درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۸۴۱ تا ۴٬۸۶۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۴۸۴۱.

بنیان های معرفت شناختی مشروعیت جامعه شناختی به کمک بررسی تطبیقی زیست جهان هوسرلی و مرتبه وجودی ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 187 - 203

کلید واژه ها: اتحاد عالم و معلوم تشکیک علیت ناخودآگاه جمعی وحدت وجود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۳۷۴
دو نکته اصلی، هدف و شالوده مقاله حاضر را تشکیل می دهد. نخست اینکه به زعم بسیاری، استخوان بندی اصلی فلسفه صدرا، انتولوژیک است و در حوزه اپیستمولوژی حرف چندانی برای گفتن ندارد. به نظر می رسد برخلاف این عقیده مشهور می توان استنتاج های عمده ای را در حوزه معرفت شناسی و به ویژه بین الاذهانیت از فلسفه او داشت. دوم نسبت شناسی این استنتاج ها با مفاهیمی چون زیست جهان در پدیدارشناسی هوسرل و هایدگر است. می توان نشان داد که اشتراک های زیادی میان مراتب وجودیه ملاصدرا و زیست جهان هوسرلی و هایدگری وجود دارد. بر این اساس، هیچ یک از دو مکتب فلسفی، به طور مستقیم درباره فلسفه سیاسی سخن نگفته اند، اما برپایه استنتاج های مذکور می توان از آنها به فهمی متفاوت از بنیان هایاپیستمولوژیک مشروعیت سیاسی جامعه شناختی دست یافت.
۴۸۴۲.

نهاد سازی منطقه ای چین و آینده نظم بین المللی لیبرال: مطالعه موردی آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۰ (پیاپی ۶۰) 227 - 262

کلید واژه ها: نظم بین المللی لیبرال ایالات متحده امریکا چین نهاد سازی منطقه ای آسیای مرکزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۷ تعداد دانلود : ۲۲۸
از سال 1945 به بعد، غرب و بویژه ایالات متحده آمریکا منافع جهانی خود را از طریق ایجاد و حفظ نهادهای اقتصادی بین المللی، سازمان های امنیتی منطقه ای و ترویج هنجارهای سیاسی لیبرال که به عنوان نظم بین المللی لیبرال شناخته می شود پیگیری کرده است. با این همه، در سال های اخیر قدرت یابی کشورهایی مانند چین و ناتوانی غرب و بویژه ایالات متحده آمریکا در مدیریت مسائل جهانی  منجر به این مباحث شده است که چه آینده ای را می توان برای نظم بین المللی لیبرال متصور بود و آیا باید منتظر جایگزینی نظم لیبرال بود؟ باهدف ارزیابی وضعیت فعلی نظم بین المللی و نقش آفرینی بازیگرانی مانند چین این مقاله تلاش دارد به این پرسش پاسخ دهد که چین چه نگاهی به نظم بین المللی لیبرال دارد و اقدامات این کشور در زمینه نهادسازی های منطقه ای از جمله در آسیای مرکزی را چگونه باید تفسیر کرد؟ یافته های پژوهش نشان داد که علی رغم گسترش تنش میان چین و غرب، نگاه چین به نظم لیبرالی نگاه اصلاح گرا است و نهادسازی منطقه ای چین از جمله در آسیای مرکزی در قالب ابتکاراتی چون یک کمربند – یک راه نیز از این منظر قابل تفسیر است.
۴۸۴۳.

تأثیر سیاست شناسایی بر گفتمان سیاست خارجی روسیه با تمرکز بر خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال دوزادهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 273 - 289

کلید واژه ها: خاورمیانه روسیه سازه انگاری سیاست خارجی سیاست شناسایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۳۷۸
مبارزه برای شناسایی یکی از دلیل های بروز کشمکش و منازعه در عرصه سیاست جهانی و عامل تأثیرگذار بر رفتار بازیگران بین المللی، مورد توجه پژوهشگران رشته روابط بین الملل قرار گرفته است. هویت بازیگران از راه شناسایی شدن یا شناسایی نشدن «دیگران» شکل می گیرد و در تأثیر دیگران، همواره بازتعریف می شود. از این دیدگاه، تشدید تنش میان روسیه و ایالات متحد بیشتر به شناسایی نشدن غرب از جایگاه روسیه به عنوان «قدرت بزرگ» و شریکی برابر در نظام بین الملل مربوط می شود. بحث اصلی نویسندگان نوشتار این است که خواست روسیه برای شناسایی جایگاه قدرت بزرگ و سازگارنبودن این خودانگاره با تصویر غرب از روسیه در کنار آرمان این کشور برای دستیابی به این جایگاه، روایت اصلی گفتمان سیاست خارجی روسیه را شکل داده است. در حال حاضر، روسیه با به کارگیری سیاست خارجی مبارزه جویانه به ویژه در اوکراین و سوریه به دنبال تثبیت و شناسایی جایگاه خود در نظام بین الملل و مبارزه با یک جانبه گرایی ایالات متحد در بحران های بین المللی است. یافته های این نوشتار نشان می دهد که استفاده از مفهوم شناسایی، درک بهتری از تلاش روسیه برای ارتقای جایگاهش در عرصه جهانی ارائه می کند و فهم انگیزه های رفتار سیاست خارجی این کشور را آسان تر می سازد. در این نوشتار تلاش می کنیم تا با بهره گیری از مفهوم سیاست شناسایی در چارچوب نظریه سازه انگاری به تحلیل رفتار سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه توجه و بر این نکته تأکید کنیم که فهم گفتمان سیاست خارجی روسیه با رویکردهای غالب اثبات گرایانه و واقع گرایانه مانند واقع گرایی و بدون توجه به عنصر هویت و سیاست شناسایی، به درستی دست یافتنی نیست.
۴۸۴۴.

مقایسه تطبیقی فعالیت های اقتصادی ایران و ترکیه در آسیای مرکزی

نویسنده:
منبع: مطالعات آسیای جنوب غربی سال دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران ترکیه آسیای مرکزی صادرات حضور و نفوذ اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۳ تعداد دانلود : ۴۷۳
فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه 90 به عنوان یکی از مهم ترین تحولات ژئوپلیتیک در قرن بیستم خلأ ژئوپلتیکی را در منطقه به وجود آورد. شکل گیری پنج دولت جدید در آسیای مرکزی، عرصه ها و فرصت های تازه ای را برای همکاری های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی میان این جمهوری ها و سایر کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای ایجاد کرد. وضعیت پیش آمده دو گروه از کشورها را متوجه خود ساخت: گروه اول کشورهای منطقه همانند ایران، ترکیه، عربستان و گروه دیگر قدرت های فرامنطقه ای همانند ایالات متحده آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا بودند. هر کدام از این کشورها با فعالیت در زمینه های مختلف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی تلاش کردند تا از وضعیت موجود به بهترین شکل ممکن در جهت گسترش حوزه نفوذ خود در منطقه استفاده کنند. در این میان ایران و ترکیه به عنوان دو قدرت منطقه ای، بلافاصله پس از فروپاشی شوروی تلاش های خود را جهت گسترش روابط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی با کشورهای منطقه آغاز کردند. ظاهر امر نشان می دهد که ایران در ابتدای استقلال این جمهوری ها نفوذ بیشتری را در منطقه آسیای مرکزی داشته است، ولی با گذشت زمان و تقویت حضور ترکیه نقش ایران کمرنگ تر شده است. این مقاله به دنبال بررسی میزان نقش وحضور اقتصادی ایران و ترکیه در منطقه آسیای مرکزی است و تلاش دارد با رویکردی توصیفی- تحلیلی و به شیوه اسنادی به مقایسه تطبیقی فعالیت های اقتصادی ایران و ترکیه در منطقه آسیای مرکزی بپردازد.
۴۸۴۵.

گذار ژئوپلیتیک پس از جنگ سرد و تأثیر آن بر شکل گیری جغرافیای تروریسم در افغانستان (با تأکید بر امنیت ایران)

نویسنده:
منبع: مطالعات آسیای جنوب غربی سال دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶

کلید واژه ها: گذار ژئوپلیتیک پس از جنگ سرد جغرافیای تروریسم افغانستان ژئوتروریسم امنیت ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۳۵۱
خلأ به وجود آمده پس از فروپاشی نظام دو قطبی، افغانستان را آوردگاه قدرت های منطقه ای و همسایگان این کشور قرار داد. افغانستان از سوی غرب به فراموشی سپرده شد و اتحاد جماهیر شوروی نیز، درگیر تبعات فروپاشی بلوک شرق و استقلال جمهوری های باقی مانده از خود بود. تداوم جنگ های داخلی بین مجاهدین افغان در راستای اختلافات داخلی و مداخلات خارجی و نبود دولت مقتدر و فراگیر، زمینه مساعدی را برای حضور نیروی سومی به نام طالبان بنیادگرا و سپس حامیان ایدئولوژیک – نظامی ایشان، یعنی سازمان تروریستی «القاعده» در افغانستان فراهم ساخت. در واقع افغانستان در مقطعی پس از جنگ سرد، مهم ترین مأمن جغرافیایی تروریست ها محسوب می گردید. از سوی دیگر غرب نیز، با ابزار ژئوتروریسم در پی اهداف استراتژیک خود در منطقه است. شکل گیری جغرافیای تروریسم در افغانستان، این اجازه را به غرب داده است تا با استفاده از آن، ضمن تداوم حضور خود در منطقه، نسبت به مهار و کنترل کشورهای مخالف خود در منطقه اقدام نماید از سوی دیگر، شکل گیری جغرافیای تروریسم در این منطقه، پی آمدهای جدی امنیتی را برای ایران به عنوان یکی از همسایگان این کشور که منافع متضادی با غرب دارد پدید آورده است. در این مقاله چگونگی شکل گیری جغرافیای تروریسم، تحت تأثیر «گذار ژئوپلیتیک پس از جنگ سرد» و تأثیرات امنیتی آن بر ایران، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
۴۸۴۶.

دیپلماسی هیدروپلیتیک و فرصت های نوظهور در منطقه غرب آسیا

نویسنده:
منبع: مطالعات آسیای جنوب غربی سال دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۷

کلید واژه ها: آب هیدروپلیتیک منازعه سیاست خارجی همگرایی منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۵۷۲
آب ماده ای حیاتی و غیرقابل جایگزین است. تغییرات آب و هوایی، افزایش جمعیت و تغییر سبک زندگی موجب افزایش تقاضا برای آب و فشار بر منابع آب شیرین گردیده است. منابع آب در سراسر جهان در مرحله بحرانی است. بااین حال شدت و ضعف آن در مناطق مختلف متفاوت است. مناطقی مانند خاورمیانه، ساحل در حاشیه صحرای بزرگ آفریقا و منطقه جنوب آفریقا بیشتر در معرض خطر کمبود آب هستند. به منظور شناخت وضعیت موجود و یافتن راه حل های بحران آب، هیدروپلیتیک به عنوان یک دانش جوان وارد مطالعات دانشگاهی شده است. ازآنجاکه حل مشکلات ناشی از کمبود آب از عهده تک تک کشورها برنمی آید، لذا همکاری های دوجانبه و چندجانبه و بین المللی در این زمینه اجتناب ناپذیر است. به این منظور دولت ها نیازمند سیاست خارجی فعال، پویا و متناسب با شرایط جدید هستند. آب مجازی از دیگر راه های مدیریت چالش های آب در قرن بیست و یکم در نواحی خشک و نیمه خشک به شمار می رود. آب مجازی به معنای واردات هوشمند مواد غذایی یا کالاهای آب بر، بر اساس اصل مزیت نسبی است. در این خصوص دو راهبرد کلی قابل ذکر است: 1- واردات کالاهای آب بر؛ 2- تولید کالاهای آب بر در مناطق پر آب با سرمایه گذاری مشترک کشورهای کم آب. این مقاله کوششی است به منظور ارائه راه حل های عملی در جهت تطبیق کشور با شرایط جدید آب و هوایی و کمبود منابع آب و ازاین رو دیپلماسی آب می تواند زمینه همکاری های دوجانبه و چندجانبه در جهت همگرایی اجتناب ناپذیر باشد. در چنین شرایطی دیپلماسی واحد سیاسی مبتنی بر همکاری درزمینه چالش های ناشی از کمبود آب، شامل حل وفصل منازعات و همکاری های زیست محیطی با همسایگان سبب ارتقای جایگاه ایران در نظام بین المللی به مثابه فرصت نوظهور می شود
۴۸۴۷.

امنیتی سازی و چالش های آب های فرامرزی در جنوب آسیا: مطالعه موردی پاکستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۸۵) 135 - 158

کلید واژه ها: آب امنیتی سازی رودخانه سند هند؛ پاکستان مکتب کپنهاگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۴۲۷
امروزه موضوع آب های فرامرزی در برخی مناطق به چالشی برای روابط کشورها تبدیل شده و به امنیت ملی آنها پیوند خورده است. یکی از این مناطق، منطقه جنوب آسیاست. پاکستان ازجمله کشورهای این منطقه است که آب های مشترک خود با هند در رودخانه سند را به امنیت ملی خود پیونده داده و این، موجب امنیتی سازی این آب ها شده است. این نوشتار در نظر دارد تا با استفاده از نظریه امنیتی سازی، به بررسی اقدامات و فعالیت های پاکستان در راستای تهدید قلمدادکردن فعالیت های آبی هند و امنیتی سازی آب های مشترک با این کشور در رودخانه سند بپردازد. یافته های مقاله نشان می دهد که کنشگران پاکستان با استفاده از ساختارهای زبانی از جمله قالب بندی و کاربرد استعاره، به امنیتی سازی آب های رودخانه ای مشترک خود با هند پرداخته اند.
۴۸۴۸.

هویت دینی و آینده همگرایی در جهان اسلام ؛ موانع و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴) 93 - 116

کلید واژه ها: جهان اسلام هویت دینی نظام بین الملل تمدن اسلامی جریان های انحرافی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۰۵
اسلام به منزله نقطه کانونی و دال مرکزی جهت شناسایی و هویت بخشی جوامع و دول اسلامی در ابعاد گوناگون محسوب می شود . بااین همه مؤلفه هویت دینی در نظام بین الملل معاصر و به ویژه سیاست خارجی دولت های اسلامی نتوانسته نقش و جایگاه اصلی خود را در شکل دهی مناسبات و تعاملات خارجی ایفا نماید و در برخی مواقع تکیه بر هویت موجب بروز اختلافات و حتی بحران ها و تضادهای شدید شده است. به گونه ای که واکاوی وضعیت موجود جهان اسلام، آینده روشنی را در افق راهبرد وحدت اسلامی ترسیم نمی کند.این مقاله درصدد است با رویکردی آینده پژوهانه ضمن بررسی موانع نقش آفرینی و کارکرد اصیل هویت دینی در روند همگرایی جهان اسلام، چالش های پیش روی تحقق تمدن نوین اسلامی در عرصه روابط بین الملل نظیر وجود جریان های انحرافی درونی و یا قدرت های بزرگ خارجی را موردتوجه قرار داده و به این پرسش پاسخ دهد که چه پیشنهادها و راهکارهایی برای تقویت اثربخشی هویت دینی در هندسه تعاملاتی آینده جهان اسلام قابل طراحی خواهد بود.فرضیه اصلی آن است که برای نیل به همگرایی در جهان اسلام ضروری است تا از طریق راهکارهایی همچون اجماع سازی مبتنی بر بازتعریف ادبیات مشترک دینی؛ آگاهی بخشی، اجماع سازی و برجسته سازی اشتراکات؛ موضوع احیاء و بازتعریف هویت مشترک دینی هم در سطوح خرد (مانند نزدیکی نخبگان جهان اسلام) و نیز در سطح سیستمی (بهره گیری از ظرفیت های کنش گران، نهادها و سازمان های فعال در جهان اسلام) در اولویت راهبردی قرار گیرد.
۴۸۴۹.

بحران امنیت غذایی در کشور ونزوئلا و نقش طرفین درگیر در جنایت مزبور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۶ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 93 - 113

کلید واژه ها: امنیت غذایی کمک های بشر دوستانه جمهوری ونزوئلا دیوان های بین المللی بحران غذایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۲۸۱
بحران امنیت غذایی در کشور ونزوئلا یکی از موضوعات چالش برانگیز در جامعه بین المللی است تا جایی که امروزه نگرانی شدید پیرامون آن وجود دارد و سازمان ملل و سایر نهاد های بین المللی نیز وجود بحران انسانی و نقض تعهدات نسبت به تامین امنیت غذایی شهروندان را به شکل هشدار دهنده ای بیان می کنند . علت های بسیاری در گسترش این موضوع وجود دارد که سیاست های بین المللی و داخلی دولت رسمی ونزوئلا و مداخلات بین المللی می تواند از مهمترین آنها باشد. در این پژوهش سوال محوری را چگونگی پیدایش بحران انسانی اخیر و چگونگی دستیابی به یک راه حل حقوقی با تاکید بر مسئولیت مقامات نظامی و سیاسی کشور ونزوئلا می توان دانست . در نظر است با بررسی علل وقوع این فاجعه انسانی، چگونگی پیگرد حقوقی مسئولین آن در محاکم بین المللی و یک راه حل کاربردی در بحران امنیت غذایی و تاثیر آن بر شهروندان ونزوئلایی دست یافت . یکی از مهمترین دستاورد های پژوهش می تواند امکان ارجاع و پیگیری افراد درگیر در ایجاد این بحران و ایجاد یک مکانیزم تحت طرح مسئولیت برای حمایت از طریق شورای امنیت یا توافق جمعی جهت ارتقا حق بر امنیت غذایی شهروندان باشد. لازم به ذکر است روش کاربردی در تحقیق مزبور روش کتابخانه و با استفاده از آمار و گزارشهای بین المللی بوده است.
۴۸۵۰.

اخوان المسلمین؛نماد دگردیسی اندیشه سلفی گری در عهد معاصر

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۲ 73 - 98

کلید واژه ها: اخوان المسلمین مصر سلفی گری فقه سیاسی سلفی اجتهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۹۱
سوال اصلی در این پژوهش آن است که با به قدرت رسیدن اخوان المسلمین در مصر، نگرش سلفی آنان تا چه حد دستخوش تغییر و دگرگونی شده است؟ نوشتار حاضر برآن است تا با مرور پیشینه طرح اندیشه سلفی گری به مثابه راه کاری جهت رویارویی با بحران فکری ناشی از روندشتابان توسعه غربی در دنیای عرب،چگونگی بازاندیشی مذکور در قالب رویکرد سلفی اجتهادی در دنیای کنونی که در اندیشه جامعه شرعی و دولت مدنی اخوان المسلمین تجلی یافته است را با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی به کاوش و بررسی نشیند. نتیجه حاصل از این بررسی نشان از آن دارد سلفیه از نوع اجتهادی اخوان المسلمین بر خلاف سلفیه ایدئولوژیک که در صدد اجرای شریعت اسلامی از رهگذر ایجاد دولتی اسلامی بود، تشکیل جامعه ای اسلامی رااز طریق برپائی دولتی مدنی میسور می داندو این به معنای دگرگونی کامل هدف وجایگزینی حوزه های مدنی به جای حکومت در رویکرد امروزین اخوان است.در این رهیافت، هرکجا که احکام شریعت با مفاهیم بزرگی همانند عدالت، آزادی تعارضی پیدا کند،نقش وتوگری مبادی شریعت همچون سابق نیست .
۴۸۵۱.

حذف مجازات سالب حیات از قوانین کیفری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۸) 679 - 695

کلید واژه ها: مجازات سالب حیات اعدام قوانین کیفری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۸۳
مجازات سلب حیات یکی از خشن ترین جرائم در طول تاریخ بشریت بوده است ولی به مرور زمان بسیاری از کشورهای جهان این نوع مجازات را کنار گذاشته و حتی در اصولی از اعلامیه حقوق بشر این نوع مجازات نکوهیده و مخالف حقوق بشر قلمداد می شود. در اکثر کشورها به جای مجازات های سنگینی مانند اعدام از ضمانت اجراهای دیگری بهره می برند و از آن مهم تر اینکه راه هایی جهت پیشگیری از جرائم ضد بشری پیش می گیرند. متأسفانه در قوانین کشور ما مجازات هایی همچون اعدام، رجم و ... از جمله جرائم سالب حیاتی هستند که نشأت گرفته از فقه بوده اما با دنیای امروز سازگاری چندانی ندارند هدف از انجام این مقاله تعدیل و کاهش ضمانت اجراهایی سنگین مانند اعدام است و درعین حال فرهنگ سازی و جایگزین های مناسب در راه اصلاح فرد، جامعه و گسترش امنیت جامعه و در این راه کوشش می شود تا با بررسی مکاتب، قوانین و دیدگاه محققان، جامعه شناسان و حقوقدانان راه حل مناسب را برگزید.
۴۸۵۲.

ریشه یابی نظرگاه تئوریک شریعتی نسبت به مفهوم ولایت فقیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۸ 201-222

کلید واژه ها: دکتر شریعتی ولایت فقیه نظرگاه تئوریک روحانیت اندیشه سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۳۶۶
آراء دکتر شریعتی درباره روحانیت و فقاهت در برهه های مختلف، صورت های گوناگونی یافته است. مسئله تحقیق حاضر، واکاوی بخشی از نظریات اندیشه سیاسی شریعتی است که نسبت میان روحانیت و سیاست را روشن می سازد. یافته های تحقیق با ابتنای بر روش توصیفی- تحلیلی و متن محور گویای آن است که شریعتی در پاره ای از آثار خود مواضعی آن چنان همسو با نیابت سیاسی اجتماعی روحانیون در عصر غیبت اتخاذ می کند که در بادی امر، پژوهش درباره اعتقاد یا عدم اعتقاد او به ولایت فقیه، به عنوان جایگاهی حقوقی در جامعه سیاسی شیعیان عصر غیبت را ضروری می نماید. در این راستا، ابتدا تصویری کلی از منظومه فکری شریعتی و مفصل های اثرپذیری وی از مکاتب و اندیشه های مختلف ارائه شده و سپس جایگاه سیاسی روحانیت و سیاست در قالب مفهوم ولایت فقیه در اندیشه وی تبیین گردیده است.
۴۸۵۳.

مطالعه تطبیقی آرای مرتضی مطهری و آیزایا برلین در باب آزادی؛ مبتنی بر مؤلفه های کنش گر، مانع و غایت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ (پیاپی ۶۱) 9 - 39

کلید واژه ها: آزادی کنشگر مانع غایت انسان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۳۱۶
در این نوشتار سعی شده با رویکردی تحلیلی و با اتخاذ تعریف تعدیل یافته مک کالوم از آزادی به عنوان چارچوب نظری به مقایسه تطبیقی آرای مرتضی مطهری و آیزایا برلین در باب آزادی پرداخته و مسیر متفاوت ساخته شدن این مفاهیم را نظاره کرد. بر این اساس در ذیل مؤلفه «کنشگر انسانی»، به مقایسه مباحث انسان شناسانه دو اندیشمند پرداخته، در ذیل مؤلفه «مانع» به موانع ایجابی- سلبی آزادی که کنشگر از آن ها آزاد است- نیست پرداخته و در پایان در ذیل مؤلفه «غایت»؛ به مقایسه اهداف و غایاتی که هر یک از این دو اندیشمند از آزادی دارند پرداخته شد. در نگاه برلین ازآنجاکه انسان موجودی نامتعین است و می بایست خود، به وجود خویش تعین بخشد؛ آزادی، ارزشی ابزاری به حساب نیامده و خود غایت است. آزادی اولویت دارترین ارزش محسوب می شود، زیرا قرار است فرد با استفاده از آن وجوه ناقص و ناکامل و نامتعین خویش را بنا به میل و اراده خود تحقق بخشد. اما در نگاه مرتضی مطهری ازآنجاکه انسان موجودی فطرت مند است که سرشتی بالقوه متعین داشته و لذا دارای غایاتی مشخص است، آزادی اعتبار می شود تا فرد بتواند در مسیر رشد و تکامل خود گام بردارد. یعنی آزادی ابزاری است که انسان صرفاً با استفاده از آن می تواند به غایات والای خود دست یابد.
۴۸۵۴.

تحلیل مقایسه ای مبانی واقع گرایانه در راهبرد کلان سیاست خارجی دولت آمریکا (2020-2000)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 161 - 195

کلید واژه ها: راهبرد کلان سیاست خارجی آمریکا جرج بوش باراک اوباما دونالد ترامپ نظریه نوع نخست نظریه شباهت های خانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۴۱۲
این مقاله به تجزیه و تحلیل مقایسه ای "راهبرد کلان" حاکم بر سیاست خارجی بوش، اوباما و ترامپ در بازه زمانی سال های 2000 تا 2020 می پردازد. فرض مقاله این است که راهبرد کلان سه رئیس جمهور اخیر آمریکا در مقوله واقع گرایی قرار می گیرند. روش انجام پژوهش به صورت تحقیق کتابخانه ای است به این صورت که حجم گسترده ای از منابع دست اول انگلیسی و نیز برخی منابع فارسی در خصوص پرسش مقاله گردآوری و مطالعه شدند، به نظر می رسد که راهبرد سیاست خارجی بوش واقع گرایی همراه با رگه هایی از دیپلماسی اجبار، جنگ پیش دستانه و مبارزه با تروریسم است. از سوی دیگر، راهبرد سیاست خارجی اوباما، ظاهراً ادامه خط اصلی سیاست خارجی بوش یعنی واقع گرایی، اما در مورد اوباما همراه با رگه هایی از اینترناسیونالیسم، تعامل (درگیرسازی) و چندجانبه گرایی است و راهبرد سیاست خارجی ترامپ، ادامه خط اصلی سیاست خارجی اوباما یعنی واقع گرایی، همراه با رگه هایی از نوانزواگرایی و یک جانبه گرایی است. برای تبیین تفاوتهای راهبرد کلان این سه رئیس جمهور و ارائه یک مدل مفهومی، از دستاوردهای علوم شناختی، به ویژه نظریه «نوع نخست» النور راش و نظریه «شباهت های خانوادگی» ویتگنشتاین کمک گرفتیم. در این نوشتار مقوله واقع گرایی را به مثابه مجموعه ای از ویژگی ها در نظر گرفتیم که راهبرد کلان سیاست خارجی بوش، اوباما، ترامپ یا هر رئیس جمهور واقع گرای دیگر لزوماً همه این ویژگی ها، و تنها این ویژگی ها، را دارا نیست؛ بلکه برآیند آن در این مقوله جای می گیرد. نتیجه، ارائه مدلی میان رشته ای برای تعیین راهبرد هر یک از این سه رئیس جمهور در سیاست خارجی است که برای نخستین بار در این پژوهش عرضه می شود.
۴۸۵۵.

کاوشی در چهار رویکرد معاصر به نظریه سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 81-106

کلید واژه ها: نظریه سیاسی نظریه پردازی سیاسی سیاست امر سیاسی رویکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۴۸
رویکردهای متفاوت به نظریه سیاسی، بازتاب دگرگونی های معاصر در نگرش اندیشمندان درباره جایگاه و ابعاد معرفتی و روش شناختیِ فلسفه، علم، و سیاست است. از این رو، همان کشمکش هایی که در سده بیستم، و تا حدودی در دو دهه اخیر، پیرامون این مقوله ها جریان داشته است، در نوشته های مربوط به نظریه سیاسی نیز دیده می شود. این وضعیت سبب شکل گیری طیفی از رویکردها شد که یک سوی آن، "نظریه سیاسی" را اصطلاحی پارادوکسیکال می دانست و امکان وجود آن را نفی می کرد، و سوی دیگر، نظریه سیاسی را برای حیات سیاسی الزامی می دید. اما آنچه اکنون اهمیت دارد، و مقاله پیشِ رو نیز با همین هدف نگاشته شده، این است که با گذر از استیلای پوزیتیویسم بر دانش سیاسی و بیرون آمدن نسبی از سایه واکنش های جدلی، چگونه می شود با بررسی دقیق تر نقاط ضعف و قوت رویکردها، بر امکان پردازش نظریه های سیاسی کارآمدتر برای رویارویی با دشواری های زیست سیاسی در جوامع امروز افزود.
۴۸۵۶.

سقوط رضاشاه و تحول دولت در آثار کسروی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال پنجم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۸ 245 - 269

کلید واژه ها: احمد کسروی دولت نخبه گرایی رضاشاه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۴۰۳
وقوع جنگ جهانی دوم و اشغال ایران به بهانه حضور نیروهای آلمانی، پیامدهای ناگواری داشت. پایان دولت رضاشاهی به معنای شروع دوره جدیدی بود که در آن دیگر از اقتدار مطلق خبری نبود. وخیم تر شدن شرایط کشور، متفکران ایرانی را به تأمل درباره ایران برای دوران پسارضاشاه برانگیخت. یکی از آن ها احمد کسروی بود. او باتوجه به حضور چندین ساله اش در عرصه سیاست ایران و تجربه های زیسته اش، به بازسازی نظریه دولت در دوران پس از رضاشاه دست یازید. از این رو پرسش این مقاله، چیستی مختصات دولت پسارضاشاهی در اندیشه کسروی است. برای پاسخ به این پرسش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، نوشته های کسروی در بازه زمانی 1321 تا 1324 مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که کسروی با در نظر گرفتن شرایط موجود با رویکردی واقع گرایانه، دولتی نخبه گرا را بر گزیده و با یادآوری آنچه در مشروطه و دوره رضاشاه روی داده بود بی طرفی در روابط خارجی، شکل دهی به ارتشی مستقل، تلاش برای آگاه سازی مردم و در نظر گرفتن شرایط فرهنگی ایران در قانونگذاری را از وظایف این دولت نخبه گرا می داند.
۴۸۵۷.

مبانی دینی دولت در ایران باستان از دوره اساطیری تا دولت هخامنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۹ 81 - 106

کلید واژه ها: دولت شاهی آرمانی ایران باستان دولت هخامنشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۱۰۵۷
دولت مفهومی جدال برانگیز، دالی واحد با مدلول های متنوع و متکثر، و نیز پدیده ای مناقشه برانگیز با مشکلات بیشمار در معنا، مفهوم و کاربرد است. درحالیکه، برخی دولت را پدیده ای متأخر می دانند که پیشینه آن به قرن شانزدهم میلادی بازمی گردد، برخی دیگر دولت را گونهای ویژه از حکومت میدانند که هر نظم اجتماعی نیازمند آن است. در ایران باستان، مفهوم دولت و حکمرانی تنها با مفهوم نهاد شهریاری معنا و مفهوم می یابد. بر این اساس، پرسش این مقاله آن است که دولت هخامنشی به عنوان اولین دولت در ایران بعد از شبهدولت ماد چگونه با تکیه بر مبانی دینی  با گذار از عصر اسطورهای وارد منطق دولت شد؟ بر این اساس،  هدف این مقاله بررسی مبانی دینی دولت درایران عصر هخامنشی به عنوان نخستین کانون پویایی و پیدایی دولت در زیست جهان انسان است. روش این مقاله جامعه شناسی تاریخی است و با استفاده از مضامین دولت سعی در ارائه تحلیلی نو از تحول دولت در ایران باستان دارد. مهمترین یافته این مقاله آن است که ماهیت دولت در ایران باستان براساس اندیشه ایرانی شاهی آرمانی بر پایه خلوص مذهبی و اخلاقی استوار بود چراکه اخلاق و روح ایران بر اساس آموزه های ادیان باستانی ایرانی شکل گرفته و شاهان هخامنشی نیز بر همین پایه خود را مظهر صفات دینی،  اهورائی و سلطنت آسمانی می دانند.
۴۸۵۸.

نقش سامانه های تصمیم یار سیستم های اطلاعات جغرافیایی در مدیریت بحران های آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۲ 143 - 164

کلید واژه ها: سامانه های تصمیم یار GIS بحران های آینده مدیریت بحران پایش محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۳۴۲
پیشگیری و مهار بحران قبل از هر چیز مستلزم اتخاذ تصمیم های مؤثر بر اساس اطلاعات صحیح و ساختاریافته است که به سرعت و با سهولت در دسترس تصمیم گیرندگان قرار گیرد؛ بنابراین هرچه اطلاعات مطلوب تر، جامع تر و در زمان واقعی باشد و به موقع تهیه شود، تصمیم های مطلوب تری اتخاذ خواهد شد که درنتیجه خسارات و ضایعات ناشی از بحران کاهش خواهد یافت. از این رو این تحقیق با هدف تبیین نقش سامانه های اطلاعات جغرافیایی در مدیریت بحران های آینده انجام شده و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر روش جزء تحقیقات آینده پژوهی است. جامعه آماری در فاز اول پژوهش شامل؛ کتب، متون علمی، مدارک و مقالات مرتبط با موضوع مورد پژوهش می باشد که به صورت سرشماری مورد بررسی قرار گرفته است و در فاز دوم نیز تعداد 9 نفر از نخبگان و کارشناسان حوزه مدیریت بحران می باشد که به روش هدفمند انتخاب شدند. در این تحقیق با استفاده از روش پایش محیطی، الگوهای مختلف مدیریت بحران بررسی شد و بر اساس الگوی چرخی، شاخص های 12 گانه این الگو در گروه های کانونی به بحث گذاشته شد و با نظر اعضاء گروه کانونی به میزان تأثیر نقش این سامانه در مدیریت بحران های آینده و اولویت بندی آن ها پرداخته شد. ماحصل تحقیق نشان می دهد که بیشترین نقش تأثیری سامانه های تصمیم یار GIS در مرحله حین بحران، سپس شروع بحران، پیش از بحران و بعد در مرحله پس از بحران هست که این مهم در کلیه مراحل و شاخص های 12 گانه نیز تبیین گردید. بنابراین پیشنهاد گردید که سازمان های متولی مدیریت بحران، با استفاده از سامانه های تصمیم یار  GISفرایند پیش بینی، آمادگی و مدیریت بحران در زمان وقوع و همچنین فرایند اقدامات پس از بحران را مدیریت نمایند.
۴۸۵۹.

الگوی دیدبانی فناوری: فرایند و ساختاری برای رصد تحول های فناورانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال چهارم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 41 - 68

کلید واژه ها: دیدبانی فناوری پویش محیط آگاهی فناوری رصد فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۷ تعداد دانلود : ۴۶۸
دنیای فناوری امروزه چنان در حال تغییر است که اطلاع از این تغییرها، هماهنگی و پاسخ مناسب و به موقع به آن ها، یکی از مهم ترین دغدغه های سازمان های مختلف شده است. در راستای حل این چالش، سازمان ها نیازمند دیدبانی و رصد تحول های فناورانه و اقدام مقتضی برای مواجهه با این تحول ها هستند. از این رو، هدف این پژوهش، ارایه الگوی عمومی دیدبانی شامل فرایند (گام ها) و ساختار (عناصر، اجزاء و روابط بین  آن ها) است. در این راستا، پس از بررسی الگو های مختلف پویش، آگاهی، رصد و دیدبانی فناوری، با تلفیق الگو های موجود، به روش فرا ترکیب، الگوی عمومی دیدبانی فناوری مشتمل بر عناصر، روابط و فرایندهای اصلی طراحی گردید. در واقع، از آن جا که الگو های موجود مرتبط با موضوع اطلاع از تحول های فناورانه، هر یک به جنبه ای از بحث مورد  نظر پرداخته اند، ارزش افزوده ی این تحقیق، بهره گیری از نقاط قوت هر الگو و ارایه ی چارچوب اولیه ای به نسبت کامل با لحاظ تمام عناصر، روابط و گام ها است. از جمله نقاط قوت این الگو اولیه می توان به تقسیم فرایند دیدبانی به سه مرحله ی پیشین، اصلی و پسین و تعیین عناصر، اهداف، زیر ساخت های اصلی دیدبانی اشاره کرد.
۴۸۶۰.

طراحی مدل تحول نظام اداری ایران از منظر خط مشی های فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۹۱

کلید واژه ها: نظام اداری تحول نظام اداری خط مشی گذاری خط مشی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۰ تعداد دانلود : ۷۵۲
نظام اداری ابزاری اساسی در پیشبرد اهداف و آرمان های مورد نظر نظام جمهوری اسلامی ایران است. لذا شاهد آن هستیم که با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی، اسناد بالادستی و سیاستگذاری کشور شامل قانون اساسی، سند چشم انداز، سیاست های کلان ابلاغی و برنامه های پنج ساله توسعه، اهمیت ویژه ای برای آن قائل هستند و جهت گیری کلی آن ها به سوی نقطه مطلوب و تعالی نظام اداری است. هدف اصلی پژوهش، طراحی مدلی برای تحول نظام اداری از منظر خط مشی های فرهنگی است. پژوهش حاضر برحسب هدف از نوع تحقیقات توسعه ای و برحسب نتیجه از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را خبرگان علمی و اجرایی کشور تشکیل داده اند. با استفاده از روش نمونه گیری شبکه ای، هیئت خبرگان علمی ۱۴ نفر و هیئت خبرگان اجرایی ۱۶ نفر تعیین شد. در ادامه با انجام روش دلفی در سه مرحله با تعیین فراوانی پاسخ های جمع آوری شده، ابعاد و شاخص های تحول نظام اداری از منظر خط مشی های فرهنگی شامل ابعاد مؤثر بر تحول نظام اداری (فرهنگی، سیاسی، اداری و اقتصادی)، اجزای نظام اداری (مدیریتی، سیاسی، قانونی و حرفه ای)، سطوح نظام اداری (فردی، سازمانی و فراسازمانی)، فرایندهای تحول (ساختار، ارزش ها، کارکردها و منابع انسانی) و رویکرد دولت ها در مواجهه با تحول (یادگیری، رقابت و تقلید) شناسایی شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان