درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۴۶۱ تا ۹٬۴۸۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۹۴۶۱.

مدلول عقل و کارکردهای آن در اصول فقه اهل سنت

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 71 - 53

کلید واژه ها: استنباط اصول فقه اهل سنت عقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۳۵۱
از ابتدای تاریخ اجتهاد، نقش عقل در استنباط احکام، موضوعی چالش برانگیز بوده و هست. در میان موافقان و مخالفانِ نقش عقل در فرآیند استنباط، برخی از علمای اصولی اهل سنت توانسته اند به دور از افراط و تفریط، نقشی کاربردی برای آن بیابند و بدون عنوان کردن بخشی مستقل برای آن در کتب و مباحث خود، از آن به عنوان ابزاری مفید استفاده کنند. در کشاکش نقش حداقلی یا حداکثری عقل، گرچه هیچگاه به عقل آزادی تصمیمگیری داده نشده است؛ اما نقش آن در به کاربردن کتاب و سنت و اجماع و قیاس شرعی و غیره قابل انکار نیست. این تحقیق به صورت تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به بازخوانی نقش عقل در اصول فقه اهل سنت در اجتهاد پرداخته و به این نتیجه رسیده است که بیشترین نقش عقل، در تشخیص برائت اصلی و فهم مقاصد کلی تشریع و عملیات قیاس و تطبیق احکام در جامعه است.
۹۴۶۲.

امنیت اقتصادی از دیدگاه مقاصد شریعت

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 167 - 141

کلید واژه ها: مقاصد شریعت اقتصاد امنیت اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۲۶۵
امنیت اقتصادی از دیدگاه مقاصد شریعت محمد آزاد امینی چکیده: زمینه و هدف: امنیت اقتصادی از مهم ترین بخش های امنیتی و ضروری ترین آن ها در مقاصد شریعت به شمار می رود چراکه بازتاب مستقیمی بر ساختار کل امنیت دارد و تأمین کننده رفاه و استقرار مالی انسان و کشور، از بحران های اقتصادی خارجی تأثیرگذار در تمامی زمینه ها است، بررسی و مطالعات بسیاری در میزان اهمیت امنیت اقتصادی و پدیده های تهدیدکننده آن به عمل آمده است اما ابعاد و مفهوم آن از دیدگاه مقاصد شریعت به خاطر عدم پیدایش آن در دوران شکوفایی فقه اسلامی موردتوجه قرار نگرفته است با این وصف جایگاه و چیستی امنیت اقتصادی از دیدگاه مقاصد شریعت به چه صورت است؟ و چگونه می توان از آن در جهت احکام وضعی و برداشت های فقهی بهره مند شد؟ مواد و روش ها: در این مقاله -که به روش توصیفی، تحلیلی تهیه شده- سعی بر آن بوده تا ضمن تبیین این مسئله به زوایا و جوانب بنا بر حکم شرعی و وضعیت و شرایط افراد و جامعه مورد بررسی و کاوش قرار گیرد. نتیجه گیری: منابع و ضوابط ایجادشده برای تحقق زمینه های امنیت اقتصادی باید به گونه ای باشد که هر فرد در آن سیستم اقتصادی به نیازهای اقتصادی اش دست یابد و عدالت در توزیع و دستیابی به حقوق هر فرد شکل گیرد. تکامل امنیت اقتصادی با وضعیت کسب وکار مردم باید به شکلی متوازن درحرکت باشد و دولت با بررسی های دقیق و پژوهشی را به نسبت نیازهای ضروری و حاجی و تحسینی را در اختلال به امنیت اقتصادی تفکیک کند. کلیدواژه ها: مقاصد، شریعت، اقتصاد، امنیت اقتصادی
۹۴۶۳.

بررسی تطبیقی «انسان خداگونه» در تصوف، قبّالا و گنوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 7-28

کلید واژه ها: گنوسی مرکبه قبالا صوفیه آدام قدمون آنتروپوس حقیقت محمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۴۹۹
انسان خداگونه، فارغ از شیوه تبیین، از آموزه های مشترکِ تصوف، مرکبه و قبالا، و گنوسی است. وجوه اشتراک و اختلاف این ایده در قالب طرح نمونه قدسی از انسان، تحتِ تعابیری مانند آدام قَدْمون، آنتروپوس و آدم اول در عرفان یهود، گنوسی و صوفیه دیده می شود. پژوهش حاضر به بررسی تطبیقی ایده مزبور اختصاص دارد. نتایج نشان می دهد که با وجود وجوه مشترک، در میان این ایده ها تفاوت بنیادین می توان یافت. ناتوانی گنوسیان در تفکیک خدای متعال از نخستین آفریده اش (آنتروپوس)، آنها را به سمت دوگانه پرستی سوق داده است. مرکبه نیز اگرچه کوشیده اند تا مرز بین خدای یکتا و آدام قدمون را حفظ کنند، در عمل نتوانسته اند آن دو را از هم تفکیک کنند. قبالائیان در عین باور به توحید، با طرح نظریه «ان سوف» و عجز از بیان نسبت آن با یهوه، امکان اتهام به لغزش از محور توحید را در باورهای خود به وجود آورده اند؛ اما درصدد زدودن غبار این اتهام برآمده اند. در میان صوفیه، هرچند شباهت عقل اول به خداوند سبب شده است تا برخی مشایخ در پندار خویش عقل اول را در جایگاه خداوند بیابند، اما تمسک به توحید، در نهایت آنها را به خدای متعال رسانده است.
۹۴۶۴.

برهان وجودی آنسلم(بر اساس تقریر گراهام اُپی) و مقایسه آن با برهان صدیقین ابن سینا(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نقد و نظر سال بیست و پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۹۸) 106 - 136

کلید واژه ها: برهان وجودی برهان صدیقین ابن سینا آنسلم گراهام اپی کتاب اشارات و تنبیهات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۲۴۸
برهان آنسلم یکی از بحث انگیزترین براهین وجودی و خاستگاه سایر براهین وجودی است. از نظر گراهام اُپی، این برهان، می تواند در گروه براهین وجهی، ماینونگی و یا مفهومی قرار گیرد. وی معتقد است که یکی از منابع تفکر آنسلم، در ارائه برهان وجودی، برهان وجودی وجهی ابن سینا است. در این پژوهش برآنیم تا به این پرسش-هاپاسخ دهیم: آیا می توان برهان صدیقین سینوی را گونه ای برهان وجودی دانست؟ و آیا برهان آنسلم، یک استدلال با دو تفسیر متفاوت می باشد، یا وی در پی طراحی دو استدلال جداگانه بوده است؟ هدف از این پژوهش، آن است که با روش توصیفی- تحلیلی به مقایسه برهان آنسلم با برهان صدیقین ابن سیناست. یافته های پژوهش نشان می دهد که از منظر اُپی، آنسلم در رساله پروسلوگیون، تنها یک برهان بر وجود خدا بنا نهاده است. این برهان، اگرچه در پیشینی بودن، الهام از کتاب مقدس و طی طریق از خدا به خدا به برهان صدیقین شباهت دارد، اما تفاوت ماهوی بین دو استدلال به حدی است که می توان، از این مشابهت ها صرف نظر نمود. برهان وجودی از «نفس مفهوم وجود» آغاز می کند، در حالی که برهان سینوی براساس «نفس حقیقت وجود» پی ریزی می شود و این امر سر آغاز تفاوتهای مهمی بین این دو استدلال است.
۹۴۶۵.

ارزیابی تحلیلی روش کلیسای کاتولیک در بسط عدالت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 63-80

کلید واژه ها: ظلم عدالت عدالت اجتماعی مسیحیت کلیسای کاتولیک بسط روش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۲۱۷
کلیسای کاتولیک با ادعای اصالت، جامعیت و مرجعیت، توانسته است قلمرو اجتماعی وسیعی در جهان امروز برای خود تدارک ببیند. روش این کلیسا برای بسط عدالت اجتماعی چیست و این روش تا چه اندازه می تواند کارآمد تلقی شود؟ هدف این مقاله، یافتن ابعاد مثبت و منفی روش کلیسای کاتولیک در زمینه بسط عدالت اجتماعی از راه ارزیابی تحلیلی آن است. مقاله پیش رو با معرفی و ارزیابی روش کاتولیک در این زمینه، با شیوه توصیفی تحلیلی نشان خواهد داد که اگرچه ضرورت بسط عدالت اجتماعی در مسیحیت کاتولیک مورد توجه قرار گرفته و سنت کاتولیک، به ویژه از شورای واتیکانی دوم، گام های مثبتی برای کمک به برقراری عدالت اجتماعی برداشته است، اما وجود برخی چالش ها و فقدان دستوراتی مشخص در این فرقه مسیحی برای مبارزه عملی با ظلم های اجتماعی، ارائه نظامی منسجم و موفق برای اجرای عدالت اجتماعی را با مشکل مواجه کرده است.
۹۴۶۶.

روایت «گمانه زنی منع نبوی از خلافت علوی» در سنجه نقد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 83-106

کلید واژه ها: خلافت و امامت پیامبر(ص) امام علی (ع) نقد سند و متن حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۵۴
در متون کهن روایی اهل سنت، روایتی به این مضمون گزارش شده است که در روزهای آخر زندگانی پیامبر(ص)، عباس بن عبدالمطلب از امام علی (ع) می خواهد که به نزد پیامبر (ص) رفته تا درباره جانشین ایشان بپرسند؛ امّا ایشان امتناع ورزیده و بیان می کند که اگر از ایشان سوال بپرسیم خود پیامبر (ص) ما را منع می کند و مردم نیز خلافت را به ما نخواهند داد. با توجه به تعدد نقل این روایت در مصادر روایی اهل سنت و نیز تعارض آن با مقام امامت امام علی (ع)، اعتبارسنجی روایت مزبور ضروری مى نماید. انگیزه مشروعیت بخشی به حکومت عباسیان، عدم رضایت نبوی به خلافت علوی، مشروعیت بخشی به ماجرای سقیفه و تأیید اجماع، بازنشر وارونه از گونه اصیل روایت در مصادر اهل سنت به استناد مصادر امامی و نیز تعارض آن با آیات قرآن در کنار ادلّه و شواهد متعدد دیگر از جمله دلایلی است که جعلی بودن روایت را نشان می دهد.
۹۴۶۷.

شبهات سبب نزول آیه 8 سوره انسان دربوته نقد

نویسنده:
منبع: شبهه پژوهی مطالعات قرآنی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳) 65 - 88

کلید واژه ها: آیه هشتم سوره انسان سبب نزول فضیلت اهل بیت: مفسران اهل سنت ترمذی و فخررازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۴۷۳
از آیات پرشماری در قرآن فضیلت اهل بیت: برداشت می گردد، از آن جمله آیه هشتم سوره انسان است. که جمهور مفسران شیعه سبب نزول آن را در مورد اهل بیت : میدانند، اما مفسران اهل سنت در این موضوع همداستان نیستند، برخی همآوا با مفسران شیعه سبب نزول آن را میپذیرند، اما برخی دیگر مانند فخر رازی با پذیرش آن، اختصاص آیه به اهل بیت : را برنمیتابند و برخی نیز با دیده انکار بدان مینگرند. قرطبی از جمله آن منکران است که انکار خود را برپایه شبهه پراکنی ترمذی استوار ساخته است . این مقال درحد مجال شبهات ترمذی وفخررازی را درقالب دوگونه نقضی و حلی و شبهه مکی ومدنی بودن سوره را در بوته نقد نهاده است. در نتیجه شبهات یاد شده در آیه شریفه، مردود و راه اثبات سبب نزول آن هموار گردیده است.. واژگان کلیدی آیه هشتم سوره انسان، سبب نزول ، فضیلت اهل بیت:، مفسران اهل سنت، ترمذی و فخررازی
۹۴۶۸.

بررسی صحت نکاح موقت به قصد ایجاد مَحرمیت با فرد ثالث(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: فقه سال بیست و هفتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۲) 126 - 151

کلید واژه ها: نکاح محرمیت قصد صیغه صغیر متعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۴۶۲
نکاح موقت به قصد ایجاد مَحرمیت بین یکی از زوجین و فرد ثالث با شیوع فرزند خواندگی در کشورمان و به ویژه در میان متدینین رواج پیدا کرده است. به همین دلیل در این مقاله به بررسی و تحقیق در صحت و بطلان این نوع ایجاد مَحرمیت به عنوان نوعی نکاح پرداخته شده است و پرسش اصلی ، امکان یا عدم امکان تصحیح این نوع عقد است. به این منظور به روش کتابخانه ای دیدگاه های فقها در این زمینه و مستندات آنها بررسی شده است. در خلال کنکاش آرای متفاوت فقهای شیعه و دلایل آنها در این زمینه، صحت این نوع ایجاد مَحرمیت با چالش جدّی مواجه می شود؛ زیرا متعاقدَین فاقد قصد جدّی برای نکاح هستند، هر چند قصد انشاء صیغه را دارند؛ در حالی که «قصد» از جمله مقوّمات هر عقدی است. افزون بر این که اصولاً در سیرهٔ متشرّعه متصل به عصر ائمه(علیهم السلام) این گونه نکاح گزارش نشده است. افزون بر این، نمی توان بر صحت این نوع مَحرمیت به عمومات و اطلاقات ادلّه صحت نکاح استناد کرد؛ زیرا اصولاً شک در نکاح بودن آن وجود دارد.
۹۴۶۹.

نقش ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻏﯿﺒﯽ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﯾﺰﯼ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﯼ فرهنگی از منظر قرآن (با تأکید بر سیره حضرت یوسف (ع))

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآن و علوم سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷ 130 - 158

کلید واژه ها: قرآن اخبار غیبی برنامه ریزی راهبرد حضرت یوسف (ع) و فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۷۷
امروزه حضور فعال در آینده و دست یابی به اهداف بلندمدت در فضای رقابتی از طریق برنامه ریزی استراتژیک انجام می گردد که آینده نگری و پیش بینی آینده در تمام مراحل برنامه ریزی راهبردی به ویژه در مرحله تعین رسالت و اهداف امری ضروری و اجتناب ناپذیر است، با توجه به اینکه از نظر دانشی ساختن آینده بر روش ها و تکنیک هایی استوار است که نهایتاً نشان دهنده آینده (ممکن) و (احتمالی) بوده، لذا برنامه ریزی راهبردی را بر بستر فاقد قطعیت بناکرده است، این در حالی است که پیش بینی قطعی آینده از طریق اخبار غیبی در قرآن کریم به ویژه در سیره حضرت یوسف (ع) به عنوان یک راهکار اساسی بستر مناسبی را برای برنامه ریزی راهبردی فراهم کرده است، ازاین رو توجه به نقش اخبار غیبی که از طریق وحی، رؤیا، تعبیر خواب و برهان برای آن حضرت بیان شده، ضرورت دارد که در این نوشتار با روش تحلیلی- توصیفی و استنطاقی باهدف مقایسه میان برخی گزاره های دانشی و قرآنی مسئله یاد شده مورد بررسی قرار گیرد. یافته های پژوهش عبارت اند از: 1 توجه به فرهنگ به عنوان بستر سایر مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی 2. برجستگی علم غیب، اخبار غیبی، رؤیای صادقه و الهام برای پیش بینی آینده در تمام مراحل برنامه ریزی راهبردی فرهنگی حضرت یوسف (ع) 3. ابتنای برنامه های راهبردی بر بستر قطعی به دوراز هرگونه آزمون و خطا.
۹۴۷۰.

واکاوی شادی مؤمنان در آیات ابتدایی سوره روم در پرتو نقد قرائت آیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 65-84

کلید واژه ها: سوره روم شادی مؤمنان اختلاف قرائات نصرالله وعده الهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۶۷
یکی از وجوه اعجاز قرآن، إخبار از غیب و پیشگویی نسبت به آینده است. از این رو برخی از مفسران، شادی مؤمنان در آیات ابتدایی سوره روم را تحت سیطره این فضای فکری تحلیل نموده اند. نظر به اهمیت کشف مراد الهی از این فراز سوره روم، پژوهش حاضر با عرضه یک طبقه بندی مناسب از اختلاف قرائات در آیات یادشده، سعی در بازخوانی شادی مؤمنان دارد. پس از نقد آراء مختلف در این زمینه، نتایج تحقیق حاکی از آن است که شادی مؤمنان در پرتو قرائت مشهور و از «نصر الله» نشأت یافته که این نصرت، همان وعده قطعی الهی بر پیروزی دین حق در همه ابعاد آن خواهد بود. در این میان، تحقق غلبه روم بر ایران، به مثابه نشانه صدقی است که در ظرف وقوع آن، مؤمنان را با اطمینان به إنجاز وعده دیگر الهی؛ یعنی نصرت أهل ایمان، شادمان خواهد ساخت.
۹۴۷۱.

بررسی فقهی انفاق زن بدون اذن شوهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه اقتصادی سال دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 73 - 84

کلید واژه ها: انفاق اذن شوهر زن رضایت فقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۵۶
زمینه و هدف: یکی از وظایف مهم افراد در جامعه اسلامی، دستگیری نیازمندان و تهیدستان می باشد هر کس به اندازه امکانات و توانمندی خویش وظیفه دارد که خلاء های موجود در زندگی افراد را جبران و کمبودهای آنان را در حد توان رفع کند. مواد و روش ها: این تحقیق از نوع نظری بوده روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی می باشد و روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است. ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است. یافته ها: فقیهان بزرگ شیعه و برخی از طوایف اهل سنّت به این امر فتوا داده و گفته اند: زن بالغ رشید برای هرگونه تصرفی در اموال خود مجاز است، خواه شوهر داشته باشد یا نداشته باشد. نتیجه گیری: زن نیز همانند مرد شایستگی مالکیت و اداره اموال خود را دارد و می تواند نسبت به اموال و املاکی که از طریق کار و تلاش اقتصادی یا ارث یا مهر و نفقه، مالک شده است، هرگونه تصرفی از قبیل خرید و فروش، اجاره، رهن، مزارعه، مساقات، هبه صلح، مضاربه و قرض داشته باشد و نیاز به اجازه گرفتن از کسی، حتی از شوهر، ندارد.
۹۴۷۲.

واکاوی مولفه های مسئولیت اجتماعی در کتب درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی مبتنی برآموزه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۵ 165 - 189

کلید واژه ها: مسئولیت پذیری مسئولیت پذیری اجتماعی تربیت اجتماعی کتاب مطالعات اجتماعی نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۲۱۷
هدف پژوهش حاضر بررسی مولفه های مسئولیت اجتماعی در نهج البلاغه و انطباق آن با محتوای کتب مطالعات اجتماعی دوره دوم ابتدایی در سال تحصیلی 1399 بود. روش پژوهش، تحلیل محتوای تلفیقی بود. در بخش اول مولفه های مسئولیت پذیری از نهج البلاغه (به روش تحلیل و تفسیر مفهومی) استخراج شد و سپس براساس مولفه های احصاء شده به تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی به شیوه قیاسی پرداخته شد. مولفه های مستخرج از نهج البلاغه (شامل13 مولفه و25 زیرمولفه) عبارتند از: ملاطفت با حیوانات، محافظت از محیط طبیعی و انسانی، مودت و مهربانی با مردم، دگرخواهی، تاب آوری، عدالت ورزی، تکلیف محوری، حمایت گری، موعظه گری، سازگاری اجتماعی، همکاری و تعاون، نظم اجتماعی و مشارکت اجتماعی. در بخش دوم جامعه آماری جهت تحلیل محتوا، کتب مطالعات اجتماعی دوره دوم ابتدایی (پایه چهارم، پنجم و ششم) بود. مولفه های احصائی از نهج البلاغه به کتاب مطالعات اجتماعی دوره دوم ابتدایی عرضه شد. در نتیجه تحلیل محتوای این کتاب به شیوه کمی، در مجموع 605 مولفه در حوزه مسئولیت اجتماعی یافت شد، که از پراکندگی یکسانی در پایه های مختلف برخوردار نبود. در این بین پایه پنجم تعداد بیشتری از مولفه ها را در خود جای داده است. یافته ها نشان می دهد که هرچند میزان توجه به مولفه های مختلف در کتاب متفاوت است اما تمامی مولفه های مستخرج از نهج البلاغه در کتاب درسی مطالعات اجتماعی انعکاس دارند. براساس نتایج پژوهش توازن محتوی کتب مطالعات اجتماعی براساس مولفه های مسئولیت پذیری از نظرتصاویر، فعالیت ها و متن و همچنین میزان توجه به مهارت ها و محتوی دانشی، نگرشی در طراحی کتب مذکور پیشنهاد می شود.
۹۴۷۳.

بررسی تطبیقی تفسیر آیه 159 سوره مبارکه نساء از دیدگاه مفسران فریقین (با تأکید بر میزان دلالت بر نزول حضرت عیسی در عصر ظهور)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 149 - 162

کلید واژه ها: حضرت عیسی (ع) نزول ظهور اهل کتاب حضرت مهدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۱ تعداد دانلود : ۳۰۰
از جمله مهم ترین معارف مهدویت که مورد توجه اندیشمندان بسیاری در سراسر دنیا است، تداوم حیات موعود مورد انتظار مسیحیان و یهودیان حضرت مسیح7 و نزول ایشان در زمان ظهور حضرت مهدی4 و اقتدا به آن حضرت به نشانه اعلان حقانیت دین اسلام است. از جمله آیاتی که در این باره مورد بحث و استناد محققین عرصه مهدویت و مفسرین بزرگ قرار گرفته و یکی از ابعاد این مبحث یعنی تأیید تداوم حیات و نزول مسیح7 در آخرالزمان و ایمان آوردن همه اهل کتاب به ایشان و در نتیجه پذیرش حقانیت اسلام را تبیین می کند، آیه شریفه 159 سوره مبارکه نساء است. نگارنده کوشیده است به روش توصیفی تحلیلی مهم ترین تفاسیر موجود در بین فریقین را مورد مطالعه و ارزیابی قرار دهد و میزان دلالت آیه مذکور بر ادعای فوق را از دیدگاه صاحبان این تفاسیر ارزشمند ارزیابی نماید و در این مسیر به این نتیجه دست یافته است که با وجود دیدگاه های متعدد و گاه متضاد، اما بسیاری از مفسرین بزرگ شیعه و اهل سنت، دلالت آیه بر معنای فوق را یا به عنوان معنای ظاهر آیه و یا به عنوان یکی از احتمالات برتر یا لااقل موجه پذیرفته اند؛ علاوه بر این که ارزیابی دلایل مطرح در این دیدگاه ها، نشان می دهد که تنها یک دیدگاه توانسته همه اشکالات مطرح را پاسخ گوید و حتی راه حلی برای جمع عرفی معقول و مقبول در بین روایات وارده و نیز اقوال مختلف مطرح نماید.
۹۴۷۴.

روابط ساختاری هوش اجتماعی و خودمتمایزسازی با واسطه گری دین داری معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) ۱۴۳-۱۶۶

کلید واژه ها: هوش اجتماعی خودمتمایز سازی دین داری معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۶۵۴
در این پژوهش رابطه ساختاری هوش اجتماعی و خود متمایزسازی با واسطه گری دین داری معلمان در قالب مدلیابی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه معلمان ابتدایی شهرستان بجنورد به تعداد 1341 نفر بودند. مشارکت کنندگان به تعداد 299 نفر(135 مرد و 157 زن) و با استفاده از روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. و به سه پرسش نامه استاندارد هوش اجتماعی ترومسو (2001)، دین داری گلاک و استارک (1965) و خود متمایزسازی اسکورن و لندر (1986) پاسخ دادند. روایی و پایایی هر سه پرسش نامه مورد تأیید قرارگرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با روش تحلیل مسیر از نوع مدل یابی معادلات ساختاری توسط نرم افزارهای SPSS22و AMOS16 انجام شد. نتایج نشان داد ضریب مسیر بین متغیر هوش اجتماعی و خودمتمایزسازی در مدل اثر کامل بدون حضور متغیرمیانجی معنی دار است. هم چنین یافته ها اثر مستقیم مؤلفه های هوش اجتماعی بر مؤلفه های خود متمایزسازی را تأیید می کند اما متغیر دین داری این رابطه را واسطه گری نمی کند. بر این اساس می توان هر دو متغیر دین داری و خودمتمایزسازی را پیامد مستقیم هوش اجتماعی در نظر گرفت و پیشنهاد کرد که به منظور افزایش این دو ویژگی تدابیری در جهت ارتقای مولفه های هوش اجتماعی در معلمان اندیشید.
۹۴۷۵.

بررسی دیدگاه ابن برّجان درباره «حق مخلوق به»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خردنامه صدرا دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۲)

کلید واژه ها: ابن برجان حق مخلوق به تجلّی خداوند منشأ خلقت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۶۲
یکی از اصطلاحات عرفانی که در بحث تجلیات خداوند مطرح میشود، «حق مخلوق به» است. ابن عربی منشأ این اصطلاح را آثار ابن برّجان میداند ولی توضیحی درباره دیدگاه او نمیدهد. ابن برّجان یکی از عارفان و مفسران اندلسی است که دیدگاههای خود در مورد «الحق المخلوق به السماوات و الارض» را در شرح اسماء الله الحسنی، تنبیه الافهام و ایضاح الحکمه بیان کرده است. هدف نوشتار حاضر بررسی اصطلاح حق مخلوق به از دیدگاه ابن برّجان است و روش آن، اسنادی و توصیفی تحلیلی است. یافته ها نشان میدهد که منشأ الهام ابن برّجان برای وضع این اصطلاح، قرآن است. از دیدگاه وی هدف اصلیِ دعوت قرآن به تفکر در مورد آیات الهی، رسیدن به حق مخلوق به است. او ایمان به حق مخلوق به را بر هر مؤمنی واجب میداند. از نظر ابن برّجان، حق مخلوق به تجلی و ظهور خداوند است. حق مخلوق به، واحد، جامع همه تجلیات خداوند در دنیا، آخرت، برزخ، وجود انسان و آیات قرآن و همچنین منشأ مخلوقات و عامل بقای آنهاست. همه مخلوقات آیات و نشانه های حق مخلوق به هستند و حق مخلوق به نیز آیه خداوند است. بعقیده ابن برّجان حق مخلوق به طریق رسیدن به خداوند است که با علم و عمل طی میشود و همان صراط مستقیم و دین قیّم است. او روش شناخت حق مخلوق به را تفکر و تأمل در آیات الهی بهمراه ایمان و تقوا قلمداد میکند. مهمترین نتایج معرفت حق مخلوق به عبارتند از: شهود خداوند، شناخت موجودات بهشتی، حکمت و عمل به دستورات الهی.
۹۴۷۶.

اثر تقلب بر حقوق بانک گشاینده اعتبار در عرصه تجارت بین الملل

نویسنده:
منبع: پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال دوم دی ۱۳۹۹ شماره ۱۸ 80 - 62

کلید واژه ها: اعتبارات اسنادی قاعده تقلب معاملات اسنادی بانک گشاینده اعتبار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۱۶۲
اعتبارات اسنادی روش رد و بدل نمودن پول، کالا یا خدمات بر اساس اسناد توسط بانک هاست و خوشبختانه از چنان تنوع و جامعیتی بر خوردار است که با به کارگیری آن امکان بهره گیری از منابع مالی بازار جهانی فراهم می شود و ریسک مالی تجارت خارجی را به کمترین میزان می تواند برساند. بدون آگاهی و تسلط بر این تکنیک مهم پیشرفت تجارت خارجی قابل تردید است، از این رو پژوهش در این حوزه اهمیت دارد. این روش پرداخت مهم در عرصه بین المللی، آنچنان با تجارت بین المللی آمیخته شده که از آن به عنوان ماده اصلی و مایه حیات تجارت خارجی نام برده می شود. مشخصه اصلی این ابزار مهم ، استقلال از قرارداد پایه است و قاعده تقلب استثنائی بر این اصل و در واقع یکی از موانع پرداخت اعتبارات اسنادی به شمار می رود. قاعده تقلب این امکان را فراهم می آورد که واقعیت هایی را که در پس ظاهر اسناد منطبق قرار دارند، بررسی و چنانچه تقلبی مشاهده گردید، پرداخت وجه متوقف گردد. حال آنکه فلسفه وجودی اعتبارات اسنادی آن است که تضمینی مطلق مبنی بر پرداخت ثمن برای فروشنده فراهم آورند، مشروط بر اینکه فروشنده اسناد صحیح ارائه کند، لذا قاعده تقلب تأثیری بس مهم بر تعهد ناشی از اعتبار اسنادی دارد. این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ مناسب به سؤالات مطروحه در خصوص تبیین حقوقی قاعده تقلب و آثار آن بر معاملات اسنادی و طرفین معامله است و با استفاده از روش تحلیلی - توصیفی و استنتاج منطقی به مطالعه تطبیقی اثر تقلب بر حقوق بانک گشاینده اعتبار پرداخته است.
۹۴۷۷.

ارتباط بین هوش اجتماعی کارکنان با سطح کیفیت خدمات با توجه به نقش تعدیل گری رضایت شغلی در حرم مطهر امام رضا(علیه السلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۲ 121 - 149

کلید واژه ها: هوش اجتماعی کیفیت خدمات پردازش اطلاعات اجتماعی آگاهی و مهارت های اجتماعی رضایت شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۵۸۷
کیفیت خدمات از مباحث پر اهمیت مدیریت بوده که محققان سال هاست درباره آن به تحقیقات و روش های جدید در ارائه خدمات می پردازند. از این رو، در این پژوهش، ارتباط بین هوش اجتماعی کارکنان با سطح کیفیت خدمات با توجه به نقش تعدیل گری رضایت شغلی در حرم مطهر امام رضا(ع) بررسی شده است. پژوهش از حیث هدف کاربردی و روش پژوهش نیز توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان شاغل در حوزه اماکن متبرکه در سه ماه دوم سال 1397 تشکیل داده اند که با استفاده از فرمول کوکران 317نفر به صورت تصادفی طبقه بندی و به عنوان نمونه آماری برای پاسخگویی به پرسش نامه پژوهش انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه استاندارد هوش اجتماعی ترومسو است و برای کیفیت خدمات، از پرسش نامه استاندارد سروکوال، همچنین در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS21 و LISREL استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین هوش اجتماعی، پردازش اطلاعات اجتماعی، آگاهی اجتماعی و مهارت اجتماعی با سطح کیفیت خدمات رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نقش تعدیل گری مثبت رضایت شغلی در رابطه بین هوش اجتماعی کارکنان و سطح کیفیت خدمات تایید شد.
۹۴۷۸.

آیا امام زمان (علیه السلام) به ویروس کرونا مبتلا می شود؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: pure life, Volume ۷, Issue ۲۲, Summer ۲۰۲۰ 129 - 150

کلید واژه ها: علم و دانش ویروس کرونا امام زمان (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۸۳
با شیوع جهانی بیماری کرونا ممکن است در ذهن برخی شیعیان و قائلین به موجود بودن امام زمان (علیه السلام) این سؤال شکل گرفته باشد که آیا حضرت هم ممکن است دچار این بیماری شود؟ همچنین اگر ایشان بیمار شود، آیا به پزشک مراجعه می کنند؟ مطابق با آیه 110 سوره مبارکه کهف در کنار کلیات برخی آیات دیگر چنین استنباط می شود که پیامبر اکرم و امامان معصوم (علیهم السلام) و به ویژه حضرت ولی عصر(علیه السلام) با همه عظمت وجودی و عصمتی که دارند، بشری از جنس خود انسان بوده و به حکم انسان بودن و جسم داشتن، تمایلات و نیازهای انسانی از قبیل بیماری و عارض شدن کسالت بر جسم را دارا هستند. وقوع بیماری در افراد به علل و عواملی همچون عدم رعایت بهداشت و مراقبت های فردی، سوء مزاج به واسطه عدم اطلاع و رعایت تغذیه سالم، کفاره گناهان، ترفیع درجه معنوی، آزمایش و امتحان و نیز حکمت خاص الهی صورت می گیرد که در میان این عوامل، عوامل سه گانه نخست در حق انبیا و اوصیای الهی (علیهم السلام) ممتنع است؛ اما عوامل سه گانه دوم می تواند عامل قابل قبولی در برخی ابتلائات و گرفتاری های ایشان مثل بیماری و کسالت بدنی و جسمی باشد و محذور عقلی و شرعی نیز در پی ندارد. در عین حال و در پاسخ به سؤال دیگر، امام معصوم که از یک طرف دارای علم عظیم به ابدان است و از طرف دیگر، قدرت تصرف در عالم کون و مکان دارد، نیازی به طبیب ندارد؛ چرا که خود طبیب حاذق و طبیب طبیبان است. بنابراین و مطابق با نتایج این تحقیق، اراده خداوند به این تعلق گرفته که امام زمان (علیه السلام) حفظ شود تا در زمان مناسب که تنها خدا می داند، حکومت عدل الهی را بر جهان بگستراند؛ لذا حضرت به یک بیماری مهلک که منجر به از دنیا رفتن ایشان تا قبل از ظهور شود، مبتلا نخواهد شد؛ هر چند ابتلای ایشان به بیماری های عادی و معمولی دور از انتظار عقل و شرع نیست و درمان اینگونه بیماری ها نیز به دست علم حضرت و قدرت باطنی و با شفابخشی خداوند متعال متصور است و این مطلب، استبعاد عقلی و شرعی ندارد.
۹۴۷۹.

قراءه دلالیه فی زیاره عاشوراء دراسه فی إطار المستویین النحوی والترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در زبان و ادبیات عربی پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 139 - 158

کلید واژه ها: الإمام الحسین زیاره عاشوراء الدلالات النحویه التراکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۷۲
إنّ زیاره عاشوراء من أهمّ الوثائق السیاسیه التی ترسم خارطه الطریق الذی یسیر علیه ک لُّ شیعی ملتزم بمبادئ الحضاره العالمیّه التی یتأسّس علیها الف ک ر الشیعی ، ب ک لّ ما ینطوی علیه من غایات وطموحات. هذه الزیاره تستند إل ى أسانید معتبره ووثیقه ویُ ظَنّ أنّها من ناحیه المعصوم أو هی حدیث قدسی نزل من عند الله. والمهمّ أنّ فیها حربا وسلاما، وصلحا وانتقاما، وثوره والتزاما. کلّ الخطوط العقدیه والحبکه العالقه التی خیطَت فیها، متبلورهٌ من ناحیه التصویر الفنّی والدلالی الذی صُمِّمَ فیها، ولاسیّما من الناحیتین الترکیبیه والنحویه، وقد ساعد بکثیر على رسم معالمها الثوریه والمفهومیه؛ إذ إن فیها قیاما وقعودا فی حینهما وکشفا وشهودا من الناحیه العقدیّه والمعرفیّه ولا یتجسّدان إلا أن تَ تمّ إمکانیّاتُ رسمهما بواسطه الإبداعات الفنیّه التی فیها. لقد تمت هذه الدراسه عبر المنهج الوصفی التحلیلی، لتتّضح کیف أنّ الزیاره صیغت بصیاغهٍ تعبیریّه هادفه، وفیها عیّناتٌ من نحو هذا الکشف المعنوی الذی لا یحصل إلا بالرکون إلى التوظیفات الدلالیه التی تجعل المعنى أقرب ما یکون فی متناول أیدی القارئین. النتائج تجسّم لنا مواضع من النحو الذی یسهم بشکل فرید فی انجذاب المخاطب نحو طوائف من المعانی فی الاستعانه بالقُدُرات الإعرابیه المتّسعه الدلاله، وتوظیف حروفٍ یکون لها أکبر قدر ممکن من القوّه التعبیریه بتعددی تها الدلالیه، کما ت ُرینا أنساقا توظیفیه منتظمه یکون المعنى عبرها أقرب منالا إلى ذهن المتلقّی. ویظهر هذا بشکل جلی فی أنماط التقدیم والتأخیر والاستعانه بالوجوه المصدریه الاسمیّه بدل التصریح بالوصف والتنویع الترکیبی الهادف فی سرد أسالیب اللعن. وبالجمله فإنّ أماراتٍ من النَّضْد التر ک یبی توجد فی الزیاره وت ک ون أوع ى بما تحویه الف ک ره من مِرْسَمَات تقریع العدوّ أو إحیاء الشریعه أو إثبات الولاء وإظهار البراءه أو ردم الفجوه العقدیه التی تعتری صفحات قلوب المُرتابین. ونحن فی هذه الدراسه بصدد ال ک شف عن بعض ملامح هذه الوتیره الدلالیه الحاسمه.
۹۴۸۰.

مبانی کیفرزدایی میان کنشی اخلاقی فلسفی و حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: میانکنش اخلاقی کیفر کیفرزدایی مداخله کیفری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۶۵۳
نقض حقوق اجتماعی و مختل کردن نظم اجتماعی باعث می شود که جامعه واکنش خود را نسبت به شخص منحرف نمایان سازد. این واکنش از دیر باز و در اغلب نظام های کیفری به صورت اعمال کیفر بوده است.همانطور که میدانیم در اجرای کیفرها هدف خاصی دنبال میگردد و آن تربیت و اصلاح مجرمین و باز اجتماعی شدن آنان است و بر اساس تجربه ثابت شده است که نظام عدالت کیفری به تنهایی نمی تواند این هدف را محقق نماید. درنتیجه سیاستگذاران کیفری برای تحقق این هدف، طیفی از ابزارهای سیاست جنایی (از تخفیف تا حذف یا اعمال متناوب کیفر و یک اقدام غیر کیفری در قبال پدیده مجرمانه) را تحت عنوان کیفر زدایی به رسمیت شناخته اند. اگر تاکنون نظریه ها و مبانی حقوق کیفری در تلاش برای توجیه مداخله کیفری ، جرم انگاری و کیفرگذاری بوده اند ، اینک نیازمند نظریه ها و مبانی دیگری جهت توجیه عدم مداخله کیفری هستیم چرا که در حال حاضر سیر تکامل حقوق جزا به سمت حذف کیفر ، ملایم نمودن کیفرها و توزیع آن میان نظام های حقوقی متمایل است تا بدینوسیله از یک سو حقوق و آزادی های اساسی شهروندان مورد حمایت قرارگرفته و از سوی دیگر هدف غایی مجازات ها تحصیل گردد. در این مقاله سعی شده است تا با اشاره به مبانی کیفرزدایی از جمله مبانی فلسفی ، جرم شناختی و مبانی اقتصادی توجیهاتی مبنی بر لزوم گسترش این فرایند ارائه گردد و بر این موضوع تاکید شود که پاسخ های کیفری لزوما بهترین شیوه پاسخگویی به جرایم نیست و برای رسیدن به آرمان اصلی در مجازات ها که اصلاح و بازپروری مجرمین میباشد میتوان از نهادهای جایگزین کیفر و فرایندهای کیفرزدایانه استفاده نمود

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان