افسر روحی

مقدمه: با تکیه بر همپوشانی چشمگیر مباحث مربوط به بهزیستی و انگیزش، در چارچوب موتیوونیا، انگیزش انسانها متأثر از تلفیق سه مؤلفه بهزیسته (ارزیابی کنونی از بهزیستی تجربه شده در گذشته)، بهزیستی (بهزیستی کنونی) و بهخواستی (بهزیستی مقصود برای آینده) تلقی می شود. با توجه به فرآیند بلندمدت آموزش زبان انگلیسی و ضرورت تلاش مضاعف و حفظ رفتار انگیزشی، پژوهش حاضر از یک سو تأثیر بهزیستی و بهخواستی به عنوان دو عامل اصلی چهارچوب موتیوونیا روی تمایل فراگیران به تلاش آتی و از سویی دیگر تأثیر بهزیستی حوزه آموزش زبان انگلیسی بر بهزیستی کلی فراگیران را موردمطالعه قرار می دهد. روش: با روش پیمایش کمی، داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته با 38 گویه رتبه ای و تعدادی متغیر جمعیت شناختی از 193 فراگیر زبان انگلیسی که به روش نمونه گیری در دسترس از میان دانشجویان رشته زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامشهر و دانش آموزان شش دبیرستان واقع در شهرستان بهارستان که علاوه بر فراگیری زبان انگلیسی در مدرسه در دوره های زبان مؤسسات خصوصی نیز شرکت داشتند، در طول پاییز 1398 جمع آوری شد. تحلیل داده ها به کمک نسخه 26 نرم افزار SPSS با تحلیل مدل رگرسیون خطی چندگانه و آزمون ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. یافته ها: بهزیستی فراگیران در حوزه آموزش زبان و بهخواستی آنها هر دو با سطح معناداری کمتر از 1 درصد تأثیر مثبت و معناداری بر تمایل فراگیران به تلاش بیشتر در فراگیری زبان انگلیسی دارند. این در حالی است که تنها بهزیستی فراگیران در بستر آموزش زبان انگلیسی با سطح معناداری کمتر از یک درصد بر بهزیستی کلان زبان آموزان مؤثر بود. بحث: نتایج پژوهش همسو با چارچوب موتیوونیا نشان داد سیاست گذاران بهزیستی و آموزش بایستی آماج نهایی هر حرکت انگیزشی را در راستای تلاش برای دست یابی به بهزیستی دانسته و برای افزایش عملکرد انگیزشی در فراگیران زبان انگلیسی به سیاست گذاریهای لازم برای ایجاد و ارتقاء بهخواستی و آموزش بهزیستی محور مبادرت کنند.

هر چند که واژه یاب به عنوان ابزاری سودمند در آموزش زبان شناخته شده است، تأثیرات احتمالی شکل ها و اندازه های آن مورد پژوهش قرار نگرفته است. بر این مبنا، مقاله حاضر به بررسی تأثیر اندازه های مختلف نمونه های واژه یاب (دو جمله کامل، یک جمله کامل و جمله ناتمام) بر یادگیری پیوسته و طولانی مدت واژه های جدید پرداخته است. شرکت کنندگان پژوهش حاضر، 66 دانشجوی زبان انگلیسی سطح متوسط به بالا بودند که با بهره گیری از آزمون تعیین سطح و از سه کلاس انتخاب شدند. هر گروه 63 واژه جدید را در یکی از این سه اندازه دریافت کردند. آموزش واژه های جدید مدت هفت جلسه به طول انجامید. در هر جلسه، برخی از واژه ها در نمونه های واژه یاب با اندازه های اشاره شده به سه گروه ارائه شده و زبان آموزان به استنباط معنای واژه ها با بهره گیری از بافت پرداختند. یافته ها نشان داد گروهی که واژه های جدید را در بافت دو جمله ای دریافت کرده بودند، در یادگیری پیوسته موفق تر عمل کردند. هر چند، تفاوت معنا داری مابین دانش واژگانی سه گروه در آزمون تأخیری یافت نشد. همچنین، میانگین گروهی که واژه ها را در جمله های ناکامل دریافت کرده بودند، پائین تر از دو گروه دیگر بود. یافته های این پژوهش می تواند به آموزش و یادگیری واژه از طریق واژه یاب کمک کند.

در دنیای رقابتی مبتنی بر فناوری امروز، سیستم های آموزشی صرفاً با گنجاندن فعالیت هایی در راستای تقویت مهارت های قرن 21 ام (21st century learning) قادر خواهند بود شکاف موجود بین دانش هر شاخه ای از علم و امکان استفاده از این دانش را پر کنند. این مطالعه به بررسی تاثیر بکارگیری رویکرد آموزشی پروژه محورِ مبتنی بر فناوری های روز بر مهارت زبان انگلیسی و یادگیری خودتنظیمی پرداخته است. برای این منظور، ۶۸ زبان آموزدر دسترس با سطح متوسط زبان انگلیسی انتخاب و پس از حصول اطمینان از همگن بودن آنها به لحاظ سطح مهارت زبان انگلیسی،  به یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه تقسیم شدند. همچنین، پیش از آغاز پژوهش، توان خودتنظیمی آزمودنی ها از طریق یک پرسشنامه استانداردمورد سنجش قرار گرفت. در طول اجرای پژوهش، آزمودنی های گروه آزمایشی افزون بر برخوداری از آموزش های متداول دوره، در ۲۴ پروژه کوتاه مدت و 7 پروژه بلند مدت از فناوری های آموزشی متنوع بهره مند شدند. آزمودنی های گروه گواه تنها از آموزش های متداول دوره برخوردار شدند. در پایان دوره پژوهش، میزان یادگیری مهارت های زبان انگلیسی آنها با استفاده از یک آزمون محتوامحور و میزان یادگیری خودتنظیمی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحلیل های کوواریانس انجام شده تاثیر معنی دار روش یادگیری پروژه محور مبتنی بر فناوری بر هر دو متغیر تحت بررسی (مهارت های زبان انگلیسی وخودتنظیمی) را نشان داد.

در سال های اخیر تمایل به مهاجرت در بین ایرانیان به شدت گسترش یافته است. ازاین رو، در این مطالعه ، با بهره گیری از رویکرد موتیوونیا (بهزیستی انگیزشی) به عنوان چارچوب نظری جدیدی درحوزه بهزیستی، به بررسی تأثیر بهزیستی و بهخواستی بر تمایل زبان آموزان به مهاجرت از ایران پرداخته شده است. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 193 فراگیر زبان انگلیسی اعم از دانشجویان رشته زبان انگلیسی در دانشگاه آزاد اسلامشهر و دانش آموزان شش دبیرستان واقع در شهرستان بهارستان که علاوه بر کلاس های زبان مدرسه در مؤسسات زبان نیز مشغول یادگیری زبان انگلیسی بودند، جهت ورود به مطالعه انتخاب شدند. داده ها با پرسش نامه محقق ساخته و در بازه زمانی مهر تا پایان آذر ماه سال 1398 جمع آوری گردید. با تحلیل مدل رگرسیونی چندگانه خطی، یافته های تحقیق نشان داد بهزیستی عملیاتی فراگیران در بستر آموزش زبان، میل فراگیران به ارتقاء بهزیستی آتی (به عنوان شاخص بهخواستی) و دو بُعد بهزیستی کلان (شامل روابط اجتماعی و بهزیستی روان شناختی) تأثیر معناداری بر تمایل آن ها به مهاجرت دارند. بنابراین، برای جلوگیری از مهاجرت سرمایه های انسانی، دولتمردان می توانند با سیاست گذاری های مبتنی بر واقعیت، نگاه ایرانیان برای ارتقاء بهزیستی را به درون مرزها معطوف نمایند.

هدف پژوهش حاضر مطالعه نقش نماهای کلامی فارسی در گفتار گویشوران یک زبانه ترکی آذربایجانی و دوزبانه ترکی-فارسی است. نوشتار پیش رو براساس ضبط هجده ساعت از مکالما̗ت ترک زبان تک زبانه و دوزبانه شهرستان اردبیل و حومه صورت گرفته است. بررسی داده ها نشان داد که پنج نقش نمای کلامی به هرحال، درحالی که، به خاطر، درواقع و بعد با بسامد کمابیش کم، فقط در گفتار دوزبانه های ترکی آذربایجانی-فارسی یافت می شود درصورتی که بقیه نقش نماها (چون، ولی، خلاصه، یعنی، البتّه، مثلاً، امّا، کلاً، اصلاً، والله، دقیقاً، واقعاً، ولی، بالاخره و خب) را تمامی گویشوران ترکی آذربایجانی (یک زبانه ها و دو زبانه ها) و با بسامد بالا استفاده می کنند. چندنقشی بودن، نبود معادل در زبان ترکی آذربایجانی، ساده بودن نقش نماهای کلامی فارسی نسبت به معادل ترکی آذربایجانی آن ها و برجستگی نقش نماها، ازجمله دلایل کاربرد این عناصر زبانی در مکالمات گویشوران ترکی آذربایجانی است. با تحلیل داده ها براساس معیارهای زبانی و غیر زبانی در تمایز رمزگردانی از قرض گیری، مشخّص شد که بیشتر نقش نماهای کلامی زبان فارسی به صورت وام واژه در زبان ترکی آذربایجانی، نقش آفرینی می کنند و تعدادی از آن ها نیز طی فرایند رمزگردانی زبانی، در گفتار دوزبانه ها ظاهر می شوند. یافته های پژوهش در انطباق با دیدگاه مایرز اسکاتن (1993 و 2006) است که پیوستار رمزگردانی-قرض گیری را سازوکاری برای تکمیل و تثبیت راه یابی عناصر از زبانی به زبان دیگر، مطرح کرده است.

در این پژوهش، تأثیر ایجاد تغییر در بار شناختی تکلیف و شرایط اجرای آن در عملکرد نوشتاری فراگیران زبان مطالعه شده است. بررسی رابطه بین خود نظم جویی فراگیران و تولید نوشتاری انفرادی و مشارکتی آن ها در تکالیفی متفاوت ازنظر پیچیدگی شناختی، هدف دیگر تحقیق حاضر است. 122 فراگیر زبان انگلیسی به طور تصادفی در چهار گروه تقسیم شدند و چهار نوع تکلیف ساده- انفرادی، ساده- مشارکتی، پیچیده- انفرادی و پیچیده- مشارکتی را انجام دادند. داده های جمع آوری شده با تحلیل واریانس چند متغیره و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند که شرایط انجام تکلیف باعث ایجاد تفاوت معنا داری در صحت نوشتاری فراگیران زبان شد؛ ولی پیچیدگی تکلیف تفاوت چشمگیری در اَبعاد مختلف نگارش آن ها ایجاد نکرد. فراگیرانی که تکلیف ساده را به طور مشارکتی انجام دادند، بالاترین میانگین را در صحت نوشتاری به دست آوردند. همچنین، خودنظم جویی فراگیرانی که تکلیف پیچیده را به شکل انفرادی انجام دادند، همبستگی مثبت معنا داری با صحت نوشتاری آن ها نشان داد. یافته های ما بر نیاز به توجه بیشتر به شرایط انجام تکلیف و تفاوت های فردی فراگیران در مدل ها و چارچوب های ارائه شده برای طراحی و تنظیم تکالیف، تأکید می کند.

تأثیر ترکیب نمودهای مختلف توجه به صورت بر یادگیری واژگان انگلیسی دانش آموزان دبیرستان   افسر روحی1 سیدعلی رضی نژاد2 تاریخ دریافت: 17/9/94 تاریخ تصویب: 7/7/95 چکیده یادگیری واژگان انگلیسی تنها از طریق بهره مندی از داده های قابل فهم برای زبان آموزان مقدور نیست و استنباط معنای واژگان جدید در بیشتر موارد راهبردی موفق تلقی نمی گردد. در مطالعه حاضر، تأثیر 3 شگرد متفاوت بر یادگیری واژگان جدید در چارچوب پارادایم توجه به صورت مورد بررسی قرار گرفته است. برای نیل به این هدف پژوهشی، 97 دانش آموز پایه سوم دبیرستان به شکل تصادفی در 4 گروه گمارده شدند. ظرف 4 هفته، به همه گروه ها 4 متن انگلیسی ارائه شد که در هر کدام از آنها 20 واژه جدید گنجانده شده بود. در متن های تهیه شده برای گروه گواه تغییری داده نشده بود. در متن های گروه اول آزمایشی، زیر واژگان جدید خط کشیده شده بود؛ برای گروه دوم آزمایشی، زیر واژگان جدید خط کشیده شده بود و معادل فارسی آنها نیز داده شده بود و برای گروه سوم آزمایشی، افزون بر آن که معادل فارسی واژگان جدید داده شده و زیرشان خط کشیده شده بود، معلم در حین تدریس، واژگان جدید را یک بار تکرار می کرد. محاسبات مکرر تحلیل واریانس داده های پیش آزمون، پس آزمون بلافصل و تأخیری سه سنجه تولیدی، تمیز صحت دستوری و چهارگزینه ای نشان داد که ترکیب سه مؤلفه توجه به صورت که گروه سوم آزمایشی از آن بهره مند شده بود، بر رشد واژگان دانش آموزان مؤثرتر از موقعیتی بود که ترکیب دو مؤلفه در آن به کار گرفته شده بود و این موقعیت به نوبه خود مؤثرتر از موقعیتی بود که تنها یک مؤلفه توجه به صورت در آن اعمال شده بود. در مجموع، هر 3 گروه بهره مند از نمودهای مختلف توجه به صورت بهتر از گروه گواه عمل کردند.

A pivotal issue in research on writing concerns whether the knowledge of how genres are constructed and learned in one discipline/genre can be transferred to other contexts, genres, and disciplines. Yet, studies conducted so far have not presented a unified and complete view of how various writing instructional techniques can result in transferability. This study examined the effect of structuring and problematizing scaffolding mechanisms and the mediating effect of learners’ proficiency level on a cohort of Iranian English learners’ ability to transfer the acquired genre-based knowledge to a new discourse mode. Four groups of thirty pre-intermediate learners chosen from eight intact classes and four groups of advanced learners selected from eight intact classes participated in this study. The performance of the participants in structuring scaffolds, problematizing scaffolds, and combined structuring and problematizing scaffolds conditions were compared to that of the control groups. The results of a two-way ANCOVA revealed that scaffolding mechanisms could significantly result in genre-transferability. The results also suggested that scaffolding mechanisms brought about the best results when offered simultaneously. Besides, the result yielded no significantly moderating effect for learners’ proficiency level. Implications for classrooms are discussed.

با الهام از یافته های مربوط به نقش عبارت ها در رشد زبانی٬ پژوهش حاضر تأثیر آموزش مقابله ای بازترکیب عبارت ها بر فراگیری ساختارهای دستوری منطبق با مراحل دستوری (نحوی) نظریة پردازش پذیری را مورد بررسی قرار داد. به تعبیر دقیق تر، هدف این پژوهش بررسی پیش بینی فرضیة تعلیم پذیری بود مبنی بر اینکه آموزش فقط زمانی مؤثر است که به یک مرحله بالاتر از سطح دانش فعلی زبان آموزان مربوط شود. برای این منظور، سه گروه از فراگیران زبان انگلیسی از بین گروه بزرگ تری از زبان آموزان انتخاب شدند. به یک گروه آموزش مقابله ای در رابطه با مفهوم و ساختار عبارت های زبان فارسی و انگلیسی داده شد، در حالی که گروه دوم همین آموزش را فقط به زبان انگلیسی دریافت کرد و گروه سوم به عنوان گروه مقایسه در نظر گرفته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش مخصوصاً از نوع مقابله ای آن به طور معنی داری به فراگیری مراحل دستور زبان ارائه شده در نظریة پردازش پذیری در تولید شفاهی و نوشتاری کمک کرد و پیش بینی فرضیة تعلیم پذیری را نقض نمود. تفسیر نظری نتایج در قسمت بحث و بررسی پایانی ارائه می شود.

تحقیق حاضر به بررسی تأثیر سازکارهای ساختاردهنده و مسئله ساز حمایت کننده بر روی مهارت های خودسازمان دهی نوشتار، توانایی نوشتن مقاله و زمان برنامه ریزی کلی در مرحله پیش نوشتار از مراحل نوشتن مقاله و همچنین بررسی نقش سطح زبان آموزان به عنوان متغیر تعدیل کننده در میان صد و بیست زبان آموز سطح پیش متوسط و صد و بیست زبان آموز سطح پیشرفته پرداخته است. پس از فرض نمرات پیش آزمون به عنوان همگام، محققان نتایج پیش آزمون و پس آزمون شرکت کنندگان را در یک آزمون مهارت نوشتار و یک آزمون مهارت خودسازمان دهی و همچنین زمان گزارش شده برای برنامه ریزی پیش از نوشتن مقاله در پیش آزمون و پس آزمون را مقایسه کردند. نتایج سه آنالیز کوواریانس دو سویه نشان داد که سازکارهای حمایت کننده به تغییرهای چشمگیری در مهارت های خودسازماندهی نوشتار و توانایی نوشتن مقاله انجامیدند. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده سازکارهای ساختاردهنده و مسئله ساز حمایت کننده به طرز چشمگیری زمانی را که زبان آموزان بری برنامه ریزی قبل از نوشتار صرف می کنند، افزایش داد. نتایج نشان داد که در کل هنگامی که دو سازکار حمایت کننده با هم ارایه شدند، بهترین تأثیر را داشتند. همچنین هیچ تأثیر تعدیل کننده ای برای سطح زبان آموزان بر روی متغیرها مشاهده نشد.

مطالعات پیشین نشان می دهد که تأثیر مثبت بازخورد اصلاحی در عملکرد زبان آموز، در برخی حوزه های زبانی نسبت به بقیه حوزه ها بیشتر است. پژوهش حاضر با هدف افزایش آگاهی در زمینه کارآمدی دو روش عمده بازخورد اصلاحی یعنی روش بازسازی و وادارسازی در رابطه با حوزه های مختلف زبانی (ساختار، واژگان و تلفظ) انجام شده است. هفتاد و شش زبان آموز ایرانی با سطح متوسط توانش انگلیسی، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه تقسیم شدند. در گروه اول آزمایشی، بازخورد اصلاحی به صورت بازسازی و در گروه دوم به صورت وادارسازی انجام گرفت. گروه گواه هیچ بازخورد اصلاحی دریافت نکردند. پنجاه و چهار ساعت از تعاملات این سه گروه ضبط صوتی شد و بخش هایی که بر عناصر زبانی متمرکز بودند، شناسایی و ثبت شدند. ارزیابی تأثیر بازخورد از طریق آزمون های فردی صورت گرفت که براساس خطاهای زبانی هر فرد تهیه شده بود. تحلیل نتایج مربوط به پس آزمون های فردی بلافصل و تأخیری نشان داد که عملکرد زبان آموزان در مورد اصلاح خطاهای ساختاری و واژگانی بعد از دریافت بازخورد بازسازی و وادارسازی تفاوت معنی داری نداشت. اما در مورد خطاهای تلفظ، عملکرد زبان آموزانی که بازخورد بازسازی دریافت کرده بودند به صورت معنی داری از عملکرد گروه وادارسازی بهتر بود. همچنین نتایج نشان داد که عملکرد هر دو گروه آزمایشی در تمامی حوزه های زبانی مورد مطالعه در این پژوهش، به صورت معنی داری بهتر از گروه گواه بود.

تحقیق حاضر، ساخت افعال سبک رمزگردانی شده ترکیِ آذری‑ فارسی را از منظر «مدل زبان ماتریس» مورد مطالعه قرار داده است. داده ها با حضور در کلاس و ضبط و یادداشت برداری از تعاملات رسمی و غیر رسمی چهار نفر از معلّمان با صد نفر از دانش آموزان دوزبانة کلاس های ابتدایی و همچنین مصاحبت با هشت نفر از معلّمان دو زبانه جمع آوری شدند. بررسی داده های جمع آوری شده نشان داد که در ساخت افعال سبک رمزگردانی شده، سازه های غیر فعلی زبان فارسی (اسم ها، صفت ها، قیدها و گروه های حرف اضافه ای)، به عنوان عناصر درونه با افعال سبک ترکی آذری ترکیب می شوند و در جملات زبان ترکی آذری به کار می روند. زبان ترکی آذری به عنوان زبان ماتریس، چارچوب ساخت واژی‑ نحوی این جملات را تعیین می کند. این بخش از داده ها با اصول مدل زبان ماتریس انطباق کامل دارد. امّا کاربرد ساخت افعال سبک رمزگردانی شده ترکی آذری‑ فارسی در جملات سببی ترکی آذری، اصل ترتیب تک واژهای مدل زبان ماتریس را نقض می کند. بررسی ساخت های سببی رمزگردانی شده نشان داد که سازة غیر فعلی زبان فارسی به عنوان عنصر درونه، نه تنها در سطح مفهومی‑ واژگانی، بلکه در سطح گزاره‑ موضوع نیز فعّال می شود. فعّال شدن سازه غیر فعلی زبان درونه در سطح گزاره‑ موضوع و به دنبال آن، اعمال نحو زبان درونه بر بند متمم سببی رمزگردانی شده، نه تنها بر بسط و گسترش اصل ترتیب تک واژهای مدل زبان ماتریس تأکید دارد، بلکه نشان دهنده تأثیرپذیری نحو از واژگان است که تأییدی بر عدم استقلال نحو از واژگان به شمار می آید.

در زبان هایی که ویژگی آرایش نحوی آزاد دارند، قلب نحوی می تواند سازه های مختلف جمله را جابه جا کند. می یاگاوا (2001) مدعی است که در زبان ترکی با اعمال قاعدة قلب نحوی، عناصر غیر فاعلی به مشخصگر گروه زمان حرکت می کنند و فاعل در جایگاه اصلی خود، یعنی مشخصگر گروه فعلی سبک باقی می ماند. در این مقاله می خواهیم با تکیه بر رویکرد مطابقت در مدل کاوشگر- هدف برنامة کمینه گرایی و ارائة مثال های کافی نشان دهیم برخلاف ادّعای می یاگاوا، سازة موجود (فاعل) در مشخصگر گروه فعلی سبک با توجه به نقش دوگانة مطابقت (بازبینی مشخصه های غیر قابل تعبیر عنصر زمان و دریافت حالت فاعلی) باید به مشخصگر گروه زمان حرکت کند و در زبان ترکی آذری با اعمال قاعدة قلب نحوی، عناصر غیر فاعلی مانند مفعول طی عملکرد مطابقت در طول اشتقاق نحوی، به جایگاهی قبل از گروه زمان که از آن به عنوان جایگاه تأکید یاد می شود ارتقاء پیدا می کنند، زیرا مشخصگر گروه زمان توسط فاعل پر می شود. پس قاعدة قلب نحوی در زبان ترکی آذری همان مبتداسازی است و چنانچه در فرایند تولید جمله، به دلایل معنایی و کلامی، نیازی به تأکید یا مبتداسازی باشد، گروه نقش نمای یادشده در جایگاهی قبل از گروه زمان قرار می گیرد.