فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۸۱ تا ۱٬۹۰۰ مورد از کل ۱۰٬۵۱۵ مورد.
حوزههای تخصصی:
زبان قالبی شده اصطلاحی است که در بعضی از مطالعات توصیفی و نظری دستور، در مورد پاره گفت هایی به کار می رود که در داشتن ویژگی های معمول نحوی و صرفی با دیگر ساخت های زبانی متفاوت اند و آنگاه که به کلام اعمال می شود استفاده از صورتی ثابت از کلمات را به ذهن متبادر می کند که برای بر آوردن مقصودی رایج به کار گرفته می شود. روش تحقیق به شیوه کتابخانه ای و روش گرد آوری داده ها به صورت میدانی است. در این پژوهش، صد گفتار قالبی شده که بسامد کاربردی بالایی در گفتگوی روزانه فارسی زبانان دارند، مورد بررسی قرار می گیرد. دو پرسشنامه که هر یک حاوی پنجاه ساخت قالبی و پرسش هایی در مورد استفاده و یا عدم استفاده از ساخت ها بود در میان دویست نفر فارسی زبان که در سه گروه آزمودنی با مشخصه های جامعه شناسی زبان از قبیل سن، جنس و میزان تحصیلات قرار داشتند، توزیع شد. با شناسایی و توصیف ساخت های قالبی شده مشخص شده که پاره گفت های قالبی شده در نوع و قالب ضرب المثل، اصطلاح و عبارات مقدماتی در زبان فارسی ظاهر می شوند. با تحلیل داده های به دست آمده از پرسشنامه ها در می یابیم اختلاف آشکار و چشمگیری میان میزان فراوانی کاربرد برخی از ساخت های قالبی شده مورد بررسی در بین گروه های سنی، جنسی و تحصیلی مشاهده می شود و در مورد برخی دیگر اختلاف، قابل توجه نیست.
بررسی رویکرد دوسویه در زبان شناسی بالینی با آسیب زبانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از آنجاکه در داخل کشور مطالعات اندکی در حوزه زبان شناسی بالینی انجام شده است، معرفی و گسترش این حوزه، نه تنها می تواند راهگشای خوبی در بررسی اختلال های گفتار و زبان باشد، بلکه می تواند مبنایی برای بررسی فرضیه ها و نظریه های زبان شناسی نیز باشد. در پژوهش حاضر برای نشان دادن و تبیین رویکرد دوسویه پژوهش در زبان شناسی بالینی، ویژگی های کاربردشناسی و نحوی شش کودک مبتلا به آسیب ویژه زبانی بررسی شد. در این پژوهش علاوه بر استفاده از زبان شناسی برای تشخیص ویژگی های این افراد، از داده های بالینی به دست آمده برای تبیین یک نظریه زبانی استفاده گردید.
ابتدا آزمون آسیب ویژه زبانی، آزمون رشد زبان و نمونه گفتاری از 6 کودک مبتلا به آسیب ویژه زبانی و 6 کودک همتای زبانی و 6 کودک همتای سنی گرفته شد. همه کودکان شرکت کننده دوزبانه فارسی-آذری بودند. سپس از داده های به دست آمده هم برای نشان دادن مشخصه های زبانی این کودکان و هم بررسی نظریه زبانی استفاده گردید.
بررسی ویژگی های تصریفی و ارجاعی در کودکان مبتلا و مقایسه آنها با کودکان هنجار نشان داد که کودکان مبتلا از نظر دستوری (تکواژهای تصریف زمانی) نسبت به همتایان زبانی نیز ضعیف هستند اما در ویژگی های کاربردشناسی (ارجاعی) تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهد نشد. درضمن وجود آسیب دستوری و صحت کاربردشناختی در کودکان مبتلا به آسیب ویژه زبانی تأییدی بر حوزه ای بودن زبان است و نشان می دهد استفاده زبان شناسی در بررسی اختلال ها و از داده های زبانی در بررسی فرضیه ها و نظریه های زبان شناختی بسیار مؤثر و نتیجه بخش است.
تأملی بر ضمایر متصل
تستهای چند گزینه ای بسته اسکیمایی: روشهای اندازه گیری توانایی ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
روایی و اعتبار یک تست چند گزینه ای (MCIT) بسته اسکیمایی به عنوان یک روش اندازه گیری غیر مستقیم توانایی ترجمه، همزمان با یک تست (MCIT) فارسی به انگلیسی و یک آزمون باز ترجمه انگلیسی به فارسی OETE)) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که تست (MCIT) بسته اسکیمایی دارای بالاترین درجه روایی است (a#=0.91) تست (MCIT) فارسی به انگلیسی دارای درجه قابل قبولی از روایی ( a#=0.84) بوده ولی آزمون انگلیسی به فارسی (OETE) به سبب طبیعت غیر عینی آن از نظر روایی قابل بررسی نبود. علیرغم داشتن همبستگی معنادار با یکدیگر، هر سه آزمون به طور معناداری با یکدیگر تفاوت داشتند. از آنجا که تست (MCIT) بسته اسکیمایی دارای بالاترین درجه اندازه روایی بوده و همبستگی بیشتری با انواع سنتی خود نشان می دهد و نیز از آنجا که تصحیح این تست زمان به مراتب کمتری می گیرد، پیشنهاد می شود تستهای (MCIT) بسته اسکیمایی به عنوان روشهای اندازه گیری غیر مستقیم توانایی ترجمه به کار روند تا ضمن صرفه جویی در زمان جنبه غیر عینی بودن آن نیز از بین برود.
یادگیری زبان دوم بر پایه ی قاعده سازی زایا و فراگیری مهارت
حوزههای تخصصی:
نقش فکر کردن در مورد محتوا و ساختار زبان بر روانی و صحت گفتار فراگیران زبان دوم افسر روحی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
توجه بر ساختار زبان در کنار رویکردهای معنا مدار آموزش زبان در دهه اخیر مورد توجه مطالعات زبان بوده است. «فرصت فکر کردن د ر مورد محتوا و ساختار» زبان و هدایت زبان آموز در «استفاده صحیح ساختار» به عنوان راه های عملی برای حل مشکلات ساختاری گفتار فراگیران زبان پیشنهاد شده اند. مطالعه حاضر که 37 دانشجوی زبان انگلیسی در آن شرکت کردند به نقش راه حل اول پرداخته است. شرکت کنندگان 3 قسمت از یک کارتون را تماشا کردند. بعد از قسمت اول 10 دقیقه فرصت داشتند قبل از روایت داستان بطور شفاهی‘ در مورد آن فکر کنند. بعد از تماشای قسمت دوم‘ بلافاصله متنی در مورد آن نوشتند‘ و بعد از تماشای قسمت سوم‘ داستان را بطور شفاهی روایت کردند. نتایج نشان داد که فرصت فکر کردن و نوشتاری بودن فعالیت زبانی تاثیر معناداری در روانی و صحت گفتار فراگیران انگلیسی به عنوان زبان دوم دارد. با توجه به نتایج حاصله‘ روش های فوق برای بهبود پاره ای از مشکلات زبان آموزی در کلاس های متمرکز بر معنا توصیه می گردد.
رویکردی نقش گرا به ارزشیابی کیفیت ترجمه
حوزههای تخصصی:
در رویکردی نقش گرا به ارزشیابی کیفیت ترجمه، یک ترجمه «خوب» آن است که نقش تعیین شده را در زبان و فرهنگ مقصد به خوبی ایفا کند، یعنی در ایفای نقش، ترجمه مناسبی باشد. نظر غالب این است که در ارزشیابی یک ترجمه میزان همان متن اصلی است، به این معنی که ارزشیاب باید ترجمه را با متن اصلی مقایسه کند تا ببیند آیا پیام مورد نظر دقیقا منتقل شده و نیز مولفه های معنائی و دستوری به درستی ترجمه شده اند یا نه. اما در یک رویکرد نقش گرا به ترجمه عواملی مانند نقش زبان، نوع متن، و هدف ترجمه از اهمیت بیشتری برخوردارند و به عنوان معیارهای قطعی در تعیین میزان مناسب بودن متن به حساب می آیند. در این رویکرد، متن اصلی گاهی فقط یک منبع خبر تلقی می شود، و مترجم کارشناسی است که با توجه به نوع و نقش و هدف متن اصلی تصمیم می گیرد که متن ترجمه چه نقشی را باید در زبان و فرهنگ مقصد ایفا کند.
تجزیه و تحلیل فرهنگی تصاویر کتاب «زبان انگلیسی پایه هفتم» از منظردانش آموزان ترک،فارس و کرد(کرمانج)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
کتاب زبان انگلیسی (پایه هفتم) کتابی است که به تازگی برای فراگیران زبان انگلیسی طراحی و منتشر شده است. هدف نویسندگان بومی کردن محتوا، شکل و تصاویر این کتاب بر اساس فرهنگ ایرانی است. هدف این تحقیق، تجزیه و تحلیل تصاویر کتاب از منظر دانش آموزان ترک، فارس و کرد (کرمانج) می باشد. ابزار استفاده شده در این تحقیق یک پرسشنامه که توسط محققین طراحی و اعتبار بخشی شده و [1]یک مصاحبه نیمه آزاد (semi-structured) می باشد. 182 دانش آموز (77 دانش آموز ترک، 57 دانش آموز فارس و 48 دانش آموز کرد) به عنوان شرکت کنندگان این تحقیق انتخاب شدند. با استفاده از آزمون خی دو، تجزیه و تحلیل نتایج نشان داده شد که بعضی از تصاویر به درستی انتخاب نشده اند و تفاوت هایی در فهم ، تفسیر معنا و هدف آن تصاویر در دانش آموزان دیده شد. می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که به هنگام انتخاب تصاویر بهتراست خرده فرهنگ های ایرانی هم مورد توجه قرار گیرد.
بررسی نام گذاری مضامین دفاع مقدس بر مبنای نظریه نظاممند نقشی هلیدی در اشعار قیصر امین پور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بر اساس نظریه هلیدی [3] (1994)، نام گذاری مضامین و انتخاب واژگان، عاملی تعیین کنند ه در شکل گیری فرانقش اندیشگانی زبان به شمار می رود. در پژوهش حاضر، نام گذاری مضامین دفاع مقدس را در شعر های قیصر امین پور بررسی کرده ایم؛ بدین منظور، نام گذاری مضامین دفاع مقدس را از شعر های این شاعر استخراج کرده و آن ها را در دو بخش سال های دفاع مقدس و سال های بعد از دفاع مقدس، به صورت جداگانه و در دو حوزه معنایی صریح و ضمنی تفکیک کرده ایم.
مقایسه نتایج به دست آمده نشان می دهد که در شعر های آغازین، نام گذاری مضامین، با انتخاب هایی صریح آغاز شده است؛ ولی پس از آن، کم کم، انتخاب هایی ضمنی مطرح شده است. این گزینش های ضمنی در آغاز، با انتخاب هایی از فرهنگ سنتی و ادبی صورت گرفته و کم کم در سال های میانی دفاع مقدس، به انتخاب واژگانی از مسائل اجتماعی رسیده است. در سال های پایانی دفاع مقدس، توجه به جنبه های عرفانی، بیشتر نمود یافته است. در شعر های بعد از دفاع مقدس، نام گذاری ها با نوعی نگاه عرفانی- فلسفی همراه بوده و نام گذاری مضامین، بسیار انتزاعی تر شده است.
فرهنگ های عمومی یک زبانة فارسی از منظر برآورده کردنِ نیاز کاربران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
متأسفانه تاکنون برآورده کردن نیاز مخاطب در فرهنگ های فارسی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. هدف این مقاله بررسی پنج فرهنگ عمومی یک زبانة فارسی، یعنی لغت نامة دهخدا، فرهنگ فارسی معین، فرهنگ فارسی عمید، فرهنگ فارسی امروز و فرهنگ سخن، از منظر برآورده ساختن نیاز کاربران و میزان رضایت آنان از این فرهنگ هاست. برای دستیابی به این مقصود، کاربران مورد نظر به سؤالات پرسش نامه ای پاسخ دادند، با برخی از آنان مصاحبه ای انجام شد و نتایج به دست آمده با استفاده از آزمون های آماری محک خورد. اصول کلی این تحقیق شامل شناسایی نیازهای ارجاعی کاربران، میزان رضایت آنان از فرهنگ ها و بررسی رابطة این نیازها با متغیرهای اجتماعی، همچون سن کاربران، میزان تحصیلات و نیز رشتة تحصیلی آنان، بوده است. در این تحقیق، مشخص شد که رشتة تحصیلی کاربران، در میزان استفادة آنان از فرهنگ، یافتن اطلاعات در بخش های مرتبط در فرهنگ، و همچنین رضایت کاربران از فرهنگ های موجود، عامل مؤثر و تعیین کننده است.
بررسی فرایندهای واجی گویش راجی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
گردآوری گویش ها و زبان های محلی در ایران و نیز بررسی علمی آنها می تواند خیلی از مشکلات واژگانی و دستوری زبان را حل کند و واژگان آنها در ساختن واژه های نو مورد استفاده قرار گیرد و از این طریق، به غنای زبان فارسی کمک کند. یکی از این نمونه ها زبان افراد بومی شهر دلیجان است که راجی نامیده می شود. گویش راجی یک گویش ایرانی است که روزگاری دراز در یک قلمرو گسترده مرکزیت داشته و امروزه نشانه های آن در بخشی از مرکز ایران همچون دلیجان، محلات و نراق دیده می شود. این مقاله، پس از ارائه فهرست همخوان ها، واکه ها و واکه های مرکّب، به بررسی فرایندهای واجی این گویش می پردازد.
نویسنده در جمع آوری داده ها، علاوه بر شمّ زبان شناسی خود، شمّ زبانی گویشوران، مصاحبه مستقیم با گویشوران و تکمیل پرسشنامه های تدوین شده، از دو اثر واژه نامه راجی (1373) و داستان ها و زبانزدهای دلیجانی (1387) تألیف حسین صفری و «گونه های زبانی استان مرکزی در گذر زمان» (1385) تألیف نگارنده استفاده کرده است.
مقایسهء روابط نحوی و نحوهء بیان آن در زبان های فارسی و روسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
گروه کلمه و یا ساخت جمله، تحت تاثیر ارتباط نحوى کلمات با یکدیگرند. کلمات، وقتى در کنار یکدیگر قرار مى گیرند، از لحاظ نحوى بر یکدیگر تاثیر مى گذارند. در این تاثیر و رابطه درون نحوى است که مى توان به سه نوع رابطه همسانى، وابستگى و دو طرفه اشاره کرد. رابطه همسانى آن است، که نقش اعضاى تشکیل دهندهء جمله یا گروه کلمه، به لحاظ نحوى با یکدیگر برابر باشند. بر خلاف رابطهء همسانى، در رابطهء وابستگى نقش اعضا از یکدیگر متمایز است و حداقل یک عضو هسته و عضو یا اعضاى دیگر، وابسته واقع مى شوند. رابطه دو طرفه، بین نهاد و گزاره اتفاق مى افتد. هر یک از روابط نحوى فوق به کمک ابزار نحوى خاصى بیان مى شوند، که از آن جمله مى توان به نقش نماى کسره و حروف اضافه، ترتیب قرارگیرى کلمات، آهنگ و نقش نماى "را" در زبان فارسى، حروف اضافه، حروف ربط، ترتیب قرارگیرى کلمات، آهنگ و پایانهء صرفى در زبان روسى اشاره کرد.
زبان و انسان
بررسی چندمعنایی فعل سبک «زدن» از دیدگاه شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقولة فعل مرکب در زبان فارسی در دهه های اخیر مورد توجه و توصیف بسیاری از دستورنویسان و زبان شناسان ایرانی و غیر ایرانی با رویکردهای مختلف و در حوزه های گوناگون نحو، ساخت واژه و به شکلی محدود در معنی شناسی قرار گرفته است. با این وجود، معنی این افعال بر مبنای معنی شناسی شناختی چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. این مقاله با هدف بررسی چندمعناییِ فعل سبک «زدن» بر مبنای نظریة «معنی شناسی واژگانیِ شناختی» نگاشته شده است و در واقع به دنبال نشان دادن آن است که چندمعناییِ فعل سبک «زدن» بر مبنای بررسی فعل سنگین متناظر آن، پدیده ای نظام مند بوده و سازوکارهای شناختی نظیر مقوله بندی، استعارة مفهومی و طرح واره های تصویری در شکل گیری معانی مختلف این عنصر زبانی در قالب یک مقولة شعاعی نقش اساسی دارند. از یافته های ضمنی این مقاله نشان دادن تأثیر معنای فعل سبک بر باهمایی این افعال با عناصر پیش فعلی در ساخت افعال مرکب فارسی می باشد.