پژوهش های مدیریت منابع سازمانی

در محیط آشفته و نامطمئن امروز هر شرکتی در معرض اختلال در زنجیره تأمین خود می باشد. یک اختلال در زنجیره تأمین رویدادی است که جریان عادی کالاها، اطلاعات و مالی را در زنجیره تأمین با مشکل مواجه کرده است که این موضوع می تواند عواقب منفی و شدیدی بر عملکرد حوزه های عملیاتی، مالی و همچنین بازار آن داشته باشد. بنابراین فهم درست اینکه چگونه شرکت ها می توانند اختلالات زنجیره تأمین خود را مدیریت کنند، به موضوع مهمی در میان دانشگاهیان و متخصصان تبدیل شده است. برای مقابله با این اختلالات زنجیره تأمین باید چند بعدی و چندرشته ای تعریف شود تا در صورت وقوع اختلال، ضمن دادن پاسخی مؤثر و کارامد، قادر به بازیابی خود به حالت اولیه بوده و یا حتی بتواند شرایط خود را بعد از وقوع اختلال بهبود دهد و این همان چیزی است که تاب آوری زنجیره تأمین نامیده می شود. با توجه اهمیت موضوع نخست با مرور جامع ادبیات، 12 عامل تاب آوری زنجیره تأمین شناسایی شد. همچنین در مصاحبه دیگری با خبرگان حوزه زنجیره تأمین، رابطه و اهمیت این 12 عامل با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM) مشخص شدند. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای افزونگی، نوآوری و تسهیم اطلاعات سنگ زیربنای تاب آوری در زنجیره تأمین را تشکیل می دهند و از قدرت نفوذ بالایی برخوردار هستند.

هدف پژوهش: ایجاد سیستم بهره ور و یکپارچه کننده منابع و دسترسی سریع به اطلاعات صحیح به یک مزیت رقابتی برای سازمان ها مبدل شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر اجرای ماژول خرید سیستم برنامه ریزی منابع سازمان[1] بر عملکرد مدیریت زنجیره تأمین است. روش پژوهش: جامعه آماری این پژوهش کاربران و کارشناسان واحد خرید شرکت ذوب آهن استان اصفهان بود. جمع آوری داده ها برمبنای نمونه گیری هدفمند و با استفاده از پرسشنامه انجام شده است. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار  SMART PLS 2.0در دو بخش مدل اندازه گیری و بخش ساختاری انجام پذیرفت. در بخش اول ویژگی های فنی پرسشنامه به وسیله شاخص های پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا مختص PLS بررسی شد و اصلاحات لازم صورت پذیرفت. در بخش دوم، ضرایب ساختاری مدل برای بررسی فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج: نتایج پژوهش نشان دهنده تأثیر مثبت و معنادار سیستم برنامه ریزی منابع سازمان بر توسعه مدیریت زنجیره تأمین در شرکت ذوب آهن استان اصفهان است. همچنین تأثیر سه شاخص سیستم برنامه ریزی منابع سازمان، یعنی یکپارچگی، برنامه ریزی تولید و کنترل معنادار بود. ارزش و اصالت: نتایج به دست آمده از این جهت که با تأکید بر ماژول خرید سیستم برنامه ریزی منابع سازمان و اجرای آن در یک محیط واقعی به دست آمده است، ارزشمند می باشد. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهند در صورتی که ماژول های سیستم به طور کامل پیاده شده باشند، نتایج حاصل از اجرای آنها و تأثیراتی که برعملکرد زنجیره تأمین دارند، با پژوهش های پیشین مطابقت دارد.

با توجه به نقش مهم ارتباطات اثربخش در تحقق اهداف سازمان، مطالعه شایستگی های ارتباطی که لازمه آن هستند نیز اهمیت می یابد. هدف این پژوهش طراحی مدل دستیابی به ارتباطات سازمانی اثربخش بر اساس شایستگی های ارتباطی درون فردی و بین فردی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری آن جمعی از خبرگان دانشگاهی هستند که از طریق نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی 17 نفر از آنها به عنوان نمونه های آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها و اطلاعات از روش کتابخانه ای و نظرخواهی از خبرگان استفاده شده است. برای تعیین روایی و پایایی ابزار تحقیق از روش مثلث سازی و برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از روش مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. این پژوهش موجب شناسایی ابعاد مهم شایستگی های ارتباطی درون فردی و بین فردی تشویق کننده ارتباطات سازمانی اثربخش و طراحی مدل ساختاری تفسیری آنها شد. نتایج این پژوهش نشان داد ابعاد شایستگی ارتباطی درون فردی و بین فردی در سطوح مختلف بر یکدیگر موثرند و تغییر در کیفیت هر بعد موجب تغییر در کیفیت ابعاد همان سطح و سطوح بعدی؛ و به نوبه خود موجب تغییر در کیفیت ارتباطات سازمانی می شود. در نهایت، پس از تفسیر مدل، تجزیه و تحلیل سطوح آن پیشنهادهایی در زمینه ارتقای این شایستگی ها در سازمان ها ارائه گردید.

چالش عمده ای که سازمان های امروزی با آن مواجه هستند و بسیار پراهمیت و باارزش است، شکاف مشارکت و نحوه ایجاد انگیزه در کارکنانی است که کمترین مشارکت و انگیزه را ذاتاً به فعالیت های کاری خوددارند. بازی وار سازی نوعی فعالیت واقعی است که از طریق یک سیستم بازی مهارت-محور تعیین می گردد که موجب یادگیری مزایای رفتار صحیح کاری، حتی در نبود واسطه های بیرونی برای ادامه به مشارکت، با تمایل شخصی می گردد. این پیامدهای رفتاری در سازمان ها، مرتبط با تغییر رفتار کارکنان، توسعه مهارت ها و ارتقاء نوآوری است. هدف از این پژوهش ارزیابی تمایل رفتاری و سنجش عوامل مرتبط بر پذیرش این فناوری است. مطالعه حاضر از نوع پیمایشی و توصیفی است و واحد تحلیل سازمان آبفای روستایی استان فارس با جامعه آماری 240 نفر و نمونه 147 نفر هست، که شامل کارکنانی با حداقل یک سال سابقه خدمت بوده که با نرم افزارهای تخصصی یا اتوماسیون اداری یا هر دو سروکار دارند. نمونه گیری غیرتصادفی و مبتنی بر هدف است و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که پس از تشکیل کارگاه آموزشی، اجرایی گردید. برای محاسبه پایایی، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده و برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کلموگروف- اسمیرنف و برای آزمون فرضیات از آزمون اسپیرمن، کای اسکوئر و فریدمن استفاده گردید. نتایج این پژوهش مبین این است که این فناوری موردپذیرش کارکنان بوده و تمایل رفتاری بر انجام رفتار هدف رادارند و با تقویت تعیین کننده های اصلی، می توان علاوه برافزایش بهبود عملکرد و نگرش کارکنان، باعث تقویت تمایل رفتاری کارکنان شد، حال آنکه جمعیت شناختی هیچ ارتباط معناداری با این دو سازه ندارد.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل بررسی نقش هشیاری سازمانی بر ترومای سازمانی با در نظر گرفتن نقش میانجی هوش سیاسی مدیران انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نظر جمع آوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی و از شاخه مطالعات پیمایشی به شمار می آید. جامعه آماری پژوهش، شامل 240 نفر از کارکنان ستاد مرکزی سازمان تأمین اجتماعی استان فارس بوده است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که حجم نمونه برابر 147 به دست آمد. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت تصادفی ساده بوده است. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های استاندارد هشیاری سازمانی پهلوان صادق و عبداللهی(1395)،ترومای سازمانی وی ویان و هورمن(2015) و هوش سیاسی فریس و همکاران(2005) جمع آوری شده است. روایی و پایایی پرسشنامه ها به ترتیب از طریق روش اعتبار محتوا و پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ تأیید شده است. برای تحلیل داده ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS 21 و AMOS 23 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که هشیاری سازمانی و هوش سیاسی تأثیر منفی(معکوس) و معنی داری بر ترومای سازمانی دارد. یافته های تحقیق دلالت بر این دارد که هشیاری سازمانی از طریق هوش سیاسی مدیران می تواند تأثیر معنادای در جهت کاهش ترومای سازمانی داشته باشد. به علاوه نتایج پژوهش حاکی از آن است که از بین ابعاد هشیاری سازمانی و هوش سیاسی، به ترتیب اعتماد و صداقت بیشترین تأثیر را در جهت کاهش ترومای سازمانی دارند.

چکیده شهرت هر بانک یکی از مهمترین دارایی های ناملموس آن است.واز آنجا که شواهد متعددی از ادبیات موضوع در دست است که وابستگی شهرت به پیشایندها و پیامدهایش از کشوری به کشور دیگر تغییر می کند، یک مطالعه بومی با دو هدف انجام شد که یکی ارائه الگو برای پیشایندها و پیامدهای سازه «شهرت بانک از دیدگاه مشتری» و دیگری شناسایی ابعاد بومی این سازه است. روش پژوهش ترکیبی است.در بخش کیفی پس از مرور ادبیات و مصاحبه با کارشناسان بازاریابی بانکی و مشتریان ابعاد سازه «شهرت بانک از دیدگاه مشتری» شناسایی شد. همچنین بر مبنای ادبیات موضوع یک مدل برای پیشایندها و پیامدهای این سازه طراحی شد که در بخش کمی آزموده شد. نتایج نشان داد که «ارزش ادراک شده غیر کارکردی» و«توصیه ترغیبی دیگران» برشهرت بانک اثر مثبت دارد و شهرت بانک بر اعتماد اثر مثبت دارد و تاثیرپذیری اعتماد کارکردی از شهرت بانک از دیدگاه مشتری بیشتر از تاثیرپذیری اعتماد ساختاری است. نتایج بخش کیفی افتراق ابعاد سازه "شهرت از دیدکاه مشتری" در نظام بانکی ایران با ابعاد تعیین شده در غرب برای سنجش سازه "شهرت از دیدگاه مشتری در بخش های خدماتی" را نشان داد. بدیهی است بکارگیری مقیاس هایی که برای شرایط اقتصادی و اجتماعی غربی تهیه شده اند در نظام بانکی ایران موجب کاهش کیفیت سنجش می شود.

نقش کلیدی پروژه های زیرساخت دولتی در ارتقاء رشد ناخالص ملی و نیل به توسعه یافتگی و همچنین حجم عظیم سرمایه گذاری موردنیازِ این دست پروژه ها، اهمیت اجرای کارا و اثربخش آنها را دوچندان ساخته است. مدیریت موفق این پروژه ها و خلق ارزش مطلوب از آنها در جهت منافع عمومی، در گرو حاکمیت خوب مجموعه پروژه ها می باشد که در سطحی کلان-تر از تک پروژه و در قالب پورتفولیوها اعمال می شود. بهره گیری از اصول حاکمیت خوب در این سطح، منجر به ارتقاء عملکرد پورتفولیو و نتایجی چون تخصیص بهینه ی منابع به پروژه ها در راستای ملزومات استراتژیک سازمان می شود. اما اعمال چنین حاکمیتی در بستر پیچیده دولتی، با موانعی افزون تر از بخش خصوصی مواجه است که شناسایی و تحلیل این موانع، راه را برای طراحی مدل های حاکمیتی متناسب هموار می سازد. برای تحقق این امر، از تجارب 18 نفر از خبرگان با سابقه 15 تا 25 سال تصدیِ پست های کلیدی تأثیرگذار بر حاکمیت پورتفولیوهای زیرساخت بهره گیری شد که به عنوان جامعه پژوهش و با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی-توسعه ای و از نوع پژوهش کیفی بوده و با روش شناسی پدیدارشناسی انجام شده است. داده های موردنیاز از طریق مصاحبه های نیمه-ساختاریافته جمع آوری و سپس تحلیل شدند. طبق نتایج پژوهش، موانع حاکمیت خوب پورتفولیوهای پروژه های زیرساخت در پنج گروه شامل: موانع رفتاری، موانع سازمانی، موانع اعتباری، موانع کلان ساختاری و موانع کلان راهبردی دسته بندی و در قالب یک الگوی ساختاری سه لایه ای ترسیم شد.

تغییرات سریع تکنولوژی، رقابت شدید بنگاه های اقتصادی، و جهانی شدن، پدیده درماندگی مالی و ورشکستگی شرکتها را یه موضوعی مهم در ادبیات مالی و سرمایه گذاری تبدیل نموده است و توجه فعالان حوزه مالی اعم از سرمایه گذاران، تسهیلات دهندگان، تامین کنندگان، شرکای تجاری و دولت ها را به خود جلب نموده است. با توجه به نقش سرمایه های فکری در سازمانها می توان انتظار داشت که شرکتهای برخوردار از سرمایه فکری غنی تر، راهبردهای هوشمنداته تری جهت اجتناب از ورشکستگی داشته باشند. هدف این پژوهش، بررسی نقش سرمایه فکری و اجزای آن بر احتمال ورشکستگی شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور، داده های 147 شرکت از شرکتهای تولیدی بورس اوراق بهادار تهران، که به روش حذف سیستماتیک انتخاب شده اند، طی دروه 1387 تا 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. جهت اندازه گیری سرمایه فکری از مدل پالیک و برای سنجش احتمال ورشکستگی از تبدیل خروجیهای مدل آلتمن به احتمال ورشکستگی استفاده گردید. همچنین برای آزمون فرضیه ها نیز از مدلهای رگرسیون چند متغیره با داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که سرمایه فکری و اجزای آن تاثیر معکوس و معنا داری بر احتمال ورشکستگی شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران دارند.

حفظ و بقای سازمان ها در محیط رقابتی مدرن راهی به غیراز کسب مزیت رقابتی پایدار برای آن ها باقی نمی گذارد. نظر به اینکه مزیت رقابتی مبتنی بر خلاقیت از کلیدی ترین عوامل بقای سازمان های عصر حاضر است، لازم است عواملی که در شکل گیری فرایند خلاقیت سازمانی مؤثرند در تصمیم گیری های سازمانی موردتوجه قرار گیرند. با توجه به اینکه افراد و عوامل بسیاری درگیر فرایند خلاقیت سازمانی اند تصمیم گیری در این خصوص ازجمله مسائل پیچیده و ساخت نیافته دنیای واقعی محسوب می شود که توسط خواص سیستم های آشوبناک اداره می شود و روش های تحقیق در عملیات سخت قادر به بازنمایی و حل آن نخواهند بود. متدلوژی سیستم های نرم ازجمله روش های تحقیق در عملیات است که به منظور بازنمایی، ساختاردهی و حل مسائل پیچیده به کار می رود. لذا در پژوهش حاضر که بخشی از رساله دکتری می باشد ضمن تشریح و بیان مراحل متدلوژی سیستم های نرم، از چهار مرحله اول متدلوژی سیستم های نرم چک لند جهت بازنمایی و ساختاردهی مسئله خلاقیت پایدارسازمانی استفاده شده است. در این پژوهش به منظور دستیابی به داده ها و همچنین دستیابی به اطلاعاتی که برای طراحی مدل مفهومی موردنیاز بود، پس از بررسی پژوهش های انتشاریافته در حوزه خلاقیت و نوآوری فردی، گروهی، سازمانی از طریق جلسات هدایت و تسهیل شده و مصاحبه عمیق نظر خبرگان و متخصصان جمع آوری شد. در پایان این جلسات و مصاحبه ها ، تصویر غنی، تعریف ریشه ای و تحلیل CATWOE و مدل مفهومی خلاقیت سازمانی طراحی و توسعه داده شد.

نقشه های استراتژی مسیر خلق ارزش در سازمان ها را نشان می دهند که شامل اهداف استراتژیک سازمان می باشند. اهداف استراتژیک زمینه تمرکز منابع سازمانی را بر مبنای کارت امتیازی متوازن فراهم می آورند و از آنجا که سازمان ها در تدوین نقشه استراتژیک خود با تعدادی از این اهداف و روابط گوناگون میان آنها روبرو هستند، بکارگیری رویکردی اجرایی برای تبیین روابط میان اهداف استراتژیک ضروری است. از این رو مقاله حاضر درصدد ارائه یک روش ترکیبی به منظور شناسایی روابط علت- معلولی میان اهداف استراتژیک برای ترسیم نقشه استراتژیک می باشد، به طوری که با حداقل تعداد روابط، حداکثر اثرگذاری میان اهداف استراتژیک در نقشه تبیین شود. در همین راستا با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی اهمیت روابط ممکن میان اهداف تعیین و سپس با استفاده از برنامه ریزی آرمانی، نقشه استراتژی با توجه به اهداف حداقل سازی تعداد این روابط و حداکثرسازی مجموع اهمیت روابط منتخب، ترسیم شد. نتایج حاصل از تحلیل سلسله مراتبی نشان می دهد اهداف "حمایت از توسعه پژوهش های تقاضا محور" ، "تقویت همکاری بین دستگاهی" و "حمایت از توسعه علوم و فناوری استراتژیک" به ترتیب مهم ترین اهداف سطوح مشتری، فرایندها و رشد و یادگیری بوده اند. در ادامه به کمک برنامه ریزی آرمانی با تمرکز بر حداکثر تحقق اهداف استراتژیک با توجه به وزن آنها، حداقل تعداد روابط (14 رابطه از 26 رابطه) برای ترسیم نقشه استراتژیک تعیین شد. رویکرد نظام مند ارائه شده در این پژوهش می تواند مبنای تدوین نقشه استراتژیک در سازمان ها قرار گیرد.