درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۴۲۱ تا ۹٬۴۴۰ مورد از کل ۱۰٬۵۱۵ مورد.
۹۴۲۱.

رویکردی نقش گرا به ارزشیابی کیفیت ترجمه

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۲ شماره ۴
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۶
در رویکردی نقش گرا به ارزشیابی کیفیت ترجمه، یک ترجمه «خوب» آن است که نقش تعیین شده را در زبان و فرهنگ مقصد به خوبی ایفا کند، یعنی در ایفای نقش، ترجمه مناسبی باشد. نظر غالب این است که در ارزشیابی یک ترجمه میزان همان متن اصلی است، به این معنی که ارزشیاب باید ترجمه را با متن اصلی مقایسه کند تا ببیند آیا پیام مورد نظر دقیقا منتقل شده و نیز مولفه های معنائی و دستوری به درستی ترجمه شده اند یا نه. اما در یک رویکرد نقش گرا به ترجمه عواملی مانند نقش زبان، نوع متن، و هدف ترجمه از اهمیت بیشتری برخوردارند و به عنوان معیارهای قطعی در تعیین میزان مناسب بودن متن به حساب می آیند. در این رویکرد، متن اصلی گاهی فقط یک منبع خبر تلقی می شود، و مترجم کارشناسی است که با توجه به نوع و نقش و هدف متن اصلی تصمیم می گیرد که متن ترجمه چه نقشی را باید در زبان و فرهنگ مقصد ایفا کند.
۹۴۲۲.

بررسی معانی افعال روسی با پیشوند-3a در بافت های مختلف جمله

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۲ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: فاعل مفعول پیشوند ریشهء فعل بافت جمله

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) زبان شناسی در ایران
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۷۲۳۷ تعداد دانلود : ۳۳۴۰
پیشوند-3a یکى از پرکاربردترین پیشوندها است. این پیشوند به فعل پایه معانى مختلفى مى دهد، از عمده ترین معانى این پیشوند مى توان معانى "شروع عمل" و"مکان انجام عمل" را نام برد. براى درک هر چه صحیح تر معنى و مفهوم"مکان انجام عمل" این پیشوند، نیاز به بافت هاى جملات دقیقى داریم تا بتوانیم معانى مکانى این پیشوند را در موقعیت هاى مختلف مکانى درک کنیم، در این مقاله کوشیده ایم تا قواعد کلى در زمینهء موارد کاربردى این پیشوند، در بیان معانى ارائه گردد، تا زبان آموز بتواند به آسانى به تفاوت هاى موجود پى ببرد و نقش آن را در بافت هاى جملات در ترکیب با افعال و معانى آن به خوبى درک کند.
۹۴۲۳.

نسبت زبان و شعر در نظر هردر

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۲ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: شعر لوگوس فاهمه زبان عنصرى پویا خودآگاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۱ تعداد دانلود : ۱۲۲۷
یوهان گوتفرید هردر نه تنها در ایران، بلکه در آلمان نیز علیرغم تحقیقات فزاینده و زایدالوصفى که پیرامون آثار گستردهء وى به عمل آمده است، متفکری ناشناخته است، این امر شاید از روح انزواطلب وى نشات گرفته باشد و یا اینکه گستردگى و تنوع آثار وى که حوزه هایى شامل: الهیات، تاریخ، ادیان، فلسفه، تبارشناسى، شعر، هنر، نقد ادبى، جامعه شناسی، علوم طبیعى، زبان شناسی و حتى سیاست را دربر مى گیرد، مى تواند دلیل دیگرى بر این مدعا باشد. اما آنچه که راهیابى به تفکر این فیلسوف جامع العلوم را به غایت دشوار مى سازد، عدم انسجام و یکپارچگى آثار وى است. این مقاله برآنست که به بررسی پار ه اى از آراء و ابوا ب هردر دربارهء مبدا منشاء زبان و نسبت آن با شعر بپردازد. در نگاه نخست زبان وسیله ای برای شناخت اشیاء پیرامونی، درک معانى و بیان مقاصد انسان است. حال این سؤال فراروی ما قرار مى گیرد که چه نسبتی میان این وجه از زبان با شعر که اوج تجلى روحانى و آسمانى است، برقرار است؟ هردر از منظرى کاملاً متفاوت با نظریه های رایج زبانشناسى قرن هجدهم، به این پرسش پاسخ مى دهد. بى گمان آنچه را که نگارنده نیز در این باره بنگارد، برى از کاستى نخواهد بود، اما شاید دریچه اى باشد، هر چند کوچک، اما گشوده به افقى دوردست.
۹۴۲۴.

ترجمه شعر از متن تا فرامتن

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: هلیدی ترجمه شعر فرانقش اندیشگانی فرانقش متنی بینامتنیت تعادل متنی تعادل فرامتنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۰
در این مقاله ضمن تحلیل گفتمان شعری در چارچوب زبان شناسی سیستمی - نقش گرای هلیدی (هلیدی، (1994, 1985، بر اهمیت مفاهیم «سیستم» و «نقش» در تحلیل، تاویل و ترجمه شعر تاکید خواهیم کرد و با ارایه مصادیقی از ترجمه شعر انگلیسی به فارسی و بالعکس، بر ضرورت انعکاس رویکرد شاعر به فرانقشهای سه گانه زبان و مشخصا فرانقشهای اندیشگانی و متنی صحه خواهیم گذاشت. استدلال خواهیم نمود که گزینشهای مترجم از نشانه های زبانی و نحوه ترکیب آن گزینه ها در نظام مقصد حتی المقدور باید با فرازهای اندیشگانی و الگوهای متنی شعر مبدا هم راستا (و نه لزوما منطبق) باشند. ضمن اینکه لازم است محصول نهایی ترجمه با معیارهای مقبولیت متنی و تجربه بینامتنی خوانندگان نظام مقصد از ژانر زبانی شعر همخوانی داشته باشد.
۹۴۲۵.

رده شناسى در چهارچوب نظریه اصول و پارامترها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران بهار ۱۳۸۲ شماره ۱۶۵

کلیدواژه‌ها: پارامتر رده شنا سى زیر مجمو عه بر ویک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۸ تعداد دانلود : ۱۰۲۲
در این مقاله به رده شناسى و یا توجیه تنوعات زبانى در چارچوب نظریه اصول و پارامترها خواهم پرداخت و آن را نقد و بررسى خواهم کرد. با توجه به برخى پارامترها تأکید خواهم کرد که مطالعه رده شناسى در این نظریه فقط مى تواند برپایه اصل زیر مجموعه برویک (berwick) (1982) انجام پذیرد. و گرنه نظریه با اشکال روش شناختى مواجه مى گردد.
۹۴۲۶.

چالشهای فرهنگ نگاری در ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۲ شماره ۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۹
در این گفتار، هدف شناخت مختصر از چالشهای فرهنگ نگاری در ایران است که علاقمندان به فرهنگ نگاری را به اندکی تامل وادارد که تا زمانی که اصول و روشهای نوین فرهنگ نگاری دو زبانه و یک زبانه رعایت نشود و فرهنگ نگار به مهارت و دانش تخصصی این رشته آراسته و مجهز نباشد، همچنان این کمبودهای اصول معیار در فرهنگ نگاری و نقدهای توام با اتهام در بازار فرهنگ نگاری و نشر فرهنگ لغتهای ایران وجود دارد و تا زمانی که برای چالشهای اساسی فوق الذکر چاره ای علمی و منطقی اندیشیده نشود، این نابسامانی تو در تو، بیشتر و بیشتر می گردد. و باید اذعان کرد که بحث در این باره در یک مقاله و یک جلسه گفت و گو و مجال اندک کفایت نمی کند. هدف از این بررسی اعمال نگرشی نسبتا متفاوت و پی بردن به راه و رسمی معیار برای تسلط به اصول و روش معتبر تدوین و تالیف فرهنگهای بهتر و جستجو برای دست یافتن به راهکارهای جدید جهت تهیه فرهنگ مطابق با اصول نوین و علمی روز جهان، و رفع نقایص موجود است.
۹۴۲۹.

گی دو موپاسان در ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۲ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: ادبیات فرانسه ترجمه تاثیر و تاثر قرن 19 گى دو موپاسان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱۸ تعداد دانلود : ۱۰۹۸
کى دو مرپاسان از نوول نویان بزرگ فرانسه در قرن نوزدهم بود. نوول هاى او، نسبت به سایر نوول نویس ها، از نظر مضمون، روانى و طرز بیان، نوپردازى در نوول نویسى برد و در نتیجه تحول چشمگیرى را در انواع ادبى به دنبال داشته است. استقبال خوانندگان، به ویژه در ایران، ترجمه هاى متعددى را از آثار او موجب شده است و ظاهرا این ترجمه تحولات جالبى را نیز در ادبیات معاصر ما را به همراه داشته است. این امر و نیز بخصوص سهم مترجمان ما در این مقاله، که به تاثر و تائیر هم مى پردازد، بررسی خواهد شد.
۹۴۳۲.

رابطه ترجمه شناسی و زبان شناسی

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۲ شماره ۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰۳
در این مقاله سعی بر آن است تا جایگاه دانش ترجمه شناسی به منزله مطالعه علمی ترجمه، نسبت به زبانشناسی مشخص گردد. برای دست یازیدن به این مهم ابتدا به معرفی زبان فردی و زبان اجتماعی پرداخته خواهد شد؛ سپس به مطالعه ترجمه و گونه های آن در طول زمان اشاره خواهد گردید. در بخش بعد با اشاره به چگونگی تعبیر پیام، امکان طرح پرسش اصلی این مقاله فراهم خواهد آمد تا با پاسخ دادن به آن معلوم گردد، آیا ترجمه شناسی را باید به ضرورت شاخه ای از مطالعه علمی زبان دانست یا نه.
۹۴۳۴.

زمان: تفاوت عمده میان ترجمه شفاهی و مکتوب

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۲ شماره ۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۱
"هدف از نگارش این مقاله تبیین وجوه افتراق و اشتراک میان ترجمه مکتوب و ترجمه شفاهی است. به هنگام مقایسه این دو گونه ترجمه، اگر چه به موارد اشتراک متعددی میان این دو می رسیم، وجوه افتراق این دو گونه ترجمه نیز از مختصات بارزی برخوردارند که در این مقاله به بحث و بررسی آنها پرداخته خواهد شد. "
۹۴۳۵.

فرآیند تضعیف در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۸۲ شماره۳

کلیدواژه‌ها: تقویت پایانه آغازه تضعیف ناسوده

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی دستور زبان زبانشناختی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری واج شناسی
تعداد بازدید : ۲۴۵۰
در زبان فارسی ، قاعده تضعیف ، همخوان سایشی /v/ را به ناسوده {w} تبدیل می کند . این فرآیند ، زمانی اتفاق می افتد که همخوان /v/ در پایانه هجا بعد از وا که /a/ قرار گیرد . همچنین فرآیند مذکور ، خود درون داد قاعده دیگری واقع می شود که وا که /a/ را به وا که {o} تبدیل می کند . برای مثال ، ستاک «رو» /rav/ در فعل می روم /mi-rav-am/ تغییر نمی کند ، اما در وجه امری «برو» {bo-row} قاعده ضعیف به کار رفته است . .....
۹۴۳۶.

رویکردی نشانه شناختی - اجتماعی به بررسی مساله برابری در ترجمه مفاهیم ایدئولوژیکی

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۲ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: گفتمان ایدئولوژی برابری در ترجمه ناهمسانی در ترجمه رویکرد نشانه شناختی - اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸۹
"هدف مطالعه حاضر ارایه رویکردی جدید در مورد بررسی مفهوم جنجال برانگیز «برابری» در ترجمه است. فرض بر این است که به طور کلی نظریه پردازان ترجمه را در عصر حاضر، بر اساس رویکردی که نسبت به مساله مفهوم «برابری» اتخاذ کرده اند، به سه گروه می توان تقسیم کرد: گروه نخست نظریه پردازانی هستند که تعریفی خاص از برابری به دست داده اند و آن را به مثابه مفهومی آرمانی و انتزاعی اما مفید در تعریف یا توصیف یا نقد و آموزش ترجمه به کار می برند. گروه دوم نظریه پردازانی هستند که برابری را مفهومی مبهم یا بی ربط می دانند و آن را به کار نمی برند. و بالاخره، گروه سوم نظریه پردازانی هستند که مفهوم برابری مورد نظر نظریه پردازان سنتی را از دیدگاهی عینی تر مورد بررسی قرار داده اند. مقاله حاضر ابتدا مطالعات انجام شده در زمینه مفهوم برابری توسط نظریه پردازان سرشناس هر یک از گروه های بالا را مرور می کند و بر اساس اصول و مبانی نظریه زبان به مثابه نظامی نشانه شناختی - اجتماعی (هالیدی (1978 به عنوان چارچوب نظری مطالعه، نتیجه می گیرد که «برابری» در ترجمه مفهومی گمراه کننده است و بنابراین باید با مفهوم «ناهمسانی» جایگزین شود. در نهایت به پیروی از هتیم و میسون (1990) پیشنهاد می شود تا هنگامی که شکاف بین گفتمانهای فرهنگ مبدا (انگلیسی) و مقصد (فارسی) از بین نرود بحث در مورد دستیابی به برابری متن مقصد و مبدا اندیشه ای واهی است و بهتر است که به جای تصور آرمانی دستیابی به آن، در راستای کاستن از میزان ناهمسانی بین متن مقصد و مبدا تلاش کنیم."
۹۴۳۹.

مبانی زبانشناسی و عقلی شمول خطاب به غایب و معدوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۲ شماره ۷۴

کلیدواژه‌ها: امام خمینی آخوند خراسانی خطابات شفاهی ضیاء الدین عراقی ادوات خطاب مقصودین به افهام خطاب غایب شمول خطاب

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول اصول فقه مباحث الفاظ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول اصول فقه مباحث عقلی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۲۰۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۰۵
ایات مصدر به ادوات خطاب به طور مستقیم چه کسانی را مورد خطاب قرار می دهد؟ آیا آنها صرفاً شامل حاضران مجلس خطاب اند یا آنکه متوجه همه کسانی می شوند که در زمانی پس از زمان خطاب بوجود می آیند؟ مخاطبه متکی به سه عنصر خطاب کننده خطاب شونده و خطاب است و انفکاک زمانی آنها استحاله عقلی دارد خطاب معدوم و غایب عقلا محال است بنابراین مکانیسم شمول خطاب های قرانی نسبت به غایبان مجلس خطاب ونیز معدومان در آن زمان ( آیندگان) چگونه است ؟ بدون شک برای توجیه این شمول و بیان پیامدهای نظری و عملی آن به دو گونه مبانی نیازمندیم یکی مبانی عقلی امکان خطاب به غایب و معدوم و دیگری مبانی زبانشناسانه در این مقاله دیدگاههای سه تن از صاحب نظران اصول فقه آخوند خراسانی ضیاء الدین عراقی و امام خمینی مقارنه و بررسی می شود
۹۴۴۰.

تاملی در برنامه مترجمی دانشگاهها و راهکارهای برای حل مشکل

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۲ شماره ۲
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۴
بخشی از دانش و علمی که به آن دست یازیده ایم حضوری و بخش دیگر آن حصولی است. ترجمه فنی است که باید با تمرین و ممارست و با انبانه ای از دانش های جنبی حاصل گردد. منظور این است که برای تربیت یک مترجم قابل، اسباب و لوازمی ضروری است و فرایند مشخصی را باید پیمود. همزمانی یادگیری زبان بیگانه و فراگیری فنون مترجمی و آگاهی از زیر و بم های آن، آنگونه که تاکنون مرسوم بوده است، میسر نیست. در نوشته حاضر، صفات یک مترجم خوب و دانشی که باید بر آن مسلط باشد فهرست شده و در پایان، به صورت پیشنهادی، برنامه جامعی برای رشته مترجمی ارائه گردیده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان