فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی

پژوهش حاضر، با هدف تعیین رابطه مهارت ها و صلاحیت های به کارگیری فن آوری اطلاعات و ارتباطات و توانمندسازی روان شناختی انجام گرفت. این تحقیق، از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، از نوع همبستگی است. جامعه آماری، کلیه کارکنان دارای مدرک فوق دیپلم و بالاتر اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر اصفهان می باشند که تعداد آنها در سال 1393 مشتمل بر 165 نفر بود. از بین افراد مذکور، با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم جامعه و با استفاده از فرمول کوکران، 103 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته مهارت ها و صلاحیت های به کارگیری فن آوری اطلاعات و ارتباطات با پایایی 85/0 و پرسش نامه استاندارد توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر (1996) با پایایی 81/0، مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک روش های آمار استنباطی شامل، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل واریانس چندراهه از طریق نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین مهارت ها و صلاحیت های به کارگیری فن آوری اطلاعات و ارتباطات و توانمندسازی روان شناختی کارکنان رابطه معناداری وجود داشت (01/0P<، 269/0=r). هم چنین، بین بعد مهارت های عمومی با توانمندسازی روان شناختی (05/0P<، 247/0=r)، بین بعد مهارت های تخصصی با توانمندسازی روان شناختی (05/0P<، 195/0=r)، صلاحیت های شناختی با توانمندسازی روان شناختی (01/0P<، 283/0=r)، صلاحیت های عملکردی با توانمندسازی روان شناختی (05/0P<، 253/0=r) رابطه معناداری وجود داشت. اما، بین بعد صلاحیت های عاطفی با توانمندسازی روان شناختی (05/0P<، 052/0=r) رابطه معناداری مشاهده نشد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی بارشناختی بیرونی آموزش به شیوه چندرسانه ای و روش مرسوم، مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی مریل در درس زیست شناسی بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی در زمره پژوهش های شبه آزمایشی است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان پسر پیش دانشگاهی رشته علوم تجربی شهر ملایر بود. نمونه های پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش به صورت تصادفی گماشته شدند. گروه آزمایش در معرض متغیر مستقل (چندرسانه ای آموزشی مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی مریل) قرار گرفت. گروه کنترل محتوای درس زیست شناسی را که با توجه به الگوی طراحی آموزشی مریل طراحی شده بود، به شیوه سخنرانی آموزش دیدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه سنجش بارشناختی برونکن، پلاس و لیوتنر با پایایی 83/0 بود. نتایج نشان داد که بارشناختی بیرونی در آموزش درس زیست شناسی با استفاده از الگوی طراحی آموزشی مریل در شیوه چندرسانه ای کمتر از شیوه سنتی است. بدین معنا که مطلب درس زیست شناسی در ارایه به شیوه چندرسانه ای مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی مریل، نسبت به روش سنتی از سهولت جهت یادگیری برخوردار بوده است و از اضافه بارشناختی تحمیل شده به یادگیرندگان جلوگیری می کند.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر برندسازی آموزش مجازی دانشگاه اصفهان می باشد. این پژوهش، از نظر ماهیت آمیخته اکتشافی و از حیث هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان مجازی دانشگاه اصفهان، در سه رشته تحصیلی کتابداری، مدیریت اجرایی و مدیریت ارشد کسب و کار (MBA)، در سال تحصیلی 94-1393 می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 188 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی و نظر استادان، مؤلفه های برندسازی در دانشگاه استخراج و برای تنظیم پرسش نامه استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده گردید. پس از شناسایی مؤلفه ها و دسته بندی آنها تحت چهار مؤلفه اصلی انسان، راهبرد، زیرساخت و فرآیند به بررسی و اولویت بندی هر کدام از گویه ها در هر مؤلفه پرداخته شد. یافته ها نشان داد که در مؤلفه راهبرد میزان شهریه دریافتی، در مؤلفه زیرساخت گویه سهولت دسترسی به پرتال دانشگاه، در مؤلفه انسان گویه به کارگیری نیروهای با مهارت و تخصص ویژه در دانشگاه و نهایتاً در مؤلفه فرآیند گویه کمک های مالی به دانشجویان دارای بیشترین اهمیت در جذب دانشجویان مجازی در دانشگاه اصفهان بودند.

هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی عوامل مؤثر بر موفقیت پیاده سازی یادگیری از طریق موبایل در کارکنان شرکت پتروشیمی شازند با استفاده از نظریه کنش منطقی می باشد. روش پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث گردآوری داده ها از نوع توصیفی همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان شرکت پتروشیمی شازند است که حجم آنها در سال 1393 مجموعاً، 1700 نفر می باشد. از بین آنها، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 313 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته ای استفاده شد که پایایی برای کل پرسش نامه برابر 0/88 به دست آمد. هم چنین برای بررسی سؤال های پژوهش، از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده از میزان تمایل به یادگیری، میزان کنترل رفتاری، میزان آگاهی و ذهنیت و قصد یادگیری در بین کارکنان شرکت پتروشیمی شازند نشان می دهد که ذهنیت بسیار مثبت و موافقی در مورد این نوع از یادگیری در بین کارکنان این شرکت وجود دارد. هم چنین، تمایل به یادگیری، کنترل رفتاری، آگاهی و ذهنیت؛ قصد یادگیری از طریق موبایل در شرکت پتروشیمی شازند را پیش بینی می کند.

گسترش فن آوری های ارتباطی، با به ارمغان آوردن آموزش های الکترونیکی برای حوزه های دانشگاهی، بستر مناسبی جهت توسعه سریع آموزش عالی را فراهم ساخت. اما هم زمان، کیفیت آموزشی این برنامه ها به یکی از دغدغه های آموزشی عصر حاضر تبدیل شد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت برنامه های آموزشی دانشگاه مجازی شیراز، بر اساس ده ملاک محتوا، ارتباط و تعامل، انعطاف پذیری و سازگاری، توجیه دانشجویان، پشتیبانی فنی، پشتیبانی آموزشی، راهبردهای ارزیابی، بازخورد، راهبردهای تدریس و هدایت برخط می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی، پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را 92 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد فن آوری اطلاعات دانشگاه مجازی شیراز تشکیل می دادند. اطلاعات، با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته در مقیاس پنج درجه ای لیکرت گردآوری شد. پایایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر با 0/96 محاسبه گردید. دانشجویان میزان کیفیت ملاک های محتوا، انعطاف پذیری و سازگاری، پشتیبانی فنی، راهبردهای ارزیابی و هدایت برخط را نامطلوب و میزان کیفیت ملاک های ارتباط و تعامل، توجیه دانشجویان، پشتیبانی آموزشی، بازخورد و راهبردهای تدریس را در سطح متوسط ارزیابی نمودند. در کل، نتایج این پژوهش نشان داد کیفیت دوره های مجازی دانشگاه شیراز از دید دانشجویان در سطح مطلوبی ارزیابی نمی گردد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی آسیب های روانی- اجتماعی ناشی از به کارگیری تلفن همراه و اینترنت در میان دانشجویان بود. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از لحاظ جمع آوری داده ها، همبستگی می باشد. جامعه آماری، تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر می باشد که تعداد آنها برابر 18825 است. نمونه آماری شامل 398 دانشجو بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، شامل یک پرسش نامه محقق ساخته با 50 گویه بوده است. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن، خی دو و تحلیل واریانس یک راهه و آزمون شفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس یافته ها، رابطه بین میزان استفاده از اینترنت و تلفن همراه با تعاملات اجتماعی منفی و معنادار می باشد. رابطه بین میزان استفاده از اینترنت و تلفن همراه و وابستگی روانی مثبت و معنادار می باشد. رابطه بین میزان استفاده از اینترنت و افت تحصیلی معنادار نمی باشد. رابطه بین میزان استفاده از تلفن همراه و افت تحصیلی معنادار می باشد. بیشترین نوع استفاده دانشجویان زن از اینترنت و تلفن همراه در موارد سرگرمی بوده است. هم چنین، دانشجویان زن نسبت به دانشجویان مرد از تلفن همراه بیشتر به منظور سرگرمی و تفریح استفاده می کردند. بیشترین نوع استفاده دانشجویان مجرد از اینترنت و تلفن همراه در موارد سرگرمی بوده است. هم چنین، دانشجویان مجرد نسبت به دانشجویان متأهل از تلفن همراه بیشتر به منظور سرگرمی و تفریح استفاده می نمایند.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی در دو گروه از دانش آموزان کاربر و غیرکاربر کامپیوتر و اینترنت بود. این پژوهش از نوع مقطعی- مقایسه ای بود. جامعه آماری، شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی 17-16 ساله کاربر و غیرکاربر اینترنت در سال 1393 بود. افراد نمونه 400 نفر از دانش آموزان دختر و پسر سال دوم دبیرستان در شهر تهران بودند. دانش آموزان غیرکاربر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و دانش آموزان کاربر به شیوه همتاسازی (بر اساس سن، جنس و طبقه اجتماعی اقتصادی) انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی (AISS) و یک پرسش نامه محقق ساخته برای سنجش ویژگی های جمعیت شناختی استفاده شد. برای سنجش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از مقایسه تفاوت معدل کل نیمسال اول و دوم دو گروه استفاده شد. برای تحلیل داده ها، از آزمون آماری تی و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه از دانش آموزان در پیشرفت تحصیلی تفاوت معنی داری وجود دارد. بدین معنا که دانش آموزان کاربر پیشرفت تحصیلی بیشتری از دانش آموزان غیرکاربر نشان دادند. اما، بین دو گروه از دانش آموزان از نظر سازگاری اجتماعی تفاوتی مشاهده نشد. به علاوه، نتایج آزمون تحلیل واریانس دو طرفه نشان داد تأثیر کاربرد کامپیوتر بر پیشرفت تحصیلی دو جنس یکسان است و در هر دو جنس موجب افزایش پیشرفت تحصیلی می شود. این نتایج تلویحات مهمی برای مدیران و برنامه ریزان در زمینه آموزش شیوه استفاده از اینترنت به دانش آموزان دارد.

این پژوهش به منظور ارایه مدلی مناسب جهت ارتقاء سرمایه اجتماعی اعضای هیأت علمی در نظام آموزش از دور انجام گرفت. روش پژوهش، کمی و توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه پیام نور کشور تشکیل دادند. روش نمونه گیری از نوع خوشه ای چندمرحله ای با توزیع نسبتی بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 280 نفر تعیین شد. جهت جمع آوری داده ها از دو پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. پرسش نامه اول برای سنجش مؤلفه های اثرگذار بر روی کیفیت نظام آموزش از دور و پرسش نامه دوم برای اندازه گیری سرمایه اجتماعی تدوین گردید. روایی محتوایی پرسش نامه ها را صاحب نظران تأیید کردند و برآورد تحلیل عاملی نیز نشان داد که روایی سازه عامل های استخراج شده در هر دو پرسش نامه مطلوب می باشد. پایایی پرسش نامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 87/0 و 95/0 برآورد گردید. برای تحلیل داده ها، علاوه بر آمار توصیفی، از آمار استنباطی (رگرسیون سلسله مراتبی و معادله ساختاری) استفاده گردید. نتایج به دست آمده از رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که در سطح اول از بین عوامل زمینه ای، بیشترین اثر روی سرمایه اجتماعی، مربوط به سواد فرهنگی خانواده (48/0) و در سطح دوم، از بین عوامل سازمانی، بیشترین اثر به ترتیب مربوط به متغیرهای کارکرد آموزشی (58/0) و فضای ارتباطی (52/0) و کمترین میزان، مربوط به متغیر فن آوری الکترونیکی (34/0) است. هم چنین، نتایج به دست آمده از معادلات ساختاری، مناسب بودن مدل طراحی شده با داده ها را مورد تأیید قرار داد.