فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱٬۳۹۸ مورد.
زمینه های پیدایش جنگ های داخلی در تاجیکستان پس از استقلال و نقش جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف مقاله حاضر بررسی عمیق‌تر عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و قومی است که پس از استقلال تاجیکستان زمینه‌های جنگ‌های خونین داخلی پنج ساله را در آن کشور به وجود آوردند. مقاله سپس به نقش مثبت جمهوری اسلامی ایران در برقراری آتش‌بس و نهایتاً ایجاد یک صلح پایدار در آن کشور می‌پردازد. صلحی که به رغم مواجهه با مشکلات و بسیاری ناملایمات، تا به امروز همچنان دوام آورده و در سایه ثبات و پایداری آن تاجکیستان به آهستگی اما استوار در مسیر توسعه اقتصادی و سیاسی قرار گرفته است.
سیاست انرژی روسیه در آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
با افزایش وابستگی جهانی به انرژی و نیز ظهور روسیه به عنوان «ابرقدرت انرژی» قرن بیست ویکم، مسیرهای انتقال انرژی از جمهوری های پیشین اتحاد شوروی به بازارهای اروپایی و آسیایی، بیش از پیش مورد توجه قدرت های جهانی قرار گرفته است. انرژی در کانون روند رشد و توسعه اقتصادی روسیه قرار دارد. درآمدی که روسیه از راه صادرات انرژی به دست می آورد، موجب نفوذ روزافزون روسیه در سیاست بین الملل شده است. اکنون انرژی یکی از عوامل مهم در شکل دادن به روابط خارجی روسیه به شمار می رود. روسیه از یک سو برای جبران کمبود تولید خود در منطقه سیبری غربی به گاز آسیای مرکزی نیاز دارد، از سوی دیگر از مسیرهای اصلی انتقال گاز و نفت کشورهای این منطقه است. منابع قابل توجه نفت و گاز آسیای مرکزی می تواند در حفظ برتری روسیه در بازار انرژی اوراسیا نقش مهمی داشته باشد. سوال اصلی این مقاله این است «سرشت و ابزارهای سیاست انرژی روسیه در آسیای مرکزی چیست؟» فرضیه نویسندگان این است که روسیه برای ارتقاء جایگاه خود در نظام بین الملل، بازسازی کنترل خود بر بخش انرژی کشورهای آسیای مرکزی را، با استفاده از اهرم انرژی مورد توجه قرار داده است.
نخبگان سیاسی روسیه در دو دهه اخیر
حوزه‌های تخصصی:
سازمان همکاری شانگهای و دلایل امنیتی آمریکا
حوزه‌های تخصصی:
جنگ افغانستان نشان داد که اینک تمرکز آمریکا در روابط بینالملل به سوی شرق معطوف شده است. ایالات متحده با تجاربی که در سالهای گذشته در خاورمیانه داشته است، اکنون با تغییر مسیر سیاست خارجی خود، سعی کرده تا منافع خود در شرق خاور میانه را نیز تثبیت کند. اما این تغییر مسیر خیلی وقت پیش باید انجام میگرفت. آسیایی مرکزی در حال تبدیل شدن به یک مسئله امنیتی منطقهای است و اقدامات روسیه و چین شکل گرفتن مناسبات سیاسی قوی را بین دو کشور رقم زده است. سازمان همکاری شانگهای (SCO) در اصل از پنج کشور آسیای مرکزی و کشورهای آسیایی تشکیل شده است(شانگهای پنج)، و هدف از این اتحاد پیشرفت مناسبات اقتصادی، اجتماعی و روابط سیاسی این پنج کشور بود. هر چند، SCO اغلب به عنوان دروازه ای برای منافع گسترده تر چین و روسیه به شمار می رود.
روسیه و نظام بین الملل امروز
حوزه‌های تخصصی:
درآمدی بر هنر کلیسایی در روسیه
حوزه‌های تخصصی:
تحولات اوکرالین یا انقلاب نارنجی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
جمهوری اوکراین در ربع پایانی سال 2004 در جریان انتخابات ریاست جمهوری درگیر بحران سیاسی جانشینی شد که در آن نیروهای ملی در یک رویاروئی برای پیشبرد اهداف خود با هم به مبارزه برخاستند . این جریان که به انقلاب نارنجی معروف شد ، به اعتباری ادامه موج تغییرات دموکراتیک بود که از صربستان آغاز و پس از پیروزی در گرجستان به روند تکاملی خود رسیده بود . از ویژگی های انقلابهای رنگین ، جانشینی و تغییر ساختار قدرت بدون توسل به زور و قوه قهریه بود . به همین سبب در اوکراین با وجود رویارویی نیروهای مرکز گریز ، جریان به نفع نیروهای مرکز گرا پایان یافت ...
روسیه: سیاست مشارکت و مقاومت
حوزه‌های تخصصی:
سراب تمدن مروری گذرا به کتاب "" افغانستان، عصر مجاهدین و برآمدن طالبان "" اثر چنگیز پهلوان
منبع:
سراج پاییز ۱۳۷۸ شماره ۱۸
حوزه‌های تخصصی:
اوستی ها ، ایرانیانی در قلب قفقاز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف از این تحقیق شناخت جایگها و اهمیت نژاد و تمدن ایرانی در منطقه قفقاز است . بر این اساسا به بررسی یکی از نژادهای خالص بر جای مانده از اخلاف ایرانی پرداخته تا از این رهگذر به پیوندهای میان ایرانیان و مردم قفقاز پی برد . در این نوشته با بررسی اوستیا ضمن شناخت اجمالی وضعیت جغرافیایی ، فرهنگی ، سیاسی و اجتماعی این منطقه با ریشه‌های نژادی و مشترکات ساکنان آن با ایرانیان آشنا شویم . به همین دلیل بیشترین تاکید در این تحقیق برخاستگاه نژادی و تاریخی این قوم است . در این جهت سعی شده از روش کتابخانه‌ای ، توصیفی و تاریخی به مسئله پرداخته شود...
نقش حمایت خارجی در احیای طالبان در افغانستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بیش از ده سال از سقوط طالبـان از قدرت در افغانستان و مداخله ی نظامی بین المللی می گذرد؛ امّا هنوز شناخت کمی از منشأ و علل شورش فعلی طالبان در افغانستان وجود دارد. به رغم این که حکومت طالبان سقوط کرده است؛ امّا سقوط آن ها از قدرت موجب نابودی این گروه نشده است. مبارزه با طالبان یکی از مهم ترین چالش های آمریکا، ناتو، دولت حامد کرزی و بالطّبع جامعه ی جهانی است. چه عواملی به احیای گروه طالبان در افغانستان پس از سال 2005 میلادی کمک کرده است؟ هدف از مقاله ی حاضر، شناخت زمینه های عمده ی احیای قدرت طالبان، بررسی علت اصلی رشد آن ها و تبیین و ارائه ی راهکارها به منظور پایان دادن به شورش فعلی طالبان و بحران افغانستان است. طالبان افغانستان با دریافت کمک و آموزش از منابع مختلف درون پاکستان، به جنگ خود علیه دولت افغانستان ادامه می دهند. هرگونه مبارزه موفقیت آمیز با این گروه مشروط به از بین رفتن پناهگاه های موجود در پاکستان است. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی موضوع فوق پرداخته است.
وضعیت اقتصادی کشورهای اوراسیای مرکزی
حوزه‌های تخصصی:
مسکو و جمهوری های پیرامونی در دوران شوروی: چارچوبی تحلیلی برای درک روابط و اقدامات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
رابطه حکومت مرکزی در مسکو با جمهوری‌های پیرامونی در اتحاد شوروی از مسائل مورد توجه و بحث‌برانگیز بوده است. پیچیدگی این رابطه و نیز پیامدهای خاص آن با وجود این که در دوران اتحاد شوروی تا حدودی مشخص شده بود اما در دوران پس از فروپاشی بود که با ظهور مشکلات و بحران‌های مختلف در سطوح متفاوت محلی، ملی و منطقهای دامنه و اهمیت آن به ویژه در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز آشکار شد. استدلال اصلی این مقاله این است که با تکیه بر یک چارچوب تحلیلی مبتنی بر سه مفهوم اصلی تمامیت‌گرایی، نوسازی و استعمارگری می‌توان هم وضعیت دوران شوروی و روابط مرکز و پیرامون آن دوران و اقدامات انجام شده را تحلیل کرد و هم از این چارچوب برای درک وضعیت کنونی مناطقی چون آسیای مرکزی که "خارج نزدیک" روسیه قلمداد می‌شوند، استفاده کرد.
عملگرایی پوتین و تغییر در رویکردهای سیاست خارجی روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
روسیه در دورة پساشوروی بیش از هر زمان دیگری در تاریخ خود تحت تأثیر تحولات فزایندة منطقهای و بین‌المللی قرار گرفت. این تحولات با مجموعه‌ای از تهدیدها و فرصت‌های جدید، این کشور را در عرصة خارجی با ضرورت بازتعریف جایگاه، نقش و اهداف آن روبه‌رو ساخت. عدم واقع‌بینی نسبت به تحولات حوزة بیرونی در دورة یلتسین شرایط ضعف ادراک از روندهای محیطی، عدم توان سناریوپردازی، تصمیم‌‌گیری‌های نابسامان و منفعلانه را فراهم کرد و سیاست خارجی روسیه با بحران‌های مفهومی و نهادی مواجه شد. این وضعیت با به قدرت رسیدن پوتین به گونه‌ای مشهود تغییر کرد. تحولی در سیاست خارجی روسیه از آرمان‌گرایی به واقع‌گرایی، از بی‌ثباتی به ثبات نسبی و از رهیافت‌های غیرعقلایی به نسبتاً عقلایی صـورت گرفت. از منظر نوشتار حاضر در میان عوامل متعدد، اتخاذ رویکرد عمل‌گرایانه از سوی پوتین بیشترین سهم را در بروز این تحول مثبت به عهده داشته است.
امـتداد تـرتیبـات امنیتـی دریـای سـیاه
حوزه‌های تخصصی:
این مقاله سعی دارد ضمن کالبدشکافی سیاسی، نظامی و ترتیبات امنیتی در دریای سیاه به امتداد آن شامل امنیت انرژی از دریای خزر از طریق خط لوله باکو و جیهان»، به شرق مدیترانه با محوریت ترتیبات نظامی و حتی به طرح پلیس بین الملی نفت خلیج فارس و انتقال اضطراری آن از دریای سرخ به سمت کانال سوئز و دریای مدیترانه بپردازد.
در این میان ترتیبات امنیتی در دریای سیاه کریدور امنیت انرژی از دریای خزر به سمت اروپا است و هدف آن دور زدن روسیه و ایفای نقش کلیدی تر از جانب ترکیه در دریای سیاه و اسرائیل در دریای مدیترانه است. ترتیبات نظامی شرق مدیترانه از سال 1997 تا کنون فعال است. روسیه نیز به دنبال ایفای نقش کلیدی در صادرات گاز و نیز مشارکت در خطوط انتقال نفت به اروپا است. در واقع مقاله حاضر با مساعدت از متدلوژی های مدل سازی، شبیه سازی و تحلیل مدلی به گمانه زنی درباره امتداد صلح آمیز و یا قهرآمیز خطوط انتقال انرژی و تحقق امنیت آن در یک گستره وسیع جغرافیایی فراتر از دریای سیاه می پردازد.
بررسی علل عدم شکل گیری یک همگرایی پویا و پایا در آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
فروپاشی شوروی که قلمرو وسیعی را شکل داده بود، تغییرات مهمی در نقشه ژئوپلیتیک جهان ایجاد کرد که از جمله آن شکل گیری منطقه آسیای مرکزی بود که قبل از آن در حوزه داخلی شوروی قرار داشت و توجهی به آن نمی شد. این منطقه حساس که خود در منطقه وسیعتر و ژئواستراتژیک اوراسیا قرار دارد، برای ایران نیز جایگاهی بالا از لحاظ؛ ژئواکونومیک، ژئوکالچر و ژئواستراتژیک دارد و پیوند ایران با این منطقه از طریق ترکمنستان که یکی از کشورهای ایـن منطقه است صورت می گیرد و می تواند به عنوان یک بازیگر مهم در منطقه حضور داشته باشد و حضور بازیگران فرامنطقه ای و عدم ثبات در این منطقه می تواند بر امنیت و منافع ایران نیز تأثیر بگذارد. امـا نکته ای که توجـه بسیاری را به این منـطقه جـلب کرده است این مسئله می باشد که چرا بعد از گذشت بیش از بیست سال از استقلال این کشورها، آنها هنوز نتوانسته اند به یک همگرایی مؤثر و موفق دست یابند و نشانه ای هم از آن برای آینده ای نزدیک یافت نمی شود. به نظر می رسد مهمترین این دلایل را باید در دو دسته از موانع داخلی یا منطقه ای و خارجی یا فرامنطقه ای جستجو کرد. عواملی که در کنار یکدیگر مانع آن شده اند که پنج کشور این منطقه حساس که از ذخایر بالای انرژی نیز برخوردار می باشند، بتوانند با یکدیگر همکاری مؤثری داشته باشند. این عوامل شامل؛ ماهیت همبستگی کشورها(سیاسی، اجتماعی و اقتصادی)، ماهیت ارتباطات کشورها، سطح قدرت آنها، ساختار روابط کشورها و بازیگران فرامنطقه ای حاضر در میدان شطرنج بازی منطقه می شود. مجموعه این عوامل سبب شده که کشورهای منطقه نتوانند به یک همگرایی مناسب و کارآمد برسند که فقدان این امر موجب کاهش توان آنها در چانه زنی های سیاسی، ناتوانی های اقتصادی و ... شده است.
بررسی نظری رهیافت امنیت انرژی هند در آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
طی دهه های اخیر هندوستان تلاش های گسترده ای را برای پیوستن به جمع اندک کشورهای قدرتمند صنعتی آغاز کرده است. اما یکی از مهم ترین چالش های پیش روی این کشور تازه صنعتی شده، کمبود منابع انرژی است. هند یکی از پرمصرف ترین کشورهای جهان در زمینه استفاده از انرژی است و این درحالی است که منابع انرژی کافی در این سرزمین وجود ندارد. همین امر باعث دغدغه های بسیاری برای سیاستمداران هندی در زمینه تأمین امنیت لازم برای تولید و انتقال انرژی از مناطق مختلف جهان به این کشور شده است. فرضیه اصلی این مقاله، آن است که تلاش هندوستان برای حفظ امنیت دسترسی به انرژی، تحت تأثیر ساختار نظام بین الملل بوده و بنابراین از دیپلماسی ایجاد «وابستگی متقابل»، در حال تبدیل شدن به سیاست «سازنده گرایی» و الگوی مشارکتی مبتنی بر ارزش های جهانی در دوران نوین است. بروز چنین تغییر و تحولاتی در سیاست های انرژی هند و تأثیرات آن بر روابط هندوستان با کشورهای ساحلی حوزه خزر به عنوان مطالعه ای موردی، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اند.