رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی

هدف تحقیق حاضر مقایسه تأثیر فواصل زمانی ایجاد تداخل و آزمون یادداری بر تثبیت حافظه حرکتی پنهان بود. آزمودنی ها 60 دانشجوی دختر راست دست، سالم از نظر شناختی، روانی، جسمانی و مبتدی در اجرای تکالیف زمان واکنش زنجیره ای متناوب (ASRTT) و تطبیق رنگ زنجیره ای (SCMT) با میانگین سنی 95/1±95/21 سال بودند، که به طور تصادفی در سه گروه ایجاد تداخل با فاصله های 6، 24 و 72 ساعت بعد از جلسه تمرین، تقسیم شدند. در مرحله اکتساب هر سه گروه به اجرای تکلیف (ASRTT) در 25 بلوک 80 کوششی در یک روز پرداختند. 6، 24 و 72 ساعت پس از جلسه تمرین تکلیف مداخله گر دوم (SCMT) را اجرا و 24 ساعت بعد در آزمون یادداری شرکت کردند. در جلسه اکتساب، روند عملکرد آزمودنی ها طی افزایش کوشش های تمرینی، پیشرفت کرد و آزمودنی ها در بسته تمرینی پنجم عملکرد بهتری داشتند (001/0< P). در آزمون یادداری، بین میانگین زمان واکنش در بسته تمرینی پنجم و آزمون یادداری در گروه اول (تداخل با فاصله 6 ساعت) تفاوت معنادار نبود. بین میانگین زمان واکنش در بسته تمرینی پنجم و آزمون یادداری در گروه دوم (تداخل با فاصله 24 ساعت) و گروه سوم (تداخل با فاصله 72ساعت) تفاوت معنادار بود. گروه تمرینی سوم با فاصله تداخل 72 ساعت بهترین و گروه تمرینی اول با فاصله تداخل 6 ساعت ضعیف ترین عملکرد را داشتند. بنابراین فواصل ایجاد تداخل 24 و 72 ساعت بعد از جلسه اکتساب، به تثبیت حافظه منجر شده است.

چکیده اختلال هماهنگی رشدی یک اختلال حرکتی است که مهارت های حرکتی درشت، مهارت های حرکتی ظریف و هماهنگی حرکتی را درگیر می کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر یک دوره فعالیت بدنی منتخب بر بهبود مهارت های حرکتی درشت کودکان دختر مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی است. روش انجام تحقیق نیمه تجربی بود. نمونه آماری شامل 30 نفر از دانش آموزان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی بودند که براساس پرسشنامه محقق ساخته و آزمون MABC از بین 400 دانش آموزان دختر پایه دوم ابتدایی شهرستان شیراز انتخاب شدند. آزمودنی ها به طور تصادفی پس از انجام پیش آزمون با استفاده از آزمون مهارت های حرکتی درشت اولریخ ویرایش دوم (TGMD 2) به دو گروه همگن 15 نفری به عنوان گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند. آزمودنی های گروه تجربی به مدت 12 جلسه (3 روز در هفته و هر روز به مدت 45 دقیقه ) برنامه حرکتی منتخب را انجام دادند؛ در این مدت آزمودنی های گروه کنترل به فعالیت های معمول خود در مدرسه می پرداختند. سپس از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس مرکب 2´2 استفاده شد (05/0 P≤). یافته های تحقیق نشان داد که اجرای فعالیت بدنی منتخب تأثیر معناداری در بهبود مهارت های حرکتی درشت کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی داشته است (001/0P = )، بنابراین پیشنهاد می شود برای رشد مهارت های حرکتی درشت و در نتیجه بهبود اختلال هماهنگی رشدی کودکان، در ساعات تربیت بدنی مدارس، فعالیت بدنی منتخب در اختیار معلمان تربیت بدنی قرار گیرد و اجرا شود.  

هدف از پژوهش حاضر مقایسه تأثیر خودگفتاری، بازخورد و تعامل آن دو بر اکتساب و یادداری مهارت پاس سینه بسکتبال بود. 120 دانش آموز دختر نوجوان انتخاب شدند و به شکل جایگزینی تصادفی در چهار گروه بازخورد، خودگفتاری، خودگفتاری توأم با بازخورد و کنترل جای گرفتند. روش تحقیق از نوع نیمه تجربی و طرح پژوهشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نوع خودگفتاری به کاررفته آموزشی و بازخورد از نوع آگاهی از اجرا بود. هر گروه پس از پیش آزمون، طی چهار جلسه تمرینی مرحله اکتساب را گذراندند، تحت پس آزمون و 72 ساعت بعد تحت آزمون یادداری قرار گرفتند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس یکراهه و آزمون توکی استفاده شد. نتایج نشان داد آزمودنی هایی که از خودگفتاری استفاده کرده بودند، نمره های اکتساب و یادداری بالاتری نسبت به گروه های دیگر داشتند (05/0 P

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر انواع موزیک بر ادراک عمق در شرایط خستگی بود. جامعه آماری تحقیق حاضر دانشجویان دختر دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران بودند که 45 نفر از آنها (میانگین سنی 16/2± 3/23 سال) داوطلبانه در این تحقیق شرکت داشتند. شرکت کننده ها به سه گروهِ موزیک کند، موزیک تند و گروه کنترل تقسیم شدند. در ابتدا از هر سه گروه پیش آزمون ادراک عمق به وسیله دستگاه ادراک عمق به عمل آمد، سپس به آنها فعالیت بدنی مشابه داده شد تا به آستانه خستگی برسند. پس از بروز خستگی مجدداً خطای ادراک عمق آزمودنی ها اندازه گیری شد. سپس به منظور ارزیابی تأثیر موزیک بر ادراک عمق ورزشکاران در شرایط خستگی از آزمودنی ها خواسته شد به مدت 3 دقیقه به موسیقی مختص به هر گروه گوش دهند و بلافاصله ادراک عمق آنها به عنوان پس آزمون اندازه گیری شد. برای بررسی و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد. یافته های تحقیق حاضر نشان داد که موزیک تند، تغییر معنا داری در خطای ادراک عمق ایجاد نکرد (602/0P=)، اما موزیک کند این خطا را به طرز معنا داری کاهش داد (006/0 P=).

برای ایجاد محیط های یادگیری کارآمدتر، نقش یادگیرنده و تأثیر او بر فرایند یادگیری باید مدنظر قرار گیرد. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین نحوه اثرگذاری تمرین خودکنترل بر اجرا و یادگیری الگوهای حرکتی بود. درمجموع60 دانشجوی کارشناسی دختر (میانگین سن: 73/20 سال، انحراف استاندارد: 98/2) به روش تصادفی در چهار گروه با نظم تمرین خودکنترل یا سه گروه جفت شده با گروه خودکنترل جایگزین شدند. در مرحله اکتساب به گروه خودکنترل گفته شد پیش از تمرین هر کوشش می توانند هر یک از سه الگوی حرکتی را که می خواهند انتخاب کنند. برنامه تمرین هر عضو گروه خودکنترل مبنایی شد برای برنامه ریزی تمرین از پیش تعیین شده شرکت کنندگان متناظر در گروه های کنترل جفت شده. گروه های کنترل جفت شده تکالیف را با تغییرپذیری زیاد، کم، یا بدون تغییرپذیری (گروه جفت شده کلاسیک) تمرین کردند. نتایج نشان داد گروه خودکنترل هم در مرحله اکتساب و هم در آزمون های یادداری تکالیف را سریع تر از دیگر گروه های کنترل جفت شده اجرا کرد. یافته ها بیانگر این است که اگر در تمرین چند مهارت حرکتی به فراگیر اجازه انتخاب داده شود، آثار تسهیل کننده ای در اجرا و یادگیری حرکتی دارد.

هدف از پژوهش حاضر تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه اجرای روان در کاربران بازی های کامپیوتری بود تا بتوان اجرای روان را در کاربران بازی های کامپیوتری ارزیابی نمود. بدین منظور 400 کاربر بازی کامپیوتری (237 مرد و 163 زن) به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و نسخه فارسی پرسشنامه اجرای روان را تکمیل کردند. روش اجرا بدین شکل بود که ابتدا با استفاده از روش باز ترجمه صحت ترجمه نسخه فارسی پرسشنامه تأیید شد. در ادامه برای تعیین روایی سازه عاملی پرسشنامه از تحلیل عامل تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری، برای تعیین همسانی درونی از ضریب آلفای کرونباخ و برای پایایی زمانی سؤالات، از همبستگی درون طبقه ای در روش آزمون- آزمون مجدد استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده برازش مطلوب نسخه فارسی پرسشنامه اجرای روان بود و شاخص های برازندگی (062/0RMSEA=، 92/0CFI= و 75/0TLI=)، همسانی درونی 75/0 و پایایی زمانی 85/0 از مقادیر قابل قبولی برخوردار بودند. لذا نتایج از ساختار چند عاملی و 23 سؤالی پریشنامه اجرای روان در بازی های کامپیوتری حمایت می کند. نسخه فارسی پرسشنامه اجرای روان در بازی های کامپیوتری از روایی و پایایی قابل قبولی در بین کاربران بازی های کامپیوتری برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری روا و پایا جهت ارزیابی اجرای روان بازیکنان بازی های کامپیوتری در ایران استفاده نمود.

بازتاب ها، پاسخ های غیرارادی و خودکار بدن به انواع محرک ها مثل فشار، صدا و تحریک لمسی هستند که به عنوان ابزارهایی برای تعیین سطح بالیدگی عصبی و تشخیص اختلالات دستگاه اعصاب مرکزی مورد استفاده قرار می گیرند. بنا بر این مهم، هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تحریکات لمسی حرکتی توسط مادر بر وضعیت بازتابی نوزادان زودرس بود. به همین منظور از میان نوزادان زودرس بستری در بخش نوزادان بیمارستان امیرالمومنین(ع) شهرستان سمنان در بازه زمانی یک الی دو ماهه، 40 نوزاد و مادر به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. سپس، مادران گروه تجربی تا تکمیل دوره جنینی(40 هفته بارداری)، تحریکات لمسی حرکتی را روزی سه بار و هر بار به مدت 20 دقیقه بر روی نوزادان زودرس شان اعمال نمودند. در حالیکه گروه کنترل، تنها مراقبت های معمول را دریافت می کردند. از مقیاس ارزیابی رفتاری نوزادان به منظور بررسی وضعیت بازتابی نوزادان، در قبل از شروع مداخله و پس از آن، استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل واریانس مختلط نشان داد که با وجود بهبود بیشتر در بازتاب های نوزادان زودرس گروه تجربی نسبت به گروه کنترل، این افزایش معنادار نبود (05/ 0p≥). با این حال، با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان گفت که تحریکات لمسی حرکتی می تواند راهکاری برای بهبود وضعیت بازتابی نوزادان زودرس باشد و احتمالاً بازه زمانی بیشتری برای بروز اثرات سودمند مداخله، مورد نیاز است.

هدف مطالعه حاضر بررسی اثر تعاملی نوع دستورالعمل کانون توجه و دو شیوه یادگیری (کم خطا و پرخطا) بر عملکرد و یادگیری مهارت پرتاب دارت بود. این احتمال وجود دارد که با تغییر دشواری کارکردی تکلیف، نوع دستورالعمل کانون توجه اثر متفاوتی بر عملکرد داشته باشد. تعداد60 دانشجوی دختر به طور تصادفی در شش گروه درونی-کم خطا، بیرونی -کم خطا، کنترل-کم خطا، درونی-پرخطا، بیرونی-پرخطا و کنترل-پرخطا قرار گرفتند. گروه کم خطا تمرین خود را از فاصله کم نسبت به هدف آغاز و به تدریج فاصله را بیشتر می کردند. در گروه پرخطا عکس این قضیه اجرا می شد. گروه توجه درونی، توجه خود را به آرنج و مچ دست پرتاب و گروه بیرونی توجه خود را به صفحه دارت معطوف می کردند. افراد پس از پیش آزمون 5 بلوک 60 کوششی را اجرا کردند و 48 ساعت بعد در آزمون یادداری شرکت نمودند. از آزمون تحلیل واریانس عاملی جهت تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که در گروه کم خطا بین کانون توجه درونی و بیرونی تفاوت معنی داری وجود ندارد (p>0.05) اگرچه در شرایط یادگیری پرخطا، بین گروه ها تفاوت معنی داری مشاهده شد (p=0.043). همچنین نتایج نشان داد در گروه توجه درونی بین شرایط تمرینی کم خطا و پرخطا تفاوت معنی داری به نفع گروه کم خطا وجود دارد (p= 0.012). بر اساس نتایج این پژوهش، به نظر می رسد، نقش چالش برانگیزی شرایط تمرین در اثرگذاری نوع دستورالعمل کانون توجه، بسیار حائز اهمیت است و پیشنهاد می شود در شروع تمرین، در هنگام استفاده از دستورالعمل کانون توجه درونی از یادگیری به شیوه کم خطا استفاده شود.

به کارگیری نوروفیدبک در ارتقا عملکرد ورزشی به سرعت روبه رشد است. هدف پژوهش حاضر اثر تمرین نوروفیدبک بر عملکرد حرکتی و فرایند حرکتی هشیار بازیکنان ماهر دارت بود. آزمودنی ها 20 بازیکن مرد ماهر دارت بودند. اجرای این پژوهش شامل 5 مرحله پیش آزمون، تمرینات نوروفیدبک و پس آزمون اول، آزمون تحت فشار و پس آزمون دوم بود. دوره تمرینات نوروفیدبک شامل تمرین بازداری باند فرکانسی آلفا(8 تا 12 هرتز) در جایگاه اف 4 بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و روش آماری آزمون تحلیل واریانس مرکب استفاده شد. نتایج نشان داد مقادیر فرایند حرکتی هشیار برای گروه تمرین نوروفیدبک در مرحله پس آزمون اول(001/0=p) و آزمون تحت فشار(001/0=p)کاهش یافته است، اما در گروه کنترل این کاهش مشاهده نشد(83/0=(P. امتیازات پرتاب دارت برای گروه نوروفیدبک و کنترل در مرحله پس آزمون اول به نسبت پیش آزمون افزایش یافته بود(001/0=p)، اما تنها گروه نوروفیدبک(001/0=(P توانست این افزایش را در آزمون تحت فشار حفظ کند. یافته ها نشان می دهد تأثیری بین تمرینات نوروفیدبک، فرایند حرکتی هشیار و عملکرد ورزشی وجود دارد. به عبارت دیگر، تمرینات نوروفیدبک از طریق کاهش فرایند حرکتی هشیار منجر به عملکرد حرکتی مطلوب می شود و حس خودکاری را در ورزشکار ایجاد می کند.