مجتبی علویان

ایجاد تمدن نوین اسلامی در جهان به عنوان آرمان نهایی انقلاب اسلامی ایران، نیازمند تحقق پیش زمینه هایی است که ازجمله مهم ترین آنان به فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی، برپایی دولت اسلامی است. دولت اسلامی در فرایند پنج گانه تحقق تمدن اسلامی معنا پیدا خواهد کرد. دولت اسلامی شامل همه کارگزاران نظام اسلامی، اعم از قوه مجریه و همه حکومت گران و خدمتگزاران به نظام اسلامی است. هدف نگارندگان این پژوهش، احصاء و تبیین ظرفیت ها و راهکارهای تحقق دولت اسلامی در گام دوم انقلاب اسلامی است. ازاین رو، سؤال اصلی عبارت است از: ظرفیت ها و راهکارهای تحقق دولت اسلامی با تأکید بر بیانیه گام دوم چیست؟ که با بررسی دقیق و روشمند بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و تمرکز بر منظومه فکری آیت الله خامنه ای، دستیابی به این مهم محقق گشت. در پژوهش حاضر از روش توصیفی تحلیلی برای احصاء نتایج استفاده گردیده است. یافته های حاصله نشان از آن دارد که ظرفیت های ایجاد دولتی اسلامی را جوانان، فرصت های مادی و نیروهای مستعد انسانی تشکیل می دهند. همچنین مدیریت جهادی و مشارکت مردمی، راهکارهایی برای ایجاد دولت اسلامی برشمرده شده اند.

ارزیابی پژوهشگر در ایران نه تنها به دلیل اولویت بندی آن ها برای جبران خدمات یا جذب ایشان در سازمان های پژوهشی بلکه به عنوان یکی از روش های ایجاد تعهد سازمانی، ارتقا و هدایت توان پژوهشی، افزایش میزان رضایت از کار پژوهشی و نهایتاً حل مسائل واقعی و بهبود وضعیت رفاه جامعه کاربرد دارد. هدف این پژوهش آن است که سنجه های ارزشیابی پژوهشگران را مبتنی بر مستندات علمی مربوط به این حوزه ترمیم نموده و نهایتاً چارچوب جامعِ مناسبی را که تامین کننده انتظارات از یک پژوهشگر متعهد، دانشمند و توانمند در حل مساله است ارائه دهد. روش به کار گرفته شده در این پژوهش فراترکیب مستندات علمی است که 118 مستند علمی مبنای کار قرار گرفت. استخراج نقاط قوت و ضعف روش های اصلی و مکمل ارزشیابی پژوهشگران، شناسایی مخاطرات ناشی از ارزشیابی سنتی و سنجه های جدید ترمیمی تحت عنوان دگرسنجه ها از مهم ترین یافته های پژوهش است. الگوی ارزشیابی جامع پژوهشگران به عنوان نتیجه اصلی پژوهش که مشتمل بر پنج سطح است. مطابق با الگو، مستندات علمیِ پژوهشگران، حاصلی از ویژگی های فردی پژوهشگر در ضرب با زیست بومِ پژوهش است که توسط داورانی متناسب با نوع و هدف پژوهش سنجیده می شود. در هر صورت، پژوهش زمانی قابل دفاع و مفید است که منجر به بهبود اقتصادی یا بسط نظریه در میان مدت و افزایش اقتدار و رفاه عمومی در بلند مدت گردد.

نوآوری و خلاقیت یکی از ملزومات جوامع بشری کمتر توسعه یافته برای حرکت به سمت پیشرفت و توسعه است. لازمه نوآوری و خلاقیت تضارب آراء، نقد منصفانه و وجود محیطی برای تعامل موثر با انسان هاست. اما در این راستا عواملی مانندِ «فقدان روحیه نقد پذیری»، «زودرنجی ناقد و انتقاد شونده»، «نقد نادرست» به عنوان پارامترهای ناسازگار وجود دارند، هدف این پژوهش تمییز دادن نقد موثر و سازنده که موجب پیشرفت باشد با نقد نادرست و مخرب است. به همین منظور، با استفاده از روش تحلیل مضمون و با ابزار مصاحبه تلاش شد پدیده نقد در دانشگاه از جنبه های کارکردی و کژکارکردی شناسایی شود. پس از انجام پژوهش مشخص شد که دو عامل اصلی تخصص و میزان انطباق تخصص با محیط نقد اثر تعیین کننده ای در کارآمدی نقد دانشگاهیان دارد. سه نوع نقد موثر، شامل نقد تخصصی که بهترین نوع نقد، نقد میانجیگرانه و نقد دموکراتیزه شناسایی شدند. همچنین کژکارکرد ورود غیرتخصصی در امور تخصصی شناسایی شد. هم چنین ابزار های توسعه نقد موثر و جلوگیری از بروز کژکارکرد های نقد معرفی گردید. در پایان مدل فعال سازی نقد دانشگاهی ارائه گردیده است.

ضرورت پرداختن به نوآوری نظامی برای صنایع دفاعی کشورها امروزه بیش ازپیش احساس می شود. نوآوری نظامی به عنوان حوزه ای نوپا، بنیان های نظری ویژه ای دارد. در این پژوهش به بررسی بنیان ها، اهداف و الزامات تحقق نوآوری نظامی مبتنی بر اندیشه های مقام معظم رهبری مدظله العالی پرداخته شده است. برای نیل به این هدف، بیانات معظم له پیرامون نوآوری نظامی گردآوری گشت و مورد پژوهش و تحلیل قرارگرفت. روش استفاده شده درمقاله، کیفی بوده و از راهبرد تحلیل مضمون برای احصای الگوی مورد نظر استفاده گردید. موج سوم اشاره به نوآوری های نهادی دارد که منجر به تاسیس نهادهای انقلابی درحوزه دفاعی و نظامی شد. موچ چهارم به ترسیم انتظارات ایشان برای سرآمد شدن و مرزشکنی در علوم نظامی و دفاعی در دوران کنونی انقلاب اختصاص یافته است. موج پنجم که به عنوان یکی از یافته های روندپژوهی سیر اندیشه معظم له است،تحت عنوان نوآوری دانش پایه، به طرح مقوله علوم بنیادی که می تواند طرح نو در علوم نظامی در اندازند، می پردازد. پس از آن نظام انتظارات صریح معظم له از سازمان های نظامی، مدیران و فرماندهان حوزه نظامی و دفاع و نهایتا پژوهشگران این حوزه مستند به بیانات ایشان استخراج شده است.