درخت حوزه‌های تخصصی

انتخاب بین «انجام کار در درون سازمان» یا «برون سپاری به منابع بیرونی» یکی از تصمیم هایی است که اغلب مدیران با آن مواجه می شوند. شواهد تجربی و نظری نشان می دهد تصمیم گیری درست در این رابطه، بر کارآیی و پاسخ گویی عملیات سازمان ها تأثیر شایان توجهی دارد. در این تحقیق با استفاده از روش های استخراج و مدل سازی دانش خبرگان، چارچوبی منطقی برای تصمیم گیری درباره برون سپاری در سازمان های حاکمیتی طراحی شده و بر اساس آن سیستم خبره ای توسعه داده شده است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی است و داده ها و اطلاعات آن با روش توصیفی و مطالعه موردی جمع آوری شده است. اهداف، شرایط اجتناب ناپذیر، الزامات، شرایط زمینه ای و شرایط تسهیل کننده مؤلفه های اساسی شناسایی شده در فرایند تصمیم گیری درباره برون سپاری محسوب می شوند. این سیستم ضمن ارائه توصیه های منطقی درباره هر فعالیت از نظر برون سپاری، مجموعه فعالیت های ورودی را بر اساس میزان آمادگی برای برون سپاری مرتب می کند. در پایان، سیستم ارائه شده برای فعالیت های مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات در یکی از سازمان های حاکمیتی نمونه به اجرا درآمد و خروجی ها و نتایج به دست آمده از آن تحلیل شد.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت دانش در دانشگاه ها صورت گرفته است. این پژوهش از نظر روش شناسی از نوع مطالعات کاربردی و به لحاظ روش در زمره پژوهش های کیفی و از نوع فراترکیب است. برای این منظور از طریق جستجو در پایگاه های اطلاعاتی علمی داخلی و خارجی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران (ایرانداک)، پایگاه جهاد دانشگاهی، پایگاه استنادی جهان اسلام، وب آوساینس، پروکوئست، اسکوپوس، گوگل اسکالر و ساینس دایرکت استفاده شد. تعداد 786 مقاله با توجه به استراتژی جستجوی تعریف شده، استخراج شد که در پایان فرایند بررسی، 41 منبع برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. روایی محتوایی این اسناد از روش ابزار ارزیابی حیاتی (CASP) احراز گردید. در مرحله تجزیه و تحلیل اسناد منتخب، زیر مؤلفه ها و کدهای باز این اسناد با روش تحلیل محتوای کیفی استخراج و سپس ذیل مؤلفه های اصلی و ابعاد پژوهش دسته بندی و ترکیب گردید. جهت اعتبار یافته ها از روش مقایسه نظر پژوهشگران با فرد خبره استفاده گردید که ضریب توافق کاپا 783/0 بود. نتایج نشان داد با توجه به ماهیت دانشگاه می توان چهار مقوله اصلی برای الگوی مدیریت دانش در دانشگاه ها مد نظر قرار داد.؛ طرح چشم انداز دانشی، جریان دانشی، تحول دانشی و ارزیابی دانشی. همچنین نتایج نشان داد چهار عامل فرهنگ، فناوری، محیط و ذینفعان نقش مهمی در موفقیت الگوی مدیریت دانش برمبنای بافت زمینه ای مدیریت دانش در دانشگاه دارند. در یک جمع بندی کلی می توان گفت مدیریت دانش در دانشگاه ها محدود به زمان و برنامه خاصی نیست و با پایان چهار مرحله این الگو، مدیریت دانش وارد مرحله طرح دانشی جدید خواهد شد.

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر رهبری اخلاقی بر فراموشی سازمانی هدفمند با نقش میانجی یادگیری سازمانی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی–همبستگی بود. 120 نفر از کارکنان دانشگاه علوم دریایی و دریانوردی چابهار به شیوه نمونه گیری تصادفی– طبقه ای (بر حسب جنسیت) از طریق سه پرسشنامه رهبری اخلاقی، فراموشی سازمانی هدفمند و یادگیری سازمانی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری با کمک نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل استفاده شد. بر اساس یافته ها بین رهبری اخلاقی، فراموشی سازمانی و یادگیری سازمانی رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. اثر مستقیم رهبری اخلاقی بر فراموشی سازمانی (94/3, t=54/0β=)، اثر مستقیم رهبری اخلاقی بر یادگیری سازمانی (24/8, t=80/0β=)، و اثر مستقیم فراموشی سازمانی بر یادگیری سازمانی (17/3, t=44/0β=) مثبت و معنادار بود. همچنین اثر غیرمستقیم رهبری اخلاقی بر فراموشی سازمانی با نقش میانجی یادگیری سازمانی (87/4, t=352/0β=) مثبت و معنادار بود. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که مدیران سازمان با رهبری اخلاقی، مشارکت دادن کارکنان در تصمیم گیری ها، تشویق آنان به یادگیری و تبادل دانش با یکدیگر، انجام وظیفه الگوی اخلاقی بودن و حاکم کردن محیط اخلاقی و حمایتی در سازمان می توانند قابلیت یادگیری سازمانی و فراموشی سازمانی را بهبود ببخشند.

امروزه شاهد تأثیر زیاد شبکه های اجتماعی بر خرید بسیاری از محصولات در صنایع گوناگون هستیم. یکی از صنایعی که در سال های اخیر تحت تأثیر شبکه های اجتماعی قرار گرفته است، صنعت پوشاک می باشد. از این رو، این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر خرید پوشاک در شبکه های اجتماعی و تدوین مدل رفتار خرید مصرف کننده در شبکه های اجتماعی برای صنعت پوشاک است. در انجام این تحقیق از روش ترکیبی استفاده شده است. در بخش کیفی ازطریق مصاحبه با مدیران شرکتهای فروش پوشاک در شبکه های اجتماعی متونی تهیه و کدگذاری گردید، 46 مفهوم شناسایی شد که در چهار مقوله اصلی و 16 مقوله فرعی دسته بندی و در قالب مدل اولیه ارائه شدند. سپس در بخش کمی، بر اساس مدل اولیه، پرسشنامه ای تدوین و در اختیار 385 نفر از خریداران پوشاک در شبکه های قرار گرفت و مدل نهایی رفتار خرید مصرف کننده برای خرید پوشاک از طریق شبکه های اجتماعی ارائه گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که عوامل فردی، عوامل مربوط به شرکت و عوامل اجتماعی و فرهنگی به طور مستقیم و همچنین با نقش میانجی اعتماد، تأثیر معنی داری بر تصمیم مصرف کننده به خرید پوشاک و به دنبال آن تأثیر معناداری بر وفاداری، خرید مجدد و توصیه خرید به دیگران از طریق شبکه های اجتماعی دارند.

یکی از اسمای الهی که بعد از اسم الله، بیشترین کاربرد را در قرآن دارد، واژه «رب» است. اسم شریف «ربّ» اسم مبارک و با عظمتی است که محبوبیّت آن نزد خداوند و انبیا و اولیایش غیر قابل انکار است. این واژه از ریشه «ر ب ب» از جمله واژه های دخیل در قرآن است. این واژه در قرآن علاوه بر معنای وضعی و اولیه به معنای دیگری نیز به کار رفته است، همچنان که در کلام عرب نیز معانی دیگری علاوه بر مفهوم قرآنی دارد. در این مقاله به بررسی این واژه و مشتقات آن در قرآن کریم پرداخته می شود، تا معانی مختلف و جایگاه معنوی آن در آیات قرآن استخراج گردد. با بررسی آیات پی می بریم این واژه در بیشتر موارد در معنای خداوند متعال، که معانی آن با توجه به آیات مرتبط از این قرارند: خالقیت، احیاء، اماته، هدایت تکوینی، هدایت تشریعی و رحمت و در موارد کمی در معنای غیر خداوند به کار رفته است. کاربرد این واژه در معنای خداوند، ما را به گستره معنایی این واژه می رساند، به طوری که تمامی معانی ذکر شده در این واژه نهفته است و در هر یک از آیات، با توجه به سیاق، بر یکی از معانی آن تأکید شده است.

Cloud computing is a new technology that considerably helps Higher Education Institutions (HEIs) to develop and create competitive advantage with inherent characteristics such as flexibility, scalability, accessibility, reliability, fault tolerant and economic efficiency. Due to the numerous advantages of cloud computing, and in order to take advantage of cloud computing infrastructure, services of universities and HEIs need to migrate to the cloud. However, this transition involves many challenges, one of which is lack or shortage of appropriate architecture for migration to the technology. Using a reliable architecture for migration ensures managers to mitigate risks in the cloud computing technology. Therefore, organizations always search for suitable cloud computing architecture. In previous studies, these important features have received less attention and have not been achieved in a comprehensive way. The aim of this study is to use a meta-synthesis method for the first time to analyze the previously published studies and to suggest appropriate hybrid cloud migration architecture (IUHEC). We reviewed many papers from relevant journals and conference proceedings. The concepts extracted from these papers are classified to related categories and sub-categories. Then, we developed our proposed hybrid architecture based on these concepts and categories. The proposed architecture was validated by a panel of experts and Lawshe’s model was used to determine the content validity. Due to its innovative yet user-friendly nature, comprehensiveness, and high security, this architecture can help HEIs have an effective migration to cloud computing environment.

توانایی تصور آنچه که احتمالاً اتفاق خواهد افتاد (آینده پژوهی) یکی از ویژگی های بسیار مهم شرکت های موفق می باشد. حال اگر این شرکت، شرکت دانش بنیان باشد که اساس رقابت و مزیت رقابتی آن ها بر مبنای دانش است بیشتر خواهد بود. ازاین رو در این پژوهش سعی شده است با آینده نگری مؤلفه های مزیت ساز رقابتی در شرکت های دانش بنیان، سناریوهای محتمل و درنتیجه استراتژی های مناسب برای این شرکت ها تدوین شود. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش از نوع پیمایشی و در سطح اکتشافی است. جامعه آماری این پژوهش را 97 نفر از مدیران و خبرگان موجود در46 شرکت دانش بنیان مستقر در شهرک فناوری صنایع شیمیایی شیراز و هلدینگ دانش بنیان فتکو تشکیل دادند که با توجه به نوع و مراحل پژوهش ، تیم های 15 نفره ، 7 نفره و 6 نفره به صورت قضاوتی انتخاب شدند . در مرحله اول با بررسی ادبیات موضوع 4 دسته اصلی سیاسی- راهبردی، اقتصادی-مالی، اجتماعی – فرهنگی و فناوری انتخاب شد و سپس با استفاده مجدد از ادبیات موضوع و مصاحبه با خبرگان 30 مؤلفه شناسایی شد و آنگاه با استفاده از نظر تیم 15 نفره از خبرگان و به روش دلفی 26 مؤلفه مزیت ساز رقابتی نهایی شد. در مرحله دوم جهت تعیین تأثیرات متقابل مؤلفه ها، این مؤلفه ها وارد 2 پرسشنامه شد و یک تیم 7 نفره از خبرگان اقدام به تکمیل آن ها نمودند. یکی از این پرسشنامه ها جهت استفاده در تجزیه وتحلیل MICMAC و دیگری جهت استفاده در نرم افزار سناریو ویزارد تدوین شد. وجود سناریو در خروجی نرم افزار سناریو ویزارد و پایایی 95% پرسشنامه MICMAC اعتبار و سازگاری درونی این 2 پرسشنامه و داده های مربوطه را تضمین می کند. نتایج نرم افزار سناریو ویزارد 8 سناریوی قابل قبول (قوی) را ارائه داد که در این میان 3 سناریوی خوش بینانه، بدبینانه و محتمل ترین مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. با دسته بندی مؤلفه های مزیت ساز در 4 دسته سیاسی/راهبردی، اقتصادی/مالی، اجتماعی/ فرهنگی و فناوری، نتایج سناریوهای سه گانه نیز در این دسته بندی ارائه شد. در مرحله آخر نیز از تیم 6 نفره ای برای تدوین اقدامات و سیاست های لازم استفاده شد که این تیم درنهایت 12 اقدام برای سناریوی خوش بینانه، 9 اقدام برای سناریوی محتمل و 4 اقدام برای سناریوی بدبینانه پیشنهاد دادند. درمجموع می توان گفت که در شرکت های دانش بنیان گسیل توان مدیریت دانش به سمت چهار مقوله تولید بیشتر، توسعه بازار، نتیجه گرایی پروژه و کیفیت بیشتر می تواند سناریوی مطلوب برای رسیدن به حداکثر استفاده از امکانات و فرصت ها را فراهم آورد.

پویایی محیط کسب وکار باعث شده تا سازمان ها به طور دائم انتظارات استراتژیک خود را تغییر داده و اصلاح کنند. برای تحقق انتظارات استراتژیک لازم است تا قواعد کسب و کار تعبیه شده در سیستم های اطلاعاتی تغییر کنند. بررسی و تعیین موضع مناسب تغییر در بین قواعد متعدد سیستم، فعالیتی وقت گیر، زمان بر و پیچیده است. از این رو لازم است از بین تمام قواعد، مؤثرترین آن ها در دستیابی به انتظارات استراتژیک شناسایی و اصلاح شوند. در این مقاله روشی برای شناسایی مؤثرترین قواعد موجود در سیستم های اطلاعاتی ارایه شده است. در این روش ابتدا خصیصه های حیاتی کسب و کار متناسب با انتظارات استراتژیک شناسایی می شوند. این خصیصه ها، خصیصه هایی از سیستم اطلاعات هستند که حساسیت نتیجه فرآیند به تغییر وضعیت آن ها، نسبت به تغییر وضعیت سایر خصیصه ها بیشتر است. در این روش از نظریه مجموعه های ژولیده استفاده شده است. سپس قواعد کسب و کار بسته به اینکه در ساختار خود از خصیصه های حیاتی کسب و کار استفاده کرده باشند، به عنوان قواعد مؤثر شناسایی می-شوند. مدل پیشنهادی در شناسایی قواعد مؤثر فرآیند اعطای تسهیلات در بانک مسکن مورد استفاده قرار گرفته است. روش پیشنهادی به توسعه دهندگان سیستم های اطلاعاتی امکان می دهد تا محدوده مؤثر برای تغییر قواعد را شناسایی کنند. این امر به کاهش زمان و هزینه مورد نیاز برای تغییر سیستم های اطلاعاتی منجر می شود. این روش به تحلیلگران کسب و کار نیز کمک می کند تا برای دستیابی به یک هدف استراتژیک مشخص، تمرکز خود را روی مدیریت خصیصه های حیاتی کسب و کار معطوف سازند.

The survival guide to competitiveness for organizations is to become closer to the customers and deliver value-added products and services in the shortest time. This, in turn, requires integration of the business processes of the enterprise, which is the stronghold of Enterprise Resource Planning (ERP). On the other hand, most ERP projects are believed to be doomed to failures. In this research, the factors leading to failure of ERP projects implementation in Iranian enterprises were identified and surveyed. Subsequently, the factors have been classified and ranked consulting the experts and using fuzzy flowsort inference system. For this purpose, the failure factors were extracted reviewing the previous related researches. After that, the experts merged the synonymous and homogeneous factors. The remaining 58 factors were classified in seven categories including: organizational, project management, human resources, managerial, vendors and consultants, processes-related, and technical factors. The factors were prioritized using the experts’ opinions and were ranked utilizing fuzzy flowsort inference system. Finally, ten criteria were determined as the most critical failure factors of ERP projects implementation in Iranian enterprises.

شناخت حوزه های علمی و بررسی تغییرات آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این مقاله با ارائه مدلی مبتنی بر ارجاعات تجمعی زمان مبنا، تغییرات علمی حوزه کیفیت داده بررسی و تحلیل شده است. از ویژگی های این مدل، قابلیت انطباق بر سایر حوزه ها و همچنین قابلیت نمایش کلیه تغییرات علمی از جمله تولد، ادغام، شکست یا مرگ یک حوزه علمی است. گام های اجرایی این مدل به ترتیب عبارت اند از: آماده سازی داده، استخراج مدل ارجاعات زمان مبنا، کشف مجامع علمی، اتصال مجامع علمی، استخراج مدل تغییرات، تحلیل تغییرات علمی. به منظور بررسی کیفیت مدل ارائه شده، کلیه مقالات به چاپ رسیده بین سال های 1970 تا 2009 که بیش از 7000 مقاله را شامل می شود، بررسی شدند. بر اساس مدل مبتنی بر ارجاعات تجمعی زمان مبنا، مشخص شد حوزه کیفیت داده در حوزه های مختلف در حال مطالعه است. همچنین بر اساس بررسی انجام شده، بین تعداد ارجاعات و رشد حوزه کیفیت داده، همبستگی 82 درصدی وجود دارد که نشان دهنده اهمیت ارجاعات برای زنده ماندن و رشد حوزه های علمی است

در این نوشتار ابزاری ساده و منعطف معرفی می شود که میزان بلوغ سازمان در همراستایی استراتژیک میان IT و کسب وکار را اندازه گیری می کند. این ابزار که بر اساس مدل بلوغ همراستایی استراتژی (SAMM) لوفتمن طراحی شده است، در شرکت های برید، کاسپین و سپهر برای ارزیابی مورد استفاده قرار گرفت. بدین منظور 36 پرسش نامه در میان مدیران فناوری اطلاعات توزیع شد و درنهایت برای به دست آوردن سطح دقیق بلوغ سازمانی، از گروه کانونی بهره برده شد، برای انجام این کار نشستی با حضور 13 نفر از مدیران ارشد این سه سازمان برگزار شد و درجه ی بلوغ همراستایی آنها تعیین شد. نتایج نشان داد که این شرکت ها از نظر بُعد مشارکت و ارتباطات وضعیت مناسبی دارند؛ ولی از لحاظ نحوه ی اداره ی امور، وضعیت چندان مناسب نیست. همچنین سطح بلوغ شرکت های، برید، کاسپین و سپهر، به ترتیب برابر سطح سوم، دوم و دوم ارزیابی شد.

سیستم های پیشنهاد دهنده ای که با ارائه پیشنهادها شخصی سازی می شوند و به کاربران در یافتن محصولی که علاقه دارند، کمک می کنند، می توانند در ترغیب مشتریان به خرید از وب سایت و در نتیجه موفقیت فروشگاه های آنلاین، نقش کلیدی ایفا کنند. روش پالایش همکارانه، یکی از موفق ترین روش های به کاررفته در این سیستم ها است که توانایی ارائه پیشنهادهایی نزدیک به نظر کاربران را دارد، اما با افزایش تعداد کاربران و محصولات، با مشکلاتی مانند شروع سرد و مقیاس پذیری مواجه می شوند. به همین دلیل در این پژوهش روش جدیدی معرفی شده است که ضمن به کارگیری الگوریتم روش پالایش همکارانه مبتنی بر کاربر به مثابه رویکرد پایه، از ترکیب وزن دار خوشه بندی کاربران بر اساس اطلاعات جمعیت شناختی آنها نیز برای دستیابی به نتایج بهتر از سیستم، استفاده کرده است. نتایج پیاده سازی الگوریتم نشان داد رویکرد ارائه شده، ریشه میانگین مربعات خطای کمتری دارد که به معنای عملکرد بهتر و دقت بیشتر آن است و پیش بینی های حاصل از آن با ترجیح و سلیقه کاربران همخوانی بیشتری دارد.

هدف اصلی این مقاله، ارائه نوعی سیستم فازی به منظور کشف فرصت های هم افزایی در شرکت های مادر (هولدینگ ها) است؛ به گونه ای که با شناسایی فرصت های بالقوه هم افزایی میان شرکت های وابسته، سیستم اطلاعاتی در سازمان توسعه یابد. به همین منظور، پس از طراحی ماتریس فازی کشف فرصت های هم افزایی بر اساس سطح ارتباط فعالیت ها و مدیریت پذیری این ارتباطات در شرکت های وابسته به شرکت مادر، جایگاه تمام شرکت های وابسته به شرکت مادر در این ماتریس مشخص شد. با توجه به ابهام در نظر مدیران و کارشناسان این شرکت ها و کیفی بودن نظر آنها، در این مقاله از متغیرهای زبانی به جای متغیرهای عددی استفاده شده است. متغیرهای زبانی به اعداد فازی ذوزنقه ای تبدیل شدند و سپس عملگر میانگین فازی برای آنها اعمال شد. در نهایت با توجه به امتیازهای کسب شده شرکت ها در ماتریس هم افزایی، فرصت های ایجاد و بهبود هم افزایی میان شرکت ها شناسایی شد و در اختیار مدیران شرکت ها قرار گرفت.

این پژوهش به دنبال بررسی نقش توانایی جذب و فرهنگ سازمانی در موفقیت اجرای IS است. با توجه به اهمیت یادگیری و جذب اطلاعات در فضای به شدت رقابتی امروزی، ایجاد سازمان ها و کسب وکارهای مبتنی بر سیستم های اطلاعات لازمه موفقیت برای رسیدن سریع تر به اهداف است. برای استفاده کارکنان و سازمان از اطلاعات جدید نیاز به افزایش توانایی جذب در سازمان، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. توانایی جذب، توانایی سازمان در شناسایی ارزش اطلاعات جدید، کسب، درک و به کارگیری آنها برای دستیابی به اهداف سازمان است. توانایی جذب، بعد جدیدی از یادگیری و خلاقیت است که شامل دانش مدیریتی و کانال های ارتباطی و روابط آنها در به کارگیری و اجرای سیستم های اطلاعات است. در این پژوهش، فرهنگ سازمانی مؤثر بر توانایی جذب را بررسی کرده ایم. داده های پژوهش از میان شرکت های تولیدی قطعات خودروی مستقر در سطح استان گیلان گردآوری شده اند که حجم نمونه در مجموع تعداد 227 نفر از شرکت های مختلف محاسبه شد. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده که اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است و برای سنجش روابط متغیرها از مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، فرهنگ سازمانی و توانایی جذب، رابطه ای مستقیم و تأثیری مثبت بر روی موفقیت اجرای IS دارند.