رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی

رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی

رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال سیزدهم زمستان 1400 شماره 4 (پیاپی 46) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی روش های آموزش ارتقای عملکرد ورزشی مبتنی بر مایندفولنس (MSPE) و تصویرسازی ذهنی بر بهبود مهارت پرتاب آزاد بسکتبال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بسکتبال پرتاب آزاد تصویرسازی ذهنی عملکرد ورزشی مایندفولنسِ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 32 تعداد دانلود : 585
پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان اثربخشی روش های آموزش ارتقای عملکرد ورزشی مبتنی بر مایندفولنس و تصویرسازی ذهنی بر بهبود مهارت پرتاب آزاد بسکتبال در بسکتبالیست های جوان انجام گرفت. تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی است و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه لیست انتظار است. جامعه آماری پژوهش را بسکتبالیست های جوان شهر تهران تشکیل دادند. تعداد ۶۰ نفر به عنوان نمونه آماری و به شیوه در دسترس، در سه گروه مایندفولنس، تصویرسازی ذهنی و گروه لیست انتظار جایگزین شدند. تحلیل های آماری در دو بخش آمار توصیفی شامل مشخصات آزمودنی ها، توزیع داده ها و مقادیر میانگین و انحراف معیار متغیرهای مورد مطالعه ارائه شده اند و از آزمون شاپیرو-ویلک برای تشخیص طبیعی بودن داده ها و در ادامه با استفاده از آمار استنباطی از آزمون های تی همبسته، آنوا، لون (برابر واریانس ها)، جیمز هاول و بنفرونی (تعقیبی) به منظور تجزیه وتحلیل و آزمون فرضیه ها استفاده شده است. همچنین سطح آماری در این پژوهش 05/0 در نظر گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان داد، عملکرد پرتاب شوت آزمودنی ها در پیش و پس آزمون در گروه مداخله مایندفولنس با اختلاف میانگین (۱۵/۴) و تصویرسازی ذهنی با اختلاف میانگین (۵۵/۲-)، معنادار شد. همچنین یافته های نهایی پژوهش نشان داد که آموزش مایندفولنس در مقایسه با آموزش تصویرسازی ذهنی در ارتقای مهارت پرتاب آزاد تأثیر بیشتری داشت (۲/۰=P).
۲.

تأثیر توانبخشی شناختی بر مهارت های پایه بنیادی کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی: یک مطالعه نیمه تجربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال هماهنگی رشدی تحریک الکتریکی توانبخشی شناختی کودکان مهارت حرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 943 تعداد دانلود : 674
هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر توانبخشی شناختی بر مهارت های پایه بنیادی کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی بود. روش پژوهش نیمه تجربی بود و از طرح پیش آزمون- پس آزمون با کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کودکان 6 تا 10 ساله شهر خنج بودند. برای این منظور،40 کودک مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی به روش نمونه گیری خوشه ای و براساس ملاک های ورود و خروج به عنوان افراد گروه نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه تجربی (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. تحریک الکتریکی در 24 جلسه و هر جلسه به مدت 20 دقیقه با شدت یک میلی آمپر روی ناحیه F3 و F4 بر روی گروه های تحقیق انجام گرفت. ابزار مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه اختلال هماهنگی رشدی (DCDQ7)، آزمون ارزیابی حرکتی برای کودکان (MABC-2)، آزمون رشد مهارت های حرکتی درشت اولریخ (TGMD-2) و آزمون هوش ریون بود. تجزیه وتحلیل اطلاعات از طریق آزمون لوین، کولموگروف-اسمیرنوف و تحلیل کوواریانس در سطح معناداری 05/0 انجام گرفت. یافته ها نشان داد که تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای مغز (tDCS) بر افزایش مهارت های حرکتی جابه جایی (92/0=Eta،001/0P=،84/461F=)، کنترل شیء (90/0=Eta،001/0P=،15/351F=) و بهره حرکتی کلی (94/0=Eta،001/0P=، 21/597F=) تأثیر معناداری دارد. این روش به عنوان درمان غیردارویی می تواند در این افراد اس تفاده شود و در بهبود مهارت های پایه بنیادی که از مش کلات مهم افراد دارای این اختلال است، مفید و مؤثر باشد.
۳.

تأثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان الکتریکی مستقیم بر تمرکز و رکورد تیراندازان تپانچه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز تمرکز تیراندازی رکورد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 801 تعداد دانلود : 176
تمرکز، در تیراندازی نقش مهمی دارد. برخی توانایی تمرکز را از استعدادهای طبیعی و ذاتی ورزشکاران دانسته اند، حال آنکه این توانایی ها ذاتی نیست و مهارت هایی است که ورزشکاران می توانند از طریق تمرین و آموختن به دست آورند. یکی از راه های افزایش تمرکز، استفاده از تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان الکتریکی مستقیم (tDCS) است. بدین منظور به بررسی تأثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان الکتریکی مستقیم بر تمرکز و رکورد تیراندازان تپانچه 16-26 ساله شهر اصفهان پرداخته شد. در پژوهش 30 آزمودنی (خانم و آقا) حضور داشتند که 15 نفر آنها در گروه تجربی و 15 نفر برای گروه کنترل انتخاب شدند. پیش از شروع کار از آزمودنی های هر دو گروه پیش آزمون شامل تست استروپ و فرم کامل تیراندازی شامل 60 تیر با دستگاه اسکت گرفته شد و پس از آن افراد گروه تجربی تحت تأثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان الکتریکی مستقیم از ناحیهT3 و CZ به مدت 20 دقیقه با ولتاژ یک میلی آمپر در یک روز و به مدت 10 جلسه به صورت مداوم قرار گرفتند. پس از پایان کار و گذشت 7 روز از همه آزمودنی ها پس آزمون گرفته شد که همان موارد پیش آزمون بود. داده های به دست آمده با استفاده از SPSS و سپس تحلیل کوواریانس بررسی شد. در این تحقیق، سطح معناداری برای آمار بخش تمرکز 005/0 و برای آمار بخش رکورد 0001/0 به دست آمد. نتایج به دست آمده هم در آمار توصیفی و هم در آمار استنباطی با 05/0 >P نشان دهنده این بود که تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز بر تمرکز و رکورد تیراندازان تپانچه تأثیر معنا داری داشته و بهبود یافته است.
۴.

تأثیر یک دوره مداخلات ورزشی و غذایی هدفمند بر ظرفیت توجه، سرعت واکنش و پردازش اطلاعات زنان سالمند دارای اختلال خواب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال خواب پردازش اطلاعات سالمند عملکرد روانی - حرکتی ویتامین D

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 175 تعداد دانلود : 61
افزایش نرخ جمعیت سالمندان و هزینه های ناشی از آن، بخش عمده ای از منابع بهداشتی و درمانی هر جامعه ای را به خود اختصاص داده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر یک دوره مداخلات ورزشی و غذایی هدفمند بر ظرفیت توجه، سرعت واکنش و پردازش اطلاعات زنان سالمند دارای اختلال خواب بود. بر این اساس 53 نفر به صورت در دسترس و هدفمند با دامنه سنی 65-75 سال انتخاب شدند. همگی آنها از کم خوابی رنج می بردند. آزمودنی ها به صورت تصادفی به چهار گروه تمرین هوازی، تمرین هوازی-مکمل ویتامین دی ، مکمل ویتامین دی و گروه کنترل تقسیم شدند. مصرف ویتامین دی در دو گروه به صورت 2000 واحد روزانه مصرف می شد. از پرسشنامه تشخیصی آمادگی فعالیت بدنی (PARQ) برای آگاهی از سطح آمادگی جسمانی آزمودنی ها و از پرسشنامه یادآمد 24 ساعته رژیم غذایی گیبسون روز قبل از پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. برای استخراج نیمرخ وضعیت خواب از مقیاس کیفیت خواب پیتزبورگ استفاده شد. از آزمون روانی-حرکتی COG نیز به منظور بررسی مؤلفه های شناختی و ذهنی و پردازش اطلاعات استفاده شد. نتایج نشان داد گروه های هوازی، مکمل و هوازی-مکمل بهبود معنا داری در توجه انتخابی و زمان واکنش داشتند. همچنین گروه هوازی-مکمل به نسبت  گروه هوازی و گروه مکمل بهبود معنا داری در توجه انتخابی و زمان واکنش داشت. به نظر می رسد تمرینات هوازی به همراه مصرف مکمل ویتامین دی موجب بهبود عملکرد روانی حرکتی زنان سالمند می شود. ازاین رو مصرف مکمل ویتامین دی و تمرینات هوازی در تعامل با هم برای زنان سالمند توصیه می شود.
۵.

تأثیر خودحرکتی بر ادراک فاصله: بررسی جفت شدن ادراک و عمل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراک خودحرکتی سرعت حرکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 841 تعداد دانلود : 714
هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر خودحرکتی بر ادراک فاصله بود. روش تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی بود. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه ارومیه بودند که به طور تصادفی در دسترس 60 نفر (30 پسر و 30 دختر) با میانگین سنی 73/2 ± 19 سال که شرایط شرکت در تحقیق را داشتند، به عنوان نمونه انتخاب شدند و به سه گروه 20 نفره شامل گروه ایستا، گروه پویا با سرعت 4 کیلومتر در ساعت و گروه پویا با سرعت 8 کیلومتر در ساعت تقسیم شدند. از آزمون راه رفتن با چشم بسته در مسیر مستقیم به سمت هدفِ قبلاً مشاهده شده برای سنجش ادراک فاصله استفاده شد. یافته های حاصل از آزمون تحلیل واریانس نشان داد که در ادراک فاصله بین گروه ها تفاوت معناداری وجود ندارد، درحالی که در ادراک فاصله با چشم بسته بین گروه ها تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین در نمرات ادراک فاصله با چشم بسته بین گروه حرکت با سرعت تردمیل 4 و 8 کیلومتر در ساعت تفاوت معناداری وجود ندارد، ولی تفاوت این دو گروه با گروه ایستا معنادار است. در نهایت نتایج نشان داد هرچند خودحرکتی بر ادراک فاصله با چشم بسته تأثیر دارد، سرعت حرکت تأثیری بر این ادراک ندارد؛ بنابراین، حرکت می تواند بر ادراک محیط پیرامون اثرگذار باشد.
۶.

تأثیر تمرینات دید ورزشی بر مدت زمان چشم ساکن و دقت مهارت هدف گیری- مهاری در کودکان با اختلال یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال یادگیری تمرینات خیرگی چشم ساکن دقت دید ورزشی مهارت هدف گیری - مهاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 962 تعداد دانلود : 790
مقدمه و هدف: هدف مطالعه حاضر تاثیر تمرینات دید ورزشی بر دقت و چشم ساکن مهارت هدف گیری-مهاری در کودکان با اختلال یادگیری بود. روش: در این مطالعه نیمه تجربی با طرح اندازه گیری تکراری (پیش آزمون- پس آزمون- یادداری- انتقال)، 30 دانش آموز پسر دارای اختلال یادگیری شهر اصفهان با دامنه سنی 7 تا 10 سال، به صورت در دسترس، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه تمرینات دید ورزشی و کنترل قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون شرکت کنندگان اقدام به 10 کوشش تکلیف پرتاب کردن و گرفتن توپ نمودند. مرحله اکتساب طی هشت هفته و هر هفته سه جلسه انجام گفت. پس از اتمام آخرین جلسه تمرینی، در مرحله پس آزمون، در دو هفته بی تمرینی در مر کودکان با اختلال یادگیری استفاده ناکارامدتری از راهبرد های خیرگی در تکالیف مختلف دارند. بنابراین هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر تمرینات دید ورزشی بر مدت زمان چشم ساکن و دقت مهارت هدف گیری- مهاری در کودکان با اختلال یادگیری بود.در این تحقیق نیمه تجربی با طرح سری های زمانی (پیش آزمون- پس آزمون- یادداری- انتقال)، 30 دانش آموز پسر دارای اختلال یادگیری شهر اصفهان با دامنه سنی 7 تا 10 سال، به صورت در دسترس، انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه تمرینات دید ورزشی و کنترل قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون شرکت کنندگان اقدام به 10 کوشش تکلیف پرتاب کردن و گرفتن توپ کردند. مرحله اکتساب طی 8 هفته و هر هفته 3 جلسه انجام گرفت. پس از اتمام آخرین جلسه تمرینی، در مرحله پس آزمون، در دو هفته بی تمرینی در مرحله یادداری و در مرحله انتقال، شرکت کنندگان اقدام به 10 کوشش تکلیف پرتاب کردن و گرفتن توپ کردند. در هریک از مراحل رفتار خیرگی توسط دستگاه ردیابی چشم و عملکرد تکلیف پرتاب کردن و گرفتن توسط محقق ثبت شد. داده ها به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری با سطح معنا داری 05/0 تحلیل شد. نتایج نشان داد که تمرینات دید ورزشی بر افزایش دقت مهارت هدف گیری- مهاری و افزایش طول دوره چشم ساکن مرحله پرتاب کردن کودکان با اختلال یادگیری تأثیر معنا داری دارد. اما دیگر نتایج نشان داد که تمرینات دید ورزشی بر چشم ساکن مرحله دریافت کردن کودکان با اختلال یادگیری تأثیر معنا داری ندارد.به طور کلی نتایج تحقیق حاضر بر اهمیت تمرینات دید ورزشی بر عملکرد کودکان دارای اختلال یادگیری تأکید دارد؛ اما در مورد اثر تمرینات دید ورزشی بر رفتار خیرگی با توجه به نوع تکلیف موردنظر (هدف گیری یا مهاری) به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.حله یادداری و در مرحله انتقال، شرکت کنندگان اقدام به 10 کوشش تکلیف پرتاب کردن و گرفتن توپ نمودند. در هر یک از مراحل رفتار خیرگی توسط دستگاه ردیابی چشم و عملکرد تکلیف پرتاب کردن و گرفتن توسط محقق ثبت گردید. داده ها به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری با سطح معنی داری 05/0 تحلیل شد. یافته ها: تمرینات دید ورزشی بر افزایش دقت مهارت هدف گیری- مهاری و افزایش طول دوره چشم ساکن مرحله پرتاب کردن کودکان تاثیر معنی داری دارد. تمرینات دید ورزشی بر چشم ساکن مرحله دریافت کردن کودکان تاثیر معنی داری ندارد. نتیجه گیری: نتایج مطاله حاضر بر اهمیت تمرینات دید ورزشی بر عملکرد کودکان دارای اختلال یادگیری تاکید دارد؛ در مورد اثر تمرینات دید ورزشی بر رفتار خیرگی با توجه به نوع تکلیف مورد نظر (هدف گیری یا مهاری) نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
۷.

مقایسه مهارت های بنیادی دستکاری بین کودکان مبتلا به سندروم متقاطع فوقانی و کودکان سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اولریخ سندروم متقاطع فوقانی کودکان مهارت های بنیادی مهارت های دستکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 479 تعداد دانلود : 724
مهارت های بنیادی دستکاری در کودکان، پیش نیاز حرکات و مهارت های ورزشی در بزرگسالی است. هدف از این پژوهش مقایسه مهارت های بنیادی دستکاری بین کودکان مبتلا به سندروم متقاطع فوقانی و کودکان سالم بود. جامعه آماری پژوهشدو گروه کودکان پسر 10-11 ساله سالم و کودکان مبتلا به سندروم متقاطع فوقانی شهر پیرانشهر بودند که 45 دانش آموز سالم به روش نمونه گیری تصادفی و 45 دانش آموز دارای سندروم متقاطع فوقانی با توجه به معیارهای ورود به پژوهش و با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه گیری ناهنجاری کایفوز از برنامه (Goniometer-pro) و برای ارزیابی سر به جلو و شانه به جلو از روش برنامه image J و برای ارزیابی مهارت های بنیادی دستکاری از آزمون اولریخ درشت نسخه سوم (TGMD 3) استفاده شد.بین مهارت های بنیادی دستکاری کودکان مبتلا به سندروم متقاطع فوقانی و کودکان سالم تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P<)، به طوری که در همه مهارت های بنیادی دستکاری، کودکان سالم نسبت به کودکان مبتلا به سندروم متقاطع فوقانی وضعیت بهتری داشتند. نتایج نشان داد براساس یافته ها، سندروم متقاطع فوقانی که منشأ آن برهم خوردن تعادل بین عضلات آگونیست و آنتاگونیست است، سبب ایجاد محدودیت حرکتی و ضعف در مهارت های بنیادی دستکاری کودکان می شود، ازاین رو توجه به این ناهنجاری ها ضروری به نظر می رسد.
۸.

ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه سی شارپ (مقیاس خصومت و پرخاشگری کودکان: کنشی/ واکنشی) در افراد با و بدون اختلال طیف اوتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال طیف اوتیسم پرسشنامه C-SHARP پرخاشگری پرسشنامه پرخاشگری واکنشی - کنشی ناتوانی رشدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 525
اندازه گیری انواع مختلف پرخاشگری (مانند جسمی، کلامی) و کارکردهای آن (مانند کنشی/واکنشی) در افراد دارای اختلال ناتوانی های رشدی و خصوصا نوجوانان و بزرگسالان توجه کمی را به خود اختصاص داده است. در این مطالعه، به تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس خصومت و پرخاشگری کودکان: کنشی/ واکنشی (C-SHARP) در افراد با و بدون اختلال طیف اوتیسم در گروه های سنی مختلف می-پردازیم. بدین منظور پرسشنامه C-SHARP ، چک لیست رفتار کودک (CBCL) و پرسشنامه پرخاشگری واکنشی _ کنشی توسط گروه های سنی مختلف دارای اختلال طیف اوتیسم و سایر ناتوانی های رشدی پر شد. انواع مختلف روایی همراه با آزمون- بازآزمون و آلفای کرونباخ برای پایایی بیرونی و درونی آن، تعیین گردید. همچنین همبستگی بین C-SHARP ، CBCL و پرسشنامه پرخاشگری واکنشی _کنشی برای بررسی اعتبار مقیاس C-SHARP به کار برده شد. ضریب همبستگی بین خرده مقیاس های C-SHARP با CBCL بیرونی سازی شده نسبت به CBCL درونی سازی شده بیشتر بود. افراد طبقه بندی شده با پرسشنامه پرخاشگری واکنشی _ کنشی به عنوان واکنشی و کنشی، نمرات کنشی C-SHARP بالاتر از افرادی که فقط به عنوان واکنشی یا به عنوان نه واکنشی و نه کنشی طبقه بندی شده اند دارند. برای نمرات واکنشی C-SHARP نیز الگوی مشابه با نمرات کنشی مشاهده شد. نتایج این مطالعه شواهدی از اعتبار C-SHARP از طریق تأیید روایی محتوا و ارتباط آن با مقیاس های معتبر ارائه داد که نشان می-دهد C-SHARP برای اندازه گیری انواع مختلف رفتار پرخاشگرانه در گروه های سنی مختلف دارای ناتوانی-های رشدی مفید است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳