روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

زن و فرهنگ سال سیزدهم تابستان 1401 شماره 52

مقالات

۱.

آزمون مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان شناختی والدینی با تفکر انتقادی با میانجی گری استرس تحصیلی در بین دانشجویان دختر

کلید واژه ها: حمایت استادان از خودمختاری کنترل روان شناختی والدینی تفکر انتقادی استرس تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۲۳
هدف پژوهش حاضر، آزمون مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی دانشجویان دختر بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر رشته های روان شناسی، علوم تربیتی و مشاوره دانشگاه پیام نور استان خوزستان بودند. نمونه پژوهش 480 نفر بود که به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. طرح پژوهش همبستگی است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های حمایت استادان از خودمختاری بلمونت، اسکینر، ولبورن و کونل (1988)، کنترل روان شناختی والدینی باربر (1996)، استرس تحصیلی سواری (1399) و تفکر انتقادی وانگ و همکاران (2019) استفاده گردید. پس از اصلاح مدل پیشنهادی، یافته های مربوط به روابط مستقیم نشان داد بین حمایت استادان از خودمختاری و استرس تحصیلی رابطه منفی، بین کنترل روان شناختی والدینی و استرس تحصیلی رابطه مثبت، بین کنترل روان شناختی والدینی و تفکر انتقادی رابطه منفی و بین حمایت استادان از خودمختاری و تفکر انتقادی رابطه مثبت معنی داری به دست آمد اما رابطه استرس تحصیلی با تفکر انتقادی معنادار نشد. نتایج مربوط به فرضیه های غیرمستقیم نشان داد رابطه حمایت استادان از خودمختاری دانشجویان با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی و رابطه کنترل روان شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی معنی دار شد.
۲.

بررسی چالش جرم شناختی تغییر مفهوم زنانگی

نویسنده:

کلید واژه ها: چالش جرم شناختی مفهوم زنانگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۱۰
هدف پژوهش حاضر بررسی چالش جرم شناختی تغییر مفهوم زنانگی می باشد. جامعه پژوهش شامل کلیه آثار مفاهیم یا متون مرتبط با زنانگی است. نمونه مورد پژوهش تغییرات مفهوم زنانگی در حوزه جرم شناختی بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای انجام گرفت. داده ها از طریق تحلیل و ترکیب جمع بندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد، مفهوم زنانگی بر اساس ساختا ر اجتماعی جامعه شکل می گیرد. این مفهوم چالش بر انگیز است و از قاعده تغییر درگذر زمان مستثنی نیست. مفهوم زنانگی به معنای تفسیر اصول و چارچوب هویت زن، تحت تأثیر پیشرفت تکنولوژی و تبادل افکار بوده است و در دوره های تاریخی شکل دیگری به خود گرفته است. هم چنین یافته ها نشان داد که دید گاه زنان پس از دور شدن از نقش های سنتی و ارتباط بیشتر با جامعه واقعی و مجازی، نسبت به هویت خود تغییر کرده است و زنانی که هویت های زنانه متفاوتی را انتخاب می کنند با تجربیات متفاوتی مواجه می شوند. شکل گیری دیدگاه زن ایده آل، گاهی با سبک زندگی غیرمعمول همراه می شود که با تقویت سه عامل اهداف در دسترس، فقدان حفاظت و مجاورت مجرم، بسترهای بزه دیدگی را فراهم می نماید.
۳.

تأثیر حیای زن بر استحکام خانواده و آثار آن بر حیات طیبه

کلید واژه ها: حیای زن استحکام خانواده حیات طیبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۳۰
هدف پژوهش حاضر تبیین تاثیر حیای زن بر استحکام خانواده و آثار آن بر حیات طیبه بود. جامعه پژوهش، منابع اسلامی مرتبط با موضوع حیا است. نمونه پژوهش مفهوم حیای زن بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی بود. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای اسنادی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس رویکرد تفسیری بود. به این صورت که ارتباط مفهوم «حیای زن» با حیات طیبه با واکاوی متون دینی (آیات و روایات مرتبط)، اثرات حیا بر روی فرد، خانواده و جامعه تبیین شد. نتایج نشان داد، کانون مقدس خانواده در صورتی می تواند زمینه پرورش حیا را فراهم کند که زن به عنوان اصلی ترین عنصر آن، الگوی عینی حیامداری باشد. در این صورت خانواده استحکام می یابد و از فروپاشی و آسیب های متعدد در امان می ماند. حیای زن با استحکام خانواده به عنوان سلول تشکیل دهنده جامعه منجر به رسیدن جامعه به حیات طیبه می شود. هم چنین. حیای زن نقش اثرگذار در جایگاه همسری و مادری، راه رسیدن افراد، خانواده ها و جامعه را به حیات طیبه، هموار کرده و طعم زندگی متعالی و طیبه را به کام جامعه چشانده است. در واقع با مزین شدن زن و به تبع آن خانواده به زیور حیا، جامعه در مسیر سعادتمندی و حیات طیبه حرکت می کند. یکی از اصلی ترین ثمرات تقویت استحیا، رسیدن فرد و جامعه به حیات طیبه به عنوان بهترین نوع زندگی است.
۴.

بررسی داستان های نویسند گان مهاجر زن بر اساس نظریه ی کارناوالیسم میخاییل باختین

کلید واژه ها: نویسندگان مهاجر نظریه کارناوالیسم میخاییل باختین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۲۱۱
هدف از پژوهش حاضر، بررسی داستان های نویسندگان مهاجر زن بر اساس نظریه ی کارناوالیسم میخاییل باختین بود. جامعه ی پژوهش، شامل کلیه داستان های نویسندگان مهاجر زن بود. نمونه پژوهش، داستان های مهاجرت از گلی ترقی(12 داستان) و فیروزه جزایری دوما (خنده ی لهجه ندار)، که براساس نظریه ی کارناوالیسم میخاییل باختین از کتاب بوطیقای داستایفسکی بررسی شد. طرح پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات بر مبنای جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای، اسناد و فیش برداری ، بر اساس ویژگی هایی چون کنش های کارناوالی، کرونوتوپ (بررسی زمان_مکان )، آرشیتکتونیک (سازماندهی روابط سوژه ها) و هتروگلاسیا (معنادهی در موقعیت) و بررسی موقعیت های کارناوالیزه ی مهاجرت در چند داستان از این نویسندگان انجام گرفت. داده ها با توجه به نظریه ی کارناوالیسم باختین تحلیل شدند. نتایج نشان داد که، مهاجران برای رسیدن به هماهنگی در شرایط زمان و مکان و موقعیت جدید در محیطی کارناوالیزه، رفتار و منش خود را تغییر می دهند تا خود را با سرزمین جدید هماهنگ کنند. هم چنین در دیدگاه کارناوالی، بیگانه در هر زمان و مکانی، دیگری به حساب می آید وهویت مردم سرزمین جدید را نمی تواند به تمامی بپذیرد. در آثارگلی ترقی و فیروزه جزایری دوما نیز کنار آمدن با فرهنگ و زبان و موقعیت آدم های سرزمین های دیگر چالش برانگیز بود. هر دو نویسنده دو نوع زندگی را در دو موقعیت وطن و سرزمین مهاجرت شده تجربه کرده اند. داستان های این دو نویسنده بازتابی بی واسطه و واقع گرایانه از جهان زیسته ی آن ها بود.
۵.

پیامدهای فرهنگی و فکری تهاجم تمدن غربی با تأکید بر زنان ایرانی

کلید واژه ها: پیامدهای فرهنگی تهاجم تمدن غربی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۲۶۲
هدف پژوهش حاضربررسی پیامدهای فرهنگی و فکری تهاجم تمدن غربی باتأکید بر زنان ایرانی بود. جامعه آماری شامل کلیه آثار پیامدهای فرهنگی و فکری تهاجم تمدن غربی می باشد. نمونه پژوهش موضوع های مرتبط با تأثیر فرهنگی تهاجم تمدن غربی بر زنان ایرانی بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش گردآوری اطلاعات از طریق متون کتابخانه ای وبه صورت فیش برداری صورت گرفت. سپس ارتباط متقابل تمدن غربی با فرهنگ، تفکر و پیامدهای تهاجم تمدن غربی بر فرهنگ و جهان بینی زنان، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادکه: بین تفکر، فرهنگ و تمدن غربی ارتباط وجود دارد و نوع رابطه ای که تفکر، فرهنگ و تمدن با یک دیگر دارند، لزوماً یک رابطه خطی و طولی نیست. در پاره ای از موارد انتقال تمدن یک الگو به تمدن الگوی دیگر، تفکر نهفته در آن تمدن را هم منتقل می کند. زنان ایرانی با افزایش ورود تمدن غربی درگام نخست با دگرگونی هایی در زمینه ی فرهنگ، با کمرنگ شدن عفت، حجاب و هویت اسلامی ایرانی و... روبرو شدند. درگام دیگر تغییراتی در زمینه ی جهان بینی آنان مشاهده شد. هم چنین تأثیر رواج تمدن غربی تنها بر فرهنگ ایرانی و کمرنگ شدن ارزش ها و سنت-های اسلامی و ایرانی متوقف نشده، و در گامی فراتر جهان بینی ایرانیان را نیز هدف حمله ی خود قرار داده است.
۶.

اثر بخشی واقعیت درمانی بر نگرانی و نشخوار فکری در مادران دارای کودک کم توان ذهنی

کلید واژه ها: واقعیت درمانی نگرانی نشخوارفکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۳۸
هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی واقعیت درمانی بر نگرانی و نشخوارفکری در مادران دارای کودک کم توان ذهنی بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران دارای کودک کم توان ذهنی مراجعه کننده به مرکز توانبخشی سلامت سیدحاتمی اردبیل در سال 1400 می-باشد. از جامعه مذکور 30 نفر، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب، و به طور تصادفی در دو گروه برابر آزمایش و کنترل جایگزین شدند. این پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. گروه آزمایش طی 8 هفته و هرجلسه 90 دقیقه مداخله واقعیت درمانی را دریافت کرد. و پس از خاتمه جلسات مرحله پیگیری دو ماه بعد انجام شد. و در این مدت گروه کنترل، مداخله ی را دریافت نکرد. برای سنجش آزمودنی ها از ابزار اندازه گیری پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا (PSWQ) مایر،میلر،میتزگر و بورکویز(1990) و مقیاس پاسخ های نشخواری(RRS ) نولن هوکسیما و مورو(1991) استفاده شد. داده با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغییره و تک متغییره تحلیل شدند. نتایج نشان داد که، واقعیت درمانی بر نگرانی و نشخوار فکری اثر بخش بود. بدین ترتیب می توان گفت واقعیت درمانی موجب کاهش نگرانی و نشخوارفکری در مادران کودکان کم توان ذهنی شد. واین نتیجه تا مرحله پیگیری دوام داشت.
۷.

فراتحلیل کیفی پژوهش های انجام شده در مورد آیه 34 سوره نساء

کلید واژه ها: فراتحلیل کیفی آیه 34 سوره نساء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۷۳
هدف این پژوهش فراتحلیل کیفی پژوهش های انجام شده در مورد آیه 34 سوره نساء بود. جامعه پژوهش، مقالات علمی پژوهشی چاپ شده در حوزه آیه ذکر شده از سال 1380 تا 1397بود. نمونه مورد بررسی، سی و سه مقاله پژوهشی از مجلات مختلف انتخاب شدند. طرح پژوهش فراتحلیل کیفی به صورت توصیفی – تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات، ابتدا مقالات علمی پژوهشی در حیطه ی موضوعی کلید واژههای مرتبط با آیه 34 نساء، مانند ضرب زنان و قوامیت در پایگاه های نورمگز، علم نت، جامع علوم انسانی جست و جو و انتخاب شد. پس از آن اطلاعات موجود در آن ها استخراج شد. نتایج این پژوهش نشان داد بیشتر مقالات منتخب، بر روی معنای قوامیت مردان متمرکز شده اند. مهم ترین مولفه های مطالعات در حوزه ی آیه 34 سوره نساء از جهت اصول کلی ناظر بر معنای ضرب، شرایط و نحوه اجرا و وجوب یا جواز آن، معنای نشوز و گستره ی آن، شرایط فرهنگی- اجتماعی مفسران در برداشت آیه ویا بسترهای تاریخی اجتماعی عصر نزول در آیه بود. هم چنین پراکندگی مطالعات نشان داد که در سال های 94 13و 97 13هر کدام به صورت جداگانه پنج مقاله در موضوع بررسی آیه 34 نساء به چاپ رسیده است که بیشترین فراوانی را در مقایسه با سال های دیگر در جامعه ی آماری پژوهش بود.
۸.

واکاوی تجربه زیسته زنان درتزلزل بنیاد خانواده و طلاق

کلید واژه ها: تجربه زیسته تزلزل بنیادخانواده طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۴۷
هدف پژوهش حاضر، واکاوی تجربه زیسته زنان متاهل در تزلزل بنیاد خانواده و طلاق بود. جامعه آماری کلیه زنان متأهل مراجعه کننده به دادگاه خانواده شهرستان اصفهان در بهار1400 بودند. نمونه پژوهش 18 زن بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. طرح پژوهش حاضر کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی بود. داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. نتایج نشان داد که تزلزل بنیاد خانواده تحت تاثیر عوامل موثر بر طلاق، که شامل خشونت فیزیکی، خشونت روان شناختی، خشونت مالی، ارتباط ناکارآمد، پیمان شکنی عاطفی در روابط زناشویی، اعتیاد به مواد مخدر و مصرف الکل، مسائل و مشکلات روانی، مسائل و مشکلات عاطفی بود. همچنین عوامل تزلزل وآسیب به بنیاد خانواده شامل عدم صداقت، عوامل فرا زوجی مؤثر بر طلاق و تنگناهای اقتصادی بود. عوامل تهدید بنیاد خانواده شامل وضعیت شغلی زوجین، اختلاف فرهنگی و موقعیت اجتماعی زوجین و شکل گیری ازدواج نامطلوب بود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۲