی دار و مثبت متغیرهای رضایت کاربر، کیفیت خدمات انجمن، کیفیت نرم افزار متن باز، رعایت حق مالکیت معنوی، و امنیت در موفقیت نرم افزارهای متن باز بوده است.

رابط کاربر در کتابخانه های دیجیتالی تعامل بین کاربر و محیط اطلاعاتی را برعهده دارد و امکان دریافت بازخوردهای لازم از این طریق حاصل میشود. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه الگویی برای تعیین میزان اهمیت ویژگیهای مطرح در رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ایران مبتنی بر روش دلفی است. در همین رابطه و پس از مطالعه اولیه متون و منابع مرتبط و تهیه سیاهه محقق ساخته با اعمال نظر پانل دلفی، 10 ویژگی و معیار اصلی (جستجو، انسجام، راهنمایی، راهبری، طراحی، تصحیح خطا، نمایش اطلاعات، کنترل کاربر، زبان رابط، و سادگی) شامل 114 ویژگی و مؤلفه فرعی برای تعیین اهمیت آنها در طراحی رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ایران انتخاب شد. در مرحله بعد، براساس نمرات به دست آمده از پانل دلفی، میزان اهمیت هریک از ویژگی های فرعی در طراحی رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ایران مشخص گردید. درنهایت، ویژگی کلی زبان رابط و تصحیح خطا به ترتیب حائز بالاترین و پایینترین امتیاز شدند. هرچند اختلاف امتیاز مربوط به ویژگیهای کلی و فرعی فاصله زیادی ندارد، براساس نظر پانل دلفی به کارگیری آنها در طراحی رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ایران پیشنهاد میشود. امید است نتایج حاصل از یافتههای پژوهش حاضر بتواند تصویر روشنی از ویژگیهای لازم در طراحی رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ایران ارائه و اهمیت به کارگیری هریک از آنها را تعیین کند. از سوی دیگر، به عنوان ابزاری برای تشخیص میزان توانمندی رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ایران از دید صاحبنظران و استفاده کنندگان آنها باشد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین روابط میان متغیرهای جو سازمانی، رضایت شغلی، تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی و ارائه مدلی برای بهبود رفتار شهروندی سازمانی از طریق مدیریت جو سازمانی و متغیرهای نگرشی در کتابخانه های عمومی کشور است. روش: پژوهش از نظر هدف،کاربردی و از نظر روش انجام آن پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است و نحوه گردآوری آن توصیفی و از نوع همبستگی و به طور مشخص مبتنی برمدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش تمام کارکنان صفی و ستادی نهاد کتابخانه های عمومی کشور می باشد. یافته ها: طبق یافته ها، جو سازمانی کتابخانه های عمومی به شکل معنی داری با رضایت شغلی کتابداران شاغل در این نهاد ارتباط دارد. همچنین یافته های پژوهش از وجود رابطه قوی بین رضایت شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی کشور با تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی کتابداران حکایت دارد. در این پژوهش رابطه ای بین تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در بین کتابداران کتابخانه های عمومی کشور دیده نشد. همچنین بین جو سازمانی با تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی کتابداران کتابخانه های عمومی رابطه معنی داری وجود نداشت. در مدل معادلات ساختاری برای نتیجه گیری درباره برازش کلی مدل می بایستی به مجموعه ای از شاخص ها توجه کرد. در این پژوهش مدل ارائه شده از لحاظ شاخص های RMSEA، AGFI و GFI در وضعیت مناسبی قرار دارد. ازاین رو، می توان نتیجه گیری کرد که مدل از لحاظ برازش مدل خوبی است. اصالت/ارزش: در این پژوهش، برای اولین بار رابطه مدیریت جو سازمانی و همچنین متغیرهای نگرشی مانند تعهد سازمانی و رضایت شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی کتابخانه های عمومی مورد بررسی قرار گرفته است و مدلی برای بهبود رفتار شهروندی سازمانی از طریق مدیریت جو سازمانی و متغیرهای نگرشی در کتابخانه های عمومی کشور ارائه شده است.

هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان آشنایی و استفادة کتابداران کتابخانه­های دانشگاهی همدان از امکانات و قابلیتهای وب 0/2 است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی انجام شده است.جامعه آماری این پژوهش، شامل کتابداران کتابخانه­های دانشگاهی، دانشکده­ای و مؤسسه های آموزش عالی همدان (47 نفر) می­باشد. ابزار مورد استفاده برای گردآوری داده­ها، پرسشنامه محقق­ساخته­ای است که بر اساس مرور متون مرتبط و مشاهدات پژوهشگران از ابزارهای وب 0/2 طراحی شده است. نتایج پژوهش نشان داد میزان آشنایی کتابداران با امکانات و قابلیتهای وب 0/2 در سطح متوسط (6/44) و میزان استفادة آنها از امکانات و قابلیتهای وب 0/2 در سطح متوسط و پایین (6/42) است. همچنین، مشخص شد بیشترین توانایی کتابداران در استفاده از ایمیل و وبلاگ است و کمترین توانایی آنها در استفاده از امکانات و قابلیتهای وب 0/2 به فلیکر مربوط است

زمینه: امروزه راه حلهای فناوری اطلاعات با زندگی روزمره انسان ترکیب شده است و توانسته صور فعالیتها و بسیاری از حوزه های زندگی او را دچار تغییر نماید. این تغییر رویکرد سبب بروز نیازمندیهای جدیدی شده که یک نگاه اخلاقی – فرهنگی را می طلبد. این نگاه می بایست بتواند نگاه چندبعدی مسایل و دغدغه های مرتبط را پاسخگو باشد. بر همین اساس در این مقاله سعی گردید الگوی تحلیل در این زمینه ارایه شود.روش کار: مقاله از لحاظ هدف، بنیادین و از لحاظ قالب تحقیق، توسعه ای – تحلیلی بوده است.نتیجه گیری: الگو پیشنهادی ارایه شده در این پژوهش، توانست راه حلهای فناوری اطلاعات را از ابعاد اخلاقی – فرهنگی مورد ارزیابی قرار دهد. ارزیابی بر اساس تفکر بین رشته ای فنی و علوم انسانی شکل گرفت. بر اساس تحلیل مولفه های مختلف در یک از ابعاد، نتیجه مدون و ساختار یافته ای به دست آمد. نتیجه ارزیابی، به صورت ارایه یکی از چهار ناحیه مشخص می باشد. بر اساس ناحیه معین شده، راهبرد و وضعیت راه حل ارایه می گردد. این ارزیابی قادر است به عنوان یکی از گام های برنامه ریزی راهبردی، تولید و مدیریت محصولات و خدمات فناوری اطلاعات در جهت تحلیل طرحها و راه حلهای فناوری اطلاعات به کار گرفته شود.

هدف: هدف این پژوهش، بررسی تأثیر ساختار سازمانی بر گرایش کارآفرینانه افراد سازمان در کتابخانه های مربوط به پردیس های دانشگاه تهران که در شهرتهران مستقر هستند، می باشد. روش: این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی، از حیث روش به دست آوردن داده ها از نوع توصیفی پیمایشی و از نظر نوع داده های گردآوری شده که به وسیله پرسشنامه به دست آمده اند، از نوع کمی می باشد. برای سنجش ابعاد ساختار سازمانی از پرسشنامه استاندارد رابینز1 و برای سنجش گرایش کارآفرینانه از پرسشنامه استاندارد لامپکین و دس2 استفاده شد. جامعه آماری تحقیق، کارشناسان کتابخانه های دانشگاه تهران (حدود 250 نفر) است و در نهایت با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 150 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. یافته ها: تحلیل داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندگانه و همچنین سنجش مدل معادلات ساختاری نشان داد که ساختار سازمانی بر گرایش کارآفرینانه افراد سازمان تأثیر مثبت و معناداری دارد. یافته های این پژوهش می تواند به مدیران کتابخانه های دانشگاه تهران در شناسایی ضعف ها و قوت های طراحی ساختار سازمانی مؤثر در بروز رفتارها و تمایلات افراد در جهت فعالیت های کارآفرینانه کمک کند.

هدف: این پژوهش به بررسی وضعیت مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی تخصصی در شهر تهران می پردازد. روش: این پژوهش با یک رویکرد کمی و با استفاده از روش های مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی در 131 کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی تخصصی شهر تهران انجام شده است. یافته ها: تجزیه و تحلیل های آماری ناهمخوانی 4 مورد از 7 ملاک ارزیابی شامل: برنامه ریزی و پیاده-سازی مدیریت خدمات، فرایندهای ارائه خدمات، فرایندهای کنترلی، و فرایند عرضه با استاندارد را در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی تخصصی شهر تهران، تأیید کرد و در مورد ملاک های سیستم مدیریتی، فرایندهای ارتباطی، فرایندهای راه حلی، به انسجام نظری رسیده نشد.

هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی رابط کاربر نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم در سه حوزه قرآن، حدیث، و فقه و احکام بر اساس معیارهای ارزیابی استخراج شده از متون مرتبط است. این پژوهش، به روش ارزیابانه و با استفاده از 12 شاخص استخراج شده از منابع گوناگون فارسی و انگلیسی انجام گرفته است. ابزار استفاده شده در پژوهش حاضر، سیاهه وارسی است و تجزیه و تحلیل اطلاعات به وسیله نرم افزارهای SPSS و Excel صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که وضعیت نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم از نظر رعایت شاخص های رابط کاربری در مقیاس لیکرت پایین تر از سطح متوسط (63/2) قرار دارد. برترین نرم افزارها، در دسته های قرآن، حدیث، و فقه و احکام، از نظر رابط کاربری آنها، به ترتیب «جامع التفاسیر نور» و «معجم موضوعی بحارالانوار» و «نورالفقاهه 3» بود و ضعیف ترین نرم افزارها در این دسته بندی، به ترتیب «مشکات»، «معجم احادیث الامام المهدی (عج)» و «طوبا» بود. مراکز تولید نرم افزارهای علوم اسلامی نیز در این پژوهش، از نظر تولید نرم افزارهایی با رابط کاربر مناسب، ارزیابی و بهترین تولیدکننده نرم افزارها به ترتیب «مرکز تحقیقات کامپیوتری نور» و «مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی» و «دارالحدیث» معرفی شدند. امتیاز رابط کاربری نرم افزارها در مقیاس لیکرت پایین تر از امتیاز حداکثری، یعنی امتیاز کامل ارزیابی، بود. میانگین کل امتیاز نرم افزارهای فقه و احکام، حدیث، و قرآن با یکدیگر یکسان نبودند. همچنین، بین محصولات مختلف سازمان های تولیدکننده نرم افزارهای علوم اسلامی، از نظر رابط کاربر، تفاوت معنی داری وجود داشت.

پژوهش حاضر در نظر دارد ویژگی های محتوایی و پیوندهای وب سایت های آرشیو های ملی جهان را تحلیل کند. جامعه پ ژوهش، همه وب سایت های آرشیو های ملی جهان هستند که در یک دوره زمانی یک ماهه (مهر 1387) بازیابی شدند. پیوندهای مختلف وب سایت ها، با استفاده از روش تحلیل پیوند و راهنمای اینترنتی یاهو و ویژگی های محتوایی این وب سایت ها، با استفاده از روش تحلیل محتوایی استخراج شدند. نتایج نشان می دهد که وب سایت های آرشیوهای ملی استرالیا و اسپانیا و اسلوونی دارای بالاترین میزان رؤیت هستند. نتایج حاصل از تحلیل ویژگی های محتوایی این وب سایت ها نشان داد که ویژگی های «اخبار» و «جستجو» و «تماس با ما» با فراوانی 70 (287/5 درصد) دارای بالاترین فراوانی و وب سایت های آرشیوهای ملی آمریکا و انگلستان و اسکاتلند با تعداد 70، 66 و 55 ویژگی، به ترتیب دارای بالاترین فراوانی از نظر ویژگی های محتوایی بودند. همچنین، نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بین میزان رؤیت وب سایت ها با زبان و سال تاسیس آنها در سطح 05/0= و بین تعداد ویژگی های محتوایی و میزان رؤیت این وب سایت ها در سطح 05/0= وجود دارد.

یکی از چالش های بنیادی نظام آموزش عالی در ایران، همخوانی ضعیف آن با نیازهای بومی جامعه است. از پیامدهای این وضعیت، فاصله یا شکاف میان پژوهش های دانشگاهی، به ویژه پایان نامه ها، با نیازهای جامعه است. این شکاف را می توان به روشنی در عدم استفاده از یافته ها و نتایج پژوهش ها در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مانند آنها مشاهده کرد. در طول چند دهه اخیر که آموزش عالی در ایران رو به گسترش بوده است، انتقادها و واکنش های بسیاری در این مورد از سوی اندیشمندان از یکسو و نیز کارفرمایان صنایع و اقتصاد از سوی دیگر مطرح شده است. گسترش کمی دانشگاه ها و افزایش پذیرش دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری باعث شده است تا ظرفیت و توانایی استادان، بیشتر صرف آموزش گردد. در مقابل، عرصه پژوهش شاهد دوباره کاری های بسیار بوده است که دلیل عمده آن، عدم توانایی دانشجویان و یا استادان راهنما در یافتن مساله پژوهش در حوزه های موضوعی مورد نیاز جامعه است. بارها شاهد آن بوده ایم که دانشجویان دچار نوعی سرگشتگی در یافتن مساله مناسب برای تحقیق بوده اند و نتوانسته اند موردی را بیابند که ارزش کاربردی برای پژوهش داشته باشد. دکتر محمدحسین دیانی در سرمقاله خود در فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی به این نکته مهم اشاره دارد که جامعه دانشگاهی به جای توانایی در «مساله یابی»، دچار «مساله سازی» شده است.1 دلیل این امر را می توان دور شدن برنامه های درسی از نیازهای بومی و رویکرد نظام آموزشی به نیازهای بومی دانست که خود متاثر از عوامل گوناگون است. نکته قابل تامل آنکه، بیشتر دانشجویان، پس از فراغت از تحصیل و جذب بازار کار شدن، به ندرت دست اندرکار استفاده از دستاوردهای پایان نامه خود در محیط کاری می شوند. این وضعیت نیز یک انقطاع میان نظام آموزش عالی، پژوهش و جامعه به شمار می رود.

حرفه کتابداری در طول چند دهه ای که از ورود فنّاوری های نوین به قلمرو کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی می گذرد، تلاش داشته است تا با همسویی این تحول، تأثیر و تأثر مطرح در این قلمرو را در دو راستا مورد توجه قرار دهد: نخست آنکه در برنامه های آموزشی خود بازنگری کند تا بتواند دانش لازم در زمینه کاربرد فنّاوری ها را به دانش آموختگان انتقال دهد و آنها را آماده مدیریت این تحولات نماید؛ دوم آنکه زمینه های تأثیر فنّاوری را بر کارکردها و خدمات خود مورد کنکاش و پژوهش قرار دهد. در این زمینه، یعنی پژوهش، فعالیت های بیشتری صورت گرفته است...

اطلاعات مفهومی سیال است ، به طوری که هر زمان بخواهیم آن را بررسی کنیم چند وجهی و چندگانه می شود، همین امر سبب شده چنین فرض شود که اطلاعات در خود نوعی گوناگونی و چندگانگی دارد. به دلیل وابستگی متقابل و تنگاتنگی که بین اطلاعات و متغیرهای گوناگون دیگر وجود دارد استفاده از یک مدل صرفا اطلاعاتی کافی نیست و برای تحلیل کارآمد و موفق یک موقعیت باید رشته های بیشتری فعالانه در تجزیه و تحلیل وارد شوند. نقش تفکر فرارشته ای در اینجا به معنای بهره بردن از این رهیافت چندگانگی است، رهیافتی که حاکی از میل به ایجاد وحدتی است که به تشریح جایگاه ها و مدل ها می انجامد و بازشناسی و گسترش مفاهیم چندگانه را سبب می شود . بدین ترتیب جایگاه ها و مدل ها به روش جدیدی تشریح و تبیین شده و مورد نقد و واکاوی قرار می گیرد . بدیهی است که تنها از طریق فعالیت عملی در حوزه اطلاع رسانی نمی توان به شناختی جامع از این رشته دست یافت. برای پاسخ دادن به مسائل اساسی که حوزه اطلاعات و اطلاع رسانی با آن مواجه است دانستن آن علم لازم است ولی کافی نیست؛ در مقایسه، بنیان مستحکمی از علم اطلاعات که ریشه در سنت های پژوهشی گسترده ای دارد برای هر فعال در حوزه اطلاعات و اطلاع رسانی امکان دسترسی به نتایج جمعی بسیاری از اذهان دیگر و تجربه کلی یک رشته کلی تر را فراهم می سازد. اگر چه دانش اطلاعات و اطلاع رسانی تا اندازه ای با عمل اطلاع رسانی گسترش می یابد، اما این نه عمل، که تحقیق روشمند و نظام مند در خصوص اطلاعات – و دیگر موضوعات وابسته – است که پژوهش اطلاع رسانی را تشکیل می دهد ؛ عناصر علم اطلاعات نشات گرفته از عناصر مختلفی است که عمل اطلاع رسانی یکی از این منابع است. از این روی، مقاله حاضر برآن است تا نقش تفکر فرارشته ای را در علم اطلاعات مورد بررسی قرار دهد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی کارآمدی قابلیت های هستی شناسی در مقایسه با اصطلاحنامه از نظر معیار بازیابی مفاهیم موضوعی است. هستی شناسی ابزاری معناشناسی است که تصویری از حوزه موضوعی با ارائه مفاهیم و روابط دقیق تعریف شده میان آن ها در آن حوزه را ارائه می دهد. در این پژوهش به منظور بررسی مهم ترین کاربردهای هستی شناسی در فرآیند بازیابی مفاهیم، نمونه اولیه ای از هستی شناسی با عنوان ASFAOnt بر اساس مفاهیم حوزه «نمایه سازی» و با روش تحلیل حوزه طراحی و ارائه گردید و سپس در یک مطالعه «کاربردپذیری»، مقایسه ای میان اصطلاحنامه ها و هستی شناسی از نظر معیار «بازیابی مفاهیم موضوعی» انجام پذیرفت. این پژوهش از نوع کاربردی است و ابزارهای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ساختار یافته با روش انتومتریک، روش بلند فکر کردن در حین جستجو و مصاحبه پس از انجام جستجو است. نتایج پژوهش نشان می دهد میزان کارآمدی هستی شناسی در بازیابی مفاهیم موضوعی، بیشتر از کارآمدی اصطلاحنامه اصفا است. همچنین رویکرد تحلیل حوزه می تواند به منظور طراحی ابزارهای معنایی کارآمدتری در بازیابی مفاهیم موضوعی در مقایسه با اصطلاحنامه ها مورد استفاده قرار گیرد

هدف این پژوهش به طور کلی ارزیابی وضعیت به کارگیری ابعاد و مؤلفه های خلاقیت در وب سایت کتابخانه ملی ایران از دیدگاه کاربران، بود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه این پژوهش را کاربران (19665 نفر) و کتابداران (173 نفر) کتابخانه ملی ایران که به وب سایت کتابخانه مراجعه و از آن استفاده می کنند، تشکیل دادند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه ای بود که بر اساس منابع پژوهشی مختلف در حوزه خلاقیت وب سایت توسط پژوهشگر طراحی شد. در این پرسشنامه 23 مؤلفه خلاقیت، در زیر 8 بعد کلی (زیبایی شناختی، اصالت، اهمیت، تعامل، تغییرپذیری، کارکرد، تأثیر، شخصی سازی)، دسته بندی شده است. هر کدام از این مؤلفه ها جهت بررسی و ارزیابی در قالب گویه های فرعی تر ارائه شدند. پرسشنامه پس از سنجش روایی (به روش تحلیل محتوا) و پایایی (آلفای کرونباخ)، در بین جامعه پژوهش (374 مورد) توزیع و (283 پرسشنامه) جمع آوری گردید. نتایج نشان داد به طور کلی، وب سایت کتابخانه ملی ایران به لحاظ به کارگیری ابعاد و مؤلفه های خلاقیت با کسب میانگین نمره 66/3 (معادل 52 درصد)، در وضعیت «متوسطی» (بیش از 40 تا 60 درصد) قرار داشت. از میان ابعاد مورد بررسی، «اصالت» با 49%، «زیبایی شناختی» با 50%، «تأثیر» با 47%، «اهمیت» با 56%، «تعامل» با 59%، «شخصی سازی» با 44% و «تغییرپذیری» با 54% در وضعیت «متوسط»؛ و بعد «کارکرد» با 61%، در وضعیت «خوبی» قرار داشت. در بین فرضیه های مورد بررسی نیز میان نمرات قضاوت به کارگیری ابعاد و مؤلفه های خلاقیت با وضعیت مطلوب، با گروه های سنی مختلف، با کاربران زن و مرد و با مقاطع مختلف تحصیلی، درسطح 05/0 تفاوت معنادار مشاهده شد و میان نمرات قضاوت کتابداران و اعضای کتابخانه تفاوت معناداری وجود نداشت.

شاخص های h و g از مهم ترین شاخص های ارزیابی برون داد مدارک علمی پژوهشگران و موسسات پژوهشی هستند که همزمان به اندازه گیری کمیّت و کیفیت برون داد علمی پژوهشگران می پردازند. در این پژوهش میزان شاخص های h، g و پارامتر m پژوهشگران پژوهشکده های دانشگاه شهید بهشتی محاسبه شد و مورد اندازه گیری و سپس تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این پژوهش از نوع تحقیقات علم سنجی است که با روش های اسنادی و تحلیل استنادی انجام پذیرفته است. جامعه ی پژوهش از مدارک علمی نمایه شده 117 نفر از پژوهشگران پژوهشکده های دانشگاه شهید بهشتی در سه پایگاه استنادی WoS، Scopus و Google Scholar تشکیل شده است. با گردآوری و تلفیق داده های بدست آمده از هر پایگاه، شاخص های h، g و پارامتر m هر یک از پژوهشگران محاسبه شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. متوسط شاخص h جامعه ی مورد بررسی برابر 1.85 و متوسط شاخص g برابر 2.66 و همچنین متوسط پارامتر m جامعه ی مورد مطالعه برابر 0.41 بدست آمده است. همچنین شاخص های h، g و پارامتر m محاسبه شده برای مردان بیشتر از زنان بدست آمده است. بالاترین رقم شاخص h بدست آمده در گروه زنان برابر 18 و در گروه مردان برابر با 23 بوده است. به همین ترتیب، بالاترین عدد شاخص g بدست آمده در گروه زنان برابر 27 و در گروه مردان برابر با 33 بدست آمده است. علاوه بر آن، بالاترین عدد پارامتر m بدست آمده برای زنان 2 و برای مردان برابر با 2.5 بوده است. شاخص های h، g و پارامتر m تعداد 60 نفر (51.3٪) از پژوهشگران برابر صفر بدست آمد. در مجموع مطالعات حاکی از آن است که پژوهشگران پژوهشکده های گیاهان و مواد اولیه دارویی، علوم محیطی، و لیزر و پلاسما نسبت به پژوهشگران پژوهشکده های بهداشت خانواده و اعجاز قرآن، از نظر شاخص های h، g و پارامتر m کسب شده در سطح بالایی قرار دارند.

هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی تطبیقی وب­سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی در منطقه خاورمیانه، از بُعد دسترس­پذیری است. روش پژوهش : روش­شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است که با استفاده از سیاهه وارسی­ای، مشتمل بر13 مولفه، وب­سایت های کتابخانه های ملی جامعه (11 مورد) مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته­ها : با توجه به امتیاز وب­سایت شاخص فرضی، 77 امتیاز (که در آن کلیه مولفه­ها 100 درصد رعایت گردیده است)، وب­سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با دارا بودن تمامی مولفه­ها، و کسب77 امتیاز (100 درصد) در رده اول، کویت و عربستان با 76 امتیاز (7/98 درصد) در رده دوم، قطر با 74 امتیاز (1/96 درصد) در رده سوم، سوریه با 72 امتیاز (5/93 درصد) در رده چهارم، یمن و اردن با 70 امتیاز (9/90 درصد) در رده پنجم، لبنان با 65 امتیاز (4/84 درصد) در رده ششم، امارات متحده عربی با 59 امتیاز (7/76 درصد) در رده هفتم، و عراق با 58 امتیاز (3/75 درصد) در رده هشتم قرار گرفته­اند. نتیجه­گیری : بررسی وضعیت وب سایت های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاور­میانه گواه آن است که کم­ترین میزان رعایت مولفه­های دسترس­پذیری، مربوط به وب­سایت کتابخانه ملی عراق، با 3/75 درصد، و بیشترین آن، معادل با 100/0 درصد مربوط به وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشور ایران و ترکیه است. این امر گرچه نشان از رعایت بالای مولفه­های دسترس پذیری در وب­سایت­های جامعه مورد مطالعه دارد، اما به معنای رعایت 100 درصدی مولفه­های دسترس­پذیرس در تمامی آنها نیست. از این رو، نتایج حاصل از این تحقیق می­تواند ارمغان­هایی را برای دست­اندرکاران و طراحان وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه ( به تفکیک مولفه­های مطرح شده در سیاهه)، به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقه­ای دربرداشته باشد.

پژوهش کاربردی حاضر با هدف یافتن معیارهای ارزیابی وبلاگ های کتابداری و اطلاع رسانی ایران با استفاده از روش پیمایشی- تحلیلی و در برخی مراحل با روش وب سنجی، به ارزیابی 107 وبلاگی که حداقل یک پست طی 6 ماه آغاز سال داشته اند ، پرداخته است. این وبلاگ ها از مجموع 222 وبلاگ ثبت شده تا تاریخ 26 خرداد 1389 در راهنمای وبلاگ های ایران، انتخاب شده است. در این پژوهش براساس استفاده از متون مرتبط با حوزه وبلاگ، نظر کارشناسان و معیارهای ارزیابی وب سایت ها، سیاهه ای تدوین شد که پس از مراحل استانداردسازی، جهت ارزیابی وبلاگ های جامعه مورد مطالعه به کار گرفته شد. در نهایت، یک سیاهه وارسی مشتمل بر 23 معیار جهت ارزیابی وبلاگ ها تهیه شد. در پایان، پیشنهاد می شود از سیاهه استاندارد شده پژوهش برای داوری در جشنواره های انتخاب وبلاگ های برتر استفاده شود.

با شکل گیری نظام آموزشی دانشگاه تهران و لزوم چاپ رسالههای متعدد، همچنین تأکید برخی مواد قانون تأسیس دانشگاه و مصوبات شورای دانشگاه برای چاپ و نشر رسالات و کتب درسی و دانشگاهی، مسؤولین وقت و اعضای شورای دانشگاه را بر آن داشت تا برنامه یزی لازم را جهت تأسیس چاپخانه دانشگاه معمول دارند. بر این اساس در بیست و چهارمین جلسه شورای دانشگاه در 21/3/1315 به ریاست استاد علی اصغر حکمت وزیر معارف و رئیس دانشگاه تهران، «پیشنهاد دارالإنشا (دبیرخانه دانشگاه) مبنی بر چاپ کتب علمی دانشگاه مطرح و مقرّر گردید به دانشکده ها اطلاع داده شود که در این موضوع اظهار نظر نمایند و مجددا به شورا بیاید»