دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی

دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی

دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال پنجم اردیبهشت 1401 شماره 48

مقالات

۱.

مدیریّت وقت و زمان و استفاده از فرصت ها از دیدگاه قرآن کریم

تعداد بازدید : 522 تعداد دانلود : 830
وقت و زمان دو امر بسیار مهم در زندگی هر شخصی هستند که قطعا هیچ سرمایه ای هم ارزش با آن نمی تواند وجود داشته باشد و اما مدیریت وقت به طریقی همان زمان شناسی است که مفهوم آن می تواند روشها و شیوه های صحیح استفاده از وقت معنا بشود ؛ که هر کدام شامل اصول و قواعدی است که باید به طور جداگانه به آنها پرداخته شود. گرچه که مقالات بسیاری در این زمینه تدوین شده است و در احادیث معصومان هم از این موارد به وفور یافت می شود ؛ ولی به دلیل اهمیت این موضوع می بایست به صورت دقیقتری بر روی آن تمرکز کرد تا مطلوب آن حاصل شود.این مقاله هم درپی آن است که با یک روش توصیفی_تطبیقی برمبنای تعقلی به این مسائل بپردازد و در پی پاسخ به آن برآید.
۲.

بررسی اثربخشی پروتکل درمان اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان دبیرستانی

تعداد بازدید : 945 تعداد دانلود : 394
هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین اثربخشی پروتکل درمان اعتیاد به اینترنت در درمان اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان دبیرستانی بود. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، شبه آزمایشی از نوع پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه شامل دانش آموزان مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 99-98 در آموزشگاه بازیگری هفت هنر شهر کرج بود که از بین آنها، ۴۶ دانش آموز که با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته برای سنجش ولع، سوگیری، محرومیت و وابستگی به اینترنت که توسط بیگی(۱۳۹۸) تهیه و روایی آن بدست آمده است شناسایی و بررسی شده اند، انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند (23 نفر گروه آزمایش و 23 نفر گروه کنترل). ابزار پژوهش شامل آزمون اعتیاد به اینترنت یانگ بود. نتایج نشان داد که پروتکل درمانی اعتیاد به اینترنت در درمان اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان دبیرستانی اثربخش می باشد.
۳.

ماهیت و فرایند نظام های نوین سازماندهی دانش (هستی شناسی، وب معنایی و فوکسونومی در بازیابی اطلاعات)

تعداد بازدید : 155 تعداد دانلود : 402
هدف: روند رشد و توسعه ی فناوری و کاربردهای آن در ابزارهای سازماندهی دانش و بازیابی اطلاعات امروزه جایگزین روشهای سنتی سازماندهی شده است. ابزارهای سنتی سازماندهی دانش از قبیل طرح های ردهبندی، سرعنوانهای موضوعی و اصطلاحنامه ها هستند که عمدتا برای محیط چاپی طراحی شده اند، با توجه به تغییرات گسترده فناوری این ابزارها به شکل الکترونیکی تحول یافته اند و تلاش میشود تا با محیطهای جدید همخوان گردند. در این مقاله با بررسی تحلیلی و مرور تحول دیدگاههای مطرح و تأثیرگذار درحوزه سازماندهی دانش تلاش شده تا بر ضرورت به کارگیری ابزارهای نوین سازماندهی دانش تأکید و نظام های سازماندهی دانش از قبیل وب معنایی، هستی شناسی و نظام ساده سازماندهی دانش و نقش آنها در فرایند سازماندهی، ذخیره و بازیابی را بررسی کند. روش شناسی: در این مطالعه با توجه به ماهیت مقاله از روش مروری استفاده شده است. یافته ها: ارائه دانش در محیط وب، باعث تغییر در ابزارهای سازماندهی دانش شده و ابزارهای سازماندهی دانش در محیط جدید، در حال توسعه است. نتیجه گیری:. فناوری و قابلیت آن در انسجام دانش در یک حوزه موضوعی و تسهیل فرایند بازیابی، باعث شده است تا ابزارها و بسترهای جدیدی ایجاد شود.آنچه به منزله یک اصل بدیهی در برابر ما قرار دارد، این است که امکانات بالقوه و شگرفی در محیط اطلاعات الکترونیکی وجود دارد که باید با رویکردهای کنجکاوانه و پژوهشگرانه، به شناسایی و به کارگیری آنها پرداخت. به نظر می رسد نسلهای جدیدی از نظامهای سازماندهی دانش در راه است. عوامل گسترده دیگری نیز در فرایند سازماندهی دانش دخیل است که به مطالعه و بررسی همه جانبه نیازمند است. در نهایت، توصیه میشود بازنگری در ساختار ابزارهای سنتی سازماندهی دانش از قبیل اصطلاحنامه ها و استانداردهای نمایه سازی، در اولویت قرار گیرد.
۴.

بررسی رویکردها و اهداف تربیت شهروندی در نظام آموزش و پرورش ایران

نویسنده:
تعداد بازدید : 805 تعداد دانلود : 720
هدف از این پژوهش بررسی جایگاه مؤلفه های تربیت شهروندی در کتب درسی مدارس و تحلیل رویکردها، روش ها و اهداف تربیت شهروندی در نظام آموزش و پرورش ایران می باشد. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی بوده است. در این تحقیق متن کتاب های درسی مدارس مرتبط با تربیت شهروندی، متن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و متن برنامه درسی ملی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاضر بیانگر این است که در محتوای کتب درسی به مؤلفه های تربیت شهروندی به طور یکسان توجه نشده است. و نظام آموزش و پرورش در تلاش است در قالب آموزش مستقیم و غیر مستقیم دانش آموزان را برای ورود به زندگی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، حقوقی و فرهنگی آماده نماید. هدف اصلی تربیت شهروندی در نظام آموزش و پرورش افزایش دانش و آگاهی دانش آموزان نسبت به حقوق شهروندی خود و دیگران، ایجاد علاقه نسبت به مشارکت سیاسی – اجتماعی، تقویت روحیه تعاون، افزایش حس مسئولیت پذیری، پذیرش تفاوت های فرهنگی، داشتن روحیه ی تساهل و تسامح، توانایی برقراری ارتباط سازنده و مؤثر با دیگران، توانایی تحلیل منطقی و تفکر انتقادی، رعایت و احترام به قانون و..... است.
۵.

شخصیت پردازی در رمان کلاه جادویی و مجسمه مسی

تعداد بازدید : 477 تعداد دانلود : 977
شخصیت از ارکان اصلی داستان است که بدون آن آفرینش داستان امکان پذیر نیست. محمد حنیف از داستان نویسان صاحب سبک معاصر است که آثار برجسته ای از خود بر جای گذاشته است. او در رمان هایش به عنصر شخصیت توجه ویژه ای داشته و شخصیت های رمان هایش ملموس و از دل زندگی مردم گرفته شده اند. کلاه جادویی و مجسمه ی مسی از رمان های تأثیرگذار اوست که نویسنده در این رمان قدرت، عدالت، آسیب های حکومتی، دغدغه های حکّام، عوامل شکل گیری انقلاب و ترکیبی از واقعیت و جادو را نشان می دهد و انتخاب شخصیت های این رمان بازتاب یک جامعه استبدادزده فاسد است. نگارنده کوشیده است به روش توصیفی- تحلیلی به انواع شیوه های شخصیت پردازی در این داستان دست یابد. یافته های این پژوهش نشان دهنده آن است که نویسنده از شخصیت پردازی مستقیم هم چون توصیف و غیرمستقیم هم چون رفتار، گفتار، نام، وضعیت ظاهری و محیط بهره برده است. در این رمان با انواع شخصیت های اصلی، فرعی، ایستا، پویا، ساده و جامع روبه رو می شویم که آن ها نسبت به شرایط داستان عمل و حرکت می کنند.
۶.

بررسی تربیتی تأدیب دانش آموز و تلف یا نقصان در اجرای آن توسط معلم در مراکز آموزشی براساس فقه و حقوق موضوعه

نویسنده:
تعداد بازدید : 400 تعداد دانلود : 814
فقه اسلامی در سیستم تربیتی خود، اصل تنبیه را به عنوان آخرین روش تربیتی پذیرفته است، به این معنا که وقتی والدین یا مربی، تمامی روش های تربیتی را نسبت تربیت شونده اعمال کرد ولی در تقویت یا تضعیف و یا تعدیل رفتار موفق نشد، اصل تنبیه، ضرورت خود را می یابد. همان طور که قرآن مجید به صورت بنیادی، اصل تنبیه را به عنوان آخرین روش پذیرفته است. بنابراین، تأدیب دانش آموز توسط معلم به بیش از مقدارتعیین شده در صورتی جایز است که معلم علم داشته باشد که با این مقدار تأدیب انجام نمی شود و در صورتی که مردد باشد نمی تواند به بیش از این مقدار تأدیب نماید. اگر در اجرای تأدیب تعدی و تفریط نماید، و منجر به تلف یا نقص عضو شود، فقط طبق نظر اکثر فقها و قانون معلم ضامن است و محکوم به پرداخت دیه می گردد.
۷.

بررسی اجرای مجازات در ملاء عام

نویسنده:
تعداد بازدید : 87 تعداد دانلود : 793
بطور کلی اجرای برخی حدود، قصاص و تعزیرات در ملاء عام طی سال های گذشته، یکی از مباحث بحث برانگیز در محافل علمی و فرهنگی بوده و واکنش صاحب نظران مسائل شرعی، اجتماعی و حتّی سیاسی را برانگیخته است. اجرای مجازات در ملاءعام به نوعی ترذیلی محسوب می شود، بر همین اساس اجرای اینگونه مجازات ها در اسناد و کنوانسیون های بین المللی حقوق بشر ممنوع اعلام شده، لذا اجرای آنها بازتاب گسترده ای در سطح جامعه بین الملل دارد. در این پژوهش که توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد، سعی بر آن شده تا با جمع آوری، بررسی و تجزیه و تحلیل دیدگاه های مختلف و نظر سنجی از مردم و صاحب نظران، پیرامون مبانی جرم شناختی اجرای علنی مجازات ها به آراء و نظرات روشن و سنجدیده ای دست یابیم. یافته های تحقیق بیانگر آن است که اجرای علنی کیفر آثار و پیامدهایی را در جوامع انسانی به دنبال دارد که با توجه به دیدگاه های متفاوت از نظر جرمشناسی تبعاتی که از اجرای علنی کیفر حاصل می شود، در مواردی تأثیر کیفر را کمرنگ تر می نماید و از سویی تکرار اجرای علنی کیفر ممکن است در بلندمدت منجر به عادی شدن و از بین رفتن قبح عمل شده و تأثیر کمتری در مجرمین حرفه ای داشته باشد. نتیجه بدست آمده از نظرسنجی صورت گرفته نشان می دهد اجرای مجازات در ملاءعام از بعد جامعه شناختی و روانشناختی آثار منفی و عواقب وحشتناکی از قبیل تقویت روحیه قساوت، انتقام، نفرت و حتی گرایش به ارتکاب جرم و افزایش رفتارهای پرخاشجویانه و و گرایش به پرخاشگری در جامعه می شود.
۸.

عناصر برنامه درسی از دیدگاه متفکران مکتب فلسفی تحلیلی لندن هرست و پیترز

تعداد بازدید : 551 تعداد دانلود : 26
هدف اصلی این مقاله بررسی عناصر برنامه درسی از دیدگاه متفکران مکتب فلسفی لندن هرست و پیترز بود. مقاله مروری با استفاده از مطالعات گذشته و جستجوی مقالات مختلف با استفاده از پایگاه اطلاعاتی نورمگز، گوگل اسکولار، سیلولیکا و کمبریج ... صورت پذیرفت. روش نمونه گیری 50 مقاله گردآوری شد که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 20 مقاله انتخاب کرده به بررسی آن پرداخته شد نتایج پژوهش نشان داد. پیترز و هرست، سیستم آموزشی مبتنی بر روشنفکری که بر اساس معیارهای معرفتی عینی ساخته شده از طریق آن دانش آموزان می توانند وارد شیوه ای از یادگیری شوند که بر درک عقلانی یک موضوع شود، تأکید می کردند. طیف گسترده ای از سیستم های دانش تثبیت شده چنین آموزشی، باروحیه آموزش آزادانه و برخلاف آموزش تخصصی، باهدف رشد فکری همه جانبه دانش آموزان است و همچنین برای دستیابی به زندگی خوب مفید باشد. پیترز و هرست قطعاً سهم قابل توجهی در گفتمان آموزشی ما داشته اند.
۹.

بررسی اختلالات نوشتاری در دانش آموز پایه دوم و راهکارهای بهبود آن

تعداد بازدید : 37 تعداد دانلود : 118
هدف پژوهش حاضر مطالعه ی اختلالات نوشتاری و روش های بهبود آن است. نوشتن بهترین شیوه ی یادگیری و کامل ترین چرخه ی مهارتهای زبانی در بین انسان ها است. اختلالات نوشتاری یکی از شایع ترین اختلالات یادگیری در بین دانش آموزان (به ویژه دانش آموزان ابتدایی) است. علل فراوانی وجود دارد که چرا دانش آموزان در نوشتن دچار اختلالات زیادی هستند، اختلالاتی همچون ناهماهنگی حرکات چشم و دست، قرینه نویسی، جابجایی صدا ها و حروف. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی بوده که با استفاده از روش پیمایشی و تکیه بر تکالیف کلاسی و منزل اطلاعات لازم را جمع آوری نموده و داده های گردآوری شده را با استفاده از تحلیل اسنادی و مرور متون مورد بحث و ارزیابی قرار داده است. یافته ها حاکی از اثر گذاری روش های درمانی اجرا شده (تقویت شنیداری، قالب گیری دست ها در حین نوشتن و نوشتن به کمک شن) بر روی بهبود نگارش دانش آموز می باشد.
۱۰.

تاکسونومی و فولکسونومی: کاربردها، شباهت ها، تفاوت ها، مزایا و معایب- آیا فولکسونومی زیرمجموعه تاکسونومی است؟

تعداد بازدید : 39 تعداد دانلود : 573
هدف این پژوهش بیان تعاریف، کاربردها، شباهت ها، تفاوت ها، مزایا و معایب تاکسونومی و فلکسونومی، مقایسه این دو روش نوین سازماندهی منابع وب و یافتن پاسخ برای این پرسش ها است که آیا می توان گفت فلکسونومی زیرمجموعه تاکسونومی است؟ روش پژوهش حاضر کتابخانه ای و از نوع پژوهش های مروری است. با وجود تفاوت هایی که در تاکسونومی ها و فولکسونومی ها به عنوان ابزار وب معنایی و روش های نوین سازماندهی دانش، وجود دارد اما مهم ترین هدف مشترک تاکسونومی ها و فولکسونومی ها تلاش در جهت سازماندهی و بازنمایی اطلاعات و دانش به قصد مرور، جستجو، بازیابی و اشتراک آن در محیط وب است. تاکسونومی ها و فولکسونومی ها هر دو منجر به خلق دانش، کشف فرصت های جدید و ایجاد نگرش های جدید از رفتارها و نیازهای اطلاعاتی کاربران می شوند. برچسب های موجود در فولکسونومی ها منابع دانش بالقوه برای تولید تاکسونومی ها هستند. تاکسونومی ها و فولکسونومی ها برای هدف های مشابهی کار می کنند اما به طور بنیادین از کارکردها و شیوه های متفاوتی بهره می برند و نمی توان گفت که فولکسونومی ها زیرمجموعه تاکسونومی ها هستند. فولکسونومی ها نقطه مقابل تاکسونومی ها نیستند بلکه مکمل یکدیگر هستند و هر یک از این دو در دیگری قابل استفاده است. می توان به طور همزمان از رده بندی های مردمی و واژگان کنترل شده برای کمک به کاربران در یافتن و به اشتراک گذاشتن اطلاعات مناسب با نیازهایشان بهره برد.
۱۱.

توسعه شرقی جنگ صلیبی، سپر امنیتی اورشلیم، توقف جنگ Eastern development of the Crusades, Jerusalem Security shield , cessation of war and hostilities

تعداد بازدید : 645 تعداد دانلود : 734
توسعه صلیبی در شرق پدیده تاریخ جهان با تجمع نیروهای مختلف در فضای منطبق با ژئوپلیتیک اوراسیایی است. دهه سوم قرن بیست و یکم شاهد آغاز دور حدیدی از جنگ های حهانی صلیبی است که با وجود فاصله زمانی با هشت جنگ کلاسیک صلیبی در ارتباطی سیستماتیک است، مرحله اول در شبه جزیره ایبری – اندلس اسلامی – شروع شد و منجر به سقوط اندلس و تاسیس دو دولت در جنوب اروپا، اسپانیا و پرتغال شد و شامات را فرا گرفت و با سقوط بیت المقدس بدست صلیبی ها به مقصد رسید و با بازپس گیری قدس در 583/1187 به پایان رسید و صلیبی ها نتوانستند در قفقاز و مناطق نفوذ بیزانس در اسیای صغیر و اناطولی مستقر شوند و آتش جنگ صلیبی را شعله ورنگه دارند و دولت های صلیبی مانند شامات تاسیس و سپردفاعی و مانعی از سقوط سرزمین مقدس تامین کنند. این مناطق علی رغم همه تلاش دول اروپایی از نفوذ مستقر صلیبی با و جود اینکه رژیم قدرت در این مناطق مسیحی ارتدکس بود، یا مسیحی شد، بدور ماند.گفتمان صلیبی با فعال شدن خاور دور در چینش جدید نیروها در فضای اوراسیایی در پرونده تحرکات دول اروپایی باز است. در داده های تاریخی تحقیقات اروپایی جنگ های بین الملل، توسعه صلیبی در شرق است. مسئله صلیبی مسئله شرق در قرون وسطی میانه بود و شرق برای تاسیس شرق لاتینی تقسیم شد. سیاست شرقی دول صلیبی برای نفوذ بیشتر در شرق با تاسیس دول لاتینی و تامین امنیت متصرفات شروع شد. حنگ هفتم و هشتم صلیبی برای تصرف دمیاط و تونس برای مهار مصر و مغرب از تحرکات ضد صلیبی در مدیترانه و تامین سپر امنیتی در دو سوی مدیترانه و نیز اقدامات لانه گزینی درخط اناطولی بالکان در متصرفات بیزانس بود که با همکاری بیزانس سلاجقه ناکام ماند و از سویی شکست هفتم و هشتم به دور اول صلیبی کلاسیک خاتمه داد و غرب نتوانست اطراف دول لاتینی در شرق را در دو سوی مدیترانه و در نوار اناطولی –بالکان و مرز اروپای شرقی مهار کند و دول لاتینی شرق سقوط کردند و پرونده جنگ های کلاسیک بین المللی صلیبی بعد از دویست سال بسته شد و تلاش صلیبی بی معنا گردید. پادشاهی اورشلیم در مرکز سرزمین مقدس سقوط کرد و اورشلیم بعد از نیمه قرن 12 از روی نقشه محو شد و سرزمین مقدس به رویا پیوست و دنیای صلیبی بسیار کوشید تا سرزمین مقدس را برپا کند و نگه دارد اما همه تلاش انان ناموفق بود به طوری که جنگ های دوم به بعد را بیهوده خوانده اند و جنگ هشتم پس از شکست مفتضحانه هفتم برای پس گرفتن قلب سرزمین مقدس از راه مصر را احمقانه قلمداد شده است. و فقط پارادایمی صلیبی در مخیله سیاسی تاریخی غرب باقی ماند که وظیفه ان ورود به بحران دائمی صلیبی و مسدله شرق با اقدامات توسعه در شرق درفضای جغرافیایی خاصی است. فرضیه پژوهش استمرار روند حرکت غرب در همین پارادایم است. پدیدارشدن قدرت هایی که سابقه تاریخی ممتد رهبری صلیبی در محدوده اوراسیا دارند به مثابه راهبردی در استمرار پیشرفت تاریخی و تدریحی مرزهای غرب در شرق برای تاسیس شرق لاتینی است و معیاری تاریخی برای تخمین مواضع سیاسی دولت ها است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۹