درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۸۴۱ تا ۸٬۸۶۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۸۸۴۱.

بررسی چگونگی ایجاد روش شناسی آلترناتیو در علوم اجتماعی بر اساس الگوی نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۵ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ 1033 - 1052

کلید واژه ها: ترکیب متفاوت روش کمی و کیفی روش شناسی آلترناتیو روش شناسی تعامل گرا علوم اجتماعی نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۳۱۳
هدف پژوهش حاضر، بررسی چگونگی ایجاد روش شناسی آلترناتیو در علوم اجتماعی با استفاده از رهیافت کیفی نظریه زمینه ای و اجرای کارگاه های گروه متمرکز و مصاحبه نیمه ساختارمند با استادان متخصص در روش شناسی علوم اجتماعی است. روش پژوهش، کیفی و رویکرد، نظریه زمینه ای است که در سال 93-1392، کارگاه های گروه متمرکز و مصاحبه نیمه ساختارمند با مشارکت استادان متخصص در روش شناسی در چند گروه انجام گرفت. ضرورت استفاده از روش کیفی در این پژوهش، شناخت عوامل زمینه ای است. تحلیل داده های پژوهش و مدل نظری، بیانگر این است که شرایط عِلی و ساختاری تکثر فرهنگی و روش شناسی، سردرگمی در انتخاب نوع روش شناسی و ناقص بودن هر یک از روش شناسی های موجود در علوم اجتماعی، به راهبرد های ترکیب متفاوت روش کمی و کیفی و برقراری تعامل بین روش شناسی های موجود منجر می شود که تحت تأثیر شرایط مداخله گری مانند تأثیر متقابل موضوع و روش بر یکدیگر و نگریستن به هر چیز در بستر خودش، به شکل گیری روش شناسی آلترناتیو منجر می شود. در این مقاله الگوی روش شناسی آلترناتیو در علوم اجتماعی ارائه می شود.
۸۸۴۲.

بیداری اسلامی: ریشه ها و زمینه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۵ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ 289 - 310

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی بیداری اسلامی پروژه پیامدها ریشه ها زمینه ها فرایند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۰ تعداد دانلود : ۵۰۴
بروز نخستین نشانه های خیزش مردم مسلمان در کشورهای تونس، مصر، لیبی، بحرین، یمن و در شکلی محدودتر در عربستان و اردن علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی، قدرت های بزرگ و کشورهای توسعه طلب غربی را بر آن داشت تا این حرکت های مردمی را به نفع خود مصادره کرده، آنها را از مسیر اصلی خود منحرف کنند. بحث فرایند یا پروژه بودن این حوادث از همین جا رقم خورد؛ زیرا از همان ابتدا، قدرت های توسعه طلب تلاش بسیاری کردند تا به هر نحو ممکن قیام های مردمی را ناشی از خواست همزمان غرب و مردم این کشورها برای گسترش تفکرات لیبرال دموکراسی قلمداد کنند. از این رو، در این مقاله کوشش شده است تا با به دست دادن برخی ادله از جمله ریشه های تاریخی بیداری اسلامی و نیز تأثیر اوضاع داخلی این کشورها به ویژه از جنبه خشم مردم از استبداد داخلی و استعمار خارجی و همین طور اتفاق هایی که پس از پیروزی انقلاب ها رخ داده است، ثابت شود که خیزش مردم در این کشورها خواسته ای است که مسلمانان این منطقه از چندین دهه پیش در انتظار آن بوده اند.
۸۸۴۳.

مفهوم شناسی و ارزیابی «فقر اقتصادی » به عنوان زمین هساز تهدید امنیت اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۸ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۷

کلید واژه ها: تهدید امنیت اجتماعی فقر اقتصادی مناطق شهری گروه هزین های دهک هزین های

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۳۸
از جمله مسائل مهم در جمهوری اسلامی ایران داشتن تعریفی روشن از فقر اقتصادی و مشخص کردن ابعاد و شاخ صهای قابل سنجش آن است؛ ب هگونه ای که بر آن اساس بتوان وضعیت و عملکرد مدیریت اقتصادی کشور را در زمینه گسترش عدالت و رفع فقر مورد ارزیابی قرار داد. مروری بر ادبیات نظری نشان داد که افزایش فقر، امنیت اجتماعی را از طریق جنبش های اجتماعی، خشونت، قانون گریزی، تروریسم و مواد مخدر با تهدیدهایی جدی مواجه می سازد. هم چنین در این تحقیق ضمن شاخص سازی فقر اقتصادی از طریق خط فقر مطلق )معادل ریالی 2 دلار در هر روز برای هر نفر(، شاخص مذکور برای خانوارهای شهری جمهوری اسلامی ایران در سال های 1358 تا 1391 اندازه گیری شده است. مقایسه مجموع متوسط هزینه های سالانه خوراکی و غیرخوراکی هر نفر در هر دهک هزینه ای خانوارهای شهری با خط فقر مذکور مبنای فقیر و غیرفقیر بودن آن دهک هزینه ای است. در این تحقیق درصد ب هدست آمده ب ه عنوان شاخص فقر مورد استفاده قرار گرفته است. یافت ههای این بررسی در خصوص سنجش شاخص فقر به ویژه در سال های بین 1374 1371 که شاخص فقر شهری افزایش پیدا کرد و هم زمان پدیده هایی ک مسابقه از واکنش های دسته جمعی و روندهای فزاینده ناهنجاری های اجتماعی و عصیان های شب هشورشی در مناطقی از کشور، دولت سازندگی را در لاک امنیتی شدیدی فرو برده بود، نشان از قابل اعتماد بودن شاخص سنجیده شده دارد. ه مچنین یافته های این بررسی نشان می دهد برنامه های توسعه کشور در سال های پس از پیروزی انقلاب، اجرای برنامه های توسعه و کاهش فقر اقتصادی را در مناطق شهری به دنبال داشته است.
۸۸۴۴.

جهانی شدن، زبان و ادبیات فارسی و هویت ملی

نویسنده:
منبع: چالش های جهان سال اول پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 91-116

کلید واژه ها: جهانی شدن هویت هویت ملی زبان فارسی ادبیات و هنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵ تعداد دانلود : ۸۰۷
جهانی شدن، به منزله محصول دگرگونی ها و پیشرفت شگفت انگیز بشر در عرصه علم و فناوری در قرون متأخّر تاکنون تأثیرات آشکار و پنهان بسیاری بر همه عرصه های حیات انسانی گذارده و روابط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی میان کشورها و ملت ها را تحت الشعاع خود قرار داده است. با در نظر گرفتن خاستگاه این پدیده جهانی، یعنی دنیای غرب که پیشینه چندان قابل دفاعی در عرصه سیاست های بین المللی، به ویژه در یکصد سال اخیر در مواجهه با کشورهای پیرامونی و در حال توسعه نداشته است و نیز کوشش هایی که هم اکنون در غالب این کشورها در زمینه چیرگی بر دیگر قلمروهای سیاسی و فرهنگی جهان انجام می پذیرد، لازم است با دقت و تأملّی فوق العاده به مطالعه و ارزیابی جنبه های گوناگون این پدیده نوظهور جهانی به مثابه یک مسأله مهم و ناگزیر بشری در عصر حاضر پرداخت؛ پدیده ای که با توجه به ویژگی های منحصر به فردش هم فرصت هایی را برای بشر به ارمغان آورده و هم تهدیدهایی را متوجه آن کرده است. قطعاً آگاهی از این فرصت ها و تهدیدهای بالقوه در چگونگی روبرو شدن با این واقعیت دنیای پسامدرن بسیار تعیین کننده است. مقاله ی حاضر با توجه به این رویکرد، در پی تبیین ابعاد گوناگون جهانی شدن و نسبت آن با قلمروهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جوامع مختلف، به ویژه «هویت ملی» آنهاست تا از این رهگذر بتواند راهکارهایی برای استفاده مطلوب از امکانات و ظرفیت های تازه به وجود آمده در جهت تقویت هویت ملی و پیوند آن با جهان خارج ارائه کند.
۸۸۴۵.

شهروند جهانی، حقوق فرهنگی و دموکراسی جهانی

نویسنده:
منبع: چالش های جهان سال اول پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 137-156

کلید واژه ها: شهروند جهانی دموکراسی جهانی حقوق فرهنگی شهروند فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۲ تعداد دانلود : ۵۲۸
با توجه به افزایش تنوع فرهنگی در سراسر جهان، در این قرن شهروندان نیاز به دانش، نگرش و مهارت هایی برای عملکرد در جوامع فرهنگی خودشان و هم چنین فراتر از مرزهای فرهنگی خود دارند. آن ها هم چنین باید مایل به مشارکت در ساخت یک فرهنگ ملی و مدنی نیز باشند که اخلاقی و صرفاً اجتماعی است. شهروندی فرهنگی در جامعه ای چندفرهنگی، این امکان را فراهم می کند که بدون تهدید وحدت عام سیاسی یک جامعه ی ملی، حق اقلیت ها در حفظ زبان خود در متن خانواده و اجتماع گروهی شان، حق انجام مراسم دینی، حق سازماندهی روابط در چارچوب خانواده و اجتماع محلی و نیز حفظ رسوم اجتماعی و جمعی افراد به رسمیت شناخته شود. به همین ترتیب، امنیت جهان و حتی واحدهای ملی نیاز به پذیرش چندگانگی و چندفرهنگی بودن دارد. پیامد تنوع گرایی و پذیرش چندگانگی، رد تصور جامعه ای کامل است که در آن همه ی آرمان ها و خیرهای اصیل به دست می آیند. پذیرش تنوع فرهنگی باعث می شود تا نگاه یکتاانگارانه به نگاهی همتاگرایانه تبدیل شود و زمینه برای هم زیستی مسالمت آمیز انسان ها در هزاره ی سوم فراهم شود. همین طور بر مبنای پذیرش تنوع فرهنگی همه ی افراد و گروه ها می توانند از حقوق فرهنگی خود بر مبنای حقوق بشر و آزادی های اساسی و اولیه ی انسانی بهره مند شوند. همه ی فرهنگ ها امکان فعالیت مساوی همگام با سایرین را داشته باشند و هیچ گونه تبعیض و نابرابری در این زمینه وجود نداشته باشد. مقاله ی حاضر که به شیوه ی توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است، کوشیده است تا با نگاهی بر مسأله جهانی شدن و ظهور شهروند جهانی، ماهیت و اهداف شهروند جهانی به ارتباط آن با پذیرش تنوع فرهنگی پرداخته و در ادامه به نظریه ی شهروندی فرهنگی؛ ماهیت و اهداف آن اشاره شده و در نهایت شهروندی فرهنگی، حقوق فرهنگی و دموکراسی جهانی به بحث گذارده شده است.
۸۸۴۶.

درآمدی انتقادی بر مفهوم و شاخص های بی ثباتی سیاسی: به سوی مدلی جامع و روزآمد برای سنجش بی ثباتی سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال اول تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلید واژه ها: بی ثباتی سیاسی شاخص سازی مفهوم سازی چالش سیاسی خشونت سیاسی دگرگونی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۷ تعداد دانلود : ۷۸۳
در دهه های اخیر بی ثباتی های سیاسی به دلیل فراوانی ، آثار و پیامدهایشان به کانون توجه دولت ها و پژوهشگران تبدیل شده اند. در ایران نیز طی سال های اخیر مطالعات و پژوهش های قابل ملاحظه ای در این باره آغاز شده است. با این وجود، مطالعات ایرانی هنوز چندان از حد کلیات و یا اقتباس مفهوم سازی ها و مدل های قدیمی فراتر نرفته است. این مقاله بر این مفروض استوار است که هرگونه مطالعه و پژوهش روشمند، دقیق و راهگشا در مورد این موضوع، نیازمند مواجهه ی انتقادی با ادبیات موجود و بازاندیشی در مفاهیم، شاخص ها و ابزارهای سنجش و تحلیل بی ثباتی سیاسی است. این مقاله همین هدف را در مورد ابعادِ توصیفیِ بی ثباتی سیاسی دنبال کرده است؛ در این مقاله مفهوم سازی ها، شاخص ها و مدل های موجود، مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته و سعی گردیده بر اساسِ تحولات اخیر جهانی و هم چنین تجربیات بومی، مفهوم سازی و شاخص سازی روشن تر و کارآمدتری برای سنجش بی ثباتی سیاسی ارائه شود. در انتها نیز بیان می گردد که در سنجش بی ثباتی سیاسی لازم است متغیرهای ذهنی (نظام ادراکات سیاسی و فرهنگ سیاسی جوامع موردِ مطالعه) و ابعاد تاریخی (پیشینه ها و تجربیات سیاسی مردم و دولت ها) هم چنین گونه های جدید رویدادهای بی ثبات کننده (که به ویژه نتیجه فرآیندهایی چون جهانی شدن، رسانه ای شدن و مجازی شدن سیاست هستند) مورد توجه قرار گیرند. مدل پیشنهادی این مقاله برای سنجش بی ثباتی با توجه به چنین یافته ها و ملاحظاتی تنظیم شده است.
۸۸۴۷.

تحلیل گفتمان فیلمهای تبلیغاتی نامزدهای دهمین دورة انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران ( 1388)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳ (پیاپی ۴۳)

کلید واژه ها: گفتمان تحلیل گفتمان فیلمهای تبلیغاتی انتخابات دهم ریاست جمهوری اسلامی ایران نامزدهای انتخابات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۴ تعداد دانلود : ۴۴۱
در این تحقیق، متن فیلمهای تبلیغاتی نامزدهای دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران بررسی شد تا ضمن تعیین محورهای مهم گفتمانی هر یک از چهار نامزد حاضر در این انتخابات، دالهای مرکزی گفتمانی فیلمهای تبلیغاتی آنان مشخص شود. برای دستیابی ب ه این اهداف، از که پنج سطحی و صورت تکمیلی شیوة تحلیل گفتمانی (PDAM) الگوی عملیاتی تحلیل گفتمان نورمن فرکلاف است، استفاده شد. جامعه آماری تحقیق، هشت فیلم تبلیغاتی پخش شده از شبکه اول سیما (هر نامزد دو فیلم) و واحد تحلیل نیز گزارههای اساسی مطرح شده توسط هر نامزد در آنها است. بخشی از نتایج حاصله از جمعبندی محورهای گفتمانی فیلم ها که هرکدام به طور جداگانه بررسی شدهاند حاکی از آن است که دالهای مرکزی گفتمان فیلم های احمدی نژاد و « بی کفایتی احمدی نژاد » فیلم های انتخاباتی موسوی ،« خدمت گزاری » و « عدالت محوری » و « نخبه گرایی » فیلم های انتخاباتی کروبی ،« کارآمدی و اعتدال سیاسی و فرهنگی موسوی » توانمندی و برنامه ریزی » و فیلم های انتخاباتی رضایی « ناکارآمدی سیستم مدیریتی موجود » است. « ناتوانی دولت احمدینژاد » و « رضایی
۸۸۴۸.

نقش سازمان همکاری شانگهای در برقراری نظم مبتنی بر موازنه قدرت در آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: روسیه آسیای مرکزی چین ایالات متحده سازمان همکاری شانگهای موازنة قوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۴۲۳
فروپاشی اتحاد شوروی به استقلال پانزده جمهوری تشکیل دهندة آن به عنوان واحدهای سیاسی مستقل انجامید و آسیای مرکزی با قرارگرفتن در بین کشورهایی همچون روسیه، چین، هند، پاکستان و ایران، به یک «نقطة اتصال ژئوپلیتیک» تبدیل شد. در این شرایط در این منطقه، سازمان همکاری شانگهای میان کشورهای عضو شکل گرفت. برای بررسی نقش این سازمان در عرصة منطقه ای و بین المللی، باید عواملی که رفتار سیاست خارجی روسیه و چین (به عنوان مهم ترین بازیگران سازمان) را در آسیای مرکزی شکل می دهند، از جمله منافع هویتی، تلقی از منابع تهدید و نیز انگیزه های امنیتی و اقتصادی آنها را بررسی کرد. در این نوشتار، فرضیة اصلی این گونه بیان می شود که منافع روسیه برای رسیدن به جایگاه قدرت بزرگ و منافع چین جهت تأمین امنیت اقتصادی درازمدت در آسیای مرکزی، آن ها را به سوی شکل دادن موازنه ای نرم در مقابل ایالات متحده در چارچوب سازمان همکاری شانگهای پیش برده است. سؤال اصلی این است که چگونه این سازمان سبب برقراری موازنة قدرت در آسیای مرکزی شده است؟ نویسندگان این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی، با استفاده از کتاب ها و مقاله های فارسی و انگلیسی و بهره گیری از منابع اینترنتی بررسی خود را انجام داده اند.
۸۸۴۹.

سیاست گذاری اقتصاد سیاسی نفت و تحریم های بین المللی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال دهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: تحریم سیاستگذاری اقتصاد سیاسی موافقت نامه هسته ای مذاکرات بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۲ تعداد دانلود : ۸۶۰
اقتصاد سیاسی نفت در عرصه بین المللی تحت تاثیر مولفه های اجتماعی، اقتصادی و راهبردی قرار دارد و کشورهایی همانند ایران، همواره بدلیل برخورداری از این منابع طبیعی، تابع این قاعده بوده اند. در سالهای بعد از جنگ سرد شاهد تحول در ساختار و فرایندهای مربوط به اقتصاد جهانی می باشیم، بگونه ای که مولفه های جدیدی در زمره عوامل تاثیرگذار بر سیاست و اقتصاد بین الملل بویژه در سال های بعد از فروپاشی ساختار دوقطبی و تسلط نظام سرمایه داری در اقتصاد و سیاست جهانی، ظهور یافته است. از این بین اقتصاد سیاسی نفت را می توان از مولفه های بسیار اثر گذار و نوظهوری دانست که بعنوان ابزار پیوند و یا انزوای کشورها با اقتصاد جهانی، توسط قدرت های بزرگ بکار گرفته می شود. برای مثال، طرح هایی که در ارتباط با فرایند تحریم اقتصادی ایران تصویب می شود؛ تحت تاثیر عوامل متنوعی ازجمله سیاستگذاری اقتصاد سیاسی نفت است. درباره روند و چگونگی محدودسازی قابلیت های راهبردی ایران توسط آمریکا، اتحادیه اروپا و سایر کشورهای صنعتی رویکردهای مختلفی ارایه شده است. در چنین شرایطی، محدودیت های راهبردی آمریکا علیه کشورهای منطقه و نظام بین الملل عموما بر اساس نیازهای اقتصاد جهانی تنظیم شده است. چنین ضرورت هایی همواره عامل اصلی تصمیم گیری سیاستگذاری اقتصاد سیاسی نفت از سوی کشورهای صنعتی در برخورد با بازیگران منطقه ای از جمله ایران است. این مقاله از نظر روش شناسی درزمره تحقیقات کیفی توصیفی است که در آن سیاست گذاری اقتصاد سیاسی نفت به عنوان متغیر مستقل و نوسانات قیمت نفت و تحریم های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بعنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار گرفته است. محور اصلی این جستار، پردازش به این موضوع می باشد که مذاکرات ژنو، مذاکرات وین و همچنین موافقت نامه هسته ای ایران و گروه 1+5 موسوم به « برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)» و هرگونه مذاکره و الگوی همکاری جویانه بین المللی تابعی از سیاستگذاری اقتصاد سیاسی کشورها در نظام بین الملل و بویژه اقتصاد نفت می باشد.
۸۸۵۰.

روش شناسی بنیادین نظریه خلافت ابن خلدون(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال هجدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۶۹

کلید واژه ها: خلافت علیت عادت واقع‎گرایی حسن و قبح شرعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۹ تعداد دانلود : ۳۶۴
یکی از نظریات مهم ابن خلدون در «مقدمه»، نظریه خلافت است که با توجه به ضروریات دنیای اسلام ارائه شد. توجه به این نظریه نشان می دهد که او توجیه نظام خلافت را از اهداف نظری خود در علم عمران می داند و استمرار این نظام در نظریه او اهمیت خاصی دارد. در این مقاله، با مراجعه به کتاب مقدمه ابن خلدون، با روش اسنادی و با به رهگیری از روش شناسی بنیادین در علوم انسانی، مبانی معرفتی او را بیان می کنیم و کیفیت حضور این مبانی در نظریه خلافت را که به صورت قضیه شرطیه است، بررسی می کنیم و در پایان نتیجه می گیریم که با وجود مبانی معرفتی مزبور، ابن خلدون نمی تواند خارج از این محدوده که عمدتاً در مبانی اشعری ریشه دارد، نظریه پردازی کند.
۸۸۵۱.

بررسی منابع تأثیرگذار بر سیاست خارجی و استراتژی امنیتی رژیم صهیونیستی پس از تحولات بیداری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴۱

کلید واژه ها: سیاست خارجی رژیم صهیونیستی بیداری اسلامی چالش های امنیتی سطوح تصمیم گیری جیمز روزنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۷ تعداد دانلود : ۳۵۸
پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، سیاست خارجی رژیم صهیونیستی در قبال جنبش های بیداری اسلامی را مورد بررسی قرار داده است. سیاست خارجی کشورهای منطقه با توجه به وسعت، سرعت و شدت این تحولات با تغییرات ماهوی، بنیادی، شکلی و تاکتیکی همراه بوده است. رژیم صهیونیستی نیز با آغاز این تحولات تغییراتی را در سیاست خارجی خود اعمال کرده است. این پژوهش به دنبال آن است تا روشن سازد که آیا اولاً تغییرات امنیتی و سیاست خارجی تل آویو دارای ماهیتی بنیادین بوده یا رویکردی صرفاً تاکتیکی داشته است، ثانیاً تحولات بیداری اسلامی کدام ابعاد از سطوح تصمیم گیری سیاست خارجی تل آویو را تقویت و کدام ابعاد را تضعیف کرده است. نوشتار حاضر بنیان پژوهشی خود را به منظور بررسی سیاست خارجی و امنیتی رژیم صهیونیستی، سطوح پنج گانه تصمیم گیری «جیمز روزنا» قرار داده و تلاش کرده سیاست خارجی تل آویو، از آغاز بیداری اسلامی (نوامبر 2010) تا پایان دولت سی و سوم این رژیم (آوریل 2015) را مورد بررسی قرار دهد.
۸۸۵۲.

واکاوی عملکرد شبکه الجزیره در تقویت قدرت نرم قطر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال هجدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۶۷)

کلید واژه ها: قدرت نرم قطر کشورهای عربی قدرت سخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۳ تعداد دانلود : ۶۶۳
قطر از جمله دولت های کوچکی است که با سرمایه گذاری در حوزه قدرت نرم و ابزارهای ارائه آن از جمله تأسیس شبکه الجزیره درصدد افزایش ضریب امنیتی خود برآمد. مقاله حاضر درصدد پاسخ گویی به این پرسش است که راهبردهای شبکه الجزیره در تقویت قدرت نرم دولت قطر چه نقشی ایفا کرده است؟ فرضیه نگارندگان این است که شبکه الجزیره با در اختیار گرفتن جریان اطلاع رسانی در جنگ های آمریکا علیه افغانستان و عراق و جنگ اسرائیل علیه فلسطین، انگاره سازی معکوس در تحولات پیش از سال 2011 جهان عرب و انگیزه سازی برای معترضان در کشورهای عربی پس از سال 2011، شهرت و اعتبار کشور کوچک قطر در سطوح منطقه ای و جهانی را افزایش داده و ضریب امنیتی آن را تقویت کرده است. در این مقاله از روش توصیفی- تحلیلی برای تحلیل عملکرد شبکه الجزیره قطر بهره گرفته شده است.
۸۸۵۳.

آمریکا و نظام بین الملل: از نظم تک قطبی تا نظم فراقطبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال هجدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۶۸)

کلید واژه ها: نظام بین الملل قطب بندی نظم تک قطبی هژمونی گرایی نظم فراقطبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۳ تعداد دانلود : ۶۰۷
تحولات نوین عرصه روابط بین الملل، لزوم نیاز به فاصله گرفتن از درک سنتی از مناسبات این حوزه، به منظور شناخت نیروهای جدید تأثیرگذار بر پویایی ها، روندها و نتایج در این عرصه و نیز پردازش مفاهیم جدیدی در این راستا را ایجاب می کند. این پژوهش با بازخوانی تحولات سیاست خارجی آمریکا در دو دهه گذشته و بررسی نظریات مطرح شده در مورد نحوه توزیع توان مندی ها و متأثر از آن شکل قطب بندی در نظام بین الملل، این استدلال را مطرح می کند که در نظام بین الملل کنونی، هرچند همانند گذشته، آشنایی با نحوه قطب بندی به درک بهتر اتفاقات و رخدادهای روابط بین الملل کمک می کند، اما متوقف شدن در این نقطه و عدم شناخت نیروهای جدیدی که تأثیرات غیرقابل انکاری بر پویایی ها، روندها و نتایج بین المللی می گذارند، نقصان در فهم پدیده های این عرصه را به دنبال دارد. در این پژوهش مفهوم نظم فراقطبی پیشنهاد می شود؛ نظمی که در آن، قدرت از حالت بین الدولی و شکل محدود و متصلب سابق خارج شده و ابعاد جدیدی به خود گرفته است.
۸۸۵۴.

اقتصاد سیاسی تروریسم: مورد داعش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال هفتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴

کلید واژه ها: منابع مالی اقتصاد سیاسی داعش تئوری شبکه پیچیده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۴ تعداد دانلود : ۸۹۷
پژوهش حاضر در صدد بررسی اقتصاد سیاسی داعش و چگونگی تأمین منابع مالی آن است. با توجه به اینکه نگرش سیستم های خطی دیگر پاسخگوی پرسش های پیش روی پژوهشگران اقتصاد سیاسی بین الملل نخواهد بود، مقاله حاضر با تکیه بر رهیافت تئوری شبکه پیچیده و با توسل به دو مدل «جهان کوچک» و «فاقد معیار» آن، به دنبال بررسی شبکه گسترده تأمین منابع مالی گروه های تروریستی نوظهور فارغ از نگرش های سنتی در اقتصاد سیاسی است. فرضیه اصلی مقاله حاضر آن است که کارگزاران ضدسیستمی در روابط بین الملل همانند داعش به کارکرد سیستم مدیریت نظم کمک کرده و از آنها در جهت تغییر نقاط هدف راهبردی استفاده می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد که رهیافت شبکه ما را قادر می سازد تا با تکیه بر معرفت شناسی نوین، رد ساختار مبتنی بر هویت ثابت و مفروض، بتوان دو الگوی نظم جهانی و منطقه ای و منطقه ای سه گانه ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر را بر مبنای منطق فازی در تحلیل های اقتصاد سیاسی تروریسم وارد کرد و بر این اساس، به یک اقتصاد سیاسی کثرت گرا به لحاظ تجربی و تئوریک شکل داد.
۸۸۵۵.

فلسفه ویتگنشتاین و پیامدهای سیاسی آن: مبنایی برای نقد ایدئولوژی در سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال ششم بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۴۱)

کلید واژه ها: ویتگنشتاین سیاست زندگی روزمره شکل زندگی نقد ایدئولوژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۴۱۰
فیلسوفان تحلیلی همواره در مظان اتهام بیرون راندن سیاست از فلسفه قرار دارند. در این میان، ویتگنشتاین از زمره  فیلسوفان تحلیلی است که فلسفه ی او را هم به دلیل آنچه «فقدان سویه های تئوریک سیاسی» می نامند، مورد  غفلت قرار داده اند. پژوهش حاضر به دنبال اثبات خلاف این گزاره است؛ و در همین راستا، درصدد شناسایی بن مایه ی سیاسی فلسفه ی ویتگنشتاین است. بدین ترتیب، سؤال اصلی این پژوهش این است که «آیا می توان از فلسفه ی متأخر ویتگنشتاین، سیاست و نتایج سیاسی استخراج کرد؟ آیا این فلسفه با سیاست نسبتی دارد؟» پاسخ ما در این نوشتار آن است که: «فلسفه ی متأخر ویتگنشتاین می تواند دارای نتایج سیاسی باشد و قابلیت استخراج گزاره ها و آموزه های سیاسی را دارد». برای اثبات این گفته، بعد از اشاره به مقدمات روشی، هستی شناسی و معرفت شناسی ویتگنشتاین، پیامدهای سیاسی فلسفه ی ویتگنشتاین شرح داده می شود. می توان از این پیامدها در دوسطح سخن گفت. سطح اول، سطحی است که با توجه به مباحث ویتگنشتاین در باب زندگی روزمره و فرم زندگی، به نوعی تحلیل از سیاست با توجه به قوام یافتن سوژه در زندگی اجتماعی و توجه به مسائل مربوط به قومیت ها و تنوعات فرهنگی دست می زند. سطح دومی که ما از آن سخن می گوئیم، مربوط می شود به نقد ایدئولوژی ها و آموزه های سیاسی با استفاده از ابزار تحلیلی ای که ویتگنشتاین در اختیار ما قرار می دهد. یعنی با تکیه بر جنبه های نقادانه ی فلسفه ی او می توان به سراغ مکاتب و ایدئولوژی های رایج سیاسی رفت و بنیان دعاوی آن ها را مورد نقد قرار داد. در این مقاله برای اثبات فرضیه و با توجه به محدوده ی بحث، صرفاً به سطح دوم پیامدهای سیاسی فلسفه ی ویتگنشتاین، یعنی نقد ایدئولوژی اشاره می شود.
۸۸۵۶.

پیامد های شبکه های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی هویت ملی و هویت قومی کردها)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاسی سال پنجم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳ 63 - 86

کلید واژه ها: فضای مجازی هویت ملی هویت قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۲۴۴
گسترش فزاینده فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در سال های اخیر، حیات بشری را در ابعاد مختلفی تحت تاثیر قرار داده است. یکی از حوزه های مهم زمینه فرهنگی و بحث هویت ملی و قومی است. از این منظر، گسترش فزاینده فناوری های اطلاعات و ارتباطات و شکل گیری «جامعه شبکه ای» منجر به تحول و دگرگونی هویت خواهی چه در بعد ملی و چه در بعد قومی در اغلب جوامع معاصر شده است که بارزترین مثال آن رشد خاص گرایی های قومی در جوامع چندقومی و یا رشد هویت خواهی های فراملی است. این نوع از خاص گرایی قومی که گاهاً خود را در اشکال ناسیونالیسم قومی و یا ملی گرایی بازتولید می نماید، تحت تأثیر فن آوری های نوین جهانی شده در پی مطرح کردن هر چه بیشتر خود برای رسیدن به خواسته های سرکوب شده خود در دوران مدرنیته است. منازعات و کشمکش های قومی در کشورهای لیبرالی مثل فرانسه، کانادا و اسپانیا، و کشورهای کمونیستی مثل چین و برمه، مناقشات قومی در کشورهای سوسیالیستی سابق مثل یوگسلاوی و اتحاد جماهیر شوروی سابق، سابقه منازعات قومی در کشورهای اسلامی مثل پاکستان و یمن، نشان می دهد که درگیری های قومی یک مشکل اپیدمیک بوده که تمام قاره های گیتی از آمریکای شمالی تا اروپا و آسیا و اقیانوسیه را در برگرفته است. از این منظر، هدف مطالعه حاضر تحلیل پیامدهای شبکه های مجازی و گونه شناسی هویت خواهی کردهای ساکن ایران است. روش انجام مطالعه، توصیفی-تحلیلی و با استفاده از شیوه مطالعه اسنادی و کتابخانه ای است. تحلیل موضوع فوق در جامعه کردستان ایران نشان از آن دارد که در سال های اخیر کردها از شبکه های مجازی به عنوان ابزاری برای رشد خاص گرایی هویتی بهره برده اند و از این منظر، رشد شبکه های مجازی در این مناطق به نظر به تضعیف هویت ملی و رشد هویت خواهی قومی منجر می شود.
۸۸۵۷.

رسانه ها و بحران های بین المللی و منطقه ای؛ تحلیل انتقادی پیش فرض مقاله های خبری مطبوعات ترکیه درباره بحران سوریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: تحلیل انتقادی پیش فرض بحران سوریه مطبوعات ترکیه مقاله های خبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۹ تعداد دانلود : ۶۸۷
امروزه، رسانه ها به عنوان فراگیرترین و مؤثرترین نهاد تولید، بازتولید و توزیع دانش و معرفت در جهان هستند و اغلب مسائل، در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی- اجتماعی در سطح ملی و در عرصه بین المللی در محیط رسانه ای متجلی می شود. بحران های بین المللی و منطقه ای نیز نه تنها توسط رسانه ها پوشش داده می شوند، بلکه به وسیله راهبرد و سازوکارهای رسانه ای شکل می گیرند. هدف این تحقیق، تحلیل پیش فرض در گفتمان رسانه های خبری ترکیه درباره بحران سوریه است. برای دست یافتن به این هدف، بر اساس چارچوب نظری تحلیل گفتمان انتقادی و ابزارها و فن های حوزه های دیگر مطالعاتی مثل معناشناسی و کاربردشناسی، پیش فرض ها و دلایل ایدئولوژیکی آن ها تحلیل شدند؛ تحلیل نشان داد که نویسندگان مقالات خبری برگزیده روزنامه های ترکیه، بنا به دلایل ایدئولوژیکی و سیاسی، دانش یکسانی درباره بحران سوریه و کنشگران منطقه ای و جهانی پیش فرض می گیرند. این پیش فرض ها دارای عناصر و مؤلفه هایی هستند که گفتمان تصویرسازی بحران سوریه در مقاله های خبری، روزنامه ترکیه را تشکیل می دهد.
۸۸۵۸.

عوامل مؤثر بر جامعه پذیری سیاسی دانشجویان دانشگاه های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال ششم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: بیکاری دانشجویان دینداری جامعه پذیری سیاسی رسانه ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۱۲۷۲ تعداد دانلود : ۵۲۲
عوامل بسیار زیادی بر فرایند جامعه پذیری سیاسی شهروندان یک جامعه تاثیر گذار می باشند. در این مقاله میزان تاثیر برخی از این عوامل بر جامعه پذیری سیاسی دانشجویان در جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. تاثیر میزان استفاده از رسانه های دولتی بر میزان جامعه پذیری سیاسی، تاثیر معضل بیکاری و تفکرات ناشی از مشکلات اقصادی بر میزان جامعه پذیری سیاسی و همچنین تاثیر تفکرات مذهبی خانواده بر میزان جامعه پذیری سیاسی دانشجویان این روند، سه فرضی می باشند که در این مقاله مورد تحلیل قرار گرفته شدند. اطلاعات پژوهش نیز با روش پیمایشی، از نمونه ای با حجم 1210 نفر از میان دانشگاه های دولتی سراسر کشور با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب و جمع آوری شده و تحلیل آنها نیز با نرم افزار spssانجام شده است. نتایج مربوط به بررسی این فرضیات نشان می دهد که استفاده بیشتر از رسانه های دولتی باعث جامعه پذیری سیاسی بیشتر دانشجویان شده و همچنین در فرض دوم، به هر میزانی که افراد دانشجو مشکلات اقتصادی و بیکاری جامعه را بیشتر بداند، از جامعه پذیری سیاسی کمتری برخوردار می باشد و در نهایت فرض سوم نیز نشان می دهد که دانشجویان با پایگاه خانوادگی مذهبی سنتی از جامعه پذیری سیاسی بیشتری نسبت به دانشجویان با پایگاه خانوادگی غیر مذهبی برخوردارند.
۸۸۵۹.

ملت و ملی گرایی در نگاه انتقادی آنتونی دی.اسمیت (رویکرد جامعه شناسی تاریخی): مطالعه ی موردی ایران

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره دوم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ 9 - 40

کلید واژه ها: ایران کهن گرایان مدرنیسم ملت ملی گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۷۸
ملی گرایی و مدرنیسم و ارتباط میان آنها، مباحث زیادی را در بین نحله های فکری و متفکران مختلف به همراه داشته است . قرون نوزدهم و بیستم با نام ملی گرایی شناخته می شوند و شکل گیری صور افراطی ملی گرایی در این دو قرن موجب شکل گیری مباحث و اختلاف نظرهای زیادی در باره ی ملت، ملی گرایی و ارتباط آنها با مدرنیته شده است.کشور ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست و مباحث مختلفی در مورد ملت و ملی گرایی و به ویژه زمان شکل گیری و تکوین این مقولات در ایران به وجود آمده است. مقاله ی حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که دیدگاه کهن گرایان، نوگرایان و آنتونی اسمیت در رابطه با ملت و ملی گرایی چه می باشد و کدام دیدگاه می تواند به عنوان چارچوبی مناسب برای بررسی ملت و ملی گرایی در ایران به کار رود؟ ایده ی محوری مقاله: «در حالی که مدرنیست ها، ملت و ملی گرایی را حاصل تحولات عصر مدرن قلمداد می کنند و کهن گرایان ملت و ملی گرایی را حاصل تاریخ می دانند، اسمیت ملت را در تاریخ و ملی گرایی را در عصر مدرن جست وجو می کند و نظریات اسمیت می تواند جهت بررسی این موضوعات در ایران به کار برده شود» .
۸۸۶۰.

بررسی مفهوم قدرت و امرسیاسی در نظریه های گفتمان

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره دوم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ 91 - 114
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۵۷
گفتمان در حقیقت محصول سازه دانش و سامانه زبان است که نظامی خاص از نمادها و معانی را شکل داده و به این ترتیب قدرت را به عنوان عنصر اساسی گفتمان بر بدن به عنوان ابژه قدرت تحمیل می کند. گفتمان نظام معنایى وسیع تری از زبان است و هر گفتمان بر قسمت هایى از حوزه جامعه چیره شده و از طریق سیطره بر ذهن ها، به گفتارها و کردارهاى فردى و جمعی سوژه ها شکل مى دهد. هرچه کار ویژه های گفتمانی پیچیده تر، عمق و شدت قدرت اعمال شده می تواند بیشتر و پیچیده تر باشد. و در نتیجه فرد را در شبکه ای از مناسبات دانش و حقیقت قرار دهد. کارویژه اصلی نظریه گفتمان حقیقت زدایی از قدرت و سوژه زدایی از سیاست بود، اما رهیافت گفتمانی به مراتب بیش از این بر حوزه مطالعات سیاسی تاثیرگذار بود. مفهوم قدرت تا پیش از آن، مفهومی سیاسی بود و ریشه یابی آن اساساً محدود به مناسبات حوزه سیاست بود، اما در نگرش گفتمانی این مفهوم دایره وسیع تری پیدا می کند و به شکل نا محدودی می توان ریشه های قدرت را در تمامی مناسبات انسانی، در حوزه زبان، فرهنگ و حتی سازه های دانایی بازیابی کرد. به عبارت دیگر اگر قدرت را مفهومی سیاسی تلقی کنیم، باید تعریف جدیدی از حوزه سیاست ارائه کرد. تعریفی که در آن امر سیاسی جایگزین مفهوم کلاسیک سیاست شده است.  

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان