رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی

خودگفتاری، از عوامل روان شناختی مؤثر بر بهبود و موفقیت اجرای حرکتی فرد است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر خودگفتاری انگیزشی بر هماهنگی دودستی دانشجویان بود. به این منظور 24 دانشجوی رشته تربیت بدنی (12 دختر و 12 پسر با میانگین سنی 62/22 سال و انحراف استاندارد 081/2) به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها پس از اجرای پیش آزمون با دستگاه هماهنگی دودستی به صورت انتخابی به دو گروه همگن خودگفتاری انگیزشی و گروه بدون خودگفتاری تقسیم شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون تی مستقل و تی وابسته در سطح معناداری 05/0 استفاده شد. نتایج نشان داد خودگفتاری موجب بهبود معنادار عملکرد هماهنگی می شود (05/0>P). همچنین گروه دختران در هماهنگی دودستی، به طور معناداری دقت بهتری داشتند (05/0>P). گروه پسران در هماهنگی دودستی، به طور معناداری سرعت بهتری داشتند (05/0>P). اما در پس آزمون در گروه خودگفتاری بین دختران و پسران تفاوت معناداری وجود داشت (05/0p <). با توجه به یافته های تحقیق حاضر پیشنهاد می شود که از خودگفتاری انگیزشی برای بهبود و ارتقای عملکرد هماهنگی دودستی استفاده شود.

تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر خستگی پیرامونی و مرکزی بر خطای ادراک عمق دانش آموزان صورت گرفت. جامعهَ آماری دانش آموزان شهرستان خدابنده بود که از بین آنها 42 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس با میانگین سنی 49/0± 88/16سال انتخاب شدند. از همه آزمودنی ها پیش آزمون ادراک عمق گرفته شد. سپس به گروه مداخله و گروه کنترل تقسیم شدند. برای ایجاد خستگی پیرامونی (جسمی) به گروه اول فعالیت آمادگی جسمانی و به گروه دوم برای ایجاد خستگی مرکزی (ذهنی) فعالیت ذهنی داده شد. گروه سوم هیچ فعالیتی در طول دوره مداخله انجام نمی دادند. بعد از اعمال مداخله خستگی پس آزمون ادراک عمق گرفته شد. نتایج تحلیل واریانس یکطرفه تفاوت معناداری را بین پیش آزمون سه گروه نشان نداد، اما تفاوت معنا داری در پس آزمون بین گروه ها مشاهده شد. با بررسی نتایج آزمون تعقیبی LSD مشخص شد که خستگی مرکزی نسبت به خستگی پیرامونی و عدم مداخله (گروه کنترل) خطای ادراک عمق آزمودنی ها را افزایش داده است. اما بین خطای ادراک عمق بین گروه خستگی پیرامونی و کنترل تفاوت معنا داری مشاهده نشد. نتایج آزمون تی همبسته حاکی از افزایش خطاهای ادراک عمق ناشی از هر دو نوع خستگی و عدم تغییر در گروه کنترل بود. در مجموع می توان نتیجه گرفت که خستگی مرکزی در مقایسه با خطای پیرامونی نقش مؤثری در افزایش خطای ادراک عمق دانش آموزان داشت، بنابراین به مربیان پیشنهاد می شود شرایط مناسبی را که موجب کاهش خستگی مرکزی می شود، اتخاذ کنند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین راهبردهای مقابله ای با تسلط فراانگیزشی در ورزشکاران نخبه دانشگاهی براساس نظریه بازگشتی بود. تعداد 124 ورزشکار که در تیم های ورزشی دانشگاه عضویت داشتند، به صورت در دسترس در این پژوهش شرکت کردند. در این پژوهش از مقیاس تسلط هدف محوری برای اندازه گیری و تعیین تسلط فراانگیزشی و از نسخه فارسی پرسشنامه راهبردهای مقابله ای برای اندازه گیری راهبردهای مقابله ای ورزشکاران استفاده شد. با توجه به نتایج آزمون K-S مبنی بر نرمال نبودن داده ها با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون یومان ویتنی تحلیل شد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد راهبردهای مقابله ای مبتنی بر عمل با میزان تسلط هدف محوری رابطه منفی و معنادار و با راهبردهای مبتنی بر هیجان با میزان تسلط هدف محوری رابطه مثبت و معنادار دارد. همچنین نتایج آزمون یومان ویتنی نشان داد افراد با تسلط فراانگیزشی هدف محور بیشتر از راهبردهای مبتنی بر هیجان و افراد با تسلط فراانگیزشی فعالیت محور بیشتر از راهبردهای مبتنی بر عمل استفاده می کنند. در نتیجه شناخت تسلط فراانگیزشی ورزشکاران برای کاربرد راهبردهای مقابله ای متناسب توسط مربیان پیشنهاد می شود.

قابلیت پیش بینی حرکات حریف قبل از اجرای آنها، از اجزای کلیدی کسب موفقیت در رقابت های ورزشی است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثر انسداد تحت فشار بر عملکرد پیش بینی و مقایسه آن در شمشیربازان نخبه و مبتدی بود. در این پژوهش نیمه تجربی، آزمودنی ها 15 ورزشکار نخبه تیم ملی شمشیربازی جوانان (120-16 سال) و 15 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران (22- 18 سال) بودند که به عنوان افراد مبتدی در دو گروه به صورت نمونه های در دسترس قرار گرفتند. قبل از انجام آزمون 15 کلیپ از 100 ویدئو کلیپ از ضربات مختلف حمله به نقاط مختلف بدن شمشیرباز توسط دو نفر از اعضای خبره تیم ملی شمشیربازی ایران اجرا و ضبط شد. پس از توقف نمایش هر ویدئوکلیپ (پیش از برخورد شمشیر با بدن حریف)، تصویر پاسخنامه روی صفحه نمایش ظاهر می شد و آزمودنی ها می بایست محل فرود ضربه شمشیر را پیش بینی می کردند. پژوهش حاضر در دو شرایط فشار بالا و طبیعی انجام گرفت. شرایط فشار بالا با حضور مربی تیم ملی به عنوان ارزیاب و در شرایط بدون فشار نیز کوشش ها بدون حضور ارزیاب انجام گرفت. نتایج تحلیل واریانس عاملی مرکب نشان داد که اثر اصلی شرایط و گروه، معنا دار بود، اما اثر تعاملی شرایط و گروه معنا دار نیست. نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی نیز نشان داد که بازیکنان در شرایط طبیعی نسبت به شرایط تحت فشار از عملکرد پیش بینی بهتری برخوردارند؛ همچنین بازیکنان ماهر نسبت به مبتدی در هر دو شرایط، عملکرد پیش بینی بهتری داشتند (05/0 >P)، اما به طور کلی، انسداد تحت فشار موجب کاهش عملکرد پیش بینی شمشیربازان نخبه و مبتدی می شود.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه مهارت های حرکتی و شاخص توده بدنی دانش آموزان پسر 7 تا 10 سال با و بدون اعتیاد به اینترنت انجام گرفت. شرکت کنندگان در پژوهش 150 دانش آموز دارای اعتیاد و 150 دانش آموز بدون اعتیاد به اینترنت بودند. بعد از گرفتن رضایت نامه از والدین و ثبت اطلاعات شخصی دانش آموزان در ابتدا با استفاده از پرسشنامه اعتیاد به اینترنت کمبیرلی یانگ گروه ها مشخص شدند. با استفاده از قدسنج و ترازو، شاخص توده بدنی شرکت کنندگان ثبت شد و سپس با استفاده از آزمون برونینکز- ازورتسکی مهارت های حرکتی شرکت کنندگان ارزیابی شد. برای دسته بندی اطلاعات از شاخص های مرکزی و پراکندگی در بخش آمار توصیفی و برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون کولموگروف اسمیرنوف و t مستقل در بخش آمار استنباطی استفاده شد. تمام تحلیل های پژوهش در سطح معنا داری 05/0 P< بررسی شد. نتایج نشان داد که بین مهارت های درشت و ظریف، تبحر حرکتی و همچنین شاخص توده بدنی دانش آموزان با و بدون اعتیاد به اینترنت تفاوت معناداری وجود دارد، به این معنا که کودکان دارای اعتیاد به اینترنت در مهارت های حرکتی درشت، ظریف و تبحر حرکتی عملکرد ضعیف تری را از خود نشان دادند. همچنین از شاخص توده بدنی بیشتری برخوردار بودند. اعتیاد به اینترنت ممکن است با چاقی و عملکرد ضعیف در مهارت های حرکتی درشت همراه باشد، بنابراین توصیه می شود برای پیشگیری، اقدامات لازم در این زمینه انجام گیرد.

با توجه به اهمیت آماده سازی در پاسخ به دو محرک در موقعیت های گوناگون ورزشی، هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر زمان پیش دوره و فواصل زمانی بین دو محرک در دوره بی پاسخی روان شناختی در ورزشکاران بود. تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح درون گروهی بود و از نظر هدف در حوزه پژوهش های بنیادی-کاربردی است. بدین منظور 50 نفر از دانشجویان پسر ورزشکار دانشگاه شهید چمران اهواز با دامنه سنی 45/47±1/22 سال به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده لپ تاپ ایسوز با قدرت پردازش پنج هسته ای، پرسشنامه دست برتری ادینبورگ، نرم افزار و سخت افزار ابزار سنجش دوره بی پاسخی روان شناختی بود. شرکت کنندگان به دو محرک دیداری (انتخابی) که به فاصله زمانی کمی از هم ارائه می شدند، با سریع ترین شکل ممکن پاسخ می دادند. آزمون ها به صورت تکلیف دوگانه و تکلیف تکی در پیش دوره های 1، 2، 4 و8 ثانیه و فاصله های بین محرکی 100، 250، 500 و 800 میلی ثانیه به صورت تصادفی گرفته شد. داده ها با استفاده از میانگین، انحراف معیار و تحلیل واریانس درون گروهی در سطح معنا داری (05/0P <) تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر زمان پیش دوره و فاصله زمانی بین دو محرک معنادار بود. پیش دوره های 1 ثانیه و فاصله 100 میلی ثانیه بین دو محرک بیشترین دوره بی پاسخی روان شناختی و پیش دوره 8 ثانیه و فاصله بین دو محرک 800 میلی ثانیه کمترین دوره بی پاسخی روان شناختی را در پی داشت. این مطالعه نشان داد که الگوی دوره بی پاسخی روان شناختی در شناختن مراحل پردازش اطلاعات به وسیله دستکاری تجربی در فرایندهای آماده سازی، تحت تأثیر قرار می گیرد. در تقابل با تصور عمومی مبنی بر اینکه زمان آماده سازی روی فرایندهای پیش حرکتی عمل می کند، در پژوهش حاضر زمان آماده سازی در فرایندهای دیرهنگام حرکتی عمل کرده و وجود تنگنای پردازش را در تکالیف دوگانه تأیید می کند.

خستگی ذهنی، حالتی روان شناختی است که به واسطه فعالیت مداوم شناختی ایجاد شده و سبب کاهش عملکرد جسمانی می شود، اما تأثیر آن بر یادگیری حرکتی کمتر بررسی شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر بازخورد خودکنترلی بر یادگیری تولید نیروهای کم، متوسط و بیشینه در شرایط خستگی ذهنی بود. نمونه پژوهش 28 نفر از داوطلبان واجد شرایط بودند که به صورت تصادفی به دو گروه بازخورد خودکنترل و جفت شده تقسیم شدند. ابزار اندازه گیری شامل دینامومترالکتریکی، آزمون استروپ، پرسشنامه چند بعدی خستگی ذهنی و مقیاس VAS بود. هر دو گروه ابتدا تحت پروتکل خستگی ذهنی به مدت یک ساعت آزمون استروپ را انجام دادند و پس از اطمینان از ایجاد خستگی ذهنی، وارد مرحله اکتساب تکلیف تولید نیرو شدند. آزمون یادداری فوری با تأخیر 10 دقیقه و یادداری تأخیری 48 ساعت بعد از پایان مرحله اکتساب اجرا شد. یافته های پژوهش نشان داد که در شرایط خستگی ذهنی تفاوت معناداری بین گروه های بازخورد خودکنترل و جفت شده در اکتساب و یادداری نیروهای مختلف وجود ندارد. همچنین در شرایط خستگی ذهنی خطای تولیدشده در یادگیری نیروی متوسط نسبت به نیروی کم و بیشینه کمتر است، به طوری که یادگیری نیروی متوسط به طور معناداری نسبت به نیروی کم بهتر بود. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که خستگی ذهنی سبب کاهش اثربخشی بازخورد خودکنترل می شود و یادگیری تولید نیروهای کم و بیشینه را بیشتر از متوسط تخریب می کند.

مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر دو رویکرد آموزشی مبتنی بر بازی و رویکرد آموزشی سنتی بر میزان فعالیت بدنی، انگیزش خود-تعیین و لذت از فعالیت بدنی دانشجویان شرکت کننده در کلاس های تربیت بدنی انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود. شرکت کنندگان شامل 30 دانشجوی مرد (میانگین سنی72/1 ± 67/20 سال) بودند که به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آموزش مبتنی بر بازی و آموزشی سنتی تقسیم شدند و 18 جلسه به مدت 6 هفته و هر هفته 3 جلسه به تمرین بازی بسکتبال پرداختند. ابزار گردآوری داده ها شامل سیستم مشاهده ای زمان آموزش آمادگی، دستگاه گام شمار بیورر، پرسشنامه انگیزش درونی و پرسشنامه خود-تعیینی بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی، آزمون تی مستقل، تحلیل کوواریانس و تحلیل کوواریانس رتبه استفاده شد. نتایج نشان داد که دو گروه آموزش مبتنی بر بازی و سنتی در فاکتورهای مدت زمان فعالیت بدنی متوسط تا شدید و تعداد گام تفاوت معنادار دارند (001/0≥P). از طرفی دو گروه آموزش مبتنی بر بازی و سنتی در لذت بردن از فعالیت بدنی و احساس شایستگی تفاوت معناداری نداشتند؛ اما از نظر خودمختاری (001/0≥P) و احساس تعلق (013/0≥P) تفاوت معنادار بود. نتایج نشان داد که رویکرد آموزشی مبتنی بر بازی می تواند موجب ارتقای میزان فعالیت بدنی و کیفیت انگیزشی دانشجویان در کلاس های تربیت بدنی شود.