درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۹۸۱ تا ۲٬۰۰۰ مورد از کل ۳۰٬۰۱۵ مورد.
۱۹۸۱.

حکمرانی محیط زیست و کارآمدی دولت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال هشتم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 31 - 57

کلید واژه ها: جامعه خطرپذیر محیط زیست دولت کارآمدی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۲۲
محیط زیست، یک سیستم پیچیده است و تحت تأثیر متغیرهای زیادی است و این متغیرها غیرقابل پیش بینی هستند. پیچیدگی ها و متغیرهای غیرقابل پیش بینی مسائل محیط زیستی در مرحله عمل مشخص می شوند. پیچیدگی مسائل زیست محیطی وقتی که با منافع، امنیت، قدرت و سیاست پیوند می خورند، بیشتر می شود. بدین ترتیب، راه حل فنی در سیاست گذاری نمی تواند ریسک حاصل از محیط زیست را برای جامعه کاهش دهد، بلکه همان طور که نظریه الریش بک به ما نشان می دهد ابعاد اجتماعی محیط زیست بسیار دارای اهمیت است و به نوعی محیط زیست امری اجتماعی و سیاسی است. بدین ترتیب، یافته های تحقیق در پاسخ به این سؤال که میزان ریسک در محیط زیست ایران چگونه است و چه تأثیری بر کارآمدی دولت دارد؟ به خوبی نشان می دهد که محیط زیست ایران، پیچیده، چندبعدی و با ریسک بالا است. از این رهگذر محیط زیست، با سیاست به طور اعم و با کارآمدی دولت به طور اخص پیوند نزدیکی دارد و فقدان حکمرانی فعال در این حوزه می تواند کارآمدی دولت را تحت تأثیر قرار دهد. این تحقیق با روش تحلیلی- توصیفی و داده های ثانویه؛ بانک جهانی، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، سیستم اطلاعات US، گزارش آماری BP و ترازنامه انرژی، با استفاده از نظریه «جامعه در آغوش خطر» الریش بک به بررسی وضعیت محیط زیست ایران پرداخته است.
۱۹۸۲.

بررسی وضعیت و جایگاه مسأله فلسطین در عادی سازی روابط عربستان سعودی و رژیم اسرائیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۷۳) 135 - 155

کلید واژه ها: فلسطین عربستان سعودی رژیم اسرائیل عادی سازی روابط امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۳۰
مسأله فلسطین یکی از پیچیده ترین مسائل منطقه خاورمیانه از 1948 تا به حال است. رژیم اسرائیل در چندین جنگ با اعراب، بر مناطق فلسطینی زیادی مسلط شده و اراضی آنها را اشغال کرده است. این رژیم در اتحاد با آمریکا برای سال ها امنیت خود را تأمین شده می دید، اما رقابت روزافزون ایالات متحده با چین، که یکی از دلایل خروج تدریجی آن از منطقه است و افزایش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه، موجب شده هم اعراب، به خصوص متحدان عربستان سعودی و هم رژیم اسرائیل با چالش های امنیتی روبه رو شده و از 2015، روندی موسوم به عادی سازی روابط را آغاز کنند و تا کنون، به موفقیت هایی نیز دست یابند. در این میان پرسش اصلی آن است که مسأله فلسطین در روند عادی سازی این روابط میان اعراب و رژیم اسرائیل، داری چه وضعیت و جایگاهی است؟ برای پاسخ به این پرسش، روش تحقیق مقاله تحلیلی و توصیفی، و تا حدودی نیز تاریخی است. هدف مقاله آن است که در این روند عادی سازی روابط، به طور خاص بر موضوع فلسطین متمرکز شود، چرا که این مسأله برای جمهوری اسلامی، یکی از نقاط ایدئولوژیک است که در تضاد با وجود رژیم اسرائیل، با امنیت آن گره خورده. نتیجه کلی مقاله نشان می دهد اعراب متحد عربستان، در روند عادی سازی، جایگاه بالایی برای آرمان فلسطین قائل نیستند؛ اما سعودی که ادعای رهبری مسلمانان را دارد، در شعار، حل مسأله فلسطین را یکی از شروط عادی سازی کامل روابط خود با رژیم اسرائیل می داند، با این حال چنانچه امنیت آن بیشتر تهدید شود، عربستان این شرط را نیز رها خواهد کرد.
۱۹۸۳.

تحلیل گفتمانی استکبارستیزی در اندیشه آیت الله خامنه ای از منظر پساساختارگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹۴ 153 - 181

کلید واژه ها: آیت الله خامنه ای استکبارستیزی پساساختارگرایی هویت غیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۷۷
در نگرش پساساختارگرایانه، هویت های اجتماعی و سیاسی محصول گفتمان ها فرض می شوند در واقع هویت ها و خودفهمی ها، در مقابل غیریت ها یا دیگران شکل می گیرند بنابراین، خلق یک هویت بر تاسیس یک تفاوت دلالت دارد. در این چارچوب با تکیه بر مفهوم «غیرِسازنده»، شکل گیری یک هویت را مستلزم عمل تمایز می دانیم که غالبا به تقابل ختم می گردد. مقاله حاضر در پی بررسی این پرسش است که از منظر پساساختارگرایی، استکبارستیزی چه جایگاهی در اندیشه رهبر انقلاب دارد؟ و بر این فرض استوار است که گفتمان استکبارستیزی مدنظر آیت الله خامنه ای حول محور چهار دال هویت بخش، فراگیر، استمرار و استقلال آفرین مفصل بندی شده است که مبتنی بر تقابل با «غیر» به هویت و صورت بندی امت شکل می دهد. این پژوهش بر اساس روش گفتمان لاکلا و موف و با تکیه بر داده ها و درون مایه های رویکرد پساساختارگرایی سامان یافته است. بنا بر یافته های پژوهش، آمریکا در قالب شیطان بزرگ، نقطه هدف استکبارستیزی گفتمان انقلاب اسلامی می باشد که به عنوان «بیرونی سازنده» هویت اسلام سیاسی ایرانیان، نقش بازی می کند. از منظر مقام رهبری این مرزبندی مستمر با ریشه های مذهبی به تحکیم هویت انقلابی و دینی نظام اسلامی منجر می شود.
۱۹۸۴.

رویکرد سیاست خارجی عربستان سعودی در حمایت از گروه های تکفیری-جهادی (مطالعه موردی بحران سوریه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 149 - 173

کلید واژه ها: رویکرد تهاجمی سیاست خارجی عربستان سعودی گروه های تکفیری - جهادی سوریه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۲۹
عربستان سعودی به عنوان یکی از کشورهای مهم منطقه خاورمیانه در طول دهه های گذشته در چهارچوب یک کشور محافظه کار عمل کرده و عمدتاً به عنوان کنشگری که طرفدار وضع موجود و مخالف تغییر هست، شناخته شده است. اما در طول دوره بیداری اسلامی و به خصوص از سال 2011 در وقایع بحران سوریه، رفتارهای عربستان در عرصه منطقه ای نشانگر عبور این کشور از رویکرد محافظه کاری و متمایل شدن به سمت و سوی رویکرد تهاجمی در سیاست خارجی است. بر این اساس، سوال اصلی این است که: رویکرد ساسیت خارجی عربستان در حمایت از گروه های تکفیری –جهادی چگونه است؟(مسئله) برای پاسخ به سوال مذکور، بااستفاده از روش توصیفی –تحلیلی و جمع آوری داده ها با بهره گیری از مقالات، اسناد و منابع کتابخانه ای موجود (روش) این نتیجه حاصل شده است که راهبردهای عربستان در قبال گروه های تکفیری –جهادی در منطقه و بالاخص در سوریه، طیف های متنوعی از حمایت مستقیم، اجماع سازی در سطح سازمان های منطقه ای همسو و ائتلاف سازی با برخی کشورهای منطقه را در بر می گیرد که در نهایت می توان اذعان کرد که این نوع رویکردهای تهاجمی و الگو برداری از گروه های تکفیری-جهادی در آینده ای نزدیک برای حاکمیت و گفتمان وهابیت عربستان نیز دردسرساز خواهد شد(یافته ها).
۱۹۸۵.

نسبت دین و دموکراسی: بررسی تطبیقی آرای سیاسی جان لاک و علامه نایینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۹) 185 - 206

کلید واژه ها: دین دموکراسی لاک نائینی سیاست و هرمنوتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۱۰
مشروطه گرایی با تحدید قدرت نظام پادشاهی از طریق قانون همراه بوده است. مهم نیست در انگلستان یا ایران اتفاق افتاده باشد، مهم این است که گفتمان اقتدارگرای نظام پادشاهی از دین برای مشروعیت بخشی خود استفاده می کرد. اینک مشروطه گرایی با ارائه تفسیری دموکراتیک از دین در تلاش بوده تا گفتمان جدیدی را مفصل بندی نماید که ضمن مشروعیت بخشی به نظام سیاسی، حقوق افراد جامعه را نیز محترم شمارد. این مقاله، با بررسی تطبیقی این موضوع در آرای سیاسی جان لاک و علامه نائینی به این نتیجه رسیده که گر چه هر دو اندیشمند مبانی گفتمانی خود را بر دین استوار ساخته اند اما در فرایند واگذاری حاکمیت به مردم و در نتایج آن کاملاً متفاوت نظریه پردازی کرده اند. به گونه ای که لاک در فرایند واگذاری حاکمیت به جای آموزه های دین به عقل انسانی گذر کرده و در نتیجه یک جامعه مدنی عرفی و فارغ از دخالت کلیسا ترسیم نموده است. این در حالی است که نائینی، همان گونه که سیاست را بر دین مبتنی کرده، جامعه و سیاست را در ذیل دین مورد بررسی قرار داده است. این یعنی عدم التزام حتمی جامعه و سیاست لاک به دین، و التزام حتمی جامعه و سیاست نائینی به دین.
۱۹۸۶.

موانع شکل گیری رژیم همکاری زیست محیطی در خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 101-129

کلید واژه ها: خاورمیانه محیط زیست ریزگرد رژیم همکاری امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۱۳۸
مدیریت بحران های منطقه ای نیازمند شکل گیری همکاری و همگرایی میان کشورهای یک منطقه است. حل بحرانهای زیست محیطی نیز از جمله مسائلی است که از این امر مستثنی نیست. بدیهی است در صورت عدم شکل گیری همگرایی منطقه ای، مدیریت این بحران با چالش جدی مواجه خواهد شد. بحران زیست محیطی به ویژه بحران ریزگردها که طی سالهای اخیر چالشی جدی برای منطقه خاورمیانه بوده است، همکاری کشورهای منطقه را می طلبد. اما برخلاف انتظار تاکنون کشورهای منطقه تمایلی در راستای شکل گیری یک رژیم همکاری دسته جمعی از خود نشان نداده اند. در این پژوهش موانع فراروی شکل گیری این همگرایی مورد بررسی قرار گرفته است. سوال این است که موانع فراروی شکل گیری رژیم همکاری زیست محیطی در خاورمیانه چیست؟ فرضیه پایان نامه این است که مدیریت بحرانهای زیست محیطی نیازمند مجموعه ای از عوامل همچون اجماع سازی، بکارگیری دیپلماسی چند جانبه و رژیم های بین المللی است، در مقطع کنونی در منطقه خاورمیانه، وجود بحرانها و کشمکش های سیاسی از جمله اشغال عراق، تحولات 2011 وپیامدهای آن و نیز اختلافات هیدروپلتیک میان کشورهای منطقه شرایط نامساعدی را برای مدیریت بحران های زیست محیطی از جمله مساله ریزگردها رقم زده است. در این پایان نامه از روش تحلیلی – توصیفی استفاده شده است.
۱۹۸۷.

نخبه گرایی؛ مشروعیت سیاسی یا مشروعیت الهی (مطالعه تطبیقی روی کردهای نخبه گرایی با خطبه شقشقیه)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال ۲۷ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۳) 33-62

کلید واژه ها: نخبه گرایی امام علی خطبه شقشقیه مشروعیت سیاسی مشروعیت الهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۱۶۱
تاریخ اندیشه پیرامون جایگاه، عمل کرد و وظایف نخبگان در جامعه به قدمت تاریخ فلسفه سیاسی است. این تفکر که جوامع بشری از نیروها و طبقات اجتماعی گوناگون تشکیل شده و حکومت می بایست در اختیار گروه های اجتماعی برتر قرار گیرد، حتی در اندیشه های فلاسفه باستان و قرون وسطی مطرح شده است. نظریات و روی کردهای بسیاری در زمینه نخبه گرایی وجود دارد که در مقاله حاضر با هدف بررسی اندیشه های متفکرین مسلمان در این زمینه، با روش کیفی مقایسه تطبیقی، این روی کردها با دیدگاه امام علی درباره نخبه گرایی در خطبه شقشقیه مقایسه شده اند. نتیجه آن که در روی کردهای نخبه گرایی، بر مشروعیت سیاسی نخبگان تأکید شده است، اما مبنای دیدگاه امام علی بر پایه مشروعیت الهی و مقبولیت مردمی است. هم چنین روی کردهای نخبه گرایی معتقدند که نخبگان در راستای تأمین منافع خود عمل می کنند، اما امام علی برقراری عدالت، مبارزه با ظلم و حفاظت از توده را مسؤولیت اجتماعی نخبگان می داند. هم چنین ایشان حقوق و وظایف متقابل نخبگان و توده را مورد نظر داشته اند، اما در روی کردهای دیگر بیش تر بر وظایف توده در برابر نخبگان و در جهت منافع آنان تأکید شده است.
۱۹۸۸.

نسبت مفهومی فرهنگ و امنیت: جستاری در چیستی «امنیت فرهنگی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۸) 177 - 215

کلید واژه ها: فرهنگ امنیت امنیت فرهنگی محیط امنیتی تهدید امنیتی فرهنگ راهبردی هویت سبک زندگی جنبش جدید اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۳۹
در مقاله حاضر، با جستاری در چیستی «امنیت فرهنگی»، به تبیین نظری این مفهوم از منظر نسبت مفهومی فرهنگ و امنیت می پردازیم. مفروض مقاله این است که امنیت فرهنگی را به مثابه مفهوم یا حتی پدیدار نمی توان درک کرد مگر آنکه به بازشناسی و بازنمایی شقوق مختلف نسبت مفهومی «فرهنگ» و «امنیت» دست یازید. در پاسخ به این مسئله یا پرسش محوری، پردازش مفهومی مقاله حاضر نشان می دهد که عناصر و مؤلفه های تشکیل دهنده و مقوم امنیت، عمدتاً فرهنگی هستند؛ عناصر و مؤلفه هایی همچون وجوه ذهنی، زبانی، معنایی، گفتمانی، تصوری، ادراکی، احساسی، روانی و اخلاقی امنیت، از این جمله اند و بدون آن ها، تکوین، تقویم و تداوم امنیت ناممکن است. در مقاله حاضر، پس از تعریف مفاهیم فرهنگ و امنیت در مقدمه، به شقوق مختلف نسبت مفهومی فرهنگ و امنیت با تأکید بر فرهنگ به مثابه متغیر مستقل می پردازیم. در نتیجه این پردازش، نویسنده در مقام فرضیه مقاله، به چهار نسبت مشخص؛ یعنی «فرهنگ به مثابه یکی از ابعاد و بخش های امنیت»؛ «فرهنگ به مثابه موضوع ارجاعی امنیت»؛ «فرهنگ به مثابه شاکله محیط امنیتی» و «فرهنگ به مثابه منبع تهدید امنیت» اشاره کرده است.
۱۹۸۹.

تبیین پژوهش های علوم سیاسی جهان درباره ایران: تحلیل علم سنجی و مصورسازی علم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره ۱۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۷) 323 - 301

کلید واژه ها: علم سنجی ایران سیاست خارجی خاورمیانه و ایالات متحده آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۳
امروزه شیوه ها و ابزارهای متعددی برای سنجش تولیدات علمی در مورد کشورها وجود دارد. این مقاله با استفاده از روش علم سنجی به دنبال بررسی آثار چاپ شده در مجلات معتبر جهانی طی سالهای 1975 الی 2020 میلادی در خصوص تحولات گوناگون ایران می باشد. مقطع زمانی مذکور یکی از مهم ترین دوران تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشورهای منطقه بخصوص ایران است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تحولات ایران بعد از انقلاب اسلامی، برای برخی از کشورها از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. تحولاتی که منجر به برجسته تر شدن مسائل پیرامون ایران در آثار و پژوهشهای محققان در سطح بین المللی شده است. خوشه بندی موضوعات در سه سطح مرتبط با ایران در لایه اول به مسائلی همچون سیاست خارجی، روابط کشورمان با قدرتهای بزرگ روسیه، چین و مباحثی همچون مسائل هسته ای، انقلاب و اسلام مربوط می شود. در سطح دوم یعنی خاورمیانه مباحثی همچون رابطه با عربستان سعودی، بهارعربی و مسائل خلیج فارس برجسته شده است. در لایه سوم با خوشه محوری ایالات متحده آمریکا به کشورهای همچون اسرائیل، عراق، ترکیه سوریه و موضوع تروریسم تأکید شده است. در این بین بیشتر محققان در کشورهای غربی بخصوص ایالات متحده آمریکا هستند که علاوه بر وجود زیرساختهای لازم از جمله مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی متعدد و پژوهشگران قابل توجه، استراتژی و منافع ملی تعریف شده در منطقه دارند. در نمایش واژگان و اصطلاحات بکار رفته ایران، خارومیانه و ایالات متحده آمریکا بیشترین تراکم را نشان می دهد..
۱۹۹۰.

بایسته های مفهوم انصاف حکومتگران و کارگزاران سیاسی از منظر قرآن و روایات اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۶) 423 - 456

کلید واژه ها: کارگزاران سیاسی حکمرانان جامعه اسلامی مفهوم انصاف احادیث و روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۴۴
این مقاله به بایسته ها و شاخص های انصاف حکمرانان و کارگزاران سیاسی از منظر قرآن و روایات اسلامی تمرکز دارد. در این راستا سعی شده است که مفهوم انصاف و شاخص های آن از آیات قرآن کریم و روایات و احادیث اسلامی استخراج شود، یافته های این مقاله نشان می دهد که در قرآن کریم و روایات اسلامی، انصاف علاوه بر آن که ارزشی مؤکد در جامعه اسلامی و نیز در ارتباط با غیرمسلمانان و دشمنان محسوب می شود، بلکه در زمینه های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی نیز حکمرانان و کارگزاران جامعه اسلامی می بایست در شیوه عملکرد و کارگزاری شان چه در سطوح فردی و چه در سطوح مسئولیت های سیاسی به شاخصه های آن متعهد باشند. هم چنین در این مقاله علاوه بر شاخصه های انصاف به ضرورت و عوامل تحقق آن از منظر قرآن کریم و روایات پرداخته شده است. روش تحقیق در این مقاله به شیوه توصیفی تحلیلی است و روش گردآوری داده ها و شواهد نیز به شیوه کتابخانه ای و اسنادی می باشد که از طریق آن به استخراج شواهد از آیات قرآن و احادیث و روایات اسلامی پرداخته شده است.
۱۹۹۱.

واکاوی تأثیر ذهنیت مدرن بر چگونگی برساخته شدن نظم سیاسی -اجتماعی مطالعه موردی، بررسی آراء دکتر شریعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۰ (پیاپی ۷۰) 9 - 42

کلید واژه ها: نواندیشی دینی شریعتی سه گانه لاکانی ذهنیت مدرن نظم سیاسی - اجتماعی مطلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۱۵۲
در ایران، نواندیشی در پی رویارویی ایرانیان با غیرغربی در عصر مشروطه پدیدار شد. نواندیشی دینی نیز بعنوان گونه ای از نواندیشی درصدد تلفیق دستاوردهای مدرن با گزاره های سنتی بوده است. مسأله نوشتار آن است که میزان تأثیر ذهنیت مدرن در برساخته شدن نظم سیاسی- اجتماعی مورد نظر شریعتی را بعنوان یکی از نواندیشان دینی ایران دهه چهل و پنجاه شمسی مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد که ذهنیت مدرن و حتی نامدرن به معنای نحوه ادراک از مدرنیته بر نظام فکری شریعتی تأثیرگذار بوده است؛ به گونه ای که وی با تأثیرپذیری از اندیشه متفکرانی نظیر گورویچ و برگ، سوسیالیسم را بخوبی شناخت و با سارتر و اندیشه های اومانیستی او آشنا شد. ماسینیون نیز که قرائت عرفانی از اسلام داشت، او را بشدت تحت تأثیر قرار داد. او با تاثیرپذیری از مدرنیته و نامدرنیته و تلفیق آن با اصول اسلامی، نظم سیاسی و اجتماعی مطلوب خود را بر مدار امت و امامت و دموکراسی متعهد پی ریزی نمود. این پژوهش می کوشد بر اساس نظریه سه گانه لاکان، خوانش شریعتی از ذهنیت مدرن و بهره گیری وی از گزاره های نامدرن را در جهت ایجاد نظم سیاسی- اجتماعی مطلوب با روش توصیفی و تحلیلی مورد بررسی و کنکاش قرار دهد.
۱۹۹۲.

بررسی چگونگی تعامل ورزش– سیاست خارجی بر پایه «نظریه میدان» پی یر بوردیو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 284 - 259

کلید واژه ها: دیپلماسی عمومی دیپلماسی ورزشی قدرت نرم سیاست بین الملل مدل مفهومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۱۱۵
ورزش مدرن، نقش و جایگاه مهمی در جهان معاصر دارد. با وجود گزاره مفروض «جدایی ورزش از سیاست»، باید اذعان کرد که رابطه دوسو یه استواری میان ورزش و سیاست در حوزه داخلی و عرصه خارجی برقرار است. پژوهش های زیادی درباره تأثیر متقابل ورزش و سیاست انجام شده و نظریه پردازان اجتماعی در قالب نظریه های «جامعه شناسی ورزشی» به این مقوله پرداخته اند. با این حال، در نظریه های روابط بین الملل در مورد رابطه «ورزش- سیاست خارجی» به لحاظ نظری کار پژوهشی چندانی انجام نشده است. از آنجایی که برای درک بهتر چرایی اهمیت ورزش در سیاست خارجی کشورها، وجود بستر نظری و چارچوب مفهومی لازم است، با طراحی یک مدل مفهومی با الهام از «نظر یه میدان» بوردیو، می توان به توصیف و تبیین تعامل میان ورزش و سیاست خارجی مبادرت ورزید. پرسش های اصلی پژوهش عبارت اند از: 1. ماهیت رابطه بین ورزش و سیاست خارجی چیست؟ 2. میزان تاثیرگذاری ورزش بر روابط دیپلماتیک، و پیشبرد صلح در نظام بین الملل چیست؟ در فرضیه پژوهشی استدلال می شود که ورزش بین الملل به عنوان ابزاری موثر در سیاست خارجی با ایجاد فرصت برای دیپلماسی عمومی و افزایش قدرت نرم کشورها، به انعطاف پذیری و پیشبرد صلح در روابط دیپلماتیک کمک می کند. با رویکردی کیفی و استفاده از روش تحلیل مقایسه ای دیدگاه های علمی و شواهد موجود در منابع مکتوب، و تاکید بر دو عنصر نظریه پی یر بوردیو یعنی «میدان و سرمایه» و تعمیم آن به عرصه جامعه بین الملل و کاربست مؤلفه های «قدرت نرم» و «دیپلماسی ورزشی»، رابطه ورزش با سیاست خارجی و چگونگی بهره گیری کشورها از میدان بین المللی ورزش در راستای اهداف سیاست خارجی تبیین می شود.
۱۹۹۳.

چالش ها و راهبردهای دولت الکترونیک در راستای تحقق دموکراسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۶) 57-83

کلید واژه ها: دولت الکترونیک دموکراسی شکاف دیجیتالی سواد الکترونیک حریم خصوصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۸۴
دولت الکترونیک با هدف بهبود خدمات رسانی به مردم، موجب تعامل بیشتر مردم با دولت و مشارکت آن ها را در فرآیندهای دموکراتیک می شود و این امر در تحقق حقوق و آزادی ها، ساختار و کارکرد نهادهای حکومت و نهایتاً در هنجارها برای حاکمیت دولت قانون مدار که در آن تحدید قدرت، رعایت سلسله مراتب و نظارت پذیری با استفاده از دولت الکترونیک تسهیل و بسیار شفاف خواهد شد. پژوهش حاضر به صورت توصیفی و تحلیلی این موضوع را بررسی می کند. دولت الکترونیک می تواند با بکارگیری فناوری های جدید ارتباطی و اطلاعاتی به ساختاربندی خدمات در راستای تضمین حقوق اساسی شهروندان و مشارکت اثر بخش مردم و جامعه مدنی در فرآیند تصمیم گیری عمومی عمل کند، از این رو یکی از نتایج اجرای دولت الکترونیک و حکومت گری الکترونیک، خلق دموکراسی باشد، ولی مهم ترین چالش ها در تحقق دولت الکترونیک می توان به نقض حریم خصوصی، یکپارچه سازی سامانه های فنی، تغییر فناوری و لزوم احیای مجدد مسائل مربوط به عوامل انسانی، اندازه پذیرش فرهنگ استفاده از خدمات دولت الکترونیک، شکاف دیجیتالی، مشارکت ناکافی در پیاده سازی دولت الکترونیکی، سواد الکترونیک پایین و فقدان برنامه منسجم در روند مطلوب آماده س ازی برای تحقق دموکراسی، اشاره کرد.
۱۹۹۴.

The “Counter-Terrorism” Strategy of the Islamic Republic of Iran in the West Asia(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Review of Foreign Affairs, Volume ۱۳, Issue ۳۵- Serial Number ۱, Winter and Spring ۲۰۲۲ 23 - 60

کلید واژه ها: strategy Islamic Republic Terror Terrorism West Asia

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۲۴
Peace and security are blessings that God has given to mankind for the sake of growth and development of human societies. What is certain is that peace is a human ideal and all human beings need peace and comfort in their daily lives to work and strive and to realize their material and spiritual abilities. Terrorism -as an old phenomenon with a new form and nature- is one of the most important and challenging problems of our world. Meanwhile, it is so brutal, outrageous, scary and reprehensible that it can be called as "cancer of our modern world". Terrorism by itself does not determine the system of action and reaction. Dealing with terrorism must follow a logical order; An order that is defined against all anti-peace phenomena and lies in natural, divine and human values. The international system lacks a clear and comprehensive strategy against security threats and peace violations. Therefore, the counter-terrorism mechanisms and measures stipulated in the existing international documents have sometimes taken a direction that are not necessarily compatible with other measures that have been established regarding other categories of world peace; Rather, their contradictions and incompatibilities are clearly visible in practice. With an innovative action, especially in the last decade, the Islamic Republic of Iran has taken a strategy to eradicate terrorism. In this regard, while dealing with the roots and intellectual and religious foundations of terrorism, Iran has simultaneously, Tactically and operationally tried to fight with the manifestations of terrorism and prevent the expansion of terrorist attacks. in this field, it has had extensive cooperation with international and regional organizations and their executive bodies, such as Interpol.
۱۹۹۵.

تحلیل ساختاری جایگاه کنش گران آینده اقتصاد سیاسی جهانی با محوریت اتّحادیه اروپا در دورنمای 2050؛ به روش مکتور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 41 - 76

کلید واژه ها: اقتصاد سیاسی جهانی آینده پژوهی لاپراسپکتیو مکتور اتحادیه اروپا کنش گران اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۶۰
در حال حاضر جهان شاهد گذار اقتصادی از قدرت های بزرگ غربی به سمت بازارهای نوظهور است. بحران های جدید به خصوص کووید 19، پیشرفت های عظیم و هژمونی غرب با محوریت ایالات متّحده آمریکا و اتّحادیه اروپا را به چالش کشیده اند. درحالی که در آغاز هزاره، حرکت اتّحادیه اروپا به سمت اتّحادیه اقتصادی و سیاسی، یک روند غیرقابل مقاومت و برگشت ناپذیر تلقّی می شد، با شیوع کووید 19 و تشدید سایر بحران های موجود، در شرایط پیچیده تری قرار گرفت. در این نوشتار این پرسش ها مطرح شده اند که در دورنمای 2050، اولاً مهم ترین کنش گران اقتصاد سیاسی جهانی چه کشورهایی هستند؟ و دوماً اتّحادیه اروپا چه جایگاهی در بین سایر کنش گران اقتصاد سیاسی جهانی دارد؟ به عبارتی هدف اصلی مقاله این است که با سنجش وزن سایر کنش گران در اقتصاد سیاسی جهانی مهم ترین رقبای اتّحادیه در دورنمای 2050 را شناسایی کند و با استفاده از تحلیل نرم افزاری جایگاه اتّحادیه را در بین این کنش گران مشخص سازد. در این نوشتار تلاش شده به دو پرسش مذکور با استفاده از برگزاری پنل خبرگی و روش تحلیل ساختاری مکتور (دو روش آینده پژوهی) و بهره گیری از بروزترین منابع موجود، پاسخ داده شود. سازمان دهی مقاله به این شیوه است که ابتدا مروری صورت گرفته بر چارچوب نظری مقاله که نهادگرایی است و سپس مهم ترین کنش گران آینده اقتصاد سیاسی جهانی بررسی شده اند. در ادامه تحلیل داده های پژوهش به وسیله نرم افزار مکتور (یکی از روش های مرسوم در مکتب لاپراسپکتیو (la prospective)) انجام شده و درنهایت جمع بندی ارائه شده است.
۱۹۹۶.

درباره سیاست در اسلام: مطالعه ای غیر دولت بنیاد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی اسلامی ایرانی سال اول پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 111 - 137

کلید واژه ها: نماز امر سیاسی دولت شیوه زیست مسلمانانه حکومت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۱۴
در این مقاله تلاش خواهمی کرد تا در یک مطالعه پدیدارشناسانه رابطه ای هستی شناختی میان شیوه های زندگی پیشا-تأملی یک مردم و سیاست برقرار کنیم که بتواند فهمی از هستی شناسی سیاسی در پیوند با مفهوم بنیادین شیوه های زندگی را ممکن کند. در این چارچوب تلاش خواهیم نمود تا نشان بدهیم چطور این نه دولت اسلامی، چه حاکم آن پیامبر اکرم(ص) یا امام معصوم(ع) باشد و چه فقیه شیعی یا خلیفه سنی، بلکه نفس مسلمان بوده در مقام یک شیوه زیست یا شکلی از خو کردن با جهان است که از دین مبین اسلام یک هستی سیاسی می سازد.ما بحث درباره شیوه های خو گرفتن در جهان و نظام خاص کنترل بدنی را که هویّت های سیاسی گوناگونی را می سازند با مطالعه درباره نماز و هم پیوندهای منطقی آن موردمطالعه قرار خواهیم داد. بنا داریم در نهایت نشان بدهیم که چطور نماز، مخصوصاً در مقام یک فریضه جمعی، شکلی از هویت یابی یا تمایزیابی سیاسی است. تلاش خواهیم کرد تا به مطالعه درباره نسبت مفهوم دوستی، در معنای ارسطویی آن و سیاست در پیوند با نماز بپردازیم. همین طور نشان خواهیم داد که چطور نماز،مانند دیگر فرایظ دینی، در مقام مناسباتی جمعی می تواند مبنای دموکراتیک شکل گیری هویّت سیاسی،یا چنان که در رادیکال دموکراسی شانتال موف می بینیم، مجموعه دوستان باشد. ما تلاش خواهیم کرد تا مفهوم نماز را به بن مایه تئوریکی برای صورت بندی مفهوم شیوه زیست مسلمانانه در یک قرائت سیاسی از اسلام تبدیل کنیم.
۱۹۹۷.

واکاوی ضرورت مصادرۀ اموال دشمن در جنگ (در صدر اسلام و جنگ های جهانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۱ 329 - 357

کلید واژه ها: جنگ در اسلام جنگ جهانی اموال دشمن اتباع دشمن ضرورت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۶۹
برداشت های چندگانه و متفاوت از ضرورت مصادره اموال دشمن و ابهام در ماهیت، آثار و شرایط این اصل در جنگ، منجر به نقض حقوق مالکیت بشری شده است. یکی از روش های خوب برای رفع ابهامات، مطالعه تطبیقی در خصوص مصادره اموال در جنگ در صدر اسلام و جنگ های جهانی است. بنابراین، پرسش هایی که مطرح می شود این است که در جنگ مصادره چه اموالی ضروری است و چه اموالی متعلق به دشمن است؟ فرض بر این است که مصادره اموالی ضروری است که مستقیماً برای اهداف نظامی استفاده می شود و ممکن است باعث تغییر اهداف نظامی یا کند شدن دسترسی دشمن به اهداف نظامی شود و مصادره اموالی که کاربرد نظامی داشته و متعلق به دشمن باشد، ممکن است. پس، در این نوشتار با روش تحلیلی-تطبیقی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، درصدد تجزیه وتحلیل اموال دشمن (اموال نظامی و غیرنظامی) و تأثیر مصادره این اموال در دستیابی به اهداف نظامی هستیم. در هر دو دوره صدر اسلام و جنگ جهانی مصادره اموال دشمن پذیرفته شد، اما تفاوت در تناسب، ضرورت و تفکیک بین اموال نظامی و غیرنظامی است. در اسلام اموال مصادره شده متناسب با اوضاع واحوال و شرایط هر جنگ است، اما در جنگ جهانی بین اموال مصادره شده هیچ ضرورت، تناسب و تفکیکی وجود نداشت.
۱۹۹۸.

واکاوی تجربه زیسته مدیران تربیت معلم براساس توصیه های بیانیه گام دوم درراستای افزایش قدرت نرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 79-104

کلید واژه ها: تجربه گام دوم پدیدارشناسی مدیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۸۲
درنقطه عطف انقلاب اسلامی ایران، رهبرحکیم انقلاب با صدور بیانیه گام دوم، چشم انداز آینده مطلوب را ترسیم نموده اند که از جمله مقولات محوری برای تحقق آن تجربه اندوزی از گذشته جهت برداشتن گام های استواردرآینده است.براین اساس هدف پژوهش، تحقق محورنگاه به گذشته ی بیانیه گام دوم درعرصه عمل مدیریتی دانشگاه فرهنگیان در راستای افزایش قدرت نرم می باشد که ازطریق روش کیفی ازنوع پدیدارشناسی به تبیین مفهوم، کشف و درک تجربه ای که مدیران با آن زیست کرده اند می پردازد وبه این سوال پاسخ می دهد که تجربیات زیسته مدیران برای تحقق توصیه های بیانیه چگونه است؟جامعه آماری مدیران ستادی و روسای پردیس های دانشگاه فرهنگیان است.نمونه گیری به صورت هدفمند وگلوله برفی می باشد.جهت گردآوری داده ها ازمصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته استفاده گردید.گام های تحلیل داده های کیفی نیز مطابق با فرآیند کد گذاری انجام شد.درمرحله اول 145 کدباز از واحدهای معنایی استخراج شد که پس ازحذف کدهای تکراری120 کد واردمرحله کدگذاری محوری شد.پس از دسته بندی کدها باتوجه به ارتباط مفهومی آنها 34 تم اصلی ودر کدگذاری گزینشی 19مقوله استخراج گردید.یافته ها:اقدامات مدیران:دانش افزایی(خودارتقایی،توانمندسازی) ، نگاه سیستمی(روابط برون سازمانی و درون سازمانی)،عدالت محوری(عدالت نگرشی و آموزشی ) عزت(متغیرهای روانشناختی)،اخلاق ومعنویت(رفتاری و نگرشی)،اقتصاد مقاومتی(راهبردها)،سبک زندگی (تشویق وآموزش). عوامل محتوایی (اخلاق حرفه ای ، خصوصیات فردی،مهارت رهبری، ویژگیهای تخصصی).وضعیت موجود: فرایندهای منابع انسانی(جذب و گزینش)،عدالت(ضعف و قوت)،علم و پژوهش(محدودیتها و فرصتها)،اقتصاد(عوامل محدود کننده)،عزت(شان حرفه ای و سازمانی)،سبک زندگی(آسیب های سبک زندگی ایرانی اسلامی) و راهکارها: مدیریت منابع انسانی(پیامد و گزینش)،اقتصاد(راهبردی و عملیاتی)،علم و پژوهش(سیاستگذاری و اجرایی)،ارتقای نگرش(سبک زندگی و جایگاه دانشگاه)
۱۹۹۹.

تبیین تروریسم رسانه ای با تمرکز بر بهره گیری گروه داعش از شبکه های اجتماعی (توئیتر و فیس بوک) با رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 133-162

کلید واژه ها: تروریسم رسانه ای شبکه های اجتماعی توئیتر فیس بوک داعش رویکرد فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۳۴
تروریسم رسانه ای، گونه ای نوظهور از تروریسم است که از طریق گفتمان سازی، عملیات روانی و جذب نیرو، نسبت به نفوذ، جلب حمایت و مشارکت گروه های مختلف اقدام کرده و با فعالیت در شبکه های اجتماعی خاصّه توئیتر و فیس بوک به استفاده جنون آمیز از فضای مجازی، ایجاد هراس جمعی و رعب و وحشت اقدام می کنند. هدف پژوهش روی تبیین تروریسم رسانه ای گروه داعش در فضای شبکه های اجتماعی با رویکرد فراترکیب متمرکز است. 135 پژوهش در پایگاه های علمی Emerald، Wiley، Science Direct، SID، Sage، Google Scholar، Springer، Taylor & Francis Group، Magiran، Iran.doc و Noormags به عنوان نمونه اولیه در بازه زمانی سال های 2010 تا 2020 وارسی شدند. پس از غربال گری، 36 مطالعه به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و نتایج با استفاده از نرم افزار اطلس تی آی با هم ترکیب شدند. نتایج فراترکیب به شناسایی 6 مقوله اصلی، 25 مفهوم و 129 شاخص منتهی شد که مداخلات خارجی و منطقه ای، تنش های قومی و حمایت های منطقه ای و فرامنطقه ای، تبلیغات و بسیج اجتماعی، گمنامی، تأمین منابع مالی، ترفندهای رسانه ای، فرهنگ سازی خشونت و مواجهه کشورهای جهان از عناصر محوری مدل بودند. مدیریت تحلیل محتوا، بازنگری در سیاست گذاری های حوزه شبکه های اجتماعی، واکاوی جوانب امنیتی ابعاد مختلف تروریسم در رسانه های اجتماعی و بازبینی سیاست دروازه بانی اطلاعات از توصیه های سیاستی مطالعه است.
۲۰۰۰.

شاخص های سنجش عملکرد قدرت نرم حکومت ها در مدیریت سیاسی فضا (از دیدگاه جغرافیای سیاسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 205 - 233

کلید واژه ها: الگوی سنجش سنجش عملکرد قدرت نرم حکومت/دولت مدیریت سیاسی فضا (کشورداری)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۴۷
سطح تأثیرگذاری عملکرد قدرت نرم یک سیستم کلان سیاسی، بر مدیریت سیاسی فضاهای جغرافیایی آن امری انکارناپذیر است؛ چرا که قدرت نرم یک سیستم سیاسی (حکومت) به عنوان سیستم عامل و مغز اداره فضای سرزمینی یک کشور، تأثیرپذیری مستقیمی از اهداف، اجزا و نحوه عملکرد سیستم دارد. از جمله مهم ترین این کارکردها، اِعمال نرم افزارانه قدرت بر فضای جغرافیایی تحت حاکمیت خود است. از این رو، قدرت نرم حکومت ها، متأثر از عملکرد آن هاست. لذا، پاسخگویی به این مسئله که معیارها و شاخص های سنجش عملکرد حکومت ها در اعمال نرم افزارانه قدرت بر فضای جغرافیایی خود کدامند؟ هدف اصلی تدوین این مقاله است. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و گردآوری داده ها با استفاده از منابع کتابخانه ای است. به این منظور ابتدا مؤلفه های نظریه قدرت نرم جوزف نای، استخراج و سپس از میان نظریه ها و دیدگاه های متعدد در رشته های مختلف علوم انسانی شاخص های سنجش عملکرد حکومت با رویکرد قدرت نرم، نیز شناسایی شدند. طبق نتایج، 156 شاخص استخراج شد که از این تعداد، 82 شاخص بیشترین فراوانی و تأکید را در نظریات مختلف داشتند. در نهایت، این 82 شاخص در یک الگوی نظری و تحت 7 مؤلفه اصلی قرار داده شدند که پایه و اساس عملکرد قدرت نرم یک حکومت در مدیریت سیاسی فضای جغرافیایی تحت حاکمیت آن را شکل می دهند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان