مقالات
حوزه های تخصصی:
انقلاب اسلامی ایران با محوریت دین شکل گرفته است پس مبانی قدرت آن نیز بر مؤلفه های دینی و نرم استوار است. سوگواری های عاشورا و اربعین ازجمله آئین هایی هستند که از ظرفیت لازم برای انسجام بخشی و قدرت ا فزایی جمهوری اسلامی ایران برخوردار هستند. جمهوری اسلامی از این آئین ها به صورت مستمر در مدیریت جنگ تحمیلی استفاده کرده است. اکنون نیاز است که متناسب با شرایط منطقه ای از این ظرفیت ها استفاده کرد. با فروپاشی رژیم بعث در عراق و از سر گرفته شدن پیاده روی اربعین توجه به این ظرفیت دینی دوچندان شده است. در مقاله حاضر نقش راهپیمایی اربعین بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی موردبررسی قرارگرفته است. سؤال اصلی این است که راهپیمایی اربعین چه تأثیری بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ یافته ها نشان داد که راهپیمایی اربعین با تقویت ارزش های دینی، معنویت گرایی، تقویت ایثار، شهادت و انتظار بر ارتقای قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران اثر مثبت داشته است.
بررسی مبانی تألیف قلوب و نقش آن در تعمیق قدرت نرم حاکمیت اسلامی با تأکید بر فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
قدرت به عنوان تضمین کننده حاکمیت ملی به دو قسم نرم و سخت تقسیم میگردد. قدرت نرم به دلیل محاسن گسترده همواره مورد توجه حاکمیت دینی بوده است.دراسلام ابزارهایی برای قدرت نرم وجود دارد و یکی از مهمترین آنها «تالیف قلوب» می باشد.مهمترین هدف از تالیف قلوب ،تقویت امنیت و گسترش اسلام می باشد.بررسی های صورت گرفته نشان می دهد اصل تالیف پس از پیامبر(ص) به اعتقاد فقها نه تنها نسخ نشده بلکه از اولویت بیشتری نیز برخوردار است، همچنین قلمرو تالیف شوندگان نیز اعم از مسلمان و غیر مسلمان می باشد.بطور کلی تالیف قلوب دارای ابزارهای اقتصادی شامل زکات،فیء و انفال،خمس و ابزارهای غیر اقتصادی شامل وقف،تقیه مداراتی،قرارداد امان و اهتمام عملی و لسانی به برخورد نیکو می باشد.فضای مجازی با رویکرد تعاملی، امروزه یکی از مهمترین ابزارهای قدرت نرم به شمار می آید.تالیف قلوب در فضای مجازی به دلیل گستردگی مصادیق و ابزارها و پیچیدگی آن نیازمند وجود سازمان منسجم به جهت تالیف می باشد. این مقاله با رویکرد توصیفی تحلیلی به بررسی مبانی تالیف قلوب در فضای مجازی و جایگاه آن در قدرت نرم حاکمیت اسلامی می پردازد.
تأثیر مؤلفه های اقتصادی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران بر توسعه روابط تجاری با چین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از عوامل موثر بر تمایل کشورهای دنیا در توسعه روابط تجاری خود، سطح قدرت نرم کشور هدف و میزان تاثیرگذاری آن کشور بر معادلات بین المللی است. مقاله حاضر به این سؤال پاسخ می دهد که در میان مؤلفه های اقتصادی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، کدام یک از آن ها بر توسعه روابط تجاری ایران و چین مؤثر بوده است؟ روش مورد استفاده در این پژوهش الگوی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی ((ARDL است و داده های مورد تحلیل در این مقاله مربوط به دوره 1988 تا 2019 است. نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها حاکی از آن است که مولفه های اقتصادی قدرت نرم ایران نقش بسیار مهمی در تمایل چین به توسعه روابط تجاری با ایران دارد. افزایش قدرت اقتصادی ایران حسب تولید ناخالص داخلی، بهبود سرمایه اجتماعی و افزایش سرمایه گذاری خارجی نقش بسیار مهمی در توسعه روابط تجاری ایران و چین داشته است، جمع بندی مقاله بیانگر آن است که حضور ایران در عرصه بین الملل و توسعه روابط تجاری با سایر کشورها مستلزم افزایش قدرت نرم کشور خصوصاً در مؤلفه هایی از جمله تولید داخلی، سرمایه اجتماعی و سرمایه گذاری خارجی است و افزایش رابطه تجاری ایران و چین در بستر افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران قابل توجیه است.
مقایسه راهبردهای آمریکا در دوران اوباما و ترامپ جهت تغییر رفتار یا تغییر نظام جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
کشور ایالات متحده آمریکا از سال 1945 بدنبال برتری پارادایم نظم لیبرال برخاسته از نظام سرمایه داری بر پارادایم رقیب بوده، و این کار پس از دوران جنگ سرد با شدت و حدت بیشتری پیگیری شد با این تفاوت که پس از پیروزی انقلاب اسلامی و فروپاشی شوروی، به جای جهان کمونیسم، کشور ایران، دشمن فرضی قلمداد گردید. سیاست خارجی ایالات متحده در نظام بین الملل، صرفا بازتابی از راهبردهای نظام سیاسی حاکم بر این کشور است که بر اساس رهیافت واقع گراایی شکل گرفته است که آن هم بر اساس مکتب سیاست قدرت می باشد هدف از بهره گیری از قدرت، ارتقاء منافع می باشد بطوریکه آمریکا بر اساس مفاهیمی مانند قدرت و منافع ملی، راهبردهای خارجی خود را اعمال می نماید. تعامل دیپلماتیک ایالات متحده در زمان اوباما با ایران، مکمل راهبرد فشارهای همه جانبه و در واقع قسمتی از دیپلماسی اجبار بود و این سیاستها در زمان دولت ترامپ به صورت خصمانه و با گونه ها و اشکال مختلفی با ابزارهای فناورانه، شرایط سیستمی و استفاده از قدرت هوشمند بر علیه ایران اعمال شد و دامنه تحریمها گسترده تر گشت ولی این سیاستها به نتائج مورد نظر آمریکا نرسیده و اعتبار و هژمون جهانی این کشور را تضعیف نمود. سیاست خارجی ایالات متحده از بین الملل گرائی لیبرال در دوران اوباما به نوانزواگرائی، واقع گرائی و عمل گرائی در دوران ترامپ مبدل گشت.
مبانی تعلیم و تربیت انقلاب اسلامی در زمینه بازتولید قدرت نرم با تأکید بر بیانیه گام دوم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
انقلاب اسلامی ایران هرچند در نگاه اول یک انقلاب سیاسی و اجتماعی به شمار می رود، اما بررسی عمیق تر ابعاد آن نشان دهنده وجوه تربیتی قابل توجهی است که هم در عرصه داخلی و هم در عرصه بین المللی آثار زیادی بر جای گذاشته است. وجه جدیدی که می توان به آن اشاره نمود، نقش قابل توجهی در بازتولید قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران نیز خواهد داشت. علاوه بر این، طرح بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که اهمیت خاصی برای مسأله تعلیم و تربیت در نظر گرفته است، به وضوح نشان دهنده، پیوستگی تعلیم و تربیت و افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران است. بر همین اساس پژوهش حاضر به این مسأله پرداخته است که مبانی تعلیم و تربیت انقلاب اسلامی در زمینه بازتولید قدرت نرم با تأکید بر بیانیه گام دوم شامل چه مواردی است؟ پاسخی که می توان ارائه نمود این است که خصوصیات کرامت و اخلاق مداری، استکبارستیزی، استقلال و خوداتکایی، نفی استعمار، تربیت سیاسی بر مبنای مردمسالاری دینی به عنوان وجوه مبانی تعلیم و تربیت انقلاب اسلامی بر مبنای بیانیه گام دوم محسوب می شوند که از توان تولید قدرت نرم نیز برخوردار هستند. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و با گردآوری مطالب از بیانات امام خمینی (ره)، حضرت آیت الله خامنه ای، آراء آنان در کتب مختلف و بررسی بیانیه گام دوم صورت گرفته است.
جایگاه و نقش علمی زنان در قدرت نرم (مطالعه موردی نقش زنان در ارکان نشریات علمی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تولیدات علمی و نشریات به عنوان یکی از ابزارهای دیپلماسی علم و فناوری در سیاست گذاری های علمی و تاثیر آن بر لایه سوم دیپلماسی علم و فناوری (قدرت نرم) حائز اهمیت هستند. از اینرو مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان حضور زنان در جایگاه های مدیریتی ارکان نشریات انجام شده است. پژوهش پیمایشی- توصیفی و از نوع وب سنجی است. جنسیت سردبیر، مدیر مسئول و اعضای هیات تحریریه نشریات معتبر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از طریق اطلاعات مندرج در وبگاه نشریه یا صفحه شخصی آنان گردآوری و ذخیره و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، علیرغم اینکه زنان همانند مردان از منابع با ارزش جامعه به شمار می روند و هم دوش آنان نقش عمده ای در توسعه پایدار دارند؛ اما تنها در 10 درصد نشریات نقش سردبیری و در 12 درصد نشریات جایگاه مدیر مسئولی را برعهده داشتند. همچنین در مجموع 8 درصد عضویت هیات تحریریه نشریات را شامل می شوند. این در حالی است که بیش از 90 درصد نشریات که با سردبیری زنان منتشر می شود دارای رتبه های بین المللی، الف و ب هستند و این امر می تواند نشان از توانایی زنان در اداره و مدیریت نشریات داشته باشد. در نهایت با تأکید بر یافته ها می توان استدلال کرد، برای رفع بی عدالتی جنسیتی و مشارکت بیشتر زنان در افزایش قدرت نرم از بعد علم و فناوری، سیاست گذاری-های کنونی در این حوزه ناکافی به نظر می رسد.
پیش ران های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در اندونزی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اندونزی به عنوان بزرگترین کشور اسلامی در عرصه بین الملل و نیز در میان کشورهای اسلامی از جایگ اهی در خور اهمیت برخوردار است. تحقیق در مورد شیعه به عنوان یکی از فرقه های مهم اسلامی در اندونزی ازیک سو و تاثیر گسترش تشیع در شکل گیری تأثیرات فرهنگی یا متنی در منطقه مالایی و اندونزی از سوی دیگر همواره موضوع جالبی برای تحقیق بوده است. هدف مقاله بازشناسی منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران به عنوان برگترین کشور شیعه در اندونزی است. نگارنده درصدد است با کاربست نظریه قدرت نرم به عنوان مبانی نظری و بهره گیری از روش تحقیق توصیفی تحلیلی، منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در اندونزی،احصاء و بازشناسی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که ظهور و گسترش ایدئولوژی سیاسی مذهبی تشیع در مجمع الجزایر علاوه بر احیاگرایی جهانی اسلامی نتیجه بازتاب نرم افزاری انقلاب اسلامی ایران است. در نتیجه، جمهوری اسلامی ایران در نفوذ خود در کشور اندونزی از ابزار فرهنگی و قدرت نرم استفاده کرده است. مذهب تشیع، رهبران شیعی، شبکه ارتباطی روحانیت و شبکه ارتباطی دانشگاهیان و روشنفکران مهمترین پیش ران های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در کشور اندونزی است.
پیشرفت های اجتماعی به عنوان ابزار قدرت نرم و چالش های آن در جمهوری اسلامی در اندیشه ی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پیشرفت های اجتماعی و به موازات آن چالش های پیش رو در جمهوری اسلامی همواره در طی این سالها نکته ای بوده که مد نظر امامین انقلاب قرار گرفته است، به لحاظ اهمیت موضوع در مقاله حاضر با هدف استخراج شاخص ها و مؤلفه های پیشرفت اجتماعی و در ادامه با ترسیم چالش های آن در بُعد اجتماعی با تکیه به اندیشه امنیتی امام خمینی (ره) انجام گرفته است. به همین منظور مسئله اصلی این تحقیق شناخت اندیشه های اجتماعی حضرت امام (ره) است؛ زیرا با شناخت اندیشه های اجتماعی حضرت امام خمینی (ره) و پیشرفت ها و چالش های آن می توان درگاه بعدی به نظریه های در ابعاد مختلف آن دست یافت ودرعمل از آن ها استفاده کرد. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی - تحلیلی است که برای تحلیل یافته ها از فن تحلیل محتوا استفاده شده است. در حوزه یافته های تحقیق با بررسی و ارکان اجتماعی اندیشه امام خمینی که عبارتند از حکومت اسلامی، مردم و دولت مردان پیشرفت های این حوزه تبیین گردید و چالش ها و ضعف ها هم بیان شد و درنهایت نتیجه گیری که مبتنی بر یافته های تحقیق انجام و یک مدل مفهومی در حوزه بُعد اجتماعی اندیشه امام خمینی (ره) ترسیم و تشریح گردید.
واکاوی ابعاد و مولفه های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در اسناد بالادستی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بازیگران نظام بین الملل، برای ساماندهی فعالیت های خود در داخل، تعامل با سایر بازیگران سیاسی و به طور کلی برای بقا و تعاملات خود ناگزیر به کسب سطحی از قدرت است. اکنون که بسیاری از قواعد و معادلات حاکم بر روابط داخلی و بین الملل دستخوش تحولات گسترده ای شده است، دستیابی به این اهداف را نمی توان تنها با تکیه بر قدرت سخت دنبال کرد؛ بلکه نیاز به نوع دیگری از قدرت است که بتوان با کمترین هزینه به بیشترین اثرگذاری دست یافت. این شکل از قدرت همان «قدرت نرم» است. ج.ا.ایران که با اتکاء بر دو اصل دین و وحدت مردمی شکل گرفت، با تکیه بر همین قدرت که از مبانی و اصول اساسی در اسناد بالادستی الهام گرفته است، ضمن پایه گذاری انقلابی فرهنگی، توانست مسیر توسعه و شکوفایی داخلی را به خوبی طی کرده، تاب آوری اجتماعی و داخلی را افزایش داده و با گسترش دایره نفوذ معنوی خود در منطقه غرب آسیا و جهان، نوعی گفتمان مقاومت را در برابر گفتمان های مدیریت سلطه و زور در دنیا به وجود آورد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی تلاش کرده است مولفه های قدرت نرم را در اسناد بالادستی شامل دین اسلام، گفتمان امام خمینی، اندیشه های رهبری، فرهنگ و تمدن، قانون اساسی و سند چشم انداز 20 ساله مورد بررسی و واکاوی قرار دهد. نتایج نشان داد هرچند در برخی منابع فوق به طور مستقیم از قدرت نرم صحیت نشده است، اما در تمام این منابع، بر بهره گیری از قدرت نرم در پیشبرد اهداف انقلاب تأکید شده است.
بررسی وضعیت آستانه تحمل وتاب آوری جامعه از نظر شهروندان ساروی و راهکارهای افرایش تاب آوری در شرایط بحرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت تحمل و تاب آوری از نظر شهروندان ساروی وراهکارهای افزایش تاب آوری در شرایط بحرانی انجام شده است. روش فراتحلیل برای این پژوهش استفاده شده است.تحلیل براساس نظرسنجی که سال 98 در مرکز تحقیقات صدا و سیما اجرا شد انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، شهروندان 18 سال به بالای شهر ساری بودند. نمونه شامل 400نفر از شهروندان 18 سال به بالای شهر ساری انتخاب شدند. برای گرد آوری داده های پژوهش از پرسشنامه استاندارد تاب آوری استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از ضریب تی تست و تحلیل واریانس رگرسیون صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که سن تاثیر معنی داری بر میزان تاب آوری نداشته است.میانگین نگرش به تاب آوری در بین مردان بیشتر بوده است. بین تحصیلات و میزان تاب آوری از نظر پاسخگویان رابطه معنی داری وجود نداشته است. بین هزینه ماهانه زندگی خانوار باتاب آوری رابطه معنی داری وجود نداشته است. میانگین تاب آوری بر حسب شغل یکسان بوده است . میانگین تاب آوری بر حسب وضعیت تاهل یکسان بوده است . میزان مدارا بر میزان تاب آوری از نظر پاسخگویان تاثیر معنی داری داشته است. از نظر پاسخگویان میزان فرهنگ مدارا در جامعه در حد متوسط به پایین می باشد . از نظر پاسخگویان میران وضعیت دعوا ودرگیری در جامعه درحد پایین است.میزان سازگاری در مواجهه با بی پولی در بین پاسخگویان بالا است .میزان دلسردی در مواجهه با شکست در حد بالاست.
شناسایی مؤلفه های قدرت نرم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال ایالات متحده آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شکل و ماهیت مناسبات میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در طول مدتی که از انقلاب اسلامی گذشته است، ماهیتی منازعه آمیز داشته و از رویارویی سخت تا شیوه های نرم را در برگرفته است. بدین معنا، در مناسبات میان دو کشور ابتدا جنبه های سخت افزاری از اهمیت برخوردار بوده ولیکن باگذشت زمان و ناکارآمدی این ابزارها، بهره گیری از ابزارهای نرم افزارنه اهمیت یافته است. بر این اساس، هر دو کشور با آگاهی از این معادله سعی در افزایش و بهره وری بیشتر از ظرفیت های قدرت نرم خود نموده و درصدد برآمده اند تا برای دستیابی به اهداف سیاست خارجی و حفظ منافع خود از طریق بهره گیری از ابزارهای قدرت نرم اقدام نمایند. پژوهش حاضر با طرح این پرسش که «قدرت نرم سیاست خارجی ایران در قِبال ایالات متحده آمریکا بر چه مبانی و مؤلفه هایی استوار بوده است؟»، این فرضیه را مطرح می نماید که «جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از پتانسیل های ایدئولوژی اسلامی- شیعی، رهبری و مردم توان بازدارندگی خود را افزایش داده و از این طریق، با تهدیدات نرم آمریکا مقابله نموده است». روش مورد استفاده در این پژوهش، کیفی از نوع توصیفی و تحلیلی است و برای گردآوری مطالب از فیش برداری استفاده شده است.
طراحی الگوی سبک زندگی اسلامی ایرانی در راستای بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی (با تأکید بر قدرت نرم)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش دستیابی به الگوی مطلوب سبک زندگی اسلامی ایرانی در راستای بیانیه گام دوم انقلاب و با تأکید بر قدرت نرم می باشد. این تحقیق از نظر هدف اکتشافی از نوع توسعه ای و از لحاظ ماهیت تحقیق کیفی است، یعنی استخراج داده ها، ابعاد و مؤلفه ها با روش نظریه داده بنیاد استخراج گردید. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه است. جامعه آماری در این پژوهش را خبرگان مرتبط در این حوزه می باشند. برای شناسایی افراد در پژوهش حاضر، جامعه آماری متشکل از استادان دانشگاهی خبره ، مدیران ارشد و صاحب نظران که دارای حداقل تحصیلات کارشناسی ارشد به بالا بوده و مسلط به حوزه سبک زندگی اسلامی و دینی و قدرت نرم می باشند را شامل می شود. حجم نمونه در این تحقیق تا رسیدن به اشباع نظری بود، که این تعداد پس از مصاحبه با 32 نفر از خبرگان دانشگاهی ، مدیران و صاحب نظران در شهر تهران که دارای حداقل تحصیلات کارشناسی ارشد به بالا و مسلط به حوزه سبک زندگی اسلامی و دینی و قدرت نرم بودند، به اشباع نظری رسیدیم. یافته های پژوهش نشان داد الگوی مستخرج که در مقابل ترویج سبک زندگی غربی به عنوان یک حربه قدرت نرم محسوب می شود، شامل چهار بعد یا مضمون فراگیر سبک اسلامی در ارتباط با خود، در ارتباط با خدا، فعالیت های فراغتی و سبک سازمانی جهادی و عمل انقلابی است. بعد سبک اسلامی در ارتباط با خود شامل 4 مؤلفه های بعد سبک اسلامی در ارتباط با خدا شامل 1مؤلفه ؛ بعد سبک فعالیت های فراغتی شامل 2 مؤلفه ها و بعد سبک سازمانی جهادی شامل 1مؤلفه سبک سازمانی است.