ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۲۱ تا ۸۴۰ مورد از کل ۲٬۵۲۸ مورد.
۸۲۱.

سنجش ظرفیت محیط روستاهای شهرستان ماسال برای توسعه گردشگری کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ظرفیت سنجی گردشگری کشاورزی گردشگری مزرعه DEMATEL شهرستان ماسال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۵۲۷
گردشگری کشاورزی یکی از اشکال گردشگری روستایی است که در گروه گردشگری خاص یا جایگزین قرار می گیرد. امروزه گردشگری کشاورزی در جهان به عنوان راهبردی برای بهبود اوضاع اقتصادی، اجتماعی و زیستی روستاها تلقی می گردد. این پژوهش با هدف سنجش ظرفیت محیط روستاهای شهرستان ماسال برای توسعه گردشگری کشاورزی با تکیه بر 6 شاخص؛ چشم انداز جاذبه های طبیعی، چشم انداز جاذبه های انسان ساخت، ظرفیت گردشگرپذیری، امکانات اقامتی و تفریحی، امکانات و خدمات زیرساخت، آثار تاریخی - فرهنگی، تلاش می کند تا وضعیت کلی روستاهای شهرستان ماسال را ازنظر امکان شکل گیری و توسعه گردشگری کشاورزی در آن ها ارزیابی نموده و مستعدترین نواحی را مشخص نماید. جامعه آماری شامل تمام نقاط روستایی شهرستان ماسال است. شهرستان ماسال دارای 108 نقطه روستایی بوده که بر اساس نمونه گیری در مطالعات توصیفی، 20 درصد روستاها، یعنی 20 روستا با توجه به موقعیت قرارگیری نسبت به شاخص ارتفاع - توپوگرافی (جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی) به عنوان نمونه مشخص شده اند. این پژوهش، کاربردی و دارای رویکرد کمی است و برای تحلیل داده ها از مدل های تصمیم گیری چندشاخصه (MADM) با روش های غیرجبرانی DEMATEL, ANP به صورت ترکیبی و با عنوان ANP-DEMATEL و نرم افزار MATLAB استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که مناطق روستایی شهرستان ماسال از ظرفیت خوبی برای توسعه گردشگری کشاورزی برخوردار هستند و این امر در نواحی کوهپایه ای و جلگه ای با شدت بیشتر و در نواحی کوهستانی با توجه به کمبود امکانات و نبود سکونت دائمی با شدت کمتری جریان دارد.
۸۲۲.

آسیب شناسی مطالعات گردشگری در فصلنامه پژوهش های روستایی: کاربست تحلیل محتوا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی تحلیل محتوا فصلنامه پژوهش های روستایی مقالات گردشگری ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۷ تعداد دانلود : ۵۹۷
پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی پژوهش های گردشگری در فصلنامه پژوهش های روستایی انجام پذیرفت. روش پژوهش به لحاظ ماهیت، کیفی، ازنظر هدف و نوع، کاربردی و با رویکرد تحلیل محتوای اسناد بود. جامعه آماری پژوهش، مقاله های حوزه گردشگری در فصلنامه پژوهش های روستایی به تعداد 38 مورد بود که با استفاده از رویکرد تمام شماری تمامی مقالات در تحلیل شرکت داده شدند. برای تعیین شاخص های تحلیل محتوا، در ابتدا، با مطالعه پژوهش های پیشین، مدلی یکپارچه ارائه و سپس بر اساس آن، 38 مقاله موجود در حوزه گردشگری، ارزیابی گردید. ابعاد کلان مدل در تحلیل محتوا شامل ابعاد شناختاری، ساختاری، عملکردی و استنادی بود. روایی و پایایی از طریق روایی فهرست کنترل و پایایی مصحح تأیید گردید. از دو بسته نرم افزاری iMindMap9 و SPSS25 در فرآیند تحلیل استفاده شد. نتایج تحقیق در غالب شناسایی آسیب ها و چالش های پژوهش های گردشگری در فصلنامه پژوهش های روستایی با توجه به ابعاد مدل تحلیل محتوا گزارش شد و مبتنی بر آن ها، راهکارهای لازم پیشنهاد و ارائه گردید.
۸۲۳.

سطح بندی پایداری فعالیت های گردشگری نواحی روستایی درشهرستان طارم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری روستایی توسعه پایدار روستایی سنجش پایداری شهرستان طارم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۵۰۴
امروزه گردشگری روستایی، با هدف تحقق توسعه پایدار جوامع محلی در نواحی روستایی و ب ه عن وان ابزاری برای توسعه اقتصادی و اجتماعی و یکی از مهمترین حوزه های مشاغل مدرن در من اطق روس تایی است. در تحقیق حاضر به ارزیابی سطح پایداری گردشگری در روستاهای شهرستان طارم پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی، ماهیت تحقیق توصیفی- تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تصمیم گیری چند معیاره مدل ORESTE استفاده شده است. جامعه آماری 2180 خانوار روستایی در منطقه مورد مطالعه بوده که براساس فرمول کوکران تعداد نمونه جهت تکمیل پرسشنامه 383 خانوار انتخاب شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، روستاهای شیت و ولیدر دارای بالاترین رتبه(10-9) پایداری و روستای دهبهار(1) دارای پائین ترین سطح پایداری بوده است.
۸۲۴.

فراتحلیل عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی زنان روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی کارآفرینی روستایی زنان روستایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۷۱۱
توسعه کارآفرینی به عنوان راهبردی کارآمد برای حل معضل بیکاری، توسعه اقتصادی، فقرزدایی و عدالت اجتماعی به ویژه در جوامع روستایی ضرورت دارد. کارآفرینی و به تبع آن، توسعه کارآفرینی زنان روستایی پدیده ای پیچیده و چند بُعدی است و تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد. در این تحقیق تلاش گردیده عوامل و مؤلفه های مؤثر بر توسعه کارآفرینی زنان روستایی کشور شناسایی شود. ازآنجا که راهبرد کارآفرینی زنان به عنوان بخش عظیمی از جامعه روستایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع روستایی اهمیت ویژه ای دارد؛ بنابراین مطالعات تلفیقی و ترکیبی از نتایج پژوهش های انجام شده در زمینه توسعه کارآفرینی زنان روستایی، می تواند رویکرد جدیدی برای شناسایی راهکارهای جامع، فراروی پژوهشگران قرار دهد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی پژوهش های انجام یافته در رابطه با کارآفرینی زنان روستایی طی ده سال گذشته (از سال 1386 تاکنون) است. در این پژوهش با بکارگیری روش فراتحلیل و با استفاده از نرم افزار جامع فراتحلیل CMA 2 ، ضرایب همبستگی و نمونه های آماری تحقیقات مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که اندازه اثر متغیر بازاریابی (292/0) به استناد تفسیر اندازه اثر کوهن، تقریباً ضعیف ارزیابی می شود، و اندازه اثر سایر متغیرهای شاخص مورد بررسی (عوامل فردی، اجتماعی، اقتصادی، مالی) در حد متوسط و متوسط به بالا بوده است. طبق نتایج تحقیق، توسعه کارآفرینی زنان روستایی امری پویا و چند وجهی بوده، نیازمند توجه همزمان به عوامل فردی چون نیروی انسانی خلاق، حمایت های مالی و اقتصادی از زنان روستایی، عوامل فرهنگی و آموزشی و ارتقاء زیرساخت های محیطی در روستاهای کشور است.
۸۲۵.

Explaining the Landscape Identity Components in the Tourist Villages with Valuable Texture in Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: landscape Landscape identity Village landscape Landscape identity components Iran

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۵۳۵
Purpose - Examination and recognition of the processes and mechanisms governing the physical environment of villages and the factors of rural landscape structure have its specific and unique characteristics. These valuable features are applicable in the research process, planning, and plans approaches, as well as in spatial planning to pay for the open environment and rural landscape development. Therefore, the main objective of the research is recognition of the landscape identity components in the tourism villages with valuable texture. These components can be used in the plans and texture restoration of the villages to have a sustainable landscape. Design/methodology/approach- The research is a descriptive-analytic study with the quantitative method by applying a questionnaire that completed by university’s professors and authorities of organs that are related to valuable textures with this important question: what are the landscape identity components and which one of them is so important? By identifying the components, extracting the items and operating the components, collecting and analyzing the data through the SPSS software, performing the ANOVA test and Tukey's test, the components of landscape was identified. These components are readability, vitality, beauty, security and safety, diversity and variety, belonging, accessibility, cultural history, semantics, visual proportions, and physical quality, social, economic, and environmental. Finally, their significance has been determined relative to each other. Finding- The main hypothesis was the importance of the economic (functional-activity) and perceptual components that are based on the findings of the research which ultimately have been ranked in the Tukey’s test table based on the importance of ranking. The ten components in the second column of the components are the most important and the three components in the first column are less important components and two common components are in the first and second columns. The results showed that the economic component (performance-activity) was the most important of all with an average value of 2.61. Within the perceptual components; the historical-cultural component with an average value of 2.55 ranked after the economic component (first rank) and social component (second) as the third important component and the average value of social component was obtained 2.55, so it can be said that the hypothesis was confirmed. According to the results, to have a sustainable perspective for the future, all these components should be considered more prominently in the plans and projects than in the past. While the same research has already not been done on landscape identity in villages, then this research can be the beginning of development and applied research in rural regions.
۸۲۶.

آسیب شناسی تعاونی های آب بران (موردمطالعه: دشت میان دربند شهرستان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آب آسیب شناسی تعاونی آب بران دشت میان دربند تحلیل خوشه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۴۴۹
هدف این پژوهش آمیخته، شناسایی و اولویت بندی آسیب های مدیریت مشارکتی آبیاری در بین تعاونی های آب بران دشت میان دربند شهرستان کرمانشاه است. جامعه مورد مطالعه بخش کیفی افراد صاحب نظر در زمینه تعاونی های آب بران و مدیریت مشارکتی آبیاری به تعداد 15 نفر با انتخاب هدفمند بود. جامعه آماری بخش کمی نیز، 688 نفر از اعضای تعاونی های آب بران منطقه میان دربند بودند که تعداد 245 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختارمند و پرسشنامه محقق ساخته بود. یافته های بخش کیفی نشان داد آسیب های عنوان شده به دو دسته آسیب های مربوط به تعاونی ها و اعضا (آسیب های درونی) و آسیب های مربوط به سازمان و ارگان های مرتبط با مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی (آسیب های بیرونی) تقسیم شدند. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده بخش کمی، مهم ترین آسیب های تعاونی های آب بران عبارت اند از: عدم برگزاری جلسات هیئت مدیره و مجمع عمومی، نارضایتی از سیاست گذاری های مدیریتی شبکه، بی اعتمادی اعضای تعاونی نسبت به یکدیگر، عدم تحویل به موقع آب در طول فصل زراعی، یکنواخت نبودن توزیع آب در تمام شبکه، بالا بودن نرخ آب بها و عدم اختصاص اعتبارات بلندمدت از طرف دولت برای احیای منابع آب. به منظور دسته بندی تعاونی های آب بران از لحاظ میزان تأثیرپذیری از آسیب های شناسایی شده از تحلیل خوشه ای استفاده شد. تعاونی ها بر اساس میزان تشابهی که از نظر تأثیرپذیری از آسیب ها داشتند در 5 خوشه  قرار گرفتند.
۸۲۷.

نقش تسهیلات خرد پست بانک در توسعه اقتصادی مناطق روستایی شهرستان زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تسهیلات مشارکتی تسهیلات مبادله ای توسعه اقتصادی روستا شهرستان زنجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۴۲۶
این پژوهش بررسی رابطه تسهیلات خرد بانکی با مؤلفه های توسعه اقتصادی درروستاهای شهرستان زنجان است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی – تحلیلی به شیوه پیمایشی و از نوع همبستگی و از دید هدف کاربردی است. این پژوهش با توجه به نحوه گرد آوری داده ها میدانی است که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن به شکل صوری و پایائی آن توسط آلفای کرونباخ با عدد 73/0 مورد تائید قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را روستاییانی تشکیل می دهند که در روستاهای شهرستان زنجان ساکن بوده و در طی پنج سال اخیر حداقل یکبار از تسهیلات پست یانک استفاده نموده اند که 240 نفر بودند و با استفاده از روش نمونه گیری ساده و به صورت تصادفی و بر اساس جدول مورگان 144 انتخاب شده اند. تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری توصیفی و استنباطی صورت گرفته است و با توجه به نتایج به دست آمده رابطه مثبت و معنی دار تسهیلات خرد مبادله ای با افزایش درآمد روستاییان، کاهش مهاجرت، ایجاد اشتغال و بهبود وضعیت مسکن تائید و همچنین ضمن تائید رابطه مثبت و معنی دار تسهیلات مشارکتی با افزایش درآمد و کاهش مهاجرت، رابطه تسهیلات خرد مشارکتی با ایجاد اشتغال و بهبود وضعیت مسکن روستاییان تائید نشد.
۸۲۸.

عمقی شدن کاربری زمین در بهره برداری های کشاورزی روستایی؛ مؤلفه ها و تعیین کننده ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عمقی شدن کاربری اراضی کشاورزی بهره برداری های روستایی کشت لوبیا خمین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۳۷۵
عمقی سازی، به معنای افزایش بهره وری زمین و فزونی عملکرد در اثر کنش های انسانی است. باوجود چالش بالقوه ناپایداریِ کاربری زمین، عمقی سازی رویکرد اصلی توسعه کشاورزی و پاسخ به نیازهای فزاینده غذایی بشر و نیز سنجه ای برای تحلیل کارایی کشاورزی است. مطالعه حاضر به ارزیابی و تحلیل عمقی شدن کشت لوبیا در منطقه روستایی خرمدشت شهرستان خمین می پردازد. نمونه آماری، 183 بهره بردار لوبیاکار منطقه بوده و داده های موردنیاز با عملیات میدانی گردآوری شد. روایی ابزار گردآوری، محتوایی و پایایی آن با انجام مطالعه مقدماتی و آزمون های آماری، ارزیابی و تأیید شد. مقیاس سازی برای سنجش عمقی شدن، براساس مؤلفه های تخصصی شدن کشت، اندازه نسبی سطح بهره برداری، سطح بهره وری، ضریب مکانیزاسیون و فشردگی دوره آیش، با رویکرد تحلیل عاملی و ترکیب خطی وزنی نرمال انجام شد. بر اساس یافته ها، باوجود سطح بالای زیرکشت لوبیا در منطقه، میزان عمقی شدن در نزدیک به 98 درصد از بهره برداری ها کمتر از حد متوسط و تنها در بین 2/2 درصد از بهره برداران بیش ازحد متوسط بوده است. گرچه به لحاظ فنی و در مقایسه با بهره برداری های عمقی تر، امکان دستیابی به فشردگی بیشتر در آینده برای نظام های کمتر عمقی آسان تر است، اما عمقی شدن کمتر کاربری زمین لزوماً به معنی توسعه و افزایش معنی دار عملکرد در آینده نیست. در همین رابطه، تحلیل تفاوت های کاربری زمین بین سطوح مختلف عمقی شدن در رابطه با متغیرهای مختلف نشان داد درحالی که عمقی شدن به واگرایی شدید عملکرد و راندمان اقتصادی در بین بهره برداری های منطقه موردمطالعه انجامیده، ضعف سیاست گذاری و مدیریت کلان کشاورزی در این زمینه نیازمند درنگ و برنامه ریزی های سنجیده ای در آینده است.
۸۲۹.

Analysis of Livability of Rural Settlements (Case Study: Villages of Kashmar County)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۵ تعداد دانلود : ۵۰۶
Purpose- This study aimed to determine the constructive components of livable rural communities. To this end, it investigates the status of livability from the viewpoint of rural population in villages of Kashmar County. Design/methodology/approach- This is a descriptive-analytic study. In the first stage, indicators were extracted by reviewing the relevant literature. Then, a questionnaire was developed based on the Likert scale. Using the Cochran formula, 350 samples were selected and were randomly distributed. Finally, the data were analyzed using the SPSS software and employing correlation and Friedman tests. Finding- The results of the Spearman test showed no significant relationship between individual characteristics (age, sex, education) and livability indicators. On the other hand, the results of the Friedman test revealed that villages have higher livability in terms of the environmental dimension than other dimensions. In terms of the social dimension, recreation and leisure time indicator had the highest rank from respondents’ viewpoint (5.50), and other indicators were also effective in varying degrees. Respondents were more satisfied with public space than other indicators. Originality/value - Due to the novelty of the subject in Iran, and since it has received low attention in the relevant global literature, more time is needed to carry out further studies. The results of this study may be useful for rural officials and planners, rural students and researchers.
۸۳۰.

Investigating and Analyzing Factors Causing the Spreading out of Rural Poverty in Miyandoab County through the Application of Q Technique(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Rural poverty Factors of poverty Q method Miyandoab County

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۴۲۹
Purpose - The purpose of this study was to investigate the factors causing the spreading out the poverty in rural areas of thcounty of Miyandoab. knowledge of the extent of poverty affecting the community and the factors affecting it are important issues in the formulation of poverty reduction programs. Design/methodology/approach - The current research is exploratory and descriptive-analytical and follows a hybrid approach. However, the present research adopts a quantitative approach in (Q) and a qualitative approach, and in the process of factor analysis. The philosophical framework is a kind of interpretive paradigm-positivism, and is a field research the community of discourse includes rural managers (governors, heads of government departments, County Department, rural directors and Dehyars), experts and local experts in the County of Miyandoab. The discourse community was identified through targeted sampling (snowball) and the (Q) collection (41 items) was arranged by 28 members of the statistical community. For data and information analysis, Stephenson's factor analysis was used based on an individual basis. Findings - Findings of the research showed that the Spreading out of rural poverty are: 1) Low economic power And inappropriate macro policies of the state, 2) Social barriers, insufficient service and investment insufficiency, 3) Environmental hazards and the level of education and awareness, 4) The weak sources of sustainable earnings and marketing mechanisms, (5) Natural sources of inappropriate production and limited spatial flows, and (6) Vulnerability of income sources and the weakness of support institutions (insurance, etc.). Among them, the first factor with a specific amount of 7.17 and a %25.64 variance was identified as the most important factor affecting rural poverty in Miyandoab County. Research limitations/implications- The most important Constraints of this research were the lack of cooperation of the authorities in the process of completing the questionnaire, and the lack of accurate statistics on rural poverty. Practical implications- The most important ways that can improve the growing situation of the poor in the study area include diversification into rural economies, improvement of economic infrastructure and change in government policies in the field of creating new and small rural businesses. Originality/value - Few studies have been conducted in this area. Therefore, consideration of the phenomenon of rural poverty and the factors influencing its expansion with the Q method is essential for accurate and logical planning by planning organizations such as the Ministry of the Interior, the Deputy Rural and Nomad Committee, and academic researchers.
۸۳۱.

تحلیل نقش شبکه جاده ای در انتقال محصولات کشاورزی نواحی روستایی شهرستان مراغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار شبکه ارتباطی مناطق روستایی صادرکننده محصولات کشاورزی شهرستان مراغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۵۳۵
یکی از مهمترین عوامل زیربنایی برای توسعه هر کشوری و مناطق روستایی آن، وجود شبکه جاده ای کارامد و مطلوب در آن کشور جهت رفع نیازهای حمل و نقل آن است. در روند توسعه روستایی، شرط اصلیِ به حرکت در آوردن مکانیسم های توسعه اقتصادی ایجاد شبکه جاده روستایی مناسب است. با وجود چنین شبکه ای، حمل آسان فرآورده های کشاورزی به مراکز مصرف و صادرات، امکان پذیر گشته و کشاورزی را از سودآوری کافی برخوردار می سازد. چه بسیارند روستاهایی که از موقعیت مناسب تولیدی برخوردارند ولی به دلیل نبود امکانات ارتباطی و حمل و نقل در انزوا به سر می برند و از این موقعیت بهره کافی ندارند. لذا این موضوع به طور گسترده ای پذیرفته شده است که یک اقتصاد با شبکه های ارتباطی-جاده ای - مناسب در مقایسه با اقتصادهای با شبکه ارتباطی ضعیف در شرایط رقابت پذیری با صرفه تری قرار دارد. پیشرفت در حمل و نقل و ارتباطات، بخش کشاورزی، صنعت و دیگر بخش ها را ارتقاء داده و همچنین منجر به بهبود استاندارد زندگی عموم مردم می شود. از دیدگاه توسعه ای بهبود دسترسی، محرومیت اجتماعی را با افزایش قابلیت های فردی کاسته و مزایای فیزیکی، اجتماعی-اقتصادی و روانی را ایجاد می کند. در مناطق دور افتاده روستایی، خدمات حمل و نقل روستایی دسترسی حیاتی بین مزارع، روستاها و بازار برای انتقال مردم، نهاده ها، تولیدات کشاورزی و کالاهای مورد نیاز برای معیشت روستایی فراهم می کنند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش(اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی/کالبدی) شبکه جاده ای روستایی با تاکید بر مناطق روستایی صادرکننده محصولات کشاورزی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش، روستاهای تولیدکننده محصول سیب شهرستان مراغه واقع در استان آذربایجان شرقی می باشد. و از آزمون آماری تی تک متغیره برای تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها نشان داد شبکه دسترسی جاده ای در روستاهای مورد مطالعه در بعد اقتصادی دارای نقش مناسب بوده و در دیگر ابعاد از عملکرد پایین برخوردار بوده و نتوانسته نقش خود را به خوبی ایفا کند.
۸۳۲.

سطح بندی توسعه گردشگری روستاهای بخش برزک در شهرستان کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اکوتوریسم اولویت بندی روستاهای بخش برزک روش ANP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۸ تعداد دانلود : ۵۷۳
امروزه بخش بسیار مهمی از فعالیت های گردشگری در دنیا مبتنی بر بهره مند شدن از طبیعت است که اکوتوریسم نام گرفته و مناطقی که دارای توان های طبیعی با ارزش تری باشد، بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. بخش برزک یکی از چهار بخش تابع شهرستان کاشان در استان اصفهان است که در قسمت جنوب غربی این شهرستان قرار گرفته و دارای جاذبه های طبیعی و انسانی زیادی است. در این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره ANP ابتدا مهمترین عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری روستایی با تأکید بر توسعه اکوتوریسم در منطقه شناسایی شده و سپس با استفاده از نظرسنجی از تعداد 12 نفر از کارشناسان و مسئولان آشنا به منطقه، روستاهای منطقه جهت توسعه گردشگری اولویت بندی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد از میان 17معیار مورد بررسی 3 معیار: مشارکت سرمایه گذار محلی، برگزاری تورهای بازدید از منطقه و استفاده از راهنمای محلی به ترتیب بیشترین امتیاز را کسب کرده و از میان 11 روستای منطقه نیز 3 روستای مرق، سادیان و ویدوجا به ترتیب اولویت اول تا سوم را جهت توسعه گردشگری روستایی به خود اختصاص داده است. از دیگر یافته های تحقیق آن است که نقش و حضور جوامع محلی به دلیل حس تعلق خاطری که آنان به محیط زندگی خود دارند، نقشی تأثیرگذار است و استفاده از آنها در برنامه های عمرانی همواره نتایج مثبتی در افزایش ضریب موفقیت و مثمرثمر بودن به همراه خواهد داشت. به علاوه توجه و حمایت مسئولان محلی و دهیاری ها نیز در کنار آن بر بهبود نتایج برنامه های توسعه ای تأثیر خواهد داشت.
۸۳۳.

آسیب شناسی برنامه های توسعه در بخش روستایی با روش آمیخته (مورد مطالعه: شهرستان ورزقان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی برنامه های توسعه روش آمیخته تئوری بنیادی حداقل مربعات جزئی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۰ تعداد دانلود : ۷۷۵
تحقیق حاضر به آسیب شناسی پیامدهای برنامه های توسعه در بخش روستایی شهرستان ورزقان با روش آمیخته (کمی- کیفی، به شیوه همگرا) پرداخته است. ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی- تحلیلی است. به لحاظ گردآوری داده ها، از نوع ترکیبی بوده و بنیان فلسفی آن مبتنی بر رویکرد پراگماتیسم است. جامعه آماری شامل کارشناسان محلی است که در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته (برای 132 نفر پاسخگو) و در بخش کیفی از مشاهده و مصاحبه نیمه ساختار یافته (51 نفر مصاحبه شونده در دو مرحله) استفاده شده است. نبود فرصت های شغلی مناسب برای جوانان، فقدان فعالیت های تولیدی اشتغال زا، ناموفق بودن ایجاد صنایع متصل به کارخانجات معدنی موجود در منطقه، ناموفق بودن صنایع و کارگاه های کوچک اشتغال زای کشاورزی و افزایش فقر و محرومیت اجتماعی از مهم ترین پیامدهای مستخرج از تجزیه وتحلیل کیفی به روش تئوری بنیادی است. نتایج ارزیابی نیکویی برازش حاصل از مدل ساختاری (حداقل مربعات جزئی) نشان می دهد که مدل ارائه شده در سطح مطلوب با داده های تجربی سازگاری دارد و در منطقه موردمطالعه ارتباطی یک سویه بین پیامدهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و جامع وجود دارد که پیامدهای اقتصادی و اجتماعی برنامه های توسعه منجر به بروز پیامدهای فضایی و جامع هستند؛ به طوری که شرایط اجتماعی و اقتصادی به فضا و کالبد منطقه تأثیر منفی می گذارند؛ همچنین تحلیل مسیر پیامدهای فضایی با پیامدهای جامع نشان می دهد که کمرنگ شدن جایگاه روستا و کشاورزی در رویکرد توسعه ملی و عدم تطابق اقدامات با بنیان های توسعه پایدار از مهم ترین متغیرهای با ضریب تأثیر بالا هستند.
۸۳۴.

تحلیل کیفی چالش های گردشگری روستایی در استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری روستایی کارآفرینی استان کرمانشاه نظریه زمینه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۲ تعداد دانلود : ۴۵۴
گردشگری روستایی راهکاری جدید در نظریه های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت سازی در مناطق روستایی به شمار می رود. در این راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های گردشگری روستایی استان کرمانشاه با بهره جستن از پارادایم کیفی و روش نظریه بنیانی در بازه زمانی بهار و تابستان سال 1396 انجام شد. جامعه موردمطالعه پژوهش را کارشناسان و متخصصان گردشگری استان کرمانشاه تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند ترکیبی، 15 نفر از آنان انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند صورت گرفت که تا رسیدن به سطح اشباع نظری ادامه یافت. تجزیه وتحلیل داده ها طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. پدیده ناشناخته ماندن فضای گردشگری روستایی استان کرمانشاه، موضوع اصلی بود که پژوهشگران در مرور و بازخوانی یادداشت های میدانی خود، مکرراً با آن برخورد داشتند. همچنین در این بررسی با بهره گیری از مدل پارادایمی شرایط زمینه ای، شرایط علی (همچون: ناکارآمدی فرآیند هدایت سرمایه گذاران و کارآفرینان در حوزه گردشگری روستایی، ناکارآمدی فرآیند هدایت سرمایه گذاران و کارآفرینان در حوزه گردشگری روستایی، کمبود امکانات زیرساختی در روستاها)، شرایط مداخله گر (نظیر: سالخوردگی و کاهش جمعیت روستایی، مالکیت خصوصی اراضی و مسائل و مشکلات امنیتی)، راهبردها و پیامدهای مرتبط با این پدیده همچون مهاجرت روزافزون به شهرها، افزایش تقاضا برای مشاغل غیرمفید و کاذب و رکود اقتصادی روستاها، نارضایتی از شرایط زندگی و زیست اقتصادی و ناشناخته ماندن ظرفیت های طبیعی، فرهنگی و گردشگری روستاها، مورد واکاوی قرار گرفت.
۸۳۵.

تحلیل عوامل موثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی روستایی به باغ ویلا (مورد مطالعه: دهستان های کرارج و براآن جنوبی شهرستان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تغییر کاربری اراضی کشاورزی روستایی باغ ویلا اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۴ تعداد دانلود : ۷۲۸
در این مقاله عوامل موثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی به باغ ویلا در دهستان های براآن جنوبی و کرارج شهرستان اصفهان بررسی شده است. با تکمیل پرسشنامه از 184 نمونه تصادفی از میان 426 نفر کشاورز در پنج روستای منتخب، نتایج نشان داد در میان عوامل «مکانی-فضایی» (محیطی، اقتصادی و اجتماعی) بیشترین تأثیر را عوامل محیطی (از جمله کم آبی) داشته است. عوامل اجتماعی (از جمله رواج ساخت خانه های دوم و افزایش تقاضا و رونق بازار اراضی) و اقتصادی (از جمله بالا بودن هزینه نهاده های کشاورزی) در رتبه های بعدی قرار گرفت. بررسی عوامل «مدیریتی» نشان داد دخالت سازمان های دولتی در بازار کشاورزی، عامل مؤثر تغییر کاربری اراضی بوده است. از دیدگاه کارشناسان، (30 کارشناس موردبررسی) که به روش گلوله برفی انتخاب شدند پرسشگری شد. نتایج نشان داد در میان عوامل «مکانی - فضایی»، بیشترین تاثیر را عوامل اجتماعی و کمترین تاثیر را عوامل اقتصادی بر تغییر کاربری اراضی داشته است. در میان عوامل اجتماعی بیشترین تأثیر را خرید اراضی و ساخت خانه های دوم توسط شهرنشینان، در میان عوامل محیطی بیشترین تأثیر را بسته شدن آب زاینده رود، در میان عوامل اقتصادی بیشترین تاثیر را درآمد بالاتر کاربری های گردشگری، و در میان عوامل «مدیریتی» بیشترین تأثیر را ضعف نظارت و فساد اداری برخی کارکنان نهادهای دولتی داشته است. درمجموع کشاورزان برای ادامه فعالیت کشاورزی تمایل کمی نشان می دهند و این احتمال تقویت می شود که ازطریق تغییر کاربری اراضی به سمت فعالیت های پربازده تر و کم مشغله تر کشیده شوند.
۸۳۶.

Spatial Analysis of Rural Settlements Development Using Sustainable Development Approach (Case Study: Villages of Khorramabad County)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Spatial Analysis Rural settlement development Sustainable development approach Khorramabad County

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۵ تعداد دانلود : ۴۷۰
Purpose - Spatial equilibrium at different stages, especially at the district level, is the most significant purpose of spatial development planning that is the focus of attention in Iran's policy and planning system. In this regard, spatial recognition and analysis of the components and the criteria of eligibility are significant in the context of the existing development concept. By identifying the eligibility components of rural settlements, it is possible to identify low eligibility of spatial areas affected by adverse socio-economic and spatial processes. Accordingly, the research team attempted to examine this criterion in the district of Khorramabad. Design/methodology/approach - The research method was descriptive-analytical. The statistical population was the villages of Khorramabad county (Given the frequency of a statistical population, 150 villages out of 647 were selected as the sample using stratified- random sampling. The required data (35 indices) were collected by the library method (using population and housing census and statistical yearbook of 2016). Data analysis was done using FANP model (for summarizing the indices and determining their weight), VIKOR technique (for ranking the villages), and finally, path analysis test for determining the influence degree of the factors on the level of development. According to the research findings, the following results were obtained; Finding - The process of development in Khorramabad county, is in relatively in good condition. In this process, Integrated development has not been considered. Some components (access to services, economic participation and, economic welfare) are in good conditions while some other components (agricultural production, education and population growth) are not. These conditions resulted in a decline in some villages. The level of development in Khorramabad county has been confronted with spatial inequality not just in terms of topic-specific but an area-specific aspect. This inequality resulted in the formation of the center-periphery spatial pattern that causes the marginalization (and deterioration) of disadvantaged villages.
۸۳۷.

اثرات اقتصادی- اجتماعی بوم گردی بر توانمندی جوامع محلی مورد: ناحیه بلده در استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بوم گردی اثرات اقتصادی-اجتماعی توانمندی روستاییان جوامع روستایی ناحیه بلده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۶۴۹
بوم گردی با بهره گیری خردمندانه از منابع طبیعی و محیط زیست نقش مهمی در توانمندسازی جوامع محلی دارد. از جمله نقش های اثربخش این نوع گردشگری تأثیر بر وضعیت اقتصادی-اجتماعی جوامع محلی است. هدف از این تحقیق بررسی اثرات اقتصادی-اجتماعی بوم گردی مراتع ییلاقی بلده بر توانمندی جامعه محلی بوده است. روش انجام تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی، جامعه آماری پژوهش از بهره برداران مراتع حریم روستاهای هدف گردشگری شامل کلیک، بردون، یوش، بلده، بطاهرکلا، مرچ، یالرود، سر اسب و کمررود جمع آوری شده که به شیوه هدفمند انتخاب شده است. با استفاده از فرمول کوکران و تطبیق با جدول مورگان حجم نمونه خانوار 214 برآورد گردید. داده های پژوهش به صورت اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده جمع آوری گردید. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از همبستگی کندال تائو b و آزمون رتبه ای فریدمن استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد بین گویه های عوامل اقتصادی-اجتماعی و شاخص توانمندی رابطه مثبت و معنی داری وجود داشته است. همچنین افزایش سطح درآمد و پس انداز، افزایش اشتغال فصلی روستاییان، افزایش مشارکت فرهنگی و اجتماعی مردم و ایجاد فرصت زنان روستایی برای فعالیت در شغل های جانبی از بیشترین میانگین وزنی و کمک به جذب منابع مالی و بودجه های دولتی و تغییر سبک زندگی به دلیل مراوده با گردشگران از کمترین امتیاز برخوردار شد. با توجه به آنکه اغلب فعالیت های روستاییان و دامداران، فصلی بوده و در سایر فصول عملاً با بیکاری مواجه اند؛ توانمند کردن آنان با حمایت های مالی دولت و ارائه تسهیلات ویژه به آن ها می تواند به ایجاد فرصت های بیشتر اشتغال در این نواحی منجر گردد.
۸۳۸.

تأثیر جهت گیری های ارزشی - فرهنگی و نگرانی محیط زیستی بر رفتار حفاظت خاک کشاورزان (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان میاندوآب)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حفاظت خاک نگرانی محیط زیستی کشاورزان شهرستان میاندوآب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۴۸۰
هدف این مطالعه بررسی تأثیر جهت گیری های ارزشی - فرهنگی (تقدیرگرایانه، فردگرایانه، مساوات طلبانه و پایورمحورانه) و نگرانی محیط زیستی در زمینه حفاظت خاک بر رفتار حفاظت از خاک کشاورزان بود. جامعه آماری موردمطالعه کشاورزان روستاهای شهرستان میاندوآب بودند (22750 N =) که 378 نفر از آن ها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب استفاده شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بود که روایی آن با استفاده از نظرات متخصصان دانشگاهی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با استفاده یک مطالعه راهنما و ضرایب آلفای کرونباخ محقق گردید (91/0≤ α ≤ 73/0). نتایج نشان داد نگرانی محیط زیستی در زمینه حفاظت خاک اثر مثبت و معنی داری بر روی رفتار حفاظت خاک داشت. افزون بر این، جهت گیری های ارزشی مساوات طلبانه و پایورمحورانه در زمینه حفاظت خاک دارای اثرات مثبت و معنی داری بر نگرانی محیط زیستی در زمینه حفاظت خاک هستند. این در حالی بود که جهت گیری های فردگرایانه و تقدیرگرایانه در زمینه حفاظت خاک اثراتی منفی و معنی دار بر نگرانی محیط زیستی در زمینه حفاظت خاک داشتند. درنهایت متغیرهای مستقل موجود در چارچوب پژوهش توانستند 5/42 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتار حفاظت خاک را پیش بینی کنند.
۸۳۹.

Evaluation of Rural Governance for Achievement of a Sustainable Local Government (Case Study: Rural Area Surrounding Karaj Metropolis)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۴۸۰
Purpose- This study tries to evaluate rural governance and identify its effective factors in a rural area, around Karaj Metropolis, for the achievement of local governance in central Iran. Design/Methodology/Approach - In terms of goal and nature, it is practical, while with regards to its methodology, it serves as a survey. The statistical populations of this research include 53 rural managers of rural settlements as rural governors (Dehyar), 105 rural councils, and 366 heads of village households, selected based on classification sampling within a multi-stage process. Both techniques of PROMETHEE and Analytic Network Process (ANP) have been employed for analysis, level evaluation, and classification of governance in the studied rural area. Findings- Based on the parametric method, results show that out of 53 studied local government, 53% had good governance; 25%, average governance; and 22%, weak governance. Furthermore, based on ANP Technique, the rural district (Dehestan) of Adran had the highest governance rank, while the rural district of Kamal Abad had the lowest. In general, the findings show that governance level in the studied local governments were quite desirable. Research limitations/Implications- Governance is a multidimensional issue with various definitions and theories thereof the villagers’ attitude towards rural governance and its indicators is restricted. Practical implications- In the study area, rural governance is in a good position, but some of the rural governance components and indicators are in an unsatisfactory and critical situation and require serious attention for improvement. Originality/Value- So far, there has been little attention paid to rural governance in the cities, especially in the peripheral regions of metropolitan areas. Accordingly, the present study is of considerable importance.
۸۴۰.

تبیین فرایند همکاری های قلمرویی در بهره برداری از قنات (مورد مطالعه: قنات حسن آباد، استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: همکاری قلمرویی آب قنات بهره برداری پایدار نظریه زمینه ای سود مشترک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۷ تعداد دانلود : ۱۱۳۵
ویژگی برجسته قنات حسن آباد به نقش آن در ایجاد همکاری های بین قلمرویی برمی گردد که میان سه حوزه مهریز، ده نو و حسن آباد در طول 40 کیلومتر پدید آمده و استمرار یافته است. مراقبت از قنات حسن آباد تا آخرین چاه که در قلمروی مهریز واقع است صورت می گیرد و دو قلمروی پایین دست در آن مشارکت دارند. در این مقاله تلاش شده است تا با روش نظریه زمینه ای به این سؤال پاسخ داده شود که چگونه جریان آبی مانند قنات حسن آباد توانسته است به همگرایی اجتماعی و همکاری میان سه قلمروی ذینفع منجر گردد؟ به این منظور مصاحبه شوندگان از مناطق پایین دست و بالادست با روش گلوله برفی انتخاب شدند و پرسش ها تا رسیدن به نقطه اشباع نظری ادامه پیدا کرد. سپس در مورد داده های میدانی، کدگذاری باز و محوری انجام شد و نهایتاً کدگذاری انتخابی صورت گرفت. روابط میان مفاهیم در مدل مفهومی نشان داده شد و به صورت یافته های پژوهش شرح داده شدند. در منطقه نفوذ قنات حسن آباد، مدلی حاکم است که آن را مدل «سود مشترک» نامیده ایم. در این مدل، مجموعه ای از عوامل اجتماعی و اقتصادی به گونه ای ساختارمند منافع بالادست و پایین دست را به یکدیگر گره می زنند. یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در این مدل، گستردگی فضایی قنات است که به قنات، نوعی ویژگی قلمرو گریزی می دهد. درنتیجه، دینامیک قنات به کمرنگ شدن قلمرو و به تبع آن کاهش هویت قلمرویی منجر می گردد و همین امر، امکان همکاری در دو سوی مرزهای قلمرو را آسان تر می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان