درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۰۱ تا ۳۲۰ مورد از کل ۱۰٬۶۸۷ مورد.
۳۰۱.

تلفیق مهندسی برنامه ریزی شهری با زبان شناسی کاربردی: تولید فهرست واژگان تخصصی با رویکرد زبان شناسی پیکره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۴ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ 697 - 715

کلیدواژه‌ها: فهرست واژگان علمی تحلیل پیکره ای انگلیسی برای اهداف دانشگاهی فهرست واژگان علمی رشته برنامه ریزی شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۰
داشتن فهرست های واژگان معتبر، تخصصی و مرتبط با هر حوزه علمی برای جامعه دانشگاهی ضروری است و در عین حال یکی از کمبودهای موجود در جامعه دانشگاهی محسوب می شود که باید به آن پرداخته شود. از این رو، این مطالعه با هدف ایجاد یک پیکره تخصصی برای شناسایی پربسامدترین واژگان علمی انجام شد که به تولید فهرست واژگان علمی برنامه ریزی شهری (Urban Planning Academic Word List) منجر شد. برای این منظور، پژوهشگران چندین مجله از معتبرترین مجلات حوزه برنامه ریزی شهری را شناسایی کردند و چهار مجله با بالاترین امتیاز سرآمدی (حاصل ضرب ضریب تأثیر در امتیاز استناد) را انتخاب کردند. برای انتخاب مقالات پژوهشی مرتبط با برنامه ریزی شهری، مقالات باید فرمت IMRD (سویلز، ۱۹۹۰ ) را دنبال کرده و در بازه زمانی 2013-2022  منتشر شده باشند. با استفاده از نمونه گیری های تصادفی چندلایه ای و ساده، ۱۰۰ مقاله انتخاب شد که پیکره ای با ۱,۲۵۲,۴۵۸ کلمه ایجاد کرد. برای تولید فهرست واژگان علمی، معیارهای کاکسهِد (۲۰۰۰) ، شامل گستره، بسامد و وقوع اختصاصی اعمال شد. این فرایند، در نهایت، به شناسایی ۵۰۷ نوع واژه منجر شد. پیامدهای این تحقیق برای پژوهشگران، دانشجویان و مدرسان زبان انگلیسی برای اهداف دانشگاهی (EAP) در برنامه ریزی شهری نیز مورد بحث قرار گرفت.
۳۰۲.

The Effects of Supplemental Blended Learning on Listening Comprehension in Iranian EFL Learners(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: The Journal of English Language Pedagogy and Practice, Vol.۱۷, No.۳۵, Fall & Winter ۲۰۲۴ -

کلیدواژه‌ها: Supplemental Blended Learning listening comprehension Iranian EFL Learner

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱ تعداد دانلود : ۲۹
This study explores the impact of supplementary blended learning on the listening comprehension skills of Iranian English as a Foreign Language (EFL) learners. A sample of 60 male Iranian EFL learners was selected from a population of 100 learners studying English at Pardis Language Institute, Hamadan, Iran, via double-stage sampling. After being selected, participants were sorted into two groups, that is, a control group and an experimental group. In the treatment sessions, all participants listened to parts of the American English File (book 2). The participants in the control group received the usual procedure of teaching listening in the institute. In the experimental group, the students received target language input via videos and supplementary reading materials before classes so that they had sufficient exposure to the input. The listening topics were uploaded on a common social networking site, i.e., the telegram application, which was also reserved for giving teachers feedback on the students’ questions. The results of the data analysis showed that supplemental blended learning had a statistically significant effect on EFL learners’ listening comprehension. In other words, the research question was answered positively, and the corresponding null hypothesis was rejected.
۳۰۳.

رویکردهای آموزش الکترونیکی واژگان آلمانی سطح A1 در وب سایت های آموزشی دویچه وله و دویچ اینفو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۴ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 235 - 252

کلیدواژه‌ها: یادگیری الکترونیکی واژگان آلمانی وب سایت آموزشی دویچه وله دویچ اینفو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۶۸
امروزه استفاده از فناوری های آموزشی زبان در حال گسترش است. یادگیری الکترونیکی واژگان یکی از این عرصه هاست که پلتفرم های آموزشی گوناگونی را متناسب با خواست های زبان آموزان ارائه می کند. دویچه وله و دویچ اینفو دو وبسایت شناخته شده درحوزه آموزش زبان آلمانی هستند. مطالعه حاضر درصدد بازشناسی نقاط قوت و ضعف این دو وب سایت در ارائه واژگان آلمانی است. در این مطالعه، مسئله این است که این پلتفرم ها از چه رویکردهایی برای آموزش واژگان آلمانی استفاده می کنند. بر این اساس دو پرسش مورد نظر بود: یکی این که در این دو وبسایت، کدام روش ها و تمرین ها برای یادگیری واژگان پایه در سطح A1 استفاده می شود. دیگر آن که سبک های یادگیری فردی بر نتایج یادگیری چه تاثیری دارند؟ این پژوهش با تکیه بر رویکرد نظریِ اکتساب واژگان محدود به کلاس درس و نظرات راینر بن واٌلیور بایرلاین انجام شده است. این مطالعه با استفاده از روش تحلیل محتوا صورت گرفته است که پس از استخراج تمرین های ارائه شده در هر دو وب سایت باتوجه به معیارهای نظری بن و بایرلاین مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که دویچه وله بیشتر ازرویکردهای سمعی بصری استفاده کرده و از نظر متنوع بودن موضوعات روزمره پیشرو است و بر روش های یادگیری سریع و مؤثر تکیه دارد. در مقابل دویچ اینفو بیشتر بر یادگیری در زمینه تاکید دارد که جزء بهترین رویکردها برای ذخیره لغات در حافظه بلند مدت به شمار می رود. بر این مبنا زبان آموز می تواند بسته به نیازها، بودجه زمانی و سبک یادگیری فردی خود در مورد انتخاب پلتفرم تصمیم بگیرد.
۳۰۴.

بررسی رده شناختی چند فرگرد از وندیداد اوستا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 27-55

کلیدواژه‌ها: رده شناسی ترتیب واژه هسته ی گروه زبان اوستایی وندیداد فرگرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۲
رده شناسی به دنبال دسته بندی زبان های جهان و یافتن روابط موجود میان آنها به لحاظ ساختارهای دستوری و ارائه اهمیت های رده شناختی آنها است. رده شناسی کاربردهای گوناگونی در زبان شناسی امروز دارد. مطالعه ساختاری زبان های مختلف ازجمله زبان های باستانی، می تواند به تکمیل کردن طبقه بندی زبان ها کمک نماید. این مقاله به تحلیل رده شناختی فرگردهای دوم، سوم و ششم وندیداد اوستا اختصاص دارد. مطالعه بر آن بوده است با تحلیل نحوی داده ها، جایگاه این زبان را در رده های فعل پایانی قوی یا فعل میانی قوی با نگاه رده شناختی معین سازد. آوانویسی متن اوستایی به شیوه بارتلمه بوده و داده های مورد مطالعه از نسخه گلدنر، انتخاب شده است. حجم جامعه مورد بررسی در پژوهش، شامل 15 درصد از حجم کل وندیداد است. پس از تفکیک بندها، آرایش انواع جمله و سازه های نحوی، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در بخش بررسی جمله ها، نقش های اصلی عناصر جمله تعیین شد. در بخش تحلیل سازه ها نیز بر اساس آرایش هسته گروه و وابسته های آن طبق مولفه های 24گانه ترتیب واژه درایر صورت گرفت. نتایج حاکی است که این زبان در مقایسه با زبان های منطقه اروپا-آسیا دارای 13 مولفه از مولفه های زبان های فعل پایان قوی(فعل پس از مفعول) و برخوردار از 15 مولفه از مولفه های زبان های فعل میانی قوی (فعل پیش از مفعول) می باشد. همچنین این زبان در مقایسه با زبان های جهان، 13 مولفه از مولفه های فعل پایانی قوی و 16 مولفه از مولفه های فعل میانی قوی را داراست. بنابراین زبان اوستایی وندیداد در مقایسه با زبان های منطقه خود(اروپا- آسیا) و زبان های جهان، به زبان های فعل میانی قوی گرایش دارد.
۳۰۵.

بررسی دشواریهای برون و درونِ نظام نوشتاری پهلوی کتابی (با رویکرد آموزشی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 139-165

کلیدواژه‌ها: فارسی میانه پهلوی کتابی خط شناسی نوشتارشناسی املای تاریخی هزوارش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۸۳
زبان فارسی میانه به نظامهای نوشتاری مختلف نوشته شده که یکی از آن جمله موسوم به «پهلوی کتابی» است. این نظام نوشتاری ریشه در خط آرامی دارد و در رده نظامهای واجی دسته بندی می شود. با آنکه تعداد واجهای فارسی میانه به حدود 30 واج می رسد، اما پهلوی کتابی 14 نویسه بیشتر ندارد. کمیِ تعداد نویسه ها، و وجود پدیدههایی مانند املای تاریخی و هزوارش، پهلوی کتابی را نظامی نسبتاً «دشوارخوان» معرفی کرده است. این مقاله با استفاده از داده های کتابخانه ای و با روشی تحلیلی- توصیفی، دشواریهای برونه ای و درونه ای پهلوی کتابی را مورد بررسی قرار داده و راهکارهای آموزشی بهتری را برای فراگیریِ آسانترِ آن آن پیشنهاد کند. نتایج نشان میدهد که حتی بدون مراجعه به متون پهلوی، تمام دشواریهای برونه ای پهلوی کتابی در سه تا چهار جلسه آموزشی قابل رفع و رجوع است. اما بخشی از درونه این نظام نوشتاری که مرتبط با نوع نویسه ها و تعیین ارزش واجی آنهاست، نیاز به چندین جلسه آموزشی دارد، بعلاوه، آن بخش که دربرگیرنده املای تاریخی و شبه تاریخی، واژههای عالمانه و هزوارشهاست، نیاز به مطالعات مستمر دارد و با چند جلسه آموزشی محقق نمی شود و برای تسلط بر آن باید تمام متون فارسی میانه را مورد بررسی قرار داد.
۳۰۶.

بررسی موسیقی بیرونی، کناری و درونی سرود اوستایی گاهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 189-221

کلیدواژه‌ها: شعر ایران باستان گاهان موسیقی شعر موسیقی بیرونی موسیقی درونی آرایه ی تکرار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۱۰۴
گاهان کهن ترین شعر ایرانی به زبان اوستایی است. در این پژوهش موسیقی بیرونی، کناری و درونی گاهان بررسی می شود. روش گردآوری داده ها اسنادی-کتابخانه ای و روش پژوهش تحلیلی است. مطالعه ی متون ادبی باستانی از منظر دیدگاههای نو نقد ادبی باعث شناخت بهتر آنها به عنوان خاستگاه ادبیات فارسی میشود. موسیقی بیرونی، وزن شعر است و گاهان دارای نظم هجایی است. در موسیقی کناری، قافیه بررسی می شود و گاهان دارای قافیه درونی است. در موسیقی درونی، آرایه ی تکرار اهمیت فراوانی دارد که به دو گروه تکرارهای مرئی و نامرئی تقسیم می شود. از جمله تکرارهای نامرئی موجود در گاهان میتوان به انواع جناس و انواع واج آرایی یکجایه و چندجایه اشاره کرد. انواع تکرارهای مرئی نیز مانند تکرار واژه در طول یک بیت، تکرار منظم یک یا چند واژه در ابتدای ابیات، تکرار مصرع در طول یک قالب شعری، تکرار یک یا چند واژه به صورت پراکنده در طول چند بیت، تکرار منظم یک یا چند واژه در ابتدای ابیات و ردالعجز علی الصدر در گاهان دیده می شود. شناسه های پایانی، صرف اسم، تطبیق صفات و ضمایر با موصوف ها، پیشوند و پسوندها، تکرار حروف ربط و اضافه و قیدها، نیز باعث ایجاد موسیقی می شود.
۳۰۷.

Effects of Wiki-Mediated Collaborative Writing on Iranian Intermediate EFL Learners' Written Complexity, Accuracy, and Fluency(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۱۲, Issue ۴۸, Spring ۲۰۲۴ 79 - 96

کلیدواژه‌ها: Accuracy Complexity fluency Wikis writing skill collaborative writing

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۰۲
This study examined how Iranian intermediate EFL learners' writing complexity, accuracy, and fluency were affected by collaborative online writing using Wikis. The language proficiency of 75 EFL learners was gauged based on their performance on the Oxford Quick Placement Test (OQPT). They were intermediate male and female EFL learners studying English at three language institutes in Shahrekord, Iran. The participants were then split into two groups at random: a Wiki group (WG), and a control group (CG). Afterwards, learners in the control and experimental group were given a cause-and-effect prompt as a pre-test, and their writing complexity, accuracy, and fluency were assessed using CAF measures. Following the pre-test, the participants in the experimental group began a six-week training period in the collaborative environment of Wiki. The same instructional materials and procedures were presented to the control group, but in a non-collaborative, face-to-face setting. Similar to the writing pre-test, a writing post-test was given to both groups at the end of the intervention, and the writings were graded. In comparison to the conventional methodology, the results obtained revealed that the instructional method via Wiki was advantageous and effective in enhancing writing skills. This result is consistent with theories supporting the use of technology-based approaches in EFL writing settings. The main outcome of this research is that the ease and viability of teaching and learning writing are significantly and meaningfully influenced by giving learners control over their learning through Wiki.
۳۰۸.

تحلیل گفتمان زیست محیطی در مطبوعات ایران در چارچوب رویکرد لاکلا و موف (مطالعه موردی: موضوع ریزگردها در روزنامه ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژوهش های زبان شناسی: نظریه و کاربرد سال ۳ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۵) 55 - 84

کلیدواژه‌ها: گفتمان زیست محیطی ریزگردها لاکلا و موف روزنامه ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۳۸
پژوهش حاضر با هدف تحلیل گفتمان زیست محیطی روزنامه ایران درباره موضوع ریزگردها و براساس 14 مقاله منتشرشده در این روزنامه در نیمه اول سال 1401 صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و داده ها در چارچوب رویکرد تحلیل گفتمان لاکلا و موف (1985) بررسی شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که «خارجی بودن منشأ ریزگردها» به عنوان دال مرکزی، نقش محوری در مفصل بندی گفتمان دارد. علاوه بر این دال، مواردی از قبیل «همکاری با کشورهای همسایه» و «همکاری های بین المللی»، «فقدان راهکارهای داخلی و درون مرزی»، «تقویت نقش وزارت امور خارجه»، «تضعیف نقش سازمان محیط زیست» و «عدم همکاری کشورهای همسایه» دال های اصلی هستند که همگی وابسته به دال مرکزی اند. دال های تهی این گفتمان عبارتند از «راه حل عملی» و «عدالت زیست محیطی» و دال شناور «سلامت جسمانی و روانی مردم» است. این گفتمان همچنین در مورد کشورهای عربستان، عراق، ترکیه و سوریه غیریت سازی کرده و آنها را منشأ بحران ریزگردها معرفی کرده است.
۳۰۹.

تاثیر برنامه ریزی عصبی-کلامی بر استقلال و خودکارآمدی یادگیرندگان غیر فارسی‌ زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۵۲ 99 - 127

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان آزفا استقلال برنامه ریزی عصبی-کلامی خودکارآمدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۰۱
در سال های اخیر پژوهش های انجام شده در حوزه برنامه ریزی عصبی-کلامی تأثیر آن را در کلاس های زبان خارجی/زبان دوم نشان داده اند. هدف این پژوهش نیز بررسی این است که آیا برنامه ریزی عصبی-کلامی تأثیر آماری مهمی بر استقلال و خودکارآمدی یادگیرندگان زبان فارسی دارد. به همین سبب، 64 دانشجو به صورت غیرتصادفی به روش نمونه گیری دردسترس از میان زبان آموزان خارجی سطح متوسط مشغول به تحصیل در دانشگاه ها و مؤسسه های آموزش عالی شهر تهران و قزوین انتخاب شدند و در دو کلاس جداگانه قرار گرفتند. برای اطمینان از یک دستی دانشجویان، پرسشنامه استقلال و مقیاس خودکارآمدی پیش ازآموزش اجرا شدند. سپس، آموزش آغاز شده و گروه آزمایشی در رویارویی با تکنیک های برنامه ریزی عصبی-کلامی قرار گرفت. در پایان آموزش، به هر دو گروه پرسشنامه استقلال و مقیاس خودکارآمدی داده شد. یافته های آزمون منکووا نشان داد که بهره گیری از تکنیک های برنامه ریزی عصبی-کلامی تأثیر مهمی بر روی هر دو متغیر وابسته مورد بررسی داشت. یافته های این پژوهش می تواند برای معلم ها و کارشناسان آموزش زبان مفید باشد.
۳۱۰.

انتخاب استراتژی های عذرخواهی در آزمون تکمیل گفتمان: مطالعه ترک زبانان تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۵۳ 69 - 96

کلیدواژه‌ها: آزمون تکمیل گفتمان تبریز ترکی آذربایجانی عذرخواهی کارگفت ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۶
مقاله حاضر به مطالعه کاربرد راهکارهای عذرخواهی توسط ترک زبانان شهر تبریز می پردازد. صد و بیست شرکت کننده (60 مرد و 60 زن) ترک زبان تبریزی که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، در یک آزمون تکمیل گفتمان شرکت کردند. این آزمون شامل 20 سناریو بود که در آن از 10 راهکار عذرخواهی استفاده می شد. به این ترتیب، 2400 راهکار عذرخواهی به دست آمد. راهکارها بر اساس دسته بندی بلوم-کولکا و اولشتاین (1984) تحلیل شدند. این دسته بندی شامل ابزار نشان دادن کنش منظوری، برعهده گرفتن مسئولیت، توضیح، پیشنهاد جبران، قول تکرار نکردن، نگرانی برای شنونده و استراتژی های غیرکلامی است. یافته ها نشان دادند که پرکاربردترین استراتژی ها در میان شرکت کنندگان توضیح و پیشنهاد جبران بوده است. همچنین، در برخی سناریوها بین سن، جنسیت و سطح تحصیلات و انتخاب راهکار عذرخواهی ارتباط معنی داری وجود دارد. برای مثال، در تعامل با خویشاوندان هم سطح با شرکت کننده و در ارتباط کودک و بزرگسال که در آن شرکت کننده در جایگاه بالاتری قرار دارد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که افراد در بافت های مختلف از راهکارهای متفاوتی برای عذرخواهی استفاده می کنند.
۳۱۱.

پازند در دستنویس های خرده اوستا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 223-248

کلیدواژه‌ها: پازند خرده اوستا سنت زردشتی دستنویس ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۱۱۴
جز در موارد اندک، شرح و تفسیر متون اوستایی به پازند چندان نیست و جایگاهی در پیکره متون موجود ندارد. پیوند پازند و اوستا بیشتر به خرده اوستا بر می گردد. خرده اوستا متنی است که برای عامه مردم فراهم آمده است. همین ویژگی مردمی بودن سبب شده است تا صورت ها و روایت های مختلفی از آن به فراخور نیاز کاربران در طی روزگاران پدید آید. در هر دستنویس دعاها و نیایش ها افزوده یا کاسته شده اند. این افزوده ها یا متون پیرامونی به پهلوی، پازند، فارسی و حتی گجراتی دیده می شوند و جغرافیای گسترده کاربران خرده اوستا را نشان دهند. گفتار پیش رو برآن است تا خطوط کلی متن های پازند درون دستنویس های خرده اوستا را شناسایی و معرفی کند.
۳۱۲.

A Mixed Method Research: The Effect of a Teacher Education Course on Pre-service EFL Teachers’ Self-efficacy in Formative Assessment(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۱۲, Issue ۴۹, Summer ۲۰۲۴ 187 - 200

کلیدواژه‌ها: Formative assessment Teacher Education Course EFL Teachers Self-Efficacy Formative Assessment Practice

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۰۹
This study aimed to examine the effects of a teacher education course on EFL teachers’ self-efficacy in formative assessment. The researchers employed a mixed-method design that combined quantitative and qualitative approaches to investigate the effects of the course. Thirty EFL teachers participated in the study and completed pre- and post-intervention questionnaires to assess their formative assessment self-efficacy beliefs. In addition, semi-structured interviews were conducted to gather qualitative data on teachers’ beliefs about formative assessment. The quantitative data were analyzed using paired-sample t-tests, and thematic analysis was conducted for the qualitative data. The results indicated a significant increase in teachers’ formative assessment self-efficacy beliefs. The findings suggest that providing teacher education courses focused on formative assessment can effectively enhance EFL teachers’ self-efficacy and utilization of such assessment methods in online classroom. The current study has some pedagogical implications and recommendations for the implementation of similar courses and potential areas for future research are also discussed.
۳۱۳.

تحلیل برخی فرآیندهای واجی گویش بهبهانی در نظریه بهینگی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: گویش شناسی و فرهنگ عامه سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ 144 - 169

کلیدواژه‌ها: درج حذف همگونی تضعیف گویش بهبهانی نظریه بهینگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۵۲
این پژوهش به بررسی برخی از فرایندهای واجی رایج در گویش بهبهانی در چارچوپ نظریه بهینگی پرداخته است. این فرایندها عبارتند از: همگونی، حذف ، تضعیف همخوان هایb ، f ، v به غلت دولبی نرمکامی w در محیط پس از واکه، درج غلت دولبی نرمکامی [w] در التقای واکه، تبدیل انسدادی c به غلت کامی [j] در بافت پایان واژه. این پژوهش برای جمع آوری داده ها از روش میدانی و انجام مصاحبه هدفمند بهره برده است. علاوه بر این، برخی از داده ها از منابع مکتوب مانند پایان نامه و کتاب هایی که درباره گویش بهبهانی نوشته شده، استخراج شده اند. یکی از نگارندگان مقاله نیز اهل بهبهان است و به عنوان گویشور نیز در این پژوهش نقش داشته و صحت داده ها را تایید می نماید. گویشوران ده نفر مرد و زن، بی سواد و تحصیل کرده در سنین مختلف بوده اند. پس از جمع آوری داده ها، واژه های موردِ نظر به دقت آوانویسی شده و در نظریه بهینگی به لحاظ واج شناختی تحلیل شده اند. پس از جمع آوری داده ها، واژه ها آوانویسی شده و در نظریه بهینگی تحلیل شده اند. نتایج نشان می دهد که در این گویش فرایندهای حذف و تضعیف از سایر فرایندها بسامد بیشتر داشته اند.
۳۱۴.

تحلیل چندمعنایی افعال مرکب دارای همکرد «کردن» در چارچوب نظریۀ صرف ساختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ بهار ۱۴۰۳ شماره ۵۰ 97 - 129

کلیدواژه‌ها: چندمعنایی صرف ساختی طرحواره ساختی فعل مرکب همکرد «کردن» وراثت پیش فرض

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۸۹
همکرد «کردن» بیشترین مشارکت را در تولید افعال مرکب فارسی دارد. زیرا همکرد «کردن» در فرایند سبک شدگی می تواند بیشتر از همکردهای دیگر زبان فارسی از معنا تهی شود؛ از معنای سرنمونی خود فاصله گرفته؛ و با ترکیب با انواع فعل یارهایی با معنا و جزء کلام های متفاوت، فعل های مرکب گوناگونی بسازد (Mansouri, 2013). از این رو، فعل های مرکب با همکرد «کردن» در این زمینه، بیشترین سهم را در میان همه افعال مرکب زبان فارسی دارند. هدف پژوهش حاضر، مطالعه چگونگی تشکیل فعل های مرکب فارسی همراه با همکرد «کردن» و شناسایی و واکاوی چندمعنایی موجود بین آن ها بر مبنای نظریه صرف ساختی (Booij, 2010a & b) است. داده های این پژوهش شامل 3326 فعل مرکب همراه با همکرد «کردن» است که از فرهنگ زانسو (Keshani, 1993)، فرهنگ بزرگ سخن (Anvari, 2002)، فرهنگ ظرفیت نحوی افعال فارسی (Rasooli et al, 2011) و فرهنگ املایی خط فارسی (Sadeghi et al, 2015) گرد آوری شده اند. یافته های این پژوهش نشان داد که چندمعنایی در فعل های مرکب همراه با همکرد «کردن»، نه در سطح واژه های عینی، بلکه در سطح طرحواره ساختی و انتزاعی قابل تبیین است. از این رو، یک طرحواره ساختی مرتبه بالاتر در سطح بالایی از انتزاع درنظر گرفته شد که در پیوند با آن زیرطرحواره های ساختیِ عینی تری وجود دارد که الگوهای شکل گیری فعل های مرکب در گروه های مختلف را نشان می دهند. هر یک از این زیرطرحواره ساختی نماینده ای از یک مقوله معنایی در فعل های مرکب هستند.
۳۱۵.

پژوهشی پیرامون کتب درسی زبان انگلیسی مدارس ایران از حیث شمول مؤلّفه های دستور گفتاری زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 33 - 48

کلیدواژه‌ها: دستور گفتاری زبان انگلیسی تحلیل کتب درسی تحلیل محتوا کالن و کوو تیمیس مقطع متوسطه ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۵۱
نویافته های حوزه زبان شناسی رایانشی حکایت از منحصربه فرد بودن بعضی از عناصر دستور گفتاری زبان انگلیسی و تمایز آن از مقوله های گونه نوشتاری آن دارد. پژوهش فعلی کوشیده تا با اتخاذ روش تحلیل محتوا و کاربست چهارچوب تحلیلی کالن و کوو (۲۰۰۷) و تیمیس (۲۰۰۵)، به کتاب های آموزش زبان انگلیسی در مدارس ایران، نشان دهد که مجموعه های فوق تا چه حد از موارد دستور گفتاری زبان انگلیسی استفاده نموده و به چه میزان در فرآیند تدریس به آنها پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان داد که عمده عناصر دستور گفتاری مورد استفاده در کتاب ها متعلق به طبقه دوم چهارچوب کالن و کوو، یعنی عناصر واژگانی-دستوری ثابت و غیرمولد، می باشد و نمود عناصر طبقه اول، یعنی عناصر مولدی که شکل آن ها متناسب با بافت جمله تغییر می کند، در آن ها اندک است. از بعد پرداخت به تدریس این مصادیق، تحلیل فعالیت های کتب درسی بر اساس چهارچوب تیمیس (2005) نیز حاکی از آن بود که از چهار نوع فعالیت جهت تدریس و پرداختن به دستور گفتاری زبان انگلیسی تنها به اصل "درک کلی" در فعالیت ها پرداخته شده و به اصل "بحث زبانی" تنها یک مورد فعالیت در کتاب راهنمای معلم Vision 1 اشاره شده گردیده و به دواصل دیگر توجهی نشده است. لذا، به طور کل میزان پرداخت و اهمیت دستور گفتاری زبان انگلیسی بررسی شده بسیار محدود ارزیابی می شود.
۳۱۶.

میزان وام گیری حروف اضافه و ضمائر در کردی کلهری در افراد دوزبانه کرد-فارس زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۱ 227 - 255

کلیدواژه‌ها: تماس زبانی وام گیری کردی کلهری دوزبانه حروف اضافه ضمایر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۸۸
تماس زبانی می تواند دارای پیامدهای بسیاری برای زبان های درگیر باشد. وام گیری واژگانی یا ساختاری یکی از پیامدهای تماس زبانی است که در آن عناصری از زبان غالب ممکن است وارد زبان پذیرا شوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان بهره گیری از حروف اضافه و ضمیرهای بومی یا وام واژه معادل فارسی آن ها در کردی کلهری است. برای گردآوری داده ها، از یک پرسشنامه (فهرست) محقق ساخته بهره گرفته شد تا روشن شود که گروه های مختلف تا چه اندازه از واژه های بومی یا وام واژه های فارسی بهره می گیرند. براساس متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات، افراد انتخاب شده به هشت گروه دسته بندی شدند: مردان/ زنان باسواد جوان، مردان/ زنان با سواد مسن، مردان/ زنان بی سواد جوان و مردان/ زنان بی سواد مسن. یافته های پژوهش نشان داد که در گروه های مختلف اجتماعی به طور متوسط بین 7. 82 تا 100 درصد از حروف اضافه بومی و  بین 08. 76 تا 100 درصد از ضمیرهای کردی استفاده نموده اند. زنان جوان باسواد بیشترین میزان بهره گیری از حروف اضافه (3. 17 درصد) و ضمیرهای غیربومی (92. 12 درصد) را در بر داشتند. آزمون آماری مورد استفاده (آنالیز واریانس سه عاملی) نشان داد که دو عامل تحصیلات و سن (برخلاف جنسیت) هم به تنهایی و هم در تعامل با هم نقش معناداری در تنوعات مشاهده شده آن ها بر عهده دارند.   
۳۱۷.

تحلیل رایانشی زبان گونه براهویی رایج در جنوب کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳۶ 21 - 46

کلیدواژه‌ها: گویش سنجی متغیرهای زبان شناختی تحلیل انبوهه زبانگونه براهویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۸۹
پژوهش حاضر با اتخاذ رویکردی کمّی-رایانشی و با بهره گیری از روش های نوین گویش سنجی به تحلیل انبوهه زبان گونه براهویی رایج در شهرستان رودبارجنوب واقع در استان کرمان می پردازد. در این راستا به مدد امکانات بسته نرم افزاری گویش سنجی و نقشه نگاری، پراکنش جغرافیایی متغیرهای زبان شناختی موجود در این گونه زبانی را ارائه می دهد. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه ای حاوی 208 واژه و 10 جمله پایه بر اساس پرسشنامه های «طرح ملی اطلس زبانی ایران» و «فهرست واژگان پایه موریس سوادش» بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از تحلیل و پردازش داده ها نشان داد این زبان گونه دارای وجوه اشتراک و افتراقی با گویش رودباری رایج در منطقه رودبارجنوب است. وجه اشتراک این زبان گونه با گویش رودباری کاربرد همخوان های لبی /gʷ/ و /χʷ/، واج چند زنشی /r/ و واکه های مرکب /Iə/ و /ʊə/، سخت کامی شدگی و سایشی شدگی است و وجه افتراق آن با گویش رودباری مواردی همچون کاربرد واژگان خاص براهویی، وندهای مصدرساز /-eng/، جمع ساز æk/ و /k/، نمود استمراری æ/-/، نهی /pæ/ و /fæ/، نفی /pæ/، /piə/، /p/، /fæ/، /f/، /to/، /t/ و درنهایت کاربرد خاص زمان، وجه و نمود است.
۳۱۸.

مقایسه ای واژگانی میان خلجی و ترکی آذربایجانی/A Lexical Comparison between Khalaj Language and Azerbaijani Turkic(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال ۱۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۰ 141 - 178

کلیدواژه‌ها: مقایسه واژگانی تماس زبانی خلجی ترکی آذربایجانی اطلس زبانی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۷۱
در پژوهش حاضر، مقایسه واژگانی و بررسی تنوع آن بین ترکی خلجی و آذربایجانی انجام شده است. داده های زبانی و پیکره پژوهش، مستخرج از سامانه اطلس زبانی ایران از خلجی رایج در آبادی های خلج زبان استان های مرکزی و قم بوده که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در دست تدوین است. زبان خلجی شاخه مستقلی از زبان های ترکی تبار است که با زبان های هم خانواده خود تفاوت ها و شباهت هایی دارد و از جمله زبان های درخطر در ایران به شمار می آید. در گام نخست،1280 واژه بررسی شده در پژوهش حاضر، باتوجه به مقوله های معنایی در 7 گروهِ اصطلاحات مربوط به روابط خویشاوندی، طبیعت، اعضای بدن، حیوانات، گیاهان، خوراکی ها و اعداد دسته بندی شدند. سپس، بر اساس مبنای نظری پژوهش، این واژه ها توصیف و تحلیل و با واژه های ترکی آذربایجانی مقایسه شدند. مبنای مقایسه برای ترکی آذربایجانی، شمّ زبانی نگارنده و فرهنگ های ترکی بوده است. صرف نظر از تفاوت های آوایی و علی رغم شباهت های زیاد واژگانی بین ترکی خلجی و آذربایجانی، تفاوت های واژگانی و تنوع صوری نیز در این مقایسه مشاهده شد. همچنین، در پژوهش حاضر، چگونگی تماس زبانی خلج زبانان مناطق موردمطالعه با فارسی زبانان و ترکی زبانان روستاهای همجوار آنها نیز بررسی شد. نتایج نشان داد که تماس زبانی مذکور بر اساس پیوستار مشروح در مبانی نظری پژوهش، در مواردی از نوع «شدت کم» و در مواردی نیز، از نوع «شدت زیاد» بود.
۳۱۹.

تأثیر نواع استعاره های مفهومی بر انسجام معنایی متن در قیاس با ابزارهای صوری انسجام/The Impact of Various Conceptual Metaphors on Textual Coherence Compared to Formal Coherence Tools(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال ۱۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۰ 269 - 304

کلیدواژه‌ها: استعاره مفهومی انسجام معنایی انسجام صوری تاریخ هنر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۷۰
استعاره مفهومی به درک یک حوزه مفهومی برحسب حوزه مفهومی دیگر اشاره دارد. این پدیده صرفاً واژگانی نبوده و در قالب نگاشت حوزه ای بر حوزه ای دیگر تحلیل شده است. در گفتمان، استعاره های جدید می توانند از نگاشت های متعارف و تثبیت شده هر دو حوزه مبدأ و هدف پدید آیند. زبان شناسان نقشگرا متن را یک واحد معنایی و کاربردشناختی قلمداد می کنند و ابزارهایی برای سنجش انسجام صوری معرفی کرده اند. همچنین، آنان انسجام را فرایندی دانسته اند که در آن موضوعات و رویدادها در یک گفتمان منطقی و فرهنگ وابسته گرد هم آمده اند. از سوی دیگر، انسجام معنایی در زبان شناسی شناختی، مربوط به سازگاری ارتباط های معنایی متن است. پژوهش حاضر، تلاشی است در جهت پاسخ به این دو پرسش: 1) تأثیر استعاره های شناختی بر انسجام معنایی یک متن تخصصی چگونه است؟ به عبارت دیگر، استعاره های شناختی در یک متن تخصصی چگونه خود را نمایان می کنند؟ ۲. ارتباط بین انسجام معنایی و انسجام صوری باتوجه به تحلیل زبان شناسان شناختی و نقشگرا چیست؟ در پژوهش حاضر، روش های مختلف تحلیل گفتمان مطالعه شد؛ به این صورت که پیکره ای متشکل از 640 داده از استعاره های مفهومی کتاب های تاریخ هنر هنرستان گردآوری و باتوجه به ابزارهای انسجامی بررسی شد.  نتایج نشان داد که انسجام معناییِ حاصل از استعاره مفهومی، خود را در ساختار متن نمایان می کند. همچنین، ارتباط میان انسجام معنایی و صوری از منظر رویکردهای شناختی و نقشگرا ارائه شد. براین اساس، به نظر می رسد متنی که از منظر زبان شناسان شناختی به وسیله ساختار سلسله مراتبی استعاره مفهومی دارای انسجام مفهومی است، از منظر نقشگرایان نیز، دارای پیوستگی است.
۳۲۰.

بررسی در زمانی مؤلفه های سبکی عناوین روزنامه های فارسی زبان با تأکید بر ویژگی های نحوی(مطالعۀ موردی: بررسی ویژگی های نحوی مؤثر در سبک تیترهای اول روزنامۀ اطلاعات سال های 1357 و 1399)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره ۲۰ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۹ 193-222

کلیدواژه‌ها: نحو سبک شناسی تیتر اول روزنامه اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۶۹
در این مقاله تلاش شده که از ویژگی های نحوی عناوین اول خبری روزنامه اطلاعات، به عنوان عاملی برای مشخص کردن سبک نوشتاری این روزنامه در دو دوره مختلف استفاده شود. پرسش های اصلی تحقیق عبارت از این است که «چه ویژگی های نحوی را می توان به عنوان مؤلفه های سبکی برای بررسی سبک نگارش تیترهای اول روزنامه معرفی کرد؟» و «این ویژگی ها در روزنامه اطلاعات سال های 1357 و 1399 چه تغییراتی داشته است؟» برای این منظور پس از بیان مقدمه ای در رابطه با اهمیت، دلیل و چگونگی انتخاب موضوع، به برخی از پژوهش های مرتبط، که قبلاً انجام شده است، به عنوان پیشینه تحقیق اشاره گردید. در ادامه روش تحقیق و چگونگی انتخاب نمونه آماری و دسته بندی نمونه ها بیان شد. پس ازآن، با توجه به این که مقاله از یک سو به سبک شناسی و از سوی دیگر به دستور زایشی مرتبط بود، درباره هر یک از این موضوعات مطالبی، به عنوان چارچوب نظری تحقیق به اختصار ارائه گردید. در بخش بحث و بررسی با توجه به نمونه های ارائه شده، مواردی همچون میزان استفاده از گروه های اسمی و جمله های مستقل، میزان استفاده از افعال دارای وجه امری و التزامی، میزان نسبی استفاده از فرایندهای گشتار خروج و مبتداسازی و تعداد ساخت های همپایه، مورد بررسی قرار گرفت. در پایان نتیجه ای که به دست آمد این بود که تفاوت های معناداری در عنوان های اول خبری این روزنامه در سال های 57 و 99 بر اساس موارد مذکور وجود دارد. همچنین نتیجه گرفته شد که تمایل روزنامه نگاران در سال99 به استفاده از بندهای خودایستا به عنوان تیتر اول، استفاده از وجه التزامی و بهره گیری از گشتار خروج نسبت به سال 57 بیشتر بوده است در حالی که تمایل به استفاده از گشتار مبتدا ساز وبهره گیری از ساخت های همپایه در عنوان های خبری در سال 57 نسبت به سال 99 بیشتر بوده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان