فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی

سواد اطلاعاتی، مهارتی است که فرد را قادر می سازد، نیاز اطلاعاتی خود را تشخیص دهد، اطلاعات مربوط به آن را دریابد و به نحوی مؤثر به کار گیرد. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه بین سواد اطلاعاتی و مهارت های زندگی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان میاندرود است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان میاندرود به تعداد 360 نفر بود. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران، 186 نفر تعیین و نمونه آماری به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر حسب جنسیت انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها، از دو پرسش نامه استاندارد مهارت های زندگی و پرسش نامه سواد اطلاعاتی استفاده شده است. روایی محتوایی و صوری ابزار توسط صاحب نظران و متخصصان مربوطه مورد تأیید قرار گرفته است. پایایی پرسش نامه ها نیز با محاسبه آلفای کرونباخ به ترتیب برای هر یک برابر 0/89 و 0/83 به دست آمد. جهت بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سواد اطلاعاتی و مهارت های زندگی معلمان همبستگی مثبت و رابطه معناداری وجود دارد. هم چنین، بین سواد اطلاعاتی با مهارت همدلی، مهارت ارتباطی، مهارت حل مسأله و مهارت تفکرخلاق رابطه معناداری وجود دارد.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه پرخاشگری دانش آموزان استفاده کننده از بازی های رایانه ای خشن با دیگر دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان الیگودرز بود. روش تحقیق حاضر علی- مقایسه ای بوده که در آن محقق تأثیر استفاده از بازی های رایانه ای خشن توسط دانش<em> </em>آموزان را در پرخاشگری مقایسه کرده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش<em> </em>آموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان الیگودرز در سال تحصیلی 95 -1394 تشکیل می دهند که تعداد آنها 3908 نفر می باشد. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 50 نفر از دانش آموزان از چهار مدرسه به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب و سپس، آزمون پرخاشگری آیزنک که دارای 29 سؤال دو گویه ای بود در اختیار آنها قرار داده شد. برای آزمودن فرضیه پژوهش از آزمون <em>t</em> مستقل در سطح معنی داری 0/50 استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین میانگین<em> </em>های مورد مقایسه، تفاوت معنی داری وجود دارد. به بیان دیگر، استفاده از بازی<em> </em>های رایانه<em> </em>ای خشن بر میزان پرخاشگری دانش<em> </em>آموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان الیگودرز تأثیر داشته و بین استفاده<em> </em>کنندگان و استفاده نکرده<em> </em>ها نیز تفاوت معنی دار بود. هم چنین، نتایج نشان داد، بیش از نیمی از استفاده<em> </em>کنندگان از این بازی ها تمایل به بازی<em> </em>های رایانه<em> </em>ای خشن داشته و تمایل دارند، این بازی ها را به صورت فردی انجام دهند. علاوه بر آن، یافته<em> </em>ها نشان داد که استفاده گروهی تأثیر بیشتری در پرخاشگری داشته است.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سواد اطلاعاتی اعضای هیأت علمی بر چابکی سازمانی دانشگاهی انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری اعضای هیأت علمی گروه های مدیریت و مدیریت آموزشی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران به تعداد 173 نفر بودند. نمونه آماری به صورت تصادفی ساده انتخاب و حجم نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران 118 نفر تعیین شد. جهت جمع آوری اطلاعات دو پرسش نامه مورد استفاده قرار گرفت. پرسش نامه تعیین سواد اطلاعاتی بر اساس طرح انجمن کتابخانه های دانشگاهی و پژوهشی آمریکا و با ابعاد مهارت های فن آوری اطلاعات و مهارت های کتابخانه ای؛ و پرسش نامه چابکی سازمانی دانشگاهی که توسط خاوری تدوین شده بود. روش تجزیه و تحلیل داده ها طرح مطالعات همبستگی و بر اساس مدل روابط ساختاری بود. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارهای SPSS و Smart PLS انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که سطح چابکی سازمانی واحدهای دانشگاهی و سواد اطلاعاتی اعضای هیأت علمی از متوسط بالاتر است. هم چنین، سواد اطلاعاتی اعضای هیأت علمی تأثیر مثبت و معنا داری بر چابکی سازمانی دانشگاهی دارد.

هدف از این پژوهش اولویت<em> </em>بندی مؤلفه <em> </em>های کاربرد فناوری اطلاعات از نگاه مدیریت تغییر در وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران است. روش شناسی این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی و از حیث هدف از نوع کاربردی است.جامعه آماری، 812 نفر از کارمندان کلیه بخش های وزارت ورزش و جوانان در سال 1395 است. نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران 261 نفرمحاسبه شد که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شده<em> </em>اند. جهت جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه استاندارد و بین<em> </em>المللی تمبرای فناوری اطلاعات و ادکار برای مدیریت تغییر استفاده<em> </em>گردیده است. داده های پژوهش از طریق آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون کالموگروف- اسمیرنف، آزمون <em>t</em> تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که ارتباط مثبت معنی داری بین مؤلفه های کاربرد فناوری اطلاعات شامل، سودمندی ادراک شده، سهولت درک شده، نگرش نسبت به کاربرد و تمایل به استفاده؛ با مدیریت تغییر مشاهده می شود. هم چنین، در اولویت<em> </em>بندی مؤلفه های کاربرد فناوری اطلاعات از نگاه مدیریت تغییر به ترتیب سودمندی <em> </em>درک شده، تمایل به استفاده، نگرش نسبت به کاربرد و در نهایت، سهولت <em> </em>درک شده اولویت اول تا چهارم را دارند.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی جامع مدارس هوشمند دوره متوسطه اول شهر یزد در چارچوب SWOT برای ارایه گزینه های تصمیم سازی راهبردی مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکه (ANP) فازی در سال تحصیلی 95-1394 انجام شد. ابتدا قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای مدارس هوشمند با استفاده از نظر خبرگان شناسایی شد. سپس، پرسش نامه های سه زیر جامعه معلمان، دانش آموزان و والدین طراحی، اجرای مقدماتی و اجرای نهایی شد. پس از گردآوری داده ها، وزن دهی و رتبه بندی گویه های هر پرسش نامه با استفاده از فن ویکور فازی انجام شد. هم چنین، راهبردها توسط پنج متخصص برنامه ریزی درسی و فن آوری اطلاعات تدوین شد. سپس، با تلفیق نتایج ماتریس SWOT متشکل از 15 زیرعامل در ANP فازی، اولویت راهبرد ها مشخص شد. بر این اساس، راهبرد تهاجمی یا توسعه ای (SO) (با وزن 0/322) به عنوان بهترین راهبرد شناخته شد و بعد به ترتیب، راهبرد رقابتی (ST) (با وزن 0/303)، راهبرد محافظه کارانه (WO) (با وزن 0/242) و راهبرد تدافعی (WT) (با وزن 0/135) به عنوان راهبردهای جایگزین پیشنهاد شدند.

هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین کیفیت فن آوری اطلاعات و عملکرد شغلی کارکنان با نقش میانجی گری هوش سازمانی در سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. پژوهش از نظر هدف نیز کاربردی بود. جامعه آماری این تحقیق کلیه کارکنان سازمان صنعت معدن و تجارت خراسان شمالی به تعداد 178 نفر بود. با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی بر حسب جنسیت، تعداد 121 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. ابزارگردآوری اطلاعات، پرسش نامه استاندارد کیفیت فن آوری اطلاعات، پرسش نامه استاندارد عملکرد شغلی کارکنان پاترسون و پرسش نامه استاندارد هوش سازمانی آلبرشت بود. بعد از تأیید روایی پرسش نامه ها، ضریب پایایی هر یک از پرسش نامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 0/96، 0/86 و 0/89 به دست آمد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با کمک نرم افزارهای 22 SPSS و 8 Lisrel در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. نتایج نشان داد که بین کیفیت فن آوری اطلاعات و عملکرد شغلی کارکنان با نقش میانجی گری هوش سازمانی رابطه معنادار وجود دارد. هم چنین، با توجه به آزمون مدل معادلات ساختاری، هوش سازمانی در تأثیرگذاری فن آوری اطلاعات بر عملکرد شغلی دارای نقش میانجی بوده و از سوی دیگر، بین کیفیت فن آوری اطلاعات و عملکرد شغلی کارکنان رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل مؤثر بر کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات و سهم هر کدام از عوامل در بین اعضای هیأت علمی دانشگاه های اردبیل بود. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه اعضای هیأت علمی مشغول به تدریس دانشگاه های اردبیل در سال 1394 بود. از بین این تعداد و بر اساس جدول کرجسی و مورگان نمونه ای به حجم 225 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب به صورت تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته فناوری اطلاعات و ارتباطات جمع آوری شد. روایی پرسش نامه با استفاده از نظر استادان صاحب نظر تأیید شد و پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 0/94 محاسبه گردید. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل عامل اکتشافی، حاکی از وجود 9 عامل بود که 63/548 درصد از واریانس فناوری اطلاعات و ارتباطات را تبیین می کنند. با توجه به پیشینه و ادبیات موضوعی تحقیق عامل ها به عامل فنی و محیطی، عامل اقتصادی، عامل آموزشی، عامل مهارت و تخصص، عامل فردی، عامل نرم افزاری، عامل انسانی و مدیریتی، عامل نگرشی، و عامل توانایی کاربست و یادگیری زبان انگلیسی نام گذاری شدند. مهم ترین عامل از نظر اعضای هیأت علمی جامعه مورد پژوهش عامل فنی و محیطی بود که با مقدار 30/671 بیشترین سهم را در تبیین متغیرها دارد.

موک ها سرآغاز تحولات شگرفی در عرصه یاددهی- یادگیری در حوزه آموزش عالی هستند و برنامه های درسی مبتنی بر موک ها، فرصت های نوینی را برای تسهیل یادگیری مستقل و اشتیاق تحصیلی فراهم کرده است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجی برنامه درسی مبتنی بر موک در آموزش عالی انجام گرفته است. این پژوهش ترکیبی و از نوع اکتشافی است. در بخش کیفی از روش نظریه مبنایی استفاده شده است و در بخش کمی به آزمون اعتبار الگو در بین اعضای هیأت علمی و دانشجویان دکتری دانشگاه های شهر تهران پرداخته شده است. جامعه آماری بخش کیفی شامل 14 نفر از افراد متخصص و صاحب نظر در حوزه فناوری آموزشی می باشد و بخش کمی شامل 476 نفر از اعضای هیأت علمی و دانشجویان دکتری دانشگاه های تهران است که از میان آنها از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای 214 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. اعتبار و روایی در بخش کیفی از طریق روش مرور توسط خبرگان غیرشرکت کننده در پژوهش بود و در بخش کمی ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که میزان آن 0/93 تعیین شد. برای تحلیل داده های بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و برای تأیید و آزمون مدل مفهومی از تحلیل عاملی تأییدی و از روش معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده 28 مقوله کلی هست که در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علّی، پدیده محوری، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر راهبردها و پیامدها به دست آمده است که عوامل مؤثر در برنامه درسی مبتنی بر موک در آموزش عالی و روابط آنها را نمایان می کنند.