محبوبه زیانی

بازی وار سازی نوعی فعالیت مهارت محور است که موجب یادگیری مزایای رفتار صحیح کاری حتی در نبود واسطه های بیرونی است. از این برنامه کاربردی برای افزایش مشارکت و انگیزه کاربران درجهت رسیدن به اهداف بهره برده می شود. ازآنجاکه مهم ترین مانع موفقیت تحول دیجیتالی، نبود فرهنگ و مهارت های دیجیتالی است پس می توان از این فناوری درجهت تغییری شگرف در عملکرد سازمان با محوریت فناوری های تحول آفرین استفاده کرد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیرگذاری عوامل مؤثر بر این فناوری در تحول دیجیتالی در منابع انسانی سازمان ها، درجهت افزایش تعهد کارکنان و کاهش تبدیل و تغییر آنها است. در این پژوهش به مدل تشریحی پذیرش فناوری اقتباس شده از ویکسُم و تُد استناد می شود که بر پایه مدل پذیرش دیویس است. مطالعه حاضر از نوع پیمایشی توصیفی است و واحد موردتحلیل و مطالعه فناوری اطلاعات دانشگاه پیام نور با حداقل یک سال سابقه خدمت و آشنا به نرم افزار با جامعه آماری 230 و نمونه 144 نفر است. نمونه گیری، تصادفی و مبتنی بر هدف و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. برای محاسبه پایایی، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده و برای بررسی بهنجار (نرمال) بودن داده ها از آزمون کلموگروف اسمیرنف و برای آزمون فرضیه ها از آزمون رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بالاترین درصد واریانس تغییرپذیری، سودمندی را پیش بینی می کند و بالاترین تأثیر را سودمندی بر تمایل رفتاری دارد. بنابراین، تقویت دو سازه اصلی تصمیم گیری به صورت مستقیم و غیرمستقیم باعث تقویت نگرش و تمایل رفتاری کارکنان است و به استفاده از فناوری منجر می شود. حال آنکه، افزایش ویژگی های نوآوری خود باعث افزایش دو سازه اصلی است.

چالش عمده ای که سازمان های امروزی با آن مواجه هستند و بسیار پراهمیت و باارزش است، شکاف مشارکت و نحوه ایجاد انگیزه در کارکنانی است که کمترین مشارکت و انگیزه را ذاتاً به فعالیت های کاری خوددارند. بازی وار سازی نوعی فعالیت واقعی است که از طریق یک سیستم بازی مهارت-محور تعیین می گردد که موجب یادگیری مزایای رفتار صحیح کاری، حتی در نبود واسطه های بیرونی برای ادامه به مشارکت، با تمایل شخصی می گردد. این پیامدهای رفتاری در سازمان ها، مرتبط با تغییر رفتار کارکنان، توسعه مهارت ها و ارتقاء نوآوری است. هدف از این پژوهش ارزیابی تمایل رفتاری و سنجش عوامل مرتبط بر پذیرش این فناوری است. مطالعه حاضر از نوع پیمایشی و توصیفی است و واحد تحلیل سازمان آبفای روستایی استان فارس با جامعه آماری 240 نفر و نمونه 147 نفر هست، که شامل کارکنانی با حداقل یک سال سابقه خدمت بوده که با نرم افزارهای تخصصی یا اتوماسیون اداری یا هر دو سروکار دارند. نمونه گیری غیرتصادفی و مبتنی بر هدف است و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که پس از تشکیل کارگاه آموزشی، اجرایی گردید. برای محاسبه پایایی، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده و برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کلموگروف- اسمیرنف و برای آزمون فرضیات از آزمون اسپیرمن، کای اسکوئر و فریدمن استفاده گردید. نتایج این پژوهش مبین این است که این فناوری موردپذیرش کارکنان بوده و تمایل رفتاری بر انجام رفتار هدف رادارند و با تقویت تعیین کننده های اصلی، می توان علاوه برافزایش بهبود عملکرد و نگرش کارکنان، باعث تقویت تمایل رفتاری کارکنان شد، حال آنکه جمعیت شناختی هیچ ارتباط معناداری با این دو سازه ندارد.

یکی از چالش های مهم سازمان ها، شکاف مشارکت در محیط کار و نحوه ایجاد انگیزش در کارکنانی است که کم ترین مشارکت و انگیزه را ذاتاً در فعالیت های کاریشان دارند. طبق بررسی هایی که در انجمن نرم افزارهای سرگرمی سال 2014 انجام شده، نزدیک به 71% بازیکنان بیشتر از 18 سال دارند. با توجه به این آمار می توان در سازمان ها از انواع خاص تر بازی ها، به نام بازی سازی رفتاری استفاده کرد. این فناوری نوعی فعالیت واقعی است که از طریق یک سیستم بازی مهارت-محور تعیین می گردد. بازی سازی رفتاری برجسته ترین پیشرفت برآمده از تحولات بازی و سرگرمی می باشد که به افزایش همگرایی معتقد است. این سازوکار معمولاً به فرآیند بهبود خدمات و سیستم به طوری که باعث افزایش انگیزش درونی، استفاده لذت بخش به همراه پشتیبانی تغییر رفتار با به کارگیری عناصر ویژه بازی ها، اشاره دارد. این ابزار یک مفهوم جدید است که از عناصر بازی های دیجیتال در برنامه کاربردی غیر بازی استفاده و راه حلی برای درگیر شدن کارکنان در رفتارهای فردی و اجتماعی پایدار،  پیامدهای رفتاری مرتبط با تغییر رفتار کارکنان، توسعه مهارت ها و ارتقاء نوآوری می باشد. نتایج نشان می دهد که بازی سازی رفتاری موجب انگیزش کارکنان شده و مشارکت شخصی آن ها را تقویت می کند و اگر به صورت هدفمند طراحی گردد منجر به پیامدهای رفتاری اصولی در کارکنان می شود.