درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۰۱ تا ۵۲۰ مورد از کل ۶٬۰۰۰ مورد.
۵۰۱.

نگاهی روان شناختی به جنبه های سبب شناسی، پیامدها و درمان اختلال واژینیسموس (مطالعه ی مروری)

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره ۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 63-77

کلید واژه ها: اختلال واژینیسموس اختلال درد / دخول جنسیت زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۵
واژینیسموس از رایج ترین اختلالات جنسی در بین زنان می باشد و تأثیر قابل توجهی بر زنان و همچنین زوج های جوان دارد. مقاله مروری پیش رو با نگاهی روان شناختی به جنبه های سبب شناسی، پیامدها و درمان این اختلال انجام شد. مطالعه حاضر از نوع پژوهش مروری سیستماتیک بود. بدین منظور کلیدواژه های روانشناسی واژینیسموس، اختلال واژینیسموس، اختلال درد / دخول، تناسلی، درد، در پایگاه داده های Springer، Science Direct، PubMed، SID، Magiran، Noormags و Civilica جست وجو و مجموعه مقالات مرتبط از 1940 تا ۲۰۲۱ استخراج شد. در بررسی مقالات مرتبط مشخص شد اختلال درد / دخول تناسلی از رایج ترین اختلالات در زنان می باشد. این اختلال در کیفیت رابطه ی جنسی و همچنین سلامت روان زوجین بسیار تأثیرگذار است. با توجه به بررسی های انجام شده تغییر در سبک تفکر و تربیتی والدین و فرهنگ سازی در یک جامعه بسیار حائز اهمیت است. همچنین آموزش صحیح در خصوص رابطه ی جنسی به دختران و پسران نوبلوغ و تهیه ی محتوا و ابزار آموزشی بسیار مفید خواهد بود.
۵۰۲.

ارائه مدلی از درماندگی روان شناختی زنان نابارور بر اساس انعطاف پذیری شناختی و سرسختی روان شناختی با توجه به نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک شده

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره ۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 37-50

کلید واژه ها: درماندگی روان شناختی انعطاف پذیری شناختی سرسختی روان شناختی حمایت اجتماعی ادراک شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۵۳
هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی از تأثیر انعطاف پذیری شناختی و سرسختی روان شناختی بر درماندگی روان شناختی زنان نابارور با میانجی گری حمایت اجتماعی ادراک شده، بود. روش پژوهش همبستگی از نوع الگویابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان نابارور شهر شیراز بود که از میان آن ها 250 نفر با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه درماندگی روان شناختی لاویبوند و لاویبوند (1995)، پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010)، پرسشنامه سرسختی روان شناختی اهواز کیومرثی و همکاران (1377) و پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1998) جمع آوری شدند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام گرفت. طبق یافته ها ضریب مسیر مستقیم انعطاف پذیری شناختی به درماندگی روان شناختی، انعطاف پذیری شناختی به حمایت اجتماعی ادراک شده و سرسختی روان شناختی به حمایت اجتماعی ادراک شده معنادار بود، ضریب دو مسیر مستقیم سرسختی روان شناختی به درماندگی روان شناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده به درماندگی روان شناختی و همچنین ضریب مسیر غیرمستقیم انعطاف پذیری شناختی به درماندگی روان شناختی و سرسختی روان شناختی به درماندگی روان شناختی از طریق حمایت اجتماعی ادراک شده معنادار نشد. به منظور کاهش درماندگی روان شناختی زنان نابارور باید اقداماتی جهت بهبود و افزایش سرسختی روان شناختی، انعطاف پذیری شناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده صورت گیرد.
۵۰۳.

تحلیل آنیما و تأثیر آن بر تفرّد و کامیابی امیرهوشنگ ابتهاج در غزل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 143 - 167

کلید واژه ها: یونگ آنیما تفرد غزل های امیرهوشنگ ابتهاج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۹۳
معشوق در ادبیّات غنایی به ویژه غزل، تجلّی گاه آنیماست؛ تصویر زمینی آن، نمودی از عنصرِ دگرجنس انسانِ دوجنسی است و نمود آسمانی آن بر ایزدان و ایزدبانوان مطابقت می یابد. تصویری اشباع شده از موجودی غریب؛ فرازمانی، ازلی و ابدی، خداگونه، با زیبایی بی حد، مهربان و پرستار و مجموعه همه خوبی ها، که به گونه ای ناهشیار بر آمیزه ای از معیارهای زیبایی شناختی تمام دوران ها و تمام اقوام بشری تطبیق دارد. آنیما از اساسی ترین کهن الگوهای ناخودآگاهِ جمعی یونگ است که در تکوین شخصیّت مرد، کارکردی اساسی دارد؛ نیمه زنانه در مردان، که به خاطر ملاحظات نظام مردسالاری، عموماً با سرکوب، مانعِ ابراز وجود او می شویم، غافل که هرچیزی را که سرکوب می کنیم، خاموش نمی شود، بلکه با انرژی بیشتری در زمان و شکلی نامناسب از ناخودآگاه فوران می کند. برای پیشگیری از طغیان آنیما، مرد لازم است یاد بگیرد که چگونه در ارتباط با نیمه زنانه بکوشد و او را در زیستِ خودآگاهی شرکت دهد، تا از موهبت های آن برای شکوفایی و تعالی خود بهره مند شود. پژوهش پیشِ رو به شیوه توصیفی تحلیلی و آماری، مطالعه و مطابقت کهن الگوی «آنیما» بر غزل هایی از هوشنگ ابتهاج است که هم خوانی و قابلیّت تفسیر آنیمایی داشتند؛ میزان کامیابی «سایه» با کوشش او در شناسایی عنصر زنانه روان، رابطه ای مستقیم دارد، امّا به نظر می رسد شاعر در ارتباط پایدار با عنصر زنانه کامیاب نبوده و در بخش قابل توجهی از غزل های او غلبه با آنیمای منفی باشد، ولی در برخی از غزل هایش ناهمواری های تفرّد را کم وبیش پیموده است.
۵۰۴.

افسردگی دوران بارداری و بیخوابی در زنان باردار: نقش پیش بینی کننده نشخوار شبانه و ذهن آگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 171 - 184

کلید واژه ها: افسردگی بارداری بیخوابی نشخوار شبانه ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۱۱
دوران بارداری و ایام پس از زایمان، از حساس ترین دوران زندگی زنان محسوب می شود. این دوران به همان اندازه که از نظر جسمانی مورد توجه قرار می گیرد، از نظر روانی و اجتماعی نیز حایز اهمیت است اختلالات خواب و افسردگی از شکایات شایع دوران بارداری است. این اختلالات که در نتیجه تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی در حاملگی رخ می دهند از علل متفاوتی برخوردارند و می تواند زمینه ساز بسیاری از اختلالات حین بارداری باشد. هدف از انجام این پژوهش تبیین نقش نشخوار شبانه و ذهن آگاهی در پیش بینی افسردگی و بی خوابی است. جامعه شامل زنان مراجعه کننده به کلینیک های زنان و زایمان شهر تهران بود که 136نفر از آنان به صورت در دسترس انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های شدت بیخوابی، افسردگی ادینبورگ، برانگیختگی پیش از خواب و مقیاس تجدید نظر شده شناختی-عاطفی ذهن آگاهی استفاده شد. داده ها به روش رگرسیون، توسط نرم افزار SPSS 24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بین بیخوابی و برانگیختگی قبل از خواب با افسردگی در زنان باردار رابطه مثبت وجود داشت. همچنین نشخوار شبانه رابطه مثبتی با هر دو متغیر افسردگی دوران بارداری و بیخوابی و ذهن آگاهی رابطه منفی با افسردگی دوران بارداری و بیخوابی دارد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که با کاهش فرایندهای فکری نشخوارگونه میزان افسردگی کاهش می یابد، و مداخله های ذهن آگاهانه در خصوص بیخوابی و افسردگی، باعث بهبود و تنظیم استرس و حالات روانی در دوران پیش از زایمان می شود.
۵۰۵.

نقش های اجتماعی و معنوی زنان بر اساس آموزه های اسلامی؛ ارایه یک مدل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 103 - 116

کلید واژه ها: نقش اجتماعی معنوی فمینیسم آموزه های اسلامی دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۳
پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی تحلیلی است که به روش کیفی بر اساس مدل نظریه داده بنیاد و کمی با هدف ارایه مدل برای نقش های اجتماعی و معنوی زنان بر اساس آموزه های اسلامی انجام شد. در این پژوهش، در بخش کیفی از صاحب نظران، و خبرگان دانشگاهی برای جمع آوری داده ها کمک گرفته شد. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و با استفاده از تکنیک گلوله برفی بوده است. در بخش کمی جامعه آماری پژوهش حاضر را زنان ساکن در منطقه 11 تهران تشکیل داده اند که 356 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای مورد ارزیابی قرار گرفتند. در بخش کمی برای سنجش متغیرهای الگوی داده بنیاد از یک پرسشنامه چندماده ای پژوهشگر ساخته مبتنی بر یافته های بخش کیفی استفاده شد. این پرسشنامه به کمک فن دلفی و طوفان مغزی مورد تایید خبرگان قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشانگر آن است که از ارزیابی برای بعد فردی مولفه معنوی و بعد جامعه شامل مولفه اجتماعی تعیین شده است. این نتایج از حیث مقایسه ای و تفاوت در نتایج بدست آمده از چند حیث دارای اهمیت است.
۵۰۶.

تجربه زیسته زنان نابارور از مسئله بی فرزندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 1 - 21

کلید واژه ها: ناباروری ازدواج مجدد طلاق قربانی درمان های نازایی فرزندآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۲۱
هدف این پژوهش، کاوشی بر تجربه زیسته زنان نابارور از مسئله بی فرزندی بود. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای انجام شد. جامعه هدف این مطالعه، زنان نابارور اولیه بین 25تا40 سال با مشکل نازایی بودند که دارای این معیارها باشند: حداقل 5 سال تجربه زندگی مشترک، حداقل دوسال چالش در درمان ناباروری و  تجربه حداقل یک بار شکست آی وی اف. براین اساس 21 نفر با استفاده از نمونه گیری نظری مطالعه شدند. فرایند نمونه گیری نظری تا اشباع داده ها ادامه یافت. ابزار اصلی این مطالعه مصاحبه بود و  اطلاعات جمع آوری و تحلیل داده ها به شیوه کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد پیامدهای ناباروری شامل هشت مقوله اصلی هستند که به ترتیب عبارت اند از: گذار از متن به حاشیه، کالاانگاری زن دوم، نقش قربانی، گذار پرگداز جدایی، استحاله در شوهر، فانتزی عشق، ناباروری: بستر مشکل آفرین و تنهایی وجودی و یک مقوله هسته تحت عنوان قربانیان قربانی خواه. قربانیان قربانی خواه اشاره به این مفهوم دارد که زنانی که تجربه ناباروری دارند، به مرور زمان و به دلیل مواجهه با پیامدهای ناباروری و خصوصاً پیامدهای مبتنی بر فرهنگ ازدواج مجدد، با تمایل به ازدواج مجدد همسرشان مواجه می شوند. تبیین نتایج به طورکلی نشان می دهد، وجود نگرانی از ازدواج مجدد همسر و در مواردی همراهی همسر برای ازدواج مجدد جهت فرزنددار شدن و طلاق همسر دوم، این زنان را از منظر روانشناختی و رابطه زن و شوهری آشفته کرده است.
۵۰۷.

گفتمان مسلط بر نظام آموزشی زنان در کتاب های درسی دبیرستانی (1345- 1357 ش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۲) 113-148

کلید واژه ها: آموزش زنان ایران نو آموزش ملی و میهنی زن مدرن سیاست های آموزشی برنامه ریزی آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۲
گام دوم مدرنیزاسیون در ایران با تدوین مبانی و اصول انقلاب سفید آغاز گشت. تعلیم وتربیت زنان که پیش تر بخشی از برنامه نوسازی ایران تلقی می شد، در این دوره نیز، اهمیت یافت و مورد نقد و بازبینی قرار گرفت. گفتمان نوگرایی عصر رضاشاه که به مفهوم آزادی زن شکل داده و برنامه های تربیتی زنان را حول این منظومه تنظیم کرده بود؛ متأثر از فلسفه ی انقلاب سفید و تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی این دوران بود. «آموزش ملی و میهنی» به عنوان اساسی ترین سیاست آموزشی این دوره در کنار مفهوم آزادی زن به طرح ها و برنامه های آموزشی زنان شکل داد؛ از این رو، تغییر رویکرد سیاست های آموزشی زنان در این دوران از محدوده ی خانه و خانوداه به جنبه های فعالیت های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آنان بود. این پژوهش بدیع، با استفاده از مفهوم سنتی پیوستگاری در تاریخ و با روش توصیفی تحلیلی به بررسی رویکردها ، طرح ها و آهنگ تغییرات برنامه های آموزشی دختران در کتاب های درسی این دوره، جهت تشریح چگونگی هویت یابی زن مدرن و کارکردهای آن در فرایند مدرنیزاسیون ایران می پردازد.
۵۰۸.

طراحی و ساخت پرسش نامه نگرش به رفتار فرازناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 41-67

کلید واژه ها: نگرش رفتار فرازناشویی زنان شهر تهران تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۶۶
مطالعه حاضر توصیفی- پیمایشی و از حیث هدف کاربردی بود. نمونه پژوهش شامل ۴۳۷ نفر از کلیه زنان شهر تهران در سال ۱۴۰۰ بود. در ابتدا با استفاده از جدول مشخصات دوبعدی گویه های پرسشنامه تنظیم شد و برای بررسی روایی سازه، از تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که ۹ عامل با مقادیر ویژه بیشتر از یک، 5/60 درصد از واریانس کل نمره ها را تبیین می کند و ضریب آلفای کرونباخ برای هر یک از مؤلفه ها بیش از 6/0 بود. عامل های این پرسش نامه شامل: «عدم آگاهی و شناخت نسبت به مهارت های زندگی زناشویی، احساس ناخوشی و عدم شادی، نادیده گرفتن ارزش های زندگی متعهدانه، ملال در زندگی زناشویی، عدم شناخت نسبت به ارزش های زندگی مشترک،کنترل گری افراطی، تأثیر موقعیت های وسوسه انگیز، پاسخ به خشم فروخورده، عوامل مرتبط با نیازهای جنسی» است که می توانند علل رفتار فرازناشویی در زنان شهر تهران را تبیین کنند. نتایج تحلیل عامل تأییدی در تمامی موارد بزرگ تر از 5/0 بود و مقادیر پایایی ترکیبی در تمامی مؤلفه ها بزرگ تر از 7/0 به دست آمد؛ بنابراین پرسش نامه مذکور از روایی و پایایی مطلوبی بر خوردار بود و برای تشخیص و بررسی نوع و جهت نگرش نسبت به رفتار فرازناشویی مناسب است.
۵۰۹.

نقش میانجی گری نشخوار خشم در رابطه بین سبک دلبستگی اضطرابی و راهبردهای حل تعارض در زنان در آستانه طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 201-219

کلید واژه ها: سبک دلبستگی اضطرابی نشخوار خشم راهبردهای حل تعارض زنان در آستانه طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۰۲
هدف: پژوهش بررسی نقش میانجی گری نشخوار خشم در رابطه بین سبک دلبستگی اضطرابی و راهبردهای حل تعارض در زنان در آستانه طلاق بود. روش: پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و نمونه پژوهش شامل 165 نفر از زنان متقاضی طلاق مراجعه کننده به دادگستری شهر یزد بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های راهبردهای حل تعارض استراوس و همکاران، سبک های دلبستگی کولینز و رید و نشخوار خشم ساکودولسکی و همکاران بود.برای ارزیابی داده ها از روش مدل معادلات ساختاری و نرم افزار Amos استفاده شد. یافته ها: نشان داد شاخص های برازش مدل مفهومی پس از انجام اصلاحات جزئی در سطح قابل قبولی بوده اند و مدل ارزیابی شده با داده ها برازش خوبی داشت. اثر مستقیم سبک دلبستگی اضطرابی بر نشخوار خشم (55/0) و اثر مستقیم نشخوار خشم بر راهبردهای مذاکره (18/0-) و خشونت روانی (29/0) معنی دار بود اما اثر مستقیم سبک دلبستگی اضطرابی بر هیچ یک از راهبردهای حل تعارض معنی دار نبود. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده می توان اینگونه استدلال کرد که سبک دلبستگی اضطربی در افراد می تواند به واسطه نشخوار افکار خشمگینانه بر راهبردهای حل تعارض مذاکره و خشونت روانی تاثیر داشته باشد.
۵۱۰.

بررسی عوامل مؤثر بر حضور زنان در قرارگاه های رفتاری با تأکید بر ادراک محیط (نمونه موردی: محله گلدشت معالی آباد شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 151 - 170

کلید واژه ها: قرارگاه رفتاری ادراک محیطی حضور پذیری زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۸
قرارگاه های رفتاری، به عنوان عرصه های حضورپذیر زندگی شهری، می تواند نقش مهمی در تجربه حیات مدنی گروه های خاص استفاده کننده ازجمله زنان ایفا کند. این پژوهش در پی بررسی عوامل و مولفه های مؤثر بر حضور زنان با تأکید بر «ادراک محیط» در قرارگاه های رفتاری است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی – تحلیلی است. پس از تدوین چارچوب نظری به کمک مرور پژوهش های پیشین، به روش «پیمایش کمّی» و به کمک پرسشنامه و با استفاده از طیف لیکرت به آزمون شاخص های حاصل پرداخته شده است. نمونه موردی، محله گلدشت معالی آباد است و به منظور پیمایش وضعیت حضور زنان در قرارگاه های رفتاری این محله و عوامل مؤثر بر آن، 376 پرسشنامه در میان زنان حاضر در فضاهای محله، توزیع و جمع آوری شده است. داده ها در محیط نرم افزار SPSS و به کمک آزمون های فریدمن، همبستگی و رگرسیون تحلیل شد. یافته ها نشان می دهد که مطلوبیت قرارگاه رفتاری و ادراک مطلوب محیط شهری بر حضور زنان در فضای شهری تأثیری معنادار داشته و میان مطلوبیت قرارگاه رفتاری و ادراک محیط همبستگی معناداری با شدت قوی وجود دارد.
۵۱۱.

تجارب زیسته جوانان از چالش های فرآیند تشکیل خانواده در دوران پیش و پس از کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۸ 113 - 131

کلید واژه ها: تجارب زیسته جوانان تشکیل خانواده پیش از کرونا پس از کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۴۳
این پژوهش با هدف مطالعه تجارب زیسته جوانان از چالش های فرآیند تشکیل خانواده در دوران پیش و پس از کرونا اجرا شد. رویکرد پژوهش، کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناختی تفسیری انجام شد. مشارکت کنندگان پژوهش، عبارتند از جوانان ازدواج کرده پیش و پس از دوران کرونا. روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بود. پس از مصاحبه با 20 تن (10 تن از افراد ازدواج کرده قبل از کرونا و 10 تن بعد از کرونا) پاسخ های افراد به اشباع رسید. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. برای سنجش روایی و پایایی داده های کیفی، از درگیری پیوسته، مشاهده مداوم، ذهنیت پیش رونده و کمیته ی راهنما برای ارزی ابی و اج رای برنام ه ی مص احبه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون، بر اساس مدل براون و کلارک (2006) صورت گرفت. در مراحل تحلیل، 5 مضمون اصلی و 12 مضمون فرعی به دست آمد. یافته های موجود در قالب 5 مضمون اصلی در قالب ابعاد فردی و نگرشی، ابعاد اقتصادی، ابعاد فرهنگی و ابعاد اجتماعی و ارتباطی و ابعاد ساختاری کدگذاری شد. مضامین فرعی پیش از کرونا، به ترتیب شامل «نگرانی از انتخاب همسر مناسب»، «فردگرایی»، «احساس عدم امنیت اقتصادی»، «مناسگ گرایی»، «فقدان آموزش مهارت های زندگی» و «فقدان برنامه ریزی های شغلی و رفاه اقتصادی» بود. در دوران کرونا چالش های جوانان در قالب مضامین فرعی «نگرانی از معیشت و گذران زندگی»، «آینده مبهم و غیر قابل پیش بینی»، «فقدان امنیت اقتصادی»، «مناسک زدایی»، «فقدان آموزش مهارت مواجهه با بحران» و «فقدان کنترل مشکلات اقتصادی» تفسیر شد. مقایسه چالش ها در این دوره نشان می دهد که از منظر پاسخگویان عدم امنیت اقتصادی، جهان بینی و آینده مبهم و تعدیل در آداب و رسوم در دوران کرونا بر چالش های گذشته جوانان افزوده شده است.
۵۱۲.

روایت پژوهی زندگی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۴) 84 - 106

کلید واژه ها: زنان سرپرست خانوار روایت پژوهی تجربه زیسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۴ تعداد دانلود : ۳۰۰
در جامعه امروز آمار "زنان سرپرست خانوار" به دلایل گوناگونی رو به افزایش است. این گروه از زنان، از گروه های حاشیه ای جامعه اند که با ناملایمات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی فراوانی رو به رو هستند. در این پژوهش تلاش کرده ایم تا با به مرکز توجه آوردن تجربیات زیسته آنان، نگاهی عمیق به هستی و داستان زندگی آنان داشته باشیم و  روایتی زنانه از مفهوم سرپرست خانوار ارائه دهیم. این پژوهش در قالب روش شناسی کیفی و به مدد روش روایت پژوهی انجام شده است. شیوه نمونه گیری هدفمند بوده، و از یک اطلاع رسان آگاه برای دسترسی به نمونه های پژوهش کمک گرفته ایم. با پانزده نفر از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مشهد مصاحبه های روایی انجام داده ایم. تجارب این زنان در ذیل کلان روایت های: کودک همسری و مادر شدن زود هنگام، سطح پایین سرمایه های اقتصادی و اجتماعی، سطح پایین سرمایه فرهنگی، کار موقت و بی آتیه و ناامن، ازدواج ناموفق و جدایی از همسر، ناامنی ها و ناملایمات و فشارهای اجتماعی، فرسودگی، رنج تنهایی، و نگرانی و تشویش بی پایان، روایت شده است. بنا بر نتایج به دست آمده از این پژوهش، اشتغال پایدار مهم ترین بحث در زندگی زنان سرپرست خانوار است. دوره های مهارت آموزی جهت برطرف نمودن فقر قابلیتی، تأمین اشتغال ثابت همراه با بیمه، جایگزین کردن سیاست های اجتماعی منفعل با سیاست های فعال در جهت سازگار کردن شرایط اشتغال زنان سرپرست خانوار با مسئولیت های خانوادگی، گام هایی عملی در رفع مشکلات زندگی آنان خواهد بود.
۵۱۳.

بررسی شناختی تفاوت نگاه ابزاری به زن در جوامع دارای زبان های خواهر از دیدگاه زبان شناسی فرهنگی؛ مطالعه موردیِ فرانسه و ایتالیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 229 - 240

کلید واژه ها: جامعه شناسی زبان زبان شناسی فرهنگی زبان شناسی شناختی نگاه ابزاری به زن فرانسه - ایتالیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۶۶
هدف: این پژوهش به منظور نشان دادن کیفیت و آثار بازنمایی شناختی نگاه ابزاری به زن در جوامع دارای ریشه مشترک زبانی و آزمودن سنجه مقوله های شناختی و ابزار ساختواژی در برهم کنش های زبانی-فرهنگی به انجام رسیده است. روش: پس از تعیین جنس دستوریِ تعداد 330 ابزارواژه متداول در صنایع مختلف، به عنوان مرتبط ترین پیکره زبانیِ مبتنی بر چهارچوب نظری پژوهش؛ زبان شناسی فرهنگی، در زبان های فرانسوی و ایتالیایی و جوامع متبوع به عنوان نمونه، پژوهش حاضر از روشی ترکیبی در تحقیق استفاده نموده و داده ها از هر دو مسیر کیفی و کمّی تحلیل شده اند. یافته ها: اگرچه فرهنگ ایتالیایی زبانان نسبت به فرانسوی زبانان، در رابطه با موضوع زنان، از منظر این پژوهش، در حدی جزئی، جنسیت زده تر و ابزارانگارانه تر است. با این وجود، آزمون کای دو، اختلاف بسامد جنس مؤنث و مذکر را در ابزارواژه های درون زبان ایتالیایی و نیز اختلاف بسامد جنس مؤنث بین دو زبان را معنادار ندانسته و در نتیجه مشخص گردید که شناخت فرهنگی متشابه ایتالیایی زبانان به «زن»، صرفاً از این جهت، در مقایسه با فرانسوی زبانان، در نسبت و هم بسته است با اشتراکات زبانی بالای آن ها. از دستاوردهای دیگر این تحقیق، ارائه روش شناسی نوین در گردآوری و تحلیل داده های مقوله بنیاد شناختی و نیز جانمایی نگاه ابزاری به زن در ساختواژه زبان های دارای جنس دستوری است.
۵۱۴.

آزمون مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان شناختی والدینی با تفکر انتقادی با میانجی گری استرس تحصیلی در بین دانشجویان دختر

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۲ 1 - 15

کلید واژه ها: حمایت استادان از خودمختاری کنترل روان شناختی والدینی تفکر انتقادی استرس تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۰۳
هدف پژوهش حاضر، آزمون مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی دانشجویان دختر بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر رشته های روان شناسی، علوم تربیتی و مشاوره دانشگاه پیام نور استان خوزستان بودند. نمونه پژوهش 480 نفر بود که به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. طرح پژوهش همبستگی است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های حمایت استادان از خودمختاری بلمونت، اسکینر، ولبورن و کونل (1988)، کنترل روان شناختی والدینی باربر (1996)، استرس تحصیلی سواری (1399) و تفکر انتقادی وانگ و همکاران (2019) استفاده گردید. پس از اصلاح مدل پیشنهادی، یافته های مربوط به روابط مستقیم نشان داد بین حمایت استادان از خودمختاری و استرس تحصیلی رابطه منفی، بین کنترل روان شناختی والدینی و استرس تحصیلی رابطه مثبت، بین کنترل روان شناختی والدینی و تفکر انتقادی رابطه منفی و بین حمایت استادان از خودمختاری و تفکر انتقادی رابطه مثبت معنی داری به دست آمد اما رابطه استرس تحصیلی با تفکر انتقادی معنادار نشد. نتایج مربوط به فرضیه های غیرمستقیم نشان داد رابطه حمایت استادان از خودمختاری دانشجویان با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی و رابطه کنترل روان شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی معنی دار شد.
۵۱۵.

هویت زن محور در جواهرسازی مفهومی: مطالعه موردی آثار سه هنرمند زنِ جواهرساز معاصر (فاطمه دولت آبادی، پگاه وداد، فرزانه داودیان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 123 - 142

کلید واژه ها: جواهر مفهومی بازنمایی جنسیت گفتمان زن محور جواهر معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۰۱
جواهرسازی مفهومی محصول پارادایم «معاصریت» با به چالش کشیدن و نقد مفاهیم و اصول پذیرفته شده در جواهرسازی کلاسیک و مدرن و اولویت قراردادن وجه مفهومی و بیان هنری به مثابه رسانه ای فرهنگی، بستری را برای بیان اندیشه های اجتماعی، سیاسی و حضور کنشگر هنرمندان فراهم ساخته است. جواهر اثری بیانگر و سمبولیک است که دلالت بر ارزش های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی دارد. برای زنان جواهرساز، جواهر معاصر زبانی برای بیان ایده هایی است که موقعیت، خواسته ها و آرزوهای آنها را نشان می دهد و نقدها، اعتراض ها و دیدگاه های آنها را بیان می کند. از همین رو نظریه پردازان زن محور و کنشگران هویت جنسیتی به جواهرات توجه ویژه دارند. هدف پژوهش حاضر، مطالعه چگونگی بازنمایی جنسیت و تبیین موقعیت زن در آثار جواهر مفهومی ایران است که با رویکرد روش شناسی تحلیل گفتمان فرکلاف به معناکاوی در دلالت های انتقادیِ جواهر معاصر ایران پرداخته شد. نتایج نشان می دهد جواهرات تنها دلالت بر زیبایی زنانه و اشرافیت نیست، بلکه رسانه ای برای طرح دیگرگون و متفاوت از هویت زن است که با نقد مفاهیمی مانند بی هویتی و کالاانگاری زنان، تبعیض جنسیتی، تحقیر و طردشدگی، کلیشه های جنسیتی (همچون بدن ایدئال، زیبایی، کارکردهای جنسی) و خشونت در فضای عمومی و خصوصی به بازاندیشی آن می پردازند. هنرمندانِ جواهرمعاصر در مقام واکنش به نگاه جنسیتی عمل می کنند و با بیان انتقادی در جریان آگاهی سازی سوژه زنان گام برمی دارند.
۵۱۶.

بررسی رابطه طرح واره جنسیتی و سازگاری اجتماعی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 1 - 12

کلید واژه ها: طرحواره جنسیتی سازگاری اجتماعی ناسازگاری اجتماعی نوجوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۵۶
هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین طرحواره جنسیتی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر وپسر دبیرستان های شهرستان جویم بود. روش : روش تحقیق توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دختر و پسر پایه اول دوره دبیرستان دخترانه و پسرانه دبیرستان های جویم است که 283 نفرهستند و 105 به عنوان حجم نمونه با فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار پژوهش پرسشنامه طرحواره جنسیتی بم (1976) و سازگاری اجتماعی کالیفرنیا تورپ و همکاران (1936) است که روایی و پایایی مطلوبی داشت. یافته ها: نتیجه تحلیل واریانس در ارتباط با سازگاری اجتماعی و نقش های جنسیتی نشان می دهدکه (48 /10 = f) معنادار می باشد،همچنین نتایج تحلیل واریانس دو طرفه نشان داد که میزان سازگاری اجتماعی دو جنس در نقش های جنسیتی (18/583=f) معنادار می باشد. نتیجه آزمون t مستقل برای بررسی میزان سازگاری اجتماعی در دانش آموزان دختر و پسر نشان داد که t بدست آمده برابر (35/3) معنی دار است. نتیجه آزمون خی دو برای بررسی رابطه سازگاری اجتماعی با نقش های جنسیتی در دانش آموزان دختر نشان داد که خی دو بدست آمده برابر با 7 معنی دار نمی باشد. نتیجه آزمون خی دو برای بررسی رابطه سازگاری اجتماعی با نقش های جنسیتی دانش آموزان پسر نشان داد خی دو بدست آمده برابر با 81/1 معنی دار نمی باشد. با توجه به آنچه که نتایج نشان داد، بین طرحواره جنسیتی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر و پسر رابطه وجود دارد.بنابراین اصلاح یا استحکام طرحواره های جنسیتی جهت دستیابی به سازگاری اجتماعی دانش آموزان اهمیت دارد.
۵۱۷.

واکاوی چالش های مالکیت اقتصادی زنان شاغل متأهل با رویکرد کیفی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۳ 71 - 87

کلید واژه ها: مالکیت اقتصادی زنان شاغل متاهل رویکرد کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۴
هدف پژوهش حاضر واکاوی چالش های مالکیت اقتصادی زنان شاغل متأهل با رویکرد کیفی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان شاغل متأهل بود. نمونه پژوهش 20 زن شاغل متاهل بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند و با استفاده از سوال های باز استاندارد شده مصاحبه انجام شد. پس از مصاحبه نفر پانزدهم، اشباع داده ها حاصل شد. طرح پژوهش کیفی و بر اساس نظریه برخاسته از داده ها و با تکیه بر رهیافت گلیزر، انجام شد. برای تحلیل داده ها از روش کُدگذاری خودبنیاد و کدگذاری نظری و به منظور افزایش دقت در تحلیل داده ها، از نرم افزارMAXQDA نسخه 12 استفاده شد. در ارزیابی از ارتباط بین مقوله ها با مقوله ی هسته ای، در بین 18 خانواده کُدهای نظری گلیزر، مشخص شد که خانواده ی "شش سی ها" از تناسب بیشتری برخوردار بود و لذا تحلیل برپایه آن انجام شد. نتایج نشان داد که در نظریه میانی تکوین یافته، مطالبات کرانه ای به عنوان مقوله هسته ای، شناسایی شد و10 مقوله دیگر شامل، شرایط اقتصادی، تمامیت-خواهی، مسئولیت پذیری، اغفال، نادیده انگاری، تعلق خاطر، هوش معنوی، ناگزیری، اعتمادزدایی اقتصادی و بافت فرهنگی بود که ارتباط شان در قالب گزاره ها و مدل تجسمی، تبیین شد. هم چنین یافته ها نشان داد که عوامل معنوی بیشترین تاثیر را در تعالی خانواده دارد. معنویت بُعدی از زندگی هر شخص است که اگر توسعه یابد، توانایی فراتر رفتن از قوانین طبیعی و دستورات معمول زندگی را به فرد می بخشد و به فرد انگیزه می دهد تا معنی و هدفی برای خود به ویژه در شرایط بحرانی، پیدا کند.
۵۱۸.

سلسله مراتب نیازهای زنان در قصه های کهن ایرانی مبتنی بر هرم آبراهام مزلو

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۳ 1 - 12

کلید واژه ها: سلسله مراتب نیازها قصه های کهن هرم آبراهام مزلو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۱۱۳
هدف پژوهش حاضر، بررسی سلسله مراتب نیازهای زنان در قصه های کهن ایرانی مبتنی بر هرم  آبراهام مزلو بود. جامعه پژوهش شامل کلیه قصه های کهن ایرانی است. نمونه پژوهش قصه های کلیله ودمنه، مرزبان نامه، بختیارنامه، سندبادنامه و سمک عیار، بر اساس سلسله مراتب نیازهای هرم مزلو در زنان بود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شد و قصه های کهن ایرانی و مضامین مرتبط با نیازهای زنان که مبتنی بر هرم آبراهام مزلو بود بررسی شدند. سپس اطلاعات جمع آوری شده مورد تطبیق و تحلیل روان شناختی قرار گرفت و درنهایت الگویی مشخص از نیازهای زنان ترسیم شد. نتایج نشان داد که:  وجود شخصیت های مختلف از جمله شخصیت زنان و کنش های رفتاری مختلف، زمینه تحلیل روان شناختی این متون را فراهم آورده است. بر این اساس، نیازهای روان شناختی زنان در قصه های کهن از جمله قصه های کلیله و دمنه، مرزبان نامه، بختیارنامه، سندبادنامه و سمک عیار، مطابق با انگیزش و میزان احساس رضایت درونی آن ها از زندگی، بر اساس هرم نیازهای اولیه (نیاز زیستی، نیاز ایمنی، نیاز عشق و وابستگی، نیاز احترام  به خود و دیگران و نیاز خود شکوفایی) آبراهام مزلو طبقه بندی شده است. نیازهای زیستی که در قاعده هرم مزلو قرار دارد، در برخی از قصه های کلیله ودمنه، مرزبان نامه و سندبادنامه منعکس شده است. نیاز زنان به «عشق، وابستگی و ایمنی» در طبقات بعدی هرم  مورد توجه بوده است؛ هم چنین در قصه های کلیله ودمنه، سمک عیار و مرزبان نامه، نمودهایی از خودشکوفایی مشاهده شد؛ به عبارتی نیازهای زنان در قصه های کهن، قابلیت طبقه بندی بر مبنای هرم نیاز آبراهام مزلو را دارد. طبق نظر مزلو تأمین نیازهای هر طبقه زمینه ظهور نیازهای طبقات بالاتر را فراهم می آورد. بر این اساس جهت خودشکوفایی و خلاقیت در زنان می بایست نخست نیازهای زیستی و  ایمنی برآورده شود.
۵۱۹.

صیانت از شأن اجتماعی و نقش والدینی جوانان و بنیان خانواده در عصر حاضر

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره ۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۲) 21 - 34

کلید واژه ها: ازدواج جوانان شأن زن و مرد خانواده عفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۵۹
هدف از انجام این پژوهش تبیین علل فروکاستشان اجتماعی و نقش والدینی جوانان است. روش این پژوهش، توصیفی بوده و نوع جمع آوری و تحلیل داده ها کتابخانه ای می باشد. یافته های تحقیق حاکی بر شخصیت جنین، پنجاه درصد از مادر و 25 در صد از پدر تأثیر پذیرفته و والدین حامل بذر زامه و مامه فرزندان هستند. لذا صیانت – کمی و کیفی- از این بذرها وظیفه عقلانی و انسانی افراد و حاکمیت سیاسی است. تا نسلی پاک و سالم و جامعه ای مطلوب به وجود بیاید. از طرفی امروزه اوج حکومت ابلیس، سلب مشروعیت از اموال و اولاد، با ایجاد بستر غذای حرام و شبهه ناک و با دامن زدن به موضوع اختلاط بین زن و مرد؛ و نابودی انسان تحت عنوان سقط جنین می باشد. درنتیجه خطرى که در جهان امروز، نسل بشر را تهدید می کند، تقدّس زدایى از نهاد خانواده و تنزل شأن اجتماعی زن و مرد و نقش پدری و مادری جوانان است. لذا اصلاح راهبردهای بینشی، گرایشی و کنشی و سبک زندگی؛ و فروکاست تأثیرات فرهنگ اومانیستی و فمنسیتی؛ و کاربست پیشنهادات کاربردی؛ موجب افزایش ازدواج جوانان و بهبود وضعیت خانواده ها و فراگیر شدن عفت عمومی می شود.
۵۲۰.

رابطه سلامت خانواده اصلی و ذهن آگاهی با رفتارهای فداکارانه، ادراک انصاف و تعهدزناشویی در دانشجویان زن متأهل شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 17 - 28

کلید واژه ها: سلامت خانواده ذهن آگاهی فداکاری انصاف تعهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۷۶
مقدمه: نهاد خانواده محل رشد و شکل گیری شخصیت انسان است و در طول زندگی انسان تأثیر ماندگاری دارد، از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سلامت خانواده اصلی و ذهن آگاهی با رفتارهای فداکارانه، ادراک انصاف و تعهدزناشویی در دانشجویان زن متأهل شهر اهواز بود. روش شناسی: جامعه آماری این تحقیق، کلیه دانشجویان زن متأهل شهر اهواز در سال تحصیلی 98-1397 بود و نمونه شامل 320 نفر از دانشجویان زن متأهل بودند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه های استاندارد بود که روایی و پایایی آن ها تایید شد. پایایی پرسشنامه ها بر اساس آلفای کرونباخ برای سلامت خانواده اصلی93/0، ذهن آگاهی 89/0، رفتارهای فداکارانه 94/0، ادراک انصاف 70/0، تعهد زناشویی 85/0 به دست آمد. روش تحقیق از نوع هبستگی کانونی است و نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS محاسبه شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین سلامت خانواده اصلی با رفتارهای فداکارانه و تعهد زناشویی رابطه معنی دار وجود دارد و با ادراک انصاف رابطه معنی دار مشاهده نشد. بین ذهن آگاهی با رفتارهای فداکارانه و تعهد زناشویی رابطه معنی دار وجود دارد و با ادراک انصاف رابطه معنی دار مشاهده نشد. همچنین مشخص شد در مجموعه اول سلامت خانواده اصلی قویاً با متغیر کانونی اول مرتبط است (991/0). بنابراین به نظر می رسد که متغیر کانونی اول بیشتر نشان دهنده سلامت خانواده اصلی است. در مجموعه دوم رفتارهای فداکارانه بالاترین همبستگی را با متغیر کانونی اول دارا است (663/0). نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق می توان نتیجه گرفت فردی که سلامت خانواده اصلی بیشتری دارد، رفتارهای فداکارانه بیشتری نیز خواهد داشت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان