محمدرضا نیلی

محمدرضا نیلی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۸۶ مورد.
۶۱.

کاوش پدیدارشناختی بر شایستگی های پایه آموزگاران برای تحقق ساحت تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال ۳۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۸

کلیدواژه‌ها: شایستگی تربیت اعتقادی تربیت عبادی تربیت اخلاقی آموزگاران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۳۲۲
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی شایستگی های پایه آموزگاران برای تحقق ساحت تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی است. به منظور دست یابی به این هدف، پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کیفی تحقیق است و برای پاسخ گویی به سوالات پژوهش از روش پدیدارشناختی بهره برده است. جامعه آماری شامل سه گروه مدرسان مراکز تربیت معلم، اعضای هیات علمی گروه های علوم تربیتی و معارف دانشگاه های اصفهان و یزد و کارشناسان علوم حوزوی بوده است. روش نمونه گیری به صورت هدفمند از نوع گلوله برفی، تا جایی ادامه یافت که پژوهشگر با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته با 22 نفر از اعضای نمونه به اشباع نظری رسید. در تحلیل داده ها از تحلیل محتوای استقرایی، تکنیک شش مرحله ای آرباخ و سیلورستان استفاده شد. بر اساس نظر متخصصان، شایستگی های پایه آموزگاران در تربیت اعتقادی شامل بصیرت دینی و محبت و مودت است. بصیرت عبادی، گرایش عبادی و رفتار عبادی شایستگی های مورد انتظار در بعد عبادی می باشد و شناخت اخلاقی، احساس اخلاقی و رفتار اخلاقی شایستگی های مورد انتظار در تربیت اخلاقی است.
۶۲.

جایگاه مهارت های شغلی مورد نیاز دانش آموزان درس کار و فناوری در اسناد بالادستی آموزش و پرورش: روش آنتروپی شانون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره شغلی و سازمانی دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۷) 9 - 22

کلیدواژه‌ها: مهارت کار فناوری اسناد بالادستی تحلیل محتوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۴۸۱
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین جایگاه مهارت های شغلی مورد نیاز دانش آموزان درس کار و فناوری در اسناد بالادستی آموزش و پرورش است. روش: روش پژوهش از نوع تحلیل محتوا بوده و جامعه پژوهش شامل محتوای اسناد بالادستی بوده است. در این پژوهش از روش سرشماری بهره گرفته شد و کلیه اسناد بالادستی مورد بررسی قرار گرفت. ابزار پژوهش شامل سازه تحلیل محتوای مهارت های شغلی کار و فناوری محقق ساخته است. یافته ها: یافته ها نشان داد که؛ مهارت های شغلی مورد نیاز دانش آموزان درس کار و فناوری را می توان در3 مقوله اصلی (فردی، شغلی و فناوری) و 21 مقوله فرعی تدوین نمود. همچنین مشخص شد که در مجموع در محتوای اسناد بالادستی؛ به مهارت های فردی (45%)، مهارت های شغلی (32%) و مهارت های فناوری (23%) پرداخته شده است. که در این بین بیشترین ضریب اهیت مربوط به نقشه جامع علمی کشور (41/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به سیاست های کلی اشتغال (12/0) بوده است. نتیجه گیری:  بر این اساس ضروری است که با توجه به رسالت اصلی درس کار و فناوری که مبتنی بر کسب مهارت های عملی در زندگی است به مهارت های فردی، شغلی و فناوری به صورت یکپارچه و درهم تنیده توجه بشود.
۶۳.

تأثیر درس افزار با رویکرد یادگیری مبتنی بر مغز بر سطوح یادگیری شناختی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۷ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 139 - 160

کلیدواژه‌ها: یادگیری شناختی یادگیری مبتنی بر مغز درس افزار برنامه نویسی کامپیوتر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۷۵
این پژوهش با هدف تأثیر درس افزار طراحی شده بر اساس اصول یادگیری مبتنی بر مغز، بر یادگیری دانش آموزان دختر هنرستانی، در هر یک از سطوح شناختی بلوم، در درس برنامه نویسی کامپیوتر، انجام گرفت. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل نابرابر بود. تعداد 6 کلاس پایه یازدهم رشته کامپیوتر از هنرستان های دخترانه شهر اصفهان به روش خوشه ای انتخاب شدند. هر 2 کلاس به صورت تصادفی به هر یک از گروه های آزمایش1، آزمایش2 و کنترل انتصاب یافت. در گروه کنترل، آموزش به روش معمول انجام گرفت. در گروه آزمایش1، علاوه بر روش متداول، از درس افزار محقق ساخته سازگار با مغز استفاده شد. در گروه آزمایش2 علاوه بر روش متداول، یک درس افزار معمولی به کار رفت. یک آزمون محقق ساخته برنامه نویسی شامل اهدافی در سطوح مختلف یادگیری شناختی تهیه و روایی آن توسط گروهی از آموزشگران کامپیوتر و گروه آموزشی کامپیوتر استان اصفهان تأیید و پایایی آن به روش کودر-ریچاردسون برابر746/0 محاسبه گردید. این آزمون به عنوان پیش آزمون و پس آزمون برای سه گروه اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که درس افزار سازگار با مغز باعث افزایش معنادار (p <0.05) یادگیری دانش آموزان در سطوح دانش و فهم شده است. درس افزار غیر سازگار با مغز یادگیری شناختی را در سطح ترکیب به-طور معنادار (p <0.05) کاهش داده و در سطوح دیگر هم نتوانسته است یادگیری را افزایش دهد. همچنین درس افزار سازگار با مغز در سطوح دانش، فهم، کاربست و ترکیب به طور معناداری (p <0.05) نسبت به درس افزار معمولی تأثیر بهتری داشته است.
۶۴.

بررسی تأثیر نوآوری تدریس به شیوه حل مسئله بر آمادگی خودکارآمدی فراگیران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهارت آموزی دوره ۳ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 95-81

کلیدواژه‌ها: حل مسئله به روش ابداعانه خودکارآمدی توانمند سازی نوآوری آموزشی آموزش مهارتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۰
تغییرات سریع در آموزش و برنامه های درسی و تولید فزاینده دانش و پیشرفت تکنولوژی سبب شده عمر دانش و اطلاعات آموزشی کوتاه باشد. بنابراین، برای احاطه بر این شرایط، به جای انتقال مجموعه ای اطلاعات به دانشجویان باید آنها را به فراگیرانی خلاق تبدیل کرد. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر تدریس به شیوه حل مسئله بر کارآمدی فراگیران طراحی و اجرا شد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی می باشد. ابزارگردآوری اطلاعات استفاده پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی بود و در نهایت یافته ها و دیدگاه های موجود تحلیل و راهکارهایی در این راستا ارائه شده است. یافته ها نشان داد که آموزش به روش حل مسئله به روش ابداعانه توانمندی و خودکارآمدی فراگیران را تسهیل می بخشد. استفاده از این روش آموزشی می تواند در بهبود وضعیت آموزش های مهارتی و ایجاد تحول در این زمینه تأثیرات مثبتی داشته باشد. بر اساس نتایج این مطالعه، روش یادگیری به شیوه حل مسئله می تواند بر آمادگی خودراهبری فراگیران تأثیر مثیت داشته باشد. آمادگی برای خودکارآمدی در یادگیری، خصیصه یادگیری مهمی برای دانشجویان است. باید برای برنامه ریزی و آموزش کارآمد، توجه به نوآوری های آموزشی رشته ها مدنظر قرار گیرد.
۶۵.

مقایسه تطبیقی اجرای برنامه های توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی در ایران و کشورهای منتخب: گامی به سوی عمل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره چهاردهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۸۳/۲) 258 - 279

کلیدواژه‌ها: بررسی تطبیقی برنامه های توسعه حرفه ای معلمان

تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۳۳۲
هدف این مطالعه، بررسی تطبیقی چگونگی اجرای برنامه های توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی در کشورهای ایران، آمریکا، مالزی، ژاپن، انگلستان و فنلاند بود. این پژوهش از  نوع کیفی مبتنی بر تجزیه و تحلیل مقایسه ای با روش «جرج بردی» بوده است. انتخاب کشورها بر اساس موفقیت آن ها در حوزه اجرای دوره ها و برنامه های توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی  بوده است. داده های تحقیق از طریق مطالعه کتب و بررسی اسناد و مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده است. جامعه پژوهش، اسناد مرتبط با برنامه های توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی در کشورهای منتخب و نیز معلمانی است که در مجتمع های آموزشی ایران در کشورهای منتخب سابقه تدریس داشته و در زمینه توسعه حرفه ای در این کشورها اطلاع داشتند. نمونه ها به صورت هدفمند انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که کشورهای منتخب در زمینه روش های نوین یاددهی یادگیری، اجرای برنامه های درسی به صورت مشارکتی و گروهی، تسهیم تجارب معلمان در اجرا، کاربست فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و اجرای آموزش به صورت مجازی، روش های نوین مثل حل مسئله با رویکرد سازنده گرایی و پژوهش محور مشابه اند اما در زمینه آموزش فردی و گروهی، بررسی تجارب معلمان در زمینه درس پژوهی، شبیه سازی، آموزش مهارت های شناختی و همچنین نظام متمرکز آموزش با یکدیگر متفاوت اند. همچنین کشور ایران در زمینه توسعه حرفه ای معلمان خود به صورت مقطعی و غیرتخصصی عمل می کند. ازاین رو می توان با برنامه ریزی کلان در زمینه توسعه حرفه ای معلمان، نیازسنجی آموزشی و در نظر گرفتن رویکردهای نوین، زمینه بهبود شرایط موجود توسعه حرفه ای را فراهم آورد.
۶۶.

کاوش پدیدارشناختی بر شایستگی های پایه آموزگاران برای تحقق ساحت تربیت اجتماعی و سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی و سوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۸۸) 29 - 48

کلیدواژه‌ها: شایستگی پایه تربیت اجتماعی تربیت سیاسی آموزگاران سند تحول بنیادین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶ تعداد دانلود : ۳۰۲
هدف پژوهش حاضر، شناسایی شایستگی های پایه آموزگاران برای تحقق ساحت تربیت اجتماعی و سیاسی در سند تحول بود. این پژوهش از نوع کیفی بوده و روش استفاده شده، پدیدارشناختی است. مشارکت کنندگان پژوهش را مدرسان مراکز تربیت معلم، اعضای هیئت علمی گروه علوم اجتماعی، علوم سیاسی و علوم تربیتی دانشگاه های اصفهان و یزد تشکیل دادند. روش نمونه گیری به صورت هدفمند از نوع گلوله برفی است. به گونه ای که 30 نفر تا رسیدن به اشباع داده ها با مصاحبه نیمه ساختار یافته در پژوهش شرکت داده شدند. اعتبار پذیری کدگذاری های انجام شده از روش بازبینی اعضا و بررسی همکار صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد شایستگی های پایه آموزگاران در تربیت اجتماعی و سیاسی شامل دانش اجتماعی و سیاسی (سواد اجتماعی و سواد سیاسی)، بینش اجتماعی و سیاسی (ارزش ها و تمایل های فردی، ارزش ها و تمایل های جمعی، ارزش های وطنی و فراوطنی) و رفتار اجتماعی و سیاسی (عاملیت فردی، عاملیت جمعی و عاملیت سیاسی) است. بر اساس نتایج پژوهش توصیه می شود، این شایستیگی ها به مثابه راهنمای عمل برای طراحی و برنامه ریزی برنامه های تربیت معلم و آموزش های ضمن خدمت آموزگاران استفاده تا بستر اندیشه و عمل بر اساس سند تحول در میان آموزگاران فراهم شود.
۶۷.

طراحی و اعتباریابی الگوی داربست سازی پویای کامپیوتری در آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و توسعه منابع انسانی سال نهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۴ 101-136

کلیدواژه‌ها: داربست سازی پویا داربست سازی کامپیوتری آموزش مجازی ضمن خدمت معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۳۱۰
در آموزش مجازی ضمن خدمت معلمان پشتیبانی آموزشی یا داربست سازی یک جزء اساسی آموزش مؤثر محسوب می شود که می تواند به صورت داربست سازی کامپیوتری ارائه شود. شخصی سازی داربست سازی کامپیوتری با داربست سازی پویای کامپیوتری محقق می شود. هدف این پژوهش طراحی و اعتباریابی الگوی داربست سازی پویای کامپیوتری در آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان می باشد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، روش آمیخته با طرح متوالی اکتشافی بود. در تحقیق کیفی، روش سنتزپژوهی مورد استفاده قرار گرفت و مؤلفه های الگو استخراج شدند و الگوی مفهومی و روندی طراحی گردید. تحقیق کمی برای اعتباربخشی الگو به کار رفت و از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسشنامه استفاده شد و اعتبار درونی الگوی پیشنهادی تأیید شد. الگوی داربست سازی پویای کامپیوتری در آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان دارای 8 مؤلفه اصلی و 47 زیر مؤلفه می باشد. مؤلفه های اصلی شامل تحلیل با 11 زیر مؤلفه، طراحی با 16 زیر مؤلفه، توسعه با 3 زیر مؤلفه، اجرا با 3 زیر مؤلفه، ارزشیابی با 8 زیر مؤلفه، انتشار با 3 زیر مؤلفه، ارزشیابی فرایند و تجدیدنظر، و بازنگری و اصلاح با 3 زیر مؤلفه می باشند. یافته های اعتباریابی درونی از نظر متخصصان نشان داد که الگوهای مفهومی و روندی از اعتبار درونی بالایی برخوردار می باشند. الگوی داربست سازی پویای کامپیوتری در آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان می تواند برای طراحی پشتیبانی آموزشی به صورت پویا و مبتنی بر کامپیوتر به کار رود و منجر به یادگیری و عملکرد مستقل در آینده شود.
۶۸.

تبیین عناصر برنامه درسی کارآفرینی در آموزش های فنی و حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهارت آموزی دوره ۳ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 63-49

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی آموزش فنی و حرفه ای برنامه درسی عناصر برنامه درسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۲۶۴
کارآفرینی موضوعی است که در چند دهه اخیر مورد توجه بسیاری از مؤسسات آموزشی در کشورهای مختلف جهان قرار گرفته است. بنا بر نظر اکثر متخصصان حوزه کارآفرینی، بسیاری از قابلیت ها و مهارت های کارآفرینی، قابل آموزش است و در زمان حاضر این رسالت برعهده مؤسسات آموزشی است که مهارت های کارآفرینی را نیز به کارآموزان آموزش دهند. بنابراین، کارآفرینی باید در برنامه درسی موجود در دوره های فنی و حرفه ای گنجانده شود. هدف مقاله حاضر، طراحی برنامه درسی کارآفرینی بر مبنای الگوی عناصر برنامه درسی است. در این مقاله، برنامه درسی کارآفرینی بر اساس عناصر الگوی برنامه درسی، یعنی هدف، محتوا، روش های تدریس و ارزشیابی تبیین می شود. علاوه بر آن، بر اساس سه نوع آموزش کارآفرینی، شامل آموزش درباره کارآفرینی، آموزش برای کارآفرینی و آموزش در کارآفرینی توضیحاتی ارائه می شود. روش کار توصیفی تحلیلی است و برای گرد آوری اطلاعات کتاب ها و مقالات معتبر استفاده شده است. نتایج این مقاله نشان می دهد که بنا بر دیدگاه اکثر صاحب نظران، کارآفرینی، فرایندی قابل آموزش بوده و بنابراین باید در برنامه درسی دانش آموزان به خصوص دوره های فنی حرفه ای گنجانده شود. علاوه بر آن، برای اینکه برنامه درسی کارآفرینی نتیجه مطلوب داشته باشد و همخوانی مناسبی بین عناصر آن به وجود آید، باید قبل از آموزش درباره عناصر آن تصمیم گیری شود
۶۹.

فعالیت ها وخدمات مراکز رشد اعضای هیات علمی: تجارب دانشگاه های برتر دنیا(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره ۱۶ فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷۷) ۵۷-۴۴

کلیدواژه‌ها: مراکز رشد حرفه ای فعالیت ها و خدمات تدریس و یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۹۱
مقدمه: هدف مراکز رشد حرفه ای، ارتقاء مهارت ها و دانش اعضای هیات علمی است. بر این اساس مراکز رشد حرفه ای خدمات مختلفی را ارائه می دهند. هدف این مقاله بررسی فعالیت های مراکز رشد حرفه ای اعضای هیات علمی در دانشگاه های برتر جهان می باشد. روش کار: در این مطالعه تطبیقی، از الگوی برودی استفاده شده است. 15 دانشگاه برتر دنیا به صورت هدفمند و بر اساس رتبه بندی شانگهای از پنج قاره جهان انتخاب شد و فعالیت ها و خدمات مراکز رشد حرفه ای این دانشگاه ها مورد بررسی قرار گرفت. در این روش اطلاعات با استفاده از اسناد و مدارک موجود در پایگاه داده ها و وب سایت دانشگاه های منتخب جمع آوری شده، سپس به صورت مقوله های مجزا طبقه بندی، بررسی، تحلیل و مقایسه شد. یافته ها: مهم ترین فعالیت ها و خدمات مراکز رشد حرفه ای در دانشگاه های منتخب، علاوه بر کارگاه و سمینار، مطالعه و پژوهش و اعطای پژوهانه در زمینه تدریس و یادگیری، اعطای جوایز تدریس، ارزشیابی از تدریس و آموزش و تدارک مواد و فضای آموزشی می باشد. نتیجه گیری: اگر چه خدمات عرضه شده توسط مراکز رشد حرفه ای با توجه به شرایط و امکانات دانشگاه ها متفاوت است، اما با بررسی مراکز دانشگاه های برتر می توان مشترکاتی یافت و از تجربه موفق آنها استفاده کرد.
۷۰.

نقش اعضای هیأت علمی در ارزشیابی برنامه های درسی رشته های علوم انسانی دانشگاههای برتر ایران و جهان به منظور طراحی مقیاس مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۵ 179 - 214

کلیدواژه‌ها: ارزشیابی برنامه درسی اعضای هیأت علمی دانشگاه های برتر دولتی دانشگاه های معتبر جهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۶۴
هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش و جایگاه اعضای هیأت علمی در ارزشیابی برنامه های درسی دانشگاههای برتر کشور و جهان به منظور طراحی یک مقیاس ارزشیابی برنامه درسی ویژه اعضای هیأت علمی می باشد. پژوهش بصورت ترکیبی از نوع اکتشافی-متوالی در قالب ساخت ابزار می باشد. جامعه آماری شامل چهار گروه اعضای هیأت علمی و صاحبنظران برنامه ریزی درسی و دانشگاههای برتر دولتی، مسئولین مراکز مطالعات دانشگاههای برتر دولتی، مسئولین وزارت علوم و اسناد و مدارک دانشگاههای منتخب جهان بوده است. نمونه گیری بصورت هدفمند بوده است. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه سازمان یافته، تحلیل مستندات و مقیاس ارزشیابی برنامه درسی محقق ساخته بوده است. روائی مصاحبه با استفاده از نظرات متخصصان و پایائی آن با استفاده از فرم تحلیل محتوا، پیاده سازی مجدد و استفاده از گروه همتا بدست آمده است. روائی مقیاس بصورت محتوائی، اعتباریابی آن از طریق ضریب لاشه و همبستگی درونی گویه ها از طریق آلفای کرونباخ برآورد شده است. یافته ها نشان داد که در دانشگاه های معتبر جهان، اعضای هیأت علمی نقش کلیدی در فرایند ارزشیابی برنامه های درسی دارند. در مقایسه با آن، در دانشگاههای ایران، ذینفعان برنامه مشارکت محدودی در ارزشیابی برنامه های درسی دارند، لکن با توجه به بسترهای فراهم شده، اعضای هیأت علمی به نسبت سایر گروههای ذینفع، مشارکت بیشتری در ارزشیابی برنامه ها دارند. پاسخگویان مواردی نظیر دعوت رسمی از اعضای هیأت علمی، اجرای ارزشیابی های سالیانه، اجرای ساز وکارهای تشویقی و برگزاری نشست های مشورتی گروههای آموزشی با استادان را از جمله راهکارهای بهبود ارزشیابی برنامه درسی می دانند. با استفاده از داده های جمع آوری شده از دانشگاههای داخل و خارج کشور، یک مقیاس هشت حیطه ای اعتباریابی شده دارای60 گویه و 6 سئوال باز، برای ارزشیابی برنامه درسی از دیدگاه اعضای هیأت علمی تدوین گردیده است.
۷۱.

برنامه ریزی مبتنی بر آمایش در آموزش عالی (الزام ها، چالش ها و راه کارها) مطالعه موردی: آمایش آموزش عالی استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال پنجم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی آموزش عالی آمایش سرزمین الزام ها چشم اندازها چالش ها استان اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۴۱
برنا مه ریزی در آموزش عالی به روش های متعددی انجام می شود. یکی از این روش ها، برنامه ریزی مبتنی بر آمایش سرزمین نامیده شده که از پیشینه قابل توجهی در جهان برخوردار است. در کشور ما نیز در ادواری از سال های پیش و پس از انقلاب اسلامی به آن پرداخته شده، اما وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از ما ه های پایانی سال 1388 این موضوع را به طور جدی مطرح نموده و مدعی است که گسترش آموزش عالی را در آینده، بر اساس برنامه مبتنی بر آمایش انجام خواهد داد. اگر چه این حرکت مبارک را باید به فال نیک گرفت و توجه به آن، نویدبخش چشم اندازی مطلوب در آموزش عالی کشور است اما بدیهی است که ناموزونی های متعدد در آموزش عالی کشور این گونه برنامه ریزی را با چالش هایی مواجه خواهد ساخت. به این منظور در مقاله حاضر که از نوع توصیفی،تحلیلی است ابتدا به مفهوم برنامه ریزی مبتنی بر آمایش و تاریخچه آن در کشور و آموزش عالی و نیز ترکیب، اهم اهداف و وظایف کارگروه آمایش آموزش عالی استان پرداخته شده است. در بخش دوم وضعیت موجود آموزش عالی استان و نقاط قوت و ضعف آن مورد بررسی قرار گرفته است. بخش سوم مقاله برآورد وضعیت آموزش عالی استان طی سالهای 94-1390 را نشان می دهد که نتیجه اجرای مقدماتی طرح آمایش آموزش عالی استان است. در بحث و نتیجه گیری مقاله نیز به معرفی الزام ها، چالش ها و راه کارهای ضروری برای اجرای بهینه طرح آمایش در آموزش عالی پرداخته شده است.
۷۲.

تبیین معیارهای نگارشی و ساختاری تألیف و تدوین کتاب های درسی دانشگاهی رشته های علوم تربیتی، مشاوره و روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۵ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۸ 45 - 66

کلیدواژه‌ها: کتاب درسی دانشگاهی تألیف کتاب درسی ویژگی های نگارشی ویژگی های ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۷۳
در پژوهش حاضر به تبیین معیارهای نگارشی و ساختاری تألیف و تدوین کتاب های درسی علوم تربیتی و روان شناسی و مشاوره پرداخته شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل صاحب نظران برنامه درسی، مؤلفان کتاب های درسی و دانشجویان کارشناسی ارشد بوده اند. به منظور برآورد روایی سئوال های پرسشنامه و مصاحبه از روایی محتوایی و برای برآورد پایایی سئوال های سبک لیکرت، از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. پایایی پرسشنامه در حیطه نگارشی70/0 و در حیطه ساختاری 81/0 برآورد شده است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از مصاحبه از روش مقوله بندی و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از پرسشنامه از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج نشان داد در حیطه نگارشی توجه به زبان و ادبیات فارسی و اصول نگارشی توجه به سطح دشواری، تعریف واژه های تخصصی توجه به جدیدترین یافته های علمی، ساختار منظم در ارائه مطالب و توجه به زمان آموزش توسط مصاحبه شوندگان مورد تأکید قرار گرفته است. در حیطه ساختاری نیز بخش های مقدمه، پیشگفتار، راهنمای استفاده از کتاب، فهرست مطالب، اهداف کلی کتاب، مقدمه هر فصل، اهداف کلی و جزئی هر فصل، سئوال های تحلیلی، فهرست منابع مورد استفاده در فصل، و منابع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر و نمایه ها، اجزای لاینفک یک کتاب درسی را تشکیل می دهد.
۷۳.

ارزیابی دروندادهای برنامه درسی راهنمای گردشگری شاخه کاردانش (مطالعه موردی: هنرستان های شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 107 - 126

کلیدواژه‌ها: ارزیابی رشته راهنمای گردشگری درونداد رویکرد برنامه درسی پیامدمحور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۲۵۴
راهنمایان گردشگری یکی از اصلی ترین بازیگران صنعت گردشگری هستند که برای برآوردن انتظارات این بخش و رونق بخشیدن به آن لازم است آموزش ها ی مناسب را دریافت و مهارت های لازم را کسب کنند. از طرفی، یکی از روش های تعیین اثربخشی و کارآمدی بخش آموزش ارزیابی برنامه های درسی آن است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر ارزیابی دروندادهای برنامه درسی رشته راهنمای گردشگری شاخه کاردانش با رویکرد برنامه درسی پیامدمحور بوده است. این پژوهش به روش ترکیبی - اکتشافی انجام شد. جامعه آماری شامل 13 هنرآموز، 171 هنرجو و 63 دانش آموخته رشته راهنمای گردشگری شاخه کاردانش شهر اصفهان بوده اند. برای نمونه گیری در بخش کیفی از روش سرشماری و در بخش کمّی از دو مرحله طبقه ای نسبتی و تصادفی ساده استفاده شد. داده ها با استفاده از ابزارهای مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شدند. روایی سؤالات مصاحبه و پرسش نامه با استفاده از روایی محتوایی و پایایی سؤالات پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (89/0 ≤ α ≤ 79/0) تأیید شد. یافته ها در بخش کیفی به روش تحلیل محتوا و در بخش کمّی با کمک نرم افزار 23SPSS  تحلیل شدند. یافته ها نشان داد هنرآموزان محتوای برنامه درسی امکانات و تجهیزات و ویژگی های ورودی ها را نامطلوب و ویژگی ها و توانمندی های هنرآموزان را در حد متوسط ارزیابی کرده اند. همچنین، بین دیدگاه هنرجویان و دانش آموختگان در بُعد دروندادها (محتوای برنامه درسی و توانمندی های هنرآموزان) تفاوت معناداری وجود داشت. نتیجه گیری کلی آن است که بُعد درونداد برنامه درسی رشته راهنمای گردشگری شاخه کاردانش در مؤلفه توانمندی های هنرآموزان در حد متوسط پیامدمحور است و در سایر مؤلفه های آن پیامدمحور نیست.
۷۴.

بررسی نگرشهای دانش آموختگان فنی مهندسی دانشگاه اصفهان در راستای کیفیت برنامه های درسی تجربه شده

نویسنده:
منبع: آموزش مهندسی ایران سال ۱۸ بهار ۱۳۹۵ شماره ۶۹ 55 - 76

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی تجربه شده رضایت دانش آموختگان فنی و مهندسی دانشگاه اصفهان

تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۷۵
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی میزان رضایت دانش آموختگان  فنی مهندسی از برنامه درسی تجربه شده دانشگاه اصفهان است. روش تحقیق در این پژوهش، روش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری، دانش آموختگان کارشناسی مهندسی IT   و مهندسی مکانیک دانشگاه اصفهان، شامل 320 نفر است. به این منظور، برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و  تعداد نمونه 170 نفر  به صورت نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم و به صورت تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه (محقق ساخته) است و پایایی پرسش نامه از طریق آلفای کرونباخ 90/0 به دست آمد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج نشان داده است؛ 1 در واقع میزان رضایت دانش آموختگان فنی مهندسی از برنامه درسی تجربه شده، بیشتر از سطح متوسط است، 2 میزان رضایت دانش آموختگان فنی مهندسی از برنامه درسی تجربه شده در بُعد اهداف، بیشتر از سطح متوسط است، 3 میزان رضایت دانش آموختگان فنی مهندسی از برنامه درسی تجربه شده در بُعد محتوا، بیشتر از سطح متوسط است. 4 میزان رضایت دانش آموختگان فنی مهندسی از برنامه درسی تجربه شده   در بُعد روش تدریس، کمتر از سطح متوسط است، 5 میزان رضایت دانش آموختگان فنی مهندسی از برنامه درسی تجربه شده در بُعد ارزشیابی، در سطح متوسط است.
۷۵.

بررسی علل تمایل زنان به دوره های کارشناسی ارشد از منظر تمایل های علمی و خانوادگی و میزان برآورده شدن آن از طریق برنامه های درسی دوره ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۶ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ 119 - 134

کلیدواژه‌ها: زنان دوره کارشناسی ارشد علاقه به علم و رشد شخصی بهبود زندگی خانوادگی انتظار برنامه درسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۸۳
هدف کلی این پژوهش بررسی علل افزایش ورود زنان به دوره های کارشناسی ارشد از منظر تمایل های علمی و خانوادگی و میزان برآورده شدن آن از طریق برنامه های درسی دوره ها در دانشگاه اصفهان است. روش به کار رفته ترکیبی (کمی کیفی) است و ابزار استفاده شده پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه نیمه سازمان یافته است که روایی آن ها از طریق نظر متخصصان و پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و 89 / 0 برآورد شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان زن سال آخر دوره کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 1390 1391 بوده و حجم نمونه پژوهش با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران 254 نفر برآورد شده است. یافته های کمّی بیانگر مؤثر بودن عامل علاقه به علم و رشد شخصی و بی تأثیربودن بهبود زندگی خانوادگی در ورود به دوره ارشد است. همچنین، یافته ها نشان داد متغیرهای جمعیت شناختی بر میزان تأثیر مؤلفه ها تأثیری نداشت.  نتایج کمّی در رابطه با میزان برآورده شدن انتظارهای از طریق برنامه درسی بیانگر آن بوده که برنامه درسی انتظار دانشجویان را برآورده نکرده است.
۷۶.

اثربخشی الگوی طراحی یادگیری الکترونیکی تلفیقی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 125 - 136

کلیدواژه‌ها: یادگیری الکترونیکی الگوی طراحی تلفیقی طراحی یادگیری عملکرد تحصیلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۱۰
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر الگوی طراحی یادگیری الکترونیکی تلفیقی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان همدان بود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی در زمره طرح نیمه آزمایشی با گروه کنترل نامعادل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان پسر کارشناسی رشته آموزش زبان و ادبیات فارسی بود که تعداد 30 نفر از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه کنترل و آزمایش گماشته شدند. سپس گروه آزمایش بر اساس الگوی طراحی یادگیری الکترونیکی تلفیقی 10 جلسه.90 دقیقه ای آموزش دیدند. آموزش برای گروه کنترل بدون مداخله و به روش متداول الکترونیکی و به همان تعداد جلسه و میزان ساعت بود. سپس پس آزمون عملکرد تحصیلی بر هر دو گروه اجرا شد. ابزار مورد استفاده شامل پیش آزمون و پس آزمون محقق ساخته عملکرد تحصیلی عینی با تأیید روایی متخصصین و پایایی محاسبه شده 79/0 (پیش آزمون) و 81/0 (پس آزمون) از طریق آلفای کرونباخ بود. سپس داده های گردآوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آزمون کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد کاربست الگوی طراحی یادگیری الکترونیکی تلفیقی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان همدان در درس طراحی واحد یادگیری اثر مطلوب داشته و بین میزان عملکرد تحصیلی دو گروه در پس آزمون تفاوت معناداری مشاهده شد.
۷۷.

ارزشیابی برنامه درسی علوم تجربی پایه هشتم به روش خبرگی و نقادی تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز برنامه درسی و آموزش سال ۳ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 95 - 128

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی علوم تجربی ارزشیابی پایه هشتم خبرگی و نقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف این پژوهش، ارزشیابی برنامه درسی علوم تجربی پایه هشتم بوده که با بهره گیری از روش خبرگی و نقادی تربیتی آیزنر انجام شده است. داده های این پژوهش از طریق 12جلسه مشاهده فیزیکی فضای مدرسه و کلاس های درس علوم تجربی و مصاحبه با معلمان، مدیران و دانش آموزان در یکی از مدارس استان اصفهان در سال تحصیلی1400-1401 و همین طور منابع استنادی مانند راهنمای برنامه درسی علوم تجربی، سند برنامه درسی ملی و راهنمای تدریس معلمان گردآوری و مورد توصیف، تفسیر و ارزشیابی قرار گرفته اند.یافته های این پژوهش بیانگر آن است که معماری و فضای فیزیکی مدرسه مورد مطالعه دارای جذابیت کافی نبوده، همچنین اگرچه درس علوم به عنوان یک درس اصلی دارای اهمیت است اما برای تدریس این درس بیشتر به روش های سنتی توجه می شود و کمتر بر روش های عملیاتی و جدید تاکید می شود علاوه برآن در مدرسه، امکانات و تجهیزات کافی از جمله آزمایشگاه مناسب برای آموزش اثربخش علوم وجود ندارد لذا توجه به شیوه های آموزشی به روز و جدید، فراهم کردن امکانات و تجهیزات لازم و توجه به ویژگی ها و نیازهای فردی فراگیران عامل مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. با توجه به یافته های بدست آمده میتوان نتیجه گرفت کلاس های علوم تجربی به عنوان یک ظرفیت فکری مهم و قابل رشد، نیازمند وجود بسترها و پیش بایسته های آموزشی لازم می باشد.
۷۸.

شناسایی موانع ایجاد همخوانی بین موضوعات پایان نامه های دوره کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی با نیازهای جامعه از نظر اعضای هیئت علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۹ بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۳ 83 - 103

کلیدواژه‌ها: پایان نامه کارشناسی ارشد نیازهای جامعه علوم تربیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۲۸
پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع ایجاد همخوانی بین موضوعات پایان نامه های دوره کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی با نیازهای جامعه از نظر اعضای هیئت علمی انجام شده است. روش این مطالعه کمی از نوع توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، مشتمل بر 50 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه های اصفهان، آزاد اسلامی خوراسگان و پیام نور اصفهان است که در سال تحصیلی 93- 1392 مشغول به تدریس بودند. در این پژوهش به دلیل محدودیت تعداد اعضای هیئت علمی از روش نمونه گیری سرشماری کامل استفاده شد. برای گردآوری اطلاعات و داده های لازم از پرسشنامه محقق ساخته، با 24 سؤال بسته پاسخ استفاده شد. اعتبار پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 91/0 برآورد شد که نشان از اعتبار بالای ابزار اندازه گیری دارد. روایی آن را نیز کارشناسان و متخصصان علوم تربیتی تائید کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و درصد) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر اعضای هیئت علمی، موانع اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، سازمانی در ایجاد همخوانی بین موضوعات پایان نامه های دوره کارشناسی ارشد با نیازهای جامعه مؤثر است.
۷۹.

بررسی نظرات دانشجویان تحصیلات تکمیلی درباره قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای نوآوری برنامه های درسی هنری در آموزش عالی هنر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۱۰ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۹ 87 - 114

کلیدواژه‌ها: قوت ها ضعف ها فرصت ها تهدیدها نوآوری برنامه های درسی هنر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۶۹
هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی نظرات دانشجویان تحصیلات تکمیلی درباره قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای نوآوری برنامه های درسی هنری در آموزش عالی هنر بوده است. روش پژوهش، توصیفی پیمایشی بود و به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. همچنین روایی محتوایی مصاحبه و پرسشنامه با نظرات کارشناسان، بررسی و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 90/0 برآورد شد. جامعه آماری شامل همه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه هنر اصفهان و روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی (کمی) و نمونه گیری هدفمند (کیفی) بوده است. نتایج نشان داد؛ مهم ترین نقطه قوت مربوط به گویه توجه به یادگیری مادام العمر به منظور به روز بودن دانشجویان و مهم ترین ضعف ها امکانات نامناسب است. تقویت فرهنگ نوآوری، مهم ترین فرصت نوآوری در برنامه های درسی هنر است. مهم ترین تهدید، کمبود دانش و فناوری روز دنیا در کشور است.
۸۰.

تأثیر به کارگیری کارپوشه الکترونیکی بر خودکارآمدی عمومی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۶ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۴ 97 - 113

کلیدواژه‌ها: سنجش ارزشیابی آموزش کارپوشه الکترونیکی خودکارآمدی عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۶۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر به کارگیری کارپوشه الکترونیکی بر خودکارآمدی دانشجویان انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی که در نیمسال دوم 91-92 مشغول به تحصیل بودند تشکیل می دادند و نمونه پژوهش هم شامل دو کلاس از مقطع کارشناسی ارشد بود که به صورت در دسترس انتخاب گردیدند. تعداد دانشجویان هر کلاس 18 نفر، و کل تعداد نمونه 36 نفر می شدند که به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. درابتدای ترم از هردو گروه در شرایطی یکسان پیش آزمونی به عمل آمد و سپس گروه آزمایش به مدت یک ترم در معرض متغیر مستقل قرار گرفت و در نهایت در پایان ترم به منظور بررسی تغییرات حاصله پس آزمون روی هر دو گروه اجرا شد. برای تحلیل داده های به دست آمده از روش تحلیل کوواریانس استفاده گردید. یافته ها نشان داد که خودکارآمدی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری افزایش یافته است. 

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان