دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی

فرهنگ مذهبی و معنوی حاکم بر نظام خانواده همواره موجب شده است که این نهاد با حفظ اصالت اعضای آن نه فقط تامین کننده نیازهای جسمانی که برآورنده نیازهای روحی و روانی آنها نیز باشد. لذا ورود هرگونه خدشه به چهارچوب آن موجب صدمات جبران ناپذیری به جامعه می شود. از مهمترین آسیب های وارد به نظام خانواده طلاق است که به دو نوع ظاهری و خاموش تقسیم می شود. آمار بالای طلاق بویژه طلاق (عاطفی)خاموش است که رشد روزافزون آن موجب شده است که روانشناسان بسیاری به کشف و بیان علل گوناگون ان بپردازند.یکی از عوامل مهم تاثیر گذار بر این موضوع که اخیرا مورد توجه طراحان قرار گرفته است، موضوع مسکن و معماری خانه است. قطعا تاثیر عمیق معماری مسکونی بعنوان مادری که باید ساکنین خود را در آغوش گرفته و رافع نیازهای همه جانبه آنها باشد، در ایجاد آرامش فکری و روانی، نشاط و سرزندگی ساکنین خانه، خلق فضاهایی جهت تعاملات اجتماعی و فضاهایی با قابلیت انعطاف و تنوع پذیری، بر بهبود روابط همسران موثر بوده و ضمن کاهش تنش و استرس های موجود در زندگی مدرن، تقویت رابطه مطلوب زوجین با یکدیگر، تقویت مهارت های زندگی و افزایش بُعد معنوی، میزان طلاق عاطفی را به اندازه چشم گیری کاهش دهد. علاوه بر اهمیت موضوع طلاق عاطفی و تبعات آن در جامعه و همچنین تاثیر معماری بر کاهش یا افزایش آن، به طور خاص بدان پرداخته نشده و آنچه تا کنون مورد پژوهش قرار گرفته است، سنجش جداگانه هر یک از یک از این دو متغیر می باشد لذا ارتباط بین این دو و پاسخ به این پرسش که چگونه طراحی معماری مسکونی می تواند موجب کاهش طلاق عاطفی میان همسران گردد؟ موضوع پژوهش فوق می باشد این نوشتار بواسطه نیاز به شرح و توصیف علل طلاق عاطفی و سنجش عناصر معماری، با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی نگاشته شده و اطلاعات آن بوسیله روش کتابخانه ای گرداوری و تنظیم گردیده است.

پژوهش حاضر باهدف مطالعه و تحلیل جامعه شناختی میزان شاخص های سلامت اجتماعی و رابطه آن ها با میزان امید به آینده در بین شهروندان کلان شهر اهواز انجام شده است. چارچوب نظری پژوهش از نظریه امید اسنایدر و نظریه سلامت اجتماعی کییز بهره برده است. مقاله به روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه به اجرا درآمده است. جامعهٔ آماری شامل کلیه شهروندان 18- 54 سال (اعم از زن و مرد) ساکن در شهر اهواز است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 384 و نمونه ها به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی ساده انتخاب شده اند. نتایج توصیفی نشان می دهد که شهروندان در سطح متوسط بالا (47/38 درصد) از امید به آینده و در سطح کمی پایین تر از متوسط (11/97 درصد) از شاخص سلامت اجتماعی برخوردارند. نتایج آزمون همبستگی نشان از ارتباط معنادار میان شاخص سلامت اجتماعی و امید به آینده دارد. ضمنأ ارتباط میان هر 5 مؤلفه سلامت اجتماعی(انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انطباق اجتماعی و شکوفایی اجتماعی ) با امید به آینده نیز تأیید شده است. نتایج رگرسیونی حاکی از آن است که از بین متغیرهای مستقل، مؤلفه مشارکت اجتماعی با مقدار بتای 395/0 و مؤلفه پذیرش اجتماعی با مقدار بتای 246/0 بیش ترین سهم را در تبیین متغیر وابسته امید به آینده داشته اند. همچنین معادله پیش بینی میزان امید به آینده می تواند 5/29 درصد از واریانس متغیر وابسته امید به آینده را تبیین کند.

از آن جای که بصیرت انسان را از غفلت بیدار می کند و مانند سپری در هنگام آفات و مواقع خطرناک از انسان محافظت می کند در آموزه های دینی لازمه رشد و تعالی فرد و جامعه انسانی معرفی شده است. بصیرت هدیه آسمانی و یکی از مهمترین پیام های قرآن برای انسان هاست که در پرتو آن فرد بصیر حقایق و باطن اشیاء را دیده و بر اساس آن زمینه تشخیص حق از باطل، انتخاب راه درست از غلط برای انسان فراهم می گردد. بنابراین در این تحقیق سعی بر آن شده که ابتدا مفهوم شناسی بصیرت، سپس جایگاه و اهمیت بصیرت، آثار بصیرت و در ادامه موانع بصیرت مورد بررسی قرار گیرد.

شرکتها به دنبال افزایش ارزش شرکت و عملکرد بهتر هستند و برای بهبود عملکرد مالی از منابع اجتماعی استفاده می کنند. در مقابل استفاده از منابع عمومی شرکتها بایدمسئولیت پاسخگویی به اجتماع را به عهده بگیرند. در همین راستا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین افشای مسوولیت اجتماعی شرکت ها و ریسک سیستماتیک و نگهداشت وجه نقد و حاکمیت شرکتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادر تهران می باشد.در این پژوهش تعداد 103 شرکت، از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه انتخاب و اطلاعات مالی آنها طی سال های 1389 تا 1394 جمع آوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل رگرسیون خطی چند متغیره و داده های ترکیبی استفاده شده است.برای تجزیه و تحلیل آزمون فرضیات از نرم افزار ایویوز8 استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد الف:بین نگهداشت وجه نقد و مسئولیت اجتماعی شرکتها شرکت ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد؛ب: بین ریسک سیستماتیک و عملیاتی با مسئولیت اجتماعی شرکتها ارتباط منفی و معناداری وجود دارد و ج: بین حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی شرکتها ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد.

ویژگی های حاکم و شخصی که شرایط لازم برای هدایت مسلمانان را داشته باشد از مهم ترین مسأله در حکومت دینی می باشد. با تفحص و تعمق در سیره عملی و نظری پیامبر و ائمه اطهار چنین برداشت می شود که مهم ترین عامل رشد وتوسعه همه جانبه و تأمین امنیت و رفاه یک جامعه در نقش حاکم و زمامداران آن تلقی می نمایند. این موارد در اثبات امامت بلا فصل خلافت حضرت علی (ع) در کتاب تاملات کلامیه ملا محمد حسن هردنگی از مشاهیر علمای خراسان (1263– 1327ه ق) بصورتی سلیس و محققانه بکار گرفته شده است. بدین صورت که وی حاکم را نمونه کامل یک مسلمان و انسان پیرو پیامبر و ائمه تلقی نموده که بهترین مصداق آن را معصوم می داند. در زمان غیبت و یا عدم حضور معصوم فردی را لایق چنین مقامی می داند که بیش ترین ویژگی معصوم در او متبلور باشد. در این نوشتار، سعی شده است که ویژگی های کلیدی و اصلی یک حاکم از دیدگاه ملا محمد حسن هردنگی بررسی و مطرح گردد.

تک فرزندی پدیده ای است در علم جامعه شناسی، نوعی از خانواده هسته ایست که از تغییر در سبک زندگی افراد جامعهپذیر به وجودمی آید از این والدین با اتکا بر جنبه مالی باعث شده که این پدیده ظهور به صورت امری منطقی قلم داد شود تلقی اینگونه از والدین این است که فرزند واحدی را تربیت کنند.هدف اصلی تحقیق بررسی تک فرزندی سلامت کودکان،مسایل مربوط به معایب مزایای تک فرزندی و پیامدهای آن می باشد .نتایج یافته های پیشرفته در حال توسعه امروزی داشتن فرزند زیاد چند مطلوب نیست تامین لوازم آسایش زندگی برای تعداد کمتری از فرزندان مقدور است. لذا والدین به داشتن یک تا سه فرزند اکتفا می کنند. این تعداد کم فرزندان،فرزندسالاری را به دنبال خواهد داشت. در بعضی موارد نیز اختلالات رفتاری،بچه ها در محیط خانه به علت حمایت های زیاد تأمین شدن بی اندازه،تجریه نکردن شکست لوس بی مسیولیت بار میآیند. و در آیندهای نه چندان دور در محیط اجتماع هم برای خود هم برای اطرافیان مشکل ساز خواهند بود.در هیچ زمان کم فرزندی یا کم فرزندی در جامعه ایران مانند زمان حال فراگیر نبوده است؛ در اسلام نیز به داشتن چند فرزندی با رعایت شرایطی توصیه شده است. و از تکثیر نسل به عنوان یکی از اهداف مهم ازدواج یاد کرده است احساس تنهایی،لجبازی،شکنندگی،کمتحملی، پرتوقعی،سرخوردگی، اعتماد به نفس کاذب و بسیاری از آسیبهای رفتاری و.دیگر از جمله پیامدهای روحی وروانی تک فرزندی است. که بنا به نظر روانشناسان حمایت های بی دریغ پدر و مادر هم نمی تواند جایگزین مناسبی برای کمرنگ شدن آن باشد چرا که تنهایی باعث میشود تا کودک در برقراری ارتباط با دیگران دچار مشکل شود. و نتواند با سایر همسالان برخورد مناسبی داشته باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان انطباق آموزش های فنی و حرفه ای با نیازهای آموزشی بخش صنایع در شهرستان کنگان انجام گرفته است. این پژوهش از نظر روش تحقیق توصیفی است که از نوع پیمایشی می باشد و از نظر هدف کاربردی است. داده ها با استفاده از آمار های توصیفی مانند جداول و نمودارهای مربوط، شاخص های گرایش مرکزی (میانگین) و شاخص های گرایش پراکندگی (واریانس، انحراف معیار) هر یک از ابعاد آن و در سطح آمار استنباطی هر یک از فرضیه های پژوهش با استفاده آزمون تی مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری شامل کلیه سازمان ها و شرکت ها(صنایع کوچک، متوسط و بزرگ شهرستان مطابق اطلاعات ثبت شده در اداره صنایع، وزارت صنایع و معادن، معاونت توسعه صنعتی، دفتر آمار و اطلاع رسانی) که 220 شرکت برآورد شد و مرکز فنی و حرفه ای شهرستان کنگان، در بخش صنعت می باشد.

هدف این پژوهش ارائه مهارتهای موثر در راه های تقویت ارتباط با خانواده همسر با توجه به آموزه های دانش مشاوره خانواده و اسلام و استخراج نکات اشتراک و اختلاف دو حوزه در این موضوع است؛ بدین منظور با تکیه بر روش شهید صدر مبتنی بر اینکه برای پاسخگویی به سوالات و نیازهای روز از قرآن، لازم است. ابتدا موضوعات در عالم خارج و اندیشه های بشری جستجو، و پس از بررسی و تحلیل به قرآن عرضه شود تا قرآن نیازها و سوالات بشری را پاسخ دهد. این موضوع با روش توصیفی-نقلی در حیطه مشاوره خانواده بررسی، و سپس با رجوع به منابع اسلامی (آیات-روایات) نظر اسلام در این موضوع بیان و نقاط ضعف دانش مشاوره خانواده از طریق مباحث اسلامی تکمیل و نقاط اشتراک و افتراق دو حوزه مطرح می گردد. مهمترین نتایج حاکی است که ارتباط با خانواده اصلی و خانواده همسر در مشاوره خانواده و اسلام بر مبنای اعتقاد به اصل عزت و کرامت انسانی استوار است. مدیریت ارتباط با این دو گروه در مشاوره خانواده بر اساس انسان محوری و در اسلام بر پایه توحید محوری است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود شایستگی های دانشجو معلمان آموزش ویژه انجام شد. برای انجام این پژوهش در ابتدا از طریق پرسشنامه محقق ساخته به بررسی وضعیت موجود شایستگی های دانشجومعلمان آموزش ویژه از نظر دانشجویان و اساتید آنها پرداخته شد. سپس این نظر سنجی بر روی نمونه 21 نفری از اساتید رشته آموزش کودکان استثنایی شاغل در پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان تهران و همچنین نمونه ی 30 نفری از دانشجو معلمان آموزش ویژه در پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان تهران، صورت گرفت که به شیوه هدفمند انتخاب شدند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط متخصصان تایید و مقدار پایایی آن با روش آلفای کرنباخ 6/92 درصد محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در این بخش از پژوهش، از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش جیگ ساو بر شادکامی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان است. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه گواه و آزمایش است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی استان گلستان است که با روش نمونه گیری خوشه ای از بین شهرستان های استان گلستان به طور تصادفی شهر آق قلا انتخاب شد و به قید قرعه یکی از مدارس ابتدایی شهرستان انتخاب شد سپس از بین پایه های تحصیلی پایه ششم به طور تصادفی انتخاب شد و از بین دانش آموزان آن، آن دسته از دانش آموزانی که دارای نمره خوب و خیلی خوب در درس مطالعات اجتماعی و انظباط خوب و خیلی خوب بودند به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند که در نهایت 30 دانش آموز به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های شادکامی آکسفورد و سازگاری اجتماعی بل بود. در پژوهش حاضر روایی محتوایی پرسشنامه توسط کارشناسان حوزه مشاوره و آموزش و متخصصان روانشناسی مورد بررسی قرار گرفت و پس از انجام اصلاحات جزئی مورد تایید نهایی گرفت و پایایی پرسشنامه هم با استفاده از آلفای کرنباخ به ترتیب 75/0 و 71/0 بدست آمد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش جیگ ساو تاثیر مثبت و معناداری بر شادکامی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دارد بنابراین می توان نتیجه گرفت که آموزش جیگ ساو موجب افزایش شادکامی و ارتقا سازگاری اجتماعی دانش آموزان می گردد.

واکاوی شرایط دعوای ورود ثالث و تطبیق آن با قواعد آیین دادرسی مدنی افغانستان، ایران و آمریکا مسئله اصلی این پژوهش است. دعوای ورود ثالث یکی از مصادیق دعاوی طاری است که باید با دعوای اصلی «مرتبط» یا «هم منشأ» باشد تا دادگاه بتواند به آن ها یکجا رسیدگی کند. ورود ثالث شامل ورود ثالث اصلی و تبعی است. پژوهش حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی بر این است معیاری برای ذینفع بودن در ورود ثالث اعم از اصلی و تبعی ارائه شود تا بر اساس آن مشخص شود در چه حالتی امکان ورود شخص ثالث به صورت تبعی وجود دارد.

در آثار نظم و نثر فارسی به جامانده از ادوار مختلف همیشه گوشه هایی از وضعیت اجتماعی و فرهنگی مردمان آن دوره به تصویر کشیده می شود. آثار ادبی برگزیده هر کشور آینه تمام نمای رفتارهای اجتماعی و آداب و رسوم هر کشور است. ابوالفضل بیهقی، دبیر فرزانه دربار سلسله غزنویان نیز در کتاب ارزشمند خود به وضعیت و شرح حال دربار و جامعه هم عصر خود پرداخته است. این پژوهش به بررسی نمونه هایی از آداب و رسوم متداول و مرسوم زندگی مردم در جامعه ایرانیان قرن پنجم هجری می پردازد که در تاریخ بیهقی به آن ها اشاره شده است. ضرورت و اهمیت این پژوهش در مقایسه نحو ه زندگی مردمان آن روزگار با عصر حاضر و نیز نوع پرداختن بیهقی به این مقوله بیش از پیش آشکار می گردد. در این پژوهش به روش مطالعه توصیفی و تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای آداب و رسومی را بررسی می کند که ابوالفضل بیهقی در خلال تاریخ بیهقی به آن ها اشاره کرده است. در پایان با طرح این فرضیه که تصور بیهقی از اجتماع، فراتر از طبقات معمول جامعه خود است این سوال مطرح می شود که: آیا نگاه بیهقی به جامعه خود از جنس نگاه یک فرد پرورش یافته در دربار و تحت تأثیر پادشاهان غزنوی است؟

باتوجه به این که هدف از انجام این پژوهش، شناسایی ریشه های تقابل فرهنگی برخاسته از انقلاب اسلامی با غرب می باشد، این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است. روش این پژوهش کیفی و از نظریه زمینه ای اشتراس و کوربین (1998) استفاده شد. برای این منظور باگردآوری و تحلیل داده های کیفی به تعیین جنبه های اصلی پدیده مورد بررسی پرداخته شد و این جنبه ها به عنوان ابعاد مورد نظر برای تدوین نظریه منظور شد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل کلیه صاحب نظران، اساتید و خبرگان حوزه فرهنگ انقلاب اسلامی می باشد و روش نمونه گیری به صورت هدفمند و گلوله برفی بود. نمونه گیری از صاحب نظران در این پژوهش تا مصاحبه 15 ادامه پیدا کرد. براساس یافته های تحقیق \"مقابله با تهاجم فرهنگی\" به عنوان مقوله محوری بر مبنای شرایط علی \" تفکر توحیدی، اسلامی کردن جامعه، تاکید بر رهبری و فطرت خدایی\" و از طریق راهبردهای نفی مظاهر فرهنگی غرب، ظلم ستیزی، عدالت خواهی، گفتمان مقاومت و برنامه ریزی برای توسعه رسانه های انقلاب و ابتنای سیاست بر دین و تعیّن معرفت دینی، مردم سالاری دینی، بیداری اسلامی و مقابله با تفکر اومانیستی (به عنوان زمینه ی الگو) محقق می شود و منجر به تحقق پیامدهای قدرت گیری جبهه مقاومت در منطقه و ناکامی نقشه های غرب، دس ت ی ابی ب ه حکوم ت مردم س الار اس لامی، اقام ه ارزش ه ای دین ی، احی ای هوی ت و تم دن اس لامی و برپ ایی ع دالت اجتم اعی می گردد. نوع روابط میان مفاهیم و مقوله های الگوی ریشه های تقابل فرهنگی برخاسته از انقلاب اسلامی با غرب نیز با توجه به کدگذاری انتخابی صورت گرفته در قالب الگوی داده بنیاد ارائه گردید.

خرافه و خرافه گرایی از جمله آفت های فکری، فرهنگی و اعتقادی است که به صور مختلف در عرصه های گوناگون زندگی انسان ظهور و نمود یافته است. اسلام با خرافه و خرافه پرستی مبارزه شدیدی را آغاز کرد و راه هایی را در پیش گرفت که همراه با موفقیت بود. قرآن و سنت به عنوان دو منبع اصیل اسلامی به انسان دستور داده که از آنچه خدا نازل کرده پیروی کنند، و هیچ فردی حق ندارد بدون علم سخنی بر زبان بیاورد تا از اوهام و عقاید باطل در امان ماند، و راه حقیقت را در پیش گیرد. از این رو در این پژوهش تلاش شده با تدبر و تعمق در آیات و روایات اهل بیت علیهم السلام و با تکیه به روش توصیفی و تحلیلی راهکاره های مقابله با خرافه گرایی تبیین و مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش در آیات و روایات این نتایج را به دست می دهد، اگر انسان در شیوه زندگی خود مؤلفه های چون عقل وخرد ورزی، توجه به فطرت،علم ودانش، آزادی بیان و اندیشه، دعوت انبیاءبه نگهبانی دین داشته باشد، همچنین از علما و رهبران آگاه و عالم دینی تبعیت کند هرگز گرفتار خرافه نمی شود و شیوه زندگی خود را بر اساس آموزه های اسلام پایه گذاری خواهد نمود.