فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۹۲۱ تا ۲٬۹۴۰ مورد از کل ۱۰٬۶۸۷ مورد.
بررسی تغییرات معنایی واژه «دولت» در زبان فارسی بر اساس نظریه پیش نمونه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در این پژوهش، به تغییرات معنایی واژه «دولت» در تاریخ متون نثر فارسی، از سده چهارم تا امروز، پرداخته شد. معانی مختلف این واژه، در 80 اثر منثور فارسی، به تفکیک سده نگارش آثار، جستجو و استخراج شد. اگرچه معنای کلّی واژه «دولت» در ظاهر تغییر چندانی نکرده است، امّا این واژه، در متون فارسی بررسی شده به 21 معنای مختلف به کار رفته است. تلاش شد، تغییر معانی واژه «دولت» در چارچوب نظریه پیش نمونه با رویکرد گیرارتز (1997) تبیین شود. نظریه پیش نمونه، تغییرات معنایی این واژه را در قالب سه فرضیه از فرضیات چهارگانه راجع به مشخّصه های پیش نمونگی، به خوبی توضیح داد. در تأیید فرضیه (2)، مشخّص شد که مفاهیم خاصّی محور تغییرات هستند و تغییرات معنایی، در حاشیه خوشه ها و در ارتباط با این مفاهیم کانونی روی می دهند، برخی مفاهیم، حاشیه ای هستند و در مقایسه با معانی کانونی ناپایدارترند و برخی مفاهیم، هم زمان در بیش از یک خوشه مفهومی ریشه دارند. شواهدی به دست آمد که نشان می دهند، نوسان در مرزهای واژه می تواند باعث دو وقوع مستقل یک مفهوم در دو مقطع زمانی مختلف، یا پدیده تعدّد مبادی معنایی شود. که این امر، مؤیّد فرضیه (3) است و در نهایت، اهمّیت اطّلاعات جهان خارج در تغییر مفهومی واژه نشان داده شد که فرضیه (4) گیرارتز را تأیید می کند.
Goethes west-ostlicher divan dialoge mit persien(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
سه واژه از کتاب «سیرت رسول الله»
حوزه‌های تخصصی:
خوانش معنایی پاره ای از نشانه های غیرکلامی در ارتباطِ رو در روی دانشجویان کرمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقاله حاضر به بررسی خوانش معناییِ پاره ای از نشانه های غیی در ارتباط رودرروی دانشجویی و ارائه طرحیی از این خوانش با درنظرگرفتنِ دو متغیر جنسیت و موقعیت اجتماعیِ مخاطب می پردازد.داده های پژوهش به روشِ مشاهده، مصاحبه و پرسش نامه تصویری جمع آوری شده است. بررسی داده های جمع آوری شده نشان می دهد که متغیر جنسیت در کاربرد رفتارِ چشمی، حالات چهره، فاصله میان سخنگویان در هنگام ارتباط، نشانه های زمانی، نشانه های صوتی فرازبانی، نحوه لمس کردن، و حرکات بدنی و متغیر موقعیت اجتماعیِ مخاطب در کاربرد حالاتِ چهره، فاصله میان سخنگویان در هنگام ارتباط، نشانه های زمانی، نحوه لمس کردن و نشانه های صوتیِ فرازبانی تأثیر دارد. علاوه بر این، نتایج به دست آمده از این بررسی بیان های غیرکلامی بیش از تأثیر متغیر موقعیتِ اجتماعیِ مخاطب است
مقاله به زبان انگلیسی: پژوهشی کیفی در مورد رفتار مستقل چهار فراگیر زبان انگلیسی در خارج از کلاس: فراخوانی برای توجه به رویکردهای شخصی (Iranian EFL Learners’ Autonomous Behavior in Out-of-class Contexts: A Call for Understanding Learners’ Personalized Approaches to Learning)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش درباره یادگیری خارج از کلاس که از زمینه های مهم در رشد توانایی زبان آموزان در یادگیری زبان دوم/خارجی است، همواره تحت الشعاع پژوهش در یادگیری از طریق آموزش رسمی کلاس-محور بوده است. مهم ترین هدف این تحقیق بررسی نقش یادگیری خارج از کلاس در محیط زبان آموزی ایران می باشد. بدین منظور، فعالیت های یادگیری استفاده شده چهار زبان آموز در محیط های خارج از کلاس برای بهبود توانایی زبان انگلیسی مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا، با استفاده از مفاهیم نظری چون استقلال، خلاقیت و عاملیت در حوزه پژوهش زبان دوم، این مطالعه درصدد فهم و توضیح فعالیت های شخصی زبان آموزان در یادگیری خارج از کلاس است. اطلاعات موردنیاز مطالعه از طریق مصاحبه جمع آوری گردید که طی آنها از زبان آموزان درخواست شد رویکردهای شخصی شان را در یادگیری، استفاده و تمرین زبان انگلیسی در محیط های خارج از کلاس توصیف کنند. سه دور مصاحبه نیمه- ساختاری با هر یک از شرکت کنندگان انجام شد. تحلیل مصاحبه ها نشان داد که علی رغم کمبود فرصت های طبیعی یادگیری انگلیسی، زبان آموزان ایرانی در ایجاد فرصت های یادگیری در محیط های خارج از کلاس به صورت انفرادی و جمعی ابتکار عمل دارند. براساس یافته های تحقیق می توان ادعا کرد که برای تشویق زبان آموزان در درک نقش خود در یادگیری توجه بیشتری باید به فعالیت های مستقل و شخصی آنان نمود.
کمک به خوانندگان ضعیف برای درک بهتر مطالب
حوزه‌های تخصصی:
ویژگی های شاخص گویش سمنانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
سمنانی یکی از گویش های اصیل ایرانی است که بسیاری از ویژگی های زبان های ایرانی باستان را در خود حفظ کرده است. سه ویژگی مهّم این گویش، کنائی(ergativity)، جنس (gender) و حالت (case) است که هر کدام از آنها را به طور مختصر در اینجا توضیح می دهیم.
نقش تغییر موضوع و نقض اصول گرایس توسط متهم در بازجویی هامطالعة موردی در آگاهی تهران بزرگ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
نقش استراتژی های ترجمه در جلوگیری از نفوذ زبانی و فرهنگی زبان مبدا فرا دست در زبان مقصد فرودست (مطالعه ی موردی: رمان “The scarlet letter” و ترجمه آن: داغ ننگ)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
فرهنگهای متفاوت، گفتمان های متفاوت دارند و هر گفتمانی را نمی توان بی هیچ مشکلی و بدون دستکاری در قالب گفتمان دیگر ریخت. این تعدیل یا دستکاری به بومی گرایی منتهی می شود. ونوتی و توری هر دو معتقدند که زبان برتر(فرا دست)، خصوصیات خود را به زبان(فرودست) تحمیل می کند.به عبارتی زبانهای دیگر خود را به قالب انگلیسی نزدیک می کنند. در این مقاله ثابت می شود که این مسئله،یک قاعده ی کلی نیست و هدف اثبات این امر است که مترجم به عنوان اولین کسی که در معرض واژگان و فرهنگ بیگانه قرار می گیرد با به کار گرفتن استراتژی های مناسب ترجمه، می تواند از نفوذ عناصربیگانه زبان فرادست جلوگیری نماید و در نتیجه ی معادل یابی صحیح واژگانی و فرهنگی از امر سلطه ی فرهنگی در زبان فرو دست ممانعت به عمل آورد.در بررسی انجام شده از ترجمه “The scarlet letter” اثر ناثانیل هاثورن و ترجمه ی آن از ""سیمین دانشور"" تحت عنوان ""داغ ننگ""مشخص شد که مترجم به شیوه ای هنرمندانه به استانداردسازی و در نتیجه بومی گرایی پرداخته و بدین ترتیب از تداخل زبانی و فرهنگی در زبان مقصد ممانعت به عمل آورده است.
بررسی فعل های وجه نمای کمکی زبان فارسی در چهارچوب الگوی نیرو-پویایی تالمی و الگوی شناختی آرمانی لانگکر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف از انجام این تحقیق بررسی فعل های وجه نمای کمکی زبان فارسی در چهارچوب الگوی نیرو-پویایی تالمی (1985) و الگوی شناختی آرمانی لانگکر (1991) است. الگوی نیرو-پویایی، در اصل، ناظر بر فعل و انفعالات فیزیکی حاکم بین اشیاء موجود در جهان خارج است که ابتدا توسّط تالمی جهت بررسی مفاهیم الزامی عناصر وجه نما و سپس توسّط سویتسر (1990) جهت بررسی معانی معرفتی وجه نماها بکار رفت. الگوی معرفتی نیز یک نمونه از الگوی شناختی آرمانی استعاری است که توسّط لانگکر و تحت تأثیر نظریه الگوهای شناختی آرمانی لیکاف ارائه گردیده است. بررسی دو خوانش الزامی و معرفتی فعل های مذکور بر اساس الگوی نیرو-پویایی تالمی و برهم کنش نیروهای عامل و پادعامل موجود در معانی آنها از بُعد استعاری، نشان دهنده تضمین نبودن وقوع عمل و محقّق شدن موقعیّت در جهان غیرواقعی است. از طرف دیگر، بررسی فعل های مذکور در چهارچوب الگوی شناختی آرمانی استعاری لانگکر (موسوم به الگوی معرفتی)، نشان داد اعمالی که این وجه نماها ناظر بر آن هستند تحت کنترل معرفتی نیستند و در حیطه فراواقعیّت قرار می گیرند و به نسبت میزان قطعیت و عزم موجود برای انجام کار در فاصله نزدیک تر یا دورتری نسبت به واقعیّت بلافصل قرار می گیرند. با تطبیق نتایج حاصل از این دو الگو، مشخّص گردید که تحت کنترل معرفتی نبودن عمل، معادل تضمین نبودن وقوع عمل، و محقّق شدن موقعیّت در جهان غیرواقعی نیز معادل قرار گرفتن آن در حیطه فراواقعیّت می باشد؛ بنابراین، این دو الگو در کنار هم و بطور مشترک فعل های وجه نمای کمکی فارسی را مفهوم سازی می کنند.
درباره کیفیت تربیت: 1 - آموختن زبان علم جهانی
حوزه‌های تخصصی:
بررسی و نقد کتاب دستور زبان فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
کتاب دستور زبان فرانسه حاصل ترجمه و تدوین محققی است که توانسته اثری در حد یک مرجع آموزشی، برای کسانی که با زبان فرانسه آشنایی دارند، پدید آورد. مترجمِ مؤلف، که وقوف کامل به موضوع دارد، ترتیبِ موزونی از فصول تحقیق خویش را ترسیم و، در طول بررسی هریک از آن ها، جملات فرانسه را با ترجمه های دقیق همراه کرده و اصطلاحات خاص آن ها را نیز به درستی ارائه داده است. در تمامی موارد، سعی بر این بوده که با جملات ساده منظور را بیان کند. از جمله کوشش های او، تأکید بر تلفظ الفبای فرانسه، جنس اسامی، اسامی حرف تعریف، جمع واژگان، افعال بی قاعده و افعال باقاعده، اسم مفعول و مطابقت آن بوده است. در بررسی حاضر، تأکید ما بر این است که نشان دهیم، به رغم منابع محدود این ترجمه و تحقیق، مترجمِ مؤلف توانسته دستوری شکیل و مفید فراهم کند و، در آن، با مثال های امروزی و توضیحات لازم، مباحث گوناگون دستور زبان فرانسه را برای علاقه مندان آن در سطح متوسطه ارائه کند. به همین دلیل هم، در ابتدای این بررسی، مبنا را مقایسة جایگاه فعلی این دستور زبان با دستورهای پیشین قرار داده ایم تا ارزش واقعی آن معلوم گردد.
بررسی جنبه های فرهنگی - قومی پایدارهای مقایسه ای (تشبیهات مثل گونه) توصیف کنندة ظاهر در زبان های روسی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مطالعات زبان شناسی فرهنگی از اواخر قرن بیستم تا کنون به بررسی و تفسیر ارتباط متقابل زبان و فرهنگ و عناصر سازندة تصویر زبانی جهان پرداخته است. فرهنگ و زیر مجموعه های آن از جمله عناصر مهم هویت ملی به شمار می آیند. یکی از عناصر مهم فرهنگ عامه، امثال هستند که کاربرد و گستردگی آن ها باعث شده است نقش مهمی در فرهنگ سازی و شکل گیری تصویر زبانی جهان داشته باشند. هر زبان دارای تصویر جهانی خاص خود است که نتیجة انعکاس دانش و شناخت گویشوران آن زبان از جهان است. پایدارهای مقایسه ای یا همان تشبیهات مثل گونه، لایة خاصی از امثال هستند که کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته اند؛ مبنای شکل گیری آن ها مقایسه است و مقایسه، جزو جهانی های ذهن واز اولین فعالیت های شناختی انسان به شمار می آید. پایدارهای مقایسه ای، آینة تمام نمای تصویر جهانی زبان و نگرش اقوام مختلف به جهان هستند؛ زیرا نسخة صیقل یافتة سال ها تلاش همگانی مردم از درک جهان بوده و پایة منطقی استواری دارند که خاص گویشوران همان زبان است. مشخصه های نگاه های قومی به جهان در پایدارهای مقایسه ای به عنوان یکی از عناصر زبانی، به ویژه هنگام مقایسة آن ها با زبان، دیدگاه و نگرش ملت دیگر بیش از پیش آشکار می شود. پژوهش حاضر با روش مقایسه ای- تحلیلی و روش آماری با بررسی پایدارهای مقایسه ای توصیف کنندة ظاهر انسان در زبان های روسی و فارسی به مقایسه و تحلیل تصویر جهانی زبانی گویشوران این زبان ها پرداخته و نشان می دهد کدامین عناصر فرهنگی در شکل گیری آن ها دخیل هستند و چه میزان شباهت و تفاوت میان نگرش های فرهنگی و ملی این اقوام در پایدارهای مقایسه ای تجلی یافته است.
نام ها ی خاص مشترک در کتیبه های سغدی سند علیای پاکستان و کتیبه های ایرانی میانة غربی (ساسانی ـ پهلوی اشکانی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
کتیبه های سغدی سند علیا مجموعه ای است شامل بیش از 700 سنگ نوشته به زبان های پارتی (2 مورد)، فارسی میانه (2 مورد)، بلخی (2 مورد)، و بقیه به زبان سغدی و نیز نقش برجسته هایی، که بر روی سنگ هایی در کنارة این رودخانه کنده شده اند. بر روی بیش تر این سنگ نوشته ها، نام بازرگانان سغدی حک شده است که زمانی از این مکان دیدار کرده اند. این کتیبه ها متعلق به قرن سوم تا ششم میلادی است. وجود نام ها ی فارسی میانه نظیر شاپور، کرتیر، و پاپک در میان نام ها ی سغدی زمانی نزدیک به دورة ساسانی (نیمة قرن سوم تا هفتم میلادی) را تأیید می کند.
در این مقاله، ابتدا نام ها ی خاص مشترک بین کتیبه های سغدی و کتیبه های ایرانی میانة غربی (پهلوی ساسانی ـ پهلوی اشکانی) مشخص شده، و سپس شباهت ها و ناهمانندی ها در پایان هر نام آورده می شود.
پژوهشی پیرامون ریشه شناسی واژة سغدی ršt’wc’r(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
زبان سغدی از زبان های ایرانی میانة شرقی است که از سدة نخست تا سده سیزدهم میلادی رواج داشته است. این زبان به سبب نفوذ زبان پهلوی و نیز بر اثر نفوذ زبان ترکی به تدریج از رونق افتاد و زوال آن با گسترش زبان فارسی و، علاوه بر آن، با نفوذ زبان عربی، از دیگر سوی، شتاب بیش تری گرفت. به هر روی، واژه هایی از زبان سغدی به زبان فارسی راه یافت و در قالب وام واژه به حیات خود ادامه داد. در این پژوهش، واژه سغدی / raštučār/ ršt’wc’r به معنای «دل داری، تسلی، هم دردی»، با توجه به شواهد زبان شناختی و آواشناختی زبان سغدی، بررسی و کوشش شده است تا ریشه ای برای واژه سغدی مذکور پیشنهاد شود و از دیگر زبان های ایرانی میانه شرقی (مانند ختنی و سغدی) و زبان های ایرانی میانه غربی (مانند فارسی میانه، پهلوی اشکانی ترفانی و فارسی میانه ترفانی) نیز شواهدی ارائه گردد.
واژه های ویژه (2)
درنگ: مکث یا مرز؟
حوزه‌های تخصصی:
در منابع زبان شناسی غربی، juncture اصطلاحی است تخصصی در حوزه واج شناسی که سابقه آن به ساخت گرایی آمریکا بازمی گردد. مفهوم مورد اشاره این اصطلاح، علاوه بر واج شناسی، در حوزه ادراک گفتار، در روان شناسی زبان وتبدیل متن به گفتار، در بازشناسی گفتار و در زبان شناسی رایانشی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در آثار آواشناسی و واج شناسی زبان فارسی، در برابر juncture، معادل «درنگ» به کار رفته است که از آن، مفهوم «مکث» استنباط می شود. مقاله پیشِ رو با مروری بر مهم ترین منابع زبان شناسی غربی، مشخص می کند که این اصطلاح دقیقاً به چه معناست و به کدام ویژگی های زبان اشاره می کند. این بررسی نشان می دهد که به کارگیری معادل «درنگ» برای این اصطلاح مناسب نیست، زیرا درنگ مفهوم مکث را به ذهن متبادر می کند و منظور از juncture در منابع غربی مکث نیست. در این مقاله، ضمن برشمردن برخی از ویژگی های آواییزبان فارسی که به بحث juncture ارتباط دارند، معادل «مرز» برای آن پیشنهاد می شود.