رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی

رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی

رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال چهاردهم پاییز 1401 شماره 3 (پیاپی 49) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تأثیر تمرین بدنی و الگوی مشاهده ای انتخابی و اجباری بر میزان انگیزه درونی و یادگیری شناختی مهارت شوت جفت بسکتبال: با رویکرد نیازهای روان شناختی پایه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگیزه تمرین بدنی فراخوانی مدل نمایش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 328 تعداد دانلود : 756
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تمرین بدنی و الگوی مشاهده ای انتخابی و اجباری بر میزان انگیزه درونی و یادگیری شناختی مهارت شوت جفت بسکتبال با رویکرد نیازهای روان شناختی پایه بود . روش پژوهش: 80 دانشجوی پسر (۱۸-22 سال) به صورت داوطلبانه انتخاب و براساس نمرات پیش آزمون به صورت تصادفی در چهار گروه (20 نفر) خودکنترل، جفت شده، آزمونگر کنترل و کنترل قرار گرفتند. برای بررسی میزان انگیزه، از پرسشنامه انگیزه درونی ((IMI وبرای بررسی میزان یادگیری شناختی از پرسشنامه فراخوانی (اقتباس از نودسون، 1993)  استفاده شد. ویدئوی آموزشی از مدل ماهر اجزای حرکت را نمایش داد و به آزمودنی ها ارائه شد. آزمون یادداری24ساعت بعد انجام گرفت. برای بررسی نتایج از تحلیل واریانس یکراهه (آنوا) استفاده شد (05/0≥P). یافته ها: نتایج نشان داد در مرحله اکتساب میزان انگیزه درونی برای یادگیری مهارت شوت جفت بسکتبال آزمودنی ها در شرایط مشاهده خودکنترل به طور معنا داری بالاتر از آزمودنی ها در شرایط جفت شده و کنترل بود. همچنین در مرحله یادداری میزان انگیزه درونی در شرایط مشاهده خودکنترل به طور معنا داری بالاتر از دیگر شرایط آزمایشی بود. علاوه بر این در مراحل اکتساب و یادداری یادگیری شناختی (موفقیت فراخوانی) آزمودنی ها در شرایط مشاهده خودکنترل به طور معنا داری بالاتر از آزمودنی های در شرایط جفت شده و کنترل بود. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که انگیزه بر یادگیری تأثیر دارد، همچنین نمایش تکلیف به صورت کل- بخش- کل روشی مؤثر و کارامدی در مرحله شناختی یادگیری مهارت است.
۲.

تأثیر سطوح انگیختگی در طول مراحل مختلف یادگیری بر اجرای تکلیف هماهنگی چشم – دست(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناختی تداعی خودکاری انگیختگی مهارت پیگردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 918 تعداد دانلود : 335
مقدمه: در پژوهش های پیشین تأثیر انگیختگی بر عملکرد بررسی شده است. با وجود این اینکه آیا انگیختگی در طول مراحل یادگیری بر هماهنگی دودستی اثربخش است، بررسی نشده است. بنابراین تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر سطوح انگیختگی در طول مراحل مختلف یادگیری بر اجرای تکلیف هماهنگی چشم – دست انجام گرفت. روش پژوهش: بدین منظور 36 دانشجوی پسر تربیت بدنی 20-35 ساله به صورت در دسترس انتخاب و براساس بهره هوشی نرمال، اضطراب صفتی نرمال و راست برتری در سه گروه انگیختگی پایین، انگیختگی طبیعی و انگیختگی بالا همتاسازی شدند. پژوهش شامل مراحل پیش آزمون، پس آزمون و یادداری انتقال بود. در مرحله پیش آزمون شرکت کنندگان به اجرای 10 کوشش تکلیف هماهنگی چشم و دست پرداختند. دوره تمرینی شامل 10 جلسه و هر جلسه شامل 50 کوشش بود که در انتهای هر جلسه 10 کوشش به عنوان عملکرد ثبت می شد. آزمون یادداری و انتقال 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی انجام گرفت. داده ها به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری، تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سطوح برانگیختگی بالا، طبیعی و پایین تأثیر معناداری بر مدت زمان انجام تکلیف هماهنگی چشم و دست در مراحل شناختی، تداعی و خودکار دارد و همچنین زمان انجام تکلیف هماهنگی چشم و دست بهبود یافته است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه، پیشنهاد می شود مربیان از این اثرات تحریک برانگیختگی برای بهبود عملکرد و یادگیری ورزشکاران در تکالیف تعقیبی استفاده کنند.
۳.

تاثیر تمرین تناوبی سرعتی بر مقادیر عامل رشد عصبی هیپوکمپ و عملکرد شناختی رت های نر ویستار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرین تناوبی سرعتی عامل رشد عصبی هیپوکامپ یادگیری حافظه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 434 تعداد دانلود : 827
مقدمه : فعالیت ورزشی می تواند عملکرد مغز را تقویت و از آن محافظت می کند. با وجود این یکی از علل اصلی عدم انجام فعالیت ورزشی  به مقدار توصیه شده، کمبود زمان است. هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر تمرین تناوبی سرعتی برمقادیر عامل رشد عصبی و یادگیری و حافظه فضایی موشهای صحرایی بالغ بود. روش پژوهش : برای انجام کار 16 سر رت نر بالغ به دو گروه مساوی تقسیم شدند (کنترل و تمرین تناوبی 9 تکرار 10 - سرعتی). پروتکل تمرین تناوبی سرعتی شامل 8 هفته دویدن روی تردمیل بود (سه جلسه در هفته، 4 ثانیه ای با 1 دقیقه استراحت بین تکرارها). در انتهای هفته هشتم، عملکرد شناختی رتها با استفاده از آزمون شاتل بررسی شد. در پایان، رتها بیهوش و هیپوکمپ برداشته شده و مقادیر عامل رشد عصبی سنجیده شد.  یافته ها: یافته ها نشان داد سطوح عامل رشد عصبی هیپوکامپ در گروه تمرین تناوبی سرعتی نسبت به گروه کنترل به طور معناداری بالاتر بود ( 0/001=p).همچنین در گروه تمرین ورزشی عملکرد رتها در آزمون ماز Yو شاتل باکس بهتر از گروه کنترل بود، اما میزان تفاوت از نظر آماری معنادار نبود(0/05<p). نتیجه گیری : براساس یافته های پژوهش حاضر، به نظر می رسد تمرینات تناوبی سرعتی (با تکرارهای 10 ثانیه ای) می تواند موجب افزایش سطح عامل رشد عصبی هیپوکمپ شود، اگرچه برای بهبود دانش ما در مورد تأثیر آن برعملکرد شناختی به تحقیقات بیشتری نیاز است.
۴.

اثر همزمان تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای و یادگیری مشاهده ای بر یادگیری مهارت پرتاب آزاد بسکتبال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحریک الکتریکی مستقیم جمجمه ای یادگیری مشاهده ای یادگیری حرکتی پیگیری بسکتبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 239 تعداد دانلود : 154
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر همزمان یادگیری مشاهده ای و tDCS بر یادگیری مهارت پرتاب آزاد بسکتبال بود. روش پژوهش: در این پژوهش نیمه تجربی که با طرح پیش آزمون- پس آزمون و دوره پیگیری 7 و 21 روزه انجام گرفت، 30 دانشجوی مبتدی دختر در مهارت پرتاب آزاد بسکتبال به صورت مشارکت داوطلبانه انتخاب شدند و در دو گروه برابر تمرینات تحریک الکتریکی فراجمجمه ای همراه با مشاهده مدل و تحریک ساختگی همراه با مشاهده مدل قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون، شرکت کنندگان اقدام به 15 پرتاب آزاد بسکتبال کردند. مرحله تمرینی در 5 روز پشت سرهم انجام گرفت که در هر روز ابتدا تحریک قشر حرکتی (آند C3 و کاتد Fp2) و تحریک ساختگی همراه با مشاهده مدل ماهر انجام می گرفت و سپس شرکت کنندگان اقدام به 15 پرتاب آزاد بسکتبال می کردند. در آخرین جلسه تمرینی، مرحله پس آزمون؛ و 7 و 21 روز پس از آخرین جلسه تمرینی پیگیری کوتاه مدت و بلندمدت انجام گرفت. داده ها به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاکی از این بود که تحریک الکتریکی فراجمجمه ای همراه با مشاهده مدل (615/0= η<sup>2 ،0001/0=sig، 327/22=F) و تمرین ساختگی همراه با مشاهده مدل (179/0= η<sup>2 ،023/0=sig، 044/3=F) موجب بهبود پرتاب آزاد بسکتبال شد. دیگر نتایج نشان داد که تحریک الکتریکی فراجمجمه ای همراه با مشاهده مدل در مقایسه با تمرین ساختگی همراه با تمرین مشاهده ای موجب بهبود بهتر پرتاب آزاد بسکتبال در مراحل پس آزمون ( 006/0 P= )، یادداری کوتاه مدت ( 002/0 P= ) و یادداری بلندمدت ( 001/0 P= ) شد. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای همراه با مشاهده مدل ماهر در بهبود بهتر مهارت پرتاب آزاد بسکتبال تأکید دارد.  
۵.

تاثیر دشواری تکلیف شناختی و صدای گفتاری بر نوسان قامت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توجه کنترل ناهشیار الگوی تکلیف دوگانه صدای گفتاری نوسان قامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 913 تعداد دانلود : 716
مقدمه: مطالعات بسیاری برای بررسی تعامل بین قامت و نیازهای شناختی انجام گرفته، اما همچنان اثر تکلیف شناختی بر کنترل قامت به روشنی مشخص نشده است. از عوامل مهم ایجاد نتایج متناقض دشواری تکلیف شناختی و همچنین صدای گفتاری (پاسخ کلامی همزمان به تکلیف شناختی) است که به درستی بررسی نشده است. این تحقیق با هدف بررسی تعامل اثر دشواری تکلیف شناختی و صدای گفتاری بر کنترل قامت انجام گرفت. روش پژوهش: 20 داوطلب جوان سالم (میانگین سنی3/2±22 سال)، برای اجرای 4 شرایط آزمایشی تصادفی روی صفحه نیرو ایستادند. شرایط شامل ترکیب دو سطح دشواری تکلیف شناختی (آسان و دشوار) و پاسخ کلامی (پایانی وهمزمان) بود. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس دوراهه با سطح معناداری0/05>P ،افزایش قابل توجهی را در پراکندگی مرکز فشار در شرایط پاسخ کلامی همزمان به تکلیف شناختی دشوار نسبت شرایط پاسخ کلامی پایانی نشان داد (0/05>P).همچنین مساحت بیضی مرکز فشار در شرایط تکلیف شناختی دشوار نسبت به تکلیف شناختی آسان در صورت پاسخ کلامی پایانی کاهش یافت، اما در پاسخ کلامی همزمان افزایش یافت (0/05>P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق حاضر، به نظر می رسد که تکلیف شناختی دشوار به سهم بزرگتری از ظرفیت توجه نیاز دارد و به دور کردن توجه از تکلیف قامتی منجر می شود. بنابراین پردازش خودکار اجازه دارد تا قامت را از طریق فرایندهای غیرهشیار، سریع و بازتابی به صورت کارآمدتری تنظیم کند. همچنین صدای گفتاری به افزایش نوسان قامت منجر شده و مانع از اثر مثبت تکلیف شناختی می شود. در نتیجه در طراحی مداخلات مناسب، توجه به اثرات تعاملی دشواری تکلیف شناختی و صدای گفتاری ضروری به نظر می رسد.   
۶.

تأثیر تمرین های تصمیم گیری بر حافظه کاری والیبالیست های ماهر و نیمه ماهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرین های تصمیم گیری حافظه کاری والیبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 991 تعداد دانلود : 798
مقدمه: ورزشکاران ورزشهای تیمی باید تصمیمات زیادی را هنگام درک و تفسیر اطلاعات محیطی موجود در زمینه موقعیت توپ، هم تیمی ها و بازیکنان حریف در حین انجام اقدامات مناسب اتخاذ کنند. با توجه به ماهیت رشته والیبال ولزوم توجه به محرکهای متعدد در جریان تمرینات و مسابقات، ظرفیت بالای توانایی های شناختی مانند حافظه کاری ضروری به نظر می رسد.هدف این پژوهش مقایسه تأثیرپذیری حافظه کاری فضایی و عددی والیبالیستهای ماهر و نیم هماهر به دنبال تمرینات تصمیم گیری بود. روش پژوهش: 60 نفر از دختران والیبالیست، 30 نفر آنها برای گروه نیمه ماهر (15 گروه تمرینی و 15 کنترل) و 30نفر برای گروه ماهر (15 گروه تمرینی و 15 کنترل) با دامنه سنی 19-25 سال به صورت روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پروتکل تمرینات تصمیمگیری به مدت 18 جلسه انجام گرفت و تمرینات براساس دستورالعمل تمرینی در هر گروه در قالب 3 بلوک 20تایی اجرا شد. برای ارزیابی حافظه کاری از آزمون ظرفیت حافظه کاری استفاده شد. با توجه به نرمال بودن دادهها برای آزمون فرضیه از روش تحلیل واریانس عاملی بین و درون گروهی (مختلط) با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل در سطح معناداری 05 /0 ≤ α نشان داد بین گروههای تمرینی تف اوت معناداری وج ود دارد و گروه تصمیمی بیشترین امتیاز را کسب کرد. تمرین تصمیمگیری در سطح تبحر نیمه ماهر نسبت به ماهر بهبود چشمگیری در متغیر حافظه کاری فضایی داشته است. نتیجه گیری: نتیجه اینکه تمرینات با بار شناختی بالا میتواند ضرورتی برای افزایش حافظه کاری فضایی در دختران والیبالیست نیمه ماهر باشد. 

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳