مطالعات مدیریت بهبود و تحول (مطالعات مدیریت سابق)
مطالعات مدیریت بهبود و تحول سال 32 تابستان 1402 شماره 108 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
شکل گیری تفکر راهبردی در سازمان های امروزی، مفهومی پیچیده است که نااطمینانی های روزافزون محیط کسب وکار، پرداختن به آن را اجتناب ناپذیر کرده است؛ مرور نظام مند ادبیات نشانگر جنبه های رفتار سازمانی در شکل گیری تفکر راهبردی است که خود را در کلان مضمون «توانمندی های ذهنی» متبلور می سازد؛ مقاله پیش رو، این توانمندی های ذهنی را در دو سطح «مضمون» و «زیرمضمون» مشخص می سازد. پژوهش حاضر با به کارگیری روش ترکیب مضمونی، 84 منبع منتخب را در بازه زمانی 1980 تا 2021 موردمطالعه قرار داده و برپایه 1110 کد پشتیبان استخراج شده از آن ها، مضامین 37 گانه (شامل 5 مضمون و 32 زیرمضمون) توانمندی های ذهنی در شکل گیری تفکر راهبردی سازمان را کشف و در قالب نقشه مضمونی (الگوی تحقیق)، صورت بندی کرده است. گفتنی است، در این پژوهش با استفاده از ممیزی بیرونی به و سیله 7 نفر از متخصصان مربوط، قابلیت اطمینان تحقیق و نیز کیفیت مضامین به دست آمده، ارتقا یافته است. شایان ذکر است، این مقاله منتج از اولین پژوهش به روش ترکیب مضمونی در موضوع تحقیق است و در 70.3% از مضامین مندرج در الگوی تحقیق، مفاهیم و واژگانی نو خلق شده است.
واکاوی عوامل موثر بر طردشدگی در محیط کار در چارچوب مدل سه شاخگی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
طردشدگی در محیط کار با مفهوم در انزوا نگاه داشتن کارکنان بطور تعمدی، تاثیر بسزایی بر کاهش رضایت شغلی آنها دارد. هدف پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر طردشدگی در محیط کار بر اساس مدل سه شاخگی است. این مطالعه به لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس روش گردآوری داده ها، کیفی و شیوه توصیفی بود. جامعه آماری کارکنان دادگستری استان قم در نظر گرفته شده است و نمونه پژوهش به روش هدفمند انتخاب شد. ابزار پژوهش، مصاحبه و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از تحلیل مضمون استفاده شد که به شکل گیری 29 مضمون فرعی، 3 مضمون اصلی در قالب عوامل رفتاری، 2 مضمون اصلی در قالب عوامل ساختاری و 2 مضمون اصلی در قالب عوامل زمینه ای منجر شد. برای رفع مشکل طردشدگی، ارتقاء شایستگی های کارکنان، روابط بین فرد، همکاران و مدیران، فرایندها و عملیات سازمان، کارکردهای مدیریت منابع انسانی، نوع نگاه مدیران به سرمایه انسانی و تقویت سرمایه اجتماعی بایستی مورد توجه قرار گیرد.
چارچوبی برای مدیریت فرایندهای کاری چابک مبتنی بر مفهوم "لبه ی آشوب"(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از این مطالعه ارائه ی مدلی جامع از چابک سازی مدیریت فرایندهای کسب و کار با بهره گیری از مفهوم "لبه ی آشوب" در سازمان می باشد که از طریق ابزار مصاحبه با 18 نفر از خبرگان، تلاش گردید اجزا مؤثر در چارچوب مدیریت فرایندهای سازمانی چابک شناسایی شود تا به وسیله ی آن بتوان در یک محیط پیچیده به منظور رسیدن به چابکی در مدیریت فرایندها، تعادل بین نظم درونی مدیریت فرایندها و بی نظمی ناشی از پویایی محیطی حفظ شود. پس از تحلیل یافته ها و استخراج کدهای اولیه(273 کد باز)، محوری(17 کد) و 5 کد گزینشی با ضریب پایایی به میزان 7/77، مدل مفهومی که از پارادایم استراوی و کوربین الگوبرداری شد، ترسیم گردید. یافته های پژوهش نشان داد که شرایط علی مدل شامل: فرهنگ متناسب، حکمرانی فرایند، نیروی انسانی شایسته، زیرساخت فناوری و درک و شناخت محیطی، عوامل مداخله گر شامل: کنترل و پایش مستمر فرایندها، رهبری، بسترها مشتمل بر استراتژی سازی مبتنی بر بداهه، ساختار و سازمان، پایداری خلاق در مرز آشوب، سازگاری پویا، یادگیرندگی سازمانی و راهبردهای مورد نیاز در مدل، مدیریت کیفیت فرایندها یکپارچگی مدیریت دانش با فرایندهای سازمان وکارآمدسازی اجزای چرخه ی عمر را در برمی گیرند که در نهایت بکارگیری آن ها، ارتقا و بهبود شاخص های عملکردی کمی و کیفی را بدنبال خواهند داشت.
جایگاه مدیریتی به مثابه شمشیر دولبه: الگوی سلسله مراتبی کیفیت زندگی کاری مدیران بخش دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مدیران بعنوان اصلی ترین سرمایه های سازمان بخش عمده ای از زمان خود را در محیط کاری سپری می نمایند. ویژگی های کیفیت زندگی کاری نقش موثری بر عملکرد مدیران دارد و می تواند آنها را ترغیب نمایند تا از حداکثر توانمندی هایشان استفاده نمایند. این پژوهش با هدف ارائه الگوی سلسله مراتبی کیفیت زندگی کاری مدیران بخش دولتی شهر تهران با استفاده از روش آمیخته(کیفی-کمی) به انجام رسید. در بخش کیفی 18 مولفه الگو موردنظر با استفاده از روش تحلیل محتوای مصاحبه با 18 خبره استخراج و در بخش کمی نیز تعیین ارتباط بین مولفه ها با اتکا به روش مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) انجام شد. تحلیل داده های کیفی و کمی پژوهش دستیابی به الگویی 9 سطحی بود که تاثیرگذارترین مولفه این الگو در سطح نهم، عدم اطمینان است و مولفه های تصمیم هراسی و ترس از اشتباه، مشارکت کاذب در تصمیم گیری، تنهایی در محیط کار و استرس و فشارهای عصبی تاثیرپذیرترین شاخص های این الگو می باشد. نتایج این پژوهش از طریق ارائه جوانب مثبت و منفی انتصاب به پست مدیریتی، به کارکنان و مدیران کمک می کند تا تصویر واقع بینانه تری نسبت به جایگاه مدیریتی داشته باشند.
فرا شایستگی ادراک شده و پیامدهای آن: نقش میانجی گری کسالت شغلی، بیگانگی شغلی و خستگی عاطفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فرا شایستگی ادراک شده یک تجربه رایج در محیط کار است؛ با وجود این کم تر مورد توجه محققان داخلی قرار گرفته است. شناسایی متغیرهای مرتبط با این سازه برای درک ما از چگونگی تأثیرگذاری آن بر نتایج شغلی، ضروری است. بر اساس نظریه تناسب فرد - شغل، هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر فرا شایستگی ادراک شده بر رفتارهای کاری غیرمولد با در نظر گرفتن نقش میانجی گری کسالت شغلی، بیگانگی شغلی و خستگی عاطفی بود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان شرکت گاز استان آذربایجان غربی بودند. بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده، 225 نفر برای نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات پرسش نامه بود. تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد ادراک کارکنان از فرا شایستگی خود، رفتارهای کاری غیرمولد آنان را در پی دارد؛ به علاوه نقش میانجی گری کسالت شغلی، بیگانگی شغلی و خستگی عاطفی در این ارتباط مورد تأیید قرار گرفت.
تحلیل اثر سرمایه ساختاری سبز بر شهرت سازمانی با نقش میانجی نوآوری سبز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سبز بودن یکی از موضوعات حساس و اساسی برای فعالیت شرکتها در دنیای پر از رقابت و محدودیتهای قانونی وعرفی بازار است که بتدریج همه حوزه ها از جمله منابع انسانی را دربخواهد گرفت. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر سرمایه ساختاری سبز بر شهرت سازمانی در صنعت مواد غذایی با توجه به نقش میانجی نوآوری سبز اجرا شده است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری داده ها توصیفی - پیمایشی از نوع همبستگی است. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه سرمایه ساختاری سبز هوآنگ و کانگ (2011)، نوآوری سبز ژی و همکاران (2019) و شهرت سازمانی لوما-آهو (2008) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل شرکتهای بزرگ مواد غذایی ایران است که دارای تنوع محصولات بوده و در ارائه محصولات جدید پیشرو هستند و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی 200 شرکت انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد روابط مثبتی بین سرمایه ساختاری، نوآوری سبز و شهرت سازمانی وجود دارد. همچنین نوآوری سبز نقش میانجی بین سرمایه ساختاری سبز و شهرت سازمانی ایفا می کند. بنابراین تحقیق اثر سرمایه ساختاری سبز بر افزایش نوآوری سبز و شهرت سازمانی شرکتها در این صنعت را تایید می کند.
تأثیر فرهنگ سازمانی بر آوای کارکنان با میانجیگری توانمندسازی کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش، بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر آوای کارکنان با میانجیگری توانمندسازی کارکنان در ستاد مرکزی بانک کشاورزی و شعب بانک در تهران بزرگ با استفاده از تکنیک دیمتل فازی است. پژوهش حاضر توصیفی – اکتشافی و از نظر هدف کاربردی و تحلیل داده های آن آمیخته بوده که در بخش کیفی، تحلیل محتوا و در بخش کمّی از روش دیمتل فازی استفاده شد؛ در بخش کیفی مصاحبه به روش عمیق نیمه ساختاریافته بین 16 خِبره که به روش گلوله برفی هدفمند شناسایی شدند انجام که 4 بُعد برای فرهنگ سازمانی شامل: مشتری مداری، نظم اندیشی، تخصص گرایی و اخلاق مندی؛ 4 بُعد برای توانمندسازی کارکنان شامل: آموزش، پویایی، مسئولیت پذیری و بازخورد و 4 بُعد برای آوای کارکنان شامل: بهره مند، سودمند، سازگار و انذار شناسایی شد. در فاز کمّی نیز با توزیع پرسشنامه بین 9 نفر از خِبرگان که با استفاده از روش گلوله برفی هدفمند شناسایی شدند و با استفاده از تکنیک دیمتل فازی وابستگی درونی و تأثیرات متقابل معیارهای مزبور بر یکدیگر بررسی شد؛ نتایج نشان داد، معیارهای آموزش، مسئولیت پذیری، آوای سودمند، اخلاق مندی، نظم اندیشی، تخصص گرایی، پویایی و آوای انذار به ترتیب جزء معیارهای تأثیرگذار بوده و معیارهای بازخورد، آوای بهره مند، مشتری مداری و آوای سازگار جزء معیارهای تأثیرپذیر می باشند.